Chính trị – Xã hội
Việt Nam nên sớm đưa vấn đề Biển Đông ra trước tòa án quốc tế -(RFI) — Dân biểu Ed Royce đệ trình dự luật Chế tài Nhân quyền Việt Nam -(VOA)
Tổ quốc, nhân dân mãi ghi ơn những người lính Gạc Ma anh hùng -(GDVN) – Gian nan cuộc sống sau cuộc chiến -Vậy
là đã 26 năm (14/3/1988 – 14/3-2014) từ sau trận hải chiến Gạc Ma với
Trung Quốc. 64 người đã hy sinh, 6 người may mắn còn sống, và trong họ,
vẫn vẹn nguyên ký ức đau thương, hào hùng năm nào.Gặp người lính ở bên kia biên giới -(BBC) – Một cựu binh người Việt tham gia cuộc chiến biên giới 1979 kể lại quá trình sang Vân Nam tìm cựu binh phía Trung Quốc.
Đọc “Ký ức vụn” của Nguyễn Quang Lập -(RFA) — Dân Trà Vinh đua nhau trồng cần sa cho… gà ăn -(NV) >>> Bỏ hủ tục, người Hmong bị 18 tháng tùThứ trưởng GTVT: Tàu chiến Mỹ, Trung Quốc đã rời biển Đông -(ĐV)
Dừng tìm máy bay Malaysia, yêu cầu nước ngoài rút khỏi Việt Nam -(DV) >>> Bí thư huyện xin lỗi dân vì không giữ đúng lời hứa >>> Đừng để người dân quen với… đói giáp hạt >>> Bệnh viện tư ế ẩm >>> 55% trẻ em lao động sớm, thất học
Vụ khai thác khoáng sản trái phép: Sở TN&MT phủi trách nhiệm -(GDVN) — “Địa đạo Củ Chi” giữa Thủ đô -(KT)
Vết “rạn” sau vụ án giết bạn chấn động -(TVN) – Dường như qua vụ án niềm tin của dân chúng hướng đến lực lượng thi hành công vụ đã thêm vết… rạn. – Đàn ông Việt còn phải học nhiều để… ‘bằng’ phụ nữ -(TVN) — Sẽ hình sự hóa tội làm giàu bất chính? -(VNN)
Niềm tin công lý -(TN)
Sống dặt dẹo trên ‘dòng sông chết’ ở xứ Nghệ -(VNN) — Người dân bị điện giật chết, khởi tố cán bộ điện lực -(TT)Tâm lý sợ chết, kiếm tiền dễ quá cũng lo -(VEF) >>>> Hoảng loạn tin đồn thực phẩm có đỉa, quần áo chứa ấu trùng
Người lạ vào trường bắt cóc học sinh? – (TNO) — Phát hiện chất độc trong nữ trang Trung Quốc ở Sài Gòn -(VnEx)
Mối lo của Tập Cận Bình – (Ngô nhân Dụng -NV) – Ngày hôm qua, thị trường chứng khoán New York tụt hơn 230 điểm. Không phải vì tin tức kinh doanh tại Mỹ, mà vì tin thế giới.
Ði cầu nhanh rất có hại -(Bùi bảo Trúc -NV)
Quanh vụ chuyến bay MH370 – (Lê Phan -NV)
Nhà báo Vũ Ánh (VNCH) từ trần – (Huy Đức FB) ===>>>
Họp mặt các tổ chức Xã hội dân sự tại Sài Gòn – (Châu văn Thi)
Sức khỏe của tù nhân lương tâm , nhà giáo Đinh Đăng Định đang suy kiệt - (Danquyen)
Thứ trưởng Đức yêu cầu trả tự do cho LS Lê Quốc Quân -(XuanVN)
ĐÔI ĐIỀU CẢM NHẬN VỀ TRÌNH ĐỘ NHÂN VIÊN CÔNG LỰC - (Phan Đình Thành) >>> NÓI VỚI NGƯỜI CÔNG AN
Chuyên gia Trung Quốc đòi xây căn cứ trung chuyển ở Biển Đông -(GDVN)
- Ra ngõ gặp… người Trung Quốc! (NLĐ). “Tập đoàn Formosa đang đề xuất Thủ tướng Chính phủ và Bộ LĐ-TB-XH cho phép đơn giản hóa những thủ tục liên quan đến cấp phép cho người lao động làm việc tại KKT Vũng Áng.” Xem lại: “MỘT HÀ TĨNH ĐẦY ẮP NGƯỜI TRUNG QUỐC”: VÌ ĐÂU NÊN NỖI? (Lê Anh Hùng). – Báo động Vũng Áng – Formosa: Hoành Sơn … thất đái, vạn đại vong thân (Chép sử Việt). – Tại sao Trung Quốc lại chọn Vũng Áng? (Boxitvn). – Trung Quốc đang có ý đồ gì ở Việt Nam? (RFA). – Putin đổ quân vào Ukraine – lại thức tỉnh thêm người Việt và thách thức giới lãnh đạo CSVN về hiểm họa “nạn kiều” Trung Cộng (Chép sử Việt). – Trung Quốc đầu tư nghìn tỷ vào Nam Định, thêm lo? (ĐV). -(Basam)
Ra ngõ gặp… người Trung Quốc! -(NLĐ) —- Ra trường thất nghiệp, lỗi tại ai? -(NLĐ)
Pháp sư Mã và nhà ngoại cảm Việt -(MTG) — Tượng đài và ngón tay của Cezar -(MTG)
NS Chí Trung: Chánh Tín là nạn nhân của nạn ăn cắp bản quyền -(MTG) — Hỗ trợ pháp lý miễn phí cho tài tử Nguyễn Chánh Tín -(MTG)Vụ Bùi Hằng: Thế nào là “người làm chứng” trong vụ án hình sự? -(DCCT)
Vụ 900 CN ngừng việc do quản lý hà khắc: Cty khẳng định làm đúng, CN không làm được thì xin nghỉ! -(LĐ)
Sáng mắt sáng lòng chưa cái Giai cấp CÔNG NHÂN của XHCN ưu việt??? dưới sự lãnh đạo ưu việt của lãnh đạo Giai cấp mà đại diện lại ai nhỉ, khi lật đổ được bọn Tư bản bóc lột???- Đái ỉa trong giờ làm nó cũng cấm, bới vậy bọn chúng xem CON NGƯỜI là công cụ để phục vụ sản xuất giống như Rô Bô , tệ hơn súc vật, súc vật mà nó mắc ỉa mắc đái nó cũng cứ TỰ DO ỉa đái liền.Vụ “sai phạm trong cấp giấy phép xây dựng”, Chủ tịch UBND tỉnh Bình dương chỉ đạo: BECAMEX IDC tạm ngừng chuyển nhượng đất cho dân -(LĐ)
Trên các trang mạng xã hội có tự do thật không? -(ANTĐ)
Tặng 3.000 lá cờ Tổ quốc cho ngư dân bám biển Trường Sa -(PLTP) — Làm rõ việc dân tố bị ngất xỉu vì công an đạp giày vào đầu, vào bụng -(PLTP) – Việt kiều Philippines Johnathan Hạnh Nguyễn: Hướng về Tổ quốc nơi đầu sóng - (HNM)
Bộ Công an khẳng định cần duy trì hình phạt tử hình (VnM)
Kê khai tài sản: như hiện nay thì không thể phát hiện tham nhũng -(TBKTSG)
Con trai út của vua Bảo Đại – Bảo Ân – Huy Phương – (Văn Học Nguồn Cội) ====>>>
Vua Bảo Ðại – Sống lưu vong, chết nghèo khó -Huy Phương – (Nguoiviet) >>> Gặp gỡ “Mệ” Bảo Ân, con trai út của Cựu Hoàng Bảo Ðại >>> Xây mộ cho cựu hoàng Bảo Đại >>> Hoàng tử Bảo Ân: Từ truất phế đến tịch biên gia sản
Ông Trần Xuân Giá – kẻ sĩ đất Việt -Doãn mạnh Dũng -(Kinhtebien)
Vừa đi vừa kể chuyện người bạn lớn phương Bắc – Nguyễn minh Hòa – (Quechoa) -Bài viết nhân ngày Gạc Ma rơi vào tay “người đồng chí thân thiết”- 14.3.1988 >>> Bao giờ anh thôi sống hèn ? >>> Mất Gạc Ma, ai có lỗi?
Tòa án nhân dân tối cao làm ăn thế này đây! -(Nguyễn quang Vinh FB / Quechoa)
Từ một bài trên báo TQ cảnh báo nạn dân Tàu tràn ngập VN, nghĩ về chống bành trướng trong lòng kẻ bành trướng -(Chepsuviet)
Việt-Nhật – mối quan hệ nồng ấm
-(BBC) – Tiến sỹ Đoàn Xuân Lộc nói Việt Nam có lợi trong quan
hệ với Nhật và hai nước đều quan ngại về Bắc Kinh.
25 năm internet: công nghệ và dân chủ
-(BBC /nghe xem) - Sau 25 năm, Sir Tim Berners-Lee, người lập ra World
Wide Web, nay quyết định đã tới lúc cần phải có một số nguyên tắc.
Trong một cuộc phỏng vấn với BBC, Sir Tim kêu gọi cần có một đạo luật về
các quyền nhằm bảo vệ người sử dụng World Wide Web không bị theo dõi
hàng loạt, và cần có hành động bảo vệ bản chất dân chủ của web.Đấu tranh bất bạo động, con đường khó khăn và cực nhọc -(RFA)
Nhà báo Vũ Ánh, cựu chủ bút Nhật báo Người Việt, qua đời -(NV) — Anh Vũ Ánh và Tôi – Nguyễn Khanh -(RFA)
Nhà báo Vũ Ánh. (Hình: Triết Trần/Người Việt)===>>>
Cầu Long Biên -(BBC)Kinh tế
Thương lái Trung Quốc lừa: Lỗi nông dân một, quản lý mười! -(ĐV) — Hé lộ việc sân golf mọc như nấm:Chuyển thành khu đô thị? -(ĐV)
Kiến nghị thu mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo trong 4 tháng -(DV) >>> Hôm nay, Thủ tướng chủ trì họp về tiêu thụ lúa gạo
Số phận buồn của đất vàng 1 tỷ đồng/m2 -(KT) — Tháp văn phòng rỗng ruột vì khách thuê ‘bùng’ nợ -(VEF)
Nga có thể đã chuyển hơn 100 tỷ USD khỏi Mỹ -(VnEx) — Bộ Công Thương lên tiếng vụ thương nhân nước ngoài gom nông sản -(MTG)
Tiền đổ vào đâu khi vàng, nhà đất nguội lạnh? -(Infonet) —-Hàng hiệu “vỡ mộng” ở Trung Quốc -(Infonet)
Thế giới
Nga bị Liên Hiệp Quốc cô lập -(BBC) -Nga phủ quyết dự thảo của UN về cuộc trưng cầu dân ý Crimea, còn TQ bỏ phiếu trắng. — Nga dọa can thiệp quân sự vào miền Đông Ukraina -(RFI) — Nga phủ quyết nghị quyết LHQ về Crimea, Trung Quốc vắng mặt -(VOA) — TNS McCain: Nga gánh ‘hậu quả to lớn’ nếu xâm lấn miền đông Ukraina -(VOA)Crimea có nền công nghiệp quốc phòng rất mạnh -(ĐV) — “Trung Quốc bỏ phiếu trắng, mình Nga đơn độc phủ quyết về Ukraine” -(GDVN) >>> McCain kêu gọi Mỹ viện trợ quân sự lớn cho Ukraine đối phó với Nga >>>> Ukraine tố Nga đã chiếm một ngôi làng ở biên giới, đe dọa trả đũa — Cờ Nga bay rợp trời ở Crimea trước giờ G – (Kienthuc.net.vn) >>> Vì sao Đức không theo Mỹ trừng phạt cứng rắn Nga? >>>> Các quan sát viên quốc tế tại Crimea bị dọa giết >>> “Trộm” khoắng sạch kho vũ khí Ukraine
Malaysia lục soát nhà riêng của phi công -(BBC) — Vụ máy bay Malaysia : Khám xét nhà riêng của phi công -(RFI) >>> Các giả thuyết cho vụ máy bay MH 370 mất tích >>>> Máy bay Malaysia:Tập trung điều tra vào phi công và hành khách — Những kịch bản mới nhất về vụ máy bay mất tích -(RFA) — Thủ tướng Malaysia: Ai đó trên máy bay đã tắt máy móc liên lạc -(VOA) — Vệ tinh nói MH370 đi về hướng Pakistan hoặc Ấn Độ dương -(DV)
Hai phi công lái máy bay Malaysia mất tích: Họ là ai? – (TNO) ===>>>
Syria: Ba năm nội chiến đẫm máu không lối thoát -(RFI) — Cuộc nội chiến tại Syria vẫn bế tắc -(RFA)
Quan hệ Trung-Nhật căng thẳng vì ô nhiễm không khí -(RFI) — Nhật Bản: biểu tình phản đối điện hạt nhân -(RFA) — Nhật xem xét lại lời xin lỗi chính thức về quá khứ chiến tranh -(RFA)
Tổng thống Obama hô hào cho việc bảo vệ lương làm giờ phụ trội -(VOA) — Hoa Kỳ hối thúc Thái Lan bảo vệ những người Uighur -(VOA)
New Delhi thất vọng vì Mỹ tái khởi tố nhà ngoại giao Ấn Độ -(VOA)
Mỹ: Xảy ra chiến tranh Triều Tiên là đáng sợ nhất -(NV) — TT Karzai: Afghanistan không cần lính Mỹ -(NV) — Tổng thống Karzai bênh vực quyết định không ký hiệp định an ninh với Mỹ -(VOA) — Thủ lãnh dân quân Hồi giáo ở Mali bị hạ sát trong 1 vụ không kích -(VOA)
Pakistan giảm án cho vị bác sĩ giúp tìm ra bin Laden -(VOA) —5 binh sĩ Ai Cập thiệt mạng trong vụ tấn công gần Cairo -(VOA)
Tìm thấy thêm nhiều xác chết trong vụ nổ ở New York -(VOA)
Nga trục xuất nhiều lãnh đạo công ty phương Tây -(MTG) — Những lá phiếu đầu tiên của người dân Crimea -(Kienthuc.net.vn) >>> Nếu Crimea sáp nhập Nga, Gruzia sẽ gia nhập NATO? >>>> Dân Nga xuống đường ủng hộ cuộc trưng cầu dân ý Crimea >>> Moscow quyết bảo vệ cộng đồng người Nga ở Ukraine
Ấn Độ loại khả năng MH370 vào không phận nước này -(NLĐ) >>> Máy bay mất tích MH370 đang được giấu ở Pakistan? — Lộ nguyên nhân cơ trưởng cướp máy bay Malaysia? -(KT)
Máy bay mất tích : Trung Quốc đả kích Malaysia phí phạm công sức quốc tế -(RFI) — Vụ máy bay Malaysia : Mỹ ưu tiên giả thuyết chủ mưu là một phi công -(RFI) — Máy bay Malaysia:Tập trung điều tra vào phi công và hành khách -(RFI)
Mở rộng tìm kiếm máy bay MH370
-(BBC) -25 nước cùng tham gia tìm kiếm chiếc máy bay Malaysia mất
tích, trong lúc cảnh sát mở rộng điều tra cả hành khách và phi công.
Trưng cầu dân ý tại Crimée : Số người đi bầu sẽ đạt kỷ lục -(RFI) — Ukraina cáo buộc quân đội Nga chiếm một làng giáp giới với Crimée -(RFI) – Khủng hoảng Ukraina : Nga bị cô lập ở Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc -(RFI) — Crimea bỏ phiếu về việc sáp nhập Nga -(BBC) — Nga bị Liên Hiệp Quốc cô lập -(BBC) — Ukraina: trưng cầu dân ý ở Crimea sắp kết thúc -(RFA)
TNS McCain: Nga gánh ‘hậu quả to lớn’ nếu xâm lấn miền đông Ukraina -(VOA)
Bắc Hàn bắn 18 hỏa tiễn vào vùng biển Nhật Bản -(RFA) — Bắc Triều Tiên bắn thử 18 phi đạn tầm ngắn -(VOA)
Các trang web của NATO bị tin tặc tấn công -(VOA) — Thêm một vụ tấn công nhắm vào binh sĩ Ai Cập -(VOA) — Serbia bầu cử Quốc hội sớm -(VOA)Văn hóa – Giáo dục – Khoa học - Xã hội - Môi trường
Thêm đối tượng được xét tuyển thẳng -(GDVN) — Bấp bênh dựng lều trọ học bên sông -(TT)
Những bài học không lời Họ
là những nông dân quanh năm chân lấm tay bùn, nghèo về vật chất nhưng
thật giàu tình cảm. Sự thật thà, tử tế của họ đã dạy cho thầy trò Trường
THCS&THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội) những bài học không lời.
Phải chăng chưa có ‘môn học lịch sử’ trong nhà -Cao
thoại Châu - -(MTG) Bởi lớp trẻ mà không biết phán đoán cứ nhắm mắt
nghe, không đủ tư duy, phản xạ trước những gì mình chưa tâm phục thì đó
lại là một nguy cơ khác thậm chí còn bất lợi hơn so với việc chán…sử.
Thi trước, chọn trường sau: Tại sao không? -(NLĐ) — Kỳ lạ sinh viên từ chối nhận quyết định phân công công tác -(GDVN)Ba cán bộ Sở Công thương chết đuối và mất tích -(ĐV) >>>> Thịt chó tệ nhất hành tinh, người Việt ăn 5 triệu con >>> Ngày làm ‘nhà sư’, tối đi mua dâm >>>> Thà đói chứ không ăn ở sân bay, bến xe >>> Đa chấn thương, tử vong,…sau khi bị công an hỏi cung
Bắt 7 “mẹ mìn” buôn bán trẻ sơ sinh -(GDVN) >>> Cựu lãnh đạo Hải Dương và đam mê đặc biệt với các thần y
Dân phẫn nộ vì nghĩa địa bị xới tung để… khai thác cát -(VNN) — Đề nghị hình sự hóa mua dâm đồng tính -(TN) >>> Một công an bị tai nạn khi mật phục kẻ rạch quần nữ sinh
“Chỉ điểm” cho em trai giả cảnh sát “làm luật” hàng lậu -(NLĐO) —- Xe tải đâm nhau, cao tốc Pháp Vân tê liệt -(Infonet) >>>> Cả thôn kiên trì mật phục bắt “cẩu tặc” >>>> “Nữ sinh” rởm bẻ khóa xe nhanh như chảo chớp >>> Nhậu quậy, bị chém đứt lìa bàn tay
Trần Kiêm Đoàn - Hiện tượng xuống cấp và nhu cầu cải cách của nền giáo dục Việt Nam hiện nay
Hình: internet |
Khi nói đến giáo dục, phải nói đến cả hai yếu tố tương tác quan trọng:
Kiến thức và đạo đức. Có kiến thức mà thiếu đạo đức, nhà trường sẽ biến
thành “chợ chữ”. Khi nhà trường thành nơi mua văn bán chữ thì quan hệ
thầy trò sẽ trở thành quan hệ con buôn và khách hàng. Trong một hoàn
cảnh như thế thì chữ nghĩa và kiến thức sẽ trở thành mặt hàng trao đổi
và đạo đức học đường sẽ vắng bóng.
Là một người đã trực tiếp làm công việc giảng dạy tại các trường trung
học ở Việt Nam trước và sau năm 1975; cũng như giảng dạy tại các đại học
Mỹ, tôi có cơ hội tiếp cận nhà trường, học sinh và sinh viên trong cả
ba môi trường giáo dục có nội dung lẫn hình thức khác nhau. Thật không
đơn giản và dễ dàng để nói đến sự thăng tiến hay suy đồi của một nền
giáo dục thông qua cảm tính và hiện tượng. Tuy nhiên, người ta có thể
nhìn thấy những hình ảnh trở thành quá phổ biến của thanh niên trong độ
tuổi lao động la cà ở quán nhậu, tiệm cà-phê trong giờ làm việc hay tuổi
đi học lêu lổng ngoài đường trong giờ học tập ở trường hoặc quan hệ thô
bạo, phi giáo dục của thầy trò trong lớp… để làm “chỉ dấu” hé mở bước
đầu cho sự quan sát, tìm hiểu, phân tích về một quá trình xã hội và giáo
dục đang trên đà tiếp diễn.
Theo các nhà giáo dục có tên tuổi trong nuớc thì nền giáo dục Việt Nam
trong gần 40 năm qua có khuynh hướng đi theo một vòng tròn xoáy trôn ốc
mà đỉnh nằm ngược chiều xuống dưới. Tình trạng tham nhũng, hối lộ, tôn
sùng giá trị vật chất của xã hội đã làm nhiễm độc môi trường giáo dục:
Lương y không còn là từ mẫu, quan chức không còn phát huy vai trò biểu
tượng là cha mẹ dân và thiên chức nhà giáo bị xô giạt vào nếp sinh hoạt
thực dụng, bon chen cộng với sự áp đặt tư tưởng chính trị một chiều là
nguyên nhân trực tiếp cho khuynh hướng thoái trào của chương trình giáo
dục Việt Nam trong gần bốn thập niên qua. Sự đổ vỡ về mục đích đào tạo
nhân tài và uốn nắn thế hệ trẻ thành người tốt cho tương lai đất nước
đang trên đà thoái hóa. Sinh hoạt học đường và quan hệ thầy trò; mối
liên lạc giữa trường học gia đình và xã hội xuống cấp ngày càng nghiêm
trọng.
Sáng hôm nay, 19-2-2014, tôi vừa được xem một màn “hỗn chiến” giữa thầy
và trò tại một trường trung học ở Bình Định trên mạng lưới Youtube[1].
Thầy là một giáo viên trẻ và học trò là học sinh lớp 11A2. Trong đoạn
phim ngắn, có lẽ thu bằng I-phone ngay trong lớp, lý do không rõ nhưng
người thầy giáo đã đánh một học sinh nam ngay trên bục giảng, trước mặt
lớp học gồm cả nam nữ học sinh. Cách đánh của người thầy giáo quá tàn
nhẫn và thô bạo bằng những cú tát dồn dập, đấm thẳng vào mặt học trò với
tiếng bốp chát thu trong máy nghe rõ mồn một, làm vênh cả đầu và mặt
người học trò. Nạn nhân và bạn trong lớp phản ứng, dồn thầy giáo vào góc
tường với hai tay đưa ra trong thế chống đỡ. Tuy đoạn phim ngắn không
đủ nêu lên toàn cảnh diễn tiến nhưng cách trừng phạt của thầy giáo đối
với học trò bằng hành động vũ lực như thế là hoàn toàn phi giáo dục và
cách phản ứng đánh lại thầy giáo là hành động thiếu luân lý. Nói tóm lại
là cả thầy lẫn trò trong trường hợp nêu dẫn đều hành động sai trái và
biến lớp học thành đất hè phố của giới đầu khấu, lâu la.
Quan hệ thầy trò đã bị chao đảo vì áp lực của quyền thế, kinh tế, xã hội
và đây không phải là trường hợp cá biệt loạn động lần đầu xảy ra trong
nhà trường Việt Nam.
Theo truyền thống giáo dục mọi thời và mọi nơi, thầy giáo là người
truyền đạt và học trò là kẻ tiếp thu kiến thức. Dẫu cho ở thời nào,
khung cảnh xã hội nào và bối cảnh nhân văn nào thì quan hệ thầy trò là
một quan hệ giáo dưỡng. Người xưa coi thầy trọng hơn cha. Ngày nay tuy
có khác nhưng không thể nào đặt quan hệ thầy trò theo mô thức “cá đối
bằng đầu”được. Thầy cần có ân và có uy. Trò cần có kính và có lễ. Dẫu
cho trong khung cảnh cổ xưa, cụ đồ nho có phạt học trò cũng dùng cái ân
của kẻ bề trên và cái uy của bậc cha mẹ mà ra roi hay xuống lệnh chứ
không thể nào sử dụng kiểu đánh đập tùy tiện, nói lời dung tục và phản
ứng “mày bằng ao, tao bằng giếng” của phường vô học, bất tri lý, đá cá
lăn dưa như thế được.
Nếu quan tâm theo dõi tình hình sinh hoạt cụ thể trong nhà trường Việt
Nam các cấp trong ba bốn thập niên qua sẽ thấy được phần nào sự chuyển
động của một tiến trình giáo dục theo hướng thoái trào.
Việt Nam đã thông báo về sự bắt đầu chuyển động của một cuộc “Cách tân
giáo dục để đáp ứng với những yêu cầu của thời đại mới.” Dẫu cho có muộn
còn hơn không nhưng sự thành bại còn tùy thuộc vào việc làm cụ thể của
giới cầm quyền có trách nhiệm. Những hình thức diễn văn và khẩu hiệu để
trang hoàng không thật với chính mình, dối trá nhau và lừa mỵ quần chúng
cần phải phân định rõ ràng với thực tâm, thực chất và nhu cầu đổi mới.
Sau đây là một vài ý kiến mà tôi đã viết trên báo Xuân Lao Động năm 2014.
Trong đợt nghiên cứu và thăm dò của PEW, một trung tâm nghiên cứu hàng
đầu của Mỹ tại Washington DC, trong mùa Xuân 2013 về tình hình cải cách
giáo dục toàn cầu trong thời đại mới thì đã có 127 trên tổng số 195 quốc
gia tiến hành cải cách giáo dục trong thập niên đầu thế kỷ 21. Động cơ
và lý do của nhu cầu cải cách và canh tân giáo dục rất đơn giản và hiển
nhiên: Thời đại mới có những nhu cầu và thách thức mới. Trong lúc giáo
dục là phương tiện cốt lõi để đào tạo con người trong thế hệ mới nên
phải chuyển mình theo hướng tiến phù hợp với tình hình mới là điều kiện
tất yếu.
Ba mươi tám năm (1975-2013), thời gian trung bình của một thế hệ, vấn đề
cải cách giáo dục Việt Nam bắt đầu có dấu hiệu chuyển động. Nhận định
và viễn kiến có thể khác nhau, nhưng nỗi ưu tư và lòng mong muốn thì
thật tương đồng:
Mối ưu tư chung là chương trình giáo dục và đào tạo Việt Nam chưa phát
huy tác dụng cụ thể và thiết thực. Nền giáo dục Việt Nam, cả hình thức
lẫn nội dung, quá nặng về tính chất “biểu kiến”, nghĩa là dày bề mặt mà
mỏng chiều sâu nên không đáp ứng nhạy bén được nhu cầu phát triển và ứng
dụng tri thức vào những vấn đề quốc kế dân sinh của toàn đất nước trong
thời đại kinh tế thị trường và toàn cầu hóa hiện nay. Những nguyên lý
giáo dục đề ra để đối trị cấp thời với hoàn cảnh chiến tranh và tình
trạng sản xuất tập thể, kinh tế bao cấp trong quá khứ – vô hình chung –
vẫn còn năng lực quán tính tạo ra sức cản nặng nề. Do đó, chức năng sáng
tạo và chủ động là xương sống của tinh thần giáo dục lành mạnh không có
điều kiện phát huy. Hệ quả khó tránh khỏi là hiện tượng học từ chương,
suy tôn bằng cấp, trí thức theo đuôi và tốt nghiệp thiếu khả năng ứng
dụng nên không được sử dụng đúng mức.
Mong muốn chung là cần có một cuộc cách tân giáo dục nghiêm cẩn và toàn diện.
Duyệt xét và cải cách chương trình giáo dục cũ. Áp dụng một chương trình
giáo dục mới phù hợp với nhu cầu văn hóa, xã hội và giáo dục hiện đại.
Tái huấn luyện và đào tạo lực lượng giảng dạy. Cần xây dựng và phát huy
một không gian nghiệp vụ lành mạnh với sự giảm thiểu hay tách rời ảnh
hưởng và sức ép chính trị trực tiếp trên giáo dục.
Thiết lập quan hệ với các đại học nước ngoài. Mời giáo sư và chuyên viên
ưu tú giảng dạy và tăng cường chương trình trao đổi sinh viên quốc tế.
Giới hạn và chỉ đạo chặt chẽ hay hủy bỏ các chương trình học chuyên tu,
tại chức. Thành lập những hội đồng giám khảo các ngành chuyên môn ở tầm
mức quốc gia để duyệt xét các tiểu luận tốt nghiệp thạc sĩ và luận án
tiến sĩ để tránh tình trạng tiêu cực lạm phát bằng cấp và hạ thấp giá
trị học vị.
Cách tân giáo dục là cải cách hệ thống giáo dục, có can đảm loại bỏ và
sửa đổi tất cả những gì còn vướng mắc để giải quyết nhằm khắc phục những
ưu tư và canh tân để đề ra những phương thức đúng đắn nhằm đạt những
mong muốn rất cơ bản như đã trình bày ở phần trên. Khuynh hướng cách tân
giáo dục Việt Nam là một nhu cầu cấp thiết của đất nước trước những
thách thức thời đại và yêu cầu chính đáng mang tính quyết định cho tương
lai dân tộc. Vấn đề quá hiển nhiên và đã chín muồi nên im lặng là buông
xuôi và đầu hàng, phó mặc cho thói quen và định kiến đóng vai trò quyết
định. Đại chúng ao ước từ lâu đã đành, nhưng giới lãnh đạo cũng bắt đầu
lên tiếng. Ngày 31-7-2013, tại hội nghị nâng cao chất lượng giáo dục
tại Hà Nội, bà Phó chủ tịch Nước Nguyễn Thị Doan đã lên tiếng rằng “khâu
quản lý thi cử và quản lý chất lượng người thầy đã bị buông lỏng cần
được chấn chỉnh”. Ngày 19-9-2013, thứ trưởng bộ Giáo dục Đào tạo Việt
Nam Nguyễn Vinh Hiển đã thông báo việc hoàn thành sửa dổi dự thảo Đề án
“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công
nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.
Điểm then chốt cần nghi nhận ở đây là lá bùa“Định hướng Xã hội chủ
nghĩa.” Đó là một cụm từ tối tăm, mơ hồ, sáo mòn mang tính bùa chú nặng
nề kinh điển hơn là thực dụng. Nếu càng đi sâu vào sự phân tích chi li,
càng nhận ra ảo tưởng xa vời của nó. “Định hướng” mà không có chỗ dựa và
cũng chẳng có một nội hàm tri thức nào có giá trị thực tiễn làm căn bản
cho bước tiến giáo dục trong thời đại mới là một sự lệch hướng hay mất
phương hướng mà thôi.
Bản chất của giáo dục nói chung là một hệ thống phương tiện đào tạo và
huấn luyện thế hệ trẻ thành những người công dân có năng lực phục vụ,
sinh tồn, phát huy và lãnh đạo xã hội trong một môi trường văn hóa,
chính trị và kinh tế cụ thể nào đó. Bởi thế, mỗi hình thái chính trị xã
hội có một nguyên lý giáo dục riêng.
Dạy học ở nhà trường Mỹ, tôi không hề nghe ai hô hào cải cách, nhưng
chương trình, nội dung và phương tiện giáo dục thay đổi nhanh chóng từng
năm học; thậm chí, thay đổi từng học kỳ, học khóa. Nếu có một sự xuống
cấp, một hiện tượng thoái trào trong nội dung giáo dục ở cấp thành phố,
hay tiểu bang xảy tới là tức thời được đưa ra công luận mổ xẻ và sửa sai
ngay. Có lẽ nhờ vậy mà dòng lịch sử trẻ trung của Mỹ đã đưa chất lượng
giáo dục lên hàng ưu thế với 2683 trường đại học năm 2013. Cụ thể là
trong số 20 trường đại học được xếp loại hàng đầu thế giới, Mỹ chiếm 17
trường, Anh chiếm 2 trường (Oxford và Cambridge), Thụy Sĩ chiếm 1 trường
(Zurich).
Khi còn đứng trên bục giảng ở trong nước, nhất là sau năm 1975 khi cả
thầy trò đều phải lao đao với miếng cơm manh áo, hễ nghe nói đến trí
thức nước ngoài, từ Mỹ, từ Pháp, Liên Xô, Nhật Bản, Đại Hàn… về nước,
mình vẫn có cái mặc cảm tự ti thua kém. Nhưng đến khi có cơ hội chen vai
thích cánh bình đẳng với cộng đồng thế giới, cả khi ngồi trong lớp học
và lúc đứng trên bục giảng, đã bao lần tôi xúc động với lòng tự hào dân
tộc là dân Việt mình không hề thua kém trí thông minh, óc nhạy bén và
nghệ thuật sống còn khéo léo, phản ứng quyền biến linh động trong mọi
hoàn cảnh so với các dân tộc khác. Tuy nhiên, trong một số lớp học tôi
phụ trách có sinh viên Việt Nam mới qua Mỹ du học đều có một khuyết điểm
rất lớn là tính thụ động. Các em học hành rất siêng năng, chăm chỉ, làm
bài tập ở nhà cũng như ở lớp nghiêm túc nhưng rất hiếm khi có em nào
tham gia vào các sinh hoạt kể cả nội khóa và ngoại khóa. Nội khóa thì âm
thầm ôm sách học gạo đạt điểm cao chứ không tham gia sinh hoạt của lớp.
Ngoại khóa thì các em không có khả năng chơi thể thao, âm nhạc, sinh
hoạt dã ngoại. Lúc đầu tôi cứ nghĩ sinh viên Việt Nam thụ động là do trở
ngại về ngôn ngữ và văn hóa. Nhưng sau khi trao đổi, chia sẻ và phân
tích với các em, tôi mới thấy rõ đó là do hậu quả của một chương trình
giáo dục còn nhiều khiếm khuyết từ trong nước. Trong đó, sự áp đặt và
khống chế của những nguyên tắc chính trị lỗi thời, ảo tưởng đã kéo lùi
bước tiến của tri thức, giáo dục.
Năm 2011, bộ Giáo Dục và Đào Tạo Việt Nam cho biết là có hơn 100.000
sinh viên Việt Nam từ trong nước đi du học tại 49 nước trên thế giới.
Tại Mỹ có 14.888 sinh viên Việt và 90 phần trăm trong số đó là du học tự
túc. Con số nầy đang trên đà tăng nhanh. Xin đừng biến đây thành một
cuộc “tỵ nạn giáo dục” ồ ạt của thế hệ con em thuộc gia đình quan chức,
đại gia tham nhũng, gian thương sống phè phỡn… trên đầu trên cổ người
dân lương thiện đang còn chịu khó khăn thiếu thốn trăm bề.
Hơn ba mươi năm qua đến hiện tại, các nhà lãnh đạo giáo dục Việt Nam
luôn luôn định vị hướng đi của nền giáo dục nước nhà phải gắn liền với
“định hướng Xã hội Chủ nghĩa”. Với con số 90 phần trăm du học tự túc
trong hoàn cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay, có vẻ như đây là chỉ dấu của
một hiện tượng phát triển nghịch lý và ngược chiều giữa “định hướng Xã
hội Chủ nghĩa” và thực tế xã hội (?!).
Thế hệ Chiến tranh Việt Nam của giới đàn anh đang lụi tàn. Thế hệ đàn em
hậu chiến đang vươn lên thay thế từng bước trách nhiệm xây dựng và vai
trò lãnh đạo đất nước. Nhưng vấn đề cách tân giáo dục cũng chỉ mới ở mức
độ một câu hỏi đặt vấn đề hơn là một câu trả lời có nội dung ứng dụng
được. Đã đến lúc cần chấm dứt tình trạng nhìn thực tế qua ảo tưởng rồi
đem ảo tưởng làm thực tế. Sử dụng mà không tiếm dụng, ứng dụng mà không
vô dụng, thực dụng mà không lạm dụng là nguyên tắc dùng người và dùng
phương tiện trong giáo dục ngày nay.
Sacramento, mùa Xuân năm 2014
Trần Kiêm Đoàn
(Diễn đàn Thế kỷ)
Việt Nam nên sớm đưa vấn đề Biển Đông ra trước tòa án quốc tế
Một góc Biển Đông (DR)
Thụy My -RFI
Hôm qua, ngày 14/03/2014, là một ngày kỷ niệm đáng buồn : đúng 26 năm ngày Trung Quốc ngang nhiên đưa quân đánh chiếm đảo Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, sát hại 64 lính hải quân Việt Nam. Năm 2014 cũng là đúng 40 năm ngày Trung Quốc dùng vũ lực chiếm quần đảo Hoàng Sa từ tay quân đội Việt Nam Cộng Hòa, khiến 74 người lính miền nam anh dũng hy sinh.Trước một người láng giềng khổng lồ, lại hung hăng, đầy tham vọng như thế, Việt Nam phải đối phó như thế nào ? Theo nhận xét của ông Thái Văn Cầu, chuyên gia về không gian ở Hoa Kỳ, thì không thể kéo dài tình trạng hiện nay mà cần đưa vấn đề ra trước các tòa án quốc tế càng sớm càng tốt.
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét