CHÍNH TRỊ-PHÁP LUẬT
<=Photo: Dân Trí. – Tàu Trung Quốc tiếp tục vây chặn tàu cá Việt Nam (CP). – Tàu Trung Quốc bám sát tàu Kiểm ngư ở khoảng cách 50m (DT). – TQ dùng tàu tốc độ cao chặn tàu kiểm ngư (VNN). – Tàu Trung Quốc dàn hàng ngang húc ủi, kiên quyết chặn tàu Việt Nam (LĐ). – Tàu Trung Quốc dàn hàng ngang để chặn tàu Việt Nam (VNE). – Lợi dụng mưa giông trên biển, tàu Trung Quốc đâm lén tàu Việt Nam (ANTĐ).- Đóng tàu vỏ sắt không chỉ để đối phó Trung Quốc (VNE). “Ngư dân chúng tôi cần được Nhà nước tìm thị trường đầu ra để giá cá ổn định. Ngư dân làm ăn có lãi sẽ tấp nập ra ngư trường, tương trợ nhau bám biển. Liên tục bám ngư trường truyền thống thì mới có thể theo dõi mọi hành động của Trung Quốc, phối hợp với cơ quan chức năng giữ chủ quyền của Tổ quốc“. – Nhiều ưu đãi cho ngư dân đóng mới tàu công suất lớn vươn khơi (CAND). – Cho vay ưu đãi đến 95% tổng giá trị đầu tư đóng mới tàu cá và dịch vụ hậu cần nghề cá (CAĐN).
- Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh thăm tàu Cảnh sát biển, Kiểm ngư và ngư dân tại Đà Nẵng: Làm giàu từ biển kết hợp với bảo vệ chủ quyền Tổ quốc (CAĐN). – Phải có đội tàu mạnh mới đương đầu được những uy hiếp trên biển (PLTP).
- Trung Quốc nói sẽ không đưa tàu chiến ra bảo vệ giàn khoan (VOA). – Trung Quốc điều tàu hải cảnh mới đến Biển Đông diễn tập (VNE). – Những lần thót tim đụng máy bay Trung Quốc uy hiếp ở Hoàng Sa (VTC).
- Ghi “nóng” từ vùng biển Hoàng Sa (Việt Nam) ngày 13/6: Kiên cường đấu tranh trước mọi hành vi vi phạm (CAND). – Ký sự: TRƯỜNG SA – PHONG BA, ĐẰNG NGÀ – bài 1: Cây chỉ thị chủ quyền (Nguyễn Văn Minh).
- Tập Cận Bình: Chủ động uy hiếp, chủ động tấn công trên Biển Đông (GDVN). “Trên
thực tế, ngay từ tháng 12/2012 Tập Cận Bình lần đầu tiên đề ra phương
châm phát triển quân đội “gọi là đến, đến là đánh, đánh là thắng” ngay
trong chuyến tuần du phương Nam, thị sát đại quân khu Quảng Châu và hạm
đội Nam Hải. Tập Cận Bình nói câu này khi đang đứng trên chiến hạm của
hạm đội Nam Hải. Đó chính là biểu hiện của của chủ động phòng ngự, chủ
động uy hiếp và chủ động tấn công, Đa Chiều bình luận“. - Không thể nhân nhượng Trung Quốc mãi được! (PLTP).
- Trung Quốc mở chiến dịch chống lại Việt Nam (Diplomat/ TCPT). “Cho
đến nay Trung Quốc không có ý định thay đổi việc gia tăng các chiến
dịch chống lại Việt Nam… bằng cách phản đối lại các cáo buộc từ phía
Việt Nam, Trung Quốc cố gắng nhắc nhở tất cả mọi người rằng vụ tranh
chấp này có hai khía cạnh – và thừa cơ hội này Bắc Kinh muốn cho các
quốc gia lâu nay phụ thuộc vào quan hệ kinh tế và chính trị với Trung
Quốc có thêm lý do để họ ủng hộ Bắc Kinh“.
- Trung Quốc bịa đặt trắng trợn (NCT). – Phản bác lý sự “chủ quyền” của Trung Quốc (TT). – Phản bác lý sự ngụy biện về ‘chủ quyền’ của TQ (VNN). “Một
số quan chức cao cấp, tướng lĩnh, nhà ngoại giao, học giả TQ lên tiếng
cho rằng TQ có chủ quyền ở quần đảo Nam Sa (Trường Sa); giàn khoan Hải
Dương-981 nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Hoàng Sa thuộc TQ; VN cản
trở hoạt động thăm dò dầu khí của giàn khoan Hải Dương-981 tại vùng
biển mà VN không có chủ quyền…
- Bối rối với “giấy nợ” chủ quyền biển đảo (RFA). NNC Đinh Kim Phúc: “Những
ai không biết phát huy nội lực, không biết biến thời cơ thành sức mạnh,
không tranh thủ được sự đồng thuận của thế giới thì lịch sử muôn đời sẽ
nguyền rủa kẻ đó“. – Trọng Nghĩa – Chuyện giàn khoan và “Lê Chiêu Thống” thế kỷ 21 (Dân Luận).
- Hòang Mai: ÔNG PHẠM VĂN ĐỒNG VÀ NỖI ĐAU NƯỚC VIỆT (BVN). “Nếu
như Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay, không có những thay
đổi táo bạo, mang tính quyết định, nhưng hợp với lòng Nhân Dân và xu thế
lịch sử, tranh thủ thời cơ được sự ủng hộ của Nhật Bản, Hoa Kỳ… thì
chính họ, chứ không phải ai khác, sẽ đóng đinh lên tấm ván thiên cho
Đảng cộng sản Việt Nam. Sự vớt vát cuối cùng đối với danh dự những cá
nhân phải chịu trách nhiệm trước lịch sử đang nằm trong tay các vị thuộc
Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay“.
- Thoát Trung, nhưng coi chừng một sai lầm bi đát! (Nguyễn Gia Kiểng) (TL). “Nguyễn
Tấn Dũng có thể không phải là người nhiệt tình nhất với chính sách phục
tùng Trung Quốc nhưng cũng không ai có thể thân Trung Quốc hơn ông.
Muốn ‘thoát Trung’ mà lại ‘phò Dũng’ là rất sai, sai một cách bi đát“.
Cái khổ của dân ta là cần một người để
‘phò’ nhưng không có nhiều sự lựa chọn, vì trong số các lãnh đạo CSVN
thì ai cũng dính chàm! Trong bốn ông tứ
trụ triều đình, chỉ biết chọn ông nào ít tệ hơn, 3 ông kia hoặc là ra
mặt thân với Tàu, hoặc là im lặng không nói năng gì, duy chỉ có ông thủ
tướng là tuyên bố hùng hồn “Không đánh đổi chủ quyền lấy hữu nghị viển vông“,
là điều mà người dân VN muốn nghe trong lúc này (cho dù từ lúc ông thủ
tướng tuyên bố cho tới bây giờ, chưa thấy ông làm gì hay nói gì thêm),
nên đành… chọn ông thủ tướng!
- Hạ Đình Nguyên: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trở thành thái hậu Dương Vân Nga, tại sao không? (BVN). “Gỡ
nhục cho mình, tháo ách cho nước, làm đối phương kinh ngạc, giá như
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng nhân dân xoay trục, mà khẳng khái đứng
dậy trao ghế cho người khác, như Thái hậu Dương Vân Nga đã làm! Đất
nước sẽ phát triển, Biển Đông sẽ bình yên, thế đứng của Việt Nam sẽ bền
vững. Và ông sẽ được toàn dân xem xét, có thể được tôn vinh về nhân
cách. Bám ghế thêm hai năm, rồi thui thủi ra về với một linh hồn rách
nát, phỏng thân thế sự nghiệp có ra gì! Cái vinh quang chân chính sao
không nắm lấy?“
- Dân ta không hề sợ kẻ thù xâm lược nhưng đừng để dân sợ một số ai đó trong lãnh đạo ta yếu hèn ! (Quê Choa). ” ‘Nội
lực là chính’ nhưng khi ta còn yếu sao không thể liên minh quân sự với
các nước có chung kẻ thù để bảo vệ đất nước ta, quyền lợi sống còn của
ta ? Dân ta không hề sợ kẻ thù xâm lược nhưng đừng để dân sợ một số ai
đó trong lãnh đạo ta yếu hèn !” – Liên minh với Nhật để bảo vệ đất nước, tại sao không? (FB Awake Phamtt).
- Những kẻ “ấu trĩ tả khuynh trong chính trị” đang lợi dụng tình hình nóng bỏng trên Biển Đông (Báo KH/ Quê Choa). Bình luận của nhà văn Nguyễn Quang Lập: “Đây là bài viết rất đặc trưng của ‘phương pháp phê phán tuyên giáo‘
vẫn áp dụng hơn nửa thế kỉ nay, chưa khi nào các ông tuyên giáo giật
mình tự hỏi: tại sao mình nói hoài mà chẳng ai nghe? Thưa rằng, muốn phê
phán ai phải tôn trọng người đó thì phê phán mới có hiệu quả. Tự cho
mình là thông thái để mắng người ta là ấu trĩ, tự cho mình nắm chân lý
để qui chụp người ta đủ điều thì sự phê phán đó đáng bỏ ngay vào rọt
rác, người phê phán nhất định bị khinh rẻ“.
- Chuyện trái bóng và giàn khoan (RFA). “Nói
vậy chứ dân tình bây giờ họ thường bảo là chuyện nhà nước kệ họ, mấy
ngày đầu thôi chứ giờ cũng bình thường rồi, giờ hầu như mọi người cũng
coi bình thường rồi, như chuyện con nít giỡn nhau thôi, cứ bơm lên cho
vui thế thôi, chứ quyền lực nằm trong tay người ta, trấn an về mặt tâm
lý được rồi, cứ tổ chức này nọ, tình hình bây giờ là thế!” - Chuyện phiếm: mọi việc cứ để đảng và nhà nước lo (NBG).
- Trung Quốc hớ miệng thừa nhận đã dùng vũ lực để có được Hoàng Sa (PLTP). “Trong
bài viết của mình, giáo sư Yingchun đưa ra một thông tin quan trọng. Đó
là, trước sự kiện Trung Quốc dùng vũ lực đánh chiếm quần đảo Hoàng Sa
vào năm 1974, vị này giải thích đó là hành động ‘tự vệ’. Theo Hiến
chương LHQ, chiếm đóng bằng bạo lực không mang lại chủ quyền nhưng ông
Yingchun lại viện dẫn điều 51 Hiến chương LHQ rằng một nước có chủ quyền
có quyền tự vệ để duy trì tính toàn vẹn lãnh thổ của mình. Do đó, hành
động của Trung Quốc năm 1974 là dùng quân sự để chống lại quân đội của
Việt Nam Cộng Hòa để bảo vệ ‘lãnh thổ’ của họ“.
- Đề nghị giải pháp giải quyết tranh chấp Việt – Trung về chủ quyền biển, đảo bằng trọng tài quốc tế (Trương Nhân Tuấn). – PHẢI KIỆN NHƯNG KIỆN CÁI GÌ KIỆN NHƯ THẾ NÀO KHI NÀO? (BS).
- Phạm Chí Dũng : Việt – Mỹ lộ dần những tín hiệu mới (RFI/ Ba Sàm). “Xu
hướng ngả dần về phương Tây cũng dần phải trở thành một xu thế không
cưỡng lại được, bất chấp một lực lượng nhân sự “thân Trung” nào đó vẫn
có thể tìm cách phá bĩnh. Tiến độ này sẽ cho thấy xu thế hợp tác quân sự
giữa Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ được nâng dần về cấp độ“.- Đại sứ Trương Triều Dương: “Philippines và VN ở cùng một bên” (PLTP). – Video: Đại sứ Việt Nam tại Philippines chỉ trích đường lưỡi bò Trung Quốc (VNE). – Đại sứ Việt Nam tại Philippines kêu gọi hai nước đoàn kết (VNE). Đại sứ Trương Triều Dương: “Chúng ta phải đoàn kết. Và đoàn kết lại, chúng ta sẽ chiến thắng“. Nên đoàn kết bằng những hành động thiết thực, như tham gia với Philippines trong vụ kiện đường “lưỡi bò”, thay vì những lời nói suông. – Video: Đại sứ Việt tại Philippines kêu gọi hai nước đoàn kết (VNE).
- Philippines:Báo cáo mật về hoạt động trái phép của TQ ở Trường Sa (Soha). – Philippines tố TQ thay đổi hiện trạng 5 bãi đá ở Biển Đông (VNN). – Philippines tố cáo Trung Quốc cải tạo đất ở Trường Sa (TT). – Phỏng vấn GS Richard Heydarian, ĐH Ateneo De Manila, Philippines: VN là nạn nhân chính sách lãnh thổ hiếu chiến của Trung Quốc (DT). – ‘Hải quân Philippines, Việt Nam giao lưu là thành công lớn’ (Zing).
- Việt Nam nhận thêm nhiều ủng hộ từ các nước về vấn đề Biển Đông (VOV). – Học giả quốc tế kêu gọi Liên Hợp quốc ngăn chặn hành động “hooligan” trên biển Đông (LĐ). – Biển Đông: Cần ngăn chặn nạn hô-li-gân cả trong quan hệ quốc tế (DT). – Campuchia lo ngại sâu sắc về tình hình Biển Đông (VNN).
- Trung Quốc chỉ trích nghị quyết của Hạ viện Nhật Bản về Hoàng Sa (RFI). – Bị Nhật tố cáo, truyền thông Trung Quốc “lồng lộn” (Soha). – TQ nói Nhật có ‘hành vi mạo hiểm’ (BBC). – Tokyo bác bỏ tin chiến đấu cơ Nhật bay sát máy bay Trung Quốc (RFI).
- Kh-29 – Tên lửa có đầu đạn ‘khủng’ nhất Việt Nam (Sea Times).
- Công tác tuyển sinh trong quân đội: Bảo đảm tốt nhất quyền lợi của thí sinh (QĐND). – Sinh viên ngày nay phải xếp bút nghiên nhưng không thấy việc làm của mình vì mục đích cao cả là “Vì dân ta liều thân/ Thấy đoàn ta tiến tới/ Nước non chào mời“, bởi QĐND Việt Nam ngày nay đâu còn “trung với nước” nữa, mà là “trung với đảng”, nhiệm vụ hàng đầu của QĐND chẳng phải bảo vệ dân, mà là bảo vệ đảng.
- Bom nổ chậm Trung Quốc gài tại dự án gần tỉ đô ở Hà Nội (Cầu Nhật Tân). “Theo tiến độ, dự án này sẽ hoàn thành đưa vào chạy tháng 1/2015. Chẳng biết các vị “16 vàng, 4 tốt” với nhau thế nào mà qua 3 năm thi công, tiêu hàng vài trăm triệu đô mà công trình vẫn chưa xong phần móng cọc nhưng lại kiến nghị Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh mức đầu tư lần 1 từ 552 triệu USD lên tới 891 triệu USD, tăng 339 triệu USD để Chính phủ vay tiếp của Trung Quốc“.
- Tìm lối đi mới (NLĐ). – TPHCM: Đối mới công nghệ để khỏi phụ thuộc Trung Quốc (TBKTSG). – Để nông sản bớt phụ thuộc vào Trung Quốc (TBKTSG). – Hãng lữ hành TQ ‘ngưng hoạt động’ ở VN (BBC).
- Thêm 14 người bị khởi tố sau vụ biểu tình bạo động chống Trung Quốc (VOA). – Đài Loan, Việt Nam bàn về đền bù cho các công ty thiệt hại vì bạo động (RFI). – VN – Đài Loan đàm phán bồi thường (BBC).
- Gia đình tù nhân lương tâm Đặng Xuân Diệu kêu cứu (RFI). “Thời
gian trong tháng 4, Diệu đã tuyệt thực. Sang đầu tháng 5/2014, họ cắt
cơm trưa. Kéo dài đến hôm nay, Diệu bảo đã 50 ngày nhịn đói. Em chỉ đọc
được qua văn bản mà Diệu viết ra cho em, chứ Diệu cũng không viết là liên tục, hay cắt đoạn, như thế nào em cũng không hiểu“. - Nguyễn Trung Tôn – Những bài học trong chốn lao tù (1) (Dân Luận).
- Vài ký ức nhân kỷ niệm 5 năm ngày tôi bị bắt, 13/6/2009 (FB LS Lê Công Định). “Sau khi đọc lệnh bắt giam, các nhân viên an ninh lập tức kiểm tra máy tính cá nhân của tôi. Họ mừng rỡ phát hiện bản ‘Tân Hiến Pháp’ vì có lẽ đó là bằng chứng sáng giá nhất của một ‘kế hoạch lật đổ nhà nước CHXNCN Việt Nam’. Tôi thoáng nghĩ ngay đến sự nguy hiểm của tài liệu này, vì không biết họ sẽ suy diễn trong tưởng tượng đến đâu. Thật ra, nguồn gốc của tập bản thảo bỗng chốc trở nên danh tiếng đó lại hết sức giản dị, bởi đấy chỉ đơn thuần là công trình học thuật cá nhân của tôi mà thôi, không một mưu tính chính trị nào ẩn giấu bên trong, như đã được cơ quan an ninh và hệ thống truyền thông nhà nước thổi phồng“. – Trí thức! (Nguyễn Đình Bổn).
- Mọi đối phó phi tự nhiên đối với “tính trời” trước sau sẽ chỉ uổng công (thư Nguyễn Huệ Chi) (Văn Việt).
- Khẩn báo về tình hình Giáo hội Mennonite tại Bình Dương (FB CĐVN/ Dân Luận).
- Nhắn tin cho Nguyễn Văn Thạnh (ĐHLV).
- Phạm Thành: Tiểu thuyết Cò hồn Xã nghĩa 19 + 20 (BĐX).
- Dư A Liên – Nước Mỹ: Chủ nghĩa cá nhân và tinh thần thượng tôn pháp luật (Dân Luận).
- Vì sao Tổng biên tập báo Đại Đoàn Kết Đinh Đức Lập chưa bị cách chức? (NCT). Vì chỉ có “cơ cấu” lên, không có “cơ cấu” xuống.
- Bộ trưởng Bộ Tư pháp: Ưu tiên “dọn dẹp” hệ thống pháp luật VN (TT). “Bộ luật hình sự sửa đổi sắp tới cũng phải được rà soát rất kỹ để bảo vệ tốt nhất quyền con người, quyền công dân. Chúng ta tất nhiên phải bảo vệ chế độ, bảo vệ an ninh quốc gia“. Ông Bộ trưởng Tư pháp vẫn không quên cái đuôi “bảo vệ chế độ” thì làm sao có thể bảo vệ quyền công dân được Hiến pháp bảo đảm, khi vẫn cho “chế độ” đứng trên cả luật pháp?
- Đại tướng Trần Đại Quang, Bộ trưởng Bộ Công an: Kiên quyết chống tham nhũng ngay trong cơ quan chống tham nhũng (LĐ). Nếu cơ quan chống tham nhũng cũng tham nhũng thì lấy gì bảo đảm rằng cái sự “kiên quyết chống tham nhũng” của Bộ trưởng Quang có thể chống được tham nhũng? – “Đang theo dõi tài sản của lãnh đạo ngành thanh tra” (VnEconomy).
- Vẫn tranh luận tín nhiệm cao, tín nhiệm thấp (VNN). – Đề nghị lấy phiếu tín nhiệm hai lần trong nhiệm kỳ (TT). – Nên mở cơ hội để người có phiếu tín nhiệm thấp từ chức (LĐ). – Chung thủy cao, chung thủy và chung thủy thấp (NLĐ). “2 vợ chồng nhà nọ khi nghe Quốc hội soạn thảo về lấy phiếu tín nhiệm với 3 mức đã đưa ra 3 tiêu chí sống chung thủy: ‘chung thủy cao – chung thủy và chung thủy thấp’. Sau 1 năm, thấy chồng quan hệ lăng nhăng nên bà vợ đề nghị sửa, hoặc chung thủy hoặc bồ bịch, không thể chọn cả hai. “Ông chồng không nghe, vẫn bảo giữ 3 mức như thế, bà vợ bảo ngay ‘dây thần kinh của ông bị đứt à’?“
- Nguyễn Mộng Hoài: Ai nợ và bao giờ sạch nợ? (Quê Chao). “Món
nợ bao trùm nhất không thể nào cân đo đong đếm được là món ‘nói dối
dân’, từ nói dối dân, đến ‘nói một đằng làm một nẻo’, tiền hậu bất nhất,
trong đó có bệnh thành tích là món nợ nói dối lớn nhất, bao trùm tất cả
mọi linh vực, mọi cấp, mọi ngành. Hầu hết những báo cáo từ cấp thấp
nhất là thôn xã, phương lên cấp trên đều mắc bệnh thành tích và nói dối,
hoặc nói cho vừa lòng cấp trên chứ không phản ảnh đúng diễn biến thực
tế. Món nợ này khó lòng trả nợ nếu như vẫn cái bệnh trầm kha ‘nói lấy
được’ lâu nay đã thành khó chữa“.- “Ai thương dân như con mới đủ tư cách làm quan!” (PLTP).
- Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam: Thêm một đề án đường sắt lỗi thời (LĐ). – Biển hạn chế tốc độ 40 km/h làm nghèo đất nước (Zing). – Bộ trưởng Thăng ‘trảm’ biển giảm tốc độ dưới 40 km/h (DV).
- Tìm ra: 1.300 cảnh sát giao thông không nhận mãi lộ (VNE). Như vậy là ngoài 1.300 người này, tất cả các CSGT khác đều nằm trong diện nghi vấn “nhận mãi lộ”? – (VQ Channel).
- Tòa tuyên nguyên trưởng công an xã 18 tháng tù treo (TT). – Y án sơ thẩm vụ người dân chết bất thường tại trụ sở công an (NLĐ).
- Thêm tình tiết kinh hoàng bác sĩ Cát Tường phẫu thuật chết nạn nhân (KT).
- Cần thiết xây dựng Trung tâm KH&CN hạt nhân (TS).
- Philippines-VN: ‘Cáo cuộc đẩy giá gạo’ (BBC). “MMVA cáo buộc hai ông đã ‘giúp đội giá gạo’ nhập khẩu lên ít nhất 30 đô la mỗi tấn và số tiền “lại quả” hai ông này có thể nhận được lên đến 25 triệu đô la“. – Vinafood 2: “Không có chuyện hối lộ để bán gạo cho Philippines” (VnEconomy).
- (TQ không KD). – (TQ không KD). –
- Báo chí Cuba lên tiếng về vụ các diễn viên ba-lê đào thoát (RFI).
- Điểm nóng Hoàng Sa ngày 13.6: Tàu Trung Quốc húc, ủi, chặn tàu Việt Nam (LĐ). – Biển Đông nóng: TQ huy động tàu cao tốc, Campuchia lên tiếng (ĐV). – Trung Quốc hung hăng điều tàu hải cảnh mới đến Biển Đông (ĐV). – TQ đưa tàu hải cảnh cỡ lớn vào hoạt động ở Biển Đông (VNN). – Tàu pháo Trung Quốc giả dạng tàu hải cảnh ở Hoàng Sa (TT). – Từ Hoàng Sa: Máy bay tuần thám TQ bay quanh giàn khoan (VNN). – Kỳ II:Mổ xẻ 10 mẫu tàu cá vỏ thép của Trung Quốc (ĐV).
- Ý đồ của Trung Quốc trong chiến dịch hạ đặt giàn khoan Hải Dương-981 (VNN). – Vạch trần “mưu đồ” TQ khi xây đảo nhân tạo tại Gạc Ma (XHTT). – Trung Quốc xây dựng trái phép tại bãi đá Tư Nghĩa: Ngày càng lộ rõ âm mưu độc chiếm Biển Đông (LĐ). – Clip: Tàu cuốc Thiên Kình Trung Quốc mở luồng, xây dựng trái phép trên bãi đá Tư Nghĩa, Trường Sa (LĐ). – Cộng đồng quốc tế lên án Trung Quốc xây căn cứ quân sự ở Trường Sa (CP).
- Trung Quốc vu khống tàu Việt Nam đâm va hơn 1.500 lần (VNE). – Vu cáo trước Liên hợp quốc, TQ lộ điểm yếu (DT).
- Trung Quốc : Thà chịu mất mặt trước thiên hạ (PT). - Mỹ nói tuyên bố của Trung Quốc là “cực kỳ lố bịch” (VOV). – Mỹ nói Trung Quốc ‘lố bịch’ khi phủ nhận điều lực lượng quân sự đến Hải Dương-981 (TN). – Mỹ: Trung Quốc dối trá và ngụy biện về thực tế ở Biển Đông (Infonet). – Có phải Trung Quốc đang nhanh chóng trở thành siêu cường – cùng cặp với Mỹ? (VHNA). - 3 năm biên chế 3 tàu sân bay: TQ vượt mặt Mỹ hay đang “chém gió”? (Soha).
- Phản ứng khó lường Trung Quốc mới chùn tay (RFA). “Trung
Quốc không còn phải tiếp tục lớn tiếng xác định chủ quyền lânh hải,
lãnh thổ, mà đã thực hiện lịch trình chiến lược bằng những hành động
“tiên hạ thủ” để tạo nên thực tế không thể đảo ngược về lãnh thổ, lãnh
hải. Trung Quốc sẽ tiếp tục hành động như vậy trừ phi Hoa Kỳ và đồng
minh của Mỹ ở châu Á cũng như nơi khác có phản ứng gắn bó hơn“. – Chuyên gia Biển Đông: Mỹ đề xuất “đóng băng leo thang” là dấu hiệu tốt (DT).
- Trung-Nhật lại khẩu chiến (PLXH). – Nhật hối thúc Trung Quốc lập đường dây nóng về an ninh biển (VNE).
- Nực cười, phẫn nộ, nhưng hãy coi chừng Trung Quốc (RFA). “Dường
như Việt Nam trì hoãn và chờ đến thời hạn tháng 8 để xem động tĩnh của
Trung Quốc ra sao với cái giàn khoan HD-981. Giả sử Hà Nội tin rằng Bắc
Kinh không rút, thì có thể họ vẫn muốn chờ qua thời điểm đó để hành
động pháp lý được mạnh hơn về chính nghĩa và về mặt tinh thần tôn trọng
hoà bình và hữu nghị, khi Trung Quốc đã chứng tỏ họ hết mực ngoan cố“.
Bắc Kinh có rút hay không thì VN cũng vẫn
phải kiện, bởi không phải chỉ kiện cái giàn khoan, mà là kiện cái “đường
lưỡi bò” liếm biển, đảo VN. Ai dám bảo đảm rằng TQ sẽ không đưa giàn
khoan vào vùng biển VN lần nữa? Ai dám chắc rằng TQ sẽ không đánh đập,
cướp bóc ngư dân VN trên vùng biển của mình? Nếu không kiện, TQ sẽ tiếp
tục các hành động leo thang, xâm lược chủ quyền biển đảo của VN.
- Phản bác luận điểm của Tàu cộng như thế nào? (Nguyễn Văn Tuấn). “Đọc
bài gọi là “phản biện” của ông Trần Công Trực (1) tôi thấy có phần hời
hợt và thiếu tính thuyết phục. Những điểm trình bày trong bài viết có lẽ
chỉ nói cho “phe ta” đọc cho vui mắt thôi, và tạo ấn tượng học thuật
qua danh xưng. Nhưng đứng trên phương diện học thuật thì bài phản biện
này chưa đạt chuẩn để lên võ đài tranh luận với các học giả Tàu. Đây
chính là vấn đề của VN: chỉ thích nói cho nhau nghe, mà không phản bác
đối phương một cách trực tiếp. Hệ quả là chính ta ru ngủ ta“. – Tiến sĩ Trần Công Trục vạch mặt các “bằng chứng” của Trung Quốc (GDVN).
- Phạm Quốc Tuấn, Công ty luật Phuoc & Partners: Thương lượng có nguyên tắc – biện pháp bảo vệ chủ quyền (TBKTSG).
- 4 loại bản đồ cổ khiến Trung Quốc “cứng họng” (3) (KT). – Quần đảo Hoàng Sa mãi mãi thuộc chủ quyền của Việt Nam (DT). – HIÊN NGANG TRƯỜNG SA – Bài 3: Giàn khoan và kế nghi binh của Trung Quốc (ĐĐK).
- Tranh cổ động khẳng định chủ quyền hội tụ tại Quảng Ngãi (VNE). – Thơ: NHẬN DIỆN BẠN THÙ / Trần Kế Hoàn (Trần Mỹ Giống). – Bài hát: (Nguyenphuyen). Sáng tác: Nguyễn Phú Yên; thể hiện: NS Tuấn Khanh.
- Đổi tên Đảng, để Thoát Trung (GNLT). “Tôi
đề nghị Đảng cộng sản VN thoát khỏi cái danh xưng ‘cộng sản’,
cho khỏi trùng hợp với cái tên của ‘Đảng cộng sản TQ bành
trướng xâm lược’.” - Buổi sáng đầu hè (Alan Phan). “Đừng
hoang tưởng là con sói sẽ biến thành con cừu vì đạo lý hay lương tâm.
Trên cùng căn bản, khi quyền lực và quyền lợi đã được một nhóm người
thâu tóm, đừng hy vọng họ sẽ buông thả dễ dàng. Và cũng đừng nên chủ
quan: khi đang nắm quyền, họ vẫn có nhiều “options” hơn các người ngoài
cuộc“. - Trần Vũ – Thời điểm của canh tân (DĐTK). – Xin bắt đầu lại những ước mơ (DLB).
- TRUYỀN THỐNG CHIẾN TRANH NƯỚC LỚN (PHẦN 1) / Vũ Hữu Trác (Trần Mỹ Giống). – TRUYỀN THỐNG CHIẾN TRANH NƯỚC LỚN : Phần 2: Mưu kế và lý tưởng / Vũ Hữu Trác “Người
Mỹ chiến thắng người Nhật, tuy không giải thích, lý tưởng thắng hay
tinh thần dân tộc thắng, Cũng không thể giải thích gì sau đổ vỡ rất lớn
đó, sau này người Mỹ người Nhật và Hàn Quốc vẫn kết bạn xây dựng Nhật
Bản, Hàn Quốc trở thành một trong những cường quốc kinh tế hàng đầu. mặc
dù chiến tranh Mỹ- Nhật không phải không mang lại đau thương khủng
khiếp cho dân tộc“.
- Cho Trung Quốc thuê đất: Khó mà yên tâm kiểm soát! (ĐV). – Sáu “không” của các nhà thầu TQ (FB Bùi Việt Hà).
- Đỉnh cao trí tuệ loại người: Tiền mệnh giá 30 đồng Việt Nam (NKYN/ DLB).
- Về những người đã tự nguyện theo CS (DLB).
- Chính quyền Dack Nong bảo kê cho công ty tư nhân cướp đất, đánh dân, công an bắt dân trái luật ! (Lê Hiền Đức). – Công an & côn đồ cùng chiến tuyến khủng bố người dân (DLB).
- “Cử tri chê sao đại biểu Quốc hội dốt thế”(?!)(NLĐ). – Baron Trịnh: Miệng quan, trôn trẻ (BS). “Chỉ
trong vòng một tuần, cần-lao An-nam đã bội thực với những phát ngôn ngớ
ngẫn, phi thực tế và xuẩn ngốc của các quan chức chính phủ như đã nói ở
trên. Với những bộ trưởng, cục trưởng như thế này, thì những yếu kém,
bất công vẫn tồn tại trong xã hội là điều khó tránh khỏi. Điều đau xót
nhất là những phát ngôn này lại nằm hầu hết ở hai lĩnh vực giáo dục và y
tế – những lĩnh vực quan trọng nhất trong việc hình thành nên một xã
hội văn minh và hiện đại“. - Quan Béo Phọt Óc Heo (Đinh Tấn Lực).
- Thảo luận về Dự án Luật Đầu tư (sửa đổi): Cần chú trọng ưu đãi đầu tư cho người dân (PLXH). – Lo ngại sửa Luật đầu tư cản trở quyền tự do kinh doanh (TT).
- Khi nào mới hết cảnh Một người dân chết bất thường sau khi ở trụ sở công an (DV). “Khi
thay quần áo cho em tôi, gia đình phát hiện vết bầm tím trên ngực. Gia
đình có thắc mắc thì các anh công an có trả lời: ‘Nếu gia đình có ý kiến
gì thì sẽ khám nghiệm tử thi‘.”
- Đang mang thai vẫn bị tạm giam (PNTP).
KINH TẾ- Toàn cảnh kinh tế Việt Nam 13-6-2014 (VietFin).
- Xung quanh đồn đoán Ngân hàng Nhà nước hạ dự trữ bắt buộc (VnEconomy). - Tổng quan chuyển động Tài chính – Ngân hàng 13-6-2014 (VietFin).
- Chứng khoán chiều 13/6: Tiền quá “hẻo”, giá lình xình (VnEconomy). – Nhận định chứng khoán tuần 16-20/6: “Khó tăng mạnh” (VnEconomy). – Blog chứng khoán: Chờ yếu tố hỗ trợ mới
- Cái gì tạo ra niềm tin kinh doanh? (TBKTSG). Facebooker Nguyễn Vạn Phú: “Người
ta cứ bàn mãi chuyện cải thiện môi trường kinh doanh. Nhưng đi lại cũng
chỉ nói chuyện giảm bao nhiêu giấy phép, ngày chờ cấp phép, giảm bao
nhiêu thủ tục, bớt bao nhiêu cửa hành chính. Cái đó đâu quan trọng bằng
xây dựng niềm tin ở người bỏ tiền ra để sản xuất, kinh doanh. Niềm tin
đó là họ sẽ được luật pháp bảo vệ chứ không phải luật ưa nhào nặn thế
nào cũng được“.- “Việt Nam cần giảm chi lương cho cán bộ khu vực công” (VnEconomy).
- Gánh nặng bảo lãnh nợ vay (TBKTSG).
- Phải quy định “mở” để DN vươn ra thế giới! (HQ).
- Èo uột cảng biển (*): Năng lực khai thác trông chờ “hà bá” (NLĐ).
- Vực dậy kinh tế chợ (NLĐ).
- Không dám thu hoạch cà rốt vì sợ… rớt giá (DV).
- Nông dân chán ruộng vì chính sách thu mua tạm trữ (LĐ). – Nhiều lúc ta tự dìm hàng mình (NNVN).
- Nông sản Trung Quốc vẫn ùn ùn đổ vào chợ Việt (DV).
- Trung Quốc giận dữ vì Canada hủy visa đầu tư (Celia Hatton) (Thông Luận).
- Dự án ngân hàng cho nhà nông Indonesia (BBC).
- Hồ Quốc Tuấn, giảng viên Đại học Bristol, Anh: Dấu hiệu bất thường của một nền kinh tế (TBKTSG).
- Lãi suất ngân hàng đang giữ ở mức nào? (VnMedia).
- Mỗi người Việt Nam gánh 905 USD nợ công (TP/ Zing). Đã có đảng và nhà nước lo rồi!
- Nhận định chứng khoán 16/6: Tạo đỉnh ngắn hạn (BizLive). – Cổ phiếu ngành dầu khí tăng giá mạnh nhất thời gian qua (CafeF).
- Giá cao su xuất khẩu giảm sâu (HQ). – Dân khóc chặt bỏ vàng trắng cao su (ĐV).
- Nhật Bản thoái vốn khỏi Trung Quốc (DĐDN).
- Citigroup đối mặt án phạt 10 tỷ USD (CafeF).
VĂN HÓA-THỂ THAO- CA KHÚC: THIÊNG LIÊNG BIỂN ĐẢO VIỆT NAM (Nguyễn Trọng Tạo).
- Nguyễn Huy Thiệp và bước ngoặt của Văn học Việt Nam sau năm 1975 (kỳ 1) (Văn Việt).
- II-Mặc Đỗ trăm năm: VĂN HỌC VIỆT NAM BIỂN NGOÀI -Cuộc di tản ra khỏi Việt Nam, tháng 4. 1975 (Da Màu).
- YÊU THỜI ĐỒ ĐỂU – KỲ 135 (Nhật Tuấn).
- Bão (Nguyễn Đình Bổn). – Tháng Sáu (Da Màu). – Những ngã tư do dự…
- Tranh luận: Tư tưởng Phan Chu Trinh là cải lương hay cách mạng? (Dân Luận).
<- Sài Gòn ngày xưa: Ông chủ nhà sách Khai Trí Sài Gòn (Dân Luận).- Nhớ về Giáo sư Nguyễn Ngọc Doãn (SK&ĐS).
- Nghệ sĩ Xuân Phát – thân sinh của Dustin Nguyễn qua đời (TN).
- Văn hóa Nhật Bản: Từ vựng, phong tục, quan niệm (TS).
- Ngày Hiền Phụ: 5 điều tuyệt vời về bố có thể bạn chưa biết (DT).
- Tiếc phố cổ Hà Nội, phục tỷ phú Việt ở Campuchia (DT).
- Ngành xuất bản cũng cần vốn ODA (TS).
- Tư liệu: Tính cách người các tỉnh của Trung Quốc (Trần Kinh Nghị).
- Nhà tiên tri Vanga dự đoán về thảm họa năm 2014 (MTG).
- Brazil ăn mừng chiến thắng trong trận mở màn World Cup (VOA). – Brazil nhập cuộc bằng chiến thắng Croatia không thuyết phục (RFI). – Trọng tài thổi trận mở màn là ‘bê bối’ (BBC). – World Cup Brazil 2014: Sau trận mở màn (RFA).
- Cơ hội rửa hận: ‘Hà Lan gặp Tây Ban Nha’ (BBC). – Cơn lốc da cam ‘không hạnh phúc’ (BBC).
- Bên lề sân cỏ – 2 (BBC). – Hành trình sáu tháng tới World Cup (BBC).
- Tạ Đức: Trao đổi với ông Hà Văn Thùy về “Nguồn gốc người Việt-người Mường” (VHNA). – PGs.Ts
Bùi Xuân Đính đề nghị các cơ quan có thẩm quyền có ý kiến chính thức về
sách “Nguồn gốc người Việt – người Mường” của Tạ Đức (VHNA). – Tạ Đức: Về lá thư của Bùi Xuân Đính
- SƯƠNG KHÓI MẶT NGƯỜI (Kì 23: Chương 32) : Tiểu thuyết PHAN ĐẠT NINH (Trần Mỹ Giống).
- Truyện ngắn đầu tay của Nhà văn Nam Ninh (Trần Nhương). – Trái Sầu Đâu – Truyện ngắn của Dương Kim Ngân (Văn Việt).
- THẰNG MINK (Tương Tri). – TẤM ẢNH
- Sách để bày và sách để đọc (Chúng Ta).
- Chiêm nghiệm về cõi người (Trần Nhương).
- Làng gốm thủ công cuối cùng ở Bình Dương (Zing).
GIÁO DỤC-KHOA HỌC- Đầu tư cả ngàn tỉ đồng vẫn chưa hiệu quả: Mục tiêu quá lớn (TN). – Đề án giáo dục sao hời hợt thế? (NLĐ). “Rất nhiều nước trong khu vực có nền giáo dục tiên tiến như: Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc…, không hiểu sao các vị ở Bộ Giáo dục và Đào tạo không học hỏi được gì“. – Thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao (ND).
- Bắt đầu công bố điểm thi tốt nghiệp THPT (Zing). – Tỉnh đầu tiên công bố kết quả tốt nghiệp THPT: Đỗ 99,3% (NLĐ). – Công bố điểm thi tốt nghiệp THPT: Nhiều điểm 10 môn xã hội (NĐT). – Gia Lai: 7 điểm 10 môn Lịch sử (GDTĐ).
- Nguyên Thứ trưởng Bộ GD: “Học phổ thông 11 năm là vừa đủ” (KP).
- Trung Quốc: Mang cả hệ thống ăngten vào phòng thi quay cóp (TP).
- Giật mình với biến chứng viêm màng não mủ của viêm tai (DT).
- “Thủy tổ” của con người là cá (GDTĐ).
- 6 quan niệm sai lầm về giới nhà giàu (CafeBiz).
- Về nghị định của Bộ Giáo dục ưu tiên con cán bộ tiền khởi nghĩa: Ưu tiên hóa ra ưu…phiền ! (Trần Nhương).
- Cách mạng ngành y tế bằng công nghệ từ xa và di động (Tia Sáng).
- Video NASA: Mặt Trời Phát Phóng 2 Vệt Sáng Khổng Lồ (ĐKN). – Phát hiện biển khổng lồ bên trong trái đất (NLĐ).
XÃ HỘI-MÔI TRƯỜNG- Chấn động vì hợp đồng bán thiên thạch giá 255 triệu USD (NLĐ).
- “Loạn” nhịp sống ở chung cư 15 tầng chỉ có 1 thang máy hoạt động ().
- Vụ án Bàn tay trái đứt rời (NLĐ).
- Bị cáo đâm mù mắt bạn nhậu tự đập đầu rồi im trước tòa (PLTP/ Zing).
- Đắng lòng con kiện mẹ (NLĐ).
- Những vụ kiện tụng “oái oăm” nhất quả đất (aFamily).
- Vụ “hầu tòa vì giành đất cho trường”: Người dân đã tự trả mặt bằng (DT).
- Video: (Kênh TT).
- Ông già “trị” cướp (NLĐ).
- 57 người bị thương trong tai nạn phà ở Macau (VOA).
- Anh: Đang quay phim bất ngờ tìm thấy hơn 180 tỉ đồng trong hòm gỗ cũ (DT).
- Đối mặt nguy cơ mất điện diện rộng (VEF).
- Cô gái mạo hiểm chụp ảnh cùng bầy cá mập (Đẹp+).
QUỐC TẾ
- Cộng đồng quốc tế lo ngại về tình hình Iraq (VTV). – Mỹ, cộng đồng quốc tế tìm cách giúp Iraq đối phó với phe nổi dậy (VOA). – Irak : Bagdad trong gọng kìm của Thánh chiến Hồi giáo (RFI). – Lực lượng “Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông” là ai? (VTV).
- Hoa Kỳ buộc phải nhúng tay trở lại Irak (RFI). – Mỹ ‘xem xét mọi biện pháp’ để giúp Iraq (BBC). – Hoa Kỳ cứu xét các giải pháp trợ giúp Iraq (VOA). Tổng thống Obama: “Tôi
không loại trừ bất cứ giải pháp nào vì chúng ta có bổn phận đảm bảo là
những phần tử thánh chiến này sẽ không có chỗ đứng thường trực tại Iraq
hay tại Syria“. – Mỹ có thể không kích vào Iraq (TP).
- Tập đoàn cầm quyền Thái hứa thành lập chính phủ lâm thời trong vài tháng (VOA). – Thái Lan có chính phủ lâm thời trước cuối tháng 9 (RFI). – Thái có chính phủ mới trong tháng 8 (VNN).- Tổng thống Ukraina trình bày kế hoạch hòa bình với Putin (RFI). – Chính phủ Ukraine tái chiếm thành phố Mariupol (VOA).
- Phó Thủ tướng và 6 bộ trưởng mất ghế vì tai nạn phà Sewol (TP). – Tổng Thống Nam Triều Tiên cải tổ Nội các (VOA). – Hàn Quốc cải tổ nội các sau vụ đắm tàu Sewol (RFI). – Tổng thống Hàn Quốc cải tổ Nội các vì vụ chìm phà (VNN).
- CPI quyết định xét xử cựu Tổng thống Côte d’Ivoire phạm tội ác chống nhân loại (RFI).
- Quân nhân Mỹ trong vụ trao đổi tù nhân Taliban về nước (VOA).
- Nghĩa địa xe tải chở tên lửa trong rừng (Zing).
- Nga và Ukraine đối đầu nhau qua biên giới (VOA). – Mỹ tố Nga cấp xe tăng, tên lửa cho miền đông Ukraine (Infonet). – Ukraine phản đối ‘xe tăng Nga xâm nhập’ (BBC). – Video: Xe tăng đi từ Nga vào Ukraine (VNE). – Cuộc chiến khí đốt Nga – Ukraine sắp lên tới cao trào (DT). – Ukraine chiếm lại quyền kiểm soát thành phố cảng Mariupol (VOA). – Máy bay quân sự chở 49 người bị bắn rơi ở Ukraine (VNE).
- Phiến quân ào về Baghdad, Iraq sẽ chìm trong nội chiến? (ĐV). – Video: Giao tranh ác liệt ở Iraq (VNE). – Iraq quyết bảo vệ Baghdad trước phiến quân (VNE). – Hoa Kỳ có ‘một loạt các chọn lựa’ để giúp Iraq (VOA). – Tổng thống Obama: Sẽ không gửi binh sĩ Hoa Kỳ qua Iraq (VOA). – Chuyên gia năng lượng: Giá dầu tăng do căng thẳng tại Iraq là tạm thời (VOA).
- Afghanistan tổ chức bầu cử lần hai (RFA). – Dân chúng Afghanistan bầu Tổng thống mới giữa những đe dọa của Taliban (VOA).
- Bergdahl trở về Hoa Kỳ (VOA).
* RFA: + Sáng 13-06-2014; + Tối 13-06-2014* RFI: 13-06-2014
2342. PHẢI KIỆN NHƯNG KIỆN CÁI GÌ KIỆN NHƯ THẾ NÀO KHI NÀO?
13-06-2014
Việt Nam chúng ta tuy có đông dân, nhưng kinh tế, và nhiều mặt còn chưa phù hợp với vai trò mà chúng ta nên có trong một thế giới sôi động ngày nay. Người làm chính trị có thể coi như lái thuyền giữa biển khơi, sự tỉnh táo, linh hoạt, là không thể thiếu.
Sự kiện giàn khoan khổng lồ Haiyang Shiyou (HS) 981 của Trung Quốc ngang nhiên đặt vào vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam hơn tháng này kèm theo các hành động ngang ngược tấn công bằng vòi rồng phun nước, đâm thủng các thuyền chấp pháp và ngư dân của ta gây nên làn sóng phẫn nộ phản đối của nhân dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế. Có nhiều ý kiến khác nhau về kiện hay không kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế và thời điểm kiện cần chờ ý kiến của Bộ Chính trị?
Kiện Trung Quốc, được là ai cũng biết Việt Nam dám phản đối. Mất là mất cơ hội xác định rõ hướng đi với dân Việt và nước ngoài Việt Nam sẽ làm gì nếu Trung Quốc đưa tiếp dàn khoan vào những nơi khác. Người ta chỉ thấy Việt Nam không biết mình sẽ làm gì, thậm chí người ta còn thấy sự mất đoàn kết trong lãnh đạo.
Là con dân nước Việt, ai cũng đau đáu mối họa cho đất nước. Vấn đề kiện hay không kiện là sự quan tâm lớn của cả trong và ngoài nước. Phát biểu về những cái này, nếu không hợp với xu thế chung, sẽ dễ bị “ném đá” vì lòng yêu nước là sức mạnh vô địch nhưng nếu không hướng đúng, không sử dụng đúng thì chủ nghĩa dân tộc sẽ thành con dao hai lưỡi giống như vụ Bình Dương – Hà Tĩnh vừa qua.
Không có một Nhà nước nào lại từ bỏ chủ quyền của mình một cách dễ dàng, chịu lệ thuộc vào nước khác cả. Nhà nước Việt Nam cũng đã chuẩn bị cho các giải pháp từ nhiều năm nay cho dù còn có nhiều lúc chúng ta chủ quan, “nước chưa đến chân chưa nhảy” hay làm chưa đạt được chất lượng mong muốn.
Điều này xảy ra trong cả quân đội khi không tận dụng được thời gian để trở thành chính quy hiện đại, xảy ra trong cả nền kinh tế của chúng ta, khi không đa dạng hóa bạn hàng, không cổ phần mạnh các doanh nghiệp chuyển sang cơ chế thị trường.
Sử dụng giải pháp pháp lý
Sử dụng giải pháp pháp lý là một ứng xử văn minh mà các quốc gia phương Tây nơi có nền luật pháp vững chắc lâu đời thường cậy đến. Với châu Á, từ chỗ coi các Tòa án quốc tế là sản phẩm của phương Tây, sau nhiều cải tổ của chính Tòa, bổ sung thêm các thẩm phán từ các quốc gia nhỏ khác, nên các nước châu Á cũng có xu hướng sử dụng Tòa trong một số trường hợp như Thái Lan và Campuchia qua vụ kiện đền Preah Vihear. Mailaysia và Indonesia vụ đảo Sipadan, Lipadan. Malaysia và Singapore vụ đảo đá trắng vv…
Các nước đưa nhau ra Tòa với điều kiện là Tòa phải có thẩm quyền trên cơ sở các quốc gia cùng chấp nhận. Tòa án Luật biển có tiến bộ trong Phụ lục VII đưa thêm một cơ chế Quốc gia có thể đơn phương đưa vụ việc ra Tòa trong những vấn đề liên quan đến giải thích và áp dụng UNCLOS. Các vụ việc trên thế giới khá đa dạng, liên quan đến chủ quyền lãnh thổ lại càng phức tạp. Hầu hết những vụ như vậy lại đòi hỏi thiện chí thực hiện các phán quyết của Tòa.
Thông thường phán quyết của Tòa chỉ tạo cơ sở để giải quyết vấn đề chứ không thể giải quyết hết được mà cần đến giải pháp tổng hợp chính trị, ngoại giao, pháp lý, quân sự. Điều bất thường là các cường quốc đều có lịch sử bất hợp tác, không tôn trọng phán quyết của Tòa như Mỹ trong Mỹ/Nicaragua, Pháp trong các cuộc thử vũ khí hạt nhân…và đều rút khỏi tuyên bố chấp nhận thẩm quyền của tòa. Điều đó, giải thích Trung Quốc, nước vẫn coi mình bị các cường quốc phương tây bắt nạt, bị đối xử bất bình đẳng, sẽ khó chấp nhận thẩm quyền của Tòa.
Thủ tục và nội dung
Các vụ kiện ra Tòa sẽ phải giải quyết vấn đề thủ tục và nội dung. Thường Tòa sẽ tổ chức hai phiên riêng biệt. Phiên thứ nhất về thủ tục, các bên sẽ phải đưa ra lý lẽ chứng minh, Tòa có thẩm quyền còn việc quyết định có hay không là do Tòa. Phiên thứ hai về nội dung. Toà sẽ chỉ có thẩm quyền xem xét đúng câu hỏi mà các bên yêu cầu với điều kiện phải rõ ràng, không ảnh hưởng đến quyền lợi bên thứ ba và phán quyết của Tòa chỉ có hiệu lực với các bên chấp nhận thẩm quyền, không có đối với bên thứ ba.
Tuy nhiên, phán quyết của Tòa cũng có thể tạo ra một “opinio juris” tạo xu thế trong các phán xử các vụ tương tự sau này và dễ định hướng cho công luận. Trong một số trường hợp, Tòa không thể quyết định có thẩm quyền hay không, nếu không xem xét nội dung. Tòa sẽ phải kết hợp cả hai phiên để xem xét. Đây có thể là trường hợp của Biển Đông.
Điều kiện
Rất tiếc là nhiều người không hiểu để kiện thì Việt Nam phải chứng tỏ rằng mình đã làm hết cách trong việc giải quyết song phương. Đấy là yêu cầu của Luật Biển.
Khi xem xét vấn đề thủ tục tức xác định thẩm quyền. Điều kiện đầu tiên để sử dụng công cụ pháp lý là phải sử dụng hết các hình thức hoà bình khác như đàm phán, trung gian hoà giải, uỷ ban điều tra…nếu các biện pháp này bế tắc thì mới dùng đến Tòa. Vì vậy, có những vụ Tòa đã trả lại hồ sơ hoặc khuyến nghị các bên áp dụng biện pháp trung gian hòa giải.
Điều kiện thứ hai là các bên phải đồng ý đưa ra Tòa thì Tòa mới có thẩm quyền và chỉ xét đúng trong phạm vi câu hỏi các bên thống nhất đưa ra.
Một khi ra Tòa là nhằm mục đích giải quyết tranh chấp nhưng đằng sau của các bên đều muốn Tòa chứng minh mình thắng. Rất ít nước nghĩ đến mình thua. Nhưng điều kiện của Tòa thì rất khắc nghiệt, dù được hay không các bên đều phải chấp nhận không bác bỏ. Đây là điều cả Trung Quốc và Việt Nam đều phải cân nhắc vì lòng tự hào dân tộc cao và chưa có truyền thống văn hóa pháp lý như phương Tây. Vì vậy, việc cân nhắc thời điểm kiện, câu hỏi kiện, chọn tòa kiện, hệ quả kiện, so sánh tương quan, thực thi phán quyết…là gánh nặng đối với những người chịu trọng trách với đất nước. Trong thời gian vừa qua, hình như dư luận chỉ muốn nói đến kiện và tin tưởng đương nhiên ta thắng, địch thua mà chưa đề cập đến tất cả các khía cạnh của các câu hỏi trên, tạo một áp lực lớn cho lãnh đạo.
Phải kiện và 5 khả năng lựa chọn pháp lý
Rõ ràng đến nay, các các biện pháp khác không mang lại kết quả, chúng ta phải dùng biện pháp pháp lý tức là kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế. Việc chuẩn bị ra đòn, phải thực sự bài bản, kín kẽ, thuyết phục.
Đi vào cụ thể, chúng ta có 5 khả năng lựa chọn pháp lý:
- Kiện để Trung Quốc rút dàn khoan HS 981
- Kiện Trường Sa tham gia với Philipines
- Kiện chủ quyền Hoàng Sa
- Kiện chủ quyền Trường Sa
- Kiện chủ quyền Hoàng Sa-Trường Sa
Vùng đặc quyền kinh tế không phải là lãnh thổ quốc gia, đó là một vùng biển có quy chế đặc thù (lưỡng tính) trong đó quốc gia ven biển có các quyền chủ quyền về tài nguyên thiên nhiên, các quyền tài phán về thiết lập các đảo nhân tạo, công trình trên biển, về bảo vệ môi trường biển, về nghiên cứu khoa học biển. Trong khi các quốc gia khác có các quyền tự do biển cả về đi lại, hàng không, đặt dây cáp và ống dẫn ngầm. Vì vậy, một số báo chí nói đó là vùng biển của Việt Nam hay Trung Quốc hàm ý “ownship” chưa thật chính xác. Cột nước không thuộc chúng ta mà là phần biển cả trước kia thuộc toàn bộ cộng đồng quốc tế. Ta chỉ có một số quyền, quan trọng nhất là quyền chủ quyền trong đó để đổi lại ta cũng phải tôn trọng các quyền tự do khác của các nước. Để đơn giản ta chỉ còn có Tòa La Hay và Tòa án luật biển mà thẩm quyền đã được trình bày ở trên.
Kiện riêng vụ HS 981 do Trung Quốc đơn phương triển khai dàn khoan trong vùng tranh chấp, làm thay đổi hiện trạng pháp lý, đe dọa hoà bình và an ninh, đề nghị trong lúc toà xem xét toà có thể yêu cầu áp dụng các biện pháp phòng ngừa yêu cầu rút dàn khoán.
Không tính đến Hoàng Sa thuộc ai và có quy chế đảo như thế nào (có 12 hải lý hay 200 hải lý) thì địa điểm đặt giàn khoan đều nằm trong vùng overlapping giữa bờ biển Việt Nam (130 hải lý) và đảo Hải Nam (180 hải lý). Cả Trung Quốc và Việt Nam vì những lý do riêng đều tuyên bố đây không phải là vùng tranh chấp. Nếu thực hiện một đường trung tuyến giữa bờ biển Việt Nam và Hải Nam thì điểm dàn khoan nằm bên này trung tuyến phía Việt Nam. Hành động đơn phương mang dàn khoan sang quá đường trung tuyến vì vậy được coi là khiêu khích. Các ủng hộ của thế giới cũng vì cái lớn là hòa bình ổn định, ủng hộ sự kiềm chế của Việt Nam nhưng không có ủng hộ nào về chủ quyền thuộc ai cả. Đó là điều các báo chí khai thác một phía, còn lãnh đạo phải hiểu rõ mới ra quyết sách đúng được.
Kiện HS 981 ít nhất Việt Nam phải hội tụ 3 điều kiện
Thứ nhất chứng minh Việt nam đã bị tổn hại những gì?. Dàn khoan di động, tàu thuyền kể cả quân sự đều được hưởng quyền tự do hàng hải. Chỉ khi bắt đầu khai thác thực sự hay tàu cá bị đâm như hôm 4/6 mới có đủ bằng chứng tổn hại vật chất. Khác với Philipines, họ bị mất Scarborough thực sự nên là cớ để kiện Trung Quốc. Có ý kiến cho rằng đưa ra Tòa yêu cầu Tòa tuyên bố biện pháp ngăn ngừa trước khi xét đơn nghĩa là rút dàn khoan giữ nguyên trạng. Điều kiện là bên yêu cầu phải chứng minh được tính cấp thiết của biện pháp phòng ngừa. Trung Quốc rất giảo hoạt chỉ giới hạn ở đâm va chưa có đổ máu chiến sự. Cuộc đấu tranh của Việt Nam ở đây là nhằm mục đích bẻ gãy ý chí của Trung Quốc không cho kéo giàn khoan vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Tư Chính hay 9 lô miền Trung. Nhưng ra Tòa, không thể nói ý định chính trị vì đây là vụ kiện pháp lý mà phải chứng minh có tổn hại vật chất.
Thứ hai là thời gian xem xét của Toà nhanh cũng một vài tháng. Vụ Philipines kiện Trung Quốc, tháng 2 năm 2013 đưa đơn ra Tòa đến 30/3/2014 nộp bản memoire, Tòa yêu cầu Trung Quốc nộp bản phản bị vong lục trình bày quan điểm của mình trước ngày 15/12 nghĩa là mở cho Trung Quốc tham gia nhưng Trung Quốc không tham gia. Có nghĩa là thủ tục một vụ kiện từ 18-22 tháng, Tòa mới bắt đầu xét phiên có thẩm quyền hay không.
Giàn khoan có thời hạn hoạt động theo công bố 15/8/2014 lúc đó tàu và giàn khoan đã rút, Toà có thể nói đối tượng kiện không còn nên hủy vụ kiện (giống như trong vụ thử vũ khí hạt nhân 1974 giữa Pháp, Newzeland, Úc). Khi ta làm xong hồ sơ thì cũng là thời điểm họ rút. Khi đó Trung Quốc đương nhiên cho rằng không còn đối tượng xem xét nên bác đơn. Nếu kiện Việt Nam phải kiện ngay từ những ngày đầu, song lúc đó lại vướng phải điều kiện thứ 3 chưa hoàn thành.
Thứ ba là ta phải chứng minh đã sử dụng hết các biện pháp đàm phán hoà bình. Hiện Trung Quốc rất xảo trá, họ không dồn đến cùng vẫn nói là sẵn sàng đàm phán nhưng lại không chịu nhận đàm phán với ta. Mức giao thiệp hai bên mới ở mức Bộ trưởng Bộ ngoại giao, còn chưa đến mức Thủ tướng hay Tổng bí thư.
Việt Nam và Trung Quốc lại còn Thỏa thuận nguyên tắc về các vấn đề trên biển mới ký 2012 trong đó thỏa thuận sẽ đàm phán song phương để giải quyết các bất đồng đối với các vấn đề song phương, đàm phán đa phương đối với các vấn đề đa phương. Ngoài ra, cũng phải tính đến khả năng Trung Quốc đưa lý luận vu cáo ta sử dụng lực lượng quân sự vì cảnh sát biển hiện thuộc Bộ quốc phòng nếu nó được tách ra là một lực lượng dân sự như những nhà phác thảo Pháp lệnh Cảnh sát biển 1998 ban đầu dự tính thì tốt hơn. Toà cũng có thể khuyến cáo quay về thủ tục hoà giải bắt buộc nghĩa là hai bên đàm phán quay lại từ đầu.
Đòn tấn công của Trung Quốc
Điều cần lưu ý là tại sao phải sửa soạn cẩn thận, tức là phải chấp nhận những gì đã thật sự xảy ra và có phương pháp đối phó. Về kiện chủ quyền, Việt Nam có nhiều điều phải lo, bởi vì Trung Quốc có nhiều nguồn tài liệu chứng tỏ Việt Nam dân chủ cộng hòa đã nhường Hoàng Sa cho Trung Quốc.
Những gì Trung Quốc nói hôm nay, họ đã đăng trong tài liệu của họ năm 1980, trên Beijing Review (lúc đó là tờ báo chính thức duy nhất của Trung Quốc bằng tiếng nước ngoài) và được lập lại ở nhiều nơi khác, có thể coi ở đây:
http://www.marxists.org/subject/china/peking-review/1980/PR1980-07.pdf
Tiếng Tầu gọi Hoàng Sa là Xisha (Tây Sa) và Trường Sa là Nansha (Nam Sa).
Những điểm chính trong tài liệu trên:
- Công hàm của Thủ tướng Phạm Văn Đồng in cả trên báo Nhân Dân. (Bản đăng này đã có trên internet)
- Báo nhân dân VN đăng luật về hải phận của Trung Quốc
– Các phát biểu của ông Ung Văn Khiêm, Thứ trưởng Ngoại giao VN và một cán bộ khác về Hoàng Sa/ Trường Sa là của Trung Quốc trong cuộc họp ở Hà Nội.
- Bản đồ World Map của Việt Nam (1960) do cục Bản đồ ( thuộc Bộ Quốc phòng VN) xuất bản ghi Hoàng Sa /Trường Sa bằng tiếng Tầu và đóng ngoặc là của Trung Quốc
- Bản đồ năm World Atlas 1972 của Văn phòng Thủ tướng ghi Hoàng Sa/Trường Sa bằng tiếng Trung. (Có in lại trong tạp chí này).
- Sách giáo khoa lớp 9 năm 1974 do Bộ giáo dục xuất bản, ghi Hoàng Sa-Trường Sa thuộc Trung Quốc (đã được Trung Quốc mới đây chụp và đưa lên internet).
Và họ lý luận là cho đến 1974, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chấp nhận Hoàng Sa-Trường Sa thuộc Trung Quốc. Với những tài liệu như thế thì khó lòng bác bỏ được họ về lập trường của VNDCCH. Ngoài ra có thể có những tài liệu quan trọng khác mà Trung Quốc chưa đưa ra.
Để phản bác thì phải chấp nhận:
- Nước VN có hai quốc gia trước năm 1975: VNDCCH và VNCH.
- VNCHXHCNVN là nước kế thừa, không cần phải thừa kế hiệp định/lời hứa nhường lãnh thổ. Bài viết của TS Tạ Văn Tài và TS Vũ Quang Việt “Công ước Kế tục quốc gia đối với Hiệp ước 1978” là theo hướng này. Nhưng họ chỉ là chuyên gia, nhà nghiên cứu đưa ra vấn đề chứ còn lập luận đứng vững hay không phải cần chuyên gia thật sự về luật này và các luật quốc tế khác.
Kiện HS 981 chỉ là tình huống- lâu dài phải kiện đường lưỡi bò
Kiện HS 981, Việt Nam có thể đạt được thắng lợi để tuyên truyền mục đích chính nghĩa về Việt Nam nên Trung Quốc sợ không dám ra toà, động viên được nhân dân chung sức một lòng bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Nhưng kiện chỉ để Trung Quốc rút dàn khoan HS 981 thì là mục tiêu quá hẹp. Việt Nam cũng phải có biện pháp phương án lường trước các đòn thù xấu chơi của họ nhất là trong lĩnh vực kinh tế .
Việt Nam cũng phải chuẩn bị cả những tình huống nảy sinh tiếp theo, những cái ta không mong muốn như Toà sẽ phê phán cả Việt Nam và Trung Quốc, xét không chỉ công thư của Thủ tướng Phạm Văn Đồng mà cả các ứng xử tiếp theo như báo Nhân Dân, Bản đồ của Cục bản đồ, sách giáo khoa trong quá khứ vv…mà ta đã thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc. Đó là một suy nghĩ văn minh nhưng với công chúng thì chưa hẳn đã thông.
Bây giờ Liên Hiệp Quốc đứng ra giúp đàm phán thì Việt Nam phải nhanh chóng hoan nghênh. Nhưng Liên Hiệp Quốc không có trách nhiệm giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh thổ mà chỉ khuyến cáo hai bên đàm phán. Điều đó có nghĩa là còn có những biện pháp hòa bình khác mà các bên chưa tận dụng hết. Và ngay từ giai đoạn thủ tục, nếu ta không hội đủ ba điều kiện thì việc kiện HS 981 chưa chắc đã là một điều hay khi Tòa tuyên không có thẩm quyền.
HS 981 là một hiện tượng, còn đường lưỡi bò 9 đoạn mới là lâu dài. Chẳng lẽ hôm nay họ kéo đến đây ta kiện, ngày mai họ kéo đến kia ta lại kiện, sẽ dễ bị nhàm. Kiện là một giải pháp pháp lý cần thiết và đối tượng kiện phải là đường lưỡi bò. Chúng tôi cho rằng phải kiện, còn khi nào nộp đơn thì phải sửa soạn kỹ lưỡng.Nếu không tham gia sẽ bị cho là bỏ lỡ cơ hội. Không tham gia sẽ đánh mất lòng dân và khó giải thích với cộng đồng quốc tế. Có ý kiến cho rằng không tham gia thì nếu sau này sử dụng biện pháp pháp lý thì Tòa sẽ cho rằng anh không có quan tâm nên coi như đã từ bỏ. Tuy nhiên, khi xem xét dù các bên vắng mặt Tòa cũng phải chú trọng đến quan điểm của họ. Chỗ này sẽ phải chờ đến bản lĩnh của lãnh đạo và các tính toán về chính trị, kinh tế chứ không đơn thuần là pháp lý nữa.
Mặt thuận : VN có cơ sở pháp lý lâu đời, kêu gọi được sự ủng hộ quốc tế, đáp ứng được tình cảm nhân dân trong ngoài nước và quốc tế, tài liệu chuẩn bị những năm qua có thể tương đối. Tuy nhiên cũng cần điểm qua khả năng và các hạn chế để có phương án đối phó.
Điều khó nhất là Trung Quốc không chấp nhận ra Toà.
Sẽ có hai nội dung kiện a) Về chủ quyền b) Về các quyền sử dụng biển theo UNCLOS.
Nếu Trung Quốc chấp thuận ra Tòa.
Trung Quốc có hạn chế chiếm nhóm phía Đông Hoàng Sa bằng vũ lực. Việt Nam có lịch sử quản lý Hoàng Sa mạnh từ thế kỷ XVII đến 1858. Từ 1858 đến 1925 khi Pháp quay lại công nhận chủ quyền Việt Nam trên Hoàng Sa là một khoảng lặng. 1946 sau chiến tranh Pháp quay lại chiếm nhóm phía đông còn Tưởng Giới Thạch trước đó ở nhóm Tây. 1956 Trung Quốc đuổi Tưởng Giới Thạch chiếm phía Tây cả VNCH và VNDCCH không có ý kiến!?
Từ 1956 đến 1974 mớí có sự lên tiếng từ VNCH và Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam. Trong thời gian 1956 đến 1975 VNDCCH cũng có một số động thái không có lợi như đã nói ở trên.
Nếu Tòa có thẩm quyền, không phụ thuộc mong muốn các bên, theo các nhà nghiên cứu nước ngoài cho rằng sẽ có những khả năng sau:
1. Toà tuyên có lợi cho cả hai bên. Trung Quốc trả lại nhóm phía Đông đánh chiếm bằng vũ lực cho Việt Nam.
2. Chủ quyền thuộc Trung Quốc nhưng vùng biển xung quanh sử dụng chung như trường hợp của Na uy và Ixơ len sau Thế chiến II.
3. Chủ quyền thuộc Trung Quốc nhưng quần đảo chỉ có vùng biển hạn chế.
4. Quần đảo thuộc Trung Quốc có đủ đặc quyền kinh tế và thềm lục địa.
5. Quần đảo hoàn toàn thuộc Việt Nam.
Trong trường hợp TQ từ chối thẩm quyền về xét xử chủ quyền lãnh thổ
VN buộc phải lựa chọn Tòa nào có thể thụ lý vụ kiện khi chỉ có một bên đơn phương đưa ra và chỉ về sử dụng vùng biển. Trung Quốc cũng không có trách được vì họ gây hấn HS 981 trước. Không thể nói VN theo Mỹ vì VN đã cố gắng chứng minh mong muốn đàm phán, thậm chí còn nhờ đến cả Liên Hiệp Quốc điều mà Philippines chưa làm hết. Chỉ có toà trọng tài luật biển ITLOS với Phụ lục VII cho phép một bên đưa ra và câu hỏi chỉ là giải thích và áp dụng công ước luật biển. Đây là cách Philippines áp dụng. Trung Quốc đã bảo lưu các vụ kiện liên quan đến chủ quyền, phân định theo Điều 298.
VN có thể áp dụng Điều 279 về hòa giải bắt buộc nhưng cũng sẽ khó khăn. Vụ HS 981 nếu đơn phương đưa dàn khoan vào vùng biển tranh chấp là hành động đáng bị lên án. Muốn xác định vùng tranh chấp lại phải giải quyết vấn đề chủ quyèn. VN không từ bỏ chủ quyền Hoàng Sa-Trường Sa còn Trung Quốc cho rằng Hoàng Sa thuộc họ không có tranh chấp. Vị trí giàn khoan cách Lý Sơn 120 hải lý, cách Hải Nam 180 hải lý tạo thành vùng chồng lấn. Còn nếu Phú Lâm có đặc quyền kinh tế và thềm lục địa thì khoảng cách 80 lý. Vì vậy Trung Quốc cho rằng nếu Hoàng Sa thuộc họ vùng biển dàn khoan thuộc họ.
Tuy nhiên, Trung Quốc có điểm yếu sử dụng vũ lực chiếm Hoàng Sa phi pháp nên Việt Nam không chấp nhận. Ngoài ra, còn vấn đề quy chế đảo đá. Triton chắc Toà sẽ cho chỉ có 12 hải lý. Nhưng Phú Lâm từ thời Pháp đã có người sinh sống nên dễ có đặc quyền kinh tế và thềm lục địa. Nếu giả thiết đảo không thuộc VN (đây là điều không muốn nhưng chỉ nêu ra để tính), đảo sẽ có một phần hiệu lực 1/4, 1/3, 1/2…đường phân định thì vị trí dàn khoan có thể rơi vào phần đường trung tuyến phía Việt Nam (Cái này phải có sự kết hợp giữa chuyên gia Luật biển và chuyên gia bản đồ để tính toán. Đây là điều công chúng cũng ít phát biểu đến). Các vấn đề này cuối cùng vẫn quay lại chủ quyền và Tòa không có thẩm quyền. Toà chỉ sử dụng Điều 279 khi có khác biệt về giải thích và áp dụng các bên sẽ quay về áp dụng Phụ lục II hoà giải bắt buôc tức các bên lại ngồi đàm phán.
Theo quan điểm luật quốc tế và định nghĩa quốc gia phải hội đủ 4 yếu tố: lãnh thổ, dân cư, chính quyền và khả năng chủ thể thì dù về mặt chính trị các Bên có tranh cãi Nam Bắc là một mối, sự tồn tại de facto VNDCCH và VNCH trong một hoàn ảnh đặc biệt là điều khó có thể phủ nhận. Công ước này bàn về các trách nhiệm và nghĩa vụ kế thừa giữa hai quốc gia trong các mặt hiệp định, vay nợ, lưu trữ…nhưng vấn đề biên giới lãnh thổ không thuộc diện điều chỉnh của Công ước. Năm 1976 Quốc hội đã thông qua bầu cử thành lập CHXHCNVN trên cơ sở VNDCCH và Chính phủ Cách mạng lâm thời cộng hòa miền Nam Việt Nam là bên thừa kế các vấn đề lãnh thổ của cả hai thực thể trước.
Vấn đề ở đây lại là “bên thắng cuộc” như mọi người ngầm hiểu là VNDCCH trước kia lại có lập trường “thụ động” trong các tuyên bố chủ quyền. Tòa sẽ cho phép CHXHCNVN chọn lấy những gì tốt nhất cho mình hay phải kế thừa cả mặt tích cực và tiêu cực của những hành động trong quá khứ. Đâu là thời điểm kết tinh tranh chấp…Đó là những vấn đề rất khó tiên lượng Tòa sẽ phán quyết thế nào?
Trường hợp kiện Trướng Sa thì Tòa có thể gộp vụ kiện của Philippines với vụ kiện của Việt Nam do có cùng đối tượng kiện là đường lưỡi bò. Kiện cả Hoàng Sa- Trường Sa cũng có những vấn đề tương tự
Tuy nhiên, cũng không loại trừ khả năng Trung Quốc có thể tính đến việc rút khỏi UNCLOS. Làm vậy họ cũng mất uy tín nhưng họ sẽ bất chấp.
Lãnh đạo phải sáng suốt lựa chon
Chuẩn bị tốt cho các vụ kiện Việt Nam cũng phải thống nhất nội bộ về quy chế pháp lý của đảo và đường cơ sở phù hợp với Công ước luật biển. Ngoài ra, khi quyết định, không chỉ đơn thuần pháp lý mà phải hiểu pháp lý là một vũ khí, một biện pháp nhằm tác động tới cái đích cuối cùng là chính trị.
Bàn cờ chính trị thế giới đang thay đổi với sự đi lên của Trung Quốc, sự đi xuống hay ngang của Mỹ, sự trở lại của Nga. Biển Đông đang dần trở thành vũ đài giữa hai siêu cường Mỹ và Trung Quôc. Ai cũng muốn độc tôn và lôi kéo liên minh. Hiện Việt Nam đang vất vả chống Tàu. Sắp tới nếu Mỹ, Nhật, Philippines đồng ý thành lập một liên minh chống Trung Quốc thì Việt Nam có tham gia không? Nếu xảy ra chiến sự thì họ sẽ làm gì, sẽ giúp vũ khí để Việt Nam chiến đấu?. Lịch sử cho thấy mỗi khi Việt Nam nghiêng về một cường quốc nào thì chính Việt Nam phải chịu biết bao đau thương, mất mát.
1954-1975 chúng ta tự hào trên tuyến đầu của CNXH chống Mỹ, 1979 Việt Nam ký Hiệp định liên minh với Nga và chịu trận trên biên giới Việt-Trung. VN đồng thời phải giải quyết hai yêu cầu bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định để tăng cường tiềm lực bảo vệ và xây dựng tổ quốc. Làm thế nào để thoát thế kẹt giữa hai siêu cường?. Một quyết định dựa trên cân nhắc đầy đủ các thông tin, tình thế, vận mệnh dân tộc buộc những người lãnh đạo phải sáng suốt lựa chọn.
Nhìn ra bên ngoài, dù không ở trong tình trạng cấp thiết như VN nhưng Mailaysia đã xử lý rất tốt trong quan hệ với Mỹ và Trung Quốc. Malaisia vừa kiên quyết với Trung Quốc vừa công nhận vai trò đi lên của Trung Quốc nhưng đó phải là sự đi lên với trách nhiệm của một cường quốc, chứ không phải là kẻ lớn bắt nạt nước bé.
Trong khi chờ quyết định kiện, cũng nên thấy VN đã hành động đúng khi chỉ cho cảnh sát biển và kiểm ngư ra đấu tranh tuyên truyền buộc Trung Quốc rút khỏi giàn khoan. Trong những ngày đầu tiên tàu Kiểm ngư VN còn dùng súng nước bắn trả nhưng những ngày sau VN đã xác định chỉ dùng biện pháp hòa bình. Ngoại giao VN đã có những hoạt động đáng kể, dù hai bên đã cáo buộc nhau lên Liên Hiệp Quốc, đều đã tung ra các lập luận, bằng chứng của mình. Có thể coi gần như một cuộc tập dượt kiện nhau ra Tòa. Sự kết hợp chính trị, ngoại giao, pháp lý và thực địa là một giải pháp tốt. VN đã lựa chọn chiến thuật, cách đối phó phù hợp với lực của mình, lấy yếu chọi mạnh, lấy nhàn hạ chọi kẻ nôn nóng.
Vụ HS 981 này, VN cần kiên trì quấy đảo. Trung Quôc sẽ không rút ngay vì sợ mất thể diện, trừ khi có điều kiện bất khả kháng như bão hoặc họ tuyên bố hoàn thành mục tiêu trước thời hạn. Đê lâu họ cũng mệt mỏi vì chi phí dàn khoan và hơn 130 tàu là rất lớn dù họ giầu. Họ sẽ thay đổi chiến thuật sử dụng tàu cá vỏ sắt nhiều hơn để thay thế. Việt Nam kiên trì thực địa kết hợp đấu tranh và tuyên bố kiên quyết đưa ra tòa án quốc tế là hay nhất. VN có thể yêu cầu Liên Hiệp Quốc cử Ủy Ban điều tra hoà giải. Uỷ ban chỉ có tính khuyến nghị nhưng là biện pháp hai bên có thể chấp nhận trong tình hình hiện nay.
Hy vọng trong những lúc nguy nan, trí tuệ Việt Nam bao giờ cũng tìm được đường ra. Một giải pháp chiến tranh không ai muốn nhưng nếu cần thì Việt Nam chắc cũng sẵn sàng. Việt Nam sẽ là bên chịu tổn hại kinh tế nhiều nhất nhưng lâu dài Trung Quốc sẽ mất thế chính trị và sa lầy trong cuộc chiến, hủy hại giấc mơ Trung Hoa của họ. Một cuộc chiến tranh du kích trên biển là tốt nhất với Việt Nam. Một nhóm cướp biển Xomali với tàu nhỏ cao tốc và AK mà bao năm nay thế giới có khống chế được đâu. Với chiều dài bờ biển của mình, Việt Nam có thể bố trí tên lửa và thủy lôi, mìn dày đặc, đánh mạnh vào các đoàn tàu vận tải dầu. Một chiến thuật như Trần Khánh Dư diệt đoàn thuyền lương Trương Hổ vậy. Lịch sử cho thấy chưa bao giờ Trung Quốc bước qua được Việt Nam để xuống phía Nam bằng vũ lực. Nếu Trung Quốc nghĩ lại thì hai bên bắt tay nhau chung sống hòa bình. Việt Nam công nhận vai trò cường quốc châu Á của Trung Quốc trên cơ sở họ tôn trọng độc lập của Việt Nam.
Sẽ rất cần tìm cách để chúng ta “thoát lú” và hữu nghị viển vông, an toàn bằng tất cả các biện pháp cần thiết bao gồm cả ngoại giao và pháp lý. Tin rằng, chúng ta sẽ thắng và giải pháp pháp lý cần phải xúc tiến ngay trên cơ sở chuẩn bị kỹ lưỡng.
Thay cho lời kết
Đọc Kim Dung ” Thiên long bát bộ ” nhớ lại ván cờ vây trên đỉnh Thiên sơn của Tô Tinh Hà. Bao nhiêu cao nhân anh hùng trong thiên hạ được mời đến đều phải bó tay trước nước cờ bí hiểm và đầy huyền thoại này. Người giải được nước cờ này cuối cùng lại là một nhân vật rất bình thường, một tiểu tăng không tên tuổi của phái thiếu lâm Hư Trúc. Nhân vật này không phải là cao thủ chơi cờ và vô tình đã gạt bỏ được những nguyên lý tri thức cao siêu “viển vông mơ hồ” của cờ vây để đi một nước cờ rất sơ đẳng và hết sức bình thường mà chẳng cao nhân nào nghĩ tới. Chính lối chơi này đã phá được nước cờ vây bí hiểm một cách thần kỳ và ngoạn mục. Phải chăng trong chuyện này, Kim Dung muốn nhắc tới một nguyên lý cơ bản, trí tuệ nhân dân và cơ hội lịch sử sẽ tạo nên sự thần kỳ.
2343. Phạm Chí Dũng: Việt – Mỹ lộ dần những tín hiệu mới
Thụy My
13-06-2014
RFI Việt ngữ đã phỏng vấn nhà bình luận Phạm Chí Dũng về vấn đề này.
RFI : Thân chào nhà bình luận Phạm Chí Dũng, rất cảm ơn anh đã dành cho RFI Việt ngữ cuộc phỏng vấn hôm nay. Thưa anh, chính phủ Việt Nam vừa chấp thuận chủ trương cho thành lập trường đại học Fulbright của Hoa Kỳ. Theo anh đây có phải là một tín hiệu đáng quan tâm trong mối quan hệ Việt – Mỹ?
Vấn đề đại học Fulbright tuy chỉ là một việc nhỏ trong nghị trình làm việc giữa hai quốc gia Việt Nam và Hoa Kỳ, nhưng nếu chúng ta gắn kết sự việc này với những tín hiệu và chuyển động khác thì có thể thấy một “quyết tâm” nào đó, đang manh nha hình thành từ một nhóm chính khách nào đó trong đảng, nhằm thúc đẩy tiến trình giao hảo nhanh hơn đôi chút.
Vào năm 2013, ngau sau chuyến thăm Washington của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, ý tưởng lập đại học Fulbright đã bắt đầu được nêu ra. Đây là đại học phi lợi nhuận đầu tiên ở Việt Nam. Tuy nhiên rất có thể là khi đó quan hệ Việt – Mỹ mới chỉ tái khởi động nên tiến trình xây dựng đại học này vẫn khá chậm, và tính đến nay đã mất gần một năm.
Tuy nhiên tôi vẫn nhận ra một điểm khá đặc biệt: trong bối cảnh hiện nay, khi tình hình các đại học và cao đẳng ở Việt Nam đã lạm phát đến 400 trường và do đó từ năm 2013 Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có chủ trương không cho thành lập mới đại học, cả công lập lẫn tư thục, việc xuất hiện chủ trương “đặc cách” cho thành lập đại học Fulbright chính là một dấu hiệu cho thấy giới lãnh đạo Việt Nam đang muốn chứng tỏ đôi chút thiện chí với Hoa Kỳ, đặc biệt trong bối cảnh nguy cơ đe dọa Việt Nam từ Trung Quốc là quá lớn.
RFI : Anh vừa đề cập đến những chuyển động mang tính tín hiệu khác. Đó là tín hiệu nào vậy thưa anh ?
Chính xác là những tín hiệu được chủ động phát ra từ giới quân sự Hoa Kỳ.
Chúng ta có thể nhận ra là không phải vô cớ mà chỉ hai tuần sau khi xảy ra vụ việc giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 và do sức ép liên tục từ Bắc Kinh đối với Hà Nội, Tư lệnh quân đội Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương – ông Locklear – đã bắn tiếng trên hãng tin Reuteurs về khả năng Mỹ và Việt Nam có thể hình thành “đối tác chiến lược”. Thành thật mà nói, trong tình cảnh nguy nan như hiện nay, một đối tác chiến lược đủ mạnh là một mơ ước của giới chính khách yếu đuối Hà Nội.
Vào năm trước, thỏa thuận chung Việt – Mỹ tuy bao hàm khá nhiều nội dung mang tính “toàn diện”, nhưng cần chú ý là mức độ hợp tác giữa Mỹ và Việt Nam mới chỉ dừng lại ở cấp độ “đối tác toàn diện” chứ không đề cập gì đến khả năng “đối tác chiến lược”. Nhưng một khi chính người Mỹ chủ động bắn tín hiệu về triển vọng đối tác chiến lược thì có thể hiểu điều đó bao gồm cả yếu tố an ninh và quốc phòng. Đặc biệt là quốc phòng – chính là điều mà nhà cầm quyền Việt Nam và Bộ Quốc phòng quốc gia này đặc biệt trông dựa vào.
Vậy là một lần nữa, lại một lần nữa giữa Việt Nam và Hoa Kỳ diễn ra “giao lưu hải quân” ở Đà Nẵng. Vào tháng 4/2013, cuộc giao lưu này diễn ra một cách khiêm tốn chỉ với ba tàu hải quân của Mỹ “đến chơi”. Còn lần này, có vẻ không khí chộn rộn hơn, thậm chí Hải quân Mỹ còn giao lưu với cả sinh viên Việt Nam và được báo chí cấp tiến của Việt Nam dành cho những lời lẽ khá nồng nhiệt.
Chỉ có thể xây dựng một quan hệ chiến lược về quốc phòng với Mỹ, người Việt Nam mới nhận được sự hỗ trợ đủ mạnh để đối phó với tham vọng khống chế Biển Đông và cả đất liền của Trung Quốc. Bằng chứng sống động và gần gũi nhất là mới vào cuối tháng 4/2014 ngay trong chuyến công du của Tổng thống Barack Obama đến Philippines, hai quốc gia này đã ký kết với nhau một bản hiệp ước về tương trợ quốc phòng.
Ngay lập tức, những động tác “ném đá dò đường” của Trung Quốc đối với các đảo nhỏ của Philippines lắng hẳn đi, còn Manila tuyên bố không ngần ngại tiếp tục chương trình kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế, và trong thực tế họ đã bắt giữ tất cả những tàu cá Trung Quốc xâm phạm vùng lãnh hải Philippines.
Chúng ta cũng thấy rằng không phải ngẫu nhiên mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng của Việt Nam lại chọn Manila – nơi diễn ra một diễn đàn kinh tế về hình thức – để lần đầu tiên trong hai nhiệm kỳ thủ tướng, ông đủ cam đảm đưa ra nhận xét về “hữu nghị viển vông” đối với Trung Quốc. Đó là bằng chứng gần nhất và sáng nhất cho thấy Thủ tướng Dũng không còn đường lùi. Đường tiến duy nhất của ông ta hiện nay và trong ít ra vài năm tới chỉ còn là tình hữu nghị không hề viển vông từ phía chính phủ Hoa Kỳ.
RFI :Sau sự bắn tiếng của Tư lệnh Locklear, đến lượt Tổng thống Obama lên tiếng. Đây có phải là tín hiệu không hề viển vông không thưa anh ?
Đó là tín hiệu tốt lành, nhất là trong bối cảnh quá nhạy cảm hiện thời. Nếu Nguyễn Tấn Dũng lần đầu tiên lên tiếng “thoát Trung” trong hai nhiệm kỳ thủ tướng của ông, thì Obama cũng lần đầu tiên trong hai nhiệm kỳ tổng thống nói thẳng về khả năng Mỹ có thể đưa quân đến biển Đông. Điều quân để làm gì? Tất nhiên để bảo vệ sự an toàn của công dân Mỹ ở ngoài biên giới Mỹ. Nhưng người Mỹ còn thòng thêm một câu vốn là truyền thống của họ: bảo vệ các đồng minh của Mỹ. Như vậy ai là đồng minh của Mỹ?
Chúng ta đã thấy bài học của Nhật Bản và Hàn Quốc là những quốc gia đã cộng tác quân sự với Mỹ từ hơn ba chục năm qua. Còn Philippines cũng là một đồng minh quân sự và được Mỹ bảo vệ cho đến giờ này. Tất cả những quốc gia ấy có bị Trung Quốc hiếp đáp như đối với Việt Nam không? Câu trả lời là không hoặc rất ít. Âu đó cũng là một bài học phản tỉnh cho Nhà nước Việt Nam khi họ chọn quan hệ đu dây mà chẳng đi tới đâu, thậm chí còn bị lật ngửa như mới đây.
RFI : Có phải vì không đi tới đâu trong mối quan hệ đu dây mà Hà Nội đã quyết định để Phó thủ tướng Phạm Bình Minh đi Mỹ ?
Đây lại là tín hiệu phản hồi, xuất hiện từ phía Việt Nam. Hầu như ngay sau khi Tư lệnh quân đội Mỹ ở châu Á – Thái Bình Dương Locklear lên tiếng về triển vọng “đối tác chiến lược”, một cuộc điện đàm trực tiếp đã diễn ra giữa ông Phạm Bình Minh và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry.
Tất nhiên người ta có thể hiểu đó là cuộc điện đàm do ông Minh chủ động đề xuất. Nhưng khác hẳn với lời đề xuất của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sang Bắc Kinh “đàm phán” mà đã bị Tập Cận Bình thẳng thừng từ chối, theo một tiết lộ của báo The New York Times, ông Phạm Bình Minh đã lập tức nhận được lời mời “thăm Hoa Kỳ” của ông Kerry. Sự việc này lại diễn ra ngay sau lời tuyên bố có vẻ hơi can đảm của ông Nguyễn Tấn Dũng ở Manila về thực chất mối quan hệ Việt – Trung.
Người ta cho rằng rất có thể nhóm chính khách ưu tiên chọn lá bài phương Tây đã quyết định phải hành động, phải tiến một bước đủ dài và đủ mạnh để thoát khỏi cái bóng nặng nề vẫn kềm tỏa họ từ lâu nay. Mà muốn như vậy thì chỉ còn cách đi Washington chứ không thể cứ mãi ngồi họp ở Văn phòng trung ương đảng được.
RFI : Nhưng cho tới nay, ông Phạm Bình Minh vẫn chưa đi Mỹ, cũng chưa có lịch trình công du Hoa Kỳ nào được công bố ?
Đây là một bí ẩn. Trước đây có thông tin là ông Phạm Bình Minh đã “xếp hành lý vào va-li” và chỉ còn chờ lên đường ra sân bay Nội Bài. Thế nhưng việc cho tới giờ vẫn bặt tăm hơi chuyến đi Mỹ của ông lại cho thấy một điều gì đó không được ổn lắm. Giới quan sát bình luận rằng có khả năng ông Minh không nhận được sự đồng thuận từ một số ủy viên nào đó trong Bộ Chính trị, cho dù thủ trưởng trực tiếp của ông Minh là ông Nguyễn Tấn Dũng có thể còn sẵn sàng đi xa hơn cả nước Mỹ.
RFI : Thủ tướng Việt Nam còn có thể đi xa đến đâu, theo anh ?
Đến đại hội 12 của đảng vào năm 2016, vì ngay trước mắt có vẻ đại hội này còn quan trọng hơn cả TPP và vấn đề đối tác chiến lược với Mỹ. Nhưng muốn tiến đến đại hội 12 với vị thế một ứng cử viên nặng ký cho chức vụ cao nhất trong đảng, ông Dũng lại phải được lòng dân chứ không chỉ được lòng đa số các ủy viên trung ương. Tôi cho rằng ông Dũng đang phải ngày càng lập trình về yếu tố lòng dân.
Vào thời nhà Hồ bị quân Minh đe dọa, khi Hồ Quý Ly ước ao “có được trăm vạn quân để chống giặc Minh”, con trai Hồ Quý Ly là Hồ Nguyên Trừng đã trả lời cha “quân không thiếu, chỉ sợ lòng dân không theo”. Quả báo đã đến với nhà Hồ khi dân chúng, vốn trước đó bị triều đình đàn áp tàn bạo, đã không còn thiết tha gì với vận mệnh xã tắc. Khi gần một trăm vạn quân Minh tràn vào nước Nam, nhà Hồ chỉ cầm cự được hơn 6 tháng thì thảm bại. Đất nước bị nô thuộc, còn cha con Hồ Quý Ly bị bắt đưa thẳng về Trung Quốc.
Bây giờ cũng tương tự vậy thôi. Nếu một cuộc chiến tranh được kích động từ Trung Quốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng liệu có thể dựa vào 3/4 trong số gần 200 ủy viên trung ương đảng để chiến đấu, hay ông ta phải dựa vào 90 triệu dân chúng? Có lẽ đó là lý do để ông Dũng trở thành người duy nhất trong bộ tứ triều đình đưa ra một vài tuyên bố có vẻ cứng rắn đối với Bắc Kinh. Và đó cũng là lý do để ông thấy rằng nếu không biết khoan sức dân thì đến một ngày nào đó sẽ chẳng còn ai đi biểu tình chống Trung Quốc hay chiến đấu với Trung Quốc.
RFI : Điều anh vừa nói có phải là lý do để Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, mặc dù đã gật đầu với việc cấm và đàn áp cuộc biểu tình ôn hòa chống Trung Quốc vào ngày 18/05/2014, nhưng lại chủ động đề nghị Quốc hội đưa Luật Biểu tình vào chương trình luật năm 2015, thay vì để đến năm 2020 như dự kiến cách đây có vài tháng ?
Chính xác là như vậy. Một sự thay đổi đột ngột đến mức khó tin từ phía ông Dũng. Mới vào đầu năm 2014, Chính phủ đã dự kiến sẽ chỉ ban hành Luật Biểu tình sau năm 2016, và theo lộ trình là phải đến năm 2020 mới ra được luật này. Trước đó vào năm 2011 khi Trung Quốc cắt cáp tàu Việt Nam cũng như gây ra hàng loạt thương vong cho ngư dân Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đăng đàn trước Quốc hội và trở thành người đầu tiên trong Bộ Chính trị yêu cầu cần có luật biểu tình. Thế nhưng từ đó đến nay tất cả vẫn im hơi lặng tiếng, dự thảo Luật Biểu tình được giao cho Bộ Công an soạn thảo nhưng tới giờ vẫn chẳng thấy bóng dáng đâu. Còn ông Dũng có vẻ chẳng còn giữ được “quyết tâm” của ông về ban hành luật này.
Tất cả hầu như là một sự bất nhất đến khó mà cảm thông và còn như sỉ nhục đối với quốc dân đồng bào. Ngay vào kỳ họp Quốc hội tháng 11/2013 khi thông qua Hiến pháp mới, Luật Biểu tình đã không hề được đả động. Nhưng đến tháng cuối của năm 2013, ông Phan Trung Lý – Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội – lại bất ngờ thông báo là Quốc hội có thể sẽ ban hành Luật Lập hội và Luật Biểu tình « trong thời gian tới ». Thời gian tới là khi nào thì chẳng ai làm rõ. Hay theo cái cách của Hiến pháp năm 1992, đến nay đã hơn hai chục năm mà vẫn chẳng một ai luật hóa các quyền tự do lập hội và tự do biểu tình?
Nhưng bây giờ thì đúng là “gặp thời thế, thế thời phải thế” – như cụ Ngô Thời Nhậm đã phán. Đến như một ông nghị có truyền thống “phản biểu tình” như Hoàng Hữu Phước mà cũng thay đổi quan điểm chuyển sang ủng hộ Luật Biểu tình chỉ sau một đêm, thì chúng ta có thể thấy thời vận đang thay đổi nhanh thế nào. Khi báo chí trong nước hỏi lý do vì sao ông Phước lại thay đổi quan điểm đột ngột như vậy, ông ta lập tức trả lời rằng đó chỉ là cách hiểu khác nhau về ngôn từ.
Hẳn là tình thế đã trở nên bức bách đến mức mà một đại biểu Quốc hội “kiên cường” như Hoàng Hữu Phước mới phải thay đổi, còn những tờ báo kiên định nhất của đảng cũng mới bắt đầu hé lộ ý tưởng “chấp nhận các khuyến nghị UPR”. Tôi cho rằng đây cũng là một tín hiệu mới. Nếu vào cuộc UPR (kiểm điểm định kỳ phổ quát) vào tháng 2/2014 ở Thụy Sĩ, phái đoàn Hà Nội còn hùng hồn tuyên bố Việt Nam đã thực hiện đến hơn 80% khuyến nghị của các quốc gia trong Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, thì nay giọng điệu của Bộ Ngoại giao có vẻ đã đổi khác. Âu đó cũng là một sự cách điệu về ngôn từ.
RFI :Với những tín hiệu cách điệu đó, anh có hy vọng câu chuyện dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam sẽ được cải thiện hơn trong thời gian tới?
Vấn đề này lại phụ thuộc vào một tín hiệu khác là Đối thoại Nhân quyền Việt – Mỹ mới diễn ra ở Washington vào giữa tháng 5/2014.
Cuộc gặp mặt giữa hai quốc gia cựu thù vào năm nay được dẫn dắt bởi một gương mặt không kém mẫn cảm so với trưởng phái đoàn Hoa Kỳ năm ngoái là Tom Malinowski, phụ trách về dân chủ và nhân quyền và lao động – những lĩnh vực mà Hà Nội không thú vị chút nào.
Điểm đáng ghi nhận đầu tiên chính là sự có mặt trực tiếp của chính Tom Malinowski sau cuộc đối thoại vừa qua, trong khi sau cuộc đối thoại năm ngoái đã không hề xuất hiện Dan Baer – trưởng đoàn Mỹ. Cuộc đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ năm 2013 cũng chỉ là bắt đầu cho mối quan hệ được tái lập sau thời gian bị bỏ ngỏ, và vào thời điểm đó các viên chức Mỹ có vẻ không hề hài lòng trước sự trì hoãn cố tật của phía Việt Nam. Dan Baer còn không được gặp gỡ một số nhân vật bất đồng chính kiến mà ông đề nghị đến thăm.
Nhưng vào năm nay thì khác hẳn. Tháng 3/2014, bà Wendy Sherman Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách về chính trị còn được gặp Hội Anh em Dân chủ – một tổ chức dân sự độc lập ngay tại Hà Nội. Vào ngày 20/5/2014, Phái đoàn Liên minh châu Âu cũng lần đầu tiên tổ chức được một cuộc hội thảo với một số hội đoàn dân sự độc lập của Việt Nam ngay tại Hà Nội, tạo nên một sự kiện chưa từng có đối với xã hội dân sự ở đất nước này.
Còn sau cuộc đối thoại nhân quyền Việt-Mỹ vừa qua, Tom Malinowski nhận định: “Sở dĩ có hy vọng cao rằng Đối thoại Nhân quyền năm nay đạt tiến bộ, xuất phát từ đối thoại TPP. Cho nên, cuộc Đối thoại Nhân quyền là cách mà qua đó chúng tôi có thể thảo luận chính xác các bước nào Việt Nam cần thiết phải thực hiện để có thể trở thành thành viên của TPP trong năm nay”.
Thực ra chúng ta có thể chuẩn bị nâng ly chúc mừng Nhà nước Việt Nam. Lần gặp gỡ của Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Penny Pritzker với ông Nguyễn Tấn Dũng tại Hà Nội vào đầu tháng 6/2014 – một tháng sau Đối thoại Nhân quyền – đã phác ra một bức tranh không đến nỗi quá xấu xí: TPP có cơ hội được kết thúc vào cuối năm nay, và do đó người Việt cũng có thể tạm gột rửa vết dơ Trung Quốc trên mặt mình.
Thậm chí Tom Malinowski còn cho rằng “Việt Nam có cơ hội, một cơ hội thật sự”. Quả thực, nửa cuối năm nay có vẻ là cơ hội gần cuối cho giới đàm phán Hà Nội, vì nếu đến năm sau khi tất cả các ứng cử viên Hoa Kỳ đều phải tất bật vì chuyện vận động tranh cử, sẽ chẳng còn mấy ai tha thiết vận động cho Việt Nam vào TPP nữa.
Tom Malinowski còn nêu ra một ví von ẩn dụ rất tượng hình: “Giống như một bình nước sôi, sẽ tốt hơn nhiều nếu ta mở nắp để hơi nóng thoát ra thay vì cố gắng đậy lại để rốt cuộc dẫn tới một sự bùng nổ lớn hơn”. Chúng ta nên đặc biệt để ý đến câu nói này. Ví von này mang một phong cách mà chỉ xuất hiện trong hoàn cảnh tự tin của giới chính trị gia phương Tây.
Biểu đạt cảm hứng này cũng gián tiếp cho thấy chưa bao giờ từ năm 1945 đến nay, dân tộc Việt Nam phải chứng kiến một Nhà nước Việt Nam cô đơn và chia rẽ đến thế, bất chấp phương châm “Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các nước” và hàng chục đối tác chiến lược toàn diện mà nhà nước này đã “dày công vun đắp” suốt hàng chục năm qua. Họ cô đơn trước quốc tế và cô độc trước cả dân chúng của họ.
Với quốc tế và với đa số trong giới nghị sĩ Mỹ, sẽ không thể có TPP cho Việt Nam nếu không có nhân quyền. Và với 153 nghị sĩ chiếm đến 2/3 đảng Dân chủ vừa nêu ra một thư yêu cầu đối với Đại diện thương mại Mỹ, sẽ không thể có TPP nếu Việt Nam không chấp nhận thành lập công đoàn độc lập cho 5 triệu công nhân. Những người cầm quyền Việt Nam không thể cứ đẩy người dân vào nỗi cô độc vô cùng tận để trám chỗ cho nỗi cô đơn chưa biết làm cách nào giải tỏa của chính thể.
RFI :Lần đầu tiên trong các cuộc đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ, trưởng đoàn Hoa Kỳ nhắc tới từ “quân sự” nhằm khẳng định quan hệ Việt-Mỹ sẽ tiến sâu hơn nữa khi Hà Nội cải thiện nhân quyền. Làm cách nào và ai sẽ xử lý cuộc “khủng hoảng Việt Nam” lần này?
Không ai có thể làm thay cho Nhà nước Việt Nam. Nếu một Bộ trưởng Bộ Quốc phòng như Phùng Quang Thanh đã gây phản cảm nặng nề nơi công luận, bởi biểu hiện buồn thảm và sợ sệt đến thế của viên đại tướng này trong những lời ve vuốt “nước bạn” tại Diễn đàn Shangri-la, làm sao chính thể cầm quyền ở Việt Nam có hy vọng gì dùng quân đội để đối đầu với một lực lượng quân sự đông gấp 3-4 lần của Trung Quốc, nếu một cuộc chiến tranh mang tên “Mười sáu chữ vàng” xảy ra?
Tôi xin nhắc lại câu lời tự sự của Trưởng đoàn đàm phán đối thoại nhân quyền Mỹ: “Liệu nhà nước Việt Nam có thực hiện những bước cần thiết để nắm bắt cơ hội hay không là câu hỏi mà tôi không thể trả lời thay họ được”, và “Chúng ta phải chờ xem bởi vì sự trắc nghiệm không nằm ở chất lượng cuộc đối thoại mà ở các bước sẽ diễn ra trong những ngày sắp tới”. Trong hoàn cảnh nguy cơ từ Trung Quốc ngày càng cận kề, nếu nhà nước và giới quân sự Việt Nam không hành động nhanh chóng, quyết đoán với đôi chút thành tâm, họ sẽ mất đi chút ít cơ hội còn lại và rơi vào lịch sử của nhà Hồ mất nước.
Tuy nhiên với tín hiệu từ cuộc đối thoại nhân quyền Việt – Mỹ vào tháng 5/2014, tôi có thể hy vọng rằng những ngày sắp tới, hay chính xác là những tháng sắp tới sẽ có được một số chuyển biến. Tôi có cảm giác rằng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ lại vừa đạt được một thỏa thuận không chính thức nào đó, theo đó sắp tới sẽ có thêm một đợt thả tù nhân lương tâm, tiếp theo đợt thả tù chính trị trong hai tháng Ba và Tư năm nay.
Xu hướng ngả dần về phương Tây cũng dần phải trở thành một xu thế không cưỡng lại được, bất chấp một lực lượng nhân sự “thân Trung” nào đó vẫn có thể tìm cách phá bĩnh. Tiến độ này sẽ cho thấy xu thế hợp tác quân sự giữa Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ được nâng dần về cấp độ, và không loại trừ sự có mặt dày hơn và có ý nghĩa răn đe hơn của Hạm đội 7 ở Biển Đông trong thời gian tới.
Nhưng muốn có được những kết quả đó, nội bộ Việt Nam phải có một đột biến về nhân tố khởi phát cho chuyển động. Nhiều người đang nhìn vào ông Nguyễn Tấn Dũng như một nhân tố có thể xử lý “khủng hoảng Việt Nam”. Thế nhưng cũng nhiều người không kém lại cho rằng ông Dũng chỉ là vị lãnh đạo viển vông khi nêu ra tính từ “viển vông” đối với Trung Quốc, trong khi thực chất ông ta sẽ chẳng làm gì hết.
Nhưng làm gì thì làm và nói gì thì nói, thật ra thời gian chẳng còn nhiều cho bất kỳ chính khách nào. Đã đến lúc cần xác định rằng đã qua thời kỳ “Lũ chúng ta nằm trong giường chiếu hẹp” mà phải thật sự tiến ra đường phố với một lòng thành tâm tối thiểu, cùng một quyết tâm không nhìn về phía sau. Chỉ có thế mới đảm bảo tương lai chính trị cho các chính khách Việt Nam và cũng là phần nào cứu nguy cho cái dân tộc Việt quá nhiều đắng cay này.
Còn nếu giới chính trị cứ bùng nhùng như hiện nay thì tương lai của họ chắc chắn sẽ là “giấc mơ con đè nát cuộc đời con”.
RFI : Chúng tôi xin rất cảm ơn nhà bình luận Phạm Chí Dũng đã vui lòng dành thì giờ trả lời phỏng vấn của RFI Việt ngữ về vấn đề những tín hiệu mới trong quan hệ Việt-Mỹ.
2344. Miệng quan, trôn trẻ
“Chỉ trong vòng một tuần, cần-lao An-nam đã bội thực với những phát ngôn ngớ ngẫn, phi thực tế và xuẩn ngốc của các quan chức chính phủ như đã nói ở trên. Với những bộ trưởng, cục trưởng như thế này, thì những yếu kém, bất công vẫn tồn tại trong xã hội là điều khó tránh khỏi. Điều đau xót nhất là những phát ngôn này lại nằm hầu hết ở hai lĩnh vực giáo dục và y tế – những lĩnh vực quan trọng nhất trong việc hình thành nên một xã hội văn minh và hiện đại. Ngày trước cụ Tản Đà đã đau xót thốt lên rằng: ‘Cũng bởi thằng dân ngu quá lợn/ Cho nên quân nó dễ làm quan’. Chả lẽ gần trăm năm rồi mà xứ An-nam này vẫn thế?“14-06-2014
1. Trả lời phỏng vấn báo Đất Việt, ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cho rằng “Hoa quả Trung Quốc nhiễm độc… vẫn an toàn”. Theo ông Hồng, dư lượng hóa chất độc hại sử dụng để bảo quản hoa quả cao hơn quy định 2÷3 lần vẫn “cực kỳ an toàn” và “nên ăn” vì “chưa ảnh hưởng đến sức khỏe”(?).
Đây không phải là lần đầu tiên ông Hồng phát ngôn như thế. Năm ngoái ông này cũng có những phát ngôn gây sốc để “bảo vệ” các loại rau củ quả nhập từ Trung Quốc với mức dư lượng hóa chất bảo quản độc hại cao hơn hàng chục lần so với quy định.
Đối với người dân, họ không cần biết chất độc như thế nào. Họ tin vào sự khuyến cáo của quan quản lý, của các chuyên gia, nên khi thấy khuyến cáo mức độc nằm trong ngưỡng an toàn thì phần lớn họ yên tâm và… ăn.
Nhưng một người đứng đầu một cục chuyên về bảo vệ và kiểm định thực vật như ông Hồng thì không thể không biết rằng, các chất độc sử dụng trong bảo quản rau củ quả khi thâm nhập vào cơ thể thông qua đường thức ăn sẽ tích tụ tại trong các mô mỡ, mô máu. Và khi lượng tích tụ đủ lớn sẽ gây ra nhiễm độc mãn tính đối với cơ thể người.
Đó chính là lý do các quốc gia phát triển sử dụng các hàng rào kỹ thuật để ngăn chặn việc nhập khẩu các loại rau củ quả có tồn lưu dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (cho dù lượng tồn lưu cực kỳ thấp) nhằm bảo vệ sức khỏe cho người dân của họ.
Đáng ra ông ta phải có những khuyến cáo để người dân phòng tránh các loại thực phẩm độc hại. Chỉ đạo cho các bộ phận chức năng của Cục công khai danh mục các loại hóa chất độc hại sử dụng trong bảo quản thực phẩm và các công ty xuất/nhập các loại thực phẩm độc hại để người dân biết. Đàng này, ông ta lại còn khuyến khích người dân ăn thực phẩm độc hại.
Theo thống kê từ các bác sỹ ở Singapore, số lượng người Việt sang chữa trị bệnh ung thư nhiều nhất trong khu vực. Ở trong nước, cần-lao chen chúc nhau vào các bệnh viện ung bướu đang ngày một quá tải.
Cần-lao An-nam vì cái lợi riêng đầu độc đồng bào của mình đã đành, lại thêm quan chức “thiểu năng chuyên môn” khuyến khích cần-lao tiếp tục dùng thực phẩm độc hại với lý do vẫn “cực kỳ an toàn”. Dân tộc này không quặt quẹo, ốm yếu và ung thư mới là lạ!
Độc tâm lẫn độc khẩu như thế, tại sao vẫn lãnh đạo ngành chống độc?
2. Trả lời chất vấn trước Quốc hội về vấn đề giá xăng dầu trong nước, ông Đinh Tiến Dũng – Bộ trưởng Tài chính nói: “Đồng bào, nhân dân cả nước, các cơ quan đơn vị đã quen với giá xăng dầu thường xuyên lên xuống”.
Điều ông Dũng nói đúng với thực tế, và có lẽ ông Dũng không có ý xem thường cần-lao. Nhưng người nghe không nén được tiếng thở dài chua xót cho thân phận cần-lao ở xứ thiên đường.
Các chính thể thường được dựng lên từ xương máu của cần-lao, nên về lý thuyết chính thể đó là thành quả của cần-lao. Những người nắm quyền là do cần-lao bầu lên, thay mặt họ, đại diện cho họ để điều hành đất nước. Và dĩ nhiên, việc điều hành phải thỏa mãn ở mức độ số đông cần-lao.
An-nam vẫn có câu: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Thế nhưng tuyệt đại đa số cần-lao chỉ được “quyền” làm. Còn biết, bàn và kiểm tra là một điều gì đó quá xa xỉ trong thân phận của họ – những “ông chủ”, vì đây là đặc quyền của những người được coi là “đầy tớ”.
Việc tăng giá, giảm giá là việc của cơ quan chức năng. Cần-lao không thể phản đối, vì họ được quyền cấm phản đối. Họ cũng được quyền không tiêu dùng hàng hóa đó nếu họ không muốn. Nhưng khốn khổ rằng, những hàng hóa mà “nhà nước” quản lý và điều tiết như xăng dầu lại không thể không sử dụng trong công cuộc kiếm cơm của cần-lao, nơi mà trung bình 0,8 người lao động/1 xe máy.
Có lẽ những người như ông Dũng, chưa một ngày ở thân phận cần-lao(?).
3. Cũng trong cuộc trả lời chất vấn trước Quốc hội, ông Phạm Vũ Luận – Bộ trưởng Giáo dục đã khiến cho những người còn lương tri với nền giáo dục nước nhà không khỏi chửi thề. Những câu nói ngớ ngẫn, luôn né tránh trách nhiệm, đổ lỗi cho cấp dưới và xem người nghe (kể cả lãnh đạo cao cấp lẫn đại biểu quốc hội) như trẻ nít đã được người viết tổng hợp lại ở bài “Bộ trưởng Luận và những câu nói ấn tượng”.
Không hiểu một ông bộ trưởng, đã từng có thâm niên lãnh đạo một trường đại học với học hàm học vị cao nhất lại có thể phát ngôn một cách phi giáo dục, phi khoa học và phi logic đến như thế?
Không hiểu tại sao một kỳ thi tốt nghiệp với những hội đồng thi ngoại ngữ không có thí sinh nào do đây là môn tự chọn lại là “một sự đột phá trong cải cách giáo dục”? Trong khi chính mồm ông nói “Cách dạy ngoại ngữ tại trường học của chúng ta hiện nay không giống ai”.
Không hiểu “thực tế khách quan” của ông Luận là gì đối với hàng trăm nghìn cử nhân, thạc sỹ thất nghiệp? Phải chăng thực tế khách quan chính là phần lớn các trường đại học của An-nam đào tạo theo kiểu thu học phí-cấp bằng mà chưa quan tâm đến chất lượng? Hay việc mở trường, mở lớp tràn lan đến mức không thể kiểm soát chất lượng? Và ở vị trí bộ trưởng giáo dục ông không có liên quan gì đến thực tế khách quan này?
Không hiểu với tư cách là một nhà giáo, một nhà khoa học thì ông có cảm thấy “nhục” không khi có “niềm tin vững chắc” rằng những yếu kém của giáo dục xứ An-nam sẽ được giải quyết bằng một cái nghị quyết? Chả lẽ cái nghị quyết này là cây đũa thần?
Không hiểu một người làm trong ngành giáo dục có thâm nhiên như ông, lại ngồi ghế tư lệnh ngành giáo dục mà không phân biệt nổi “hạnh kiểm” trong giáo dục với “đạo đức”? Để rồi phát ngôn một câu cực kỳ thiểu năng là “học kém thì không thể đạo đức tốt được”. Chắc chắn, không ít những ông/bà lãnh đạo từ cao cấp trung ương đến lìu tìu địa phương lẫn đám nghị gật có học lực kém đến phải bổ túc, chuyên tu, tại chức để hợp lý hóa bằng cấp. Phải chăng họ đều là những người đạo đức kém?
Nhắc lại câu nói trên: Phi giáo dục, phi khoa học thế, sao vẫn lãnh đạo ngành giáo dục?
4. Dù không phải trả lời chất vấn trước Quốc hội trong kỳ này, nhưng trong văn bản trả lời chất vấn gửi đại biểu Quốc hội, bà Nguyễn Thị Kim Tiến – Bộ trưởng Y tế giải thích lý do không thể từ chức là vì: “Toàn ngành y tế đang tập trung cao độ cho công tác phòng chống dịch bệnh”. Đồng thời vẫn dày mặt mà nhai lại điệp khúc cũ rích rằng: “Tôi được Đảng và Nhà nước bổ nhiệm giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Y tế theo quy trình quy hoạch cán bộ”.
Những phát ngôn thiểu năng trí tuệ, những sự yếu kém đến mức không thể chấp nhận được của ngành y tế trong hơn nửa nhiệm kỳ bộ trưởng của bà Tiến đã được nói quá nhiều ở cả nghị trường, chính phủ, báo chí, dư luận xã hội,… Chưa từng có một bộ trưởng nào trong thể chế này bị từ các báo chí chính thống đến dư luận xã hội kiến nghị từ chức một cách nhục nhã như bà Tiến.
Ấy thế mà bà này vẫn mặt dày chống chế, tham quyền cố vị. Nếu bà ta thực sự giỏi, đủ bản lĩnh lãnh đạo ngành Y, thì ngửa mặt trước quốc hội và đại đồng cần-lao mà tinh tướng rằng: “Với sự nát bét của ngành y như bây giờ, không có ai làm tốt hơn tôi thời điểm này, nếu các vị chỉ ra ai làm giỏi hơn, tôi sẽ từ chức để họ làm”.
Dĩ nhiên trong thể chế này của An-nam, việc quan chức ở tầm trung ương ủy viên không phải cứ muốn là được từ chức. Và đáng ra bà ta phải dựa vào điểm mạnh này để vớt vát tý sĩ diện và tự trọng, chứ không phải là bi bô những điều xuẩn ngốc để suốt ngày ăn gạch.
Cổ nhân có câu: Cáo chết để da, người chết để tiếng. Không hiểu bà Tiến này để lại gì cho ngành Y, cho con cháu của bà ta?
5. Lại thêm một bộ trưởng phát ngôn ngớ ngẫn và phi thực tế. Trong cuộc họp bàn về chính sách pháp luật giảm nghèo, ông Giàng Seo Phử – Bộ trưởng Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc nói người dân ở khu vực đồng bằng Sông Cửu Long: “đi làm thuê và bán vé số rất phổ biến nhưng có thu nhập cao, họ đủ trang trải cho một ngày ăn”.
Dĩ nhiên, câu nói này ông Phử sử dụng để so sánh với người nghèo phía Bắc. Thế nhưng cho dù có là so sánh, thì ngôn từ phải chuẩn chỉnh. Bộ trưởng chứ không phải xe ôm xích lô mà muốn nói gì thì nói.
Không hiểu nhận thức của ông Phử về “thu nhập cao” là như thế nào? Chả lẽ thu nhập cao là “đủ trang trải cho một ngày ăn”? Thêm nữa, từ trước đến nay, chưa có một nghiên cứu, đánh giá, hay phát ngôn nào nói rằng đi làm thuê và bán vé số mà thu nhập cao cả (Làm thuê ở đây được hiểu là những người không nghề nghiệp, không có trình độ, không có công cụ, không có vốn. Họ đi làm thuê thời vụ hoặc công nhật, chứ trong xã hội ngoài vài ông chủ theo đúng nghĩa, ai mà chả đi làm thuê).
Nếu khái niệm thu nhập cao hiểu theo kiểu ông Phử, thế hóa ra lâu nay thông tin về đồng bào dân tộc, người dân ở vùng sâu, vùng xa, người dân ở khu vực khó khăn mà các thông tin đại chúng đưa đều không đúng? Và điều này có làm “chạnh lòng” những người làm thuê, những người bán vé số có “thu nhập thấp”?
Có lẽ phần lớn người nghe đều thông cảm cho ông Phử, nói còn chưa rõ nghĩa câu thì việc dùng câu từ chưa chuẩn chỉnh là khó tránh khỏi. Có điều, ông lại được “cơ cấu” ngồi ở cái ghế đó.
Thế nên, ông ta nói bán vé số có thu nhập cao cũng không có gì lạ cả.
6. Chỉ trong vòng một tuần, cần-lao An-nam đã bội thực với những phát ngôn ngớ ngẫn, phi thực tế và xuẩn ngốc của các quan chức chính phủ như đã nói ở trên. Với những bộ trưởng, cục trưởng như thế này, thì những yếu kém, bất công vẫn tồn tại trong xã hội là điều khó tránh khỏi.
Điều đau xót nhất là những phát ngôn này lại nằm hầu hết ở hai lĩnh vực giáo dục và y tế – những lĩnh vực quan trọng nhất trong việc hình thành nên một xã hội văn minh và hiện đại.
Ngày trước cụ Tản Đà đã đau xót thốt lên rằng: “Cũng bởi thằng dân ngu quá lợn/ Cho nên quân nó dễ làm quan”. Chả lẽ gần trăm năm rồi mà xứ An-nam này vẫn thế? Cứ như vậy thì bao giờ mới có thể ngẩng mặt lên với đại đồng văn minh và tiên tiến trên thế giới? Trong khi ngoài bể Đông, sóng dữ do Tàu khựa gây ra ngày một nhiều, đe dọa đến an ninh và sự ổn định đất nước.
Cổ nhân vẫn thường nói: “Dân có giàu, nước mới mạnh”. Muốn ngăn chặn được tên hàng xóm nham hiểm, tham lam, xấu tính thì đất nước cần phải hùng mạnh. Đất nước muốn phát triển thì quan chức phải giỏi giang, cần-lao phải chăm chỉ. Quan chức mà giỏi giang thì nói ít làm nhiều. Làm cái điều dân cần, nói cái điều dân tin.
Với quan chức như thế, An-nam bao giờ mới có được điều đó?
@ by Baron Trịnh (Bautx), 2014
2345. Phản bác luận điểm của Tàu cộng như thế nào?
13-04-2014
Đọc bài gọi là “phản biện” của ông Trần Công Trực (1) tôi thấy có phần hời hợt và thiếu tính thuyết phục. Những điểm trình bày trong bài viết có lẽ chỉ nói cho “phe ta” đọc cho vui mắt thôi, và tạo ấn tượng học thuật qua danh xưng. Nhưng đứng trên phương diện học thuật thì bài phản biện này chưa đạt chuẩn để lên võ đài tranh luận với các học giả Tàu. Đây chính là vấn đề của VN: chỉ thích nói cho nhau nghe, mà không phản bác đối phương một cách trực tiếp. Hệ quả là chính ta ru ngủ ta (hay có người nói là “tự sướng”).
Sự hời hợt được phản ảnh qua phần phản bác thông tin trong sách giáo khoa lớp 9. Chẳng hạn như câu “Các tài liệu khác như Sách giáo khoa địa lý lớp 9, Tập bản đồ thế giới…thực chất đây là những tài liệu tham khảo phục vụ cho giảng dạy, nghiên cứu, học tập…”. (Ôi! Sao tôi ghét cái dấu ba chấm này quá [2]). Tôi sợ giải thích này không thuyết phục. Ở một nước mà thông tin bị kiểm soát nghiêm ngặt và tất cả tin tức đều qua kiểm duyệt của bộ máy đảng và Nhà nước thì lí lẽ gọi là “tham khảo” không có giá trị pháp lí không thuyết phục được ai. Nên nhớ rằng tài liệu tham khảo là một chứng từ, và theo tôi thấy, chứng từ vẫn có giá trị nào đó ở pháp đình. Vấn đề là giá trị của nó cao thấp cỡ nào. Bọn Tàu cộng đọc xong câu này chắc chúng sẽ cười, vì chúng thầm nghĩ “chiêu này chúng tao dạy cho tụi bây mà”.
Vậy chúng ta phản bác luận điệu sách giáo khoa này như thế nào? Tôi nghĩ đến những cách thức và luận điểm sau đây:
Thứ nhất là tính phi khoa học. Tài liệu tham khảo có thể dùng để biện minh cho một phát biểu hay quan điểm. Việc Tàu cộng dùng “tài liệu tham khảo” (dùng chữ của ông TCTrực) là hợp lí. Nhưng cách sử dụng đó cũng không hợp lí và phi khoa học, bởi vì trong học thuật, có tài liệu tham khảo yểm trợ cho một quan điểm, nhưng cũng có tài liệu tham khảo khác không yểm trợ quan điểm đó. Tại sao họ không trích dẫn sách giáo khoa địa lí ở miền Nam? Tương tự, nếu khách quan thì Tàu cộng phải trình bày tài liệu khác cho thấy hai quần đảo đó không thuộc về họ (nhưng điều này thì chúng ta không thể kì vọng họ). Vì không kì vọng vào tính khoa học của Tàu cộng, nên phía VN phải trình bày tài liệu tham khảo khác đáng tin cậy hơn và khách quan hơn để phản bác quan điểm của họ.
Thứ hai là phản bác về độ tin cậy và chính xác của thông tin. Tôi nghĩ không nên dựa vào lí giải rằng vì là “tham khảo” nên không có giá trị pháp lí, mà phải biện luận cái nguồn gốc của thông tin đó. Nói cách khác, phải tìm cho rõ thông tin trong sách giáo khoa lớp 9 (nói rằng Tây Sa và Nam Sa là của Tàu cộng) xuất phát từ đâu. Sau đó sẽ thẩm định độ tin cậy và tính chính xác của thông tin đó. Tôi chủ quan nghĩ rằng thông tin đó đến từ Tàu cộng (hoặc do chúng áp đặt, hoặc phía VN dịch sách của Tàu cộng), và nếu điều đó đúng thì thông tin chẳng có ý nghĩa gì trong tài liệu của họ.
Thứ ba là thông tin trong sách giáo khoa không phải là bất biến. Trong nhiều lĩnh vực, kể cả địa lí và sử, biên giới và chủ quyền có thể thay đổi theo thời gian. Sự thay đổi có thể là do tranh chấp, chiến tranh, hay do kiến thức mới. Do đó, sách giáo khoa địa lí của Bắc VN đã in từ hơn 40 năm trước, và trong thời gian đó đã có nhiều thay đổi. Lấy thông tin của hơn 4 thập kỉ trước để biện minh cho tranh chấp hiện nay là có phần không hợp lí. Không ai dựa vào thông tin sử của 400 năm trước để đòi Los Angeles trả về cho Mexico, hay trả Sài Gòn cho Vương quốc Khmer! Vả lại, VN bây giờ là thống nhất, còn cuốn sách giáo khoa đó chỉ được dùng giảng dạy cho một phần VN, và cũng chỉ trong một thời gian ngắn, không thể xem là một tài liệu tham khảo có giá trị bất biến.
Thứ tư là dùng đến phân tích thống kê. Tàu cộng dùng thông tin trong sách giáo khoa của VN và cái thư (hay công hàm?) của Phạm Văn Đồng, và có thể vài nguồn khác để biện minh về chủ quyền. Nhưng lượng tài liệu của họ không nhiều, và chất cũng kém. Do đó, ở đây, chúng ta phải đấu về lượng và chất. Không cần nói ra, chúng ta đều biết VN đang lưu giữ một lượng thông tin khổng lồ về chủ quyền hai quẩn đảo Hoàng Sa và Trường Sa, chắc chắn là nhiều hơn lượng thông tin của Tàu. Vậy thì phía VN còn chần chừ gì mà không làm một thống kê có bao nhiêu tài liệu “for” và “against” (phải có cả hai) để làm một chứng minh mang tính định lượng về chủ quyền. Để thuyết phục về chất, cần phân loại thông tin (lịch sử, khoa học, văn học, báo chí) và sắp xếp theo thời gian. Các nhà báo VN hết năm này sang tháng nọ cứ viết bài “có thêm bằng chứng” [chủ quyền] mà không có ai đứng ra hệ thống hoá thông tin cả. Đã đến lúc một nhóm nhà bào hay nhà khoa học xã hội đứng ra thu thập dữ liệu và biến chúng thành thông tin và tri thức. Nếu cần kĩ năng phân tích thống kê, sẽ có người ở VN hoặc nước ngoài hỗ trợ. Tôi nghĩ đó là một cách thức thực tế để tạo thêm chứng từ trong cuộc đấu tranh với Tàu cộng.
Phải nói là Tàu cộng rất hèn và thấp khi sử dụng đến cái công hàm của Phạm Văn Đồng và sách giáo khoa trong tài liệu họ nộp cho Liên Hiệp Quốc để “chứng minh” rằng Hoàng Sa và Trường Sa là của Tàu. Đây là những tài liệu được soạn ra trong lúc hai bên (Bắc VN và Tàu cộng) còn thân thiết với nhau như anh với em (“môi hở răng lạnh”), vậy mà bây giờ họ dùng đó để ra đòn “hạ thủ”. Việc sử dụng các tài liệu này chẳng khác gì cặp tình nhân lúc còn mặn nồng thì vui vẻ chụp hình bên nhau, đến một ngày nào đó “canh không ngọt” thì một bên công bố những tấm hình tế nhị cho cả thế giới biết. Đó là một trò hèn hạ và bỉ ổi, nhưng nó có tác dụng và gây ảnh hưởng với những ai không chịu khó suy nghĩ.
Nhưng VN không nên hạ mình thấp và hèn như Tàu cộng. Trong tranh luận với Tàu, chúng ta cần phải tận dụng tất cả thông tin và vận dụng tất cả phương tiện Tôi nghĩ nếu VN phản bác (và nên phản bác) luận điểm của Tàu cộng, thì những tận dụng thông tin và vận dụng thống kê có thể giúp một phần. Dĩ nhiên, tận dụng và vận dụng nhưng phải tỏ ra khách quan (ví dụ như nhìn vấn đề 2 chiều) chứ không hèn và tự hạ thấp như Tàu.
—–
[1] Tiến sĩ Trần Công Trục vạch mặt các “bằng chứng” của Trung Quốc (GDVN).
[2] Tôi phải mở ngoặc đế nói về cách viết. Hình như nhiều người Việt có “truyền thống” viết văn với ba dấu chấm, nên nó rất rất phổ biến. Tôi rất ghét ai viết như thế, vì tôi nghĩ nó phản ảnh sự lười biếng suy nghĩ của tác giả. Ba dấu chấm (…) có thể hiểu nhiều cách: có thể là một sự ngập ngừng, có thể là chẳng còn ý nào khác, hoặc có thể là người viết nghĩ chưa đến nơi đến chốn. Hiểu thế nào thì vẫn là một sự lười biếng suy nghĩ. Kiểu viết đó rất phản cảm và đại kị trong khoa học.
[3] Đây là một phần tài liệu (phụ lục) mà Tàu nộp lên Liên Hiệp Quốc vào hôm thứ Hai 9/6/2014, trong đó họ trích dẫn sách giáo khoa địa lí lớp 9 ở miền Bắc Việt Nam.
[4] Trích từ BVN: Xung
quanh việc tranh chấp chủ quyền của Quần đảo Hoàng Sa giữa Việt Nam và
China mà hai bên đã lên án, phản bác lẫn nhau trên các phương tiện
truyền thông vừa rồi; dù muốn hay không nghĩ đến, nhưng người Việt hôm
nay, phần nào phải công nhận rằng: Chính nghĩa đang dần thuộc về VNCH.
Nếu như cho rằng, với mọi người trên Đất Nước Việt Nam thì “Chủ quyền
lãnh thổ là thiêng liêng, tối thượng”, thì chính nghĩa lại đang thuộc về
VNCH.
Sắc lệnh (năm 1961 – sau 3 năm so với “công thư
Phạm Văn Đồng”) của Tổng thống VNCH, đặt quần đảo Hoàng Sa thuộc tỉnh
Quảng Nam và thành lập xã Định Hải gồm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa trực
thuộc quận Hòa Vang, Quảng Nam. Nguồn ảnh: facebook.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét