Tổng số lượt xem trang

Thứ Ba, 20 tháng 8, 2013

Tin thứ Ba, 20-08-2013

Tin thứ Ba, 20-08-2013

CHÍNH TRỊ-PHÁP LUẬT
1
Gần lắm Trường Sa (GĐ).  - Tiếp sức ngư dân (NLĐ). - 13 ngư dân đang trôi dạt trên vùng biển Trường Sa (Infonet).  Tàu Hải quân cứu tàu cá của ngư dân bị nạn vào bờ => 
Việt Mỹ đối thoại quốc phòng song phương (BBC).
Biển Đông: Philippines tin tưởng sự đoàn kết của ASEAN (RFI). - Mỹ-Philippines tiến tới thỏa thuận hợp tác an ninh biển (KT).
Trung Quốc có thể biến TSB Liêu Ninh thành “sở chỉ huy”? (KT).

Thông điệp từ các cuộc tập trận của Trung Quốc (TQ).
Lao động xuyên biên giới đẩy mạnh quan hệ Trung Quốc-ASEAN (VOA).
Giới blogger nghĩ gì về bản án Uyên – Kha (RFA).  - Câu chuyện từ bữa cơm tối gia đình (FB Cùi Các). - Vài lời gửi Phương Uyên (Hiệu Minh).  - PHỎNG VẤN CỰU ĐẠI TÁ CÔNG AN NGUYỄN ĐĂNG QUANG VÀ LUẬT SƯ HÀ HUY SƠN VỀ PHIÊN TÒA PHÚC THẨM Ở LONG AN (FB Mai Dzung).  - Các Giáo Sư trường ĐHCNTP Sài Gòn nói gì khi Phương Uyên về lại Trường xưa? (Chính luận).
- Thơ HÃY NHỚ LẤY LỜI UYÊN (Bùi Văn Bồng). - Thơ Lê Phú Khải: TỔ QUỐC ĐÃ GỌI TÊN (Bà Đầm Tòe).
Nhiều người bị đánh đập, sách nhiễu, hành hung (RFA). - “Côn an” thành Hồ xông vào khách sạn hành hung, đánh đập phụ nữ và trẻ em (DLB).
- Luật sư Vũ Đức Khanh: Người Việt và định mệnh dân chủ (BBC).
- Trung Nghĩa: Phản biện lại bài viết ĐÔI ĐIỀU VỚI TÁC GIẢ BÀI “VIẾT TRÊN GIƯỜNG BỊNH” (BS). – Đôi điều với tác giả của “Đôi điều với tác giả …” (1) (Anh Vũ).  - Ngẫm nghĩ quê hương hôm nay (DLB).
- Lê Phú Khải: SUY NGHĨ CỦA MỘT NGƯỜI NGOÀI ĐẢNG VỀ ĐA NGUYÊN ĐA ĐẢNG Ở VIỆT NAM (Bs). – Bỏ điều 4 Hiến Pháp là hòa giải dân tộc – Giữ điều 4 Hiến Pháp là tự sát (DLB).  - Vũ Thư Hiên: Một chuyện bỏ đảng (DL).
- LS Nguyễn Lệnh: Hiến pháp 1992 mặc nhiên cho phép thành lập đảng chính trị khác ngoài Đảng cộng sản? (BS).
2
Bàn tiếp chủ đề “bỏ đảng”, “đa đảng”, phần 4 

Trước vô vàn những bức bối của đời sống xã hội, trong số hơn 3 triệu đảng viên ĐSCVN, liệu có được bao nhiêu người có thực tâm muốn đóng góp và đã làm được ít nhiều cho sự thay đổi tích cực, ích nước lợi dân bằng thúc đẩy tiến trình dân chủ? Và họ đã “làm” theo những cách nào? Họ vẫn ở trong đảng thì có thể “làm” được không, hay phải bỏ đảng để rồi mất việc, hết đường thăng tiến? Hay chính không ít những gì họ cho là “làm” được lại hóa ra chỉ như những trò tô son trát phấn, bình mới rượu cũ, góp phần thêm cho ĐCSVN sống dai hơn với một cơ thể ngày càng bệnh hoạn, mà không chịu thực tâm thay đổi mạnh mẽ, chấp nhận tiến tới một xã hội dân chủ, nền chính trị đa nguyên?
Với những người đã nghỉ hưu, thì sau khi bỏ đảng sức thuyết phục của họ với những người còn trong đảng sẽ tăng lên hay giảm đi? Điều này phụ thuộc vào cách thức họ bỏ đảng ra sao? Còn nếu như họ chọn cách ra khỏi đảng, theo một hình thức nào đó, từ âm thầm, đơn lẻ, cho tới ra tuyên bố tập thể, v.v.. liệu có đem lại kết quả gì đáng kể, hay chỉ như những cuộc “tự sát chính trị”, gây chút tiếng vang tức thời, rồi mọi sự lại rơi vào im lặng?
Nhưng nếu đồng thời vừa rời bỏ đảng CSVN, họ lại tuyên bố lập một chính đảng mới, thì liệu với một thực trạng hầu như không có chút kinh nghiệm về tổ chức chính trị dưới thời cộng sản, chưa được tập dượt trong một tổ chức xã hội dân sự, chưa kể phải đối mặt với những khả năng bị đàn áp, họ có tồn tại, phát triển nổi?
Những đảng viên cộng sản cấp tiến đó đã cân nhắc những lựa chọn nào khác, “nhẹ nhàng” hơn, có thể dễ được đông đảo đảng viên, người dân tin theo hơn, đỡ chịu rủi ro vì bị đàn áp hơn? Ví như 2 khả năng khác mà trong bình luận ngày 3/5/2013 chúng tôi đã nói tới: + Đòi hỏi tách đảng, + Thành lập một nhóm “Cải tổ” từ ngay trong lòng ĐCSVN – tiền thân của một chính đảng mới.
Để tận dụng triệt để điều kiện thuận lợi của công nghệ,  đã thấy rõ trong mấy năm qua, cũng để tránh bớt bị đàn áp, liệu họ có tính tới việc hình thành tổ chức, tiến hành các hoạt động chủ yếu thông qua mạng Internet?
Có rất nhiều câu hỏi cần được bình tĩnh trao đổi, nhưng tiếc rằng chưa được đáp ứng bao nhiêu.
Và, dù theo những phương cách gì, thì những người cộng sản cấp tiến cũng đang đứng trước những khó khăn của một xã hội còn thấp kém, và về khía cạnh nào đó đang thụt lùi, về DÂN TRÍ, tác động lớn tới mọi hoạt động của mình. Tình trạng thấp kém đó có 3 biểu hiện:
1-     Những bước tiến dân chủ trong xã hội mấy năm gần đây, một phần nhờ thông tin qua Internet, nhưng chưa đến được đông đảo người dân, cán bộ đảng viên, hoặc có đến thì lượng thông tin, kiến thức hữu ích, có chiều sâu chưa nhiều, giữa lúc chất lượng báo chí thì ngày càng đi xuống.
2-     Như những gì đã trình bày ở phần 3, một xã hội mà người người ồn ào một công cuộc làm giàu, hưởng thụ, khoe khoang, không ngần ngại điều tiếng gian dối, miễn sao không vì ngờ ngệch mà vướng vòng lao lý là được”, … bình thản nhìn cái xấu, cái ác hoành hành như một lẽ tự nhiên. Các đảng viên có tư tưởng tiến bộ cũng hầu như đều ít nhiều bị ảnh hưởng xấu ở tình trạng đó, không phải bản thân thì cũng với người thân, gia đình, tạm gọi là “bị bôi lem”. Nói theo cách khác thì cái thời “Đêm trước Đổi mới”, con người bị “ngu hóa”, còn “Đêm sau Đổi mới”, con người bị “tha hóa” – một biến thể tệ hại hơn của “ngu hóa”, lấy cái khôn vặt, đểu cáng thay cho hiểu biết, trách nhiệm. Đây là một bộ mặt khác khó thấy của DÂN TRÍ.
3-     Có những nỗ lực đấu tranh cho tự do dân chủ, nhưng đáng tiếc lại trở thành “lợi bất cập hại”, do nóng vội, thiếu kiến thức, kinh nghiệm, thiếu gắn kết, được thể hiện cả trong điều mà ở phần bình luận thứ 2 gọi là lấy cái “ngu dân” để chống lại chính sách “ngu dân”, mắc vào chính những căn bệnh cố hữu của người cộng sản, và trong phần 3 có đặt dấu hỏi rằng đã chuẩn bị được những gì cho “căn nhà mới”.
“Vật cản” thứ 3 nói trên là không nhỏ chút nào, nó là thứ “nô lệ chính mình” do bị những tính xấu trói chặt – như Tuyên ngôn Phá vòng nô lệ đã nói, sẽ xin được đi sâu phân tích trong phần 5 tiếp theo. 
3Tổng Bí thư thăm, chỉ đạo lực lượng Công an nhân dân (TTXVN). “…kiên định mục tiêu, nhiệm vụ bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; giữ vững ổn định chính trị xã hội; sẵn sàng ứng phó với mọi mối đe dọa an ninh phi truyền thống”. =>
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang làm việc tại Thái Nguyên (VOV).
Chưa từng đề nghị Thủ tướng khen thưởng đại biểu Quốc hội (DT).  - “Về hưu mới được khen thưởng là thiếu khuyến khích” (VOV).
Kiến nghị dân bầu trực tiếp chủ tịch huyện, xã (VNN).
“Nhắm mắt” duyệt dự án, thiệt hại 32,5 tỉ đồng (NLĐ).
KHEN THƯỞNG MÀ NHƯ THẾ NÀY Ư ? (Nguyễn Duy Xuân). -  Thưởng người tố cáo 350.000: Phản cảm? KP).  - ‘Đúng là buổi khen thưởng diễn ra rất nặng nề’ (VNE).  - Số phận các “anh hùng Hoài Đức” sẽ về đâu? (KT).  - “Gái có công, chồng… vẫn phụ”? (Đẹp). –  Thư giãn cuối tuần: LÔN RA MÁU (tranhung09).
- Minh Diện: BÁC SỸ “KHÙNG” (Bùi Văn Bồng).
SẮP RẰM THÁNG 7: GẶP NHÀ VĂN NAM CAO TRONG GIẤC NGỦ (Cu Vinh).
TÔI CẦN CÁC ĐỒNG CHÍ CSGT ƯỠN NGỰC ĐẦY KIÊU HÃNH KHI LÀM NHIỆM VỤ (Cu Vinh).- Nụ cười Ma nơ canh (Đào Tuấn). ”Rất vui tính, có người đã đề xuất mở lớp dạy cười cho cán bộ, công chức nhà nước. Chắc là do nhớ tới “câu chuyện tháng tư” khi CSGT TP HCM lần đầu tiên mở lớp tập huấn để “CSGT biết cười và xin lỗi dân khi xử phạt vi phạm trên đường phố”, hay cách mà ngành y tế dạy “y bác sĩ học cách cười và nói cám ơn bệnh nhân”.” - Chuyện lạ – “Cấm” công dân và nhà báo ghi hình CSGT làm nhiệm vụ? (GĐ).  - Cục trưởng Cục báo chí “lên tiếng“ trước đề xuất gây khó nhà báo (PLVN).
- Phạm Chí Dũng: Nỗi hổ thẹn của báo chí nhà nước (VOA).
Đài báo Việt Nam tự do làm hàng chợ? (BBC). “Một thống kê sơ bộ cho thấy, số đầu báo, tạp chí, bản tin trên TV, đài ở Việt Nam đạt con số không dưới 700 cho trên 90 triệu đầu dân nhưng về lý thuyết, cả nước chỉ có một vị tổng biên tập là Trưởng ban Tuyên Giáo của Trung ương Đảng Cộng sản”.
Vụ Đinh Đức Lập: HỘI NHÀ BÁO VIỆT NAM BẮT ĐẦU LÊN TIẾNG BẢO VỆ HỘI VIÊN (Tễu).
4<- MẤY ĐÔI DÉP VÁ (Mai Thanh Hải). Đáng lẽ bài viết ngắn cùng bức hình bên phải được nằm ở mục Xã hội-Môi trường, nhưng đưa lên đây, để liên hệ với cách làm báo “quốc doanh”, cũng đi liền với câu chuyện dài dài ở trên về ông TBT Đinh Đức Lập của báo Đại đoàn kết.
“NGƯỜI RỪNG” – NHÌN TỪ CHÍNH SÁCH ĐỊNH CANH ĐỊNH CƯ (Hồ Trung Tú). - Cấp đất cho cha con ‘người rừng’ (VNE).
Khai Phá… (Đinh Tấn Lực).  Hóm! “Miền Nam lấy tên người đặt cho đất … vì đó là đất khai phá … Duy chỉ có mỗi một thành phố có tên người, nhưng chữ khai phá không còn chung nghĩa một động từ kép nữa.” Nó thành vùng đất cha ông khai mở còn cháu con … tàn phá!
YÊU THỜI ĐỒ ĐỂU (KỲ 80) (Nhật Tuấn).
Phạm Phú Minh: Ði thăm Nguyễn Xuân Hoàng (DĐTK).
Đức chỉ trích Trung Quốc giam cầm em vợ Lưu Hiểu Ba (RFI). - Vụ ‘Bạc Hy Lai’: Thêm một nhân vật liên quan từ chức (RFI).
Hỏi và Đáp : Tự do có ý nghĩa gì đối với người dân Ấn Độ trong ngày Quốc khánh thứ 67? (ĐKN).
Miến Điện: Giới đầu tư phải tôn trọng chuẩn mực xã hội (RFI). ” … tránh những sai lầm của các nước khác trong khu vực như trường hợp Lào, Cam Bốt hay Việt Nam.”
Câu lưu bạn đời nhà báo, Luân Đôn bị chỉ trích dữ dội (RFI).

- Hậu di dân tái định cư Thủy điện Sơn La: Cán bộ và dân kêu khổ: Bài 1: Khó khăn ở vùng đất mới (DV).
- “Bầu Kiên” và “quyền lực đen”: Các Công ty dưới tay “bầu Kiên” đã kinh doanh trái phép như thế nào? (GDVN).
- PHÓ THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ NGUYỄN XUÂN PHÚC: “Cân nhắc từng trường hợp đề nghị đặc xá” (PLTP).

- MẤT NƯỚC HAY DIỆT VONG? (BS Hồ Hải).
- Tám Tàng: Thả & Thưởng…thậm thụt cái chi chi (Người lót gạch).
- Trả lời chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Bộ trưởng Bộ Tư pháp thừa nhận: Bức xúc của người dân là có thật (PT).
- Có hay không “tham nhũng” về chính sách? (Infonet). – Viết tiếp bài “Đấu giá làm thất thoát tài sản Nhà nước”: Câu kết để trục lợi (NNVN). – Định Trung – Vĩnh Phúc: Anh em Chủ tịch xã lại “móc túi” Nhà nước? (Tầm nhìn).
- Sai phạm trong xây khu dân cư: 23 cựu cán bộ TP Long Xuyên hầu tòa (TT).
KINH TẾ 
- Phỏng vấn TS Phạm Chí Dũng: Nợ xấu bất động sản có dẫn đến khủng hoảng kinh tế tại Việt Nam ? (RFI).
Chưa mua được khoản nợ xấu nào (NLĐ).  - Việt Nam đã sẵn sàng mở cửa bán nợ chưa? (ĐT).
NH phải trả lại chính lượng vàng mà khách đã gửi (TTXVN).   - Không dùng vàng giữ hộ dưới bất kỳ hình thức nào (NLĐ).  - Ngân hàng phải cam kết hình thức trả vàng giữ hộ (TBKTSG).  - Đảm bảo quyền lợi tối đa cho người gửi vàng miếng (TBNH).
Gỡ “nút thắt” gói tín dụng 30.000 tỷ đồng (ND).  - Tiếp tục tranh cãi tại chung cư cao cấp bậc nhất Hà Nội (VnEco).  - Dự án lình xình “vườn treo trên không” tiếp tục mở bán (ĐT).
Minh bạch giá điện, than, xăng dầu là đòi hỏi tất yếu (ĐBND).  - Petrolimex: Lợi nhuận kinh doanh xăng dầu đạt thấp (CT).  - Petrolimex phản bác vụ “có lãi lớn” (TT).
Quy hoạch lại các nhà máy chế biến thủy sản (TBKTSG).
Hãy nhìn vào túi tiền của người dân! (TBKTSG).
6Tồn kho ngành mía đường: con số nào? (TBKTSG).
Gốm sứ Lái Thiêu thời thị trường đóng băng (RFA). =>
Hoàng Anh Gia Lai “rứt ruột” để tái cấu trúc (VnEco).
New Zealand phát hiện thêm sữa nhiễm độc chuẩn bị xuất sang TQ (VOA).
- Trung Quốc: Các thành phố ma thách thức kế hoạch của nhà cầm quyền (RFI).

- Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Hồng Kông Richard R.Vuylsteke: Làn sóng đầu tư mới đang chờ cơ hội vào Việt Nam (LĐ).
- Ông Nguyễn Lâm Viên – Chủ tịch HĐQT công ty Vinamit: Doanh nghiệp Việt chậm trong tư duy chiến lược (PT). – Lãnh đạo doanh nghiệp, có sáng tạo mới vươn xa (SGTT). – Những cách làm sáng tạo (SGTT).

VĂN HÓA-THỂ THAO
‘Mất văn hóa, dễ mất nước’ (BBC).
LẼ NÀO VUA QUANG TRUNG CÓ THỂ VUI VẺ CHÉN XÔI OẢN TRÊN ĐỐNG HÀI CỐT? (Tễu).
Phát hiện thêm 1 chiếc tàu cổ bị đắm (NLĐ).  - Phát hiện tàu cổ đắm thứ 4 tại Quảng Ngãi (TN).  - Cổ vật lại “khuấy động” làng chài (TT).
Văn hóa học góp phần phát triển  xã hội, con người (ND). “… sau một thế kỷ nhìn lại, cần khẳng định quan điểm: ’1. Chấn dân trí: …’ của Phan Chu Trinh vẫn mang ý nghĩa tham vấn nhất định đối với chúng ta.”
Đống Thếch trước nguy cơ thành phế tích (ĐBND).
7<- Tương lai bất định của cầu Long Biên (BBC).
THĂM HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG, RƯỢU VỚI PHẠM TUÂN (Nguyễn Trọng Tạo). - VU LAN – NGÀY TẠ MẸ.
Đôi bờ ví, giặm (VH).
Phim tài liệu VN: Bao giờ cho đến… ngày xưa? (VTV).
- SỐNG CHẾT VỚI NGHỀ HÁT: Một cõi đi về (NLĐ).
Vì sao Đỗ Bảo luôn sốt? (VH).
Một ý tưởng cho đường hoa xuân Đà Nẵng 2014 (Thịnhbabel).
Showbiz Việt hỗn loạn với những trò “bẩn” (GĐ).
Mang món ăn Việt đến London (BBC).
Phim về Steve Jobs ra mắt gây thất vọng (NLĐ).


- Nguyễn Hoàng Đức: KHÔNG CÓ LỀ LUẬT THÌ KHÔNG CÓ NGƯỜI THẮNG CUỘC (Trần Mỹ Giống).
- Phạm Ngọc Khảnh: TRI PHỦ VĨNH TƯỜNG VÀ NHÂN VẬT CHIÊU HỔ LÀ AI? (Trần Mỹ Giống).
GIÁO DỤC-KHOA HỌC
Chấn hưng giáo dục: Gia đình sao nhãng dạy trẻ “làm người”? (VOV).
Khung trình độ quốc gia: Gắn chất lượng đào tạo với văn bằng (KTĐT).
- Đỗ Ngọc Thống: Định hướng chương trình giáo dục phổ thông Việt Nam sau 2015 (Học thế nào).
Bộn bề nỗi lo đầu năm học mới (TQ).
- Quảng Bình: Lãnh đạo Sở GD&ĐT nói gì về việc thu sai của các trường trên địa bàn? (PL&XH).
Hiệu phó bị tố quỵt nợ hàng trăm tỉ đồng (NLĐ).
8“Cô thợ may nhận giấy báo trúng tuyển”: Bưu điện Bắc Giang xin lỗi (DT).
Nga giúp VN xây trung tâm nghiên cứu hạt nhân vào cuối năm 2015 (VOA).  - Lâm Đồng “sợ” trung tâm hạt nhân nửa tỉ USD (LĐ). Mô hình Trung tâm Khoa học và Công nghệ hạt nhân =>
Strong Bone Asia V và cám ơn (Nguyễn Văn Tuấn).  - “Từ nghiên cứu đến công bố” đã tái bản!
VÀI ĐIỀU CHIA SẺ VỀ CHẤT LƯỢNG ĐẠI HỌC BRISTOL (Góc nhìn Alan).
TƯỜNG NHÀ CỦA ÔNG CHỦ FACEBOOK, MARK ZUCKERBERG, ĐÃ BỊ HACK (FB Ngọc Thu).
Nghiên Cứu Tìm Ra Thuốc Làm Giảm Nguy Cơ Ung Thư Tuyến Tiền Liệt (ĐKN).


XÃ HỘI-MÔI TRƯỜNG
Một bệnh nhân tại Lâm Đồng tử vong vì cúm A/H1N1 (TTXVN).
Phích nước Trung Quốc chứa ‘chất lạ’ khiến người dân lo lắng (TN).  - Bình nước Trung Quốc chứa chất lạ, ngửi phải xây xẩm mặt mày (DV).  - Thử chất lạ trong bình nước Bảo hiểm Bưu điện tặng dân (ĐV).
Nửa tháng, 244 người thiệt mạng vì tai nạn giao thông (ANTĐ).  – Phân làn đường thí điểm – Thất bại của ngành giao thông Hà Nội: Bài 6: “Quái vật lộng hành”, ngành giao thông vẫn… “mặc kệ người ta nói” (PL&XH).
4 thuyền viên từng nhảy xuống Kênh Panama bỏ trốn lại mất tích ở Nội Bài? (DV).  - 4 thuyền viên nhảy xuống biển về nước, tránh mặt phóng viên (Zing). - Thuyền viên nhảy xuống biển Panama đã về Việt Nam (VNE).  - Đài Loan kiểm tra tuyển dụng thuyền viên Việt Nam (NLĐ).
Năm 2050: Tp. HCM trong tốp các thành phố ven biển thiệt hại vì lụt (RFI).
Nồi cháo TTH thứ 23 (Thành).
- Quảng Bình: Rừng nguyên sinh Bồng Lai ngắc ngoải kêu cứu: Bài 1: Đột nhập những “ngôi làng gỗ”! (PL&XH).
Anh Tám Tài ở Cà Mau (Chân dung) (Phạm Ngọc Tiến).
9<- Cháy tại khu phố Tây, nhiều người hoảng hốt (TN).
Đốt hàng nghìn cây thuốc lá lậu trong nhà để phi tang (TT).
Rùa “sách đỏ” bay về đoàn tụ tại VN (KP).
Công an ném em bé nứt sọ ở TQ (BBC).
Lũ lụt hoành hành ở Trung Quốc (BBC).  - Mưa to gây đình trệ thủ đô Philippines (VOA).  - Núi lửa Nhật Bản phun tro bụi cao tới 5km (VOA).
Hôn lễ đồng tính ở New Zealand (BBC).
Dùng camera theo dõi phạt chủ không dọn phân chó trên hè phố (RFI).
Những thước phim hiếm có về bộ lạc Kawahiva sống tách biệt trong rừng Amazon (ĐKN).

- Làng ô nhiễm – Bài 2: Cá chết trắng ao, chó mèo biến dạng (TP).

- ĂN MÀY BỆNH VIỆN (Phương Bích).
- Thường vụ Quốc hội thảo luận dự thảo Luật Việc làm: Công nhân nộp bảo hiểm xong, rơi luôn vào diện nghèo (LĐ).
QUỐC TẾ
-  Phiến quân tấn công giết 24 cảnh sát Ai Cập trên bán đảo Sinai (VOA). - Quân đội Ai Cập: “không lùi bước” trước bạo lực (RFI).
Liên Hiệp Quốc đến Syria điều tra vũ khí hóa học (RFI). - Làn sóng người tị nạn Syria ở miền bắc Iraq tăng mạnh (VOA).
“Mùa xuân A-rập” không mang lại bình yên cho Ai Cập (TC QPTD).  - Ai Cập bên bờ vực thẳm (ĐBND).  - Cảnh sát Ai Cập thiệt mạng (BBC).  - Liên minh châu Âu sẽ xem xét lại quan hệ với Ai Cập (VOV).  - Arập cam kết ‘bù’ nếu phương Tây cắt viện trợ Ai Cập (Tin tức).   - Nhà thờ Cơ Đốc Giáo bị đốt phá trong vụ rối loạn ở Ai Cập (VOA).
Đụng độ ở Afghanistan, gần 100 người thương vong (VOV).
Các nhà ngoại giao Nga, Nhật thảo luận về tranh chấp lãnh thổ (VOA).  - Nga và Nhật chuẩn bị đàm phán về tranh chấp lãnh thổ (RFI). - Nhật-Nga nối lại đàm phán về quần đảo tranh chấp (TTXVN).
10Đối thoại Chiến lược Trung Quốc-Thái Lan lần thứ nhất (TTXVN).
Tai nạn hỏa xa thảm khốc ở Ấn Độ (BBC).  - 35 người thiệt mạng trong vụ tai nạn tàu hỏa ở Ấn Độ (VOA).  - Vụ tai nạn tàu hỏa Ấn Độ: 37 người đã thiệt mạng (TTXVN). =>
Bắt cóc con tin vào ngày bà Merkel vận động tranh cử (TTXVN).
Xích gần với châu Âu, Ukraina bị Nga gây khó dễ (RFI).
Quan hệ liên Triều hạ nhiệt, Mỹ – Hàn lại tập trận chung (RFI).


* RFA: + Sáng 19-8-2013; + Tối 19-8-2013

* RFI:  19-8-2013

* VTV1: + Cuộc sống thường ngày – 19/08/2013;  + Tài chính tiêu dùng – 19/08/2013;  + Tài chính kinh doanh trưa – 19/08/2013;  + Điểm hẹn văn hóa – 19/08/2013;  + 360 độ Thể thao – 19/08/2013;  + Thể thao 24/7 – 19/08/2013;  +Thời sự 12h – 19/08/2013.

1971. SUY NGHĨ CỦA MỘT NGƯỜI NGOÀI ĐẢNG VỀ ĐA NGUYÊN ĐA ĐẢNG Ở VIỆT NAM

Lê Phú Khải
Tôi sinh năm Nhâm ngọ 1942, tức là,  cho đến lúc này (2013) đã hơn 70 năm sống trong chế độ toàn trị của một đảng độc quyền lãnh đạo đất nước. Ông nội tôi là thư ký (bưu chính) riêng cho Toàn quyền Đông Dương. Vậy mà năm 1946, nội tôi đã đem cả đại gia đình theo cụ Hồ, đi tản cư lên Phú Thọ kháng chiến chống Pháp. Sau hòa bình 1954, Pháp tuyên bố, ai xuống Hải Phòng, dù là đi kháng chiến, chính phủ Pháp vẫn trả đủ lương hưu 8 năm  gián đoạn. Nhiều người khuyên ông nội tôi nên đi, vì đó là tiền nợ của Pháp đối với công chức đã phục vụ chính quyền Pháp…Nhưng ông nội tôi nói: nước nhà độc lập rồi, dù ăn cháo cũng sướng, không cần đi!

Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa lúc đó, rõ ràng đồng nghĩa với dân tộc độc lập. Rõ ràng, Đảng Cộng sản (lúc đó mang tên Đảng Lao động) đồng nghĩa với chính nghĩa: Đảng có chính danh để cai trị đất nước. Sẽ có người đặt câu hỏi, có lẽ trường hợp của ông nội tôi là cá biệt? Xin hỏi lại: vậy những nhà trí thức lỗi lạc Việt Nam lúc đó như Nguyễn Hữu Thọ, Trần Đại Nghĩa, Tạ Quang Bửu, Hoàng Minh Giám, Nguyễn Khắc Viện…và hàng triệu nông dân, công nhân, nhà buôn khác đã theo tiếng gọi của cụ Hồ đi kháng chiến thì có là cá biệt không?
   Sau hòa bình 1954, mỗi khi lễ, tết, gia đình họ Lê Phú nhà tôi đoàn tụ thì nhìn trước nhìn sau đâu cũng thấy đảng viên. Có lẽ, chỉ có mấy cái cột nhà và tôi là ngoài đảng! Tôi thừa biết,sống trong một xã hội đảng trị, đảng cầm quyền tuyệt đối, ai đứng ngoài đảng thì không có quyền gì cả. Và đương nhiên đã không có quyền thì không có gì cả!
   Khi Liên Xô tiến hành cải tổ, có một nhà tư bản Mỹ sang nghiên cứu đất nước của Cách mạng tháng 10, ông ta nói: ở nước Mỹ, có tiền là có tất cả còn ở Liên Xô thì có quyền là có tất cả!
   Vì thế, ở xã hội miền Bắc Việt Nam trước năm 1975 và sau này cũng thế, hầu như ai cũng muốn vào đảng để “có tất cả!” Ở cơ quan tôi làm việc, có vị lãnh đạo khuyên tôi nên tham gia sinh hoạt cảm tình đảng để rồi vào đảng. Tôi thành thật nói với vị lãnh đạo đáng kính đó thế này: anh thấy đấy, đến cậu lái xe ở cơ quan cũng phấn đấu vào đảng để được làm tổ trưởng tổ lái xe. Vậy không lẽ tôi không muốn làm trưởng phòng, trưởng ban biên tập, làm giám đốc…để tết đến cả phòng, cả ban, cả cơ quan ai ai cũng có quà tết cho lãnh đạo…mà vợ con tôi cũng giống như vợ con người khác. Tết đều muốn có quà, muốn chồng có lương cao, đi làm có xe đưa, xe đón!!! Nghe xong vị lãnh đạo đó …yên lặng không nói gì nữa!
   Đấy là tôi trả lời cho qua chuyện. Mà nguyên nhân sâu xa khiến tôi không vào đảng vì tôi đã sớm nhận ra, xã hội đảng trị là một xã hội độc thoại, không có chân lý. Nhìn lại lịch sử, xã hội phong kiến Trung Quốc và Việt Nam trong mấy nghìn năm bị cái vòng kim cô của Khổng Giáo nhốt chặt vào tư tưởng “phò chính thống” (Nguyễn Kiến Giang). Bàn dân thiên hạ cũng như tầng lớp nho sỹ trí thức chỉ biết vâng lời người trên. Người ta đi học là để làm quan, để được quỳ lậy trước ngai vàng. Chỉ có bề trên đúng. Không được cãi lại bề trên. Xã hội phong kiến đó lại được tiếp nối bằng chế độ đảng trị với khẩu hiệu “tập trung dân chủ”, thì cái vòng kim cô độc thoại ấy càng xiết chặt hơn bao giờ hết. Tập trung dân chủ là một trò bịp, là dân chủ với một số người lãnh đạo chóp bu, áp đặt cho kẻ dưới. Đại hội đảng nhiệm kỳ nào cũng nêu khẩu hiệu “dân chủ”. Nhưng nhân sự của ban chấp hành mới lại do một nhóm người ở ban chấp hành cũ “giới thiệu”. Mà đã được “giới thiệu” thì coi như  đã trúng cử. Vì thế đến đại hội 10, ông Võ Văn Kiệt đã nêu ý kiến: đại hội quyết định số phận của đảng, chứ không phải ban chấp hành cũ quyết định số phận của đại hội.
   Ý kiến của ông Kiệt như “nước đổ lá khoai”. Ở Trung Quốc, tướng Lưu Á Châu nổi tiếng, có kể câu chuyện đại ý như sau: khi ông ta theo học một lớp chính trị, thấy thầy nói không đúng. Trò Lưu Á Châu phát biểu phản bác lại ý của thầy. Nghe xong ông thầy nói lớn: ai cho phép anh cãi lại tôi? Thế là đã rõ. Ông tướng họ Lưu chỉ muốn nêu lên cái câu nói của ông thầy là “tại sao anh dám cãi lại tôi?” chứ ông thầy không hỏi “vì sao anh lại nói như thế?” Trong tư duy cố hữu của ông thầy, bất cứ anh nói gì (không kể đúng , sai) tôi không cần biết. Chỉ có một nguyên tắc là không được “cãi lại tôi”. Thế thôi. Không được cãi lại thầy, cãi lại bề trên, đó là cái lô-gích từ nghìn xưa của tư duy phong kiến Khổng-Mạnh được nhân lên gấp ngàn lần trong xã hội đảng trị. Trong khi đó, ở phương Tây, hàng trăm năm trước Công nguyên nhà triết học lừng danh Aristote đã tuyên bố: Platon là thầy tôi, nhưng chân lý còn quý hơn thầy!
   Tư duy “chân lý quý hơn thầy” đã đưa xã hội phương Tây đến văn minh. Còn tư duy “không được cãi lại tôi” dã dìm xã hội phương Đông trong mê muội mấy nghìn năm. Từ lúc còn mài đũng quần trên ghế nhà trường phổ thông, nhờ đọc sách triết học, tôi đã ngưỡng mộ Aristote nên đi theo con đường đối thoại, xa lánh những người độc thoại. Vì thế, tôi đã nhiều lần từ chối vào đảng độc thoại này.
   Tôi nhớ vào cuối năm 1978, tại nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra hội nghị khoa học kỹ thuật toàn quốc. Với nhiệm vụ là phóng viên Đài Truyền hình trung ương ( nay là Đài THVN), tôi đến dự để đưa tin. Khi Thủ tướng Phạm Văn Đồng đến, cả đại hội đã đứng dậy vỗ tay theo kiểu đại hội (tức là vỗ tay vang dậy, theo nhịp). Ông Thủ tướng đã chỉ đạo, Việt Nam làm khoa học theo cách của Việt Nam, là đi tắt đón đầu như Cù Chính Lan (cắt rừng mà đón đầu xe tăng để đánh)…Ông tuyên bố thật hùng hồn: Việt Nam sẽ đi tắt, đón đầu, đuổi kịp và vượt phương Tây trong vòng mươi, mười lăm, hai mươi năm…
   Cả hội trường lại vỗ tay rào rào….duy chỉ có một đại biểu nữ lên diễn đàn nói trái ý Thủ tướng. Chị ở Tổng cục khai hoang. Khi thấy trái ý mình, là người ngồi chủ trì hội nghị, Thủ tướng liền rung chuông …chị vẫn nói…lại rung chuông,,,chị quay hẳn về phía chủ tịch đoàn dõng dạc: chính phủ giao kế hoạch khai hoang rộng đến 50 vạn ha thì phải nói dài….lại rung chuông…Nhưng chị vẫn nói cho hết ý của mình mới chịu xuống.
   Đến giờ giải lao, mọi người vây quanh chị. Có người nói: chị gan quá, Thủ tướng rung chuông nhiều lần mà không chịu xuống. Chị nói: các anh là đàn ông nên nhiều tham vọng. Tôi là phụ nữ không có tham vọng gì nên tôi phải nói thẳng nói thật! Chị đã chửi thẳng vào mặt đám trí thức “phò chính thống” để kiếm danh vị, kiếm cái ghế, kiếm miếng ăn.
   Năm 1996, tôi lại gặp ông Phạm Văn Đồng ở tỉnh ủy Hậu Giang ,tức là 18 năm sau ngày ông phát biểu chỉ đạo Hội nghị khoa học toàn quốc ở Hà Nội ( chỉ còn 2 năm nữa là hết hạn Việt Nam đi tắt đón đầu, đuổi kịp và vượt phương Tây). Lúc ấy ông đang ngồi cạnh ông Nguyễn Hà Phan, trên mặt là chiếc kính đen khá to, tôi định vào gặp và nhắc ông câu chuyện “ đuổi kịp và vượt phương Tây” năm nào, xem ông trả lời ra sao? Nhưng thấy ông ngồi bất động như một pho tượng…nên tôi lặng lẽ đi giật lùi.
   Đất nước được lãnh đạo bởi những con người mắc bệnh kiêu ngạo cộng sản, chủ quan hết sức vô lối và hoang đường như thế…nhưng không hề có đối thoại, đối lập trong tranh biện để tìm ra chân lý, tìm ra hướng đi nên ngày càng lạc lõng, càng lụi bại. Lạc hậu còn mong có ngày tiến bộ chứ lạc lõng thì vô phương!
   Đến bây giờ thì nền độc lập dân tộc mà chúng ta có ngày hôm nay, nhân dân ta đã phải giành lấy bằng núi sông xương máu, cũng đang bị anh bạn 16 chữ vàng và 4 tốt đe dọa hàng ngày hàng giờ. Nanh vuốt của anh bạn 4 tốt đang ngày càng cắm sâu vào cơ thể Việt Nam. Nọc độc của nó đang phân hủy từng tế bào Việt Nam bằng hàng giả, hàng độc. Nguy cơ Bắc thuộc đã rõ như ban ngày.
   Bây giờ thì đất nước của chúng ta rừng đã phá hết. Rừng đầu nguồn thì cho Trung Quốc thuê dài hạn 50 năm. Tài nguyên dưới lòng đất đã khai thác cạn kiệt. Biển thì thỏa thuận để Trung Quốc cùng khai thác và đánh cá chung. Mái nhà của đất nước là Tây Nguyên thì Trung Quốc đã ngồi chễm trệ trên đó. Kinh tế quốc doanh là chủ đạo thì đã sụp đổ tan tành với các tập đoàn Vinashine, Vinalines, Than và Khoáng sản…Kinh tế tư nhân cũng đang phá sản. Sự suy thoái đạo đức, tham nhũng, hối lộ “sờ đâu cũng thấy, nhìn đâu cũng có” như ông TBT Nguyễn Phú Trọng đã thừa nhận. Cả xã hội lấy dối trá làm lẽ sống. Lãnh đạo thì “nói dối lem lẻm, nói dối lỳ lợm, nói dối không biết xấu hổ, nói dối không biết khiếp sợ” ( Nguyễn Khải- Đi tìm cái tôi đã mất).
   Bây giờ đã là 35 năm so với cái hạn định 20 năm của người đứng đầu chính phủ “đuổi kịp và vượt phương Tây” chẳng thấy đâu mà thực tế thì còn tụt hậu xa so với các nước trong khu vực. Chính trị, kinh tế, văn hóa của đất nước đứng bên bờ vực thẳm. Vụ nhân bản xét nghiệm ở bệnh viện Hoài Đức Hà Nội vừa qua là một báo hiệu sự suy thoái đạo đức, lương tâm của con người trong chế độ XHCN đã đến điểm đỉnh, vượt ra ngoài sức tưởng tượng của nhân loại lương thiện. Nguyên nhân của tất cả nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên của đất nước hôm nay là chế độ độc thoại, là sự cai trị độc tài của một đảng, một mình một chợ, vừa đá banh vừa thổi còi. Những thiết chế dân chủ mà loài người đã đi hàng ngàn năm để tìm thấy và có được như quốc hội dân bầu, pháp luật  độc lập, báo chí tự do…thì ở xã hội toàn trị như Trung Quốc và Việt Nam chỉ là những trò hề, là sự lừa gạt trắng trợn.
   Từ chỗ đang là chính danh, nay đảng cầm quyền đã mất hết tính chính danh, chỉ còn có thể cai trị bằng dùi cui, roi điện, nhà tù để “đá câu giờ” và tồn tại. Chính quyền của đảng đã phải dùng đến lũ côn đồ đội lốt “thương binh”, “ quần chúng tự phát” để hỗ trợ công an đàn áp dân chủ, khủng bố quần chúng đòi dân sinh….
   Trong bối cảnh ấy, sự ra đời của một đảng đối lập, lại do chính những người đảng viên trung kiên tách ra thành lập, chủ trương đối thoại ôn hòa thì là một phúc lớn cho đảng đương cầm quyền. Từ nay, đảng độc thoại có một lực lượng kiềm chế, uốn nắn những sai lầm. Từ nay trong ngôi nhà độc thoại, xưa nay không ai rửa mặt, thì nay có một cái gương to để người ta nhìn thấy vết nhọ trên mặt mình mà lau rửa. Cuộc tập dượt dân chủ này không dễ dàng nhưng hòa bình để cạnh tranh. Nếu thắng, đảng cầm quyền có chính danh để tiếp tục cầm quyền sau một cuộc bầu bán dân chủ trong cả nước. Nếu không thắng thì chí ít cũng là rút lui trong danh dự đẻ tiếp tục thi đua hòa bình trong một nhiệm kỳ khác.
   Tiến sỹ Nguyễn Xuân Tụ ( Hà Sỹ Phu) có nói một câu đầy ấn tượng: con đỉa là một con vật đơn bào. Nó tồn tại từ thời hồng hoang của lịch sử đến nay. Nhưng chỉ tồn tại trong cống rãnh. Muốn nên người, nó phải là một con vật đa bào.
   Là một người ngoài đảng, một công dân, tôi mừng cho đất nước, mừng cho đảng cầm quyền có lối ra khỏi cảnh lạc lõng mà lối ra ấy chính là sự ra đời của một tổ chức ôn hòa, một đảng có cùng “lý lịch” với đảng cầm quyền…Cầu mong cho tương lai tươi sáng của đất nước !
 Sài Gòn 8/2013
LPK

1972. Hiến pháp 1992 mặc nhiên cho phép thành lập đảng chính trị khác ngoài Đảng cộng sản?

Luật sư Nguyễn Lệnh 
Nếu đem Điều 4 của Hiến pháp năm 1980 và Điều 4 của Hiến pháp năm 1992 ra so sánh, chúng ta có thể tìm thấy ý chí của Quốc hội và câu trả lời cho câu hỏi trên. Xin trích nguyên văn Điều 4 của cả 2 bản Hiến pháp:

Điều 4 Hiến pháp 1980: “Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong và bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân Việt Nam, được vũ trang bằng học thuyết Mác – Lênin, là lực lượng duy nhất lãnh đạo đất nước, lãnh đạo xã hội, là nhân tố chủ yếu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Đảng tồn tại và phấn đấu vì lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân Việt Nam. Các tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp.”
Điều 4 Hiến pháp 1992: “Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.”
Có một số câu hỏi cần được làm rõ mới hiểu đúng ý chí của Quốc hội khi sửa đổi Hiến pháp năm 1980:
1/ Điều 4 Hiến pháp 1980: “Đảng cộng sản Việt Nam … là lực lượng duy nhất lãnh đạo đất nước, lãnh đạo xã hội…” đã được Quốc hội bỏ đi 2 từ “duy nhất” trong Điều 4 Hiến pháp 1992. Phải chăng Hiến pháp 1992 đã không tiếp tục thừa nhận Đảng CS Việt Nam là lực lượng “duy nhất” lãnh đạo Nhà nước và xã hội ? Và mặc nhiên Hiến pháp 1992 cho phép “lực lượng” khác với Đảng CS Việt Nam được quyền cùng chia sẻ sự lãnh đạo Nhà nước và xã hội với Đảng CS Việt Nam ?
2/ Điều 4 Hiến pháp 1992 : “Mọi tổ chức của Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.” , tức là so với Điều 4 Hiến pháp 1980 thì Hiến pháp 1992 quy định các tổ chức của Đảng không chỉ hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp mà còn phải hoạt động trong khuôn khổ pháp luật nữa.
Như vậy, phải chăng Hiến pháp 1992 đã quy định thêm “khuôn khổ pháp luật” bên cạnh Hiến pháp là nhằm gia tăng sự giám sát hoạt động của Đảng CS bằng pháp luật, làm giảm quyền hành quá lớn của Đảng CS Việt Nam theo Hiến pháp cũ 1980 ?
Cho đến nay, Quốc hội VN vẫn chưa ban hành Luật về tổ chức đảng chính trị nên không ai biết thể lệ thành lập đảng chính trị như thế nào. Nhưng phải chăng Điều 4 Hiến pháp 1992 chính là căn cứ pháp lý để một “lực lượng” khác không phải là Đảng CS Việt Nam có thể xúc tiến việc thành lập đảng chính trị dựa trên nguyên tắc “áp dụng pháp luật tương tự” mà Đảng cộng sản đang hoạt động, theo quy định tại Điều 4 Hiến pháp 1992, cho tới khi có Luật về tổ chức đảng và thể lệ thành lập đảng ?
N.L.

* Tham khảo: + Hiến pháp 1980; + Hiến pháp 1992.

1973. Phản biện lại bài viết ĐÔI ĐIỀU VỚI TÁC GIẢ BÀI “VIẾT TRÊN GIƯỜNG BỊNH”

Trung Nghĩa
 Phản hồi cho ông/bà Trọng Đức, tác giả của bài viết được đăng trên báo Quân Đội Nhân Dân điện tử ra ngày chủ nhật 18/08/2013 trong mục chính luận với thông cáo “Làm thất bại chiến lược diễn biến hòa bình”. *
 Tôi đã nhiều năm không đọc báo QĐND. Hôm nay thông qua diễn đàn mạng tôi được biết đến bài báo của tác giả Trọng Đức (có lẽ là một bút danh) mà khi đọc bài viết tôi không khỏi bức xúc. Tôi cũng tự đặt ra một bút danh cho mình để phản hồi cho bài viết này vì bản tính tôi là nhút nhát, sợ bị “nổi tiếng”. Tác giả bàn về những luận chứng nhằm phủ nhận người khác nhưng có vẻ như tác giả quá yếu kém khi đưa ra một ví dụ lệch lạc, không hiểu những luận cứ chủ thuyết của Marx, giải thích một cách lèo lái, gượng ép để phủ nhận những ý kiến của ông Lê Hiếu Đằng.

Tôi chỉ xin đi vào từng mảng lập luận mà tác giả Trọng Đức đề cập:
Thứ nhất: Tác giả Trọng Đức nhắc tới một chi tiết “ông Lê Hiếu Đằng có nhắc đến “một kỷ niệm khó quên”. Đó là việc khi ông đang bị chính quyền Thừa Thiên – Huế (dưới chế độ cũ) “cầm tù”, nhờ có lá đơn của bố ông nên ông được “cho ra tù” để đi thi”.
Ông Đằng cho rằng “Tôi không biết với chế độ được gọi là “ưu việt” hiện nay có người tù nào đã được cho ra đi thi như chúng tôi hay không?”
Để rồi sau đó Trọng Đức phủ nhận cái ý kiến của một người từng sống ở hai chế độ, từng đấu tranh để xây dựng nên nền móng chính quyền của nhà nước XHCN này bằng cách nêu ra một trường hợp về chàng trai Phan Hợi (sinh năm 1983, quê ở Sơn Quang, Hương Sơn, Hà Tĩnh) thi đỗ đại học sau khi ra tù để phủ nhận ý kiến của ông Đằng rằng chế độ hiện nay không bằng chế độ Việt Nam Cộng hòa trước kia.
Nó buồn cười ở hai điểm:
- Ông Lê Hiếu Đằng khi đó là một tù nhân chính trị, còn chàng trai Phan Hợi lại là một tù nhân hình sự phạm tội vì ăn cắp và chiếm đoạt tài sản của cá nhân hay tổ chức khác có chủ ý.
- Ông Đằng được tha để đi thi đại học sau lá đơn của bố ông, tức là ông vẫn đang thời gian bị giam cầm. Còn Phan Hợi thì sau khi mãn hạn tù một thời gian, anh ta mới thi đại học. Khi mãn hạn tù thì việc anh Hợi có đầy đủ quyền của một công dân, anh ta thi đại học cũng không có gì là bất thường. Báo chí nêu trường hợp của anh Hợi có lẽ không ngoài mục đích để khuyến khích những người sai lầm tội lỗi đứng lên và làm lại cuộc đời.
Tác giả ngây thơ một cách đến ngờ nghệch khi đưa ra một ví dụ sai khác về bản chất của sự việc nhằm biện minh cho chủ kiến chế, độ chính trị hiện nay của Việt Nam cũng “ưu việt” khômg kém các chế độ chính trị các nước khác về tính nhân văn. Thế mà tác giả Trọng Đức lại quên ngay một vụ án nghiêm trọng, gây nên những cơn bão dư luận trong nước và thế giới: đó là vụ án hai em sinh viên Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha bị bắt khẩn cấp như một hình thức bố ráp/bắt cóc mà không hề có lệnh bắt trong lúc các em vẫn đang là sinh viên ngồi ghế giảng đường. Suốt cả hai phiên toà, từ thẩm phán tới chủ toạ không một ai nhớ ra rằng nếu các em bị giam cầm thì nó ảnh hưởng nghiêm trọng tới tương lai của các em, phải chăng họ đã quên?
Thứ hai: Tôi phải phì cười khi tác giả Trọng Đức viết “cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng gắn bó với nhau theo hình chóp xuôi. Không phải cơ sở hạ tầng có cái gì thì kiến trúc thượng tầng cũng phải có cái ấy”. Cách lập luận đến ngô nghê chẳng những yếu kém về cách diễn đạt mà nó sai một cách cơ bản về kiến thức.
Xin tác giả Trọng Đức hãy nhớ: khi bàn về vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến trúc thượng tầng, Marx đã viết:
Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng là hai mặt của đời sống xã hội, chúng thng nhất biện chứng với nhau, trong đó cơ sở hạ tầng đóng vai trò quyết định đối với kiến trúc thượng tầng.
Vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến trúc thượng tầng trước hết thể hiện ở: mỗi cơ sở hạ tầng sẽ hình thành nên một kiến trúc thượng tầng tương ứng với nó.
Tất cả các yếu tố của kiến trúc thượng tầng như nhà nước, pháp quyền, triết học, tôn giáo, v.v. đều trực tiếp hay gián tiếp phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng, do cơ sở hạ tầng quyết định”
Vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến trúc thượng tầng còn thể hiện ở chỗ: cơ sở hạ tầng thay đổi thì sớm hay muộn, kiến trúc thượng tầng cũng phải thay đổi theo.
Karl Marx đã khẳng định chắc chắn trong quyển tư bản “cơ sở kinh tế thay đổi thì toàn bộ cái kiến trúc thượng tầng đồ sộ cũng bị đảo lộn ít nhiều nhanh chóng”.
Ngoài ra, tác giả Trọng Đức kém cỏi đến mức nực cười khi viết
Điều đó không có nghĩa (cũng chẳng có nước nào cho phép) nhất thiết phải tồn tại “Đảng của những người làm trong khu vực kinh tế nước ngoài” để bảo vệ quyền lợi cho thành phần kinh tế ấy.
Đâu phải có một đảng của những người làm trong khu vực kinh tế nước ngoài mới bảo vệ được quyền lợi của họ mà chỉ cần một tổ chức, một hiệp hội các doanh nghiệp nước ngoài cũng đã bảo vệ được họ nếu họ bị xâm phạm quyền lợi. Hoặc đơn giản hơn, họ sẽ tự bảo vệ mình bằng cách rút vốn, ngừng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam nếu họ thấy họ không được bảo vệ bằng các luật doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài. Điều đó đang diễn ra một cách ào ạt tại Việt Nam, nó càng khẳng định rõ hơn, những chính sách và những “lắt léo” khó nói thành luật về quản lý của Việt Nam có vấn đề.
Trong bản tuyên ngôn mà ông Hồ Chí Minh đã đọc “mọi người sinh ra có quyền bình đẳng” thế nhưng việc duy trì một đảng lãnh đạo độc tài suốt bao nhiêu năm qua đã vi phạm tuyên ngôn ấy.
Ông Trọng Đức viết “Quốc hội Việt Nam do toàn thể nhân dân Việt Nam bầu ra để thay mình thực hiện quyền lực Nhà nước. Do vậy, quyết định của Quốc hội thể hiện tâm tư, nguyện vọng của tuyệt đại đa số nhân dân”
Đây là điều sai sự thật. Người dân Việt Nam chưa hề có được quyền tự do dân chủ thực sự, dùng lá phiếu của mình để bầu người đại diện cho mình. Đơn cử là đại biểu quốc hội hiện nay với hơn 90 % là đảng viên đảng công sản, khi mà tổng số đảng viên của tổ chức này chỉ chiếm 4,3% dân số Việt Nam, như thế làm sao đại diện cho đại đa số người dân Việt Nam? Vì thế kết luận của tác giả “Việc duy trì Điều 4 Hiến pháp năm 1992 theo quyết định của Quốc hội, do vậy, cũng thể hiện đúng nguyện vọng của nhân dân” là hoàn toàn ngụy biện và sai trái, nó chỉ duy trì quyền lợi của đảng CS và những thành viên của đảng mà thôi.
Tác giả viết “Hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam đang lãnh đạo nhân dân xây dựng đất nước vững mạnh, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đem lại những quyền lợi cơ bản cho quốc gia, dân tộc và toàn thể nhân dân lao động.” Đây là một luận điểm sai trái và ngụy biện tiếp theo.
Ngay chính quyền VN các cấp đều thừa nhận kinh tế VN đang khủng hoảng, nợ nước ngoài theo bác cáo của chính phủ VN là 56% GDP, còn theo báo cáo của thế giới là 102% GDP. Bình quân, một người dân Việt Nam từ già tới trẻ gánh một khoản nợ 860 USD do sự quản lý yếu kém của chính phủ gây ra. Chính ông thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thừa nhận trong phiên họp diễn ra tại hội nghị Trung Ương 6 “Tôi còn 3 ngày nữa là tròn 51 năm tôi theo Đảng, chịu sự lãnh đạo quản lý của Đảng. Trong 51 năm qua tôi không xin với Đảng cho tôi nhận chức vụ gì. Là một cán bộ Đảng viên, tôi đã nghiêm túc báo cáo với Bộ chính trị, Ban chấp hành trung ương Đảng. Tôi nghĩ Đảng hiểu tôi, tổ chức hiểu tôi. Đảng đã quyết định phân công tôi làm Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội bỏ phiếu bầu làm Thủ tướng và tôi sẵn sàng chấp nhận. Gần cả cuộc đời theo Đảng, tôi không có chạy, tôi cũng không có xin, tôi cũng không có từ chối thoái thác nhiệm vụ gì mà Đảng và nhà nước phân công”
Rõ ràng quốc hội Việt Nam hiện nay thực tế không phải là ý chí và nguyện vọng của người dân mà là ý chí của Đảng. Bằng lý lẽ trên, Đảng phân công ông Dũng làm thủ tướng, rồi quốc hội của Đảng lại bầu cho ông ta. Đảng đã sai phạm trong việc lấn quyền hạn của nhà nước khi phân công người điều hành chính phủ, chứng tỏ đảng làm thay việc của nhà nước. Ông Thủ tướng Dũng là do đảng chỉ định làm thủ tướng để điều hành nền kinh tế, vì vậy việc suy thoái và lao dốc nền kinh tế hiện nay là lỗi của đảng cộng sản, hay nói một cách khác đi, Đảng quá yếu kém khi dùng sai người.
Thứ ba: tác giả Trọng Đức viết:
“Bất cứ sự kích động chiến tranh nào trong khi vẫn còn những lựa chọn giải pháp ngoại giao đều đi ngược lại truyền thống ngoại giao của cha ông, đi ngược lại lợi ích của đất nước, của dân tộc”
Mềm mỏng hoàn toàn khác với khiếp ngược. Chúng ta chỉ mềm mỏng khi biện pháp đó hiệu quả cho việc bảo vệ lãnh thổ biên giới hải đảo, còn một khi kẻ thù vẫn ngoan cố xâm lược thì dân tộc ta “quyết đánh”. Chẳng lẽ tác giả đã quên rồi sao tinh thần của hội nghị Diên Hồng?. Xn nhắc lại một chút về lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, từ chống quân Hán thời Hai Bà Trưng, tới chống quân Nguyên thời Trần hay chống quân Minh thời hậu Lê, đó có phải là kích động chiến tranh không thưa ông/bà Trọng Đức? Chính ông Hồ Chí Minh đã đọc lời hiệu triệu toàn quốc kháng chiến “chúng ta đã nhân nhương nhưng càng nhân nhượng thực dân pháp càng lần tới. Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ không chịu mất nước”.
Với thái độ hung hăng leo thang của Trung Quốc trong việc xâm chiếm biển đảo và đất liền của Việt Nam mà cả thế giới lên án, từ sự kiện cưỡng chiếm Hoàng Sa 1974; chiến tranh biên giới, 1979; cưỡng chiếm Trường Sa 1988, cắt cáp Tàu Bình Minh 2, Virking; xây lô cốt trên vùng biển đảo của Việt Nam……t hì đã gọi là một sự cố tình xâm lược chưa thưa ông Trọng Đức cùng tờ báo QĐND?
Sự “mềm dẻo” theo cái nghĩa như ông Trọng Đức nói, không hề hợp lòng dân, người dân chúng tôi liên tục xuống đường biểu tình chống Trung Quốc dù bị chính quyền đàn áp, khủng bố; bắt chấp bắt bớ tù đầy.
Cái “truyền thống ngoại giao” mà ông Trọng Đức nói ra nó qua xa lạ với truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc ta.
Thứ tư: Tác giả cho rằng không cần tam quyền phân lập, nếu phủ nhận việc phải phân định rõ ràng tam quyền phân lập, thì nó không khác kiểu vừa đánh trống, vừa thổi còi. Tất cả mọi thứ quyền lực phải được kiểm soát để kiểm tra lẫn nhau.
Khi phủ nhận quyền được tự do, tác giả viết: “Thiết nghĩ, nếu nói cho đúng hơn phải là “con người khác con vật ở chỗ biết xác lập quyền tự do trong khuôn khổ có sự hài hòa giữa lợi ích cá nhân và lợi ích chung của cộng đồng, của dân tộc và của nhân loại”.
Hãy thử nhìn lại xem hiện nay đã có sự hòa hợp giữa lợi ích của công đồng người Việt Nam, của dân tộc Việt Nam với lợi ích của  nhân loại hay chưa?
Ông Trọng Đức lại một lần nữa ngu ngơ và giả vờ đánh tráo khái niệm về tự do “con người khác con vật ở chỗ là có tự do”. Con người có xã hội, có văn hoá có pháp luật. Không ai đòi hỏi cái tự do của một con vật cả, điều đó có nghĩa đương nhiên tự do phải theo khuôn khổ pháp luật. Có lẽ ngoại trừ các nước như giống Việt Nam như Bắc Hàn hay Trung Quốc ra thì không có một quốc gia nào, con người có thể  bị tù đày bắt bớ đánh đập chỉ vì họ dám viết, dám nói những cái sai trái của chính quyền hay của các nhân vật chính trị bằng những điều như 258 bộ luật hình sự hay nghị định 72 của chính phủ sắp có hiệu lực. Ai đã xây dựng và ban hành những điều luật đó, chắc chắn không phải là ý chí của nhân dân Việt Nam.
 Xã hội loài người ngoài hệ thống luật pháp rằng buộc hành vi, còn có những nhân tố bất thành luật kiểm soát hành vi của con người như văn hóa làng xã, chuẩn mực đạo đức xã hội tham gia. Việc một con người bình thường tự nhiên cởi truồng đi rong ngoài phố, nếu xét về luật anh ta không vi phạm luật pháp vì anh ta không phải diễn viên, nhưng người bình thường không ai làm thế. Một kẻ cho vay lấy lời một người bệnh sắp chết, dù không phạm luật nhưng cũng sẽ bị công đồng lên án về đạo lý. Nói một cách khác con người còn khác con vật là họ biết xấu hổ, biết nhục khi chuẩn mực đạo đức/hành xử của họ bị dân chúng trong nước, bị cộng đồng quốc tế phản đối và tẩy chay.
Tất cả những luận cứ mà tác giả đưa ra, với cá nhân tôi chưa có sức thuyết phục. Với cảm nhận cá nhân, có lẽ chính tác giả Trọng Đức chưa đọc hết về chủ nghĩa Marx để thấy hết những cái hay cái dở của nó, lý luận mà ông ta đưa ra quá yếu kém, thậm chí ngô nghê ở một cây bút về mảng chính luận của một tờ báo lớn như QĐND
Tôi xin bàn vài vấn đề rất nhỏ để thấy sự sai lầm cũng như tính mâu thuẫn của chủ nghĩa Marx.
Marx vận dụng ba phát minh vĩ đại nhất của loài người ở thế kỷ 19 là học thuyết tế bào, định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượnghọc thuyết tiến hóa để làm cơ sở cho luận chứng đưa ra.
- “Marx cho rằng lượng biến đổi sẽ dẫn đến biến đổi về chất và ngược lại”, ý tưởng này do thuyết tế bào ghi “tế bào luôn sinh ra từ tế bào có trước” điều đó hiểu theo một cách đơn giản có nghĩa là, khi tế bào lớn lên về thể tích, gia tăng vật liệu di truyền thì chính màng/vách tế bào sẽ trở nên chật trội và phải cho ra tế bào mới. Nếu điều đó không xảy ra, tế bào sẽ chết. Thế nhưng, việc phân tích sự thay đổi/biến đổi về cơ sở hạ tầng sẽ phải đưa đến sự thay đổi của kiến trúc thượng tầng ngay trong lòng chủ nghĩa xã hội là gì, Marx đã “quên”.  Học thuyết Marx không dạy học trò của mình rằng vẫn giữ nguyên chiếc áo chật chội kiến trúc thượng tầng (mô hình xã hội) khi cơ sở hạ tầng đã biến đổi thì phải làm gì.
- Marx đưa ra giá trị khái niệm thặng dư, cho rằng giới tư bản bóc lột công nhân vì chiếm đọat giá trị thặng dư. Điều này là sai lầm khi Marx cào bằng mọi đóng góp của mọi bộ óc con người. Năng lực trí tuệ của mỗi cá nhân không giống nhau vì vậy họ phải được hưởng những kết quả không giống nhau cũng là lẽ thường. Những con người mà Marx gọi là tư sản bóc lột kia, họ làm giàu cho họ và được cả thế giới biết ơn. Với quan niệm của Marx thì những cái đầu khổng lồ như Bill Gates, Mark Zuckerberg là những kẻ đại bóc lột.
- Một điều trở nên mâu thuẫn quá hiển nhiên của Marx nữa là: Marx dùng quy luật đấu tranh sinh tồn trong học thuyết tiến hoá của Darwin làm nền tảng cho lập luận đấu tranh giai cấp. Trong học thuyết tiến hóa, Darwin đã chỉ rõ, đấu tranh sinh tồn luôn luôn diễn ra, tùy thời điểm, tùy hoàn cảnh mà mức độ mạnh hay yếu, nó chính là động lực cho sự phát triển của sinh giới. Chính chọn lọc tự nhiên giúp cho sinh giới chọn lọc được những cá thể, những loài ưu việt nhất mà đỉnh cao của quá trình đó chính là con người.
Nếu áp dụng quy luật này vào nền kinh tế thì việc cạnh tranh/thậm chí là đấu tranh với nhau chính là động lực phát triển và quy luật thị trường, sự chọn lựa của chính nhu cầu thị trường giúp sàng lọc lại những sản phẩm/dịch vụ tốt nhất.
Thế nhưng nhà nước và chính quyền VN lại “tiến hành một phép lai khác loài” để đưa ra một mô hình “kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa” một khái niệm xa lạ thậm chí lố bịch trong con mắt các nhà chuyên môn trên thế giới.
Sự đấu tranh luôn luôn diễn ra thậm chí trong từng mặt của vấn đề hay trong bản thân một cá nhân.
Thế nhưng Marx lại cho rằng, khi tiến tới Chủ nghĩa cộng sản thì mọi mâu thuẫn và đấu tranh giai cấp bị thủ tiêu.
-  Về quan niệm vật chất quyết định ý thức Marx viết “Vật chất quy định ý thức”. Theo quan niệm của chủ nghĩa duy vật quan hệ giữa vật chất và ý thức được viết như sau “vật chất có trước, ý thức có sau” tuy nhiên nó không phải là quan điểm một chiều, nó khác hoàn toàn với quan điểm “chỉ có vật chất mới quy định ý thức”.
Sau đó chính Lê Nin đã bổ sung cho tiền đề này khi ông tuyên bố:
“Vật chất có thuộc tính quy định ý thức. Ý thức có thuộc tính quy định vật chất”. Theo tôi, đây là câu hoàn chỉnh. Đơn giản chúng ta hãy tưởng tượng công việc của một nhà thiết kế, hay một họa sỹ vẽ tranh trìu tượng, tác phẩm của họ có được, là những bức tranh (vật chất) hoàn tòan được xây dựng từ ý tưởng (ý thức). Tuy nhiên khi vận dụng quan điểm này vào Việt Nam, những học trò của Marx có dòng máu Lạc Rồng này chỉ nói đến quan điểm khởi đầu của Marx là “chỉ có vật chất quyết định ý thức” để thể hiện quan điểm duy vật triệt để.
Còn rất nhiều điều về những sai lầm cũng như những vận vận dụng thiếu khoa học trong học thuyết của Marx, tuy nhiên nó lại là những khía cạnh hơi sâu về kinh tế, quản lý vĩ mô, về chính sách công mà những người ngoại đạo hơi khó hình dung nên tôi không tiện bàn.
Chỉ xin nhắc tác giả Trọng Đức nhớ rằng, phản biện hoàn toàn khác với ngụy biện. Việc non nớt trong lý luận và dẫn chứng mà tác giả đưa ra nó không những không thuyết phục người nghe mà nó còn làm cho người ta khinh ghét xem thường khi tác giả cố tình đưa ra những điều sai trái và mâu thuẫn cũng như bày biện khả năng suy diễn lệch lạc.
Hãy nằm lòng trong đầu “mọi học thuyết, lý thuyết chỉ để nghiên cứu còn việc chứng minh nó là phần việc của thực tiễn. Tính đúng đắn của học thuyết Marx, của mô hình xã hội chủ nghĩa, của việc một đảng độc tài lãnh đạo nó được chứng minh qua lịch sử phát triển của nhân loại bằng sự sụp đổ có hệ thống của CNXH ngay từ cái nôi nó ra đời và hiện trạng nền kinh tế, chính trị, xã hội Việt Nam hiện nay”. Đó là minh chứng hùng hồn nhất, mạnh mẽ nhất, thuyết phục nhất, chứ không phải là mấy bài báo định hướng như của ông/ bà đâu.
Có lẽ đã đến lúc những cơ quan về văn hóa, tư tưởng, chính trị nhằm định hướng dư luận cũng nên thay đổi não trạng về khả năng nhận thức và phải biện của độc giả là giới bình dân trong thời điểm này.
T.N.

1974. Nỗi hổ thẹn của báo chí nhà nước

VOA Đài tiếng nói Hoa Kỳ
Thứ hai, 19/08/2013
5
Phạm Chí Dũng
Hôn mê
Gần hết trong hơn 700 tờ báo nhà nước ở Việt Nam vẫn như đang hôn mê trong nỗi hổ thẹn từ tiềm thức đến vô thức, trong bối cảnh chưa bao giờ xã hội lại cần đến tiếng nói phản biện của báo chí như hiện tình.
Với gần hết đội ngũ tổng biên tập và cả phó tổng biên tập đã được “cơ bản tái cơ cấu”, không có mấy phóng viên nhiệt thành nào lèn được bài viết phản ánh thực tồn xã hội ngổn ngang lên mặt báo.

Cách đây không lâu, báo Thanh Niên suýt bị khởi tố vì mạo phạm Ngân hàng nhà nước qua bài “Rửa vàng”. Còn trước đó, việc bắt và xử tù phóng viên Hoàng Khương của báo Tuổi Trẻ đã gần như đặt dấu chấm hết cho lớp nhà báo muốn phanh phui câu chuyện “núp lùm” của cánh cảnh sát giao thông.
Hơn một năm đã trôi qua kể từ quý 2 năm 2012 – được xem là cơn thủy triều thình lình của báo chí chính thống với hơn 2.000 bài viết khắc họa về chân dung “Người nông dân nổi dậy” Đoàn Văn Vươn, một phần rất lớn các tờ báo nhà nước lại trở về thế nằm cam chịu dưới vô số “chỉ đạo định hướng” của Ban tuyên giáo trung ương và Bộ Thông tin và Truyền thông.
Những định hướng của các cơ quan tuyên giáo và quản lý báo chí lại ngày càng bốc đồng tính xu thời cùng với thời vận quốc gia lâm nguy trong cơn hoạn nạn về tham nhũng, nhóm lợi ích, suy thoái kinh tế, sa sút đạo đức, tệ nạn xã hội…
Bất chấp một số bài viết lên án sự vô cảm của đồng loại, báo chí vẫn hiển hiện như một mặt trận vô cảm không thua sút. Những nội dung phổ biến mà độc giả trong nước được thưởng ngoạn trên báo chí chính thống vẫn rất thường là các tin tức giật gân, câu khách, hay nói như dân gian là logic “cướp giết hiếp”… hẳn có mấy tờ báo còn đủ tự trọng để đánh động dư luận về những chuyện bất công xã hội vốn đang đầy rẫy ở xứ sở được Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan tự tin “dân chủ gấp vạn lần tư sản”.
Đã từ hai năm qua, Vietnamnet – một trong những tờ báo điện tử có uy tín và thu hút được lượng truy cập lớn nhất Việt Nam – đã gần như đánh mất bản sắc phản biện của mình. Người ta không còn nhận ra sắc diện cống hiến trên mục Tuần Việt Nam và ở cả những chuyên mục xã hội, kinh tế của tờ báo này. Sau khi báo điện tử Tầm Nhìn bị đóng cửa vào tháng 7/2012, loại bài như “Mùa xuân Myanmar” trên Vietnamnet đã khiến những tác giả của nó không chốn dung thân.
Tương tự, những tờ báo đã từng tỏa hơi ấm nhân bản đồng loại trong vụ Tiên Lãng vào đầu năm 2012 như Giáo Dục Việt Nam, Dân Việt, Người Lao Động, Pháp Luật TP.HCM, Sài Gòn Tiếp Thị… cũng như lắng tiếng trong một tâm trạng mỏng manh chân đứng.
Quá nhiều chuyện cần được nói và cần phải tiết lộ, nhưng lại quá ít can đảm để thoát khỏi vòng kim cô. Những bài báo hiếm hoi về thực trạng quá sức bất công trong thu hồi đất đai ở một số địa phương thi thoảng mới được phản ánh trên báo Nông Nghiệp Việt Nam, cùng vài ba tờ khác với hàm lượng khiêm tốn hơn nhiều. Song qua cái số hiếm hoi ấy, độc giả vẫn chưa thể nhận ra một sự thật chính đáng nhất: nguồn cơn gây ra bất công và thái độ thích đáng đối với trách nhiệm của cá nhân lãnh đạo cùng các cơ quan điều hành quản lý liên quan.
 
“Đừng nấp trong gấu áo của nhân dân”
Suốt nhiều năm qua, không một quan chức cao cấp nào từng công khai vi hành ở các chợ búa và các vùng sâu, vùng xa, nơi những đứa trẻ phải bắt chuột thay cơm và ở những nơi mà sức chịu đựng của người dân đang tiệm cận giới hạn cuối cùng của sự kiệt lực.
Thế nhưng, trước tất cả những cảnh trạng ngang ngược chưa từng thấy của các nhóm lợi ích độc quyền, giới công luận ở Việt Nam vẫn chỉ dám hô hấp một cách hổn hển. Khi thời gian giữa năm 2013 buộc phải chứng nhận ba cú tăng giá xăng dầu và một lần phóng giá điện lực làm náo loạn xã hội, đa phần các bài báo vẫn chỉ chạm khẽ vào hiện trạng giá cả tăng làm ảnh hưởng đến đời sống dân sinh và lạm phát. Họa hoằn mới có một tờ báo phỏng vấn những chuyên gia độc lập như Ngô Trí Long, Nguyễn Minh Phong để hé ra đôi chút tính phản biện đối với chính sách tăng giá vô tội vạ. Nhưng những bài báo đó lại quá ít ỏi so với phong trào phản biện chống tăng giá điện và xăng dầu trên báo chí lề phải vào cuối năm 2011, và càng không thể so sánh với gánh ì của trên 17.000 người viết báo có thẻ ở Việt Nam.
Thật hiếm hoi, một tờ báo nhỏ như Văn Hóa Nghệ An vào tháng 8/2013 đã khơi dậy tinh thần phản kháng còn sót lại trong tâm khảm những người viết báo đối với nhóm lợi ích: “Nếu cần gì hãy cứ nói thẳng với Nhân Dân. Nhân Dân chưa bao giờ tiếc một cái gì, kể cả mạng sống vì Đất nước. Hãy minh bạch đối diện với Nhân Dân, đừng nấp trong gấu áo của Nhân Dân để phục kích, làm hại Nhân Dân”.
Cũng còn những cuộc “phục kích” khác…Những năm qua, nghe nói còn có cả những chỉ thị của Ban tuyên giáo trung ương và Bộ Thông tin Truyền thông đối với báo chí về một “vùng cấm” nào đó trong việc đưa tin viết bài về chuyện độc quyền tăng giá, cả về chuyện “tránh để các thế lực thù địch lợi dụng”.
Một nhà báo giấu tên còn cho biết những hành xử ẩn lộ trong mấy năm gần đây của các cơ quan quản lý báo chí đã khiến cho giới phóng viên sinh ra không ít nghi vấn về một mối quan hệ “đi đêm” nào đó giữa các nhóm lợi ích và các cơ quan chỉ đạo báo chí – như hiện tượng đã từng bị dư luận dị nghị không ít lần trong quá khứ. Nhiều người cũng còn nhớ việc một nhà báo đã tố cáo một quan chức tuyên giáo nhận “lại quả” lên đến vài chục ngàn USD xảy ra những năm về trước…
Tiền bạc có thể tạo ra truyền thông nhưng cũng dễ làm cho báo chí phải ngậm miệng. Chưa bao giờ tính nghi ngờ của giới phóng viên lại cao độ như vào lúc này, khi họ liên tục nhận được các chỉ thị bất bình thường từ hệ thống tuyên giáo liên quan đến những “vùng kín” đắt đỏ.
“Định hướng”, “nhắc nhở”, “phê bình”, “kiểm điểm”, “kỷ luật”, “phạt hành chính”… có lẽ mới là ngôn luận chính thống của một nền báo chí được xem là chính thống. Hàng tuần và hàng tháng, cơ quan tuyên giáo và quản lý truyền thông ở cấp trung ương và ít nhất hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM vẫn miệt mài vận động với não trạng lê mòn không đổi khác.
Không có lấy một lối thoát khả dĩ cho báo chí trong việc lên tiếng đánh thức lương tâm và chế ngự tính vô cảm tràn lan trong xã hội. Những phóng viên có nghề và có tâm huyết dần dần bỏ viết, rời khỏi báo, trong khi những nhà báo trẻ kế cận lại chưa thể kế thừa kinh nghiệm và phong cách của lớp đi trước. Còn lại, đại đa số hàng ngũ tổng biên tập mới chính là một dấu ấn đặc trưng cho “nhà báo quan chức” hoặc “trí thức cận thần” khép miệng trùm mền.
 
Cơ hội và “dũng khí”
Không hoặc chưa thể vượt qua nỗi sợ hãi đang chế ngự chính mình, phần lớn nhà báo quốc doanh đang để vuột khỏi tay họ điều được gọi là lương tâm nghề nghiệp.
 
Báo chí nhà nước cũng đang dần mất đi cơ hội ngang bằng phải lứa, ít nhất trên phương diện tin tức, so với giới truyền thông xã hội.
Vài cuộc hội thảo, tọa đàm gần đây đã gián tiếp xác nhận trong số hơn 30 triệu người dùng Internet ở Việt Nam, lượng người truy cập vào truyền thông xã hội đã tăng vọt theo cấp số nhân, chuyên chú vào nhiều sự kiện thời sự mà báo chí “lề phải” đã không tự nguyện dấn thân.
Dù vẫn bị những báo cáo nội bộ nào đấy đánh giá là “phản động”, không ít trang mạng xã hội như Basam, Bauxite Vietnam, Quechoa, Chuacuuthe… đang có xu hướng chuyên nghiệp hóa báo chí, với đội ngũ cộng tác viên được tăng trưởng về số lượng và nâng tầm về nghiệp vụ. Nhưng điều rõ ràng nhất có lẽ là các trang này đã không ít lần dám công khai những chủ đề và vấn đề chính trị – xã hội mà giới báo chí nhà nước hầu như không dám đụng đến. Có lẽ, đó cũng là một đặc tính riêng cần khắc họa khi bàn về cái được gọi là “dũng khí báo chí”.
Điều đáng tiếc không kém cho giới báo chí quốc doanh là họ đã không nắm bắt được cơ hội ngay cả khi có dịp may. Bởi từ đầu năm 2013, những điều kiện về đối ngoại chính trị và phản ứng lẫn phản kháng đối nội đã tỏ ra khởi sắc hơn hẳn bối cảnh năm ngoái, đặc biệt là tiếng nói phản biện của giới nhân sĩ, trí thức độc lập ngày càng mạnh mẽ.
Chưa bao giờ truyền thông xã hội lại quyết đoán như hiện nay.
Tuy thế, nghe nói tại nhiều tòa soạn báo quốc doanh vẫn luôn tồn đọng một danh sách những tác giả bị cấm cản. Bài viết của những trí thức từng có tên tuổi trên truyền thông quốc tế như Tương Lai ở Sài Gòn hay Nguyễn Quang A ở Hà Nội lại luôn là “đối tượng” bị ngăn chặn như vậy.
Dù phía trước là cơ hội đang mở ra cho báo chí nhà nước, cơ hội về thông tin và quan trọng hơn là cơ may để bình luận về các sự kiện thời sự, đặc biệt là mối quan hệ Việt – Mỹ đang bớt lạnh giá, nhưng điều rõ ràng là hiện chỉ có quá ít cây bút bình luận mang tính khách quan và độc lập, nếu không tính tới đội ngũ “ngoại giao đoàn” ở các báo đảng quen thuộc như Nhân Dân, Quân Đội Nhân Dân.
Cũng chưa cần xét đến nội trị, mối quan hệ đối ngoại giữa nhà nước Việt Nam với Hoa Kỳ và Cộng đồng châu Âu sẽ có thể không được mặn mà theo đúng nghĩa của nó, một khi chính giới quốc tế vẫn chán nản về chuyện giới truyền thông nhà nước Việt Nam còn lâu mới đủ dũng khí để phản biện những vấn đề bất công và bất bình đẳng gay gắt của xã hội, cũng như vẫn chưa “hòa hợp” với giới nhân sĩ trí thức trung lập ôn hòa.
Một nhà báo ở Sài Gòn cảm thán: “Việt Nam đang ‘tự do báo chí’ theo kiểu cách không giống ai. Một nền báo chí chỉ đạo tập trung hóa như vậy mà đòi thâm nhập vào cả Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc sao?”.
Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả. Các bài viết được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.  

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét