- Triển lãm tư liệu về Hoàng Sa, Trường Sa tại Bắc Kạn (TTXVN). – Triển lãm “Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam – Những bằng chứng lịch sử” (CAND). – ‘Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam – Những Bằng chứng lịch sử’ đến với đồng bào Bắc Kạn (TTVH). – Sức trẻ giữa biển khơi (TP).
- “Mỹ sẽ gây sức ép lên Trung Quốc về tranh chấp lãnh thổ” (TT). – Mỹ nhu nhược trước chiến lược “lát cắt xúc xích” của Trung Quốc (KT). – Ngoại trưởng Mỹ tới Indonesia bàn về Biển Đông (Infonet). – Ngoại trưởng Mỹ sẽ có chiến thuật sắc nét hơn tại Trung Quốc (SM).
- Niềm tin Việt Nam: Quyết tâm cải cách, động lực thành công (VNN). – Báo Mỹ: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là động lực sau sự chuyển mình của VN (DT).
- “Lãnh đạo không làm được việc phải đưa vào diện tinh giản” (VnEco). – Chưa có căn cứ để giảm biên chế 100.000 công chức (GDVN).
- Không phát hiện tặng quà cấp trên (?!) (Tầm nhìn).
- Xét xử sơ thẩm vụ Nguyễn Thị Thanh Thúy “Tham ô tài sản”: Tuyên bị cáo “không có tội” HĐXX, TAND TP Hà Nội thách thức pháp luật? (NCT). – Vụ công dân tỉnh Đồng Nai kiện Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận: “Mượn tay” pháp luật thôn tính doanh nghiệp (NCT).
- Yên Phong – Bắc Ninh: Thôn bán đất trái thẩm quyền tràn lan! (NNVN).
- Tiếp vụ “Quận Long Biên, Hà Nội: Vi phạm Luật Đất đai có hệ thống”: UBND thành phố yêu cầu Sở TNMT thanh tra (LĐ). – TP Hồ Chí Minh: Ông Trần Lân yêu cầu được đối thoại với Chủ tịch UBND thành phố (NCT).
- Huyện Vĩnh Linh – Quảng Trị: Đem gạo cứu đói chia cho người không nghèo (LĐ).
- Việt Nam sắp có cầu vượt biển lớn nhất Đông Nam Á (DT). – Xây hầm đường bộ 90 tỉ phải ngừa ngập lụt nội đô (TN).
- Alumin Tân Rai bước đầu chứng minh tính hiệu quả, an toàn (LĐ). – Xuất khẩu hơn 223.000 tấn alumina (SGGP).
- Tòa án hiến pháp Thái Lan bác bỏ kiến nghị hủy bầu cử (TT). – Thái Lan bất ngờ bỏ trợ giá lúa gạo (VnEco).
Vì sao dân Philippines ủng hộ chính phủ kiện Trung Quốc? -(ĐV) — Sức mạnh Việt khiến báo chí Trung Quốc kính nể
-(ĐV) – Dù đã không ít lần đưa những hình ảnh về sức mạnh, sự tinh
nhuệ của lực lượng đặc công Việt Nam, nhưng mới đây báo chí Trung Quốc
lại tiếp tục có những bình luận mới nhất về lực lượng đặc biệt này…
Có mạnh cỡ nào mà “nín thinh” khi Trung cộng hăm
dọa, chửi bới, tấn công Ngư dân …thì cũng như không!!! mạnh không bảo vệ
được Dân, mạnh để làm gì???
Biển Đông : Mỹ lại chống dùng võ lực áp đặt chủ quyền -(RFI) — Việt Nam – Campuchia mở rộng quan hệ song phương -(RFA) — Nga thất bại vì đã báo giá súng AK-100 quá cao đối với Việt Nam? -(GDVN)
Mỹ, Nhật đồng ý ngăn Trung Quốc mở rộng vùng phòng không -(VOA) — Việt Nam muốn mua trực thăng không người lái của Áo -(NV) – Việt Nam đàm phán mua trực thăng không người lái S-100 của Áo -(ĐV)
Báo động: Người Trung Quốc lại sắp lập căn cứ ở Quảng Trị – (Lê anh Hùng -VOA)
Uẩn khúc đằng sau vụ câu lưu Nguyễn Bắc Truyển -(RFI) —-Sự sống thầy giáo Đinh Đăng Định tính từng ngày -(RFA)
Tranh chấp đất ở Văn Giang: 5 nông dân bị bắn trọng thương -(RFA) — Luật sư Lê Quốc Quân ‘tuyệt thực’ trong khi Mỹ kêu gọi trả tự do -(VOA)
Diễn văn của Tổng thống Hoa Kỳ về chiến lược tại Á châu -(CTM) – Có
một điều mâu thuẩn là truyền thông một số nước ở Á châu như Nhật Bản,
Hàn quốc hay Thái Lan thường hay lên tiếng đả kích quân đội Mỹ đồn trú
tại quốc gia mình, thế nhưng khi nghe bài diễn văn của Tổng thống Obama
đọc tại Quốc hội Mỹ vào đêm 28 tháng 1 vừa qua không mấy mặn mà về chính
sách xoay trục sang Á châu của Hoa Kỳ là bắt đầu thất vọng và lên tiếng
chỉ trích về sự bất nhất của Washington đối với đồng minh.
Lòng dạ thật của Bắc Kinh từ sách đảng: 16 hiểm độc – 4 xấu xa -(CTM) – Mùa
xuân năm Kỷ Mùi cách đây 35 năm, vào sáng ngày 17.02.1979, Bắc Kinh đã
xua nhiều sư đoàn quân bất ngờ tấn công 6 tỉnh ở biên giới phía Bắc nước
ta từ Móng Cái đến Lai Châu. Trong vòng một tháng xâm lược mà giặc đã
tàn phá, cướp bóc tài sản và sát hại người dân.. — Nhà báo Bùi Tín : đây là một nhà nước “Hèn với Giặc, Ác với Dân”
-(CTM / nghe ) – Cách đây 35 năm vào ngày 17/02/1979 quân bành trướng
Trung Quốc đã xua quân ào ạt qua 6 tỉnh biên giới của Việt Nam gây tan
tóc đau thương cho đồng bào tại 6 tỉnh này.
Ôn lại lịch sử cuộc chiến biên giới 1979 – 1989 (Kỳ 1)Ôn lại lịch sử cuộc chiến biên giới 1979 – 1989 (Kỳ 2)
Mỹ tài trợ cho Việt Nam 800.000 đô la để kiểm soát dịch bệnh -(RFA) — Xác nhận dịch cúm H5N1 tại Thanh Hóa và Kon Tum -(RFA)
Phó Thủ tướng Việt Nam gặp ‘cha đẻ’ của game Flappy Bird -(VOA) —Dư luận Việt Nam lên án hình thức ‘xử lưu động’ -(NV)
‘Không đặt mục tiêu giảm 100.000 công chức’ -(VNN) – Theo
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn, tinh giản biên chế lần này không
đặt ra con số duy ý chí để rồi lại không làm được. >>> ‘Trận chiến’ tấn công vào biên chế? — Sa thải ‘công chức cắp ô’ đi đâu? -(TVN) — Tinh giản đúng người, bộ máy mới mạnh -(TT) — Cần tinh giản biên chế ở các cơ quan có khối lượng công việc ít -(GDVN)
“Người Việt hung hãn” – TT
– Có thật người Việt hung hãn không? Hay môi trường sống căng thẳng
quá, khắc nghiệt quá khiến ngay cả người hiền lành cũng không thể nín
nhịn, không thể chấp nhận một lời xin lỗi, giải thích?
Hồ chứa bùn đỏ phải tuyệt đối an toàn -(TT) -Sáng
11-2 tại Lâm Đồng, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã làm việc với Ban
quản lý dự án tổ hợp bôxit – nhôm Tân Rai (Lâm Đồng) và Công…
>>> Bôxit Tân Rai phải quyết toán dự án chậm nhất cuối năm — Phó Thủ tướng lại nhắc an toàn hồ chứa bùn đỏ bauxite -(ĐV)
Bộ GTVT: HN thu phí Đại lộ Thăng Long vì lý do gì? -(ĐV) >>> Sắp khởi công dự án Bộ GTVT bác thẳng tay vì “rẻ”
Gặp Dương Văn Mình: Tội nhân hay bệnh nhân bị từ chối cứu chữa giữa Thủ đô? – Phần I -(J.B Nguyễn hữu Vinh -RFA)
Ai kiềm hãm dân chủ? -(Ngyễn hưng Quốc -VOA) — Ðảng tan rã vì những thế lưỡng nan – (Ngô nhân Dụng – NV)
Nói láo, nói láo, đại nói láo – (Lê diễn Đức -NV) — Nhật Bản bảo vệ Hoa Kỳ? - (Nguyễn xuân Nghĩa -NV)
Cụ Hoàng Hoa Thám … đi Paris – (Danquyen) — Hiểm họa Trung Quốc và bài học Congo – (Danquyen)
Hiểm họa Trung Quốc và bài học Tiệp Khắc – (Danquyen)
Bị đòi lại tiền thưởng Tết, hàng chục công nhân phẫn nộ ”bủa vây” nhà máy -(DT) – Không
được trả lương trong những ngày nghỉ chế độ Tết dương lịch, âm lịch,
hơn trăm công nhân Công Ty TNHH MTV S&S Vina tại TP Bắc Giang (Bắc
Giang) thắc mắc thì lập tức bị lãnh đạo công ty này tuyên bố đòi lại
tiền thưởng Tết trừ thẳng vào lương tháng.
Hàng chục công nhân ”bủa vây” nhà máy yêu cầu công ty thực hiện trả đúng quyền lợi cho người lao động.====>>>
Viết tiếp hồi kết cho “kịch bản” thu phí trên đại lộ Thăng Long -(DT) — Hòn Mái tại di tích Hòn Trống Mái có hiện tượng… rung rinh -(DT) —- Canh tác trên đất được cấp “sổ đỏ” bị phạt tù vì tội…phá rừng -(DT)
5 trẻ em mắc sởi đã tử vong tại Viện Nhi T.Ư 
-(DV) — Chợ tạm tiền tỷ Ngã Tư Sở bị phá bỏ khi chưa sử dụng -(VnEx)
8.000 tỷ đồng thấp hơn chi phí 100.000 biên chế công chức -(VnEx) — “Lãnh đạo không làm được việc phải đưa vào diện tinh giản” -(VnEc) -(DV) — Chợ tạm tiền tỷ Ngã Tư Sở bị phá bỏ khi chưa sử dụng -(VnEx)Chưa có căn cứ để giảm biên chế 100.000 công chức – (GDVN)
Việt nam tụt lùi về tự do tôn giáo -(RFA) – Ngày 11/2/2014 tại Quốc hội Hoa Kỳ dân biểu Christ Smith chủ trì một buổi điều trần về việc các cộng đồng Thiên chúa giáo thiểu số bị đàn áp trên thế giới.
Không còn ai bảo vệ chúng tôi -(RFA) -Sáng ngày 12 tháng 2, bà con nông dân xã Phụng Công tiếp tục kéo nhau ra đồng giữ đất mặc dù không ai trong chính quyền từ cấp xã cho tới huyện có tiếp xúc với bà con để tìm hiểu về vụ côn đồ dùng súng hoa cải bắn bị thương 5 người vào ngày 10 tháng 2 vừa qua - Vậy cái Giai Cấp CÔNG NÔNG mới sáng mắt sáng lòng cái “búa liềm” chớ. Hồi đầu mới có CS xuất hiện trên đất nước ta thì “búa liềm” là oai phong của Giai Cấp mà. Nay thì nó dùng súng chớ đâu xài mấy món xưa này.- Đào tận gốc trốc tận rễ bọ trí phú địa hào… Cào nhà bọn địa chủ giàu có lấy ruộng đất chia cho Nông dân, ai làm nấy ăn…..nay nó đào Giai cấp Công Nông đấy chứ…
Thái lan: Sai lầm và hậu quả của chính sách thu mua lúa gạo – (Kami -RFA)
Dư Âm Năm Cũ -(Tưởng năng Tiến -RFA)
Đào Tuấn – Tinh giản: Để phép trừ không thành phép cộng -(DL) — Phạm Hoàng Quân – Đông Du: Một góc nhìn -(DL)
Phong trào Con Đường Việt Nam: Yêu cầu công an Lấp Vò Đồng Tháp trả tự do cho dân thường! -(DL)
Nga Lê – Flappy Bird: Điều gì là “kẻ thù” của tài năng? -(DL)
Hà Nội hình thành các liên minh chống lại tham vọng của Bắc Kinh ở Biển Đông (Nam Xương) -Thongluan – “…Tiến sĩ Tra Đáo Huỳnh (Zha Daojiong), một giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Bắc Kinh gần đây nói răng, Việt Nam đang củng cố vị trí của mình trên thế giới bằng cách hình thành các liên minh với Mỹ, Nga và “bất cứ ai khác được xem là đấu thủ quan trọng trong trò chơi địa-chính trị này”…”
Nền kinh tế thị trường và nền kinh tế Việt Nam (Nguyễn Vũ Bình) -Thongluan - “…Cơ thể kinh tế của VN hiện nay không còn mặc vừa chiếc áo độc quyền chính trị nữa, nó chỉ có hai lựa chọn: hoặc đột tử, hoặc thay bộ quần áo đa nguyên, tức loại bỏ hoàn toàn các yếu tố chính trị ra khỏi đời sống kinh tế thị trường…”
Góp ý về một mặt trận dân chủ (Hồng Việt) -Thongluan - “…Khả năng Việt Nam có dân chủ hay không chủ yếu phụ thuộc vào quyết tâm của người Việt Nam chứ không phải vào sự quan tâm của các nước ngoài…”
- Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành: Cứ phải bôi trơn 5-10% thì kinh tế VN không ngóc đầu lên nổi (MTG).
- Không lo lãi suất huy động giảm thêm (DNSG).
- Tổng Giám đốc TCty Công nghiệp Tàu thủy VN: “Được dãn nợ BHXH, BHYT và BHTN giúp Vinashin tái cơ cấu lao động” (LĐ).
- Diện tích chung cư sẽ tính theo thông thủy (Infonet). – Bỏ phương án sở hữu nhà chung cư 70 năm (LĐ). – Nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội hút khách năm 2014? (VOV).
- Chạy đua xây nhà máy bia (TT).
- Sau Tết, giá sữa lại tăng “phi mã” (Infonet).
VN đầu tư 4,4 tỷ đôla ra nước ngoài trong năm 2013 -(RFA) – Gần 9000 doanh nghiệp giải thể trong tháng 1/2014 -(RFA)Để thoát cảnh “trồng mù, bán mù” -(TT) - Những thông tin buồn từ các làng hoa, vùng hoa nổi tiếng của Đà Lạt, các tỉnh miền Tây Nam bộ sau mỗi dịp tết lại làm nhói lòng người. Với nhiều người nông dân, mùa xuân đã chấm dứt ngay trước thời khắc giao thừa!
Người dân mua sắm tết dè dặt hơn -(TT) — Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Campuchia -(ĐV)
Australia xuất khẩu trâu sang Việt Nam -(DV) — Rau củ rẻ như bèo, nông dân đổ đống cho bò -(DV)
Cấm nhập khẩu ôtô đã sử dụng quá 5 năm -(VnEx) — Gói 30.000 tỷ: Còn cách nào ngoài “leo cột mỡ”? -(VnEc)
Trung Quốc có thể đã mua thêm 500 tấn vàng dự trữ -(VnEc) — Nợ xấu tại Việt Nam, “phiên bản 2 trong 1” -(VnEc)
Gia nhập TPP: cơ hội và thách thức -(RFA)
- Tự hào nhìn lại những Di sản của Việt Nam được UNESCO vinh danh (DT). – Trở thành Di sản, liệu đờn ca tài tử có thể “đánh thức” giới trẻ? (DT).
- Độc đáo lối hát soọng cô (NNVN).
- Sức hút hội làng (TN). – Trẩy hội Kinh Bắc về với làng quê Việt xưa (LĐ). – Đồi Lim “bốc khói” mù mịt vì hàng chục nghìn người đổ xô về dự hội (LĐ). – Hội Lim 2014: “Mời” trầu lấy tiền (VOV). – “Sạn” lễ hội nhặt mãi không hết (ĐĐK).
- TT-HUẾ: Thái Dương “tam niên đáo lệ” cầu ngư (LĐ). – Huy động hơn 2.000 người đảm bảo trật tự đêm Khai ấn đền Trần (GDVN). – Ùn ùn đội lễ đi “vay nợ” Bà Chúa Kho đầu năm (GDVN).
- Góc nhìn chiến tranh Việt Nam của tác giả bức “O du kích nhỏ 2” (DT). – Ảnh đẹp: Xuân về trên cao nguyên Mộc Châu (MTG).
- Những tế bào chết của nhà thơ (Tia sáng). – Có ai sống được bằng thơ? (ĐĐK).
- Phim ‘Quả tim máu’: Thua nguyên tác kịch nói (TTVH). – Phim Tết mất… thiêng (NNVN).
- Nội dung cuộc phỏng vấn độc quyền Hà Đông – “cha đẻ” Flappy Bird (PT). – Truyền thông và Flappy Bird: Không ném chuột, chỉ đập bình (TTVH). – Nguyễn Hà Đông: Nếu game gây nghiện sẽ mạnh dạn gỡ bỏ (TP).
- Olympics 2014: ‘Trận chiến mạo hiểm’ của ông Putin (Infonet).
GIÁO DỤC-KHOA HỌC
- Vụ thu tiền “chống trượt” Cao học: Sở GD sẽ thành lập đoàn kiểm tra (DT). – Vụ “mua” đầu vào thạc sĩ: Lãnh đạo Trung tâm Giáo dục thường xuyên không thể vô can (LĐ).
- Kiến nghị có kỳ thi quốc gia chung từ năm 2015 (HQ). – PGS Văn Như Cương – Hiệu trưởng trường THPT Lương Thế Vinh: Nếu sòng phẳng, thì bỏ hẳn thi tốt nghiệp đi! (LĐ). – Bộ GD chưa quyết phương án thi tốt nghiệp năm 2014: Các trường đang ‘ngồi trên đống lửa’ (MTG). – Vẫn còn cân nhắc (TP).
- Với cô, em là người bình thường (TT).
- TP.HCM: Đóng cửa 866 cơ sở mầm non không phép (KP). – Tạm thời phải duy trì điểm giữ trẻ không phép (TT).
- Emile: Triết lý giáo dục theo lứa tuổi (VHNA).
- Big Data: Tôi KHÔNG tư duy, vì vậy tôi tồn tại (Tia sáng).
Dòng vi khuẩn E. Coli kháng thuốc đáng ngại -(RFA)Khi Phó Thủ tướng phải lên tiếng chuyện tên trường – (TVN)
Bà Nguyễn Thị Bình: “Đổi mới giáo dục không chỉ ở ngành giáo dục” -(GDVN)
Dừng tuyển sinh 207 ngành học: Nhiều HS, SV… vỡ mộng -(DV)
- Ba đứa trẻ tiêm vacxin có thể chết oan (MTG). – Dân ùn ùn đi khám, bệnh viện kẹt cứng (VNN).
- Vụ “hôi của” ở Quảng Bình: Công an đã nhận đơn bị hại (VOV). – Vụ lật xe chở nhãn ở Quảng Bình: Cần sự dũng cảm để có… một sự thật! (LĐ).
- Kiếm tiền triệu mỗi ngày từ nhặt đào, quất ven đường (LĐ/DĐDN).
Flappy Bird: Điều gì là ‘kẻ thù’ của tài năng? -(TVN) — Choáng: Cha đẻ Flappy Bird nộp 350 triệu tiền thuế/ngày? -(VEF)Lừa 500 tỷ, đại gia Hải Phòng đẩy cả nhà vào tù -(VEF) — Lại gây sốc bằng ảnh khỏa thân 100% -(VNN) – Náo loạn vì trai trẻ khỏa thân dắt xe đạp trên phố Hà Nội -(VNN)
Những hình ảnh phản cảm tại Hội Lim -(VNN) — Đại gia bỏ quên 100 xe ô tô ‘xịn’ ở Sài Gòn -(VNN) — Chủ cửa hàng tạp hóa chết trong nhà với nhiều nghi vấn -(TT) – Thông tin người dân Minh Hóa “hôi của”: Huyện nói không, doanh nghiệp nói có -(TT)
Hoang mang vì uống phải sữa Anlene lắng đầy cặn cứng -(GDVN) — “Ghẹo” hàng xóm không được liền vác dao chém chết -(DV)
Những tiết lộ “động trời” của “cậu Thủy” từ trại giam -(DV) >>>> Vụ chủ hàng tạp hóa chết bất thường: Nạn nhân bị đâm 18 nhát >>> Truy sát bác sĩ vì người nhà không được tiêm thuốc >>> Đâm bạn gái nhiều nhát vì bị từ chối nối lại tình xưa
Tai nạn kinh hoàng 12 người thương vong: Do xe khách tránh “ổ gà” -(Soha) >>> Bị gia đình “cấm duyên”, đôi bạn tuổi 80 co ro ở gầm cầu đón Tết
- Nước cờ cao tay của Tổng thống Assad (VnM). – Đàm phán về hòa bình Syria vẫn bế tắc (VOV).
Người cầm đầu băng đảng bị xử như công dân TQ dù có quốc tịch Mỹ -(VOA) -Một công dân Mỹ bị cáo buộc cầm đầu 1 đám đông bạo động đã bị đưa ra xử tại Trung Quốc mà không được liên lạc với lãnh sự quán Hoa Kỳ
Tổng thống Obama tiếp đón Tổng thống Pháp tại Washington -(VOA) — Mỹ cảnh báo tấn công khủng bố ở Uganda -(VOA)
Thái: Tổ chức bầu cử lại vào ngày 27/4 tới -(RFA) — Thái Lan không có khả năng hỗ trợ giá mua lúa gạo cho nông dân-(RFA) — Thái Lan sẽ tổ chức bầu cử lại vào cuối tháng Tư -(VOA)
Cựu Thủ tướng Nhật gặp 3 phụ nữ bị ép làm gái cho lính Nhật-(RFA) — Dự luật Internet của Thổ Nhĩ Kỳ khơi lên căng thẳng chính trị -(VOA)
Tấn công bằng lựu đạn tại rạp chiếu bóng ở Pakistan, 11 người chết -(VOA)
Cuba phổ biến ảnh Fidel Castro đã chỉnh sửa -(NV) -Hãng thông tấn AP vừa quyết định loại bỏ khỏi kho ảnh của họ bảy tấm hình chụp ông Fidel Castro, sau khi xác định rằng một số đã bị chỉnh sửa, để xóa đi cái máy trợ thính gắn trên tai cựu lãnh tụ Cuba.
Từ trái, phía trên, tấm hình chưa chỉnh sửa cho thấy râu tóc bạc của ông Castro so với tấm bên phải đã được chỉnh sửa. Từ trái, phía dưới, tấm hình chưa chỉnh sửa cho thấy ông có gắn máy trợ thính trong khi tấm bên phải không có. (Hình: AP Photo/Alex Castro, Cubadebate) ====>>>
Người Nga và ước mơ chiến thắng tại Sochi -(RFA) — Tác hại ra sao khi cần sa được hợp thức hóa? -(RFA) — Malaysia báo động về bệnh sốt xuất huyết -(RFA) — Thời tiết ấm ảnh hưởng tới các cuộc thi đấu tại Thế vận hội Sochi -(VOA)
Rơi máy bay ở Algeria, 77 người thiệt mạng -(VOA) — Bão băng đến gần, bang Georgia trong tình trạng khẩn cấp -(VOA)
Dân Lào được cá độ bóng đá toàn thế giới -(VNN) — Trung Quốc giận dữ với lệnh bắt Giang Trạch Dân từ Tây Ban Nha -(GDVN)
Đài Loan muốn mua hơn 100 máy bay chiến đấu F-35? -(GDVN) — Abe xem Triều Tiên là mối đe dọa để mở rộng quyền tự vệ quân sự -(GDVN) — Nhật kiện thuyền trưởng Trung Quốc vì vụ va chạm gần Senkaku/Điếu Ngư -(DT)
Chuyên gia TQ: Xóa “công nghiệp tình dục” sẽ giảm tăng trưởng kinh tế -(DV) — Triều Tiên thay đại sứ tại Liên Hợp Quốc -(GDVN)
Big Data: Tôi KHÔNG tư duy, vì vậy tôi tồn tại
| Đinh Thế Phong |
Từ
đầu thế kỷ 21, công nghệ Big Data mang lại kết quả thật bất ngờ khi
phát hiện ra các mối tương quan mới khi ghép nối các mảng dữ liệu lớn
không mấy liên quan (theo tư duy thông thường). Hiện tượng ĐDL cho
thấy: Tư-duy hay Trí-khôn của con người không chỉ giúp ta mà cũng đánh
lừa ta trên con đường nhận biết thế giới.
Đây
là một phát hiện mới trong khoa học nhưng lại là điều tất nhiên, thậm
chí là những điều cơ bản nhất trong một số nền văn hóa cổ, đặc biệt là
đạo Phật.
Hiện tượng
Loài người thu thập ngày càng nhiều thông tin hay dữ liệu (DL). 90% DL ngày nay được tạo ra chỉ trong hai năm gần đây. Những khối DL khổng lồ vẫn đang bồng bềnh “trôi” trong các kho DL, trên internet và không gian ảo mà có thể chưa hay không bao giờ được sử dụng. Từ đầu thế kỷ 21, người ta thử “ghép nối” các mảng dữ liệu khổng lồ (Đại dữ liệu, Big Data, ĐDL), dường như không mấy liên quan đến nhau, và phát hiện ra những điều bất ngờ. Đầu 2009, Google gây chấn động giới y học khi cho thấy có thể dự báo với sác xuất cao về khả năng bùng phát dịch cúm dựa trên kho dữ liệu khổng lồ các tìm kiếm trên Google.
Phân tích ĐDL là nghiên cứu các khối DL lớn và từ nhiều định dạng khác nhau để tìm ra các dạng thức ẩn chứa (hidden patterns), các mối tương quan chưa được biết đến (unknown correlations) và các nhận biết mới về thế giới.
“Công nghệ” ĐDL đem lại rất nhiều ứng dụng trong quan sát, dự báo, tối ưu hóa, tìm giải pháp trong sản xuất, kinh doanh, phân phối, năng lượng, ngân hàng, chính phủ, giao thông, y tế, quản lý xã hội, vv.
Đặc điểm và bản chất của phương pháp Đại Dữ Liệu
Khi nghiên cứu ĐDL là người ta tìm hiểu mối quan hệ giữa các DL không mấy liên quan đến nhau (theo cách logic thông thường). ĐDL tránh dùng các số liệu đã qua hiệu chỉnh (hay tính toán lại) mà dùng các số liệu “thô”, sử dụng cả các DL không “hoàn hảo”, có thể sai chính tả, ngữ pháp, các số liệu “bất hợp lý” (outliners), vv. ĐDL không chỉ “đại” về khối lượng, mà còn cả đa dạng về chủng loại như hình ảnh, âm thanh, mùi, vị, DL vô lượng, DL đã lượng hóa, DL số hóa, DL tương tự, v.v.
ĐDL tương tự phương pháp chọn mẫu (sampling) nhưng với một kích thước mẫu (sample size) vô cùng lớn, tiến tới tổng thể (N). ĐDL quan sát thêm nhiều các tham số (Factor) dù chưa thấy sự liên quan. Họ không đặt “đầu bài” là phải tìm hiểu vấn đề gì, mà chỉ đơn giản là đặt các khối ĐDL này bên nhau, xem chúng có tương quan với nhau không và tương tác thế nào, vv. Họ không chú trọng việc “giải” các nhiệm xác định trước mà chủ yếu là phát hiện các mối tương quan ta chưa biết, các dạng thức (pattern) và xu hướng tương tác giữa chúng.
Khoa học phương Tây dựa trên quan điểm rằng cái gì cũng có nguyên nhân. ĐDL không theo cách tiếp cận Nhân-Quả theo trực giác, tức là không nhất thiết truy tìm nguyên nhân của hiện tượng. Đây là sự chuyển đổi từ bản năng tư duy theo trực giác (rất hạn hẹp của con người) sang quan điểm về một thể thống nhất không tách rời của bản thể. Nói cách khác là mọi hiện tượng đều liên quan đến nhau. Hiện tượng xảy ra không phải do một vài nguyên nhân mà do toàn bộ hệ thống nó như vậy. Càng mở rộng tầm quan sát, càng thấy thêm nhiều mối tương quan. Tương tự, đạo Phật quan niệm: thế giới (hay bản thể) là một thể thống nhất. Trong đó, mọi hiện tượng, cả vật chất và thời gian, hòa “đặc quánh” với nhau và sẽ không còn là chúng nếu được xem xét tách rời (sự tách bạch “vật chất” và “thời gian” có thể dựa trên trực giác hữu hạn của con người ở một giai đoạn nhất định). Trong khối hỗn mang không tách biệt nổi này, mọi thứ lệ thuộc vào nhau. Hiện tượng (hay sự cố, incident) sẽ (và nhất định sẽ) khởi sinh (emerge) khi tồn tại tổng thể đó (tức hội đủ duyên khởi). Như vậy, hiện tượng không phát sinh do một vài nguyên nhân mà sẽ xảy ra như là một sự tất nhiên, một điều cố hữu của hệ thống. “Cái này” tồn tại khi có những “cái kia” và không “cái nào” là nguyên nhân hay kết quả cả. Quan hệ Nhân-Quả chỉ là một ảo cảm mà tư duy logic hữu hạn của Con-người dễ chấp nhận và làm họ nhận biết phiến diện về thế giới.
Thay vì tìm Nguyên-Nhân, ĐDL hướng tới khám phá các Mối-Tương-Quan. ĐDL chuyển từ hỏi “Vì sao?” (“Why?”) sang hỏi “Cái gì?”, “Như thế nào?” (“What?”, “How?”), chuyển từ Giải-Thích sang Thông-Tin về hiện tượng.
Vì sao “Tôi KHÔNG tư duy, vì vậy tôi tồn tại”?
ĐDL tiến gần hơn tới bản thể do đã giảm bớt sự can thiệp của Tư-Duy Con-Người. Nói cách khác, Tư-Duy (đầy khiên cưỡng) ngăn trở ta nhận biết Tự-Nhiên. Con người luôn có xu hướng gán quan điểm chủ quan (Thức) của mình vào các hiện tượng vô thức. Càng ít để cảm nhận, quan điểm của mình can thiệp vào quá trình nhận biết, ta càng tiến gần đến bản thể. Phật pháp chủ trương “Tri kiến lập tri, tức vô minh bản; Tri kiến vô kiến, tức tư Niết Bàn” (dựa vào cái Nhận-Thức của mình để tạo ra Tri-Thức, đó là Vô-Minh; Dùng cái Nhận-Thức của mình để lập ra Vô-Thức, hay Vô-Chấp, là Giác-Ngộ). Đây là điểm khác cơ bản giữa phương Tây và phương Đông về Nhận-Thức (hay sự Học). Theo Phương Tây, Học là tạo ra Tri-thức, tạo ra Tư-Duy (tức sinh Chấp). Sự Học thượng thừa ở phương Đông lại là thoát khỏi Tư-Duy, thoát khỏi cái chủ quan của Con-Người và của chính mình (phá Chấp) để đến gần Tự-Nhiên. Schumpeter, cha đẻ của thuyết Sáng-tạo (Creativity, Innovation), cho rằng “Mọi Sáng-Tạo đều bắt đầu bằng sự Phá-Hủy”. Trong đó, cái cần phá hủy đầu tiên là những định kiến, những quan niệm lối mòn trong chính chúng ta. Phật-giáo chủ trương: Không phá chấp thì không thể đạt tới Giác-ngộ. Khoa-học, Tư-duy, các khái niệm (Danh)… đều mang tính tạm thời (phi thường hằng hay phi thường Đạo theo Lão Tử) và là những “chấp”, chứa các lỗi cố hữu ngăn ta chân nhận hiện tượng. Muốn tồn tại và sáng tạo, luôn phảỉ vượt qua các “chấp”, các Tư-duy đó. “Phá Chấp” trong Phật-Giáo trùng hợp với “Chuyển-Đổi-Mô-Thức” (Paradigm Shift) của Thomas Kuhn trong Khoa-học-luận phương Tây.
Lỗi “hệ thống” của Tư-duy là: nó phải dựa trên một cơ sở, một xuất phát điểm nhất định. Rất nhiều người nghiên cứu, sáng tạo dựa trên logic, tiên đề, đức tin, quan niệm, “chân lý” của mình (hay của xã hội), ví dụ: “trái đất là trung tâm và đứng yên”, hay “thời gian là tuyến tính và không liên quan đến không gian”, hay “ánh sáng là sóng (hay hạt)”, hay “tự-nhiên dứt khoát phải hài hòa, cân đối (thậm chí tuyệt mỹ)”, hay “sác xuất để có sự sống là vô cùng nhỏ, vì vậy sự sống dứt khoát phải có ý nghĩa gì đó”, vv. Những quan niệm về hài hòa, hỗn độn, cân đối, đẹp, xấu, vv. hoàn toàn mang tính chủ quan và không phổ quát, thường hằng.
Kinh Kim Cương - cột trụ của Phật giáo đại thừa - nêu triết lý cốt lõi nhất của Phật-pháp. Đó là “Ưng vô sở trụ nhi sinh kỳ tâm” (“Đừng trụ vào đâu để mà sinh Tâm-thức”). “Sinh Tâm-thức” là nhận biết, bước đầu của mọi khoa học. Nhận biết bản thể thông qua, hay “trụ” vào tư duy, quan điểm hay bất cứ một trung gian nào đều là “gò ép”, bóp méo cái nhìn của ta. Tối ưu là kết hợp cả hai cách tiếp cận của phương Tây (hữu thức) và phương Đông (vô thức). Để truyền bá khoa học-giáo dục hay để có giải pháp ngắn hạn, người ta cần phải dựa trên một số giả thuyết, cơ sở, khái niệm, tiên đề nhất định. Nhưng phải hiểu rằng: các “cơ sở” này chỉ dùng cho một (số) mục đích nhất định và sẽ luôn cần phải vượt qua, xóa bỏ, đặt mới, tùy theo cái ta muốn tiếp cận. Ngược lại, phương Đông đề cao trực cảm (intuition), tức cảm nhận bản thể một cách trực tiếp, không thông qua bất kỳ trung gian nào (thậm chí các giác quan của chính mình), một cách vô giác, vô tri, vô thức, vô chấp và vô ngã.
Con người cần luôn lập ra, rèn luyện thành bản năng những cách tiếp cận, tư duy mới, mở rộng các giác quan của mình và biết được khi nào sử dụng tư duy của mình và khi nào cần “đóng” tư duy của mình lại để bản thể “lên tiếng” hay đơn giản là biến mình thành bản thể.
Khoa học phương Tây đề cao Tri-thức, Tư-duy, coi đó là mục đích và cứu cánh của sự tồn tại và phát triển (Tôi tư duy, vì vậy tôi tồn tại). Nhưng họ cũng dần nhận ra rằng: chính điều ngược lại của Tư-duy (tức Vô-tri) mới đưa ta đến gần hơn với bản thể (Tôi không-tư-duy, vì vậy tôi tồn tại).
Tài liệu tham khảo
- Kenneth Neil Cukier and Viktor Mayer-Schoenberger, The Rise of Big Data, How It's Changing the Way We Think About the World, Foreign Affairs, May/June 2013, http://www.foreignaffairs.com/articles/139104/kenneth-neil-cukier-and-viktor-mayer-schoenberger/the-rise-of-big-data
- Kenneth Neil Cukier and Viktor Mayer-Schoenberger, Big Data: A Revolution That Will Transform How We Live, Work, and Think, Houghton Mifflin Harcourt, 2013
- Think Again: Big Data, http://www.foreignpolicy.com/articles/2013/05/09/think_again_big_data
- Hồ Tú Bảo, Dữ liệu lớn: Cơ hội và thách thức lớn, Tia Sáng, 25-01-2013, http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=6103
- Lê Đình Duy, Bàn về Big Data, Blog: http://ledduy.blogspot.com/2012/12/ban-ve-big-data.html
- McKinsey, Big data: The next frontier for innovation, competition, and productivity, http://www.mckinsey.com/insights/business_technology/big_data_the_next_frontier_for_innovation
- IBM, What is Big Data?, http://www.ibm.com/big-data/us/en/
- Google launches 'big data' analytics service, 15-11-2011, http://www.information-age.com/technology/information-management/1670768/google-launches-big-data-analytics-service
- Thư viện Hoa Sen, Kinh Kim Cương, http://thuvienhoasen.org/D_1-2_2-73_4-18095/y-nghia-cau-ung-vo-so-tru-nhi-sanh-ky-tam-trong-kinh-kim-cang-tue-dat.html
- Thích Giác Hoàng, giải thích Lục Tổ Huệ Năng, Kinh Kim Cương, Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm, http://www.buddhismtoday.com/viet/hopthu/ungvosotru.htm
Hiện tượng
Loài người thu thập ngày càng nhiều thông tin hay dữ liệu (DL). 90% DL ngày nay được tạo ra chỉ trong hai năm gần đây. Những khối DL khổng lồ vẫn đang bồng bềnh “trôi” trong các kho DL, trên internet và không gian ảo mà có thể chưa hay không bao giờ được sử dụng. Từ đầu thế kỷ 21, người ta thử “ghép nối” các mảng dữ liệu khổng lồ (Đại dữ liệu, Big Data, ĐDL), dường như không mấy liên quan đến nhau, và phát hiện ra những điều bất ngờ. Đầu 2009, Google gây chấn động giới y học khi cho thấy có thể dự báo với sác xuất cao về khả năng bùng phát dịch cúm dựa trên kho dữ liệu khổng lồ các tìm kiếm trên Google.
Phân tích ĐDL là nghiên cứu các khối DL lớn và từ nhiều định dạng khác nhau để tìm ra các dạng thức ẩn chứa (hidden patterns), các mối tương quan chưa được biết đến (unknown correlations) và các nhận biết mới về thế giới.
“Công nghệ” ĐDL đem lại rất nhiều ứng dụng trong quan sát, dự báo, tối ưu hóa, tìm giải pháp trong sản xuất, kinh doanh, phân phối, năng lượng, ngân hàng, chính phủ, giao thông, y tế, quản lý xã hội, vv.
Đặc điểm và bản chất của phương pháp Đại Dữ Liệu
Khi nghiên cứu ĐDL là người ta tìm hiểu mối quan hệ giữa các DL không mấy liên quan đến nhau (theo cách logic thông thường). ĐDL tránh dùng các số liệu đã qua hiệu chỉnh (hay tính toán lại) mà dùng các số liệu “thô”, sử dụng cả các DL không “hoàn hảo”, có thể sai chính tả, ngữ pháp, các số liệu “bất hợp lý” (outliners), vv. ĐDL không chỉ “đại” về khối lượng, mà còn cả đa dạng về chủng loại như hình ảnh, âm thanh, mùi, vị, DL vô lượng, DL đã lượng hóa, DL số hóa, DL tương tự, v.v.
ĐDL tương tự phương pháp chọn mẫu (sampling) nhưng với một kích thước mẫu (sample size) vô cùng lớn, tiến tới tổng thể (N). ĐDL quan sát thêm nhiều các tham số (Factor) dù chưa thấy sự liên quan. Họ không đặt “đầu bài” là phải tìm hiểu vấn đề gì, mà chỉ đơn giản là đặt các khối ĐDL này bên nhau, xem chúng có tương quan với nhau không và tương tác thế nào, vv. Họ không chú trọng việc “giải” các nhiệm xác định trước mà chủ yếu là phát hiện các mối tương quan ta chưa biết, các dạng thức (pattern) và xu hướng tương tác giữa chúng.
Khoa học phương Tây dựa trên quan điểm rằng cái gì cũng có nguyên nhân. ĐDL không theo cách tiếp cận Nhân-Quả theo trực giác, tức là không nhất thiết truy tìm nguyên nhân của hiện tượng. Đây là sự chuyển đổi từ bản năng tư duy theo trực giác (rất hạn hẹp của con người) sang quan điểm về một thể thống nhất không tách rời của bản thể. Nói cách khác là mọi hiện tượng đều liên quan đến nhau. Hiện tượng xảy ra không phải do một vài nguyên nhân mà do toàn bộ hệ thống nó như vậy. Càng mở rộng tầm quan sát, càng thấy thêm nhiều mối tương quan. Tương tự, đạo Phật quan niệm: thế giới (hay bản thể) là một thể thống nhất. Trong đó, mọi hiện tượng, cả vật chất và thời gian, hòa “đặc quánh” với nhau và sẽ không còn là chúng nếu được xem xét tách rời (sự tách bạch “vật chất” và “thời gian” có thể dựa trên trực giác hữu hạn của con người ở một giai đoạn nhất định). Trong khối hỗn mang không tách biệt nổi này, mọi thứ lệ thuộc vào nhau. Hiện tượng (hay sự cố, incident) sẽ (và nhất định sẽ) khởi sinh (emerge) khi tồn tại tổng thể đó (tức hội đủ duyên khởi). Như vậy, hiện tượng không phát sinh do một vài nguyên nhân mà sẽ xảy ra như là một sự tất nhiên, một điều cố hữu của hệ thống. “Cái này” tồn tại khi có những “cái kia” và không “cái nào” là nguyên nhân hay kết quả cả. Quan hệ Nhân-Quả chỉ là một ảo cảm mà tư duy logic hữu hạn của Con-người dễ chấp nhận và làm họ nhận biết phiến diện về thế giới.
Thay vì tìm Nguyên-Nhân, ĐDL hướng tới khám phá các Mối-Tương-Quan. ĐDL chuyển từ hỏi “Vì sao?” (“Why?”) sang hỏi “Cái gì?”, “Như thế nào?” (“What?”, “How?”), chuyển từ Giải-Thích sang Thông-Tin về hiện tượng.
Vì sao “Tôi KHÔNG tư duy, vì vậy tôi tồn tại”?
ĐDL tiến gần hơn tới bản thể do đã giảm bớt sự can thiệp của Tư-Duy Con-Người. Nói cách khác, Tư-Duy (đầy khiên cưỡng) ngăn trở ta nhận biết Tự-Nhiên. Con người luôn có xu hướng gán quan điểm chủ quan (Thức) của mình vào các hiện tượng vô thức. Càng ít để cảm nhận, quan điểm của mình can thiệp vào quá trình nhận biết, ta càng tiến gần đến bản thể. Phật pháp chủ trương “Tri kiến lập tri, tức vô minh bản; Tri kiến vô kiến, tức tư Niết Bàn” (dựa vào cái Nhận-Thức của mình để tạo ra Tri-Thức, đó là Vô-Minh; Dùng cái Nhận-Thức của mình để lập ra Vô-Thức, hay Vô-Chấp, là Giác-Ngộ). Đây là điểm khác cơ bản giữa phương Tây và phương Đông về Nhận-Thức (hay sự Học). Theo Phương Tây, Học là tạo ra Tri-thức, tạo ra Tư-Duy (tức sinh Chấp). Sự Học thượng thừa ở phương Đông lại là thoát khỏi Tư-Duy, thoát khỏi cái chủ quan của Con-Người và của chính mình (phá Chấp) để đến gần Tự-Nhiên. Schumpeter, cha đẻ của thuyết Sáng-tạo (Creativity, Innovation), cho rằng “Mọi Sáng-Tạo đều bắt đầu bằng sự Phá-Hủy”. Trong đó, cái cần phá hủy đầu tiên là những định kiến, những quan niệm lối mòn trong chính chúng ta. Phật-giáo chủ trương: Không phá chấp thì không thể đạt tới Giác-ngộ. Khoa-học, Tư-duy, các khái niệm (Danh)… đều mang tính tạm thời (phi thường hằng hay phi thường Đạo theo Lão Tử) và là những “chấp”, chứa các lỗi cố hữu ngăn ta chân nhận hiện tượng. Muốn tồn tại và sáng tạo, luôn phảỉ vượt qua các “chấp”, các Tư-duy đó. “Phá Chấp” trong Phật-Giáo trùng hợp với “Chuyển-Đổi-Mô-Thức” (Paradigm Shift) của Thomas Kuhn trong Khoa-học-luận phương Tây.
Lỗi “hệ thống” của Tư-duy là: nó phải dựa trên một cơ sở, một xuất phát điểm nhất định. Rất nhiều người nghiên cứu, sáng tạo dựa trên logic, tiên đề, đức tin, quan niệm, “chân lý” của mình (hay của xã hội), ví dụ: “trái đất là trung tâm và đứng yên”, hay “thời gian là tuyến tính và không liên quan đến không gian”, hay “ánh sáng là sóng (hay hạt)”, hay “tự-nhiên dứt khoát phải hài hòa, cân đối (thậm chí tuyệt mỹ)”, hay “sác xuất để có sự sống là vô cùng nhỏ, vì vậy sự sống dứt khoát phải có ý nghĩa gì đó”, vv. Những quan niệm về hài hòa, hỗn độn, cân đối, đẹp, xấu, vv. hoàn toàn mang tính chủ quan và không phổ quát, thường hằng.
Kinh Kim Cương - cột trụ của Phật giáo đại thừa - nêu triết lý cốt lõi nhất của Phật-pháp. Đó là “Ưng vô sở trụ nhi sinh kỳ tâm” (“Đừng trụ vào đâu để mà sinh Tâm-thức”). “Sinh Tâm-thức” là nhận biết, bước đầu của mọi khoa học. Nhận biết bản thể thông qua, hay “trụ” vào tư duy, quan điểm hay bất cứ một trung gian nào đều là “gò ép”, bóp méo cái nhìn của ta. Tối ưu là kết hợp cả hai cách tiếp cận của phương Tây (hữu thức) và phương Đông (vô thức). Để truyền bá khoa học-giáo dục hay để có giải pháp ngắn hạn, người ta cần phải dựa trên một số giả thuyết, cơ sở, khái niệm, tiên đề nhất định. Nhưng phải hiểu rằng: các “cơ sở” này chỉ dùng cho một (số) mục đích nhất định và sẽ luôn cần phải vượt qua, xóa bỏ, đặt mới, tùy theo cái ta muốn tiếp cận. Ngược lại, phương Đông đề cao trực cảm (intuition), tức cảm nhận bản thể một cách trực tiếp, không thông qua bất kỳ trung gian nào (thậm chí các giác quan của chính mình), một cách vô giác, vô tri, vô thức, vô chấp và vô ngã.
Con người cần luôn lập ra, rèn luyện thành bản năng những cách tiếp cận, tư duy mới, mở rộng các giác quan của mình và biết được khi nào sử dụng tư duy của mình và khi nào cần “đóng” tư duy của mình lại để bản thể “lên tiếng” hay đơn giản là biến mình thành bản thể.
Khoa học phương Tây đề cao Tri-thức, Tư-duy, coi đó là mục đích và cứu cánh của sự tồn tại và phát triển (Tôi tư duy, vì vậy tôi tồn tại). Nhưng họ cũng dần nhận ra rằng: chính điều ngược lại của Tư-duy (tức Vô-tri) mới đưa ta đến gần hơn với bản thể (Tôi không-tư-duy, vì vậy tôi tồn tại).
Tài liệu tham khảo
- Kenneth Neil Cukier and Viktor Mayer-Schoenberger, The Rise of Big Data, How It's Changing the Way We Think About the World, Foreign Affairs, May/June 2013, http://www.foreignaffairs.com/articles/139104/kenneth-neil-cukier-and-viktor-mayer-schoenberger/the-rise-of-big-data
- Kenneth Neil Cukier and Viktor Mayer-Schoenberger, Big Data: A Revolution That Will Transform How We Live, Work, and Think, Houghton Mifflin Harcourt, 2013
- Think Again: Big Data, http://www.foreignpolicy.com/articles/2013/05/09/think_again_big_data
- Hồ Tú Bảo, Dữ liệu lớn: Cơ hội và thách thức lớn, Tia Sáng, 25-01-2013, http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=111&CategoryID=2&News=6103
- Lê Đình Duy, Bàn về Big Data, Blog: http://ledduy.blogspot.com/2012/12/ban-ve-big-data.html
- McKinsey, Big data: The next frontier for innovation, competition, and productivity, http://www.mckinsey.com/insights/business_technology/big_data_the_next_frontier_for_innovation
- IBM, What is Big Data?, http://www.ibm.com/big-data/us/en/
- Google launches 'big data' analytics service, 15-11-2011, http://www.information-age.com/technology/information-management/1670768/google-launches-big-data-analytics-service
- Thư viện Hoa Sen, Kinh Kim Cương, http://thuvienhoasen.org/D_1-2_2-73_4-18095/y-nghia-cau-ung-vo-so-tru-nhi-sanh-ky-tam-trong-kinh-kim-cang-tue-dat.html
- Thích Giác Hoàng, giải thích Lục Tổ Huệ Năng, Kinh Kim Cương, Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm, http://www.buddhismtoday.com/viet/hopthu/ungvosotru.htm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét