- Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan: Nghiên cứu Biển Đông mới ở bề nổi (DT). - Chính thức ra mắt Quỹ Hỗ trợ nghiên cứu Biển Đông (TTXVN). - Cấp học bổng cho những nghiên cứu về chủ quyền biển đảo (PLTP).
- Ra Hoàng Sa cứu tàu chết máy (Tin tức).
- Trung Quốc nói gì trước giờ G xử “đường lưỡi bò”? (PT). - Trung Quốc lo ngại Philippines quyết xúc tiến kiện tranh chấp lãnh thổ (MTG).
- Chất vấn và những “món nợ” của Bộ trưởng Hoàng (Stockbiz).
- Đại Gia* (VHNA).
- Cú hích từ vụ JTC (TBKTSG). - ‘Một mình mấy ông dự án không nuốt trôi 16 tỉ đồng đó đâu’ (VTC). - Đắt như đồng vốn ODA (TBKTSG). - “Chưa phát hiện dấu hiệu bất thường” (TT). - Vụ JTC: Không để tham nhũng làm xấu hình ảnh quốc gia (VOV). - Bộ trưởng Đinh La Thăng lập Tổ xác minh nghi án hối lộ (VOV). - Sắp công bố kết quả vụ hối lộ 80 triệu yên (VTC). - Bộ trưởng Thăng tiết lộ thời điểm công bố kết quả nghi án hối lộ (Soha).
- Xử vụ 5 công an dùng nhục hình: “Xin đừng đánh nữa, em bị đánh bầm dập rồi…” (DV). - Phiên tòa xử công an đánh chết người liệu có khách quan? (MTG).
- Đi chơi, công an viên bị cướp súng (NLĐ).
- Hành khách Vietnam Airlines “tố” bị bẻ khóa vali (NLĐ). - Đình chỉ bay 5 phi công, tiếp viên ‘xách tay’ hàng lậu (TN). - Chân dung nữ tiếp viên Vietnam Airlines bị Nhật bắt giữ (ĐS&PL). - Tiết lộ những vụ việc nhân viên Vietnam Airlines bị ‘sờ gáy’ (Soha).
- Đảng đối lập Campuchia không được phép tổ chức Đại hội nhân dân (TTXVN/Tin tức).
- Mỹ- Hàn tập trận quy mô lớn làm Triều Tiên nổi giận (VOV). - LHQ họp khẩn sau các vụ thử tên lửa của Triều Tiên (MTG). - Triều Tiên tập trận tập kích tiền đồn của Hàn Quốc (GDVN).
- Thái Lan trở lại vạch xuất phát (Tin tức).
- Người biểu tình Ukraine tấn công các ngân hàng của Nga (Soha). - Căng thẳng Ukraine: Quân nhân Ukraine nghi khủng bố được Crimea trả tự do (LĐ). - Ukarine truy nã nữ Bộ trưởng Crimea xinh đẹp (NLĐ). - Hậu Maidan: Vẫn còn hơn 100 người phải nằm viện (VTC). - Quỹ Tiền tệ quốc tế chi 18 tỷ USD viện trợ Ukraine (DT). - Hơn 30 tàu chiến Ukraine sẽ gia nhập Hạm đội Biển Đen (Tin tức). - Nữ hoàng cách mạng Cam Yulia Tymoshenko bị tố muốn tiêu diệt Nga bằng vũ khí nguyên tử (LĐ).
- Nga xây dựng kế hoạch đối phó với trừng phạt kinh tế (TTXVN). - Putin và “buổi sáng hôm sau của buổi sáng hôm sau” (VnEco). - Sau vụ Crimea, uy tín của ông Putin lên “như diều gặp gió” (VOV). - Nga sẽ cấp tiền cho Crimea và Sevastopol (VOV). - Nga phủ nhận tăng binh lính tại biên giới với Ukraine (TTXVN). - Nga sẽ cấp tiền cho Crimea và Sevastopol (VOV).
- HĐBA Liên Hợp Quốc sẽ nhóm họp về tình hình Ukraine (VOV). - Khủng hoảng Ukraine hạ uy tín ông Obama, nâng tầm ông Putin (MTG).
Hoa Kỳ chủ trì cuộc họp về quốc phòng với ASEAN -(RFA) — Bộ trưởng Quốc phòng Việt-Mỹ sắp gặp nhau tại Hawaii -(VOA)Mỹ nhắc lại ủng hộ Philippines trong vấn đề Biển Đông -(VOA) — Cuộc Tổng Vận Động Nhân quyền Việt Nam bắt đầu tại Quốc hội Mỹ -(VOA)
Khi Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước là trò đùa? -(RFA) – Phiên phúc thẩm vụ kiện hành chính do ông Đoàn Văn Vươn khởi kiện về việc cưỡng chế sai luật, diễn ra ngày 26/3 tại tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng. Tuy nhiên tòa đã không chấp nhận kháng cáo và bác yêu cầu khởi kiện của ông Đoàn Văn Vươn. >>> Tòa phúc thẩm bác bỏ kháng án của ông Đoàn Văn Vươn
Dân Mễ Trì lập bàn thờ trước ỦBND xã đòi đất -(RFA)
Blogger Điếu Cày bị phân biệt đối xử trong lao tù -(CTM) — Con trai Điếu Cày: Bố tôi không được đối xử như một con người -(DCCT)
Câu chuyện những chiếc cầu ở Đà Nẵng -(RFA) — Việt Nam: Linh hồn trẻ thơ và những nấm mộ không tên -(RFI) — Nạn buôn bán chó lậu từ Thái sang VN vẫn tiếp diễn -(RFA)
Nhà cầm quyền giải quyết mâu thuẩn xã hội hay tạo đóm lửa? -(DCCT) — Người tù thế kỷ Nguyễn Hữu Cầu: Tự do cho con bò -(DCCT)
Kéo tàu đi 400 miles, xin nhân đạo với người tị nạn -(NV) - Một người tị nạn Việt Nam sống tại Úc đang tìm cách gây chú ý bằng cách kéo một chiếc tàu đi từ Melbourne đi Canberra (dài hơn 400 miles, tức 650 cây số) để cám ơn người Úc.
Việt Nam suýt ‘bị lừa’ để ôm khoản nợ gần $56 tỷ -(NV)
Đừng để VN mang tiếng ‘quốc gia nhiều tiến sĩ’ -(TVN) – ‘Các ông đổ lỗi cho chính quyền nhiều quá!’ -(TVN)
Tràn lan lao động “chui” Trung Quốc -(TT) >>> 3 đăng kiểm viên bị đình chỉ, ôtô ùn ứ >>> “Chưa phát hiện dấu hiệu bất thường”“Xin anh đừng đánh nữa, sáng giờ em bị đánh bầm dập rồi!“ -(PLTP) >>> Bị cáo Thành khẳng định không đánh vì “nghi can đã gục lên gục xuống”
Kinh tế Nga đang xuống dốc -(Ngô nhân Dụng -NV) — Bắc Kinh đến ngày tính sổ -(NV) — Bùi Chát và Nhóm Mở Miệng -(NV)
TÔI ĐÃ NHẬN RA !!! -(TNM) >>>> DÂN CHỦ VÀ NHÂN QUYỀN LÀ SỰ KHÁT KHAO >>> CỬU BÌNH 1: ĐẢNG CỘNG SẢN LÀ GÌ ?
Tôi đã nhận ra !! -(Cộng Hòa Việt Nam FB)
Hà nội bất lực với băng nhóm Hoàng Công Khôi -(XuanVN) >>> Công an hay bọn mafia, côn đồ có giấy phép ? >>> Toà kangkuru Tiên Lãng tiếp tục diễn tròBài 12 Cần loại khỏi tôi cái “Tôi” của mình. … -(Nguyễn đức Quốc)
Bài 13 TRONG ĐẤU TRANH DÂN CHỦ TÔI LUÔN LÊN ÁN MỘT ĐIỀU ĐÓ LÀ SỰ “CHIA RẼ” – -(Nguyễn đức Quốc)
Bài 14 THÔNG BÁO-(Nguyễn đức Quốc) – Kính thưa quý cô, bác, anh chị. Vào ngày 10/12/2013, tôi cùng vợ chồng Lê Anh Hùng và Lê Thị Phương Anh, đến tại công an phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng để đòi lại tài sản của Lê Anh Hùng đã bị công an tại đây thu giữ hôm 07/12/2013. Công an phường Hòa Minh đã không trả tài sản là máy Laptop và 2 điện thoại cầm tay lại cho chúng tôi, mà đánh đập chúng tôi rất dã man, hậu quả tôi bị chấn thương sọ não.
Khi đánh đập tôi dã man như vậy có một viên công an quận Liên chiểu mặc thường phục là tên cầm đầu trong vụ đánh tôi tại trước công an phường Hòa Minh đã ra lệnh cho hai tên côn đồ khác chở tôi đi thủ tiêu bằng xe honda của tôi biển số 75T1-4319.Xong ý đồ của bọn chúng bất thành, do xe máy bị đảo tay lái và ngã xuống cách công an phường Hòa Minh 10 mét…..Ps: Anh em ở Đà Nẵng xin hãy đến công an phường Hòa Minh vào đúng 14 giờ ngày mai 28/3/2014 ủng hộ tôi. Cám ơn.
Thiệt tồi tệ cho một thế hệ -(DCVOnline) – Thấy trên báo mạng bảo có cái lá thư của bạn du học sinh Nhật viết gì đó làm dân cư mạng dậy sóng, các bạn đua nhau share.Tui
đã đọc từ hôm qua, thấy nó tầm thường chẳng có cái gì mới mẻ ngoài
chuyện bạn Việt Nam nào đó giả dạng thành người Nhật viết lá thư là có
chút sáng tạo, vậy mà hôm nay nó thành hiện tượng. -Tui thấy thiệt tồi tệ cho một thế hệ.
Các anh có bao giờ tự soi gương?-(DCVOnline)
Khủng hoảng ngầm -(Triết học đường phố) – Tác
giả nói mặt nổi và thực tế xảy ra không sai, nhưng do đâu mà như thế,
phải vạch lại từ đầu những cái gì đưa đến “khủng hoảng ngầm” , bối cảnh
40 năm qua của VN khác nhiều Quốc gia trên thế giới như Nhật ,Đại hàn,
Sing… với “khủng hoảng ngầm ” trong xã hội VN như thế nó làm “bất ổn”
đời sống xã hội sẽ có lợi cho ai và có hại cho ai, không một chuyện gì
“từ không mà có” , phải do con người làm ra mới có….Làm sao sửa chữa
được “khủng hoảng ngầm”???
Tạp luận: Chẩy máu chất xám tại chỗ – Đào Dục Tú -(Badamxoe)
Tham nhũng nghiêm trọng về đất đai tại Phương tú ( tiếp theo ) – (Lê hiền Đức)
Nóng – dân Dương nội bao vây viện kiểm sát vì công an bắt người trái luật! - (Lê hiền Đức) – Từ
3 giờ chiều nay, gần năm chục bà con Dương nội đã kéo đến viện kiểm sát
chỗ Cầu đen Hà đông để yêu cầu làm rõ vụ việc hai công dân Dương nội là
Trần Văn Miên, Và Trần Văn Sang bị công an Hà đông bắt cóc chiều hôm
qua khi đang trên đường đi làm. Hai ông này đi bằng xe đạp điện.Trung Quốc đẩy mạnh chiến thuật “tằm ăn dâu” trên Biển Đông - Darshana M Baruah | The Nation | 26.3.2014 Người dịch: Lê Anh Hùng
BBC Tiếng Việt định hướng dư luận cho Trung Quốc? -(Lê anh Hùng)
Ls Trần Hồng Phong: Báo Sài Gòn Tiếp Thị có bị “bức tử” hay không? -(Quechoa)
Phiên Tòa Cuối Cùng -(Giang Lê FB) - “Chúng con muốn làm người ngoại quốc là để được đi 2 chân, được tự do nói thay lời chủ chúng con muốn nói mà không được nói! Chúng con muốn là Chó ngoại quốc để khỏi phải bị ăn thịt, để được vuốt ve, để được công nhận là một động vật dù là đi 4 chân, dù là chỉ phát ra tiếng sủa, nhưng là một động vật biểu trưng cho sự trung thành, có thủy, có chung…“
Hội đồng Liên tôn: Tuyên bố về các vụ vi phạm quyền tự do tôn giáo gần đây của nhà cầm quyền Cộng sản -(DCCT)
Kho ảnh khổng lồ về VN 1991-1993: Các cửa hàng có gì? -(KT) -
Xét xử 5 cựu sĩ quan công an dùng nhục hình: Bức xúc, nôn nóng là… đánh – (TN) — Im lặng là “ăn” dùi cui – (NLĐ)
Vụ dân phản đối khai thác titan ở Ninh Thuận: Khởi tố sáu bị can chống người thi hành công vụ – (PLTP) — Bắt giam 2 người trong vụ dân phản đối khai thác titan - (TT) — Tài xế “tố” công an xã đòi “làm luật”, đập vỡ kính xe – (LĐ) — Nhân viên bảo vệ rừng tiếp tay lâm tặc – (NLĐ) — Khiêng quan tài ngăn cản dự án Núi Pháo -(TN)
XỬ VỤ NĂM CÔNG AN PHÚ YÊN ĐÁNH CHẾT NGHI CAN: Thay phiên tra tấn nghi can bị còng - (PLTP)
Vụ nghi vấn 2,8 triệu USD “bôi trơn”: Bản án có nhận định về việc “bôi trơn” đã được gửi đến UBND TP.HCM – (PLTP) >>> Doanh nghiệp: Không “bôi” thì không “trơn”
Cựu thứ trưởng GTVT Lê Mạnh Hùng: “Không biết bọn này “đi đêm” với nhau từ lúc nào?” -(PLTP) – Vụ JTC hối lộ: Nhiều người trong cuộc bất ngờ -(VOV)
Thứ trưởng GTVT: Tắc đường nổi cáu với dân, hãy nghỉ việc! -(ĐV) – Tương lai của báo điện tử: Ai viết bài, người đó bán - (Infonet)
Dư luận “thất kinh” với “cường hào mới” ở Hiệp Hòa, Bắc Giang - (PT) — Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu: Truy tố 9 bị can làm giả hồ sơ thương bệnh binh, chiếm đoạt 600 triệu đồng ngân sách -(NCT)
Crimea và bài học đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc -(GDVN) >>> Trung Quốc đang tìm cách dùng vũ lực để thay đổi hiện trạng Biển Đông?“Lệnh bài của Bao Công ném xuống, chúng tôi phải chấp hành” -(GDVN) – Liên quan đến việc người dân xã Mễ Trì đòi lại con đường cổ vào miếu Bàn Thổ, chính quyền xã cho rằng, đây là quyết định của UBND TP nên xã phải thực hiện.
Người dân Mễ Trì tập trung đã 3 ngày nay trước cổng ủy ban xã để đòi lại con đường cổ của làng ===>>>
Hà Nội: Hàng trăm người dân quỳ lạy trước cổng ủy ban xã -(GDVN)
<<<=== Hàng trăm người dân xã Mễ Trì lập bàn thờ, ăn bánh mỳ, căng bạt, giữ đường.Phiên tòa xử công an đánh chết người liệu có khách quan? -(MTG) — Vụ công an dùng nhục hình: Tố thêm nhiều người tham gia -(VNN)
Cảnh sát Nhật nghi ngờ 20 nhân viên Vietnam Airlines xách hàng lậu -(SM) — Vụ tiếp viên VNA bị bắt giữ: Đình chỉ 5 người -(MTG) >>> Video: Nữ tiếp viên Vietnam Airlines bị bắt tại Nhật Bản -(MTG) — Ông Dương Trung Quốc: VNA phải biết giữ hình ảnh quốc gia -(ĐV)
Nhật Bản triệu tập thêm 1 phi công và 4 tiếp viên Vietnam Airlines -(GDVN) — Thủ đoạn: Người nước ngoài “tinh vi”, người Việt trộm vặt -(ĐV)
Bố đánh chết con: Chính quyền đừng nói không có trách nhiệm -(ĐV) — 14 quan chức giải trình nghi án “lại quả” 16 tỷ đồng -(ĐV)Thành lập Tổ xác minh nghi án JTC tố hối lộ -(DT) >>> Bộ trưởng Thăng: Chưa có thông tin từ đoàn sang Nhật
Coi thường người Việt – du học sinh Nhật đang mất cội nguồn -(GDVN) — Án lạ ở Bắc Ninh: Không khởi tố vì đã …khởi tố nhiều quá – (GDVN) – Quan xa xơi có…3 tỉ VNĐ.
Xử vụ 5 công an dùng nhục hình: Ăn cơm trong tiếng kêu la của nạn nhân -(DV)
Tệ hơn cả dịch
-(TN) – Thật đau lòng. Tối 23.3, nhóm 5 em nữ sinh lớp 11 ở Thừa
Thiên-Huế tuổi đời phơi phới đang trên đường đi cắm trại về đã bị xe tải
tông liên tiếp, một em chết ngay tại chỗ, 4 em bị thương nặng.
‘Một mình mấy ông dự án không nuốt trôi 16 tỉ đồng đó đâu’ -(VTC) >>> Sắp công bố kết quả vụ hối lộ 80 triệu yên >>> Nữ tiếp viên Vietnam Airlines bị bắt ở Nhật khai gì?
Ước mơ có nhà -(BBC) -Quả phụ tử sỹ Hoàng Sa vẫn mong có căn nhà mới.
‘Học để trở thành công cụ’ -(BBC)
- Đắt như đồng vốn ODA (TBKTSG).
- VN-Index tăng nhẹ (TN). - Chứng khoán chiều 27/3: Tiền chảy mạnh, điểm số bật xanh (VnEco). - Tháo chạy, chốt lời… (TC). - Tiền chạy ra… “sân sau” (Stockbiz). - Khối ngoại lại bán ròng, thêm VCF vào danh mục bán phiên 27/3 (ĐTCK). - Ngày 27/3, Kho bạc Nhà nước huy động 6.280 tỷ đồng TPCP (NDH).
- Hoang vắng khu tái định cư ngàn tỷ (SGĐT). - Tiền nhiều kho bất động sản có được “giải cứu”? (PLXH).
Bao giờ bong bóng địa ốc Trung Quốc mới phát nổ? -(CTM) — Việt Nam “mơ” xuất cảng xe hơi trước năm 2018 -(NV)
Sẽ không còn xài được thẻ tín dụng quốc tế tại Nga? -(MTG) — Hàng Việt Nam xuất cảng gia tăng hàng đầu Châu Á -(NV)
Mì chính Tàu: Bao nhiêu cũng có, nhãn hiệu nào cũng chiều -(VEF) — ‘Công nghệ’ làm sữa ngô siêu lợi nhuận -(VEF)
Quý I-2014: Trên 16.000 doanh nghiệp giải thể, dừng hoạt động -(TT) >>> Khu đô thị mới Thủ Thiêm tiếp tục vay nợ
VN-Index giảm mạnh nhất từ tháng 6 năm ngoái -(TBKTSG) — Góc nhìn 27/03: Tiếp tục suy giảm? -(Vietstock)
Xuất khẩu cao su, gạo, chè giảm đáng kể trong quý 1 -(NDH) >>> Tìm đầu ra cho nông sản: Vẫn làm nửa vời >>>> Việt Nam tồn kho gần 590.000 tấn đường tính đến giữa tháng 3
Hà Nội đóng cửa 50% sàn giao dịch BĐS – (PLTP) — Căn hộ hạng sang view chuẩn nghĩa địa -(VEF) — Bơm thêm 50.000 tỷ đồng: Doanh nghiệp vẫn chưa thấy khả quan -(ĐS&PL)
Thị trường thịt bị đánh úp – (DV) — Người trồng bắp cải điêu đứng - (TN) — Người dân dè dặt chi tiêu -(SGĐT) >>> Nghị định 164 làm khó DN
Châu Âu cảnh báo độc hại, hàng Tàu vẫn tràn ngập thị trường Việt -(SM) — Bột ngọt Tàu đầy rẫy tại chợ
Vị trí ‘vàng’ dần rơi vào tay các đại gia ngoại -(SM) — EU đột kích hàng loạt ‘ông lớn’ sản xuất phụ tùng ôtô vì nghi ngờ thao túng giá -(SM)
Xu hướng giảm giá vàng vẫn tiếp diễn -(SM) — FDI cân nhắc vào Campuchia, Lào: Báo động cho Việt Nam -(ĐV)
- Hà Nội phản hồi vụ trùng tu như phá đình cổ Quang Húc (VOV). - Trùng tu di tích đình Quang Húc: Sở nói thiếu sót, huyện khẳng định ‘không có vấn đề’ (TTVH). - Tìm giải pháp để di tích bớt “nóng” (KTĐT).
- Giữ gìn tinh hoa trong lễ hội truyền thống (Tin tức). - Tháng ba trẩy hội Đền Hùng (Tin tức).
- Ba đại gia Việt đổ tiền tấn xây chùa (VNN).
- Bài học từ vụ dỡ gỗ sưa đình Cựu Quán mang bán (Tin tức).
- Vì người là huyền thoại (MTG).
- Yếu tố tôn giáo trong “học thuyết Putin” (VHNA).
- Đấu giá cây đại hồ cầm hoàn hảo nhất thế giới (TTXVN/Tin tức).
GIÁO DỤC-KHOA HỌC- Triển khai thi hành Hiến pháp toàn Ngành Giáo dục (GD&TĐ).
- Đưa sinh viên đến nhà máy (NĐT).
- Gian nan đạt chuẩn (KTĐT).
GS Phạm Minh Hạc: Cần quên đi khái niệm ‘điểm sàn’! -(MTG) — Du học sinh tại Bỉ tổ chức đại hội mừng ngày thành lập Đoàn -(MTG)
Đơn xin nghỉ học của trò 12 ‘độc nhất vô nhị’ -(VNN) — PGS Trần Xuân Nhĩ: Xây dựng điểm sàn mới, Bộ đã quá phức tạp -(MTG)
Hà Nội: Chi chít vi phạm ở các trường Trung học phổ thông -(GDVN) — “Những điều cần biết” không đáng để biết – (Dân trí)- Biết nguy hiểm vẫn phải đi qua cầu treo xuống cấp (VOV). - Cầu treo ở các tỉnh miền Trung xuống cấp: Ẩn họa khôn lường (LĐ). - Nhiều “cụ cầu treo” run rẩy theo mỗi bước chân đi (GD&TĐ). - Nguy cơ mất an toàn từ cầu treo do người dân tự làm (TTVH).
Việt kiều Mỹ về Việt Nam chữa mắt suýt bị mù -(NV) — Nhân viên phường phải đi đám cưới con trưởng ban tổ chức - (TP)
Cán bộ phường “ùn ùn” đi ăn cưới con Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy -(DT)
Hà Nội: Nổ súng trước cổng bệnh viện khi bị truy sát -(MTG) >>> Nạn nhân bị đánh hội đồng >>> Kinh hoàng kẻ giết 2 vợ chồng rồi lên giường ngủ
Khám phá ‘lò mổ’ xe – Nơi đưa huyền thoại thành phế liệu -(MTG) >>> Phóng sự ảnh: Cận cảnh nghề mổ… xe
CSGT bị tấn công vì có thái độ với người vi phạm? -(ĐV) >>> Trung Quốc giúp nuôi gián đất: Sở không ngại dân kiện?
Clip: Bắt quả tang nhân viên Công ty đường bộ thu cước bát nháo -(GDVN) >>> Giả công an kiểm tra giấy tờ, xông vào nhà cướp >>> Bị côn đồ chém trọng thương ngay trước cổng nhà
Một giáo viên tử vong sau khi ăn bánh nướng bạn mời -(DT) >>> Nghi vấn hai mẹ con nhảy cầu Bến Thủy tự vẫn
Trốn thuế 23 tỉ, ban giám đốc ngồi tù hơn 9 năm -(NLĐ) — Trốn hàng chục tỉ tiền thuế, “bộ sậu” công ty nông dược lĩnh án -(DT) >>> Hành khách Vietnam Airlines “tố” bị bẻ khóa vali
Vụ “thi thể trong ngôi nhà hoang”: Nạn nhân bị đánh hội đồng tử vong -(DV)
Đi chơi, công an viên bị cướp súng -(NLĐ) >>> Mạo danh công an, ép dân mua vé xem kịch >>> Hốt hoảng phát hiện xe khách chở bàn chân người dính đầy máu >>> Người đi xe máy chết thảm dưới gầm xe tải
- Hơn một nửa số vũ khí hóa học của Syria đã bị tiêu hủy (TTXVN). - Chi tiết vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay chiến đấu Syria (Soha).
- Mỹ bắt tay EU siết chặt cấm vận Nga (TN). - Tổng thống Obama: Sẽ không xảy ra Chiến tranh Lạnh với Nga lần nữa (MTG).
- Những điều chưa biết về “biệt đội cá heo sát thủ” Ukraine vừa “gia nhập” Nga (PT). - Tên lửa nào của Nga có thể diệt mọi mục tiêu? (Soha).
- Vệ tinh Thái Lan phát hiện 300 vật thể nghi của MH370 (DT). - Vụ máy bay mất tích: Tạm ngừng tìm kiếm MH370 (VnEco). - Con trai cơ trưởng MH370 phủ nhận những tin đồn thất thiệt (TTVH).
Quốc gia bất hạnh? -(BBC) – Vì sao nhiều người Singapore lại bi quan về đất nước của họ?Tập Cận Bình thay đổi diện mạo Trung Quốc -(RFI) — TQ: Điều tra tham nhũng trong công ty Tam Hiệp -(RFA)
Dùng Hiệp Nghị Mậu Dịch để Tiến Vào Đài Loan – Trung Cộng Cao Giọng Thừa Nhận -(ĐKN) — Đài Loan: Nhiều Căng Thẳng Gia Tăng Sau Khi Cảnh Sát Sử Dụng Vũ Lực -(ĐKN) >>> Nhóm Luật Sư bị Giam Giữ do Nỗ Lực Trả Tự Do cho Học Viên Pháp Luân Công ở Trung Quốc
Putin không dám tấn công vào vành đai của NATO -(RFI) — World Bank: Kinh tế Nga có thể co cụm vì vụ khủng hoảng Crimea -(VOA)Hoa Kỳ và EU đoàn kết trước khủng hoảng ở Ukraine -(RFA) — Hội nghị thượng đỉnh EU-Hoa Kỳ bàn về Ukraine và năng lượng -(VOA)
TT Obama có mặt tại Rome để hội kiến Giáo hoàng và nói về Ukraine -(VOA) — TT Obama: Putin tính sai trong vụ Ukraine -(NV)
Tổng thống Miến Điện ủng hộ giảm dần vai trò của quân đội -(RFI) — Tổng thống Miến Điện xác nhận vai trò của quân đội đang sút giảm từ từ -(VOA)
Venezuela : Ba tướng không quân bị bắt vì cáo buộc chuẩn bị đảo chính -(RFI)
Tướng Sissi của Ai Cập từ chức để ra tranh cử Tổng thống -(VOA) — Thổ Nhĩ Kỳ hủy bỏ việc ngăn chặn Twitter -(NV)
Malaysia không loại trừ nguyên do nào gây tai nạn cho chiếc MH370 -(RFA) — GIEC chuẩn bị ra báo cáo mới về tác động của biến đổi khí hậu -(RFI) — Những máy bay dùng trong việc tìm kiếm chiếc Boeing 777 mất tích -(NV)
Nga liên tiếp đổ quân về biên giới với Ukraina -(VNN) >>> Putin: Lạnh như đá và cự tuyệt phương Tây >>> Tỉ lệ ủng hộ Putin cao kỷ lục
Xem Đệ nhất Phu nhân Mỹ nhảy dây, múa quyền ở TQ -(VNN) >>> Malaysia cáo buộc báo TQ kích động gia đình nạn nhân
Moscow sẽ “xông” vào Kiev nếu công dân Nga bị ngược đãi? - (KT) — Ukraine và cánh tả ở phương Tây - (JonathanLondon)
Nga sáp nhập Crimea không mục đích nào khác ngoài lợi ích chiến lược? -(GDVN) — Ukraine xin Nga trả lại một số tàu chiến -(Soha)
Đệ Nhất Phu Nhân Hoa Kỳ Gặp Gỡ Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Vợ – (ĐKN) — Trung Cộng Sách Động Gây Rối tại Hong Kong, Diễu Hành Ủng Hộ Điều Luật 23 Hô Ứng cùng Hội Thanh Quan -(ĐKN)
LHQ họp khẩn sau các vụ thử tên lửa của Triều Tiên -(MTG) >>> Bắc Kinh giải tỏa trụ sở hành chính để giảm kẹt xe
Vì sao Mỹ-Trung vẫn đang tìm kiếm máy bay mất tích? -(ĐV) — Crimea và bài học đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc -(GDVN)
Triều Tiên chỉ trích Tổng thống Hàn Quốc “ba hoa” -(NLĐ) — Trung Quốc: Tranh chấp đất, đâm chết 6 người -(NLĐ)
Vệ tinh Thái phát hiện 300 vật nghi là mảnh vỡ máy bay MH370 ở Ấn Độ Dương -(TN) — Vệ tinh Thái Lan phát hiện 300 vật nghi là mảnh vỡ của MH370 -(RFI) — Bí mật sẽ mãi mãi bao trùm chuyến bay MH370 ? -(RFI) >>> MH370 : Malaysia có thể bị mất quyền kiểm soát trên cuộc điều tra
Bắc Hàn nói xấu Tổng thống Nam Hàn -(BBC) — Sinh viên Bắc Hàn và ‘mái đầu lãnh tụ’ -(BBC) — Mỹ-Hàn tập trận quy mô nhất từ hai thập kỷ -(RFI)
Yulia Tymoshenko sẽ tranh cử tổng thống -(BBC) — Thua kiện vì chuyện tình ông Hollande -(BBC) – Giám mục xa hoa của Đức từ nhiệm -(BBC)
Chủ tịch Trung Quốc kết thúc thăm Pháp, gần 20 tỷ euro hợp đồng được ký -(RFI) — Trung Quốc : Một nhà ly khai nổi tiếng ra tù sau 5 năm thụ án -(RFI) — Ân xá Quốc tế : Trung Quốc tiếp tục hành quyết tử tù nhiều nhất thế giới -(RFI) — Trung Quốc tăng cường an ninh mạng -(RFI)IMF thông báo hỗ trợ gần 20 tỷ đô la cho Ukraina -(RFI)
Tổng thống Mỹ và Đức Giáo hoàng đồng tâm trong việc chống bất bình đẳng -(RFI)
'Học để trở thành công cụ'
Học sinh ở ngoại thành Hà Nội, ảnh chụp tháng 03/2013
Nhu cầu cải cách, đổi mới là có
thật ở Việt nam. Hàng loạt chương trình cải cách, sửa đổi, đổi mới căn
bản nhiều lĩnh vực quan trọng đang được thực hiện: Cải cách hành chính,
cải cách tư pháp, sửa đổi căn bản Bộ Luật dân sự v…v, và chuyện muôn
thủa đổi mới căn bản toàn diện giáo dục.
Tuy nhiên, không thấy nói gì về một đổi mới căn bản quan trọng nhất: đổi mới căn bản tư duy về đổi mới căn bản.Người ta không thể bàn về đổi mới, nếu trước hết không trả lời được câu hỏi: mục tiêu của nó là gì? Đổi mới căn bản giáo dục để làm cho hệ thống giáo dục với những nền tảng, triết lý, nguyên tắc và mục đích giáo dục như hiện nay hoạt động tốt hơn, hiệu quả hơn; hay để có một hệ thống giáo dục khác đúng đắn, phù hợp và tốt hơn?
Hệ thống nào thì có sản phẩm đặc trưng nấy. Hiệu quả của một hệ thống nghĩa là tạo ra nhiều sản phẩm đặc trưng với chi phí thấp nhất.
Hệ thống giáo dục hiện nay với những cơ sở nền tảng, nguyên tắc, triết lý và mục tiêu giáo dục vốn có, sẽ chỉ có thể sản sinh những sản phẩm giáo dục không thích hợp cho dân tộc, cho đất nước và cá nhân, nếu không muốn nói đó là những sản phẩm góp phần gây nên hiện trạng phát triển đau lòng hiện nay của đất nước.
Các biện pháp cải cách giáo dục đang được áp dụng hay dự kiến áp dụng, có thể làm cho hệ thống ấy hoạt động hiệu quả hơn. Nghĩa là càng tạo ra nhiều sản phẩm giáo dục đau lòng hơn mà thôi.
Đổi mới giáo dục là một trong những vấn đề hệ trọng nhất của dân tộc, đòi hỏi phải nghiên cứu kỹ lưỡng theo phương pháp, lý luận đúng đắn.
Nhưng cũng có một số điểm cơ bản nhất có tính chất phổ quát, dễ thấy và không khó để đồng tình.
Hệ thống khác thường
Sinh viên tới Văn Miếu để cầu may trước khi thi
Hệ thống giáo dục Việt Nam hiện tại, về cơ bản là khác thường. Ở Việt Nam, "Học để phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, tổ quốc và nhân loại“.
Nghĩa là học để trở thành công cụ. Điều đó trái với bản tính của con người, xu thế lịch sử và bản chất của giáo dục.
Vì thế, cách dạy và cách truyền đạt kiến thức cho sinh viên cũng chỉ là làm sao để họ thành người phục vụ tốt nhất.
Theo Tổ chức Văn hóa Giáo dục của Liên Hiệp Quốc: "Học để biết, học để làm việc, học để chung sống, học để làm người“. Đó là học cho chính bản thân, vì bản thân mỗi người.
Người thầy phải làm tất cả để truyền đạt cho học sinh: a) tri thức - ít nhất cũng đủ để biết; b) kỹ năng sử dụng tri thức đó - ít nhất cũng đủ để làm việc;
c) đạo lý khi sử dụng tri thức và kỹ năng làm việc mưu cầu hạnh phúc cá nhân - ít nhất cũng đủ để sống được với mọi người; và cuối cùng, d) với tất cả những điều đó - ít nhất cũng biết định hình giá trị chân chính của con người cho mình.
Theo cách hiểu tương đối thống nhất hiện nay của thế giới thì Giáo dục (Education) là quá trình phát triển kéo dài cả cuộc đời của con người để mở rộng khả năng hoạt động tinh thần, văn hóa, và kỹ năng sống, đồng thời nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm trong quan hệ xã hội.
Đây là một khái niệm vừa để chỉ một quá trình (được học, tự học và định hình nhân cách) vừa để chỉ một hiện trạng (được giáo dục).
"Hệ thống giáo dục trong các trường học ở Việt Nam có quan niệm và mục đích đào tạo khác, nên sản phẩm phần nhiều là những công cụ, cơ bản không có và có lẽ cũng không cần tới bản sắc cá nhân, thậm chí trong cả những trường hợp không đảm bảo được chức năng công cụ."
Hệ thống đó cho phép mỗi người lựa chọn thế giới mang tính lịch sử và xã hội của mình, đánh giá và xác định vị trí của mình, hình thành nhân cách và có được định hướng cho hành động và cuộc sống của mình.
Nói cách khác, giáo dục tác động hình thành bản sắc cá nhân.
Hệ thống giáo dục trong các trường học ở Việt Nam có quan niệm và mục đích đào tạo khác, nên sản phẩm phần nhiều là những công cụ, cơ bản không có và có lẽ cũng không cần tới bản sắc cá nhân, thậm chí trong cả những trường hợp không đảm bảo được chức năng công cụ.
Cơ sở căn bản nhất cho giáo dục chính là khả năng có thể học hỏi và nhu cầu được giáo dục có tính bản năng trong mỗi cá nhân.
Theo vòng đời con người, có thể chia giáo dục thành hai giai đoạn, hai quá trình: được dạy dỗ và cá nhân hóa.
Từ lúc ra đời đến tuổi trường thành, đứa trẻ được những người có trách nhiệm (bố mẹ, thầy giáo và những người có khả năng sư phạm khác) dẫn dắt bước dần vào thế giới của người lớn.
Trong giai đoạn dạy dỗ này, đứa trẻ học hỏi các nguyên tắc, chuẩn mực, cách ứng xử trong thế giới mà nó sẽ hội nhập và làm quen với tư duy, hành động độc lập.
Về bản chất, đây là giai đoạn tiếp nhận thông tin do người khác trung chuyển. Đứa trẻ bắt đầu con đường tự hiểu biết bằng sự hiểu biết của người khác về thế giới xung quanh.
Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng cho việc hội nhập thế giới người lớn và giai đoạn cá nhân hóa bắt đầu ngay sau đó.
Mục đích tổng quát của giai đoạn này phải là đưa sức mạnh, năng lực bản năng tiềm ẩn trong mỗi cá nhân đạt trình độ nhận thức phổ quát chung của nhân loại, của xã hội mà họ sẽ hội nhập, làm cơ sở tối thiểu đảm bảo ai cũng có cơ hội hội nhập bình đẳng như một con người.
Nói cách khác là biến đứa trẻ thành một con người của xã hội. Giai đoạn này thường kết thúc với việc tốt nghiệp trung học.
Nghĩa là, vì ta đang nói đến cải cách Giáo dục, do ai cũng có quyền trở thành một con người như thế, họ phải được học tập miễn phí hoàn toàn cho đến hết phổ thông trung học.
Đồng hành
Học sinh tiểu học người H'Mong ở Mù Cang Chải
Vận dụng, thực hiện và sử dụng năng lực, sức mạnh và kiến thức của mỗi cá nhân trong những hoàn cảnh điển hình như thế nào là nhiệm vụ của đào tạo nghề nghiệp, của các trường cao đẳng, đại học.
Tại đây, mỗi cá nhân phải học cách tìm, xử lý thông tin và biến chúng thành của mình như thế nào. Nghĩa là phải tự tạo cho mình sự khác biệt để cạnh tranh thành công trong xã hội.
Tự bản chất, quá trình như vậy đã loại bỏ vai trò như người dạy dỗ của người thầy. Người thầy chỉ còn là người đồng hành đưa ra các ví dụ về cách thức mà mình sẽ làm để giải quyết vấn đề như một gợi ý.
"Người thầy chỉ còn là người đồng hành đưa ra các ví dụ về cách thức mà mình sẽ làm để giải quyết vấn đề như một gợi ý."
Tất nhiên, những khác biệt cơ bản cần thiết như vậy giữa giảng dạy trung học và giảng dạy đại học chỉ có thể có trong một hệ thống giáo dục theo quan niệm chung của thế giới, không thể tồn tại trong một hệ thống giáo dục như của Việt Nam.
Chấp nhận xây dựng hệ thống giáo dục mới, gần như hoàn toàn khác với cái đang có là việc hết sức khó khăn.
Vì vậy, khoan hãy nói đến đổi mới hay cải cách căn bản giáo dục, mà chỉ đơn giản là cần làm ngay những gì liên quan đến giáo dục thật sự và vì tương lai đất nước.
Nên bắt đầu từ chỗ nào mà khi thực hiện sẽ có tác dụng rộng nhất, cơ bản nhất và ở chỗ nào có sức ỳ ít nhất, các yếu tố mới dễ thâm nhập nhất. Có hai việc đảng và nhà nước nên làm ngay là:
- Ban hành luật giáo dục phổ thông miễn phí cho toàn dân (đến hết trung học). Nghiêm cấm các trường thu thêm tiền của người dân dưới bất kỳ hình thức nào.
- Thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy ở các trường đại học với trọng tâm người thầy trong vai trò đồng hành cùng sinh viên.
Khuyến khích giảng viên đại học đi tu nghiệp ở nước ngoài, tiến tới qui định chỉ những ai đã tu nghiệp ở nước ngoài mới có thể là giảng viên chính thức.
Tự bản chất, cải cách căn bản hệ thống giáo dục Việt Nam trả lời cho câu hỏi: đặt quyền lợi của dân tộc lên trên hết - và vì vậy phải xây dựng một hệ thống giáo dục bình thường mới hay quyền lợi của đảng lên trên hết - và như thế cần duy trì cải cách thường xuyên để hệ thống đang có hoạt động hiệu quả hơn?
Bài viết thể hiện quan điểm và văn phong riêng của tác giả Nguyễn Vân Nam, gửi cho BBC Tiếng Việt từ thành phố Hồ Chí Minh.
Ảnh hưởng sâu đậm của Russeau với giáo dục
Rất ít người có ảnh hưởng sâu đậm và lâu dài lên việc tổ chức, phương
pháp và nội dung của giáo dục như Rousseau. Mặc dù vai trò lịch sử của
ông là phê phán nền giáo dục cổ truyền, và nhiều chủ trương trong triết
học giáo dục "tự nhiên" của ông được đời sau chỉnh sửa hoặc bác bỏ,
nhưng không ít những nguyên lý lớn trong nền giáo dục hiện đại thừa
hưởng di sản tư tưởng của ông.
Ngày nay, nếu nền giáo dục nào cũng chấp nhận rằng trẻ em cần được đối
xử như là trẻ em, điều đó là nhờ công của Rousseau. Khi ta nói đến việc
thống nhất tri và hành, kết hợp trí dục, thể dục và đức dục, ta không
thể quên ông. Ông cũng là người nhấn mạnh đặc biệt đến giáo dục con tim
bên cạnh khối óc và bàn tay. Sự phê phán mạnh mẽ như bão táp của ông
buộc mọi người phải ra sức biện hộ cho hệ thống giáo dục hiện hành, và,
khi họ thấy không thể duy trì hiện trạng, ít ra cũng có những nỗ lực cải
tiến. Có thể nói, Rousseau đã mở đầu cho một kỷ nguyên mới trong giáo
dục. Trước khi có những nhận định về ưu, khuyết điểm của triết học giáo
dục "duy nhiên", ta cần nhìn nhận ảnh hưởng to lớn của Rousseau trên các
lãnh vực sau đây.
GIÁO DỤC NHỮNG MỐI QUAN TÂM TỰ NHIÊN
Rousseau cho rằng giáo dục là tiến trình tự nhiên, chứ không phải là cố gắng giả tạo. Nó là sự phát triển từ bên trong, không phải từ bên ngoài. Nó hình thành từ hoạt động của những bản năng và mối quan tâm tự nhiên, chứ không phải từ việc phản ứng trước sức mạnh bên ngoài. Giáo dục là sự triển khai những năng lực tự nhiên hơn là thu hoạch và tích lũy thông tin. Với Rousseau, giáo dục là bản thân đời sống, chứ không phải là sự chuẩn bị cho trạng thái tương lai xa vời với cuộc sống thực của đứa trẻ. Vui học đồng thời là vui sống!
Trước đây, giáo dục nhằm "cải tạo" bản tính của đứa trẻ, bằng cách cưỡng bách nó tuân theo cách nghĩ, cách làm truyền thống, kể cả cách cảm xúc. Thay cho phản ứng "tự nhiên" là những phản ứng giả tạo được phát triển thông qua vô vàn thế hệ đi trước. Xúc cảm của con người bị cho là xấu, nên phải làm cho trái tim ta tách rời với những đối tượng của ham muốn tự nhiên. Xúc cảm của con người bị xem là không đáng tin cậy, nên không thể dùng làm nền tảng cho tri thức hay đào tạo. Bản năng và xu hướng tự nhiên luôn hướng đến cái xấu, nên phải "khắc kỷ phục lễ", phải kiềm chế nếu không thể tận diệt chúng!
Trong xã hội cổ truyền, những mối quan tâm tự nhiên cần được "uốn nắn" trong mọi tiến trình giáo dục. Một hoạt động có giá trị giáo dục là khi nó khó thực hiện và trái với lòng ham thích tự nhiên!
Vì quan niệm như thế, nên bước đầu tiên trong giáo dục là bẻ gãy ý chí của đứa trẻ, vốn đại diện cho bản tính xấu. Tiếp theo tất nhiên là phải khuôn đúc đứa trẻ vào những cung cách ứng xử "vừa mắt" của người lớn, cho dù chỉ là giả tạo, che dấu những động cơ ngược với biểu hiện bên ngoài: "đứa trẻ được xem là người lớn thu nhỏ, không có giá trị và quyền hạn gì hết, cho đến khi nó bắt chước được cung cách của người lớn".
Trước Rousseau, trẻ em bị nhìn từ ống nhòm... lộn ngược! Ăn, nói, đi, đứng như người lớn. Học cùng những môn như người lón, đến với chúng từ cùng một lối nhìn lôgíc. Điển hình là nhồi nhét bằng trí nhớ. Mục đích là biết sử dụng những môn học ấy trong đời sống xã hội cũng được tổ chức một cách giả tạo.
Ta thấy mọi "bài bản" về sau của Rousseau chỉ toàn là việc áp dụng cụ thể những gì ông phản đối nền giáo dục cổ truyền. "Chỉ cần làm ngược lại những gì đang làm, tức là làm đúng!". Khẩu hiệu của Rousseau công phá mãnh liệt thành trì của giáo dục Tây phương có từ thời Phục Hưng. Sách của ông (cả hai quyển: Khế ước xã hội và Émile) đều bị tịch thu và cấm lưu hành, tác giả của chúng bị truy nã là... phải!
GIÁO DỤC LÀ TIẾN TRÌNH?
Như đã nói, Rousseau hiểu tiến trình là cái gì kéo dài suốt đời, ít ra từ khi mới sinh cho đến lúc trưởng thành. Giáo dục tìm thấy ý nghĩa của nó trong từng giai đoạn, nghĩa là trong bản thân tiến trình, chứ không phải trong tương lai: "Ta phải nghĩ gì về nền giáo dục dã man, hy sinh hiện tại cho tương lai không chắc chắn, tròng vào cổ trẻ em đủ loại xích xiềng, làm cho chúng thảm hại để gọi là nhìn xa trông rộng, chuẩn bị cho chúng một thứ hạnh phúc mơ hồ nào đó mà có lẽ chúng sẽ chẳng bao giờ được hưởng?".
Do đó, với Rousseau, giáo dục sẽ không còn là việc làm nặng nề, khó nhọc, dưới bàn tay gia công quá mức cần thiết của người thầy. Để cho những sức mạnh tự nhiên đi con đường của chúng, tiến trình này sẽ trở nên vui thú, hợp tình hợp lý, cân đối, hài hòa. Mục tiêu đã đạt được, không phải nơi cuộc sống của người lớn, mà trong từng ngày!
NHÀ TÂM LÝ HỌC GIÁO DỤC TIỀN PHONG
Trong học thuyết của Rousseau, người ta tìm thấy nền tảng cho nền giáo dục Tây phương suốt thế kỷ 19 và 20. Ông là nhà tiên tri về sự sụp đổ của cái cũ và dự báo, tuy còn mơ hồ, cái mới đang đến. Rất nhiều nhà giáo dục đi theo chân ông, dù có ý thức hay không, cho đến khi thấy mở ra trước mắt những đại lộ thênh thang. Với quan niệm giáo dục như là tiến trình, Rousseau truyền cảm hứng cho những nhà cải cách, trở thành người tiền phong cho tâm lý học giáo dục và sư phạm học. Khi xem chất liệu giáo dục chủ yếu phải là những sự kiện và hiện tượng trong tự nhiên, ông góp phần tăng cường xu hướng khoa học trong giáo dục hiện đại. Hầu như ai cũng đồng thanh nhận định rằng mọi nỗ lực cải cách giáo dục của Humboldt, Dewey, Pestalozzi, Herbart, Froebel... đều bắt nguồn từ Rousseau.
Sau cùng, giáo dục nơi Rousseau cũng chuẩn bị cho cá nhân sống trong xã hội. Rousseau mở đường cho các trào lưu xã hội học trong giáo dục. Bên trong cá nhân luận của ông hàm chứa ý tưởng về giáo dục xã hội theo kiểu mới. Xem nghề nghiệp là bộ phận cấu thành của giáo dục, ông đề xướng "thực học", vượt khỏi khuôn khổ giáo dục từ chương quý tộc. Nhấn mạnh tình cảm và đạo đức, ông bổ sung cho phương diện trí tuệ, ngăn ngừa xu hướng thực dụng thô thiển và cảnh báo nguy cơ của một nền khoa học công nghệ thiếu lương tâm và hủy diệt môi trường sống.
Ảnh hưởng sâu đậm của Rousseau không thể hiện ngay lập tức trong nhà trường. Émile không phải là đề án giáo dục theo nghĩa hẹp, mà là một thử nghiệm tư duy, một suy tưởng triết học. Nó lại gắn liền với một học thuyết chính trị (Khế ước xã hội) có nhiều hệ quả gây tranh cãi. Ta sẽ không quên tính chất phức tạp ấy khi đi vào nhận định ưu, khuyết điểm của triết học giáo dục "duy nhiên".
Bùi Văn Nam Sơn - Bài đã in Người Đô Thị, Bộ mới, số 10, 27.03.2014. Bản tác giả gửi VHNA.
GIÁO DỤC NHỮNG MỐI QUAN TÂM TỰ NHIÊN
Rousseau cho rằng giáo dục là tiến trình tự nhiên, chứ không phải là cố gắng giả tạo. Nó là sự phát triển từ bên trong, không phải từ bên ngoài. Nó hình thành từ hoạt động của những bản năng và mối quan tâm tự nhiên, chứ không phải từ việc phản ứng trước sức mạnh bên ngoài. Giáo dục là sự triển khai những năng lực tự nhiên hơn là thu hoạch và tích lũy thông tin. Với Rousseau, giáo dục là bản thân đời sống, chứ không phải là sự chuẩn bị cho trạng thái tương lai xa vời với cuộc sống thực của đứa trẻ. Vui học đồng thời là vui sống!
Trước đây, giáo dục nhằm "cải tạo" bản tính của đứa trẻ, bằng cách cưỡng bách nó tuân theo cách nghĩ, cách làm truyền thống, kể cả cách cảm xúc. Thay cho phản ứng "tự nhiên" là những phản ứng giả tạo được phát triển thông qua vô vàn thế hệ đi trước. Xúc cảm của con người bị cho là xấu, nên phải làm cho trái tim ta tách rời với những đối tượng của ham muốn tự nhiên. Xúc cảm của con người bị xem là không đáng tin cậy, nên không thể dùng làm nền tảng cho tri thức hay đào tạo. Bản năng và xu hướng tự nhiên luôn hướng đến cái xấu, nên phải "khắc kỷ phục lễ", phải kiềm chế nếu không thể tận diệt chúng!
Trong xã hội cổ truyền, những mối quan tâm tự nhiên cần được "uốn nắn" trong mọi tiến trình giáo dục. Một hoạt động có giá trị giáo dục là khi nó khó thực hiện và trái với lòng ham thích tự nhiên!
Vì quan niệm như thế, nên bước đầu tiên trong giáo dục là bẻ gãy ý chí của đứa trẻ, vốn đại diện cho bản tính xấu. Tiếp theo tất nhiên là phải khuôn đúc đứa trẻ vào những cung cách ứng xử "vừa mắt" của người lớn, cho dù chỉ là giả tạo, che dấu những động cơ ngược với biểu hiện bên ngoài: "đứa trẻ được xem là người lớn thu nhỏ, không có giá trị và quyền hạn gì hết, cho đến khi nó bắt chước được cung cách của người lớn".
Trước Rousseau, trẻ em bị nhìn từ ống nhòm... lộn ngược! Ăn, nói, đi, đứng như người lớn. Học cùng những môn như người lón, đến với chúng từ cùng một lối nhìn lôgíc. Điển hình là nhồi nhét bằng trí nhớ. Mục đích là biết sử dụng những môn học ấy trong đời sống xã hội cũng được tổ chức một cách giả tạo.
Ta thấy mọi "bài bản" về sau của Rousseau chỉ toàn là việc áp dụng cụ thể những gì ông phản đối nền giáo dục cổ truyền. "Chỉ cần làm ngược lại những gì đang làm, tức là làm đúng!". Khẩu hiệu của Rousseau công phá mãnh liệt thành trì của giáo dục Tây phương có từ thời Phục Hưng. Sách của ông (cả hai quyển: Khế ước xã hội và Émile) đều bị tịch thu và cấm lưu hành, tác giả của chúng bị truy nã là... phải!
GIÁO DỤC LÀ TIẾN TRÌNH?
Như đã nói, Rousseau hiểu tiến trình là cái gì kéo dài suốt đời, ít ra từ khi mới sinh cho đến lúc trưởng thành. Giáo dục tìm thấy ý nghĩa của nó trong từng giai đoạn, nghĩa là trong bản thân tiến trình, chứ không phải trong tương lai: "Ta phải nghĩ gì về nền giáo dục dã man, hy sinh hiện tại cho tương lai không chắc chắn, tròng vào cổ trẻ em đủ loại xích xiềng, làm cho chúng thảm hại để gọi là nhìn xa trông rộng, chuẩn bị cho chúng một thứ hạnh phúc mơ hồ nào đó mà có lẽ chúng sẽ chẳng bao giờ được hưởng?".
Do đó, với Rousseau, giáo dục sẽ không còn là việc làm nặng nề, khó nhọc, dưới bàn tay gia công quá mức cần thiết của người thầy. Để cho những sức mạnh tự nhiên đi con đường của chúng, tiến trình này sẽ trở nên vui thú, hợp tình hợp lý, cân đối, hài hòa. Mục tiêu đã đạt được, không phải nơi cuộc sống của người lớn, mà trong từng ngày!
NHÀ TÂM LÝ HỌC GIÁO DỤC TIỀN PHONG
Trong học thuyết của Rousseau, người ta tìm thấy nền tảng cho nền giáo dục Tây phương suốt thế kỷ 19 và 20. Ông là nhà tiên tri về sự sụp đổ của cái cũ và dự báo, tuy còn mơ hồ, cái mới đang đến. Rất nhiều nhà giáo dục đi theo chân ông, dù có ý thức hay không, cho đến khi thấy mở ra trước mắt những đại lộ thênh thang. Với quan niệm giáo dục như là tiến trình, Rousseau truyền cảm hứng cho những nhà cải cách, trở thành người tiền phong cho tâm lý học giáo dục và sư phạm học. Khi xem chất liệu giáo dục chủ yếu phải là những sự kiện và hiện tượng trong tự nhiên, ông góp phần tăng cường xu hướng khoa học trong giáo dục hiện đại. Hầu như ai cũng đồng thanh nhận định rằng mọi nỗ lực cải cách giáo dục của Humboldt, Dewey, Pestalozzi, Herbart, Froebel... đều bắt nguồn từ Rousseau.
Sau cùng, giáo dục nơi Rousseau cũng chuẩn bị cho cá nhân sống trong xã hội. Rousseau mở đường cho các trào lưu xã hội học trong giáo dục. Bên trong cá nhân luận của ông hàm chứa ý tưởng về giáo dục xã hội theo kiểu mới. Xem nghề nghiệp là bộ phận cấu thành của giáo dục, ông đề xướng "thực học", vượt khỏi khuôn khổ giáo dục từ chương quý tộc. Nhấn mạnh tình cảm và đạo đức, ông bổ sung cho phương diện trí tuệ, ngăn ngừa xu hướng thực dụng thô thiển và cảnh báo nguy cơ của một nền khoa học công nghệ thiếu lương tâm và hủy diệt môi trường sống.
Ảnh hưởng sâu đậm của Rousseau không thể hiện ngay lập tức trong nhà trường. Émile không phải là đề án giáo dục theo nghĩa hẹp, mà là một thử nghiệm tư duy, một suy tưởng triết học. Nó lại gắn liền với một học thuyết chính trị (Khế ước xã hội) có nhiều hệ quả gây tranh cãi. Ta sẽ không quên tính chất phức tạp ấy khi đi vào nhận định ưu, khuyết điểm của triết học giáo dục "duy nhiên".
Bùi Văn Nam Sơn - Bài đã in Người Đô Thị, Bộ mới, số 10, 27.03.2014. Bản tác giả gửi VHNA.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét