- Thêm người ngã xuống ở Trường Sa (BBC) - Trung úy Phan Văn Hạnh qua đời khi tuần tra quanh đảo Tốc Tan C thuộc quần đảo Trường Sa ở tuổi 33.
- Thủ tướng tiếp tục khẩu hiệu đổi mới (RFA) - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng xác định trong hai năm 2014-2015 phải cổ phần hóa 500 tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước và sẽ niêm yết công khai danh sách này.
- VN có thêm thứ trưởng Thông tin mới (BBC) - Ông Trương Minh Tuấn, cựu phó ban Tuyên giáo Trung ương, vừa được bổ nhiệm chức thứ trưởng Thông tin-Truyền thông ngày 22/1.
- Kéo đổ tượng Lenin không thành ở Hà Nội (BBC) - Một nhóm tự nhận là học viên Pháp Luân Công tại Việt Nam cho hay đã kéo nhưng không đổ tượng được Lenin trên đường Điện Biên Phủ, Hà Nội.
- Bắc Hàn kêu gọi hòa giải với Nam Hàn (BBC) - Bắc Triều Tiên gửi thư ngỏ cho Hàn Quốc kêu gọi hoà giải và chấm dứt "các hoạt động quân sự thù địch".
- Tòa án Bảo hiến Thái không thay đổi ngày bầu cử (RFI) - Hội đồng Bảo hiến của Thái Lan hôm 24/01/2014 đã không thay đổi ngày bầu cử Quốc hội trước thời hạn, cho rằng việc quyết định hoãn bầu cử là trách nhiệm chung của Ủy ban Bầu cử và Thủ tướng. Đối đầu với phong trào biểu tình đòi bà từ chức từ nhiều tuần qua, Thủ tướng Yingluck Shinawatra đã quyết định tổ chức bầu cử Quốc hội trước thời hạn ngày 02/02 tới nhằm chấm dứt khủng hoảng.
- Thái Lan: 'Hoãn bầu cử là hợp pháp' (BBC) - Tòa Hiến pháp Thái Lan nói hoãn bầu cử là hợp pháp song phải có ý kiến của thủ tướng.
- Lý do muốn kéo đổ tượng Lenin (BBC) - Ông Nguyễn Doãn Kiên giải thích lý do vì sao nhóm học viên Pháp Luân Công đi đến quyết định cùng kéo đổ tượng Lenin tại Hà Nội.
- 'Giành giật băng hoa đám tang ông Đằng' (BBC) - Hai lần dải băng trên một số vòng hoa phúng viếng ông Lê Hiếu Đằng bị 'giành giật' trong đám tang cố luật gia, theo thành viên Ban Lễ tang.
- Tận mặt đặc nhiệm nữ thủy quân lục chiến TQ gây rối ở Biển Đông (BaoMoi) - (Soha.vn) - Đơn vị đặc nhiệm nữ của Thủy quân lục chiến TQ thường xuyên được triển khai diễn tập tại Biển Đông, kể cả tại quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
- Từ bè Lê Duẩn đến đền thờ trên đảo cụ Duẩn (RFA) - Ngày 18/1/2014, ông Trương Tấn Sang, chủ tịch nước về Hà Tĩnh và cắt băng khánh thành “Đền thờ cố TBT Lê Duẩn” ở Hồ Kẻ Gỗ, thuộc Tỉnh Hà Tĩnh. Nó được xây ở “Đảo cụ Duẩn”.
- Trung Quốc tận lực lấy lòng Nga (BaoMoi) - (Tin tức 24h) - Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang có kế hoạch tham dự lễ khai mạc Olympic Mùa đông được tổ chức tại Sochi, Nga ngày 7/2 tới. Dường như hành động này của Tập Cận Bình thể hiện sự sốt sắng của Trung Quốc khi mà các quốc gia khác trên thế giới đang không mấy thiện cảm với nước này.
- Tượng giấy TQ làm New York sửng sốt (BBC) - Các tác phẩm điêu khắc có thể kéo giãn và co trở lại hình ban đầu của một nghệ sỹ Trung Quốc khiến khán giả ngạc nhiên.
- 30 người Rohingya thiệt mạng ở Miến Điện (BBC) - BBC được tin hơn 30 người Rohingya theo đạo Hồi chết trong các cuộc tấn công của người theo Phật giáo tại bang Rakhine, Miến Điện, hồi tuần trước.
- Liên Hiệp Quốc kêu gọi Miến Điện điều tra các vụ sát hại người Rohingya (RFI) - AFP hôm nay 24/01/2014 cho biết Liên Hiệp Quốc đã kêu gọi Miến Điện điều tra các thông tin cho biết hàng chục người Rohingya đã bị giết hại trong vụ tấn công vào một làng của sắc dân thiểu số Hồi giáo này tại bang Rakhine, nơi vẫn diễn ra các vụ bạo động sắc tộc đẫm máu từ năm 2012.
- Tẩu tán tài sản : «Lãnh đạo Trung Quốc bị bắt quả tang» (RFI) - Những người thân của giới lãnh đạo Trung Quốc cất giấu một phần tài sản của họ ở thiên đường thuế khóa như thế nào ? Câu hỏi này được làm rõ qua các tiết lộ của Hiệp hội các nhà báo điều tra ICIJ, có trụ sở tại Washington, với sự tham gia của nhiều tờ báo lớn trên thế giới, trong đó có báo Le Monde. RFI phỏng vấnông Serge Michel, trưởng ban« grands reporters» của nhật báo.
- « Côn đồ » phá rối đám tang luật gia Lê Hiếu Đằng ở Saigon (RFI) - Hôm nay 24/01/2014, một số côn đồ không rõ từ đâu đã thô bạo phá rối đám tang của luật gia nổi tiếng Lê Hiếu Đằng tại chùa Xá Lợi ở quận 3 Thành phố Hồ Chí Minh, gây phẫn nộ cho những người mến mộ đến viếng vị luật gia đã từng bền bỉ đấu tranh vì dân chủ.
- 3 vụ nổ bom cùng ngày ở Tân Cương (RFA) - Hai trong số ba vụ nổ xảy ra tại một tiệm uốn tóc và một khu chợ làm một người chết. Sau đó một xe gài bom phát nổ trong khi nhiều cảnh sát viên đang bao quanh chiếc xe này. Vụ nổ xe bom làm hai người chết.
- Xe bom tấn công trụ sở an ninh Ai Cập (BBC) - Nổ lớn gây thiệt hại nghiêm trọng ở trụ sở chính của cảnh sát Cairo làm ít nhất năm người thiệt mạng và 70 người bị thương.
- Đối lập Ukraine hoài nghi về đàm phán (BBC) - Người biểu tình Ukraine tỏ ra hoài nghi trước khả năng tiến triển trong đàm phán giữa lãnh đạo đối lập và Tổng thống Viktor Yanukovych.
- Người biểu tình Ukraina chiếm trụ sở bộ Nông nghiệp (RFI) - Những người biểu tình thân châuÂu đã chiếm trụ sở của bộ Nông nghiệp Ukraina và đã dựng hàng rào chướng ngại vật mới ở trung tâm thủ đô Kiev, sau khi thương lượng giữa Tổng thống và phe đối lập thất bại.
- Ai Cập bị một loạt khủng bố một ngày trước kỷ niệm cách mạng dân chủ (RFI) - Tổng nha cảnh sát Ai Cập bị bom người vào rạng sáng 24/01/2014. Đây là một trong ba vụ tấn công làmít nhất 5 người chết và 70 người bị thương. Loạt khủng bố xảy ra một ngày trước kỷ niệm ba năm cách mạng Mùa Xuân Ai Cập 2010 và trong bối cảnh chính quyền do quân đội ủng hộ, gia tăng trấnáp Hồi giáo và đối lập dân chủ.
- Úc mở rộng: Rafael Nadal loại Roger Federer tiến thẳng tới chung kết (RFI) - Tay vợt người Tây Ban Nha Rafael Nadal sẽ có trận chung kết thứ 3 ở giải quần vợt Grand ChelemÚc mở rộng sau khi loại tay vợt Thụy Sĩ Roger Federer ở bán kết bằng 3 ván đấu 7-6 (7/4), 6-3, 63, chiều nay 24/1/2014, tại Melbourne. Chủ nhật tới tay vợt số 1 thế giới sẽ đối mặt với người đồng hương của Federer là tay vợt Wawrinka để chinh phục danh hiệu vô địch Grand Chelem thứ 14.
- Vừa khai mạc, hòa đàm Genève về Syria có nguy cơ thất bại (RFI) - Lần đầu tiên tham dự cuộc thương lượng về hòa bình cho Syria sau ba năm nội chiến, đặc sứ của Tổng thống Bachar Al Assad và các thành viên phe đối lập đã không chịu ngồi vào cùng một bàn hội nghị tại Genève hôm nay 24/01/2014. Thậm chí phía Damas còn đe dọa sẽ rời hội nghị ngày mai nếu cảm thấy« không nghiêm túc».
- Thủ tướng Nhật lại kêu gọi Trung Quốc và Hàn Quốc đối thoại (RFI) - Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm nay 24/01/2014 lại lên tiếng kêu gọi Bắc Kinh và Seoul tiến hành đối thoại. Quan hệ giữa Tokyo với hai nước láng giềng châuÁ đang ở mức xấu nhất từ hơn một năm qua.
- Gần 40 học sinh Việt Nam bị bệnh vìpháo'lựu đạn'của TQ (VOA) - Những bịch pháo in hình lựu đạn, do Trung Quốc chế tạo, đã gây bệnh cho 37 học sinh ở tỉnh Đắk Nông khi các em mua về chơi trong những ngày gần Tết Âm Lịch
- Một nhà hoạt động dân chủ ra tòa tại Trung Quốc (RFI) - Hôm nay, 24/01/2014, chính quyền Trung Quốc đưa ra xét xử một nhà hoạt động thuộc một phong trào dân chủ ở tỉnh Quảng Đông, vào lúc Bắc Kinh gia tăng đànáp những tiếng nói đối lập.
- Đức Quốc Xã trong chiến tranh tâm lý Trung-Nhật (RFI)
- Trong cuộc chiến tranh ngoại giao hiện nay giữa hai đại cường châuÁ,
Trung Quốc và Nhật Bản khai thác lịch sử nước Đức đầu thế kỷ 20, từ
Thế chiến Thứ nhất đến chế độ Hitler, vay từ mượný để làm mất uy
tín đối phương.
Trong cuộc đấu khẩu này, nếu chính giới ở Tokyo tự mình cấp« đạn» cho Bắc Kinh, thì ngược lại chính quyền Trung Quốc không bỏ lỡ cơ hội định hướng công luận trong nước.
- Ca sỹ Justin Bieber phải hầu tòa (BBC) - Ca sỹ Justin Bieber hầu tòa ở Florida, Hoa Kỳ, vì cáo buộc lái xe sau khi uống rượu và dùng ma túy nhưng đã được cho tại ngoại.
- Trung Quốc lại tuần tra ở vùng phòng không trên Biển Hoa Đông (RFI) - Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 24/01/2014 thông báo là quân đội nước này vừa đưa một phi đội đến tuần tiễu tại« vùng nhận dạng phòng không», mà Bắc Kinh đơn phương thiết lập trên vùng biển Hoa Đông vào tháng 11 năm ngoái.
- Tổng thống Pháp Hollande lần đầu tiên gặp Giáo hoàng Phanxicô (RFI) - Hôm nay, 24/01/2014, Tổng thống Pháp François Hollande đã đến Vatican để lần đầu tiên gặp Giáo hoàng Phanxicô. Trong cuộc hội đàm, nguyên thủ quốc gia Pháp và lãnh đạo Giáo hội Công giáo sẽ thể hiện những điểm tương đồng về các khủng hoảng quốc tế, nhưng lại bất đồng sâu rộng về những vấn đề xã hội.
- Tập Cận-Bình bổ nhiệm lãnh đạo cơ quan an ninh mới (RFA) - Tân Hoa Xã hôm thứ sáu đưa tin Chủ tịch Tập Cận Bình bổ nhiệm người lãnh đạo Ủy ban an ninh nhà nước, nhưng lại không kèm theo bất kỳ chi tiết nào, như danh tính người được bổ nhiệm.
- Người chống tham nhũng sẽ bị tuyên án ngày chủ nhật (RFA) - Tòa án Bắc Kinh sẽ kết án nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng Hứa Chí Vĩnh vào chủ nhật này trong vụ án lớn xét xử giới bất đồng chính kiến.
- Kyrgystan hạ sát 11 tay súng Uighurs (RFA) - 11 người được cho là thành viên một tổ chức vũ trang Uighurs tiếng Việt gọi là Duy Ngô Nhĩ đã bị bắn chết, khi họ xâm nhập lãnh thổ Kyrgyzstan
- 4 vụ nổ bom cùng ngày ở Cairo (RFA) - 6 người chết, hơn 70 người bị thương trong 4 vụ nổ bom cảm tử hôm thứ sáu làm rung chuyển thủ đô Cairo Ai Cập.
- Chợ nổi ngày cuối năm (RFA) - Cuối năm, với người dân sông nước bao giờ cũng là khoảnh khắc vừa bận rộn lại vừa hứng khởi nhiều nhất, âm vang sông nước quyện vào tiếng người gọi nhau í ới. Chợ nổi Cái Răng ở miệt Cần Thơ trong dịp này cũng âm vang sắc xuân, âm vang lòng người miền Tây nước nổi.
- Sochi: hướng xuất hành đầu năm Ngựa (RFA) - Trung Quốc có vẻ như đang "chọn bạn mà chơi" trong lúc bị "cô đơn" vì tội xâm phạm nhân quyền và vì vùng nhận dạng phòng không, thêm nữa là thông cáo buộc các nước phải xin phép khi đánh cá ở biển Đông Việt Nam.
- Trao đổi thư tín với thính giả (RFA) - Tôi xin cảm ơn đài ACTD đã phát thanh những bài về Hoàng Sa và Trường Sa. Nghe mấy anh chị đọc trên đài nhắc tới anh hùng Ngụy Văn Thà, tôi nghe thấy bùi ngùi, tưởng chừng như mình muốn rơi nước mắt, nghe mà lòng cảm xúc dâng dâng.-Thính giả Sơn
- Sớ Táo Quân 2014 (RFA) - Sớ Táo Quân năm 2014 do ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do trình bày.
- Nhìn lại tình hình nhân quyền Việt Nam năm qua (RFA) - Tổ chức nhân quyền Human Rights Watch hôm 21/1 đã công bố bản phúc trình toàn cầu 2014, qua đó có đề cập tới tình hình nhân quyền Việt Nam. Thanh Quang tìm hiểu bài phân tích của Human Rights Watch cũng như ghi nhận một số ý kiến liên quan từ trong nước.
- Chính phủ và lực lượng nổi dậy Syria hủy gặp gỡ tại Geneve (RFA) - Tin từ Geneve cho biết cuộc thảo luận trực tiếp giữa phái đoàn đại diện chính phủ Syria và đại diện lực lượng nhân dân nổi dậy đã bị hủy bỏ, trong lúc đặc sứ Liên Hiệp Quốc là ông Lakhar Brahimi đang nỗ lực tối đa để lôi kéo 2 đoàn đàm phán ngồi lại với nhau.
- Tin vui trong những ngày giáp Tết (VOA) - Còn 2 tuần nữa mới đến Tết Giáp Ngọ nhưng biết bao chuyện vui đã dồn dập xuất hiện.
- Ấn Độ hy vọng suy thoái kinh tế đãchạm đáy (VOA) - Ấn Độ hy vọng có được một sự chấn hưng của khu vực tài chánh sau khi tăng trưởng kinh tế đã tụt xuống tới những mức thấp nhất trong vòng một thập niên
- Bắc Triều Tiên đề nghị tái tục các cuộc xum họp gia đình (VOA) - Nam Triều Tiên hoan nghênh thông điệp hôm thứ Sáu của Bình Nhưỡng đề nghị bắt đầu xum họp sau Tết Âm lịch tuần tới và vào một ngày do Seoul lựa chọn
- Tối cao Pháp viện Ấn Độ ra lệnh điều tra vụ hiếp dâm tập thể (VOA) - Thông tấn xã Press Trust của Ấn Độ nói chủ tịch P. Sathasivam và toàn thể Tối cao Pháp viện bị sốc về vụ này
- Nadal hạ Federer, giành quyền vào chung kết Australia Mở rộng 2014 (VOA) - Ở trận chung kết sẽ diễn ra vào Chủ nhật này, Nadal sẽ đấu với Stanislas Wawrinka, người đồng hương Thụy Sĩ của Federer
- Ai Cập: Ba quả bom nổ làm rúng động Cairo (VOA) - Một tay đánh bom xe tự sát làm ít nhất 4 người thiệt mạng và làm bị thương gần 50 người khác bên ngoài một trụ sở cảnh sát ở trung tâm thành phố
- Thái Lan: Tòa Bảo Hiến quyết định cóthể hoãn bầu cử (VOA) - Các thẩm phán cũng ra phán quyết là tùy Thủ tướng tạm quyền Yingluck và chủ tịch Ủy ban Bầu cử đồng ý về ngày tổ chức bầu cử mới
- Ukraina: Thương thuyết thất bại người biểu tình dựng thêm rào cản (VOA) - Người biểu tình dựng thêm nhiều rào cản sau khi các cuộc thương thuyết với chính phủ không đạt được kết quả
- Chính phủ Syria, phe nổi dậy bắt đầu đàm phán (VOA) - Những phái đoàn đối nghịch nhau cho thấy không có dấu hiệu thỏa hiệp và đã đe dọa rút lui khỏi những cuộc hòa đàm
- Bắc Triều Tiên yêu cầu Nam Triều Tiên chấm dứt hành động quân sự (VOA) - Bắc Triều Tiên gởi thơ cho Nam Triều Tiên nói rằng Bình Nhưỡng 'quyết tâm tạo dựng một không khí hoà giải và thống nhất'
- Trung Quốc sẽ tuyênánông Hứa ChíVĩnh vào Chủ Nhật (VOA) - Có tất cả 7 thành viên của Phong trào Công dân Mới ra toà tuần này và tuần tới. Ba người khác bị xử vào tháng 12 năm ngoái, nhưng bản án chưa được công bố
- Ngoại trưởng Mỹ phát biểu về vấn đề Iran, Syria (VOA) - Ngoại trưởng Kerry đến Davos để dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới sau khi tham dự hội nghị hòa bình Syria ở Montreux
- Các đoàn đại biểu Syria tránh mặt nhau tại hội nghị ở Geneve (VOA) - Sự chia rẽ về quan điểm đó gây khó khăn cho công việc của các nhà đàm phán hiện tìm cách thực hiện những điều mà Hoa Kỳ, Nga và LHQ muốn họ làm
- Các phát biểu tại Davos làm tăng lo ngại về xung đột Nhật-Trung (VOA) - Giáo sư Brad Williams, một chuyên gia Á châu nói ông Abe có lẽ đang xem Trung Quốc là một đế quốc Đức của thời nay
- Trung Quốc “xuất khẩu” không khíônhiễm sang Mỹ (VOA) - Một phần của khối không khí ô nhiễm từ hoạt động chế tạo ở Trung Quốc rốt cuộc cũng được 'xuất khẩu' sang các nước khác, trong đó có Hoa Kỳ.
- Kim ngạch mậu dịch Việt Nam-Thụy Điển vượt mức một tỉ đôla (VOA) - Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam Camilla Mellander cho biết hơn 60 công ty Thụy Điển đã mở văn phòng đại diện tại Việt Nam
- Hoa Kỳ hối thúc Trung Quốc giảm thiểu căng thẳng ở Biển Đông (VOA) - Phó Bộ trưởng Burns nhấn mạnh rằng tất cả các bên cần phải tránh thực hiện hành động đơn phương để khẳng định đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ và lãnh hải
- Australia bị tố cáo đãhiếp đáp Đông Timor trong một vụ gián điệp (VOA) - Australia bị tố cáo đã theo dõi tình báo Đông Timor trong các cuộc thương thuyết về một hiệp định về dầu khí
- Trung Quốc mua thêm nhiều vũ khí Nga (BaoMoi) - Giữa lúc căng thẳng với Nhật Bản quanh quần đảo Điếu Ngư/Senkaku chưa dịu, Trung Quốc tiếp tục thương lượng với Nga để nhập thêm nhiều hệ thống vũ khí tiên tiến cho không quân và hải quân.
- Trung Quốc cảnh cáo máy bay nước ngoài (BaoMoi) - (CAO) Trung Quốc hôm thứ sáu (24-1) tuyên bố họ bắt đầu ra cảnh cáo cho các máy bay quân sự nước ngoài vào vùng phòng không tự tuyên bố của họ trên biển Hoa Đông, trong bối cảnh căng thẳng tăng cao với các láng giềng, đặc biệt là Nhật Bản.
- Chính Tư lệnh Hạm đội Nam Hải đã chỉ huy tập trận trái phép ở Hoàng Sa (BaoMoi) - (GDVN) - Chính Tư lệnh Hạm đội Nam Hải là viên sỹ quan vừa chỉ huy tập trận trái phép ở Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
- Đánh thức Sơn Trà (BaoMoi) - (Cadn.com.vn) - Tiếp nối thành công của năm 2013, Chương trình “Khai trương mùa du lịch biển Đà Nẵng 2014” do BQL bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch (BĐSTVCBBDL) Đà Nẵng tổ chức sẽ bắt đầu từ ngày 30-4 đến 5-5 tại Công viên Biển Đông.
- Chuyên gia Nga: TQ muốn biến Biển Đông thành “ao nhà” (BaoMoi) - (ĐSPL) - Một giáo sư Nga khẳng định Biển Đông không phải là nhỏ bé mà khả năng của các cơ quan hàng hải Trung Quốc cũng không phải đủ lớn để biến nó thành “ao nhà”.
- Trung Quốc cảnh báo quân sự ở vùng nhận dạng phòng không mới (BaoMoi) - (TNO) Trung Quốc ngày 24.1 cho biết nước này đã bắt đầu đưa ra cảnh báo đối với những máy bay quân sự bay vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) tự tuyên bố của Trung Quốc ở biển Hoa Đông, theo hãng tin AP.
- Trung Quốc cảnh báo máy bay nước ngoài xâm nhập ADIZ (BaoMoi) - Truyền thông Trung Quốc ngày 24/1 dẫn lời người phát ngôn lực lượng không quân nước này Thân Tiến Khoa cho biết Bắc Kinh đã bắt đầu ban bố cảnh báo đối với các máy bay quân sự nước ngoài xâm nhập vào Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) mà Trung Quốc tự tuyên bố trên biển Hoa Đông.
- Trung Quốc cảnh báo máy bay quân sự nước ngoài bay qua ADIZ (BaoMoi) - (Tin Nóng) Ngày 24.1, Trung Quốc cho biết đã phát các cảnh báo đối với các máy bay quân sự nước ngoài bay qua vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) mà nước này áp đặt lên biển Hoa Đông từ tháng 11.2013, theo AP.
- Đô đốc hải quân Mỹ: Trung - Mỹ cần thiết lập đường dây nóng (BaoMoi) - TTO - Ngày 23-1, Tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ - đô đốc Samuel Locklear cho biết hải quân Mỹ và Trung Quốc cần có một đường dây nóng để liên lạc khi có khủng hoảng trong khu vực xảy ra.
- Đô đốc Mỹ quan ngại về căng thẳng Trung - Nhật (BaoMoi) - Ngày 23/1, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ, Đô đốc Samuel Locklear bày tỏ quan ngại về mối quan hệ ngày càng căng thẳng giữa hai nước Đông Bắc Á là Nhật Bản và Trung Quốc xung quanh những tranh chấp chủ quyền đối với nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư.
- Sớm thành lập Trung tâm tư liệu Biển Đông (BaoMoi) - ThienNhien.Net – Văn phòng Chính phủ vừa có công văn thông báo kết luận ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về buổi làm việc của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với Hội Khoa học lịch sử Việt Nam.
- Máy bay Trung Quốc liên tục tuần tra vùng phòng không (BaoMoi) - Các máy bay của không quân Trung Quốc thường xuyên tuần tra Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Hoa Đông, kể từ khi nó được đơn phương thiết lập cách đây hai tháng.
- Trung Quốc tăng cường mua vũ khí Nga chống Nhật (BaoMoi) - Do tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ngày càng căng thẳng, Trung Quốc hiện đang tăng cường đàm phán với Nga để mua các hệ thống vũ khí tiên tiến nhất, trang bị cho không quân và hải quân.
- Myanmar với vai trò chủ tịch ASEAN (BaoMoi) - Năm 2014 là cơ hội để Myanmar thể hiện sự tiến bộ chính trị của mình.
Lê Hiếu Đằng và bi kịch của một thế hệ
Lê
Hiếu Đằng, nguyên lãnh tụ phong trào sinh viên đô thị miền Nam trước
1975, nguyên phó tổng thư ký UBTW Liên Minh Các Lực Lượng Dân Tộc, Dân
Chủ và Hòa bình Việt Nam, nguyên tổng thư kí UB Nhân Dân Cách Mạng khu
Sài Gòn Gia Định, nguyên phó chủ nhiệm Hội Đồng Tư Vấn về Dân Chủ và
Pháp Luật thuộc UBTW MTTQVN, đã ra đi mãi mãi.
Như tất cả những người kính trọng và thương tiếc Anh, tôi cũng cảm thấy thôi thúc trong lòng được nói điều gì đó về Anh.
*
Cuộc đời Lê Hiếu Đằng có cả vinh
quang và cay đắng, cả hào khí và bi kịch. Và có lẽ nét đặc trưng nhất là
bi kịch. Một bi kịch chung cho tất cả những ai đã từng dấn thân vào
cuộc đấu tranh chống lại một xã hội chưa tốt đẹp và còn nhiều khuyết
tật, để hướng về và ủng hộ một xã hội khác, lúc đầu tưởng như vô cùng
tốt đẹp, nhưng ngày càng để lộ ra những mặt trái và bản chất không những
không thể tự hoàn thiện mà còn chỉ có thể ngày một suy đồi. Nói như nhà
văn Đào Hiếu, đó là hệ quả của “bệnh tưởng bở”. Tưởng bở rằng những lời
nói mỹ miều về một thứ chủ nghĩa cao siêu và tốt đẹp chưa từng có là
thật, thậm chí là “khoa học”, để rồi tẽn tò nhận ra rằng tất cả những
thứ đó chỉ là những thứ hão huyền, rằng những lời mỹ miều chỉ là trò lừa
mị.
Nếu như trước 1975, khi nhận ra
những khuyết tật và sai trái của chế độ Việt Nam Cộng Hòa và hy vọng
rằng có thể xây dựng một xã hội khác tốt đẹp hơn để thay thế, những
người như Lê Hiếu Đằng đã nhanh chóng đi đến quyết định tham gia vào
cuộc đấu tranh chống lại chính quyền VNCH, thì sau 1975, việc quyết định
phải chống lại hệ thống mới không hề đơn giản. Đó là bi kịch của những
người có trái tim, những người vốn nặng tình, một khi đã trao gửi lời
thề non hẹn biển thì rất khó dứt bỏ lời thề đó. Bởi với người có lương
tri, việc bội ước – ngay cả khi đã bị bội ước trước – cũng là điều gần
như cấm kỵ. Người ta gần như chỉ còn biết hy vọng rằng những trò nhiễu
nhương đang diễn ra hàng ngày kia chỉ là tạm thời, rồi xã hội sẽ tốt đẹp
lên. Cho đến một ngày, người ta nhận ra tất cả đều vô vọng…
Nhưng ngay cả khi đã nhận ra điều
đó, tôi nghĩ rằng các anh, những Lê Hiếu Đằng, vẫn còn tiếp tục dằn vặt
bản thân, vò xé lương tâm hàng năm, thậm chí nhiều năm, trước khi “tính
sổ” với thực tại. Và cũng có không ít những người đành chép miệng hay
tặc lưỡi thở dài: thôi thì mặc kệ cho cuộc sống trôi đi, đến đâu thì
đến.
Vào phút chót, Lê Hiếu Đằng,
người vừa ra đi hôm 22 tháng 1, đã quyết định dứt khoát từ bỏ Thực Tại,
quyết định đối mặt với Nó, vạch mặt chỉ tên Nó.
Và cùng với làn sóng ủng hộ lập
trường của Anh, như dự đoán, Anh cũng đã phải chịu những lời chỉ trích
và thóa mạ từ nhiều phía. Những người trước đây ủng hộ chính thể VNCH
thì “tính sổ” với Anh vì Anh đã từng chống lại chính thể của họ. Đối với
họ, việc “phản tỉnh” của Lê Hiếu Đằng chỉ chứng tỏ hoạt động của Anh
trước 1975 là sai trái. Những người của chính thể đương quyền thì coi
Anh là kẻ phản bội, phản lại cái lý tưởng mà Anh đã đi theo trong những
năm trước đây.
Chỉ những người từng ít nhiều hy
vọng vào chính thể đương quyền và trong ba-bốn thập niên qua phải đứng
nhìn nó múa may quay cuồng trên nỗi đau của hàng chục triệu người dân
lao động mới hiểu Lê Hiếu Đằng. Và họ tìm thấy ở Anh người đã cất lên
tiếng nói thay cho hàng ngàn người vừa có tâm đức, vừa có trí tuệ, nhưng
đã nhận nhầm lớp mặt nạ là gương mặt nhân hậu, từ bi và thông tuệ. Bằng
những lời tuyên cáo hùng hồn, Lê Hiếu Đằng đã dứt khoát bước ra khỏi bi
kịch. Giờ đây, Anh đã có thể nhắm mắt mà cảm thấy nhẹ nhõm trong lòng.
*
Trong lịch sử, những người gặp phải bi kịch như Lê Hiếu Đằng không phải là ít.
Đã từng có những con người như
Trần Đức Thảo, một nhà triết học được các học giả phương Tây kính nể,
như Nguyễn Mạnh Tường, một trí thức nổi tiếng ngay từ tuổi đôi mươi ở
Pháp, như Tạ Quang Bửu, một trí tuệ mênh mông và sâu thẳm,… đã từng vì
tình yêu quê hương đất nước mà từ bỏ môi trường khoa học và sự nghiệp mà
họ mơ ước suốt những năm trẻ tuổi để về phục vụ cho cái chính thể mà họ
hy vọng là tốt đẹp hơn chế độ cũ, để rồi cuối cùng, người thì bị vắt
như những trái chanh, người thì bị đè bẹp, bị hành hạ suốt đời.
Đã từng có những con người, ngay
tại một đất nước trong nhiều thế kỷ đã đi đầu trong nền văn minh thế
giới như nước Đức, như Heidelberg, Nietzsche,… và hàng chục nhà tư tưởng
và khoa học lỗi lạc, đã hy vọng rằng học thuyết của Hitler là đỉnh cao
của lương tri.
Đã có hàng trăm hàng ngàn những con người vừa có tâm đức, vừa có trí tuệ đã nhận diện nhầm những chính thể.
Cũng có những người tỉnh táo hơn,
đã sớm nhận ra bộ mặt giả dối. Hoàng Xuân Hãn khi nhận ra sự phản phúc
đã quyết định ở hẳn lại Pháp từ 1951. Albert Einstein, ngay từ trước năm
1933 đã cảm thấy ghê tởm cái không khí quân phiệt ở Đức, và ông quyết
định tới sống ở tận bán cầu Tây…
Nhưng không thể vì thế mà chúng
ta có thể thóa mạ những người trót để mình rơi vào bi kịch. Bởi chính
chúng ta cũng đang còn sống trong bi kịch.
Điều quan trọng là hãy biết vượt ra khỏi bi kịch, như Lê Hiếu Đằng đã làm.
Nguyễn Trần Sâm
(Blog Đào Hiếu)
Căng thẳng Nhật-Trung giống Anh-Đức trước thế chiến I?
Trong phát biểu mới đây với báo giới bên lề Diễn đàn kinh tế thế giới ở
Davos, Thụy Sỹ, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã ví căng thẳng hiện tại
với Trung Quốc như những gì từng diễn ra giữa hai nước đối địch Anh và
Đức trước Thế chiến thứ nhất.
Chiến đấu cơ TQ tăng cường áp sát không phận Nhật
Trung, Nhật, Hàn thổi bùng lửa xung đột?
Thủ tướng Nhật được lợi từ vùng phòng không Hoa Đông
Mỹ, Nhật liên thủ trong phép thử 'hổ giấy'
Điểm tương đồng...
Theo cây bút Gideon Rachman của tờ Financial Times, ông Abe lí giải
rằng, so sánh bắt nguồn từ thực tế rằng Anh và Đức, cũng giống như Nhật
với Trung Quốc, đều có một mối quan hệ thương mại lớn mạnh. Tuy nhiên,
vào năm 1914, điều đó không đủ ngăn các căng thẳng chiến lược dẫn tới
bùng nổ xung đột - chiến tranh thế giới lần thứ nhất.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe phát biểu tại Diễn đàn kinh tế thế giới ở Davos, Thụy Sỹ. Ảnh: Reuters
Không may là, có rất nhiều điểm tương đồng giữa hai nước châu Âu trước
Thế chiến thứ nhất với tình trạng hiện tại của Nhật - Trung. Đây đều là
các cường quốc khu vực có giao thương rất phát triển và vô cùng bền
chặt. Với vị trí là các nền kinh tế lớn thứ 2 và thứ 3 của thế giới,
thương mại song phương giữa Trung Quốc và Nhật lên tới gần 334 tỉ USD
trong năm 2012.
Thủ tướng Abe cũng tuyên bố, việc mạnh tay chi tiêu quân sự của Trung
Quốc là căn nguyên chính gây mất ổn định trong khu vực. Năm ngoái, Nhật
đã tăng đầu tư quân sự nhiều nhất trong gần 2 thập niên qua để đáp lại
động thái tăng 10%/năm của nước láng giềng. Trong giai đoạn 1908 - 1913,
các cường quốc châu Âu cũng từng tăng chi tiêu quân sự 50% sau khi Đức
bắt đầu xây dựng lực lượng hải quân để đối địch với hải quân của Anh.
Ngoài ra, giữa hai cường quốc còn có các căng thẳng chiến lược khác.
Trung - Nhật từ lâu đã "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt" vì Bắc Kinh cho
rằng Tokyo không tỏ ra hối hận hoặc chuộc lỗi về sự chiếm đóng Trung
Quốc trong những năm 1930 và 1940.
Mối quan hệ song phương gần đây càng trở nên xấu đi do các tranh chấp
lãnh thổ xung quanh một quần đảo nhỏ, không có người cư trú ở Hoa Đông
và chuyến thăm của Thủ tướng Abe tới một ngôi đền tử sĩ hồi tháng 12 vừa
qua, mà những người chỉ trích gọi là làm sống dậy những ký ức đau buồn
về quá khứ xâm lược của Nhật.
Việc Trung Quốc đơn phương thành lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ)
tại Hoa Đông cách đây 2 tháng, bao trùm không phận phía trên quần đảo
Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp với Nhật càng làm cho Tokyo "nóng mặt".
Lực lượng Phòng vệ trên không (ASDF) của Nhật hiện cũng thường xuyên
phải điều chiến đấu cơ xuất kích để chặn đuổi máy bay Trung Quốc tiến
sát không phận nước này.
Sự so sánh trên chỉ là điểm khởi đầu, đặc biệt vì bất kỳ sự leo thang
căng thẳng nào, vốn dẫn tới xung đột quân sự trực tiếp, sẽ đưa Mỹ về phe
bảo vệ Nhật. Theo cách nào đó, nó cũng giống như khi Archduke Franz
Ferdinand của Áo bị ám sát vào tháng 6/1914, Đức đã hậu thuẫn các đồng
minh khu vực là Áo - Hungary và đế chế Ottoman trong cuộc đại chiến. Anh
sau đó đã lãnh đạo phe đồng minh, bao gồm Pháp, Nga, Italia, Nhật và
cuối cùng là Mỹ.
... và khác biệt
Phía Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích cách so sánh của ông Abe. "Tốt
hơn là nên đối mặt với những gì Nhật đã làm với Trung Quốc trước chiến
tranh và trong lịch sử gần đây, thay vì nói như vậy về quan hệ Anh - Đức
trước Thế chiến thứ nhất", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần
Cương tuyên bố trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh.
Tuy nhiên, tại cuộc họp báo vừa diễn ra ở Tokyo, Chánh văn phòng nội các
Nhật Yoshihide Suga nhấn mạnh, các phát biểu của Thủ tướng Abe không
nên được hiểu thành, chiến tranh giữa 2 cường quốc châu Á có thể sắp xảy
ra. Việc ví von của ông Abe cho thấy, lãnh đạo Nhật đã lưu ý đến việc
năm nay là dịp kỷ niệm 100 năm khởi đầu Thế chiến thứ nhất.
Thủ tướng Abe muốn Nhật và Trung Quốc tránh lặp lại các sai lầm của Anh
và Đức trước đây. Ông cho biết, bất kỳ xung đột mang tính "sơ xuất" nào
cũng sẽ được coi là một thảm họa, và ông một lần nữa kêu gọi đối thoại
cũng như thiết lập thông tin liên lạc giữa quân đội Nhật - Trung.
Khi được hỏi liệu hai nước có thể đụng độ quân sự hay không, ông Abe đáp
rằng, một cuộc xung đột như vậy "sẽ là tổn thất lớn không chỉ đối với
Nhật và Trung Quốc, mà còn đối với cả thế giới. Chúng ta cần chắc chắn
rằng điều như vậy sẽ không xảy ra".
Trong thông điệp gửi các từ báo tiếng Trung ở Nhật trước thềm năm Giáp
Ngọ, ông Abe cũng khẳng định, Nhật "đã xây dựng một đất nước tự do, dân
chủ và đi theo con đường hòa bình" kể từ khi kết thúc Thế chiến thứ hai,
và không có gì thay đổi chính sách đó.
Tuấn Anh(theo BI, Reuters)
(VNN)VN có thêm thứ trưởng Thông tin mới
năm nay tuyên giáo "phát" nhể ;))
Ông Trương Minh Tuấn, cựu phó
ban Tuyên giáo Trung ương, vừa được bổ nhiệm chức thứ trưởng
Thông tin-Truyền thông ngày 22/1.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định bổ nhiệm ông vào vị trí này, hiệu lực từ ngày ký.
Ông Tuấn trở nên thứ trưởng thứ 5 của Bộ Thông tin-Truyền thông, và là quan chức cao cấp thứ hai của bộ xuất thân từ ngành tuyên giáo. Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son trước đây cũng từng là phó ban Tuyên giáo Trung ương.
Việc bổ nhiệm ông Trương Minh Tuấn được cho là nỗ lực tiếp tục khẳng định sự quản lý của Đảng CSVN về mặt tư tưởng trong lĩnh vực thông tin và truyền thông.
Ông Tuấn được nói sẽ thay ông Đỗ Quý Doãn, người nghỉ hưu tháng 10/2013. Ông Doãn từng chịu trách nhiệm trực tiếp về báo chí.
Bộ Thông tin-Truyền thông còn có bốn thứ trưởng khác là Lê Nam Thắng, Trần Đức Lai, Nguyễn Minh Hồng và Nguyễn Thành Hưng.
Ông Trương Minh Tuấn, sinh năm 1960, là cán bộ tuyên giáo kỳ cựu. Ông từng giữ các chức vụ: Vụ trưởng, Trưởng cơ quan thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tại thành phố Đà Nẵng; Giám đốc Trung tâm Thông tin công tác tuyên giáo trước khi trở thành phó ban Tuyên giáo.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định bổ nhiệm ông vào vị trí này, hiệu lực từ ngày ký.
Ông Tuấn trở nên thứ trưởng thứ 5 của Bộ Thông tin-Truyền thông, và là quan chức cao cấp thứ hai của bộ xuất thân từ ngành tuyên giáo. Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son trước đây cũng từng là phó ban Tuyên giáo Trung ương.
Việc bổ nhiệm ông Trương Minh Tuấn được cho là nỗ lực tiếp tục khẳng định sự quản lý của Đảng CSVN về mặt tư tưởng trong lĩnh vực thông tin và truyền thông.
Ông Tuấn được nói sẽ thay ông Đỗ Quý Doãn, người nghỉ hưu tháng 10/2013. Ông Doãn từng chịu trách nhiệm trực tiếp về báo chí.
Bộ Thông tin-Truyền thông còn có bốn thứ trưởng khác là Lê Nam Thắng, Trần Đức Lai, Nguyễn Minh Hồng và Nguyễn Thành Hưng.
Ông Trương Minh Tuấn, sinh năm 1960, là cán bộ tuyên giáo kỳ cựu. Ông từng giữ các chức vụ: Vụ trưởng, Trưởng cơ quan thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tại thành phố Đà Nẵng; Giám đốc Trung tâm Thông tin công tác tuyên giáo trước khi trở thành phó ban Tuyên giáo.
Một cựu phó ban Tuyên giáo khác, ông Nguyễn Văn Nên, Nguyễn Văn Nên, hồi tháng 11/2013 đã được Quốc hội phê chuẩn vào chức Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.
(BBC)
Giáp Văn Dương - Nhớ Lê Hiếu Đằng
1. Tôi chưa có duyên được gặp mặt anh Lê Hiếu Đằng. Kẻ Nam người Bắc,
lại lệch nhau hơn ba chục tuổi, nên lạc mất nhau giữa muôn vàn xô đẩy
của dòng đời. Nhưng tôi may mắn được đọc những bài viết tâm huyết của
anh và chứng kiến những việc anh làm lúc cuối đời. Chỉ ngần đó thôi cũng
đủ để tôi cảm mến và gần gũi anh.
Những ngày nằm trên giường bệnh, anh vẫn viết, vẫn suy tư không ngơi
nghỉ. Hiếm có người nào mà từ việc ốm đau, viết bài lại được bạn hữu cập
nhật cho cộng đồng biết, rõ ràng đến từng chi tiết, như anh.
Ban đầu, tôi chỉ coi đó như một sự chia sẻ của những người bạn, nhưng
nhờ internet nên mới lan truyền rộng rãi. Nhưng sau thấy cái lý này xem
ra không vững. Internet là của chung chứ nào của riêng ai. Mỗi ngày, có
biết bao người đi khỏi thế gian này. Ngay cả những vị tai to mặt lớn,
đứng trên tột đỉnh uy quyền, từng thét ra lửa, từng nắm sinh mệnh của
bao người, vậy mà hiện sống ra sao, ốm đau thế nào, suy nghĩ những gì…
thì nào ao biết? Nào ai quan tâm?
Vậy thì phải có cái gì đó khác, để mọi người dõi theo anh, ngay cả khi anh ở trên giường bệnh.
2. Những năm gần đây, khi cúng ông Táo ngày 23 tháng Chạp, bên cạnh cá
chép là thứ không thể thiếu, thì nhiều gia đình đã cúng thêm kẹo ngọt.
Lý do là để ông Táo ngọt giọng mà bẩm báo với thiên đình, để thiên đình
lượng thứ nếu trong năm gia đình có gì lầm lỗi.
Các bà nội trợ rỉ tai nhau. Một đồn mười, mười đồn trăm, chỉ trong vài
năm, việc cúng kẹo ngọt đã trở thành văn hóa. Âu cũng là sự phản ánh của
đời thường, công quyền có quá nhiều nhũng nhiễu, nên người dân người ta
sợ. Sợ thì phải đút lót, phải ngọt nhạt làm đầu. Rồi họ nghĩ thiên đình
chắc cũng như hạ giới, nên mới có cái màn cúng kẹo ngọt này, chứ trước
đây thì làm gì có trò này.
Được biết tháng trước anh đã rất yếu. Nhiều người đã chuẩn bị để tiễn
anh. Nhưng sau lại gắng gượng, cầm cự được thêm một tháng, còn viết được
thêm một bức thư gửi thanh niên, sinh viên. Nay nhằm ngày khuya ngày 22
tháng Chạp anh đi. Nay biết ông Táo đã bị ‘mua chuộc’ bàng kẹo ngọt như
vậy, nên anh vội vã đi trước chăng?
3. Khi tin anh mất lan ra, những tấm hình cuối cùng về anh cũng được đưa
lên mạng internet. Xem những tấm hình này, tôi thấy rất đau lòng. Một
đời hoạt động sôi nổi, giờ kết thúc trong tiều tụy vậy hay sao? Bộ quần
áo anh mặc, chiếc chăn anh đắp, chiếc gối anh dùng, chiếc giường anh
nằm, một căn phòng có nhiều vết loang lổ trên tường… Tất cả đều đơn giản
và nhàu nhĩ, trái ngược hẳn những xa hoa đang ngập tràn trên mạng.
Tôi không rõ những tấm hình này được chưng ra là do mến thương hay sơ ý. Nhưng sao xót xa quá đỗi?
Tôi đã thầm trách người đăng ảnh, sao lỡ đăng lên những tấm hình như
vậy. Tôi muốn lưu giữ anh ở một hình ảnh khác, khỏe mạnh và vững chãi,
chứ không phải những tấm hình tiều tụy thế này.
Rồi nữa, những kẻ đang sợ hoặc thù ghét anh liệu có hả hê khi thấy những
tấm hình này? Có đắc chí khi thấy anh ra đi trong giản đơn như vậy?
Những đồng chí cũ của anh có thể sẽ ra đi trong những căn biệt thự xa
hoa, hay những phòng VIP của các bệnh viện quốc tế. Nhưng liệu tôi có
thấy xót xa trước sự ra đi của họ hay không?
Không!
4. Tôi ngồi trong phòng, xem đoạn video clip khâm liệm anh, thấy mọi thứ
bỗng giản dị, trần trụi như một sự thật cần phải nhìn thẳng. Không màu
mè, không khóc lóc. Chỉ làm những việc cần làm. Rõ ràng và minh bạch
dưới ống kính máy quay để ai cũng có thể thấy điều cần thấy.
Sự minh bạch của một cái chết!
Nhờ sự minh bạch này mà tôi biết rõ hơn về anh, về một sự kiện đang xảy
ra. Và cũng nhờ nó mà tôi thấy thôi thúc phải viết những dòng này.
Chợt không còn giận người đăng những tấm ảnh cuối của anh lên mạng nữa.
Mọi thứ cần phải minh bạch, dù nó không đẹp và sang trọng như ta mong
muốn.
5. Hành trình của đời người, anh đã đi hết.
Vẫn yêu đời cho đến phút cuối cùng.
Giờ này, bạn bè anh đang đến bên anh để chuẩn bị đưa tiễn anh. Tôi ở xa
không thể đến được. Đành thắp một nén tâm nhang tưởng nhớ anh, và viếng
anh bằng một câu đối nhỏ:
Hiếu đễ trung trinh: Với ai? Cuối đời còn dằn vặt!
Đằng giang tự cổ: Vì đâu? Về cõi vẫn khôn nguôi!
Chuyện anh, anh đã gánh trọn.
Chuyện đời, sẽ có đời gánh vác.
Anh cứ thảnh thơi!
Giáp Văn Dương
Hà Nội, 24 tháng Chạp, Quý Tỵ (24/1/2014)
(Viet-studies)
Chặn đứng “tham nhũng quyền lực”
(TBKTSG) - Khi quyền lực được trao vào tay một cá nhân mà thiếu đi một
cơ chế giám sát hiệu quả, quyền lực ấy rất dễ bị lạm dụng, dẫn đến những
hành vi tham nhũng. TBKTSG có cuộc trao đổi với ông Phạm Duy Nghĩa,
trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, Trưởng khoa Kinh tế
- Luật, Đại học Kinh tế TPHCM, xung quanh câu chuyện giám sát quyền lực
này.
TBKTSG: Dường như các vụ án tham nhũng phần lớn đều xuất phát từ những lỗ hổng cơ chế?
- Ông Phạm Duy Nghĩa: Tham nhũng thì nước nào cũng có, diễn ra ở cả hai
khu vực công và tư dù mức độ phát hiện ở các nước rất khác nhau chứ
không quốc gia nào có thể tự cho là mình trong sạch hoàn toàn. Đây là
hiện tượng lạm dụng quyền lực được trao, hoặc bởi công ty, hoặc bởi
quyền lực công cộng. Khi có nhu cầu, hay gặp phải những đối tượng khác
đưa hối lộ, kích thích hành vi sai trái và nếu không bị phát hiện hoặc
mức độ trừng phạt thấp, không đủ răn đe thì họ sẽ tận dụng khi có cơ
hội.
Ông Phạm Duy Nghĩa. |
TBKSTG: Vậy chúng ta có cơ chế nào kiểm soát để ngăn ngừa hiện tượng đó?
- Về luật pháp, chúng ta phải làm sao cho quyền lực được giám sát tốt
hơn để cơ hội lạm dụng quyền lực nhỏ đi, cộng với việc gia tăng hệ thống
kiểm soát, tăng trách nhiệm giải trình. Nói cách khác, tham nhũng có
thể hạn chế được nếu quyền lực bị khống chế.
TBKSTG: Nhưng những câu chuyện đó chúng ta vẫn nói hoài, vấn đề là thực hiện như thế nào?
- Ở vị thế của tôi khó có thể đánh giá được điều này một cách toàn diện.
Tuy nhiên, lấy thí dụ trong một công ty cổ phần, các cổ đông bỏ phiếu
bầu ra hội đồng quản trị, trao quyền cho hội đồng đó kèm theo trách
nhiệm giải trình, mà một trong số đó là phải giải thích rõ về những lựa
chọn, quyết định được đưa ra. Hội đồng chỉ đưa ra chiến lược, còn thực
thi sẽ do ban điều hành, và ngoài ra còn có các bộ phận khác như ban
kiểm soát. Nói rộng ra trong bộ máy nhà nước cũng có những nét tương tự.
Về bản chất, giám sát lạm quyền là giám sát hệ thống kiểm soát những
người được trao quyền. Với Nhà nước, người giám sát là các cơ quan báo
chí, và người dân đánh giá chính phủ thông qua công cụ này. Đành rằng
tham nhũng có ở mọi nơi, nhưng khi nào hệ thống giám sát vận hành hiệu
quả hơn, thì ở chỗ đấy nguy cơ tham nhũng ít diễn ra. Còn ở đâu thiết
chế đó chưa có, hoặc có mà hoạt động hình thức thì nguy cơ cao.
TBKSTG: Trong thông điệp đầu năm của Thủ tướng có nhấn mạnh đến đổi
mới thể chế. Vậy cụ thể đổi mới thể chế là gì, và điều đó có chống được
lạm quyền dẫn đến tham nhũng hay không?
- Đổi mới thể chế được nhắc đến lần đầu tiên trong văn kiện đại hội Đảng
lần thứ XI, là một trong ba khâu đột phá chiến lược. Thông điệp của Thủ
tướng thực ra là triển khai nghị quyết đấy. Điều này hay vì nói trúng
cái người dân đang trông đợi. Tuy nhiên vẫn còn quá nhiều việc cần phải
làm. Tôi nhận thấy Chính phủ cũng đã có lộ trình, chẳng hạn như câu
chuyện cải cách doanh nghiệp nhà nước. Luật Đất đai đã được Quốc hội
thông qua, và bước kế tiếp là thực hiện luật đó theo hướng một là quy
định rõ đất được sử dụng lâu dài là như thế nào, và ràng buộc trách
nhiệm nhà nước khi thu hồi đất. Về dân quyền thì nhắc lại chuyện cho
phép người dân bầu trực tiếp chủ tịch cấp phường, xã. Nếu làm được điều
đấy cũng có thể nói là đã thực hiện bước đầu tiên gọi là dân chủ cơ sở.
Những việc đó phải có hiệu ứng lan tỏa từ từ, chứ không thể có hiệu ứng
ngay, nhưng dần dần trở thành thông lệ. Nếu làm được như cam kết, thì đó
chính là cải cách thể chế.
TBKSTG: Theo ông, chúng ta phải chờ những hành động cụ thể từ chính
quyền hay chính người dân phải tự thực thi quyền giám sát của mình để
tạo sự chuyển biến?
- Tôi có nghiên cứu về giải quyết tranh chấp đất đai của nông dân và
thấy rằng Việt Nam chắc chắn sẽ trở thành một nước công nghiệp, và vì
thế dân số nông thôn và vùng nông nghiệp sẽ bị giảm. Điều này sẽ ảnh
hưởng mạnh đến sinh kế của hàng triệu nông dân. Trong những năm qua Nhà
nước đã thu hồi khoảng 1 triệu héc ta đất của nông dân khu vực nông
nghiệp. Mỗi héc ta ảnh hưởng đến 10 người nông dân, 1 triệu héc ta ảnh
hưởng đến 10 triệu người, và con số này sẽ còn tăng thêm. Điều đó cho
thấy mọi chính sách có hiệu ứng khác nhau với các người dân khác nhau,
và những người chịu thiệt thòi phải có tiếng nói. Họ không thể trông chờ
bộ máy cải cách thể chế mà phải có cách để tạo nên tiếng nói tập thể để
chính sách cải thiện tốt hơn cho họ.
TBKSTG: Thế còn xây dựng nhà nước pháp quyền thì như thế nào?
- Mỗi quốc gia có tiến đến nhà nước pháp quyền khác nhau. Nhưng đặc
trưng phổ quát của nhà nước pháp quyền là thứ nhất, tất cả các tổ chức,
người dân đều phải tuân thủ pháp luật, không ai được đứng trên pháp
luật. Thứ hai, nếu một người dân cảm thấy thiệt thòi hay bất công, họ có
cơ hội yêu cầu cơ quan tài phán (mang tính độc lập, khách quan) xác lập
lại công lý. Dù những điều này ở Việt Nam chưa thật tốt lắm, chẳng hạn
vụ án oan 10 năm của ông Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang… nhưng cũng đã có
những chuyển động. Chẳng hạn như quyền của luật sư được tham gia vào
các giai đoạn điều tra, quyền khiếu nại tố cáo của công dân… Mọi thứ còn
khá ngổn ngang, nhưng tôi nghĩ đã đi đúng hướng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét