Hoan hô báo Tuổi Trẻ đã cử phóng viên tới tường thuật trực tiếp phiên tòa xử côn đồ hành hung dân Văn Giang: Xét xử vụ án cố ý gây thương tích ở Văn Giang. Còn đây là tin tường thuật trực tiếp vụ xử này từ báo “lề dân”: HÔM NAY, MỞ PHIÊN TÒA XỬ CÔN ĐỒ HÀNH HUNG DÂN LÀNH VĂN GIANG (Tễu).
Hàng trăm người dân Văn Giang có mặt bên ngoài phiên tòa - Ảnh: Tâm Lụa
CHÍNH TRỊ-PHÁP LUẬT- Nhịp sống biển đông (TT).
- TQ sẽ khám tàu nước ngoài ở Biển Đông? (BBC). – Trung Quốc tự cho quyền chận bắt và trục xuất tàu nước ngoài tiến vào Biển Đông (RFI). – Tàu tuần TQ sẽ lục soát, trục xuất tàu nước ngoài ‘xâm nhập trái phép’ ở Biển Đông (VOA). - Trung Quốc tự cho quyền chặn bắt và trục xuất tàu ở Biển Đông (DT).
- Nó làm mưa làm gió ở vùng biển đảo của ta, nhưng Việt-Trung tăng cường quan hệ quốc phòng giữa tranh chấp Biển Đông (VOA). “Đại tướng Thanh cho biết quan hệ quốc phòng Việt-Trung ngày càng phát triển và tỏ lòng biết ơn sự hỗ trợ của phía Trung Quốc đối với Việt Nam trong các cuộc kháng chiến trước đây. Ông Thanh khẳng định Việt Nam luôn coi trọng các mối quan hệ với Trung Quốc theo phương châm 16 chữ vàng và tinh thần 4 tốt”. Bị TQ níu áo đòi nợ viện trợ trong chiến tranh “chống Mỹ cứu nước” trước đây, nên tiếp tục đem chủ quyền quốc gia ra đổi chác với quan hệ “16 chữ vàng”, “4 tốt” với người anh em bất hảo? – THÁI THÚ (DĐCN).
- VN ‘chỉ đạo’ không đóng dấu hộ chiếu TQ (BBC). – Chính phủ chỉ đạo không đóng dấu lên hộ chiếu “đường lưỡi bò” (VnEco). Về tin này, blog Tễu bình luận: “Vui quá! Hoan hô Chính phủ!“. Chớ có vội vui, khi lãnh đạo ta vẫn còn “hảo, hảo” với những kẻ cướp biển đảo. Tất cả chỉ nhằm mục đích đối phó với dân thôi.- Sự khác biệt ở “Hội thảo Quốc tế về Biển Đông lần 4” (RFA). - Biển Đông tại hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ tư: Biển Đông: Ba kịch bản cho tương lai (SGTT).
Quan điểm cụ thể của chúng tôi về trả lời của ông Chủ nhiệm VPCP, ngay từ tối qua khi đưa tin, mới tóm gọn chỉ trong hai chữ “TƯỞNG MÁT“. Phần bình luận chi tiết xin được hẹn sáng mai, mà cũng sẽ không khác mấy với quan điểm của độc giả Trần Ngọc Minh gửi tới đêm qua, xin trích: “Theo tôi, đây là một thông tin càng chứng minh sự yếu đuối của chính phủ VN trước đòn tấn công thâm độc của Tàu, và chúng ta đáng phải hổ thẹn hơn là hoan hô“.
- Vạch trần “hộ chiếu lưỡi bò” (NLĐ). – Bài thử lửa của TQ với hộ chiếu ‘lưỡi bò’ (VNN). - Lưỡi bò và lưỡi liềm (J.B. Nguyễn Hữu Vinh). - Phạm Trần: Việt Nam có lâm nguy với hộ chiếu lưỡi bò? (DLB). – Hộ chiếu mới của TQ: Phản ứng của VN chưa xứng tầm (RFA).“Về nhà nước Việt Nam thì ý kiến cá nhân của em là em thất vọng, tại vì nhà nước Việt Nam hiện tại và cho đến tương lai khi mà còn giữ đường lối là làm láng giềng tốt với Trung Quốc theo phương châm ’4 tốt, 16 chữ vàng’ thì không bao giờ có được sách lược nào đối phó được với Trung Quốc”.
- Hộ chiếu bá quyền Trung Quốc: Quả pháo khai chiến của Tập Cận Bình (RFI). “Việt Nam chưa có phản ứng tương xứng … Thời điểm thuận lợi cho Việt Nam là phải nhân hội nghị bốn nước đòi chủ quyền ở Biển Đông do Manila triệu tập vào tháng 12 bàn về chính sách đối phó với hộ chiếu ‘lưỡi bò’ của Trung Quốc”. – Về trò đánh nguội của Trung Quốc (NLG/ Quê Choa).
- Indonesia: ‘Hộ chiếu TQ phản tác dụng’ (BBC).- Indonesia : Hộ chiếu “lưỡi bò” của Trung Quốc «là phản tác dụng» (RFI). – Hoa Kỳ trước việc Trung Quốc in bản đồ “lưỡi bò” lên hộ chiếu (RFA). – Chủ quyền “lịch sử” của Trung Quốc tại Biển Đông lại bị phê phán (RFI). - Các nước ĐNA phản đối hộ chiếu in “đường lưỡi bò” (PLTP).
- Trung Quốc tranh thủ tình cảm của láng giềng (TVN). - Trung Quốc bắt đầu lo lắng vì UAV X-47B trên tàu sân bay Mỹ (GDVN). =>- Andreas Lorenz: Xung đột biển đảo ở châu Á (Phan Ba). – Công ty đóng tàu Trung Quốc khởi sự dự án ở Tam Sa (VOA). – Căng thẳng Biển Đông trở thành Palestine? (BBC).
- Đảng đối lập Nhật Bản quyết bảo vệ đảo tranh chấp (VOV). – Sản xuất xe hơi Nhật tại Trung Quốc giảm vì tranh chấp chủ quyền biển đảo (RFI). - Nhật Bản ‘tiến quân’ vào Đông Nam Á (TP).
- Việt Nam và Myanmar nhất trí quan điểm về biển Đông (NLĐ). – Việt Nam – Miến Điện trên bàn cờ Hoa Kỳ và Trung Quốc (Bảo Mai). – Philippines lại tố cáo Trung Quốc bội ước trên vấn đề bãi Scarborough (RFI). – Đài Loan chuẩn bị «thủy lôi thông minh» nếu Trung Quốc xâm chiếm (RFI).
- Hồ Bạch Thảo: Chiến tranh Pháp Trung, liên quan đến Việt Nam (Diễn Đàn).
- Văn phòng cao ủy nhân quyền LHQ và chiến dịch truyền thông xã hội về nhân quyền (RFA).
- Trung ương Đảng lại xen vào chuyện nội bộ của Mỹ? Về một nghị quyết sai trái của Hội đồng TP Santa Ana (ND). “Phải khẳng định rằng, bản nghị quyết này là đi ngược lại ý chí, nguyện vọng của phần lớn người Mỹ gốc Việt, gây trở ngại cho mối quan hệ đang ngày càng phát triển tốt đẹp giữa Việt Nam và Mỹ…”. Đi ngược lại ý chí, nguyện vọng của người Mỹ gốc Việt hay của ĐCS VN? Nhưng mà Trung ương Đảng chớ có lo, nếu nghị quyết này có đi ngược lại ý chí, nguyện vọng của người Mỹ gốc Việt thì Hội đồng TP Santa Ana sẽ bị dân ở đó bỏ phiếu loại họ ra trong nhiệm kỳ tới, vì họ không có được nhiều đặc quyền như đảng ta đâu. Mời xem lại: Garden Grove thông qua nghị quyết ngăn CSVN (Người Việt).
- Gia đình ông Lê Thanh Tùng chỉ trích phiên toà phúc thẩm (RFA).
- Ông Phạm Chí Dũng được tại ngoại (BBC).
- Côn đồ đánh dân Văn Giang hầu tòa (NLĐ). Tường thuật trực tiếp: HÔM NAY, MỞ PHIÊN TÒA XỬ CÔN ĐỒ HÀNH HUNG DÂN LÀNH VĂN GIANG (Tễu). Mời xem Video của 1 CTV vừa gửi về: Trước cổng toà Văn Giang.
- Hải Phòng ‘né’ vụ Tiên Lãng trong kỳ họp HĐND (Petrotimes).
- Chủ tịch tỉnh Nam Định đối thoại với người bị thu hồi đất (DV). - Vụ thu hồi đất tại ĐH Bách khoa: Không thể đẩy người dân ra đường (DT). - Hà Nội: Đẩy nhanh giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm (DV).
- Nhật ký mở lại (mở lần thứ 17) HẾT PHÁO NỔ, HẾT BẮN SÚNG CHỈ THIÊN! NGƯỜI XEM CÓ THẤY BUỒN ? (Nhát sỹ Tô Hải). “KHI ĐẢNG CỔNG SẢN MÔ-ĐÉC NÀY ĐÃ THÀ CHẾT CHỨ KHÔNG BỎ SỰ LÃNH ĐẠO TOÀN DIỆN THÌ TẤT CẢ ĐỀU LÀ PHÙ PHÉP, ĐÁNH LỪA. Không thể có Tự Do dù rằng có tổ chức Trưng Cầu Dân Ý, lấy ý kiến dân phúc quyết mỗi năm cả tá vấn đề đến năm lần bảy lượt thì…cũng chỉ là trò hề tốn kém thêm tiền bạc và thời gian của người dân mà thôi!”
- Thi phòng chống tham nhũng được thưởng 6 tỷ đồng (TP). - Phát động cuộc thi “Sáng kiến phòng, chống tham nhũng” 2013 (SGGP). - Sáng kiến nhỏ, hiệu quả lớn (TN). - Tăng cường minh bạch, giảm tham nhũng (TN). - 6 tỷ đồng cho các sáng kiến chống tham nhũng (DV). Sao không thấy có phát động cuộc thi “Nhận lỗi trước dân” coi ai dẻo mỏ nhất?
<- Tin được không vụ Thành ủy TPHCM nhận lỗi trước dân ? (NLĐ). – Bí thư TP.HCM: Nhận lỗi với Trung ương Đảng chứ không nhận … tội (VNN). – Ban thường vụ thành ủy TP. HCM: Nhận lỗi về tình trạng cán bộ, đảng viên suy thoái (DV). Đề nghị đ/c Bí thư Lê Thanh Hải cho kiểm điểm đ/c Chủ tịch TP Lê Thanh Hải về vụ 160ha đất tái định cư ở Thủ Thiên. - Biết xin lỗi dân là tiêu chí thi đua (TN) (hài quá, h lại có thêm kiểu thi đua này nữa !!!). - Quyết tâm tạo được sự chuyển biến rõ rệt bằng các việc làm cụ thể (*) (SGGP). - Đà Nẵng: Nhiều cán bộ, công chức phải trực tiếp xin lỗi dân (PLTP). - PV Drilling kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 (Petro Times). – Mẫu qui trách nhiệm (Quê Choa).- Chưa bãi nhiệm chức Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước (TN). - Kỷ luật đảng một tỉnh ủy viên tỉnh Bắc Giang (DV). - Lâm Đồng: Tạm giữ cán bộ nhận hối lộ (PLTP). - Công an viên “làm tiền” xe ba gác (TN).
- Khởi tố vụ buôn lậu xăng dầu tại Vinapco (TN). - Có dấu hiệu buôn lậu xăng dầu có tổ chức tại Vinapco (TP).
- Yêu cầu xử lý tranh chấp tại dự án Rusalka (SGGP).
- Văn hóa từ chức đang trên con đường hình thành từ việc … không từ chức của thủ tướng (TT).
- CHI PHÍ HAO HỤT, HAY LÀ HAO HỤT DO TÙY TIỆN CHI PHÍ? (Bùi Văn Bồng).
- Bùi Tín: Quá thể, quá đáng, quá chừng, rồi gì nữa (VOA’s blog). – Phát động chương trình sáng kiến phòng, chống tham nhũng Việt Nam 2013 (Hải quan).
- Bài này mới lên mạng lúc 22h09 tối qua nhưng đã bị gỡ mất: Bảo đảm sự lãnh đạo của Ðảng đối với doanh nghiệp nhà nước (ND) (nhưng bản của Google thì vẫn còn đây http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:pQUzP6Zr06YJ:www.nhandan.com.vn/cmlink/nhandandientu/thoisu/chinh-tri/2.670/b-o-m-s-l-nh-o-c-a-ng-i-v-i-doanh-nghi-p-nha-n-c-1.379844+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=vn&client=firefox-a) . Hay đảng không còn muốn lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước nữa? – TTCK Việt Nam trong cơn hấp hối (DĐKTVN). – 2 Bài Giải Cho Việt Nam? (Alan Phan).
- Đã tìm ra giải pháp cứu nền kinh tế, tiến lên CNXH (Nguyễn Thông). “Đối phó với khủng hoảng kinh tế: đầu tư cho phụ nữ là sự lựa chọn sáng suốt”. Chí lý! Phải đầu tư cho phụ nữ để lấy được chồng nước ngoài, một người lấy chồng nước ngoài có thể cứu cả gia đình ở VN, nhân tiện, lôi chồng, con ở nước ngoài “tiến lên CNXH” luôn, nhất cử lưỡng tiện, vừa giúp gia đình, vừa giúp đảng ta.
- Tit for Tat – Chính chủ và Tham nhũng (Hiệu Minh). “Để chống tham nhũng cần cả hai phía. Dạy dân không đưa phong bì thì chính các ngài cũng không được gợi ý lót tay. Đòi hỏi dân đi phương tiện chính chủ thì các quan cũng phải chứng minh tài sản của mình cũng là chính chủ. Xã hội văn minh phải chứng minh tài sản hợp pháp từ chiếc xe máy, nhà lầu, khu nghỉ mát, building sang trọng cho đến tài khoản hàng trăm triệu đô la ở ngân hàng nước ngoài”. – Mời xem lại: ĐỒNG TIỀN KHÔNG CHÍNH CHỦ, TÍNH SAO ĐÂY? (Bùi Văn Bồng). – Lê Thị Công Nhân: Vàng, đô la và đào tẩu (Nguyễn Tường Thụy).
- Hà Nội “mổ xẻ” việc biến đất công viên thành sân tennis… (LĐ). - Lấn chiếm bờ sông Sài Gòn: Chính quyền địa phương dung dưỡng, tiếp tay (LĐ).
- Hà Nội: chủ đầu tư không đủ năng lực sẽ bị thay (TT). - Tạm dừng triển khai dự án nâng cấp chợ Thạnh Trị (TN). - Chỗ ở cho thuê, mượn phải từ 5m2 trở lên (DV).
- Xem xét sửa đổi, bãi bỏ một số loại phí (DV). - Sẽ bãi bỏ 3 loại phí (ANTĐ).
- Độc giả P.T. méc bài này: Bất thường từ hai hợp đồng “ủy thác” hơn 6.445 tỷ đồng (CATP). Và đặt nghi vấn: “… chuyện này nghe nói là có cháu của Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà, là người đứng sau dàn xếp, … Cả vụ 8 ngàn tỷ ủy thác đầu tư ờ Cty CP Quản lý quỹ Thái Dương cũng thế!”
- Công an chưa được xử lý xe không chính chủ (VNN). – Xe không chính chủ: Không phạt, chờ soạn thông tư (VnEco). - Nên sửa quy định phạt xe không chính chủ (ĐV). – Cử tri HN kiến nghị sửa quy định xe chính chủ (PN Today). – Tạm dừng xử phạt xe không chính chủ (NLĐ). – Chính phủ yêu cầu tạm thời không phạt xe không chính chủ (DT).
- Thủy điện Đồng Nai 6, 6A vẫn chờ… phán quyết (CAND). - Nguy cơ mất di sản thiên nhiên thế giới (DV).- Thủy điện ĐN 6, 6A: UNESCO đề nghị dừng vì uy tín Việt Nam (NLĐ). - Không đánh đổi môi trường vì lợi ích trước mắt (TN). - Chưa cho làm nếu thủy điện gây hại môi trường (DV). - Vỡ thuỷ điện Đăk Mek 3 ở Kon Tum: Thân đập chỉ toàn đất, cát, đá (LĐ). - Thủy điện vừa và nhỏ ở Đắc Lắc: Nhiều thiếu sót trong an toàn hồ đập (LĐ).
- UNESCO đề nghị dừng vì uy tín Việt Nam (NLĐ). - Vụ này nghe rất chối tai, sẽ có lời bình sáng mai: Chính phủ giải đáp về “xe chính chủ” và thủy điện (TTXVN). – Không đánh đổi thiên nhiên vì lợi ích trước mắt (TQ).
- Sự cố thủy điện Đăk Mek 3 do rút ruột bê tông thay vào bằng đất đá (TN). - Thủy điện Đăk Mek 3 bị thi công sai thiết kế (DV). - Đập thủy điện Đăk Mek 3 vỡ: “thi công sai thiết kế” (TT). – Bê tông lõi đất, cát làm đập Đăk Mek 3 vỡ toang (ĐV).
- Quảng Nam kết nối Internet cho trạm đo động đất (TTXVN). Thiết bị chuyên dùng được đặt tại trạm quan trắc động đất, trong khuôn viên Ban điều hành thủy điện Sông Tranh 2 =>- Phí tăng 3,5 lần: Dân lãnh đủ (NLĐ). - Băn khoăn quy định cho thuê lại lao động (PLTP).
- Hội đồng kỷ luật thành viên EVN đã họp xong (VTC).
- Vinapco đã buôn lậu như thế nào? (Petrotimes). Xăng dầu tạm nhập, “xù” tái xuất (NLĐ). – Video Hành vi buôn lậu ở Vinapco (VTV).
- Vùng quê dậy sóng đi săn lá điều khô (ĐV).
- Minh Diện: CHÂN DUNG HẮN (Bùi Văn Bồng).
- THE PENTAGON PAPERS Lịch sử những quyết định của Mỹ trong cuộc chiến Việt Nam – Kỳ 18 (Sống Magazine).
- Bài viết từ tháng 3-1973: PHAN NHẬT NAM * TÙ CỘNG SẢN-TÙ CỘNG HÒA (Sơn Trung).- Mời xem thêm: Những Tên Biệt Kích Cầm Bút (phần 1) – Phần 2 – Phần 3 – Phần 4 – Phần 5 – Phần 6 – Phần 7 – Phần 8 – Phần 9 – Phần 10 – Phần 11 – Phần 12 – Phần 13 – Phần 14 – Phần 15 – Phần 16 – Phần 17 – Phần 18 – Phần 19 – Phần 20 – Phần 21 – Phần 22 – Phần 23 – Phần 24 – Phần 25 – Phần 26 – Phần 27 – Phần 28 – Phần 29 – Phần 30 – Phần 31 – Phần 32 (Hoàng Hải Thủy). – Vàng Sao xuống vàng mắt (DLB).
- Bắc Triều Tiên thay bộ trưởng quốc phòng trong vụ cải tổ quân đội (VOA). – Bình Nhưỡng thay Bộ trưởng Quốc phòng bằng một nhân vật cứng rắn (RFI). - Thông tin việc Triều Tiên thay Bộ trưởng Quốc phòng (TN). - Bán đảo Triều Tiên nóng với bầu cử Hàn Quốc (SGGP). - HĐBA cảnh báo Triều Tiên không thử tên lửa tầm xa (TTXVN).
- Đại sứ quán Mỹ đóng tài khoản trên trang mạng xã hội ZingMe (VOA).
- Người TQ sang Hong Kong mua sách cấm (BBC). – Ai đứng đằng sau vụ bê bối sex ở TQ? (BBC).
- Cảm nhận mối đe doạ của Mùa xuân Trung Quốc (SGTT).
- Cam Bốt ký thỏa thuận cho Trung Quốc xây đập Hạ Sesan 2 (RFI).
- Myanmar trấn áp biểu tình chống dự án liên quan Trung Quốc (PLTP).
KINH TẾ
- VN còn tiềm năng đạt tăng trưởng GDP cao hơn (TT).
- Kiềm chế lạm phát, duy trì tăng trưởng hợp lý, tạo đà cho năm bản lề 2013 (ND). – ‘Lạm phát giảm, lãi suất sẽ giảm theo’ (NDHMoney).
- Bộ trưởng đau xót về doanh nghiệp nhà nước (Infonet). Dân cũng đau xót vì nghe lời bộ trưởng nói? - Lãnh đạo “mất ghế” nếu để HUD lỗ hai năm liên tiếp (DT).
- 67.000 tỷ USD chảy trong các ‘ngân hàng ngầm’ (TP). - Bảo đảm thanh khoản của hệ thống ngân hàng dịp cuối năm (ND). - Kéo lãi suất ngân hàng phù hợp với thực tế (PN). - Ế ẩm cho vay tiêu dùng (DV). - Đại gia trọng thương, chứng khoán ngã bệnh (Vef).
- Đừng để dân đem vàng về cất (TN).
- EVN vay 6.200 tỉ đồng làm nhiệt điện (TN).
- Vốn cho doanh nghiệp dưới góc nhìn của chuyên gia kinh tế (VnEco). - Hà Nội: Hơn 11.000 doanh nghiệp ngừng hoạt động (Petrotimes). - Gần 6.000 doanh nghiệp đóng cửa trong 1 tháng (DT).
- Loay hoay gỡ khó xuất khẩu gạo (DV). - Chưa tính đến việc cấp hạn ngạch nhập khẩu đường (TBKTSG).
<- Giải cứu ngành cá tra: Hơn 33.000 tỷ đồng vào đâu? (DV). - Nuôi cá lồng: Đầu tư ít, thu hàng trăm triệu (DV). - Quảng Ngãi: Tiêu hủy 1,5 tấn cá nóc (DV).- Mưu sinh từ đồng vốn nhỏ – Kỳ 4: Nuôi chim trĩ (TN).
- Pháp hủy 15.000 đồ chơi nhập lậu từ Trung Quốc (TN). - Chặn hàng “đội lốt” cách nào? (TT). - Hàng giả ngày càng kín đáo và tinh vi (PLTP). - Báo động về hàng giả (TN). - Vi phạm quyền lợi người tiêu dùng vẫn cao (DV). - TP.Hồ Chí Minh: Nơm nớp lo chống hàng giả dịp tết (LĐ). - Hàng giả hại người, phá hoại kinh tế (DT).
- Người Việt thời ra ngõ gặp…fastfood (VEF).
- Starbucks: Chúng tôi muốn xem Trung Nguyên là bạn! (GDVN). Trung Nguyên sẽ đáp lại: thương trường là chiến trường, ở đó chỉ có mùi thuốc súng, không có bạn bè gì cả?
- VinaCapital muốn bán cổ phần KS Metropole (BBC). - Tranh chấp 150 tỉ đồng trái phiếu (TN).
- Bình ổn tết: lo vướng vận chuyển hàng hóa (TT).
- Trung Quốc sắp mất danh hiệu “công xưởng thế giới” (ANTĐ).
- Kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,7% (BBC).
- Châu Á vung tiền mua khu phố tài chánh City tại Luân Đôn (RFI).
VĂN HÓA-THỂ THAO
- YÊU THỜI…ĐỒ ĐỂU (KỲ 14) (Nhật Tuấn).
- 217. THIỀN SƯ HUYỀN QUANG (Việt Sử ký).
- Tặng 32 cổ vật văn hóa Đông Sơn (TN). - Cổ vật giữa lòng Đà Nẵng – Những nhà sưu tập gốm sứ đất Đà thành (TN).
- Số hóa tư liệu Hán – Nôm quý ở Vĩnh Long (TN).
- Một ít tư liệu về Dương Nghiễm Mậu ghi từ báo chí Sài gòn trước 1975 (Vương Trí Nhàn). - Những cuộc tra tấn ở miếu báo oán (NĐT).
- Đường bay mịt mù từ Việt Nam đến giải Nobel (Lê Thiếu Nhơn).
- Hữu Lý phỏng vấn Nguyễn Hoàng Đức: Cách tân bút pháp hay miếng vải thưa che chiếc đầu rỗng tuếch (Nguyễn Tường Thụy).
- Inrasara: Thơ và giọng thơ (Inrasara).
- HAI BÀI THƠ “ANH EM” (Lê Đức Thịnh).
- Văn học nữ quyền chống lại nam quyền (TN).
- Đổi khẩu vị phim truyền hình (NLĐ). Âm nhạc khá hay, bối cảnh châu Âu quyến rũ là những yếu tố đầu tiên khiến phim Hai phía chân trời đầy sức hút. => - LHP Quốc tế Hà Nội lần 2: Vinh danh phim Bị còng tay của Philippines (SGGP). - Bế mạc Liên hoan phim quốc tế Hà Nội – Trông người lại ngẫm đến ta (TN). - LHP Quốc tế Hà Nội: Việt Nam giành 2 giải, Philippines xuất sắc nhất (TTVH). – “Thiên mệnh anh hùng” giành giải đặc biệt của BGK (VOV). – “Đam mê” trắng tay, “Thiên mệnh anh hùng” giành giải Giám khảo (VNN). – Phim Philippines đoạt giải xuất sắc nhất tại LHP Quốc tế Hà Nội 2012 (DT). – Thổ Nhĩ Kỳ bội thu tại LHP quốc tế Hà Nội lần II (TQ). - Khát vọng vẫn chỉ là mơ (LĐ). - LHP Quốc tế Hà Nội: Học hỏi là chính… (DV). - Những chuyện ghi lại từ phía sau thảm đỏ (DT). - Ngẫm về hai chữ “siêu phẩm” (SGTT).
- Nguyễn Hoàng Đức: Phòng tranh quan niệm, với Vương Tử Lâm (Nguyễn Tường Thụy).
- Văn nghệ sĩ khó khăn cần được quan tâm (NLĐ).
- Làm sao đàn ông vẫn lấy được vợ? (Tin khó tin).
- Ði tìm sắc đẹp (Sống Magazine).
- Bà ngoại nhà sư bị Mr.Đàm hôn sợ cháu phải ở tù (PN Today).
- TRỞ LẠI TUỔI HOA (Huỳnh Ngọc Chênh).
- Đại nhạc hội K-pop Việt – Hàn: Không cuồng nhiệt như dự kiến (TT).
- Phim về cuộc truy bắt Osama Bin Laden dự tranh Oscar (DT).
- Xem AFF Cup, nhớ tiếng trống mang “thương hiệu” Nguyễn Văn Thuyết (DV).
- Bộ VH-TT-DL “trần tình” về kinh phí cho ASIAD 18 (TTXVN). – Kinh phí tổ chức ASIAD 18 chỉ hết 150 triệu USD? (DV). - Không biết 150 triệu USD là cao hay thấp (TT).
GIÁO DỤC-KHOA HỌC
- 10 vấn đề “nóng” cần đổi mới trong lĩnh vực giáo dục (GDVN). - Vai trò điều tiết của Nhà nước trong đảm bảo chất lượng, công bằng GD (GD&TĐ).
- Kết thúc tuyển sinh ĐH-CĐ 2012: Nhiều trường không có người học (TP). - Mỏi mòn tìm việc, sinh viên ra trường làm công nhân (Petrotimes). - CNTT: Học thế nào để tìm việc dễ dàng? (DV).
- Rập khuôn là… giỏi ! – Kỳ 2: Tràn lan sách tham khảo văn mẫu (TN).
- Học Toán bằng… Văn vần (DT).
- Quyết cấm dạy thêm (NLĐ). – Nhiều tỉnh thành cấm dạy, học thêm vào buổi tối (TP). - Chớ vin cớ nghèo mà cho dạy thêm (ANTĐ). - Dạy thêm trái phép, giám đốc sở phải chịu trách nhiệm (TP). - Bài tập về nhà vô bổ với học sinh? (VNN).
<- Những ngôi trường ọp ẹp ở Mường Lát (TP). - Chùm ảnh: Hãi hùng cảnh đu bám xe ba gác đến trường (GDVN).- Giáo viên mầm non quá thiệt thòi (NLĐ).
- Chuyển thuyết giảng sang dạy học tích cực (NLĐ).
- Họ nói một thứ “na ná” tiếng Anh (TVN). - Thực hư việc một giáo viên Philippines kêu cứu (TT).
- Bí quyết của 4 sinh viên tốt nghiệp chỉ sau 3 năm (GDVN).
- Bỏ toán sang Lý, ẵm giải cao nhất Vật lý quốc tế (IOne).
- BIẾT CHIA SẺ VỚI NGƯỜI KHÁC (Tâm Sáng).
- Đà Nẵng: Yêu cầu kỷ luật Phòng GD-ĐT quận Hải Châu (NLĐ).
- Thế giới học được gì từ hiện tượng cường quốc giáo dục Phần Lan? (GDVN).
- Tàu Curiosity tìm thấy phân tử hữu cơ trên sao Hỏa (TTXVN).
XÃ HỘI-MÔI TRƯỜNG
- Dự án “Cơm có thịt” giúp trẻ vùng cao chưa đủ thủ tục (VietQ).
- Người Sài Gòn tập ‘sống chung’ với cướp (VNE). – Bất an (Nguyễn Thông). - Sống trong ranh giới sinh – tử (TT).
- Phá sới bạc cực lớn ở Chùa Dận, thu 2 bao tải tiền (TTXVN). – Video Triệt phá sới bạc lớn nhất từ trước tới nay (VTV).
- Cảnh cáo bác sỹ cắt nhầm bàng quang của bệnh nhi (VOV). - Video Cảnh báo thuốc giả, thuốc kém chất lượng (VTV). - Giám sát, phòng lây nhiễm vi rút từ chuột (TN).
- Người 20 năm nhặt rác trong thân hình đứa trẻ (NĐT). - Đói nghèo & sự bất lương (DV). - Chuyện buồn về nữ sinh tự đẻ, bỏ con vào bụi cỏ (DV).
- 4 ngày 5 vụ cướp: Dân sống trong sợ hãi (KP). Băng cướp chém đứt tay cô gái trẻ cướp tài sản làm người dân hoang mang =>- Cả nước hiện có 30.000 người bán dâm (TP).
- Kỳ 2: Rùng rợn những “ngôi nhà ma” giữa lòng Hà Nội (LĐ).
- Giá vé tàu tết cao điểm tăng 5% (SGGP).
- TQ: Tội phạm vụ ‘bán thận mua iPhone’ đi tù (VNE). - Trung Quốc bị nêu danh là nước phá rừng lớn nhất thế giới (RFI). – Trung Quốc tiêu thụ gỗ lậu nhiều nhất thế giới (VOA).
- Mỹ: Truy tìm chủ nhân tấm vé độc đắc 580 triệu USD (LĐ). – Có 2 tấm vé số cùng trúng giải độc đắc 580 triệu đôla ở Mỹ (VOA).
- Mỹ hỗ trợ trang web HIV/AIDS đầu tiên cho cán bộ y tế Việt Nam (VOA). – Hy vọng mới cho những người sống chung với HIV/AIDS (RFA).
- Không gì ngăn cản được ước mơ của con người (RFA).
- Nguyễn Hưng Quốc: Bức tranh Úc: Con người (VOA’s blog).
QUỐC TẾ
- Xung đột mới Israel – Hamas: Cuộc chiến mạng Twitter (ANTG). – Palestine, Nhà nước quan sát viên Liên Hiệp Quốc (RFI). – Ông Abbas mưu tìm qui chế quốc gia cho lãnh thổ của người Palestine (VOA). – Anh tính bỏ phiếu trắng quy chế nhà nước Palestine (TTXVN). – LHQ cân nhắc việc nâng quy chế của Thẩm quyền Palestine (VOA). - Israel “vượt mặt” Mỹ bán tên lửa cho Ấn Độ (TN). - LHQ công nhận Palestine là nhà nước quan sát viên phi thành (VOV).
- IAEA: Tuyên bố hòa bình của Iran không được chứng minh (VOA). – IAEA kêu gọi Iran hãy thiện chí hơn nữa (VOV). - IAEA kêu gọi Iran cho phép tiếp cận căn cứ quân sự Parchin (VOV). - Số phận những kẻ đi đêm với Iran (VNN).
- Iraq: Đánh bom hàng loạt, hơn 120 người thương vong (SGGP).
- Syria tấn công gần phi trường, cắt Internet (VOA). - Syria nóng vì tên lửa đối không (TN). - Syria cần 1 đội quân gìn giữ hòa bình quốc tế (VOV).
- Ủy ban Ai Cập biểu quyết về hiến pháp (VOA). - Ai Cập soạn thảo Hiến pháp để duy trì luật Hồi giáo (VOA). – Hội đồng Lập hiến Ai Cập biểu quyết Hiến pháp mới (TTXVN). – Tổng thống Mursi và “canh bạc” hiến pháp mới (NLĐ). - Ai Cập hoàn tất hiến pháp mới (TN). - Ai Cập gấp rút hoàn tất hiến pháp giữa làn sóng biểu tình (LĐ).
- Dân Miến Điện biểu tình ở mỏ đồng TQ (BBC). – Cảnh sát giải tán thô bạo người biểu tình chống mỏ đồng Trung Quốc (RFI). - Bà Suu Kyi hòa giải cuộc tranh chấp mỏ đồng (VOA). – Người biểu tình bị tấn công trước chuyến thăm của bà Suu Kyi (VOA).
- Tổng thư ký LHQ ủng hộ kế hoạch can thiệp ở Mali (VOA).
<- Các vụ nổ bom ở Iraq giết chết 38 người (VOA).- Bom tự sát giết 6 người ở tây bắc Pakistan (VOA).
- Israel “qua mặt” Mỹ, bán tên lửa cho Ấn (NLĐ).
- Bầu cử Mỹ (Phần 1) – Bầu cử Mỹ (phần 2) (Da Màu). – Không có tình bạn trên bàn ăn Obama – Romney (NLĐ).
- Tổng Thống Bush Cha nhập viện (VOA). - Tổng thống Obama mời ông Romney ăn trưa (TN).
- Bộ trưởng Geithner, Quốc hội họp bàn về ‘hố thẳm tài chánh’ (VOA).
- Thái Lan: Quấy rối “tình dục” giữa cuộc họp quốc hội (NLĐ).
- Pháp mở chiến dịch thu hút du khách (RFI).
- ĐIÊU ĐỨNG VÌ THAM NHŨNG: “Chiến dịch Porto Seguro” ở Brazil (NLĐ).
- Cựu thủ tướng Kosovo Ramush Haradinaj trắng án (VOA).
- Singapore bắt 4 công nhân di trú Trung Quốc về tội kích động đình công (VOA). “Tòa đại sứ Trung Quốc kêu gọi ‘các quyền và lợi ích chính đáng’ của công nhân người Hoa phải được bảo vệ.” Rất chính xác, điều này trước tiên cần được áp dụng cho công nhân người Hoa ở Trung Quốc.
- 3 người bị câu lưu trong vụ hỏa hoạn tại xưởng may mặc Bangladesh (VOA).
* VTV1: + Chào buổi sáng – 29/11/2012; + Tài chính kinh doanh sáng – 29/11/2012; + Tài chính kinh doanh trưa – 29/11/2012; + Tài chính tiêu dùng – 29/11/2012; + Đối thoại chính sách – 28/11/2012; + Biến rác thành các tác phẩm nghệ thuật; + Bùng nổ kinh doanh xe đạp; + Bùng nổ du lịch nha khoa; + Hành vi buôn lậu ở Vinapco – 29/11/2012; + Cẩn trọng với ván sàn không rõ nguồn gốc; + Cảnh báo thuốc giả, thuốc kém chất lượng; + Triệt phá sới bạc lớn nhất từ trước tới nay; + Cuộc sống thường ngày – 29/11/2012; + Thời sự 12h – 29/11/2012; + Thời sự 19h – 29/11/2012.
COPY lại bài này làm TƯ LIỆU LỊCH SỬ: Bảo đảm sự lãnh đạo của Ðảng đối với doanh nghiệp nhà nước
| Thứ năm, ngày 29 tháng 11 năm 2012 |
|
|
|
Bản in
Thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XI)
Bảo đảm sự lãnh đạo của Ðảng đối với doanh nghiệp nhà nước
Cập nhật lúc
22:09, Thứ năm, 29/11/2012 (GMT+7)
Những thành tựu đạt được sau hơn 25 năm đổi mới đất nước đã
khẳng định đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp nhà nước (DNNN)
trong nền kinh tế quốc dân. Tuy nhiên, nhìn thẳng vào sự thật, chúng ta
thấy rõ: chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh của DNNN
còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế đầu tư của Nhà nước.
Một số doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thua
lỗ, trình độ công nghệ chỉ đạt mức trung bình, năng suất lao động thấp,
năng lực cạnh tranh yếu. Công tác xây dựng Ðảng trong DNNN đang đối mặt
với nhiều thách thức gay gắt. Việc đổi mới công tác cán bộ còn chậm,
quản lý cán bộ còn lỏng lẻo, tình trạng hẫng hụt cán bộ còn phổ biến;
còn không ít nơi mất đoàn kết nội bộ cán bộ lãnh đạo; đánh giá cán bộ
vẫn là khâu yếu. Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của một số tổ chức
đảng còn thấp. Sinh hoạt đảng ở một số nơi mang tính hình thức, tự phê
bình và phê bình yếu. Nhiều cấp ủy đảng chưa làm tốt công tác kiểm tra,
giám sát và thi hành kỷ luật đảng, chất lượng kiểm tra, giám sát chưa
cao, chậm phát hiện khuyết điểm, sai lầm của cán bộ, đảng viên. Một bộ
phận cán bộ, đảng viên suy thoái về đạo đức, lối sống. Có một số cán bộ
lãnh đạo, quản lý thiếu trách nhiệm, vi phạm pháp luật...Nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm nêu trên có nhiều. Về công tác xây dựng Ðảng chủ yếu do: những mặt trái, tiêu cực của cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế đã và đang tác động từng ngày, từng giờ đến tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Kiến thức về kinh tế thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế và trình độ quản trị doanh nghiệp hiện đại của một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa đáp ứng yêu cầu. Một số cấp ủy, cán bộ, đảng viên nhận thức chưa đầy đủ về vai trò của tổ chức đảng trong doanh nghiệp, chưa quan tâm đúng mức công tác xây dựng Ðảng. Tính chiến đấu của một số cấp ủy chưa cao, nội dung kiểm tra, giám sát, nhất là người đứng đầu chưa rõ. Một bộ phận cán bộ, đảng viên rèn luyện đạo đức, lối sống chưa thường xuyên liên tục. Mô hình tổ chức đảng còn nhiều bất cập. Phương thức lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng chậm đổi mới, hiệu quả hạn chế đã góp phần làm giảm vai trò lãnh đạo của các cấp ủy trong các DNNN.
Kết luận Hội nghị T.Ư 6 (khóa XI) khẳng định: "cần tiếp tục sắp xếp, đổi mới mạnh mẽ DNNN, giữ vững vai trò nòng cốt, là lực lượng vật chất quan trọng để Nhà nước điều tiết nền kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô...". Về sự lãnh đạo của Ðảng đối với DNNN, Kết luận này cũng chỉ rõ: "Tăng cường công tác xây dựng Ðảng, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, đặc biệt là lãnh đạo chủ chốt của doanh nghiệp. Ðổi mới quy trình, xác định rõ quyền và trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân có liên quan đến việc xem xét, quyết định nhân sự lãnh đạo chủ chốt của DNNN, đặc biệt là nhân sự chủ tịch và tổng giám đốc...". Ðây là mục tiêu, yêu cầu, là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt của Ðảng đối với công tác xây dựng Ðảng trong DNNN.
Các cấp ủy, tổ chức đảng trong DNNN cần nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn vị trí, vai trò, ý nghĩa đặc biệt của công tác xây dựng Ðảng; coi đó là nhiệm vụ trọng tâm nhằm tạo được những chuyển biến rõ rệt về năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên trong doanh nghiệp. Cùng với việc tiếp tục thực hiện các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị, các quy định đã có về xây dựng Ðảng, cần tập trung thực hiện tốt ba vấn đề cấp bách trong Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI) về xây dựng Ðảng để củng cố và phát triển tổ chức đảng trong DNNN.
Trong thời gian tới, các cấp ủy, tổ chức đảng cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt những nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm: Tiếp tục đẩy mạnh quán triệt sâu sắc, đầy đủ Nghị quyết Ðại hội XI của Ðảng, các nghị quyết của Ban Chấp hành T.Ư, Quốc hội, Chính phủ, làm cho toàn Ðảng bộ nhận thức đúng về vai trò, vị trí, trách nhiệm của DNNN nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh. Trước hết, cần làm tốt vai trò là lực lượng vật chất quan trọng để Nhà nước định hướng và điều tiết nền kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô; tạo điều kiện thúc đẩy các thành phần kinh tế cùng phát triển...
Lãnh đạo, chỉ đạo sắp xếp, đổi mới DNNN; tập trung tái cơ cấu DNNN, nâng cao chất lượng tăng trưởng theo chiều sâu, tăng hàm lượng khoa học - công nghệ và tỷ lệ nội địa trong từng sản phẩm, tăng năng suất lao động, giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm; tăng tỷ lệ hàng hóa chế biến tinh, tiết kiệm tài nguyên, khoáng sản của đất nước; đa dạng hàng hóa, sản phẩm dịch vụ phù hợp với yêu cầu của thị trường. Trọng tâm là đổi mới mạnh mẽ về mô hình và cơ chế hoạt động, khai thác mọi tiềm lực, lợi thế để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Các cấp ủy lãnh đạo các hoạt động của doanh nghiệp đúng pháp luật và có hiệu quả; trong đó, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy và doanh nghiệp.
Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng; đẩy mạnh tuyên truyền, học tập chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm phục vụ đắc lực nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, công tác xây dựng Ðảng trước yêu cầu mới. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị, thực hiện quy định nêu gương Bác một cách thiết thực, hiệu quả. Chú trọng việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng suy thoái về đạo đức, lối sống; chủ động phòng ngừa tự diễn biến trong đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Cùng với việc đổi mới đồng bộ các khâu công tác cán bộ, trong đó tập trung khắc phục những yếu kém kéo dài nhưng chậm được khắc phục; tạo được chuyển biến thực chất việc đánh giá cán bộ làm căn cứ thực hiện các khâu khác; mở rộng công khai, dân chủ, trong đó lấy hiệu quả công việc và tín nhiệm của tập thể làm thước đo chủ yếu. Hằng năm, thực hiện lấy phiếu tín nhiệm để đánh giá, nhận xét cán bộ, những người không đủ năng lực, không hoàn thành nhiệm vụ, tín nhiệm thấp cần kịp thời bố trí lại phù hợp, xem xét thay thế. Không bổ nhiệm cán bộ không đủ đức, đủ tài, cơ hội chủ nghĩa; chú trọng việc phát hiện, tuyển chọn người có đức, có tài đưa vào quy hoạch, bồi dưỡng đủ nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý gắn với chiến lược phát triển của doanh nghiệp, gắn với quy hoạch cấp ủy theo nhiệm kỳ đại hội Ðảng, nhất là cán bộ chủ chốt để thực hiện chủ trương chủ tịch hội đồng thành viên, chủ tịch hội đồng quản trị hoặc tổng giám đốc (giám đốc) đồng thời là bí thư cấp ủy. Thực hiện tốt hơn nữa việc luân chuyển để rèn luyện cán bộ vừa tinh thông nghiệp vụ chuyên môn, vừa nắm tổng thể hoạt động chung về công tác đảng, đoàn thể. Phòng ngừa và ngăn chặn có kết quả các hiện tượng chạy chức, chạy quyền, chạy chỗ, chạy tuổi, chạy bằng cấp. Lãnh đạo chủ chốt doanh nghiệp không kiêm nhiệm quá nhiều chức vụ, kèm theo cơ chế giám sát cụ thể của cả tổ chức đảng và cơ quan quản lý nhà nước cấp trên; phòng ngừa, ngăn chặn biểu hiện mất đoàn kết, "bằng mặt không bằng lòng" trong cán bộ chủ chốt...
Các cấp ủy, tổ chức đảng cần nâng cao tinh thần trách nhiệm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo Ðiều lệ Ðảng. Tập trung kiểm tra, giám sát việc chấp hành Ðiều lệ, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện nhiệm vụ, chất lượng các chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh, sử dụng vốn, tài sản của doanh nghiệp, nhất là ở các lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm dễ nảy sinh tiêu cực...
Tiếp tục kiện toàn tổ chức đảng trong các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải nhằm bảo đảm nâng cao vai trò lãnh đạo của Ðảng, phù hợp yêu cầu của tiến trình cơ cấu lại DNNN, gắn chặt chẽ giữa yêu cầu công tác xây dựng Ðảng với yêu cầu lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác cán bộ của doanh nghiệp. Ðồng thời xác định rõ và đúng vị trí, chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ lãnh đạo, quan hệ công tác của cấp ủy đảng.
Củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các loại hình tổ chức cơ sở đảng, bảo đảm vai trò hạt nhân chính trị đối với doanh nghiệp, nhất là trong các doanh nghiệp cổ phần có vốn góp của Nhà nước; gắn chặt chẽ công tác xây dựng Ðảng với lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị; chú trọng củng cố, kiện toàn cấp ủy nhất là chức danh bí thư cấp ủy, cấp ủy cấp trên cần phải làm tốt việc phân công cấp ủy phụ trách cơ sở đảng trọng điểm, yếu kém, nội bộ mất đoàn kết. Thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ, chế độ tự phê bình và phê bình, chống mọi biểu hiện vi phạm quyền dân chủ, dân chủ hình thức, hoặc lợi dụng dân chủ để làm những việc sai trái, nhóm lợi ích, ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng. Ðổi mới nội dung, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ theo Chỉ thị số 10-CT/TW, ngày 30-3-2007, của Bộ Chính trị; chi bộ phải thực hiện tốt trách nhiệm lãnh đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị, giáo dục rèn luyện, quản lý và phân công công tác cho đảng viên, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu trong công tác, học tập và lối sống. Hằng năm, đổi mới việc đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên bảo đảm thực chất hơn và chăm lo công tác phát triển đảng viên, coi trọng chất lượng, không chạy theo số lượng.
Việc nâng cao vai trò lãnh đạo của Ðảng trong DNNN theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI) về xây dựng Ðảng, Kết luận Hội nghị T.Ư 6 (khóa XI) là công việc khó, phức tạp, nhạy cảm, có liên quan đến tổ chức, tư tưởng, tình cảm, lợi ích của từng cán bộ, đảng viên. Do vậy, việc triển khai thực hiện đồng bộ những giải pháp trọng tâm nêu trên phải được tiến hành tích cực, kiên quyết, liên tục với quyết tâm chính trị và sự thống nhất cao trong đảng bộ nhằm sớm khắc phục có kết quả những yếu kém về công tác xây dựng Ðảng trong DNNN.
BÙI VĂN CƯỜNG Ủy viên dự khuyết T.Ư Ðảng, Bí thư Ðảng ủy Khối doanh nghiệp T.Ư
217. THIỀN SƯ HUYỀN QUANG
THIỀN SƯ HUYỀN QUANG
TS. LÃ DUY LANSách Tam tổ thực lục ghi: “Huyền Quang đỗ đầu thi hội và ngoài năm mươi tuổi mới xuất gia”. Nhưng trong dân gian vẫn truyền tụng Huyền Quang đỗ Trạng Nguyên (đời Trần) và xuất gia tu hành từ lúc còn trẻ tuổi.
Là vị Tổ thứ ba của Thiền phái Trúc Lâm, có hàng mấy ngàn đệ tử nhưng Huyền Quang cũng còn là một nhà thơ nổi tiếng. Trải qua bao phen binh lửa, đến nay thơ Huyền Quang chỉ còn lại tập Ngọc Tiên với 23 bài thơ chữ Hán và một bài phú Nôm. Tuy ít ỏi như vậy, nhưng thơ Huyền Quang có “nhiều hàm nghĩa và một tâm hồn thơ phong phú”.
Thơ Huyền Quang “thể hiện rõ phong cách Thiền gia an lạc, thanh thản, con người hoà đồng cùng tự nhiên”, “là niềm cảm thông với những nỗi khổ vô hạn của nhân thế”. Thơ Huyền Quang “bộc lộ mọi cung bậc của tâm trạng mình. Có vui, có buồn, có day dứt và có yên tĩnh… song đậm nét hơn cả vẫn là nỗi buồn, là tâm trạng cô đơn” (1)
Các nhà nghiên cứu “nói có sách, mách có chứng”, không thể có những nhận định nào khác hơn trên cơ sở những tư liệu đã xác định. Và như vậy, Huyền Quang hiển nhiên là một “Thiền gia – thi sĩ hay thi nhân – thiền gia” thật đáng kính, đáng trọng!
Tuy nhiên, trong dân gian, những giai thoại, huyền thoại về Huyền Quang lại khá phong phú. Nó chứng tỏ Huyền Quang vừa là vị Tổ đáng kính, lại vừa là một con người còn khá trần tục, rất gần gũi với những người bình thường, do đã biết rung động thực sự trước vẻ đẹp của giai nhân!
Hai thái cực đó, trong một con người mà lẽ ra không nên có, và không thể chấp nhận ở một bậc Thiền sư, ở vào hàng đại diện quốc gia, đã là điều mà trước kia các vị danh nho đã từng luận đàm và bày tỏ thái độ. Tựu trung, sự đánh giá, luận đàm của họ, là nhằm vào bài thơ Giai nhân tức sự mà theo tương truyền, là do Huyền Quang làm, và mối quan hệ của Huyền Quang với nàng Điểm Bích là có thực, khi ông đã ở độ tuổi ngoài sáu mươi!
Những tư liệu trong dân gian có thể những sách trước kia chưa chép, hoặc có chép nhưng đã bị thất lạc. Và do vậy, nếu thử tái hiện lại, có thể có những nhận định khác hơn chăng?
*
Vào thời nhà Trần, ở xứ Bắc có một người
học trò nổi tiếng hiếu học tên gọi Lý Đạo Tái. Tuy nhà rất nghèo nhưng
chàng vẫn miệt mài theo đuổi nghiệp sách đèn. Âu đó cũng là một cách
tiếp nối truyền thống gia đình, vì trước kia ông tổ chàng đã từng giữ
chức Hành khiển, ông nội đã từng làm đến Chuyển vận sứ,
còn đến đời cha chàng, tuy đã từng khoác áo cầm gươm ra trận, nhưng do
“lập công mà chẳng được nên công” nên phẫn chí ở nhà cày ruộng và chịu
cảnh bần hàn…! Đến đời chàng, do vậy, chàng phải sửa lại cái nỗi nhục
ấy.Chàng học hành rất tấn tới, cha mẹ chàng cũng thật hài lòng. Hai ông bà chẳng quản vất vả gian nan, thường vẫn đi làm mướn lấy tiền thêm cho chàng ăn học. Khi đến tuổi trưởng thành, cha mẹ chàng nghĩ rằng con mình giỏi giang, nay mai có thể công thành danh toại, nên đã đánh bạo đi dạm hỏi cho chàng một đám danh giá trong vùng. Nhà gái vui vẻ nhận lời.
Nào ngờ, đã mấy năm trời sêu tết, lại thường khi phải phục dịch các công to việc lớn bên nhà bố vợ tương lai, thì đùng một cái, ông bố vợ quí hoá lại gả vị hôn thê cho cháu một viên An phủ sứ!
Sau lần bẽ mặt ấy, cha mẹ chàng lại đi dạm hỏi một đám khác, tuy không danh giá bằng nhưng cũng thuộc loại khá giả, giàu có trong làng. Chẳng ngờ, lần này lại còn tệ hại hơn cả lần trước: Khi cha mẹ chàng vừa mở miệng ra thì đã bị nhà gái từ chối thẳng thừng: “Ôi dào… chẳng ai tin cậy được ở cái đồ dài lưng tốn vải…”.
Tuy vậy, Lý Đạo Tái cũng chẳng sờn lòng, vẫn ngày đêm tu chí học tập!
*
Thông thường, với những trường hợp tu
chí như thế này thì người ta mong sao cho sau này đỗ đạt, kiếm được tí
quan chức, rồi sau đó sẽ lấy những đám danh giá giàu có còn hơn cả những
đám trước kia đã từng chối mình.Lý Đạo Tái thừa hiểu như vậy, nhưng chàng đã không làm như vậy!
Chàng đọc cả sách Nho, sách Phật, ngày đêm nghiền ngẫm chúng, và đã tìm cho mình một con đường đi khác, ngay từ hồi còn chưa đỗ đạt!
Tuy nhiên, đã đi học là phải đi thi, ai ai cũng đều như vậy. Và Lý Đạo Tái đã không phụ công cha mẹ: đỗ đầu thi Hội (dân gian còn truyền tụng chàng đỗ Trạng nguyên!).
Vừa hay tin có vị khôi nguyên trẻ tuổi nhưng còn thiếu “võng nàng”, các vị phú ông trong vùng bèn thi nhau nhắn tin muốn gả con gái cho chàng. Lại hứa sẽ cho cả nhà cửa, ruộng nương, lụa là, châu báu nữa.
Một vị quan lớn ở Kinh đô cũng mời bằng được quan tân khoa về thái ấp của mình để xem cho rõ mặt “nàng thục nữ yêu kiều tuổi mới đôi tám”…
Còn ngày chàng vào kinh nhậm chức thì một viên quan nội giám đã đến gặp riêng chàng, nói rằng:
- Hoàng hậu đang kén phò mã cho nàng công chúa thứ ba, nếu quan Trạng ưng ý thì nhất định việc ấy sẽ thành.
Lý Đạo Tái cung kính đáp lời từ chối khéo, cũng như chàng đã nhã nhặn từ chối tất cả những người nhắn nhe mai mối trước đây.
Nhân sự việc này chàng buột miệng đọc hai câu thơ:
Khó khăn thì chẳng ai nhìn
Đến khi đỗ Trạng chín nghìn nhân duyên
Cũng có thể chàng chẳng đọc hai câu thơ ấy, nhưng sự việc chàng từ chối những đám rất mực danh giá thì ai ai cũng biết, do vậy, người ta bình phẩm và đọc nó lên thì cũng là lẽ thường tình, vả lại, hai câu thơ này cũng chẳng đến nỗi khó làm.
*
Đã thừa rõ thói hám lợi hám danh của
người đời, nên khi tham dự vào đám quan trường, Lý Đạo Tái chàng những
không hứng thú gì mà càng ngày càng tỏ ra chán ngán. Được vài năm thì
chàng xin từ chức đi tu, lấy pháp hiệu là Huyền Quang.Ấy là cái ý nguyện mà chàng đã có ngay từ lúc còn đang đi học!
Nhà vua thấy vậy khen chàng là người khác thường mà bảo:
- Kẻ này có con mắt đạo, có thể trở thành pháp khí, đúng là bậc thánh tăng!
Quả là nhà vua, do cũng chuộng đạo Phật, nên đã có con mắt tinh đời.
Huyền Quang tu rất chăm chỉ, chẳng bao lâu, với học vấn tài cao, chàng thông thuộc tất cả các kinh sách của nhà Phật thời ấy. Các tăng ni, phật tử đều yếu mến chàng. Nhà vua và hoàng tộc cũng vì nể chàng. Đạo Phật lúc ấy chưa đến độ suy vi, vẫn còn toả ánh hào quang sáng ngời, tuy không bằng giai đoạn trước với hai vị tổ Điều Ngự (Trần Nhân Tông) và Pháp Loa, nên đang cần có một vị Quốc sư, một người đứng đầu Trúc Lâm viện, để cai quản các tăng ni phật tử, và thế là vị Trạng nguyên trẻ tuổi được xung vào chức vụ này. Đó là một việc làm chưa từng có.
Vua Trần Anh Tông lúc ấy còn là một vị vua trẻ tuổi cũng mới đăng quang chưa lâu. Nghe triều thần có kẻ dèm pha Huyền Quang còn trẻ tuổi như thế, chắc gì đã là một vị chân tu, lại được đứng đầu các hàng tăng ni, phật tử, e rằng thiên hạ trông vào sẽ sinh ra dị nghị. Nhà vua ngẫm nghĩ mấy ngày, rồi sau đó, cho thi hành một mật kế để thử xem đạo đức của vị thiền sư là như thế nào.
Nhân vì mấy ngày Hoàng hậu se mình, nhà vua hạ chỉ triệu Huyền Quang vào cung để làm lễ cầu mát. Công việc xong xuôi, nói là để thưởng công khó nhọc, nhà vua ban cho Huyền Quang mười lạng vàng trước lúc ra về. Thiền sư không tiện từ chối, đành phải cúi đầu tạ ơn rồi cầm lấy. Nào ngờ đó là những nén vàng đã được nhà vua đánh dấu, mà Huyền Quang, do chẳng thiết tha gì đến tiền bạc, nên cũng không để mắt nhìn kỹ.
Mưu kế mà Trần Anh Tông tiến hành để thử Huyền Quang không có gì khác hơn là cử một người con gái đẹp tìm cách đến gần vị Thiền sư để lung lạc về đường diệt dục khổ hạnh. Người con gái được chọn để làm việc này là một cung nữ có tài thơ văn, và đó là nàng Điểm Bích.
Điểm Bích vốn là con một người đàn bà hành khất quê ở huyện Đường Hào thuộc tỉnh Hải Dương bây giờ. Vì không có chồng mà chửa nên được mấy ngày người mẹ đem con cho một gia đình giàu có nhưng hiếm hoi ở trong vùng nuôi. Sắc đẹp và tài năng vốn không chọn hoàn cảnh, cho nên càng lớn Điểm Bích lại càng lộng lẫy, xinh dẹp. Lại nhanh nhẹn và rất sáng dạ nữa. Được bố nuôi cho ăn học, nên Điểm Bích còn giỏi giang, biết chữ nghĩa và làm phú, làm thơ cũng khá hay.
Khi có chiếu chỉ của nhà vua ban xuống về việc chọn mỹ nữ tiến cung, thì Điểm Bích là một trong những người đầu tiên trúng tuyển.
Vào cung, Điểm Bích được vua Trần Anh Tông yêu mến cả sắc lẫn tài, lại được tin dùng, và thường được mọi người ca ngợi là “nữ thần đồng”.
“Nữ thần đồng” chính là người được chọn để đi thử vị Thiền sư trẻ tuổi.
*
Nhà vua giao hẹn với Điểm Bích phải lấy được ít nhất một thỏi vàng trong số vàng nhà vua đã tặng Huyền Quang, để làm bằng chứng.Khi Huyền Quang rời hoàng cung trở về nơi tu hành, thì mấy ngày sau, Điểm Bích cũng lên đường theo sau, trong trang phục một cô thôn nữ.
Hôm ấy, Huyền Quang đang ngồi đọc kinh tại thiền trai. Đây là ngôi nhà nhỏ nấp mình trong lau trúc rất tĩnh mịch mà nhà vua sai cất lên để Thiền sư nghỉ ngơi riêng, sau những ngày hành lễ và giảng kinh ở viện Trúc Lâm mệt mỏi.
Vào khoảng chiều tà, bỗng chú tiểu giúp việc đưa vào trình trước Thiền sư một người con gái có vẻ mặt hốt hoảng và xống áo tơi tả. Chú tiểu thưa:
- Bạch thầy. Người này bị cướp đuổi vừa chạy vừa kêu. Con đã chạy ra và dẫn cô ta vào đây.
Cô gái (chính là Điểm Bích) cũng khóc sướt mướt, kể lại sự tình, rồi xin nhà chùa cho nghỉ lại đêm nay.
Huyền Quang vốn lòng độ lượng, chẳng nỡ chối từ. Vả lại, trời đã tối, xung quanh lại vắng vẻ, cô gái biết đi đâu bây giờ. Thiền sư bèn bảo chú tiểu sắp xếp cho cô gái một chỗ nghỉ ở gian bếp bên cạnh thiền trai.
Đêm ấy, như thường lệ, Huyền Quang vẫn ngồi tụng kinh niệm Phật, mãi tới khuya mà chưa đi ngủ.
Ở gian trái, khi chú tiểu đã lên giường và cất tiếng ngáy nhè nhẹ như mọi lần, thì cũng là lúc, ở bên ngoài thiền trai, có tiếng cô gái rên rỉ. Tiếng rên rỉ mỗi lúc một to khiến Huyền Quang phải bỏ quyển kinh xuống lắng nghe, rồi đi sang gian trái, đánh thức chú tiểu dậy, nói đi hỏi cô gái xem sự thể thế nào. Cô gái nói với chú tiểu rằng mình sợ ma và sợ kẻ cướp bất thình lình lẻn đến, nên không ngủ được. Chú tiểu vào báo. Bất đắc dĩ, Huyền Quang phải nói chú tiểu cho cô gái vào phòng khách nghỉ tạm.
Thiền trai rất đơn giản. Đó là ngôi nhà tranh, hai gian hai trái. Một trái đựng dụng cụ, đồ đạc. Một trái nữa chú tiểu ở, còn hai gian chính thì một là trai phòng của Huyền Quang và một là phòng ăn và chỗ tiếp khách. Phòng này nằm ở giữa.
Chừng lúc lâu sau, khi chú tiểu đã về gian trái ngủ lại, và Huyền Quang cũng thôi không đọc kinh, chuẩn bị đi nằm, thì ở gian khách lại vẳng ra lời cầu cứu khẩn thiết của người con gái. Cực chẳng đã, Huyền Quang lại phải thắp nến và bước ra khỏi trai phòng. Vừa mở cửa, qua ánh nến le lói, Huyền Quang thấy ngay người con gái ăn mặc lả lơi, nên Ngài quay mặt đi, lùi lại trai phòng. Cũng lúc ấy, cô gái (tức Điểm Bích) bật dậy, chạy vào theo. Huyền Quang nghiêm nét mặt lại, hỏi:
- A di đà Phật! Nàng là ai? Tại sao đêm hôm dám đường đột vào đây để quấy rối kẻ tu hành? Nếu không mau mau cải tà quy chính, ta sẽ hô hoán lên, chú tiểu sẽ cầm lá dắt tay ra khỏi đây ngay bây giờ.
Thấy không thể lung lạc được Thiền sư, Điểm Bích đã kín đáo sửa lại trang phục và đổi ngay sang thái độ khác. Nàng ta vội vàng quì xuống rồi khóc lóc như mưa, vừa khóc vừa kể lại nguồn cơn “gia cảnh” nhà mình.
Nàng cung nữ sáng dạ được vua yêu chiều, do chuẩn bị từ trước, đã bịa hẳn ra một câu chuyện như thật. Nàng kể rằng cha nàng làm quan ở một huyện vùng duyên hải. Mùa tháng năm vừa qua cha nàng đi thu thuế được ba ngàn quan, cho lính tải về kinh, nhưng dọc đường bị bọn cướp đón đường cướp sạch. Quan trên thương tình cho cha nàng khất lại đến cuối năm. Hiện nay gia đình nàng đã bán hết tư trang điền sản nhưng mới bù được một nửa, còn một nửa nữa, nay phải chia ra mỗi người mỗi nơi đi quyên góp cho đủ.
Tiếng khóc của nàng càng làm cho câu chuyện kể thêm phần lâm ly, thống thiết. Huyền Quang lắng nghe rồi trả lời:
- Thôi nàng đừng khóc nữa. Ngày mai ta sẽ tiến triều, tâu với nhà vua, xin tha tội cho cha nàng.
Không ngờ câu chuyện lại xoay ra như thế, Điểm Bích vội vàng khóc to thêm lên, rồi vừa lạy vừa xin:
- Bạch hoà thượng! Bạch hoà thượng! Xin hoà thượng chớ vội lên kinh. Chỉ sợ đến tai Hoàng thượng thì chẳng những việc không thành mà có khi còn liên luỵ đến cả quan trên của cha thiếp nữa. Thiếp chỉ xin Hoà thượng rủ lòng thương, cho cha thiếp ít tiền bạc để lo tiếp công việc thôi ạ.
Huyền Quang chợt nhớ có mười nén vàng nhà vua cho chưa biết làm gì, bèn đến bên bàn cầm lấy rồi đưa cả cho Điểm Bích:
- Ta hiểu. Ta hiểu. Không có bằng chứng rõ ràng thì khó xin nhà vua lắm. Thôi ta gửi biếu cha nàng số vàng này. Mong cha con nàng sớm được tai qua nạn khỏi.
Điểm Bích cúi đầu tạ ơn, rồi cầm lấy túi vàng, đoạn, quay ra phòng khách.
*
Ba ngày sau Điểm Bích trở về cung, đưa
nộp mười nén vàng rồi tâu với nhà vua rằng mình đã hoàn thành sứ mạng.
Để nhà vua tin, Điểm Bích còn đọc lên một bài thơ nói là của Huyền Quang
đã làm để tặng mình trước khi phá giới. Nguyên bài thơ đó như sau:Vằng vặc trăng mai ánh nước
Hiu hiu gió trúc ngâm sênh
Người vừa tươi tốt, cảnh vừa lạ
Mâu Thích ca nào chẳng hữu tình.
Sẽ nói đến bài thơ này ở phần sau. Chỉ biết lúc này nghe xong câu chuyện, lại nhìn thấy mười nén vàng có ghi dấu trước khi tặng Huyền Quang, nhà vua lắc đầu buồn bã: “Đạo Phật mà các vị tiên vương, các vị hoàng thân quốc thích từng sùng mộ, ngày nay đã đến độ suy vi rồi sao?”
Hiểu ý, một viên quan chờ khi Điểm Bích lui gót, liền ghé tai nhà vua hiến kế:
- Tâu Bệ hạ. Xin Bệ hạ cho lập một lễ cúng Phật dọn toàn cỗ mặn, rồi mời thầy về làm lễ. Nếu quả là thầy còn trong sạch thì chư Phật sẽ độ cho cỗ mặn hoá chay, còn nhược bằng thầy đã hư hỏng rồi, thì chẳng bao giờ Phật độ cho được nữa.
Nhà vua cho là phải, bèn hạ chỉ cho vời Huyền Quang về kinh để thiền sư làm chủ tế trong buổi lễ trọng thể vào dịp rằm tháng Bảy sắp tới, mà dân chúng vẫn gọi là lễ “xá tội vong nhân”.
*
Trái hẳn với tục lệ hàng năm, năm ấy,
theo lệnh nhà vua, cỗ chính cúng Phật rằm tháng Bảy không bày biện tiệc
chay, mà giết trâu, bò, lợn, gà,… để cúng. Quái lạ hơn, xung quanh lễ
đài nhà vua còn sai căng toàn lụa nhuộm màu vàng.Khi vừa bước tới lễ đài, Huyền Quang đã hiểu ngay là nhà vua cố ý hạ nhục mình: Chỗ nào cũng lụa vàng (hoàng quyến). Lụa chẳng căng lên cao mà lại cho loà xoà quệt cả xuống đất. Chẳng cần phải là đại khoa, mà ngay cả những người học hành đôi chút, cũng thừa biết Hoàng Quyến là Huyền Quáng, tức cũng là “Huyền Quang có nhuốm sắc”. Một lời buộc tội thật rõ ràng.
Lại nữa, khi bước vào lễ đài thăm lễ vật, Huyền Quang chẳng thấy cỗ chay đâu mà thấy toàn là cỗ mặn. Đích thị lại thêm một sự phỉ báng nữa thật phũ phàng.
Huyền Quang thoáng nghiêm nét mặt, nhưng ngay lập tức lại thản nhiên như không, bảo đệ tử thắp hương, rồi bước lên đàn tràng, lớn tiếng khấn:
- A di đà Phật! Xin Trời, Phật chứng giám, phù hộ độ trì. Kẻ đệ tử này có làm điều gì bất chính, xin chư Phật cho đày xuống địa ngục âm ty, còn nếu không, thì xin cho lụa vàng bay đi và những cỗ mặn kia hoá thành cỗ chay.
Lạ thay, khi Huyền Quang vừa dứt lời, tự nhiên trời đất tối sầm, một trận cuồng phong hung dữ nổi lên. Phút chốc, đèn nến trên đàn tràng phụt tắt, tất cả lụa vàng quấn quanh lễ đài đều rách nát tả tơi, rồi theo chiều gió cuốn đi vương vãi khắp nơi.
Một lúc lâu sau, khi cơn bão tan, đèn nến được thắp sáng lại, tất cả mọi người có mặt đều vô cùng ngạc nhiên, thấy cỗ tiệc mặn đã biến thành cỗ chay, và Thiền sư Huyền Quang vẫn đang đứng uy nghiêm giữa đàn tràng, tựa như một vị Bồ tát hiển hiện. Vị Bồ tát ấy tiếp tục đọc kinh rồi lễ tạ Trời Phật. Xong, Ngài thong thả bước ra khỏi đàn tràng.
Dân chúng và quân lính, những người vốn rất đông đảo, từ đầu đã có mặt và chứng kiến toàn bộ sự việc, lúc ấy bèn nhảy lên reo hò, rồi gõ trống, phách liên hồi làm vang động khắp cả kinh thành.
Có tên lính chạy về nội cung phi báo, vua Trần Anh Tông lúc ấy đang ngồi trong trướng phủ, mặt tái đi, rồi lập tức sai xa giá tới chỗ Huyền Quang vừa hành lễ để nói lời tạ lỗi với Thiền sư.
Sau đó, nhà vua hạ lệnh bắt ngay cung nữ Điểm Bích tống vào ngục, rồi giao cho quan Thái giám xét hỏi. Mấy ngày sau, Điểm Bích phải cung khai gốc gác, lai lịch của mình, và cung khai tất cả các việc đã diễn ra ở thiền trai mấy hôm trước.
Khi lời cung được thỉnh đến nhà vua. Ngài nổi giận khép Điểm Bích vào tội chết. Hay tin, Huyền Quang liền vào cung, xin nhà vua tha tội cho nàng. Trần Anh Tông thừa hiểu lỗi chính trong việc này là do mình, nhưng vì giữ thể diện và cũng là nể lời Thiền sư, nên đã giáng Điểm Bích xuống hàng nữ tỳ, cho theo hầu ở chùa trong cung Cảnh Linh.
Trong Vũ trung tuỳ bút, Phạm Đình Hổ – một danh sĩ hồi cuối Lê đầu Nguyễn cách đó gần năm trăm năm, còn kể hồi bé ông được nghe kể chuyện về Điểm Bích, và còn biết chỗ người ta đào được mộ của nàng.
*
Việc một nhà tu hành lâu năm có nhiều
thuật pháp, đã hô phong hoá vũ (gọi gió làm mưa) rồi biến cỗ mặn thành
cỗ chay như Huyền Quang đã làm, là một mô-típ vẫn thường gặp trong
truyền thuyết và các câu chuyện kể dân gian. Nhưng nếu lấy con mắt hiện
thực mà nhìn vào sự kiện này, thì phần nào ta cũng có thể hiểu được.
Chẳng hạn, nhân cơn gió làm cho tắt đèn nến, các đệ tử đông đảo của
Huyền Quang có thể xông lên (nếu đèn nến chưa tắt thì họ có thể thổi cho
tắt hết!), họ giật các tấm lụa xuống xé ra hoặc giấu đi rồi lấy cỗ chay
đã được chuẩn bị từ trước (tin tức làm cỗ mặn họ nhận được chắc không
khó lắm!) để thay thế vào cỗ mặn. Xong xuôi, họ lại thắp đèn nến sáng
lại như cũ!Và nếu sự việc diễn ra như vậy thì đã chứng tỏ rằng lực lượng ủng hộ Huyền Quang là khá đông đúc, và do vậy, cũng chứng tỏ, uy tín của Huyền Quang trong đệ tử và dân chúng là rất cao!
Một người có uy tín như vậy chẳng lẽ lại sa ngã đến mức cưỡng bức một cô gái trẻ khi bên mình có đệ tử và mình đã ở độ tuổi ngoài sáu mươi, trong khi người đó, ngay từ lúc tuổi trẻ đã chối từ không lấy cả công chúa và nhiều đám danh giá giàu có khác?
Sự kiện Huyền Quang hồi trẻ từ chối những nơi hôn phối giàu sang quả là chưa từng có. Nhiều người thán phục, và dĩ nhiên, cũng có những người tức tối. Những người tức tối mà có quyền thế ắt hẳn sẽ gièm pha hoặc có những hành vi thế này thế khác, như việc “thử” Huyền Quang chẳng hạn.
Việc Huyền Quang nhận 10 nén vàng (có thuyết còn nói 20 nén) của nhà vua tặng cũng bị dị nghị là “tham”. Nhưng đó là một sự dị nghị (hoặc buộc tội) quá đáng. Bởi lẽ, một người đã từ chối lấy vợ giàu, lại từ quan để đi tu thì chẳng lẽ không chứng tỏ người ấy chả thiết tha gì đến tiền bạc hay sao? Nhận vàng, và nhận nhiều, của nhà vua tặng, để cho tăng ni phật tử hay làm việc từ thiện thì có gì là xấu? Còn ngược lạì nữa là khác.
Bài thơ Giai nhân tức sự, đầu đề chữ Hán nhưng nội dung lại là chữ Nôm, đã dẫn ở phần trên, có thể có các giả thiết sau đây:
- Hoặc là bài thơ của Điểm Bích (vì Điểm Bích cũng giỏi chữ nghĩa, là “nữ thần đồng”) hay của một người nào đó, cũng khá tài hoa, lại từng đọc thơ Huyền Quang, đã làm (vì Điểm Bích và một vài người nào đó có đủ thời gian để sắp đặt và làm việc này).
- Hoặc là bài thơ của Huyền Quang đã làm thật. Vì Điểm Bích đêm đó đã ở trong phòng khách. Nếu đêm đó có đèn nến thì biết ngay chỗ để các tập thơ của Huyền Quang! Hoặc giả, nếu không có đèn nến thì sáng hôm sau cũng có thể biết. Thông thường, các vị chức sắc ngày xưa (vua, quan) và chức sắc tôn giáo đều có làm thơ, nhưng trong quan niệm giữa việc riêng việc chung của họ vốn rất rõ ràng, cho nên có thể cho rằng Huyền Quang đã làm thơ và để thơ ở ngoài phòng khách, còn trong trai phòng thì chỉ dành riêng cho sách Phật và sự tụng niệm.
Bài thơ mà Điểm Bích đã đọc cho vua Trần Anh Tông nghe và nói là của Huyền Quang tặng mình ấy, cũng khá “đa nghĩa”.
- Một nghĩa có thể hiểu ở khía cạnh trần tục, ở sự khêu gợi dục tình: trăng, gió, nước đều khêu gợi, cảnh thì lạ, mà người thì ở trạng thái khá “tự nhiên”: tươi tốt. Do vậy, câu cuối chẳng những hạ thấp Huyền Quang mà còn hạ thấp cả đạo Phật: Mâu Thích ca nào chẳng hữu tình – nghĩa là cũng bị cám dỗ cả!
Nếu hiểu ở nghĩa trần tục này thì khó có thể chấp nhận đấy là bài thơ của Huyền Quang khi ông đã là vị Thiền sư ở bậc cao nhất!
- Một nghĩa khác, rộng hơn, có thể hiểu: bài thơ muốn đạt tới một cái đẹp tuyệt đối, một sự hoà hợp tuyệt đối!
Trăng, gió, nước, cảnh vật vừa khêu gợi vừa tuyệt đẹp. Còn con người tươi tốt thi không nhất thiết cứ phải là con người đẹp ăn mặc hớ hênh mà còn là con người đẹp nhưng ăn mặc chẳng hớ hênh. Và như vậy, câu cuối cũng có thể hiểu: người sáng lập đạo Phật và những người theo đạo Phật chẳng bao giờ vô tình với cái đẹp, cái đẹp của thiên nhiên cũng như cái đẹp của con người.
Từ đó, có thể thấy ở đây con người và thiên nhiên là vô cùng hoà hợp, trong một cái đẹp thật lí tưởng. Những người theo đạo phật chỉ chủ trương diệt dục và không có quan hệ giới tính chứ chưa bao giờ tuyên bố từ bỏ cái đẹp, từ bỏ mỹ cảm cả. Vả lại, nếu quan sát các pho tượng Phật ta sẽ thấy, trừ quỉ Sa tăng và một vài nhân vật dữ tợn khác, còn lại tất cả đều chẳng là những hình dáng, khuôn mặt đẹp và phúc hậu đó sao?
Và nếu chấp nhận cái hiểu ở khía cạnh này thì có thể cho rằng Huyền Quang đã làm bài thơ này, và đó là bài thơ tuyệt tác, xứng đáng với một vị Thiền sư – đại khoa có uy vọng bậc nhất!
Điểm lại những đặc điểm nội dung chính của tập “Ngọc Tiên” ta sẽ thấy Huyền Quang chưa một lần quan trọng hoá địa vị và công việc của mình, trái lại, đã có lúc ông còn tự trào về địa vị và công việc đó nữa. Ông đánh giá tâm tư tình cảm con người bất hạnh và những thăng trầm nhân thế là xuất phát từ con tim, khối óc của người đã từng chịu đựng, đã từng nghiền ngẫm, lại đã từng vượt qua, theo cái đích hướng thiện của một đại tri thức và của một đại tín đồ đạo Phật. Thiên nhiên trong thơ Huyền Quang không những đẹp, tinh tế, mà luôn luôn có hồn, gắn bó mật thiết với con người.
Như vậy, nếu xét một cách hệ thống, ở Huyền Quang, từ hành vi, ứng xử, đến thơ ca, ta thấy có một sự thống nhất không thể chia cắt và theo một định hướng rõ ràng – đến cái tuyệt đối. Những cái đó đều thuộc loại “ngoại cỡ” trong thời đại của ông, và có lẽ không chỉ trong thời đại của ông!
Từ ông nảy sinh ta nhiều truyền thuyết, huyền thoại, chẳng những trong dân chúng mà ngay cả trong giới có học, đỗ đạt cao và nắm giữ những chức vụ quan trọng trong xã hội trước kia. Và đã có nhiều cách bình luận khác nhau.
Tầm vóc tinh thần và bản lĩnh của Huyền Quang đến nay vẫn còn là đề tài để mọi người suy ngẫm và lý giải, mặc dù đã bảy thế kỷ trôi qua…
(1) Đây là những nhận định đánh giá của PGS. TS Trần Thị Băng Thanh, trong bài “Huyền Quang và những trang đời nhiều huyền thoại, những vần thơ nhiều hàm nghĩa”. TCVH, số 3, 1994. tr.26 – 29
* Nguồn:NHÌN LẠI LỊCH SỬ, nhà xuất bản Văn hóa-Thông tin, Hà Nội 2003, Tác giả: KS. PHAN DUY KHA – TS. LÃ DUY LAN – TS. ĐINH CÔNG VĨ.
