Triều đại Lê Đức Thọ đang đi tới sụp đổ
Tình thế đã không diễn ra như ban lãnh đạo đảng cộng sản mong đợi. Họ
muốn đại hội 11 diễn ra đúng thời điểm dự định một cách êm thấm. Ngay
khi bước vào giai đoạn chuẩn bị họ đã dọn dẹp chiến trường: những người
đối lập dân chủ trong nước bị bắt hàng loạt, bị giải tòa và bị xử những
bản án nặng; những người khác bị khống chế. Sau đó là những đợt tấn
công qui mô của Cục Kỹ Thuật Nghiệp Vụ (trước đây là Cục Công An Khoa
Học) đánh vào tất cả các báo điện tử đối lập có ít nhiều ảnh hưởng, làm
tất cả các websites đều bị tổn thất; nhiều websites bị thiệt hại nặng,
trong một vài trường hợp bị đánh sập luôn. Đợt đàn áp dọn dẹp chiến
trường này vẫn còn tiếp tục, đối tượng cuối cùng là bán nguyệt san Tổ Quốc
mà một số cộng tác viên bị khám nhà, thẩm vấn và được lệnh phải ngừng
hợp tác. Đảng Cộng Sản Việt Nam muốn kiểm soát hoàn toàn tình thế trước
khi đại hội 11 khai mạc. Tuy nhiên điều mà họ không ngờ là họ đã không
kiểm soát được chính nội bộ của họ và các biến cố dồn dập đã tới, tất
cả đều rất nghiêm trọng cho sự sống còn của đảng Cộng sản.
Biến cố lớn và rõ nét nhất là sự kiện, ngày 19-6, lần đầu tiên, quốc hội
biểu quyết bác bỏ một dự án quan trọng do chính phủ đệ trình: dự án
Đường sắt Cao tốc. Đầu tháng 7 một vụ nổ lớn khác: Tập đoàn VINASHIN bị
phát giác là trên thực tế đang ở trong tình trạng phá sản, mắc nợ 80
ngàn tỉ đồng và không có khả năng hoàn trả. Nếu chia đồng đều thì mỗi
người Việt Nam mất một triệu đồng. Điều đáng nói là cho đến giữa tháng
6, nghĩa là chỉ hai tuần trước khi bị phát giác là ở trong tình trạng
phá sản, VINASHIN vẫn được tung hô như là thành công kinh tế vĩ đại và
niềm tự hào của đảng và nhà nước Cộng Sản Việt Nam. Và rồi đến vụ tai
tiếng cực kỳ bỉ ổi trong đó các quan chức đảng và nhà nước tỉnh Hà Giang
tổ chức mua dâm tập thể với các nữ sinh vị thành niên. Sắp tới chắc
chắn sẽ còn nhiều vụ bê bối khác được phanh phui. Những vụ tai tiếng này
đã tạo ra một trận mưa rào những bài báo phê phán và đả kích dưới mọi
khía cạnh kỹ thuật, kinh tế và đạo đức. Báo chí Việt Nam hầu như được
bóc lưỡi. Có cả những bài báo (tuy chưa được đăng trên báo trong nước
nhưng được gửi ra nước ngoài một cách tự tin) đòi cách chức thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng và truy tố ông Tô Huy Rứa, Ủy Viên Bộ Chính Trị, Trưởng
ban Tuyên giáo Trung ương. Cả hai ông Dũng và Rứa đều là những nhân vật
được coi là có triển vọng trở thành tổng bí thư đảng CSVN sau đại hội
11. Ba người có triển vọng trở thành tổng bí thư khác là Nguyễn Phú
Trọng, Trương Tấn Sang, Hồ Đức Việt.
 |
| Ông Lê Đức Thọ |
Tất cả những bài báo này đều chính xác và đứng đắn. Nhưng hình như chúng
đều không nhận diện được điều cốt lõi của các biến cố, dù đây là sự
kiện chính trị đánh dấu một bước ngoặt lớn trong lịch sử Việt Nam: sự sụp đổ của "triều đại Lê Đức Thọ".
Tại sao? Đó là nếu nhìn kỹ, ta thấy chúng đều có tác dụng tai hại cho
uy tín và chỗ đứng của ông Nguyễn Tấn Dũng, người vừa kế thừa triều đại
này. Vào lúc này, sau những gì đã xảy ra, khả năng ông Dũng trở thành
tổng bí thư gần như là con số không; khả năng ông sẽ phải ra đi một
cách bẽ bàng sau đại hội 11, trái lại, gần như chắc chắn. Tình thế đã
thay đổi rất nhanh chóng, bởi vì chỉ cách đây hơn hai tháng, đầu tháng
5/2010, một nhân vật rất thạo tin trong nội bộ đảng cộng sản còn quả
quyết : "Nếu đại hội diễn ra ngay bây giờ thì khả năng ông Dũng đắc cử tổng bí thư là 99%". Hình như cũng cảm nhận được những nguy cơ cho ông Dũng, nhân vật này nói tiếp: "Nhưng còn 8 tháng nữa đại hội mới họp, tình hình có thể thay đổi từ đây đến đó".
Tại sao một người đang có 99% hy vọng thắng lợi lại có thể thua sau
tám tháng? Lý do nào, nếu không phải là vì chính nội bộ đảng CSVN đang
rối loạn?
Nhưng trước hết, hãy nhắc lại vài nét về "triều đại Lê Đức Thọ".
Ông Thọ nắm toàn quyền thực sự trong đảng CSVN từ đại hội 3 năm 1960
với sự đồng tình của tổng bí thư Lê Duẩn. Không ai có thể ngờ vực uy
quyền tuyệt đối của ông Thọ, được gọi một cách kinh sợ là Sáu Búa. Theo
hồi ký "Viết cho Mẹ và Quốc Hội" của ông Nguyễn Văn Trấn (xuất
bản năm 1993), uy quyền của ông Thọ lớn đến nỗi ông có thể cấm cả ông
Hồ Chí Minh phát biểu trong một hội nghị mà ông Hồ Chí Minh cũng đành
chịu. Được ông Trấn hỏi về ông Lê Đức Thọ, ông Tôn Đức Thắng, chủ tịch
nước, thú nhận một cách mộc mạc: "Đ.M., tao cũng sợ nó!". Theo nhiều nhân chứng, ông Thọ từng xác quyết nhiều lần: "Đảng là tao!".
Ông Thọ không chính thức là nhân vật số 1 trong đảng; trong danh sách
Bộ Chính Trị ông chỉ đứng hàng thứ năm, sau các ông Lê Duẩn, Trường
Chinh, Phạm Hùng, Phạm Văn Đồng. Nhưng ông nắm bộ máy đảng và là nhân
vật quyền lực nhất. Ông có thể bắt giam những cộng sự viên của các nhân
vật này mà không ai dám chống lại. Ông cũng đích thân chỉ huy những
công tác quan trọng nhất của chế độ khi cần: Giám sát Hội Nghị Paris và
trực tiếp thương thuyết với Mỹ; Chỉ huy cuộc tổng tấn công dứt điểm
Miền Nam năm 1975 với vai trò chính ủy. Lê Đức Thọ có thể thay đổi
đường lối của đảng theo ý mính. Cho tới 1968 ông chủ trương thân Trung
Quốc và tiêu diệt khuynh hướng thân Liên Xô trong đảng (mà ông buộc tội
là "bọn xét lại chống đảng"); từ 1968 trở đi ông quay sang
thân Liên Xô chống Trung Quốc. Rồi sau khi Gorbachev lên cầm quyền ông
quay lại với Trung Quốc. Nói chung, Lê Đức Thọ muốn làm gì thì làm,
muốn hướng đảng và chế độ CSVN theo hướng nào tùy ý. Ông có toàn quyền.
Và chính quyền lực của Lê Đức Thọ đã giúp cho đảng CSVN thắng lợi mặc
dù những sai lầm khủng khiếp: Cải cách ruộng đất; Phát động cuộc chiến
với Miền Nam; Tổng công kích Tết Mậu Thân 1968; Chiến dịch mùa hè đỏ
lửa 1972. Tất cả những sai lầm đó gây thiệt hại ghê gớm cho đảng và chế
độ, đồng thời cũng là những thảm kịch đối với Việt Nam. Một đảng cầm
quyền bình thường có thể sụp đổ chỉ vì một trong những sai lầm như thế,
nhưng đảng CSVN vẫn trụ được và sau cùng giành được thắng lợi nhờ có
Lê Đức Thọ.
Bí quyết thành công của Lê Đức Thọ là ông đã tạo ra một điều mà anh Nguyễn Gia Kiểng, trong nhiều bài viết, gọi là "một đảng cầm quyền trong đảng",
một thứ ban trật tự trong đảng, khống chế đảng nhưng giữ được kỷ luật
trong đảng và dùng đảng để khống chế phần còn lại của xã hội. Cũng phải
nói là Lê Đức Thọ đã rất may – và đất nước Việt Nam đã rất không may –
là trước mặt đảng cộng sản không có một chính đảng đúng nghĩa nào. Nếu
Việt Nam Cộng Hòa có được một đảng cầm quyền đúng nghĩa thì lịch sử
cận đại Việt Nam đã rất khác. Nhưng thực tế là Lê Đức Thọ đã cầm quyền
trong suốt thời gian từ cuối thập niên 1950 trở đi cho đến khi ông
chết. Ở một khía cạnh nào đó, quyền lực của ông còn kéo dài sau khi ông
đã chết. Trước khi chết Lê Đức Thọ đưa Nguyễn Văn Linh ra làm tổng bí
thư sau đại hội 6 (tháng 12-1986) để thực hiện những biện pháp đổi mới
bắt buộc. Khi Nguyễn Văn Linh đã làm xong nhiệm vụ, ông trao quyền cho
những người kế thừa mà ông đã chọn: Đỗ Mười và Lê Đức Anh.
 |  |
Ông Lê Đức Anh
|
Ông Đỗ Mười
|
Cũng nhờ có đảng Lê Đức Thọ, lần này do hai ông Đỗ Mười và Lê Đức Anh
cùng lãnh đạo, mà đảng CSVN đã trụ được sau những sai lầm khủng khiếp –
chính sách hạ nhục tập thể và bỏ tù cả nước đối với miền Nam sau 1975,
cuộc chiếm đóng Campuchia, chính sách đánh tư sản – và sau khi chủ
nghĩa cộng sản và khối cộng sản sụp đổ. Liên minh Mười – Anh, mà nhiều
người có ác cảm gọi là "đảng MA", vẫn còn cầm quyền cho tới nay. Hai
ông thái thượng hoàng Đỗ Mười và Lê Đức Anh vẫn trị vì sau hậu trường;
Nông Đức Mạnh chỉ là một con cờ. Cả hai ông Đỗ Mười và Lê Đức Anh đều
là những người có bản lãnh nhưng thời cuộc đã biến chuyển quá nhanh
chóng và mãnh liệt đối với họ. Sự phát triển dồn dập của các phương
tiện giao thông và truyền thông hiện đại, phong trào toàn cầu hóa, sự
sụp đổ của ý thức hệ Mác – Lênin và sự tăng cường hợp tác giữa các quốc
gia, v.v., đều là những vấn đề vượt tầm hiểu biết của họ. Họ đã chỉ
biết lúng túng chống đỡ và noi theo Bắc Kinh. Vì không làm chủ được
tình huống mới, họ đã không tìm ra được những con người phù hợp để bàn
giao quyền hành như ông Lê Đức Thọ đã bàn giao cho họ. Kết quả là cả
hai đã ngoài 90 tuổi mà vẫn không có người kế thừa; cái "đảng cầm quyền trong đảng"
dần dần mất thực chất đồng nhịp với sức khỏe mỗi ngày suy yếu thêm của
hai ông. Trong tình huống đó, Nguyễn Tấn Dũng đã được chọn như một
người kế thừa tự nhiên dù không phải là người kế thừa hợp lý. Vả lại
đảng cộng sản cũng không có một nhân vật nào đủ tầm vóc để lãnh đạo đất
nước trong bối cảnh mới.
 |  |
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng
|
Nguyễn Tấn Dũng nghe Đỗ Mười chỉ đạo
|
Ông Dũng là con đỡ đầu – có dư luận còn cho rằng là con ruột không chính
thức – của ông Lê Đức Anh và cũng được ông Đỗ Mười chấp nhận vì ông
Mười không có người con nào khá cả. Trong tình trạng đã suy kiệt hoàn
toàn cả thể xác lẫn trí tuệ, sau cùng họ dồn sự ủng hộ cho ông Dũng, mà
họ đã nâng đỡ từ lâu bằng cách cho thăng tiến nhanh chóng từ một y tá
không có một học lực nào lên đến thủ tướng, qua các chức vụ Bí thư huyện
ủy, tỉnh ủy, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, Phó Thủ
tướng, kể cả Thống đốc Ngân Hàng Nhà Nước. Nhưng ông Dũng vừa thiếu bản
lãnh lại vừa chỉ được vai trò kế thừa quá trễ, vào lúc "đảng cầm quyền
trong đảng" của hai ông Mười – Anh đã rã rượi. Vì vậy ưu thế ban đầu
của ông đã sút giảm nhanh chóng. Trong ít nhất hai năm qua hầu như tất
cả mọi biến cố lớn đều bất lợi cho ông: Vụ bauxite Tây Nguyên trong đó
ông xuất hiện như một con cờ của Trung Quốc; Đợt đàn áp thô bạo những
người dân chủ do ông chủ xướng khiến ông mất cảm tình của thế giới và
của những thành phần cởi mở trong đảng. Rồi vụ Đường Sắt Cao Tốc, các
vụ Vinashin, than Quảng Ninh và dâm ô ở Hà Giang. Tất cả đều chứng tỏ
sự hiểu biết rất hạn chế và sự bao che tham nhũng của ông. Càng bối rối
ông Dũng lại càng phải mua chuộc sự ủng hộ của cấp lãnh đạo tham ô và
càng dính líu hơn với họ. Phe đảng của ông vì thế ngày càng giống một
phe đảng mafia. Cái bản tính vơ vét và chia chác ngoài vòng pháp luật
này ông Dũng đã tiêm nhiễm ngay từ thời thơ ấu khi ông đi du kích lúc
mới 11 tuổi, đặc biệt là trong giai doạn làm bí thư huyện ủy kiêm
trưởng công an huyện Hà Tiên (1980-1986) và được trao một trách nhiệm
rất quan trọng là chỉ huy hoạt động buôn lậu để làm kinh tài cho đảng
tại cửa biển Hà Tiên. Gần đây, ông gây ngạc nhiên khi khoe rằng từ ngày
lên làm thủ tướng ông chưa kỷ luật một ai cả, trái hẳn với lời tuyên
bố đanh thép khi ông nhận chức thủ tướng là quyết tâm chống tham nhũng,
nếu không chống được tham nhũng thì từ chức.
Đối thủ lợi hại nhất của ông Dũng trong cuộc tranh đua giành quyền lực
là ông Trương Tấn Sang, cũng sinh năm 1949 như ông Dũng. Trương Tấn Sang
là một nhân vật rất mưu lược, dù bê bối về mặt đạo đức. Ông Sang là đệ
tử ruột và cánh tay mặt của ông Võ Văn Kiệt từ hồi ông Kiệt còn nắm
toàn quyền trong miền Nam. Khi ông Kiệt làm Thủ tướng, ông thay ông
Kiệt làm Bí thư Thành ủy Sài gòn, thực tế là nhân vật quyền lực nhất
miền Nam, rồi được triệu ra Hà Nội giữ một chức vụ cực kỳ quan trọng:
Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, và vào Bộ Chính Trị. Bản lĩnh của ông
Sang là ở chỗ ngay cả khi ông Kiệt mâu thuẫn với hai ông Đỗ Mười và Lê
Đức Anh rồi bị cô lập, ông vẫn giữ được quan hệ tốt với hai ông này và
tiếp tục được nâng đỡ để leo dần tới chức vụ Thường trực Ban bí thư,
nhân vật thứ hai trong đảng. Cho đến năm 2009 hình như hai ông Mười và
Anh hãy còn một lưỡng lự nào đó giữa ông Dũng và ông Sang. Rất có thể
họ muốn hai ông này liên kết với nhau như chính họ đã liên kết với nhau
để giữ quyền lực. Chỉ từ 2009 trở đi, sự chọn lựa của họ mới lệch hẳn
về ông Nguyễn Tấn Dũng.
 |
Ông Trương Tấn Sang
|
Trong sự cạnh tranh với ông Dũng, theo một thông tin rất chính xác, ông
Sang đã làm một sai lầm lớn là vụ Đảng Dân Chủ. Qua Nguyễn Sỹ Bình, ông
muốn mượn tay Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung,
làm dụng cụ để đánh phá ông Dũng trong danh nghĩa đối lập dân chủ. Trần
Huỳnh Duy Thức được trao những tài liệu để tố giác Nguyễn Tấn Dũng
tham nhũng trên các blog của mình. Nhưng ông Sang đã dùng những người
quá kém. Phe ông Dũng phát giác được và bắt cả bọn. Trước những chứng
cớ không thể chối cãi, tất cả đã nhanh chóng nhận tội và xin khoan
hồng. Trước đó họ tỏ ra mạnh bạo bao nhiêu vì cậy có ô dù của ông Sang
thì sau đó họ khiếp nhược bấy nhiêu vì thấy ông Dũng đã thắng. Biên bản
nhận tội của họ trong đó có sự liên hệ với phe Trương Tấn Sang được
gửi lên Bộ Chính Trị, khiến ông Sang phải "nhận khuyết điểm là đã thiếu cảnh giác".
Sau vụ này, vấn đề ông Sang làm Tổng bí thư hầu như không còn đặt ra
nữa; ông Dũng chắc chắn sẽ là Tổng bí thư; vấn đề chỉ là ngoài chức tổng
bí thư, ông sẽ kiêm nhiệm chức vụ chủ tịch nước hay thủ tướng. Nhưng
như thế là quá chủ quan, coi thường mưu lược của ông Sang và vây cánh mà
ông đã tạo ra trong hơn mười năm giữ vai trò ban phát ơn huệ trong
chức vụ Trưởng Ban Kinh tế Trung ương và Thường trực Ban bí thư. Ông
Sang chuyển sang liên kết với các ông Nguyễn Phú Trọng và Hồ Đức Việt,
và dần dần tranh thủ được khối đảng viên lo ngại bản tính anh chị và
dung túng tham nhũng của ông Dũng.
Cũng phải nói rằng trước mặt các đảng viên trẻ và cởi mở, ông Dũng là
người rất khó chấp nhận: ông không có kiến thức cũng chưa hề có một công
trạng nào, nhưng lại rất quyết đoán và hống hách. Ông Dũng chỉ là một
hoàng tử, con thái thượng hoàng Lê Đức Anh, cháu thái thượng hoàng Đỗ
Mười. Không thể kể hết những sai lầm lố bịch của ông Dũng. Một vài thí
dụ: vụ ông tung tiền ra mua 12 tỉ USD để "tránh cho đồng đô-la bị mất
giá" làm lạm phát tăng vọt và nhân dân khốn đốn hồi cuối năm 2007; vụ
bauxite Tây Nguyên; cao điểm là dự án Đường Sắt Cao Tốc.
Vụ Đường Sắt Cao Tốc tiêu biểu cho cách làm việc của ông Dũng; nó đồng
thời cũng là thất bại thê thảm và công khai, đánh dấu sự sụp đổ của
triều đại Lê Đức Thọ, kế thừa bởi hai ông Mười – Anh và dự định chuyển
giao cho ông Nguyễn Tấn Dũng. Đây là một dự án rất lớn, kéo dài 25 năm,
với tổng số chi phí dự trù gần 60 tỉ USD, nghĩa là hai phần ba tổng sản
lượng quốc gia của Việt Nam, nhưng đã được đưa ra để yêu cầu quốc hội
biểu quyết thông qua mà không hề có được một ước lượng nào về tính khả
thi, tiến trình thi công, các hậu quả kinh tế, xã hội và môi trường.
Tất cả chỉ tóm gọn trong một tài liệu 30 trang gồm toàn những biện luận
chung chung và hấp tấp. Một quốc hội bình thường phải coi sự kiện
chính phủ yêu cầu biểu quyết một dự án như vậy như một sự xúc phạm.
Trái với những lần trước (ngay cả như vụ bauxite Tây Nguyên), dự án này
chưa hề có ý kiến của bộ chính trị và ban bí thư. Đây là một sự kiện
rất không bình thường trong chế độ cộng sản Việt Nam cũng như trong mọi
chế độ cộng sản đã có từ trước tới nay. Theo qui luật của các chế độ
cộng sản – mà đảng CSVN thực hiện một cách triệt để – thì bộ chính trị
quyết định, ban bí thư thi hành thông qua chính phủ. Nói cách khác,
chính phủ chỉ là dụng cụ của ban bí thư để thi hành những quyết định
của bộ chính trị. Như vậy không thể có việc chính phủ đưa ra quốc hội –
một cơ quan bù nhìn chỉ có vai trò đóng dấu chính thức hóa các quyết
định của đảng – một dự án chưa được ban bí thư chấp nhận. Nhưng đó là
điều đã xảy ra.
Cần nhấn mạnh rằng không phải chỉ trong các chế độ cộng sản mà ngay cả
trong các chế độ dân chủ, thủ tướng hoặc tổng thống cũng chỉ đưa ra quốc
hội biểu quyết những dự luật đã có đồng thuận trong đảng cầm quyền; vì
thế chưa bao giờ có trường hợp chính phủ đưa ra quốc hội biểu quyết
một dự án mà đảng cầm quyền chưa thông qua. Và ngược lại, khi một đại
biểu quốc hội thuộc đảng cầm quyền biểu quyết chống lại một dự án do
chính phủ của đảng mình đưa ra thì ông ta, hay bà ta, phải hoặc từ chức
dân biểu hoặc bị khai trừ ngay lập tức. Mỹ là trường hợp đặc biệt duy
nhất trong đó một dân biểu có thể biểu quyết trái với lập trường của
đảng mình nhưng trên thực tế số lượng dân biểu xé rào này cũng chỉ là
một vài người mà thôi, chứ không thể nửa chống nửa thuận như vụ biểu
quyết Đường Sắt Cao Tốc vừa rồi. Việt Nam vừa chứng kiến một sự kiện
chưa từng xảy ra trong lịch sử thế giới!
Nhưng tại sao ông Nguyễn Tấn Dũng lại đưa ra quốc hội biểu quyết một dự
án mà ban lãnh đạo đảng chưa nhất trí? Chắc chắn không phải là vì ban
lãnh đạo đảng muốn nhường quyền cho quốc hội. Dự án này quá quan trọng,
vả lại họ chẳng coi quốc hội ra gì cả.
Cũng không thể là vì bộ chính trị không nhất trí được trên một dự án quá
phức tạp đã nhường quyền trọng tài cho một cơ quan đông đảo hơn. Nếu
quả như vậy thì họ đã chọn ban chấp hành trung ương, cơ quan quyền lực
cao nhất trong đảng sau đại hội đảng, thay vì một định chế giả tạo như
quốc hội, trong đó có nhiều người không hề có một thẩm quyền nào và cũng
không có một trình độ nào; điển hình là chuyện ông "đại biểu" tỉnh Hà
Nam lên diễn đàn quốc hội nói một cách ngớ ngẩn rằng có một liên hệ
giữa chỉ số thông minh (IQ) và đường sắt cao tốc.
Vậy thì chỉ còn lại hai trường hợp. Một là ông Dũng sau khi bị thiểu số
trong ban lãnh đạo đã bất chấp đảng đem ra cho quốc hội biểu quyết và
bị phe chống đối phản công đánh bại. Nếu quả như vậy thì nội bộ đảng đã
hỗn loạn lớn. Và hoặc ông Dũng phải bị kỷ luật, hoặc sự kiện này chứng
tỏ là đảng cộng sản đã bất lực. Trước đây, năm 1990, ông Trần Xuân
Bách, người được dự trù làm Tổng bí thư sau đại hội 7, đã bị kỷ luật,
cách chức khỏi cả Bộ Chính Trị lẫn Ban bí thư lẫn Trung ương đảng chỉ
vì một bài nói tán thành đa nguyên đa đảng.
 |
Ông Trần Xuân Bách
|
Hai là (có nhiều khả năng hơn) ông Dũng đã có được một đa số tương đối trong ban lãnh đạo đảng, nhưng không đủ đa số để thông qua (thí dụ 30% thuận, 20% chống, 50% không có ý kiến), nên đã có thể đưa dự án ra quốc hội biểu quyết.
Diễn tiến cuộc biểu quyết cần được đặc biệt lưu ý. Mới đầu, ông Dũng đưa
ra biểu quyết toàn bộ dự án và được 42% phiếu thuận, 38% phiếu chống;
dự án không được thông qua. Sau đó, ông Dũng triệt thoái, xin biểu
quyết một dự án B khiêm nhường hơn và dễ chấp nhận hơn: thực hiện một
khúc đường sắt cao tốc hoặc từ Hà Nội tới Vinh hoặc từ Sài gòn tới Nha
Trang để thử nghiệm sau đó sẽ tùy theo kết quả mà quyết định có nên
thực hiện toàn bộ dự án hay không. Chắc chắn ông Dũng hy vọng rằng đây
là một thỏa hiệp chấp nhận được. Nhưng kết quả đã ngược lại với sự chờ
đợi của ông. Lần này số phiếu thuận chỉ là 38% trong khi phía chống
tăng lên 42%. Phải hiểu rằng một số đại biểu quốc hội (trên 90% cũng là
đảng viên cộng sản) tưởng rằng ông Dũng ở thế mạnh nên đã bỏ phiếu
thuận ở vòng đầu, nhưng sau đó thấy ông không có ưu thế nên đã quay
lưng lại với ông. Đó là dấu hiệu rõ nét về sự rã hàng của "đảng Lê Đức
Thọ" mà ông là người kế thừa cuối cùng. Thất bại này đã mở cửa cho
những đợt tấn công khác: vụ VINASHIN; vụ mua dâm thiếu nhi tại Hà
Giang; vụ Than Quảng Ninh. Uy tín của ông Dũng lúc này hầu như không
còn gì.
Cũng nên nhìn lại phe đảng của ông Dũng. Trong cương vị Thủ tướng, ông
đã dung túng tham nhũng và chia chác quyền lợi cho nhiều người để có vây
cánh. Cuối cùng phe phái của ông chủ yếu là giai cấp tư sản đỏ. Hai
ông Đỗ Mười và Lê Đức Anh chắc cũng phải chua xót trước sự biến chất
này của "đảng cầm quyền trong đảng" mà họ ít nhiều vẫn còn là
những người đứng đầu. Hai ông, dù kiến thức không đủ để thích nghi với
bối cảnh mới, cũng là những người có khí phách.
Đến đây, cũng nên tự hỏi tại sao ông Dũng lại liều lĩnh đem biểu quyết
một dự án phiêu lưu như vậy? Lý do có thể là vì số tiền khổng lồ, gần
một tỉ rưỡi USD, dành cho việc nghiên cứu. Các chuyên viên về Đường Sắt
Cao Tốc đều cho rằng chi phí nghiên cứu này quá cao cho một dự án chỉ
dùng những kỹ thuật sẵn có. Và vì là chi phí nghiên cứu, khoản này có
thể được sử dụng và chia chác ngay. Lý do cơ bản, như vậy, là tham
nhũng. Ông Dũng đã trở thành con tin của giai cấp tư sản đỏ. Điều này dễ
hiểu; trong một xã hội mà cái gì cũng mua được thì kẻ có tiền cũng là
kẻ có thực quyền. "Đảng cầm quyền trong đảng" mà ông Lê Đức Thọ xây dựng ra đang tan rã, và tan rã trong sự bê bối.
*
Kết quả cuộc tranh giành quyền lực trong đảng cộng sản trước thềm đại hội 11 sẽ như thế nào?
Trước hết, trong những ứng cử viên vào chức tổng bí thư có thể loại bỏ
ông Tô Huy Rứa. Ông Rứa chưa bao giờ là một ứng cử viên nặng ký. Ban
tuyên giáo của ông cũng chẳng tuyên truyền và giáo dục được gì, nó chỉ
có vai trò một ban kiểm duyệt báo chí. Vụ mua dâm trẻ em ở Hà Giang coi
như đã đánh một dấu chấm hết vào khả năng trở thành tổng bí thư của
ông.
Trừ một đảo ngược tình thế khó tưởng tượng, ông Nguyễn Tấn Dũng coi như
tuyệt vọng. Uy tín của ông đã xuống thấp và còn tiếp tục xuống. Nếu giả
thử hai ông Đỗ Mười và Lê Đức Anh dốc toàn bộ uy tín để ủng hộ ông
đồng thời giới tư sản đỏ cũng dốc hết tài lực để hỗ trợ, giúp ông đạt
được chức tổng bí thư thì đó sẽ là một thảm họa cho cả đảng và đất
nước. Ông Dũng hoàn toàn không phải là mẫu người mà đất nước chấp nhận
được. Ông không học hành gì, đi du kích từ lúc 11 tuổi vào lúc đảng
cộng sản còn là một đảng khủng bố, nhất là tại các tỉnh Cà Mau, Rạch
Giá, cái nôi chính trị của ông, nơi hoạt động của lực lượng cộng sản
chủ yếu là ám sát, bắt cóc, thủ tiêu, đặt mìn. Ông lớn lên và được đào
tạo ngoài vòng pháp luật, và được thăng thưởng nhanh chóng cũng nhờ
hoạt động buôn lậu qui mô tại cửa biển Hà Tiên khi ông là trưởng công
an và bí thư huyện ủy Hà Tiên. Bản thân ông là một người rất tham nhũng
và đang là đại diện của giai cấp tư sản đỏ. Đó là một mẫu người cần
phải loại khỏi sinh hoạt chính trị. Tuy vậy phe đảng của ông còn khá
mạnh.
Ba ông Trương Tấn Sang, Nguyễn Phú Trọng và Hồ Đức Việt rất có thể sẽ
liên kết với nhau chống ông Dũng để giành thắng lợi trong đại hội 11 và
chia quyền. Họ có thể ít nhiều được sự yểm trợ của ông Nguyễn Minh
Triết vốn cũng không ưa ông Dũng. Họ cũng có thể liên kết với những
người có thế lực như ông Phùng Quang Thanh, ông Phạm Quang Nghị.
Nhưng một liên minh như vậy không phải là giải đáp cho đảng cộng sản, và
cũng không phải là giải đáp cho đất nước. Ông Trương Tấn Sang rất mưu
lược, nhưng bê bối về mặt đạo đức. Cái khôn của ông chủ yếu là cái khôn
luồn lách chứ không phải là cái khôn để lãnh đạo một đất nước. Ông
cũng không chứng tỏ một viễn kiến nào, ngoại trừ cóp nhặt mô hình Trung
Quốc. Nên biết ông Trương Tấn Sang là cấp lãnh đạo cộng sản đầu tiên
cổ võ cho công thức "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa"
của Trung Quốc. Ngay từ năm 1980, ông đã viết một loạt bài trên báo Sài Gòn Giải Phóng ca tụng mô hình này mà ông gọi là "chủ nghĩa tư bản nhà nước".
 |  |  |
Ông Nguyễn Phú Trọng
|
Ông Hồ Đức Việt
|
Ông Tô Huy Rứa
|
Ông Nguyễn Phú Trọng, trái với một dư luận dai dẳng đánh giá ông là một
người tối dạ, là một người có tài tổng hợp và thỏa hiệp. Một cấp lãnh
đạo cũ của ông thuật lại rằng thời gian còn làm thư ký trong bộ chính
trị ông có thể lập biên bản những buổi họp trong đó các ủy viên nói dài
dòng chẳng ra đầu đuôi gì cả một cách khéo léo khiến mọi người đều thỏa
mãn vì thấy có ý kiến của mình. Nhưng sự hiểu biết của ông quá hạn
chế, ông chỉ biết có một chủ nghĩa Mác – Lênin, một chủ nghĩa sai. Nếu
có quyền lực, ông sẽ sử dụng quyền lực để duy trì ý thức hệ sai đó. Ông
hoàn toàn không phải là con người của đổi mới.
Còn ông Hồ Đức Việt? Ông là người của bộ máy đảng, chưa hề giữ một chức
vụ nào trong chính phủ, ít ai biết tới ông. Nếu cầm quyền, ông sẽ là
người lo cho đảng, đặt quyền lợi của đảng trên quyền lợi của đất nước và
sẽ cố duy trì độc quyền lãnh đạo của một đảng tham nhũng và thoái hóa.
Vả lại ông không phải là người có viễn kiến. Cho tới nay ông chưa hề
phát biểu một ý kiến quan trọng nào cả. Một người đã ngoài 60 mà vẫn
chưa đưa ra được một ý kiến gì thì phải hiểu là một người không có ý
kiến. Ông không phải là mẫu người lãnh đạo quốc gia trong một thế giới
đang trải qua một cuộc cách mạng trí thức, trong đó ý kiến và sáng kiến
là những yếu tố quyết định chỗ đứng và sự vinh nhục của các dân tộc.
Một giải pháp khác được nghĩ tới là ông Phùng Quang Thanh; trọng lượng
của ông sẽ tăng lên nếu chính sách bành trướng bá quyền của Trung Quốc
được nhìn như là mối nguy lớn nhất. Tuy vậy, ông Phùng Quang Thanh cũng
không phải là người có viễn kiến, như ông Hồ Đức Việt và có thể còn kém
cả ông Việt. Một mối nguy khác: nếu ông Phùng Quang Thanh cầm quyền là
ông sẽ phải dựa vào quân đội và do đó sẽ phải duy trì, không chừng còn
tăng cường, một tình trạng phải chấm dứt: đó là để quân đội kinh
doanh. Hiện nay quân đội không chuyên lo bảo vệ đất nước mà còn làm
kinh tế. Tình trạng này phải chấm dứt vì một quân đội kinh doanh chỉ có
thể kinh doanh dở trong khi mất khả năng chiến đấu.
 |
Đại tướng Phùng Quang Thanh
|
Nhưng dù ai hay liên minh nào nắm được bộ máy đảng, thì cũng chỉ nắm
được phần trên và bề ngoài chứ không còn thực sự kiểm soát và điều động
được đảng nữa. Tại sao? Đó là vì một chính đảng chỉ có thể đoàn kết
được nội bộ nếu có được đồng thuận trong một lý tưởng chung và một dự
án chính trị đứng đắn. Đảng cộng sản chỉ còn một lý tưởng chính thức
giả tạo là chủ nghĩa Mác – Lênin, một chủ nghĩa không còn ai, kể cả
tổng bí thư đảng cộng sản, tin là đúng. Sự phân hóa và chia rẽ là chắc
chắn. Trên thực tế, đảng cộng sản đã biến chất thành một giai cấp bóc
lột. Nó đã mất đồng thuận và sức sống. Để có thể tồn tại, đảng cộng sản
cần một lãnh tụ đủ tài đức và bản lãnh để đoàn kết mọi người và áp đặt
những thay đổi bắt buộc, nhưng thực tế là nó không có được một con
người như thế. Ban lãnh đạo xuất phát từ đại hội 11 sẽ chỉ gồm những
con người sàn sàn như nhau, tất cả đều không có thành tích gì dù trong
thời chiến hay trong thời bình, ở những mức độ khác nhau tất cả đều
tham nhũng và đều chỉ có một trình độ hiểu biết thấp hơn một số đông
đảo đảng viên trẻ. Những cấp lãnh đạo như thế vừa không thể gắn bó với
nhau vừa chắc chắn bị đa số đảng viên phản đối. Tai họa không đến từ
bên ngoài mà từ chính nội bộ đảng.
Trong thế dùng dằng bế tắc này, đại hội 11 sẽ chỉ là một đại hội dậm
chân tại chỗ, nhàm chán, nhắc lại những điều cũ rích và nhạt nhẽo mà
không ai, kể cả người nói, muốn nghe. Mối nguy lớn nhất và chắc chắn sẽ
đến, đối với đảng cộng sản là sẽ không có thay đổi định hướng nào cả.
Nhưng muốn dậm chân tại chỗ cũng không được. Thế giới đang thay đổi
nhanh chóng, nhất là cuộc khủng hoảng kinh tế kéo dài hai năm nay và vẫn
chưa chấm dứt đang đòi hỏi mỗi quốc gia khẩn cấp xét lại hầu như mọi
chính sách. Như thế, ban lãnh đạo mới của đảng cộng sản sau đại hội 11,
dù gồm những ai, cũng sẽ bắt buộc phải làm ngược lại những nghị quyết
của đại hội vì một lý do giản dị là đó chỉ là những nghị quyết lỗi thời
và rỗng nghĩa, khi không nghịch lý. Sẽ có tranh cãi và xung đột lớn
trong khi không ai thực sự kiểm soát được đảng cả.
Trong bối cảnh phân hóa đó, yếu tố từ trước đến nay vẫn giúp cho đảng cộng sản duy trì được kỷ luật, và tồn tại, là "đảng cầm quyền trong đảng" mà ông Lê Đức Thọ tạo dựng ra lại tan rã.
Đảng cộng sản sẽ không thể tồn tại như hiện nay sau đại hội 11. Sự suy
sụp, thậm chí tan rã, là chắc chắn. Một đảng cầm quyền chỉ có thể áp đặt
được chuyên chính trong xã hội nếu trước đó nó áp đặt được chuyên
chính trong nội bộ. Đảng cộng sản không độc tài được trong nội bộ nên
sẽ không thể duy trì chế độ độc tài. Chế độ độc tài sẽ cáo chung, có
mọi triển vọng trước khi khóa 11 của ban chấp hành trung ương chấm dứt,
nghĩa là trước năm 2016.
Tất cả vấn đề là sự cáo chung của chế độ độc tài sẽ nhường chỗ cho cái
gì? Một chế độ dân chủ pháp trị lành mạnh, thực hiện hòa giải và hòa hợp
dân tộc và bắt đầu ngay cuộc chạy đua rút ngắn sự tụt hậu đã quá bi
đát của nước ta so với thế giới, hay một tình trạng hỗn loạn?
Đó cũng là câu hỏi: liệu những người dân chủ trong và ngoài nước, trong
và ngoài bộ máy đảng và nhà nước cộng sản, có đủ sáng suốt và khôn
ngoan để hình thành với nhau một kết hợp dân chủ mới đủ mạnh để đưa đất
nước vào một kỷ nguyên mới hay không?
Nghiêm Văn Thạch
(Bài viết được đúc kết từ những thông tin và thảo luận)
© Thông Luận 2010
CHÍNH TRỊ-PHÁP LUẬT
- Khẳng định chủ quyền của Việt Nam với Hoàng Sa và Trường Sa (VOV). - Việt Nam có chủ quyền với Hoàng Sa và Trường Sa từ lâu đời (VOV). - Góp sức xây đảo Trường Sa (Tin tức). - Hội thảo quốc tế về Hoàng Sa và Trường Sa (CP). - Huyện đảo Lý Sơn chuẩn bị đón chào “đại lễ” (PT). - Hơn 1.000 du khách ra đảo Lý Sơn (TT). - Ngày tri ân các hùng binh Hoàng Sa (VNN). - Trường Sa những ngày tháng Tư (TTXVN). - Hoạt động kỷ niệm 38 năm giải phóng Trường Sa (TTXVN).
- Tàu cá bị đâm chìm, 6 ngư dân thoát chết (TT). - Trao gần 3 tỉ đồng hỗ trợ ngư dân bị nạn ở Hoàng Sa (TN). - Ngư dân Thanh Hóa làm “chui” trên tàu cá Trung Quốc (LĐ).
- “Không bao giờ từ bỏ chủ quyền quốc gia” (Infonet). - Bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền lãnh thổ bằng biện pháp hòa bình (PT). - Không có chuyện chỉ bảo vệ chủ quyền bằng miệng (TT). - Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là hai nhiệm vụ chiến lược (VOV).
- Philippines, Trung Quốc ‘đấu khẩu’ vì bãi cạn tranh chấp (VNE). - Trung Quốc “tố ngược” Philippines chiếm đảo (LĐ). - Việt Nam quan tâm vụ Philippines kiện Trung Quốc (TT).
- Tướng Mỹ Dempsey không che dấu lập trường kiềm chế Trung Quốc (GDVN).
- ĐỂ MẤT BIỂN ĐÔNG LÀ TỘI, LỊCH SỬ KHÔNG DUNG THA (Kha Trà Phương).
- Bán nước nuôi đảng và nuôi trôn (Chuacuuthe). “Bán nước nuôi đảng với nuôi trôn/ Vẫn còn vênh mặt khoe “túi khôn” (*)/ Biển, đảo, thác, rừng, dâng Tàu cộng,/ Nghĩa, nhân, liêm, sĩ lại đem chôn… ”
- Bá Tân: Đáp trả mạnh mẽ (Nguyễn Thông).
- Nỗi buồn 30/4 và những nghĩ suy (RFA’s blog). - 30 Tháng Tư, vì sao chưa thể quên? (Người Việt).
- HỒI ỨC 26 THÁNG 4 VÀ BƯỚC NGOẶT CUỘC ĐỜI (Bùi Hằng).
- Phương Uyên bị đánh trong tù (DLB). “Sau khi gặp Phương Uyên, biết con mình bị đánh đập đến mức sưng bầm cánh tay phải, bị đạp vào bụng… Chị Nhung liền chất vấn cán bộ quản giáo tên Đinh Công Trí thì ông này vẫn một mực giải thích lòng vòng: Do đau đầu dẫn đến co giật. Sau đó, ông này lớn tuyên bố: Tôi không có nhiệm vụ báo với chị việc Phương Uyên bị đánh (!?)“
- Người bán hàng rong phải đi cấp cứu sau khi rời đồn công an phường 1 ở Đà Lạt (Chuacuuthe).
- Nhà nước độc tài đồng nghĩa với thú dữ ! (DĐCN).
- Suốt 24 năm, Công an Sài Gòn không làm hộ khẩu cho Thượng tọa Thích Bửu Căn (Chuacuuthe).
- Nguyễn Văn Thạnh – Tinh thần của nhà nước pháp quyền (Dân Luận). - Quan chức của ta đều là ‘thánh nhân’, nên người dân khó gặp hơn quan chức nước ngoài (FB Người Buôn Gió). - Dự luật California: Không quốc tịch cũng vào bồi thẩm đoàn (Người Việt). “Các dân biểu Dân Chủ, chiếm đa số ở Hạ Viện California nói rằng không có liên hệ gì giữa việc là một công dân và phục vụ trong bồi thẩm đoàn. Và họ cũng nói rằng không có luật nào đòi hỏi phải là công dân Mỹ mới được làm thẩm phán xử án hay là luật sư“. Nếu dự luật này được Thượng viện thông qua thì bà con ở VN có thể qua Mỹ xử án, hoặc các bác LS ở VN có thể biện hộ cho thân chủ của mình ở California!
- Xích Tử – Hiến pháp và đồng chí X (Dân Luận).
- Innova – Sự thật đằng sau việc điều hành giá vàng? (Dân Luận).
- Dân thậm chí không còn tiền để mua nữa (Đào Tuấn). - Câu chuyện chủ nhật: Tiền của bà con, ai đang dùng để tiêu? (Bà Đầm Xòe).
- Nghiêm Văn Thạch: TRIỀU ĐẠI LÊ ĐỨC THỌ ĐANG NGUY NGẬP (Thông Luận/ Phạm Viết Đào).
- Những điều vô lý trong việc thực hiện đối với thương binh (ĐH Hà Tĩnh).
- Ngày xử cuối cùng vụ vợ Việt cắt ‘của quý’ chồng Mỹ (Người Việt).
- Chuyện Làng Ngày Ấy & Đền Hùng Hôm Nay (RFA’s blog). - Tháng tư của chúng tôi (DLB).
- XIN HÃY BỚT CHỬI THẰNG VI-TI-VI! (Tô Hải).
- Đoàn Xá thành đơn vị anh hùng, thầy tôi bị thua thiệt (Trần Mỹ Giống).
- Ý kiến luật sư: Văn bản phê bình linh mục của UBND huyện Trảng Bom vi phạm pháp luật (Chuacuuthe).
- Việt Nam trong mắt một nhà báo hải ngoại (Infonet).
- Ông Bá Thanh: “Tôi không có tài khoản ở nước ngoài” (KP).
- Bắt giam một Giám đốc liên quan đến vụ án tổ chức cho Dương Chí Dũng trốn đi nước ngoài (CAND).
- Nguyên giám đốc Sở Y tế Gia Lai lãnh án treo (TT). - Làm hồ sơ giả, cán bộ huyện lĩnh án 30 năm tù (NĐT). - Khởi tố giám đốc ngân hàng nhận tiền “bôi trơn” (CATP).
- Công an vô tư vi phạm luật giao thông (DT/TP). - Sử dụng ống phóng lưới bắt đua xe trái phép… (TN).
- Giá vàng “đội” gần 1 triệu đồng/lượng trong tuần (HNM). - NHNN nói đã đạt được mục tiêu bình ổn thị trường vàng (TBKTSG). - Ai đang hưởng lơi khi giá vàng chênh lệch? (CF). - Phó Thống đốc: Sau 30/6 giá vàng sát thế giới (Infonet). - Vàng SJC đi ngang, USD tăng (TT).
- Hoãn xử lý xe không chính chủ đến hết năm 2014 (PL&XH). - Xuất hiện tình trạng lách luật để hợp pháp xe gian (VnM). - Quá hạn sang tên đổi chủ phương tiện không bị xử phạt (DV).
- Matt Schiavenza – Phía sau việc tranh cãi về Nhân quyền giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ (Dân Luận). - Tân Cương – Tây Tạng thứ hai của Trung Quốc (PL&XH).
- Suy ngẫm từ vụ khủng bố ở Boston (Tin tức). - Nghi can đánh bom Boston chuyển vào nhà tù (VTV). - Tại sao anh em nhà Tsarnaev tấn công nước Mỹ? (GD&TĐ). - Mẹ nghi phạm Boston có tên trong dữ liệu khủng bố (VNE).
- Hàn Quốc rút toàn bộ công dân khỏi Kaesong (DT). - Bán đảo Triều Tiên: Bình thường trở lại, chỉ du lịch thất thu (LĐ). - Lãnh đạo Triều Tiên bị mưu sát năm 2012? (KT). - Chiến đấu cơ xuất hiện trong diễu binh Triều Tiên (KT).
KINH TẾ
- Kinh tế vĩ mô cải thiện nhưng còn chậm (HQ). - Mục tiêu tăng trưởng – lạm phát phải hài hòa (VTV).
- ‘Con số đẹp’ của Ngân hàng nhà nước và ‘món nợ’ TPP (SM). - TS Nguyễn Trí Hiếu, vị chuyên gia tài chính-ngân hàng cô đơn (GDVN).
- Tiếp tục giảm lãi suất ngân hàng (TT).
- Ôm nợ với nhà đầu tư nước ngoài (TN).
- Sẽ xem xét khách quan dự án lọc dầu 27 tỉ USD (TT).
- Tất cả tài sản cố định của DN đều phải trích khấu hao (HQ).
- Thuế NK xăng là 16% từ 26-4. Thị trường ViệtNam (XL).
- Xuất khẩu tháng 4 giảm 12,1% (HQ).
- Điều quan trọng là thu nhập của nông dân tăng lên (DV).
- Bộ NN&PTNT kiến nghị dùng tiền phạt buôn lậu để hỗ trợ thanh tra (TBKTSG).
- Bong bóng tín dụng Trung Quốc: Tiền đi đâu? (Vinacorp)
- Chứng khoán Mỹ giảm điểm sau báo cáo GDP (XL). - Kinh tế Mỹ tăng trưởng với tỉ lệ 2,5% (VOA).
- Tây Ban Nha khó đáp ứng yêu cầu giảm thâm hụt ngân sách (VOV). - Kinh tế Tây Ban Nha đang xấu đi (VOA).
VĂN HÓA-THỂ THAO
- Triển lãm ban thờ thần, Phật (TTVH).
- THƠ BÙI MAI HẠNH (Nguyễn Trọng Tạo).
- Tọa đàm dịch thuật nhân vụ ‘Những thứ họ mang’ (TTVH).
- Hai cha con viết chung cuốn sách (TTVH).
- Tiền tác quyền vướng vì chưa có khung quy định (KTĐT).
- Ảnh tố cáo tội ác của Mỹ trong chiến tranh VN (KT). - Phát hiện chấn động: Đặc nhiệm Mỹ sống 45 năm ở vùng núi Việt Nam? (TP). - Chiến sĩ cách mạng nhà tù Côn Đảo nhận danh hiệu Anh hùng Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (SGGP).
- Tổng kết mùa Giải Cống hiến lần 8 – 2013: Kỷ lục về sự đồng thuận (TTVH).
- Phim Bụi đời Chợ Lớn (RFA).
GIÁO DỤC-KHOA HỌC
- Nên giữ nguyên phương án lấy điểm sàn kỳ thi “3 chung “ (GD&TĐ).
- Đi tìm tiến sĩ (PL&XH).
- Tìm sự gắn kết giữa nhà trường và xã hội (TN).
- Tinh thần đại học và cái giá của tư duy ăn xổi ở thì (NĐT).
- Hơn 1 tỷ đồng chăm lo cho trẻ em tàn tật (CATP).
- Trường mới xây đã xuống cấp trầm trọng (TN).
- Ngôi trường không có giáo viên nữ (NĐT).
- Nhiều “sạn” trong bài toán tiếng Anh ở cấp tiểu học (TTXVN).
- “Mê hồn trận” sách tham khảo (HQ).
- Báo động những vụ tự tử ở giới trẻ (Tin tức). - Nhiều người trẻ đang bị rối nhiễu tâm lý (NĐT).
- Giám thị “gạ tình lấy điểm”: Loại bỏ “con sâu” bệnh hoạn (VOV).
XÃ HỘI-MÔI TRƯỜNG
- Chợ gà Hà Vĩ nền nếp trong ngày Phó Thủ tướng thị sát (PL&XH).
- Bỏ ngỏ kiểm soát tôm giống, cá tầm lậu (PN).
- Chết để con được học! (NLĐ).
- Nước mắt của rừng (Phần 3) (Alan Phan).
- Vụ Tân Hoàng Phát: Hủy án vì xử quá…nhẹ tay (VNN). - Vụ “tổ quỷ” massage Tân Hoàng Phát: Hủy cả 2 bản án để xử lại (CAND).
- Đề xuất tăng gấp 10 lần mức phạt hút thuốc lá nơi công cộng: Đã ai phạt được ai (?) (PL&XH).
- Công khai cá độ (CATP). - Bẫy lừa của vị giám đốc (CATP). - Những ‘đại gia’ mua hàng hiệu bằng thẻ tín dụng giả (VNE). - Liên tiếp triệt phá nhiều sới bạc “khủng” (VnM).
- Về nơi gấu được “hồi sinh” (TN). - 600 chú khuyển được giải cứu (VOA).
- Lốc lớn, người dân chạy toán loạn trong đêm lánh nạn (VNN). - Lốc xoáy khiến hàng trăm ha lúa và hoa màu bị tàn phá (ANTĐ).
- “Cái bẫy giết người” ở Bangladesh (TT). - Số người chết vụ sập nhà ở Bangladesh có thể lên tới hàng nghìn (SM). - Bangladesh: Biểu tình lớn vì 300 người chết (KP).
QUỐC TẾ
- Syria đề nghị Nga điều tra cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học (TN). - Obama cảnh báo Syria về vũ khí hóa học (VNE). - Mỹ đã có cớ để đánh Syria? (VnM). - Có bằng chứng đáng tin, Mỹ mới hành động với Syria (Tin tức). - “Israel sắp tấn công Iran và Syria” (VOV). - Anh, Mỹ quan ngại Syria có thể đã sử dụng hơi độc sarin (VOA). - Tòa Bạch Ốc: Tất cả mọi chọn lựa về vấn đề Syria đều sẵn sàng (VOA). - Obama: thế giới không thể cho phép sử dụng vũ khí hóa học (VOA). - LHQ nói dịch vụ y tế cho người tị nạn Syria bị quá tải (VOA)
- Iraq đối mặt nguy cơ nội chiến (VOV).
- Pakistan: Tướng Musharraf bị bắt vì cái chết của bà Bhutto (NV). - Pakistan điều tra tin Đại sứ quán Triều Tiên buôn rượu lậu (GDVN). - Cựu tổng thống Musharraf của Pakistan bị giam vì vụ án bà Bhutto (VOA).
- Venezuela: hội nghị thượng đỉnh Petrocaribe đầu tiên thời hậu Chávez (Tin tức). - Mỹ phủ nhận cáo buộc gây mất ổn định Venezuela (VOV).
- Siêu cường quân sự Nga “khoe” sức mạnh (VnM). - Quân nhân Nga được trang bị súng phóng lựu diệt xe tăng mới (GDVN). - Nga chuẩn bị ra mắt “vua chiến trường” 152mm (KT). - Nga quyết tâm xây dựng lực lượng đặc nhiệm có thể tác chiến toàn cầu (GDVN). - Nước Nga mất nhà thiết kế vũ khí lừng danh (ĐV). - Moscow dành một ngày để tang nạn nhân vụ cháy bệnh viện (VOV). - Vì một tương lai không Chernobyl và Fukushima (KTĐT). - 3 triệu câu hỏi trực tuyến được gửi tới Tổng thống Nga (KTĐT). - Tổng thống Putin: Diệt tham nhũng càng nhiều càng tốt (PN Today). - 38 người chết trong vụ cháy bệnh viện ở Nga (VOA).
- Nửa đêm trong tay quân khủng bố (RFA). - Tìm thấy mảnh vỡ máy bay trong vụ 11/9 (VNN). - Mỹ mua 900 triệu viên đạn của Nga (Tinnong). - Gần hơn “giấc mơ” công dân Mỹ (Tin tức). - Quốc hội phê chuẩn việc hạn chế sa thải kiểm soát viên không lưu (VOA).
- Chi phí cho lễ tang bà Thatcher lên tới gần 6 triệu USD (TTXVN).
- Anh: Bất ngờ thoát chết nổ…vỉa hè (Tin tức).
- Tỷ phú Australia tham gia chính trường (DV).
- Pháp thành lập đặc nhiệm diệt chuột (PLVN). - Pháp sẽ giữ 1.000 binh lính ở lại Mali (VOV). - Trung Quốc và Pháp cam kết tăng hợp tác sâu rộng (TTXVN).
- Ấn Độ từ chối hợp tác chế tạo máy bay không người lái với Israel (GDVN). - Ấn Độ tố lính Trung Quốc tiến sâu vào lãnh thổ (NLĐ).
- Nhật Bản dỡ bỏ lệnh cấm với Boeing 787 (VOV). - ‘Thuyền ma’ Nhật Bản trôi dạt đến Mỹ (VNE).
- Indonesia tập trung nâng sức chiến đấu của hải quân (TTXVN).
