Thiện Tùng - Không phải ai, mà thể chế chính trị nào?
Nơi tôi ở, người dân đầu tắt mặt tối lo việc mưu sinh, họ ít quan tâm về
thời sự. Những cán bộ, đảng viên lão thành đã nghỉ hưu là những người
rảnh công rỗi việc nhứt, họ thường tụ năm tụ ba uống trà hoặc cà phê
trao đổi thời sự mang tính chất tiêu khiển. Dường như các cụ thích kể
cho nhau nghe và lên án tệ bè phái, tham nhũng. Và mỗi khi đến mùa bầu
cứ, các cụ nặng võ đoán về hướng quan chức ai lên, ai xuống từ cấp Cơ
sở, Địa phương đến cấp Trung ương.
Như thường lệ, đã sắp đến “mùa bầu cử”, nơi quan trường, quan chức chạy
đôn chạy đáo chẳng những kiếm ghế, giữ ghế cho bản thân còn lo cho phe
cánh của mình. Còn các cụ nghỉ hưu rảnh rỗi làm gì, tha hồ đoán già đoán
non về nhân sự bộ máy Đảng và Nhà nước.
Hơn
tháng qua, nghe đâu tỉnh tôi Trung ương sẽ đưa về 2 nhân vật, định cơ
cấu vào ghế Bí thư Tỉnh ủy và Giám đốc Công an, khiến cho dư luận bàn về
nhân sự càng sôi nổi hơn.
Ở cuộc trà đàm, các cụ bàn sôi nổi về phẩm hạnh cán bộ rồi xếp ghế: Ai
nên/sẽ làm Bí thư; ai nên/sẽ làm Chủ tịch; ai còn ai mất… Nói chung là
họ có ý tốt, muốn có người tài đức lên nắm quyền để cải thiện tình hình.
Họ say sưa bàn, tôi say sưa nghe. Một nhà giáo nhìn tôi nói:
- Nãy giờ tôi thấy anh “bóc lột” chúng tôi quá đáng rồi đó, có ý kiến đi chớ?
Bị các bô lão thúc ép, tôi buột miệng:
- Muốn cải thiện tình hình, “không phải ai, mà là thể chế nào?”.
- Ý anh là sao nói rõ nghe xem? – Một đảng viên lão thành gạn hỏi tôi.
Nhìn mọi người tôi cười rồi nói:
- Nhập gia phải tùy tục hay vào chùa phải kính Phật? Nếu vẫn thể chế độc
tài thì dù ai lên cũng phải tuân thủ những nguyên tắc của thể chế ấy.
Cũng như, còn là đảng viên, phải tuân thủ 20 điều Đảng cấm?
- 19 điều đã nghẹt thở mà anh lại cho thêm một điều nữa! – Một đảng viên chỉnh tôi.
- 19 điều là trước đây, - tôi nói. Mới đây Trưởng Ban Tuyên giáo tỉnh ta
trực tuyến căn dặn đảng viên “không được xem thông tin ngoài luồng”.
“Không được” chẳng đồng nghĩa với cấm còn gì? Vậy là 20 chớ đâu còn là
19 nữa?
Thấy mọi người im lặng, tôi nói tiếp:
- Dân ta đang khổ và bực bội vì nạn bè phái, tham nhũng. Chúng từ đâu ra
nếu không phải từ thể chế chính trị độc tài? Ngày nào còn thể chế độc
tài thì ngày ấy còn dung dưỡng cán bộ, nạn bè phái, tham nhũng. Bao
nhiệm kỳ, ngay nhiệm kỳ này, Trung ương cũng cử về đây một vị thủ vai Bí
thư Tỉnh ủy, thử hỏi, đã sắp hết nhiệm kỳ, ông ta có làm được việc gì
đáng nói, ngay cả tham nhũng cũng chẳng chặn đứng được. Vậy vấn đề đặt
ra không phải là ai, mà thể chế chính trị nào. Độc tài hay Dân chủ, hãy
chọn một trong hai. Mới đây, tại nước Đức, trước chính khách và báo
giới, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng phải thừa nhận: “Dân chủ, Xã hội
Dân sự là xu thế thời đại, Việt Nam không ngoại lệ…” .
Một lão đảng viên cao hứng khẳng định:
- Chỉ có thể chế Dân chủ mới chọn được người tài đức lên nắm quyền, mới
trị được nạn kéo bè kéo cánh, tham nhũng. Không nói chi nhiều, chỉ cần
có tự do báo chí là bọn cơ hội rụng hết thôi. Không thấy sao, tờ Người
cao tuổi “xé rào”, đưa cơ ngơi ông Tổng Thanh tra Trần Văn Truyền lên
báo, dân chúng biết, gây sức ép, buộc Trung ương phải điều tra, xử tội
ông ta, khiến cho bọn tham nhũng cũng bắt đầu ớn chớ bộ chơi? Vậy là
phải tung hô “Thể chế Dân chủ vạn tuế!”. Nghe vậy, một đảng viên quả
quyết bảo:
- Nếu vậy thì sắp tới Đảng ta phải chọn thể chế Dân chủ thôi để cứu nguy.
Tôi lắc đầu không mấy tin tưởng:
- Chưa chắc đâu. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng gợi ý với Ban soạn thảo
Báo cáo chính trị Đại hội 12 của Đảng sắp tới với đại ý: “Cũng phải dựa
vào Cương lĩnh của Đảng và Hiến pháp hiện hành mà viết ra thôi”.
- Nếu tiếp tục dựa vào Cương lĩnh Đảng và Điều 4 Hiến pháp thì mong gì
có thể chế Dân chủ? Nạn bè phái, tham nhũng… tiếp tục lộng hành, dân
chúng sẽ nổi loạn thôi. - Một người nói với vẻ âu lo.
Không ngờ, việc tôi trích dẫn gợi ý của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với
Ban soạn thảo văn kiện… lại làm cho những đảng viên có mặt trong cuộc
trà đàm này chuyển trạng thái từ cao hứng sang cụt hứng.
25/11/2014
T.T.
Tác giả gửi BVN
(Bauxitevn)
Người Việt ưa nịnh, thích 'dìm': Tác hại đến đâu?
"Với một truyền thống văn hóa "ưa được nịnh", "thích được khen",
nhưng lại sợ phê bình và tự phê bình đến như thế, nếu không tự thay đổi
từ gốc rễ mà cứ đòi hỏi tiến bộ, đòi hỏi "văn hóa từ chức"..., thì vẫn
chỉ là mơ mộng mà thôi!" - GS-TSKH Trần Ngọc Thêm.
LTS: Vừa qua, "Đại tướng quân Hai lúa" trở thành đề tài được
bàn luận sôi nổi. Mặc dù đây chỉ là một câu chuyện nhỏ, nhưng từ đó đã
gợi ra rất nhiều điều khiến chúng ta suy ngẫm, liên quan đến việc vì sao
những sáng tạo, thay đổi, cải cách của VN vẫn còn gặp nhiều rào cản và
chậm bước so với đòi hỏi của thời đại.
GS-TSKH Trần Ngọc Thêm. Ảnh: Lao Động |
Chẳng hạn, so với các quốc gia láng giềng trong khối ASEAN, như
Myanmar, Campuchia, Lào, thì Việt Nam đổi mới sớm nhất. Nhưng sau cú đột
phá ngoạn mục vào năm 1986, chúng ta lại rơi vào trì trệ, hiện nay
nhiều người đã cảnh báo về nguy cơ tụt hậu...
Nguyên nhân văn hóa căn cốt ẩn sau những vấn đề ấy chính là chủ đề
của cuộc trò chuyện của Tuần Việt Nam với GS.TSKH Trần Ngọc Thêm, Viện
sĩ Viện hàn lâm Khoa học tự nhiên Nga, Ủy viên Hội đồng lý luận Trung
ương, Giám đốc Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng Trường Đại
học KHXH&NV thuộc ĐHQG-HCM. Những câu trả lời của ông xoay quanh
một lý giải được ông khái niệm hóa là "Văn hóa âm tính".
"Biến đổi từ từ"
Thưa Giáo sư, là người có nhiều năm nghiên cứu văn hóa VN, xin ông
đưa ra một nhận định tương đối khái quát vì sao những thay đổi của chúng
ta thường diễn ra khó khăn và chậm hơn so với đòi hỏi bức thiết của
thực tế?
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm: Tôi đã có quá trình nghiên cứu khá lâu về
câu hỏi nhức nhối này và đi đến kết luận rằng: "Văn hóa VN có đặc điểm
là biến đổi từ từ, không có đột biến, trừ trường hợp có ảnh hưởng hay
tác động có yếu tố bên ngoài như cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 hay
công cuộc Đổi mới năm 1986". Giờ tôi xin nhắc lại để trả lời cho câu hỏi
của anh.
Xuất phát từ đâu VN lại có đặc điểm văn hóa như vậy, thưa ông?
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm: Năng lực hành động và năng lực tư duy bắt
đầu từ văn hóa. Nói cách khác, văn hóa là cái gốc rễ của dân tộc. Phải
hiểu sâu hơn về cội nguồn gốc rễ đó thì mới lý giải được mọi chuyện, mọi
vấn đề đặt ra, mọi vấn nạn mà chúng ta đang thấy.
Theo phân loại của tôi, nền văn hóa Việt Nam của chúng ta thuộc loại âm
tính, mang những đặc trưng khác hẳn những nền văn hóa dương tính. Văn
hóa âm tính giống như tính cách của người đàn bà, thích sự ổn định và
luôn hướng tới sự ổn định, rất ngại mọi sự thay đổi. Văn hóa dương tính
thì ngược lại, giống tính cách người đàn ông, mạnh mẽ, quyết liệt, hay
thay đổi, ghét sự trì trệ, nhàm chán, v.v.
Khi nghiên cứu chúng ta tách ra chứ kỳ thực trong mỗi sự vật, hiện
tượng, con người... đều có phần âm và phần dương, cái khác nhau là ở chỗ
mặt nào trội hơn mà thôi.
Điều kiện tự nhiên là nguồn gốc của văn hóa. Thiên nhiên khác nhau thì
kinh tế cũng sẽ khác nhau, từ đó văn hóa ắt cũng sẽ khác nhau. Các dân
tộc có truyền thống mưu sinh bằng nông nghiệp trồng trọt là âm tính;
trong đó nông nghiệp lúa nước thuộc loại âm tính nhất. Các dân tộc sống
bằng chăn nuôi, du mục thuộc loại dương tính.
Trên thế giới mênh mông này chỉ có Đông Nam Á là cái nôi của nền nông
nghiệp lúa nước. Trồng trọt phụ thuộc vào thiên nhiên nhiều hơn chăn
nuôi, trồng lúa nước thì mức độ phụ thuộc cao nhất. Sự phụ thuộc khiến
người ta trở nên thụ động. Và cũng chính vì vậy mà nơi này có nền văn
hóa âm tính nhất.
Đông Bắc Á và phương Tây là những vùng đồng cỏ, thảo nguyên mênh mông,
con người thời cổ sống bằng kinh tế du mục, khiến con người phải luôn
phải rong ruổi, di chuyển. Điều này tác động đến lối suy nghĩ, dần dần
hình thành kiểu văn hóa dương tính, đối lập với văn hóa âm tính của
chúng ta.
Văn hóa Việt - Trung: Giống nhau chỉ trên bề mặt
Nhiều công trình nghiên cứu trong và ngoài nước khẳng định văn hóa VN
chịu ảnh hưởng rất sâu rộng bởi nền văn minh Trung Hoa, yếu tố cùng thể
chế cũng chi phối sự ảnh hưởng này. Quan điểm của ông ra sao?
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm: Nhìn bề ngoài thì đúng là như thế, nhưng
nếu chỉ dừng ở cảm nhận bề ngoài thì ta sẽ chỉ có được những nhận xét
cảm tính, phiến diện rất đáng tiếc vì không đi vào bản chất gốc của sự
việc! Văn hóa luôn là "mục tiêu, động lực và nền tảng của sự phát
triển" cho nên dù có sự tương đồng về thể chế thì VN và TQ vẫn khác
nhau rất nhiều.
Trên cơ sở nghiên cứu tài liệu, cũng như qua quan sát thực địa tại
nhiều địa phương khác nhau của TQ, tôi thấy rất rõ rằng những sự giống
nhau tuy nhiều nhưng thuộc về tầng mặt, trong khi những sự khác nhau thì
nằm ở tầng sâu, rất căn bản.
Một bên là văn hóa âm tính điển hình như VN, một bên là loại hình văn
hóa trung gian "vừa có âm vừa có dương" và có những giai đoạn mặt dương
có phần trội hơn như TQ thì làm sao giống nhau hoàn toàn được. Chỉ có
thể có những ảnh hưởng do tiếp xúc giao thoa, còn do có cái gốc nền rất
khác nhau nên bản chất cũng khác nhau.
Tính trung gian này của văn hóa TQ thể hiện rất rõ trong lĩnh vực tổ
chức xã hội. Trong khi xã hội phương Tây luôn biến động nên coi
trọng cá nhân, Đông Nam Á ưa ổn định, ít biến động nên coi trọng làng
xã thì Đông Bắc Á ở giữa, coi trọng gia đình.
Cụ thể là thế nào, thưa giáo sư?
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm: Văn hóa âm tính xuất phát từ nông nghiệp
lúa nước nên có sức mạnh tập thể rất cao. Chính nhu cầu thu hoạch mùa
màng, bảo vệ cuộc sống đã buộc mọi người phải chung tay, phải có mối
liên kết ràng buộc chặt chẽ.
Tương tự như vậy, khi có ngoại xâm là bị đẩy vào thế cùng, sức mạnh tập
thể của văn hóa âm tính, sức mạnh làng xã sẽ trỗi lên chống lại. Lúc ấy
cả nước như một.
Đặc trưng rõ nhất của văn hóa VN là vai trò cao của cộng đồng làng xã -
đơn vị tế bào của xã hội Việt Nam. Từ làng ra đến nước, tạo nên mô hình
Làng - Nước. Trong suốt chiều dài của lịch sử, TQ đô hộ ta cả ngàn năm,
đánh chiếm ta bao nhiêu lần mà ta không mất nước là nhờ việc cái gốc
văn hóa Việt nằm ở làng chứ không phải ở đô thị.
Quan quân TQ cai trị chỉ có thể đưa đến ở các đô thị chứ không thể kiểm
soát hết nông thôn, nên không thể tiêu diệt hay đồng hóa được văn hóa
Việt. Và do văn hóa làng quá mạnh nên cứ mỗi khi quân xâm lược rút đi
thì văn hóa làng lại tấn công trở lại đô thị, kéo đô thị trở về với văn
hóa làng. Đây là đặc trưng rất Việt, khác biệt với nhiều quốc gia khác
có nền văn hóa thiên về dương tính mà tại đó, đô thị luôn có lực hút kéo
nông thôn biến đổi theo thành thị.
Trong những cuộc đối đầu với các cuộc xâm lăng, chất âm tính mạnh của
văn hóa làng xã ấy đã phát huy tác dụng, giúp cho VN dù có trải qua hàng
ngàn năm lệ thuộc cũng không bị ảnh hưởng của đô thị lôi kéo, kết quả
là không bị văn hóa ngoại bang đồng hóa.
Trong khi đó,trong văn hóa TQ và các nước Đông Bắc Á, do làm nông
nghiệp lúa cạn, trồng kê mạch, không cần liên kết lớn ở quy mô làng xã
nên đơn vị cơ bản của xã hội là gia đình. Từ gia đình (nhà) ra đến nước,
tạo nên mô hình Quốc gia - Nhà nước.
Đặc trưng của gia đình là tôn ti trật tự, có trên có dưới. Ra xã hội
cũng vậy, "trên bảo thì dưới phải nghe" là nguyên tắc tối thượng. Nó
khác với VN ta ngày xưa là "phép vua thua lệ làng", hay ngày nay là hiện
tượng "trên bảo dưới không nghe", "thủ kho to hơn thủ trưởng", v.v...
Xe bọc thép mới do cha con ông Trần Quốc Hải chế tạo. Ảnh: TTO |
Bởi vậy mà trong văn hóa TQ, ý chí luận rất mạnh. Họ có thể làm được
những việc "kinh thiên động địa" như xây Vạn lý Trường thành thời Tần
Thủy Hoàng, hay "chiến dịch diệt chim sẻ" vào những năm 1958-1962 khiến
cho sau đó châu chấu tràn ngập phá nát mùa màng và kéo theo nạn đói lớn
làm cho nhiều người chết đói.
Văn hóa TQ hướng đến cái tuyệt đối, cực đoan kiểu "đội đá vá trời", "Ngu
Công dời núi", "Tinh Vệ lấp biển", "toàn dân làm gang thép", "toàn dân
diệt chim sẻ". Trong khi văn hóa VN do thiên về âm tính nên hướng đến sự
dung hòa theo triết lý âm dương. Theo đó, làm cái gì cũng hướng tới mục
tiêu "vừa phải", không thấp quá nhưng cũng đừng cao quá, "trông lên thì
chẳng bằng ai, trông xuống chẳng ai bằng mình".
Tư duy "vừa phải", ưa khen ngợi
Đứng từ góc độ này thì có thể thấy hai nền văn hóa rất khác nhau về
bản chất. Vậy tư duy "vừa phải" mà ông vừa nói tác động đến ta thế nào -
trong tính cách cá nhân, cộng đồng, xã hội...?
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm: Tư duy "vừa phải" là đặc điểm cố hữu của
người nông dân Việt. Thấy ai khó khăn thì mọi người xung quanh xúm lại
giúp cho vươn lên, đó là mặt tốt đẹp. Nhưng ngược lại, nếu thấy có ai
vươn lên cao hơn thì mọi người cũng thường xúm lại, cùng nhau kéo xuống,
để về sau không ai còn dám nghĩ đến chuyện nổi trội lên nữa!
Ở VN ta, những người tài giỏi xuất sắc trong một cơ hay bị dèm pha, đố
kỵ. Mà ở đời thì anh nào giỏi, làm nhiều thì hay có sai nhiều. Do "ghen
ăn tức ở" (hiện nay lớp trẻ gọi tắt là thói GATO) và tâm lý muốn giữ lấy
cái sự ổn định, bình yên cho mình mà người ta sẽ săm soi, bới móc thổi
phồng, biến cái lỗi nhỏ thành to, thậm chí đặt điều nói không thành có.
Khi cả tập thể đã xúm vào "trị" anh giỏi mà lãnh đạo lại non tay thì ông
ta sẽ không bảo vệ người giỏi nữa và ngả theo số đông. Đó là một lý do
lớn khiến nhiều người phải từ bỏ môi trường nhà nước, hoặc thậm chí ra
nước ngoài tìm đất phát triển khả năng.
Với tư duy "vừa phải" như thế, ở VN không thể có những công trình vĩ đại
như Vạn lý Trường thành, Kim tự tháp hay Angkor. Những cái kỳ vĩ đó chỉ
có thể là sản phẩm của lối tư duy tuyệt đối theo kiểu văn hóa dương
tính, đối lập với tư duy "vừa phải" của ta.
Mặt khác, văn hóa âm tính giống như người phụ nữ, thường chỉ thích nghe
và tin là thật những lời khen nịnh. Vì vậy mà người VN ta thường không
thích bị chê, kiểu "Tốt đẹp phô ra, xấu xa đậy lại", "Đừng vạch áo cho
người xem lưng". Có ai đụng đến khuyết tật gì của mình là lập tức thanh
minh thanh nga, tìm cách trốn tội, "đá quả bóng sang chân người khác".
Cả hệ thống quản lý nếu không tỉnh táo, sáng suốt, thì cũng bị nền văn
hóa âm tính này chi phối và phạm phải những quyết định sai lầm.
Chẳng hạn, mấy năm qua có một tổ chức quốc tế thường khảo sát các giá
trị ở các quốc gia qua thăm dò dư luận. Khi họ công bố kết quả rằng VN
là đất nước có chỉ số hạnh phúc cao vào loại gần nhất thế giới thì chỗ
nào cũng phấn khởi đưa tin, lên tiếng phụ họa. Nhưng khi cũng chính tổ
chức này công bố kết quả rằng ngành nọ ngành kia của Việt Nam do tham
nhũng, đút lót nhiều mà có chỉ số hài lòng thấp thì ngay lập tức, tổ
chức đó bị phản ứng.
Với một truyền thống văn hóa "ưa được nịnh", "thích được khen", nhưng
lại sợ phê bình và tự phê bình đến như thế, nếu không tự thay đổi từ gốc
rễ mà cứ đòi hỏi tiến bộ, đòi hỏi "văn hóa từ chức"..., thì vẫn chỉ là
mơ mộng mà thôi!
(Còn nữa)
Duy Chiến (thực hiện)
(Tuần Việt Nam)
TIN LÃNH THỔ
- Vì sao quan hệ Nga – Nhật Bản có thể sẽ ấm lên? GIAO DUC
- Reuters: Hai tàu hải quân “mạnh nhất Việt Nam” thăm Philippines GIAO DUC
- Đột nhập nơi sản xuất tàu ngầm hạt nhân lớn nhất thế giới PHAP LUAT ONLINE
- Ấn Độ sẽ mua 800 khẩu pháo hạng nặng, 126 máy bay Rafalee GIAO DUC
- TQ muốn Việt Nam, Mỹ, Philippines dần quen với hành động bành trướng? GIAO DUC
- Quan chức Mỹ cảnh báo: Phải cảnh giác với Trung Quốc GIAO DUC
- Mô hình tàu Kilo tham gia cuộc thi mô hình tàu chiến PHAP LUAT ONLINE
- Nga nâng cấp máy bay ném bom siêu thanh Tu-160 PHAP LUAT ONLINE
- Mục kích Quân đội Nga tập trận chống xe tăng PHAP LUAT ONLINE
TIN XÃ HỘI
- Phải tìm ra những “ông Truyền” khác TIEN PHONG
- Rủ bạn gái 11 tuổi hát karaoke rồi làm ‘chuyện người lớn’ NGUOI DUA TIN
- Hẹn nhau đấu dao tay đôi, 1 người chết NGUOI DUA TIN
- Đề nghị xóa sạch tội cho ông Chấn có quá chậm trễ!? NGUOI DUA TIN
- Người dân TP Hồ Chí Minh ngán ngẩm với cảnh nước ngập hôi thối NGUOI DUA TIN
- Tặng bằng khen do công phá đường dây ăn xăng dầu bằng IC PHAP LUAT ONLINE
- 2 nhóm trai làng hỗn chiến, một người chết, 4 người bị thương NGUOI DUA TIN
- Thầy phong thủy gạ tình nữ doanh nhân, bày trò kết hôn ‘đường âm’ NGUOI DUA TIN
- Đổi tên kênh Tuần Thống – T5 thành kênh Võ Văn Kiệt PHAP LUAT ONLINE
- Con ông Truyền kê khai tài sản như thế nào? PHAP LUAT ONLINE
- Kẻ đoạt mạng bà nội, anh họ vì 250 nghìn đồng lãnh án NGUOI DUA TIN
- Chúng tôi không bao che ‘con ông, cháu cha’ PHAP LUAT ONLINE
- Chuyện tình ‘chàng mù’ lấy vợ chỉ bằng một câu nói NGUOI DUA TIN
- Sản phụ chết thảm, hàng trăm người dân vây trạm y tế xã NGUOI DUA TIN
- Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng thống Nga Putin PHAP LUAT ONLINE
- Việt Nam bắt đầu lại chương trình cho người Mỹ nhận con nuôi VOA
- Từ 1/12, dừng bay đêm tại sân bay Pleiku NGUOI DUA TIN
- 4 biện pháp đẩy mạnh “tam giác phát triển” Việt Nam – Lào – Campuchia GIAO DUC
- Tổng cục trưởng trở lên mới được thuê nhà công vụ VNEXPRESS
- Hơn 100 người bị rắn cắn, 3 tỉnh quyết liệt xử lý TIEN PHONG
- Báo Gia Đình Việt Nam có thêm Phó Tổng biên tập mới GIAO DUC
- Tổng Cục trưởng trở lên được ở nhà công vụ TIEN PHONG
- Vợ chồng ôm 3 con thoát thân khi phòng trọ bị đốt TIEN PHONG
- Heo rừng nặng hơn một tạ cắn nát chân người dân TIEN PHONG
- Bốn nông dân Dương Nội tiếp tục bị giam RFI
- Ông Nguyễn Bá Thuyền: “Luật của ta đọc rất hay, nhưng xử rất khó” GIAO DUC
- Người siêu giàu ở Việt Nam ‘nắm’ 20 tỷ đôla VOA
- Việt Nam thu hồi tài sản của quan chức, quyết ‘diệt’ tham nhũng? VOA
- Lần đầu tiên miền Trung chạy thận nhân tạo cho bệnh nhi VNEXPRESS
- Đại biểu Quốc hội Việt Nam sẽ phải ‘điểm danh’ VOA
- RSF lên án vụ hành hung nhà báo Trương Minh Đức RFI
- Cử tri Đà Nẵng thắc mắc về dự án trên đèo Hải Vân VNEXPRESS
- Hình ảnh chuyến thăm Nga của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng VNECONOMY
- Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng: ‘Cửa Khẻm quan trọng trong thế trận phòng thủ của cả nước’ VNEXPRESS
- Thủ tướng phê chuẩn nhiều vị trí lãnh đạo VNECONOMY
- Kinh tế Hà Nội như thế nào sau 6 năm sáp nhập Hà Tây? VNECONOMY
- Vợ chồng ôm 3 con thoát thân khi phòng trọ bị đốt VNEXPRESS
- Tàu chiến hiện đại VN ghé Philippines BBC
- Một phó giám đốc bệnh viện E trung ương bị phát hiện tại nhà nghỉ GIAO DUC
- Chiến hạm Việt Nam thăm Philippines RFI
- Thủ tướng yêu cầu đổi mới cách chọn lãnh đạo VNECONOMY
- Tin vui cho người nghỉ hưu có lương thấp VNECONOMY
- Tòa Hà Nội ra án tù 4 nông dân Dương Nội BBC
- Quốc hội biết có việc… bấm nút hộ và tìm cách ngăn chặn GIAO DUC
- Bắt tên trộm đột nhập trụ sở UBND TP.Tam Kỳ THANH NIEN
- Tạm đình chỉ công việc 7 cán bộ VNPT gây thất thoát hơn 6 tỉ đồng THANH NIEN
- Xe lu rơi xuống mương đè chết tài xế THANH NIEN
- Xét xử vụ ‘chạy’ việc làm ở sân bay Tân Sơn Nhất THANH NIEN
- Xử phạt 73 trường hợp giả mạo hồ sơ làm giấy CMND THANH NIEN
TIN KINH TẾ
- Cước vận tải tại 3 thành phố lớn: Đà Nẵng giảm ít nhất BAO DAU TU
- 4 cổ phiếu cần quan tâm ngày 26/11 BAO DAU TU
- Khởi nghiệp khi là sinh viên – Tại sao không! DOANH NHAN
- Nữ tướng của Thiên Nam DOANH NHAN
- Phối đồ để tạo dáng cao DOANH NHAN
- Sir Richard Branson: Hãy tập trở nên tham vọng DOANH NHAN
- TGĐ ChợTốt.vn và chiến lược “mưa dầm thấm lâu” DOANH NHAN
- Những smartphone giá rẻ dưới 6 triệu dành cho phái đẹp NGUOI DUA TIN
- Đại gia Việt chơi siêu xe, tậu biển số ‘khủng’ NGUOI DUA TIN
- Cò đất thời khó: Thu 600 triệu mơ đỉnh cao 3 tỷ/tháng VEF
- Ôtô Ấn Độ, Indo giá 400 triệu đổ vào Việt Nam VEF
- Giá USD ngân hàng tiếp tục tăng cao VIETSTOCK
- Thương hiệu thuần Việt, nên hay không? NGUOI LAO DONG
- Giá USD ngân hàng tiếp tục tăng cao NGUOI LAO DONG
- Nhận định chứng khoán ngày 26/11: “Chưa thể bứt phá mạnh” VNECONOMY
- Thay đổi cách tính lương hưu VIETSTOCK
- Một quỹ tín dụng ở An Giang cho vay cắt cổ PHAP LUAT ONLINE
- Giữ GDP 13 tỉnh trong tam giác phát triển đạt 10% PHAP LUAT ONLINE
- Zoom chốn ăn chơi nhảy múa ở Hà Nội của đội tuyển Việt Nam NGUOI DUA TIN
- 10 máy bán hàng độc đáo nhất thế giới VNEXPRESS
- Taxi ở ba TP lớn giảm giá cước PHAP LUAT ONLINE
- Người tiêu dùng quan tâm hơn đến nhãn hàng riêng SAIGONTIMES
- Sang Pháp đón máy bay, Vietjet Air ký hợp đồng 300 triệu USD VNECONOMY
- Nhà thầu Sumitomo xây nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3 mở rộng SAIGONTIMES
- Đại gia Việt mua giường độc lạ, xa xỉ cho giấc ngủ bạc tỷ NGUOI DUA TIN
- ADB cho Việt Nam vay 50 triệu USD làm du lịch PHAP LUAT ONLINE
- Nguy cơ bán tháo vốn đầu tư nhà nước NGUOI LAO DONG
- Nộp thuế điện tử: Được và chưa được PHAP LUAT ONLINE
- Chứng khoán ngày 25-11: Đà giảm chững lại SAIGONTIMES
- Triển khai hệ thống truy cập băng thông rộng trên toàn khu vực NGUOI LAO DONG
- Blog chứng khoán: Tiền không đủ giữ giá VNECONOMY
- Giao dịch trực tuyến tại Việt Nam tăng 50% NGUOI LAO DONG
- DN Ý khai trương nhà máy rang xay cà phê tại Bình Dương SAIGONTIMES
- Đạm Cà Mau đấu giá gần 130 triệu cổ phần vào 11-12 SAIGONTIMES
- Chốt mức vốn pháp định kinh doanh bất động sản VIETSTOCK
- Hà Nội và TPHCM: Thu NSNN đạt trên 255 nghìn tỷ đồng VIETSTOCK
- Chứng khoán ngày 25/11: Vốn ngoại tiếp tục hỗ trợ thị trường VNECONOMY
- ADB hỗ trợ Việt Nam 50 triệu USD phát triển du lịch BAO DAU TU
- Sẽ xử lý, công khai tên doanh nghiệp vận tải không giảm giá cước? NGUOI DUA TIN
- Kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh nhất trong một thập niên VOA
- FPT lọt vào danh sách ASEAN 100 BAO DAU TU
- Muốn thuê nhà công vụ, ít nhất phải là thứ trưởng VNECONOMY
- Phiên 25/11: VN-Index lấy lại mốc 585 điểm BAO DAU TU
- Cúc họa mi làm nóng thị trường hoa Hà Nội TIEN PHONG
- Lịch trả cổ tức từ 24-28/11 VNECONOMY
- “Không hoàn thành đường Nguyễn Huệ đúng thời hạn, sẽ bị kỷ luật” VIETSTOCK
- Chốt mức vốn pháp định kinh doanh bất động sản VNECONOMY
- Ngân sách Nhà nước VN: Xài cho kỳ hết? BBC
- Vinalines thoái toàn bộ vốn tại Maritimebank SAIGONTIMES
- CPI bất ngờ giảm: Lo nhiều hơn mừng VIETSTOCK
- Cấp phép thi công xây cầu vượt nút giao Phú Thượng VIETSTOCK
- Đạm Cà Mau hấp dẫn ngân hàng VNEXPRESS
- Bộ trưởng Thăng đốc tiến độ mở rộng QL1 VIETSTOCK
- Bộ Tài chính: Doanh nghiệp vận tải đã giảm cước VNEXPRESS
- Vi phạm nhiều tỷ đồng tại hai quỹ tín dụng An Giang VNEXPRESS
- VietinBank trao tặng nhà ở và trang thiết bị y tế cho Bệnh viện Nhi Trung ương VIETSTOCK
- Ưu tiên đảm bảo đủ nguồn vốn cho Ngân hàng Chính sách VIETSTOCK
- Tâm lý phải xài cho hết tiền ngân sách đã giao VNEXPRESS
- Giá vàng giảm nhẹ, USD tự do lên 21.450 đồng VNECONOMY
- Lộ diện “bảo mẫu” động cơ máy bay cho Vietjet GIAO DUC
- Nhà Đà Nẵng đang đầu tư vào những dự án nào? VIETSTOCK
- Có hay không Haivl.com “hồi sinh” bằng tên miền khác? GIAO DUC
- Đặt lú bẫy rẹm, nghề kiếm bạc triệu mỗi ngày TIEN PHONG
- Cổ phiếu Sợi Thế Kỷ có hấp dẫn? SAIGONTIMES
- 2 máy bay suýt đâm nhau ở TSN: Quan trọng là ai chịu trách nhiệm? GIAO DUC
- Samsung thêm 3 tỷ USD: Ưu đãi khủng chiều lòng ông lớn? VEF
- Chuyện dứt tình bán con của các đại gia Việt TIEN PHONG
- Bi kịch ngân hàng, nằm mơ cũng thấy chỉ tiêu thẻ TIEN PHONG
- Hốt bạc nhờ chế tác gốc cây nghệ thuật TIEN PHONG
- Kho cổ vật 100 tỷ của đại gia Huế VEF
- Sinh vật giống đỉa lớn ‘nhanh như thổi’ trên rau VEF
- Chứng khoán sáng 28/8: Sau rung lắc, cổ phiếu phục hồi mạnh VNECONOMY
- Hà Nội lấy lại đà tăng trưởng tín dụng VNECONOMY
- Đất quanh cầu Nhật Tân đang tăng giá VNECONOMY
- Quản lý đất đai sẽ phải đổi mới từ tháng 9 tới VNECONOMY
- Vàng ì ạch nhích giá, USD giảm VNECONOMY
- Góc nhìn: Kinh tế học và chuyện “bia Sài Gòn ở Kỳ Anh” VNECONOMY
- Chứng khoán xanh cả hai sàn THANH NIEN
- Hai mặt hàng thực phẩm Việt bị cấm bán tại Úc THANH NIEN
- Mất điện ở sân bay Tân Sơn Nhất: Không phải báo cáo ICAO THANH NIEN
- Quốc hội đồng ý ‘mở cửa’ thị trường nhà ở cho người nước ngoài THANH NIEN
- Trao giải chương trình ‘Đón bình minh – Rinh quà khủng’ THANH NIEN
TIN DIỄN ĐÀN
- Bảo vệ thương hiệu: Mất bò vẫn chưa lo làm chuồng DOANH NHAN
- Tái cơ cấu chăn nuôi: Vấn đề cấp bách của ngành nông nghiệp DOANH NHAN
- Tái cơ cấu nông nghiệp ĐBSCL: Vẫn chờ tư duy mới DOANH NHAN
- Tín dụng: Hiệu quả mới quan trọng DOANH NHAN
- Tăng thuế thuốc lá: Lợi ích kép DOANH NHAN
- Năng lực KHCN kém: VN dễ vướng bẫy thu nhập trung bình SAIGONTIMES
- Vai trò của FDI trong phát triển kỹ thuật và công nghệ SAIGONTIMES
- Xin cơ chế ngoài luật SAIGONTIMES
- Góc cạnh kinh tế của một đề án giáo dục SAIGONTIMES
- Quyền được nghỉ yên SAIGONTIMES
TIN GIÁO DỤC
- Lao đao vì ngoại khóa NGUOI LAO DONG
- Tăng tiết đối phó kỳ thi ‘hai chung’ PHAP LUAT ONLINE
- Bộ GD&ĐT phản hồi vụ chê SGK tiếng Anh PHAP LUAT ONLINE
- Bộ Giáo dục hồi đáp thư bạn trẻ Việt ở Nepal PHAP LUAT ONLINE
- Trao học bổng cho học sinh đạt huy chương Olympic toán quốc tế PHAP LUAT ONLINE
- Tỉ phú Malaysia âm thầm ‘cắm rễ’ trên đất Việt NGUOI LAO DONG
- Tiếp viên trưởng VNA xách tay 345 bao thuốc lá cao cấp từ Hàn Quốc NGUOI LAO DONG
- Môi giới bán dâm cho khách ngoại, chủ tiệm hớt tóc ngồi tù NGUOI LAO DONG
- Thêm 150 radio tặng công nhân NGUOI LAO DONG
- Học những điều đã quá lạc hậu – Kỳ 3: Thay đổi cách làm và quan điểm về sách giáo khoa THANH NIEN
- Trao học bổng Nguyễn Thái Bình – Báo Thanh Niên THANH NIEN
TIN ĐỜI SỐNG
- “Bỏng mắt” với thân hình của sao Hàn khi diện bikini PETROTIMES
- Pantsuit – Phong cách thời trang không chỉ dành cho nam giới PETROTIMES
- Gặp gỡ blogger thời trang quyền lực nhất thế giới PETROTIMES
- Người truyền lửa ở Đình Vũ PETROTIMES
- Đổi gió với “quần jeans bạn trai” PETROTIMES
- Besra nợ thuế mà còn yêu sách NGUOI LAO DONG
- Đà Nẵng “chống” tới cùng! NGUOI LAO DONG
- Người nước ngoài được sở hữu nhà NGUOI LAO DONG
- Lương đã thấp còn bị o ép NGUOI LAO DONG
- Quảng Ninh: Bảo kê vụ buôn lậu cực lớn? NGUOI LAO DONG
- Trốn truy nã sang Lào làm chủ nhà hàng PHAP LUAT ONLINE
- Nữ y tá nhận ‘quả đắng’ vì níu giữ người tình một đêm NGUOI DUA TIN
- Loại ốc biển nào gây ngộ độc? NGUOI DUA TIN
- Vợ bị ám ảnh vì nhà chật NGUOI DUA TIN
- Tạm giữ người mẹ bắt con ruột PHAP LUAT ONLINE
- Cậu bé 8 tuổi có khả năng tính lịch chính xác đến năm 2068 NGUOI DUA TIN
- Khám phá công dụng tuyệt vời của rau cải cúc NGUOI DUA TIN
- Bài trí giếng trời hợp lý trong nhà VNEXPRESS
- Nội thất hoang dã trong căn hộ thanh lịch ở Paris VNEXPRESS
- Bắt hai ‘siêu lừa’ cầm vàng giả lấy tiền thật PHAP LUAT ONLINE
- Dịch hạch gieo rắc nỗi kinh hoàng ‘cái chết đen’ VNEXPRESS
- Bắt cóc bé gái để đòi tiền mua ‘hàng đá’ VNEXPRESS
- Kẻ giết bạn gái đốt xác ở bụi chuối bị buộc thêm tội cướp VNEXPRESS
- Giảm giá vé tàu tuyến Hà Nội – Lào Cai DAN VIET
- Ứng vốn xây dựng cầu treo dân sinh DAN VIET
- Nghệ An: Một bệnh nhân nhảy lầu 6 bệnh viện tự sát DAN VIET
- TP.HCM: Mẹ tổ chức “bắt cóc” con ruột DAN VIET
- Đạm Cà Mau niêm yết trong vòng 3 tháng sau khi IPO DAN VIET
- Kẻ đột nhập hàng loạt trụ sở thành phố Tam Kỳ bị bắt VNEXPRESS
- Mang vàng giả đi cầm để lấy tiền tiêu xài PHAP LUAT ONLINE
- Cựu cán bộ ngân hàng làm giả thẻ tiết kiệm chiếm đoạt 25 tỷ đồng VNEXPRESS
- Phó công an xã bị tố đánh hàng xóm vì bênh vợ VNEXPRESS
- Bắt đường dây chuyên trộm… áo đầm phụ nữ PHAP LUAT ONLINE
- Những lý do bạn nên ngủ khỏa thân VNEXPRESS
- Phụ nữ dễ ‘lên đỉnh’ với đàn ông có óc hài hước VNEXPRESS
- Bảo vệ dugong đảo Phú Quốc THANH NIEN
- Hai chú tiểu bị quản tự đánh đập dã man THANH NIEN
- Nghĩa là em sắp lấy chồng THANH NIEN
- TP.HCM lập quy trình chăm sóc đặc biệt cây cổ thụ THANH NIEN
- Để vòng một luôn săn chắc THANH NIEN
TIN CÔNG NGHỆ
- Apple Watch, gậy tự sướng vào top 25 phát minh hay nhất năm 2014 THANH NIEN
- Cuộc tàn sát trên sao Hỏa THANH NIEN
- Một gram nghệ mỗi ngày giúp tăng cường trí nhớ THANH NIEN
- Robot đo băng ở biển Nam Cực THANH NIEN
- Vườn thủy canh thông minh trong phòng THANH NIEN
TIN VĂN HÓA GIẢI TRÍ
- Highlights: Sporting CP 3-1 Maribor BAO MOI
- Highlights: Paris Saint Germain 3-1 Ajax BAO MOI
- Phong cách tóc từ ngoan hiền đến nổi loạn của Miley Cyrus VNEXPRESS
- Highlights: BATE Borisov 0-3 FC Porto BAO MOI
- Manchester City 3-2 Bayern Munich: Hattrick của Aguero BAO MOI
- Tiếp tục lập hat-trick, Messi phá sâu kỷ lục của Raul BAO MOI
- Lê Bình: ‘Sau ly hôn, tôi như chim sợ cành cong’ VNEXPRESS
- Hoa Hậu Việt Nam 2014: Rạng ngời trên biển đảo quê hương GIAO DUC
- NSƯT Đức Hải viết thư tuyệt mệnh, cắt amidan theo… nghiệp diễn GIAO DUC
- Lam Trường cùng vợ sắp cưới dự lễ công bố Ngôi sao của năm VNEXPRESS
- Củng Lợi chỉ trích giải Kim Mã sau khi ra về tay trắng VNEXPRESS
- Thơ Phong Việt – sau yêu thương là cô đơn VNEXPRESS
- Chế Linh viết ca khúc riêng cho Phương Mỹ Chi GIAO DUC
- 38 thí sinh Hoa hậu Việt Nam xuất hiện trong MV “Tổ quốc gọi tên mình” GIAO DUC
- GIAO DUC
TIN THẾ GIỚI
- Vì sao bộ trưởng Quốc phòng Mỹ từ chức? PHAP LUAT ONLINE
- Có đường dây nóng, Nhật-Trung vẫn có thể đụng độ PHAP LUAT ONLINE
- Pháp đình chỉ vô thời hạn giao tàu chiến cho Nga VOA
- Tại “khu vực pháp trường” xử 4 dân oan Dương Nội VNEXPRESS
- Đài không lưu TSN mất điện, trách nhiệm về ai? VNEXPRESS
- Châu Á tìm cách cải thiện đăng ký khai sinh VOA
- Đức Giáo Hoàng kêu gọi châu Âu dẫn đạo thế giới VNEXPRESS
- Đèn Cù tập 2: Bí ẩn cung đình đỏ và thân phận con người VNEXPRESS
- Gặp gỡ Hội Quân nhân Mỹ gốc Việt trong mùa lễ Tạ ơn VNEXPRESS
- Biểu tình ở 120 thành phố Mỹ PHAP LUAT ONLINE
- Việt Nam tham gia Liên minh thuế quan Âu-Á RFI
- Đảng Bharatiya Janata tìm cách nắm quyền ở Kashmir VOA
- Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel từ chức RFI
- Nhà chức trách Hồng Kông dẹp thêm một số địa điểm biểu tình VOA
- Cảnh sát Hong Kong xịt hơi cay, bắt 80 người biểu tình VNEXPRESS
- Sập chung cư ở Ai Cập, 18 người chết VNEXPRESS
- Dân biểu Anh hủy chuyến đi Trung Quốc RFI
- Công ty Ấn Độ sẽ xây nhà máy thuỷ điện tại Nepal VOA
- Moscow phê chuẩn thỏa thuận đối tác chiến lược Việt-Nga GIAO DUC
- Gruzia bất bình vì hiệp ước quân sự Nga-Abkhazia RFI
- Trung Quốc diệt hơn 100 nhóm khủng bố ở Tân Cương VNEXPRESS
- Vụ án tại Ferguson : Tư pháp Mỹ nhẹ tay, dân nổi loạn RFI
- Lo tiền Rúp mất giá, nhà giàu Nga đua sắm Rolls-Royce VNECONOMY
- Báo Nga: Trung Quốc thách thức Mỹ khi cải tạo trái phép đá Chữ Thập GIAO DUC
- Pháp hoãn bàn giao tàu chiến cho Nga vô thời hạn VNEXPRESS
- Bạo loạn ở Mỹ bùng phát sau vụ cảnh sát thoát tội VNEXPRESS
- Venezuela ngập trong nợ, Trung Quốc “ném phao” VNECONOMY
- Vì sao nhiều người Triều Tiên có họ Kim? BBC
- Video: Cựu điệp viên Nga múa dao, lái xe tăng T-80 GIAO DUC
- IS tuyên bố “lật đổ” được Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel GIAO DUC
- Trung Quốc đòi Mỹ không nói về xây dựng trên biển Đông VNECONOMY
- Bắt tướng cảnh sát Thái vì nhiều tội BBC
- Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ từ chức vì thất vọng với Obama? VNECONOMY
- Kim Jong Un đích thân lên kế hoạch, thị sát tập trận PHAP LUAT ONLINE
- Bình luận xung quanh sự ra đi đột ngột của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ GIAO DUC
- Tướng lĩnh Trung Quốc liên tiếp tự tử PHAP LUAT ONLINE
- Hong Kong dẹp khu biểu tình Mong Kok BBC
- Vụ nổ súng ở Ferguson: không truy tố cảnh sát BBC
- Gia hạn đàm phán hạt nhân Iran BBC
- Dân Triều Tiên đã bắt đầu thích cà phê VNECONOMY
- 5 ứng cử viên ghế Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ THANH NIEN
- Bàn tay Bắc Kinh trong bầu cử Đài Loan THANH NIEN
- Chùm ảnh Ferguson chìm trong khói lửa THANH NIEN
- Kim Jong-un thăm bảo tàng ‘Tội ác Mỹ’ THANH NIEN
- Obama kêu gọi người biểu tình Ferguson tôn trọng luật pháp THANH NIEN
Đèn Cù tập 2: Bí ẩn cung đình đỏ và thân phận con người
Tác phẩm Đèn cù phần 2 của nhà văn Trần Đĩnh sẽ ra mắt bạn đọc trong
thời gian tới đây. Những dòng tự sự về thân phận con người trong chế độ
cộng sản cũng như những bí ẩn chính trị bị che dấu tiếp tục được phơi
bày. Sau đây là góc nhìn của một trong những độc giả đầu tiên của Đèn cù
phần hai.
Hồng cung bí sử
Bích chương quảng cáo Đèn Cù tập 2 của Trần Đĩnh. |
“Ông Lê Trọng Nghĩa xuất thân là một sinh viên khoa Luật,
thông thạo nhiều thứ tiếng. Năm 23 tuổi (tức 1945) ông làm thuyết khách
gặp gỡ Trần Trọng Kim, thuyết phục chỉ huy Nhật ở Trại Bảo an binh và
tham gia đàm phán với Tổng chỉ huy quân đội Nhật ở Hà Nội. Chia sẻ về
công việc của mình, ông nói: "Tôi theo dõi tất cả các vấn đề có quan hệ
tới đối phương như Pháp, Mỹ, và các nước khác có liên quan đến cách mạng
Việt Nam. Dựa vào những tin tức đó, Bộ Chính trị đưa ra chủ trương,
quyết sách". Giai đoạn Cách mạng Tháng 8, ông Nghĩa đại diện chính quyền
Việt Minh liên hệ với quân đội Nhật. Chủ trương lúc đó của Việt Nam là
chỉ huy quân giải phóng đánh vào quân Nhật đang co cụm ở Thái Nguyên để
mở đường Nam tiến.”
Đó là đoạn trích từ bài báo ngày 11/10/2014 trên báo mạng Vnexpress tại
Việt nam. Bài báo này ghi nhận cảm nghĩ của ông Lê Trọng Nghĩa về Đại
tướng Võ Nguyên Giáp, đồng thời cũng ghi vắn tắt tiểu sử của ông Nghĩa,
một người từng đứng đầu ngành tình báo Việt nam và giữ vai trò quan
trọng nhất trong cuộc cướp chính quyền tháng Tám năm 1945.
Điều mà báo này không nhắc đến là chuyện ông Nghĩa bị bắt, không án trong cái gọi là vụ án xét lại chống Đảng.
Điều này lại được tác giả Trần Đĩnh ghi nhận rất chi tiết trong phần hai cuốn tự truyện Đèn Cù. “Nhưng
thân phận cựu Đại tá tình báo Lê Trọng Nghĩa không quan trọng bằng tiết
lộ của ông về cuộc cách mạng tháng tám mà Trần Đĩnh ghi lại”. Theo
tiết lộ này thì trong tháng tám 1945 những người đứng đầu Việt minh, mà
nòng cốt là đảng cộng sản đã ra quân lệnh số 1 tấn công quân đội Nhật
bản đang chiếm đóng Đông dương lúc ấy. Trong khi đó thì bộ phận Việt
minh ở Hà nội do ông Lê Trọng Nghĩa đứng đầu thương lượng thành công với
quân đội Nhật để lên nắm chính quyền. Ông Hồ Chí Minh và các cố vấn của
ông đều không biết việc này. Và khi những đội quân Việt minh đầu tiên
tiến về Hà nội từ Việt bắc vẫn phải xin phép quân đội Nhật.
“Điều này có nghĩa là sự thành công của cách mạng tháng tám không phải
là sự tổ chức sắc sảo từ đầu đến cuối của đảng cộng sản Việt nam mà là
một khoảng trống về quyền lực lúc ấy trên bán đảo Đông Dương.”
Những tiết lộ lịch sử ấy ắt hẳn là điều mà nhiều người quan tâm đến lịch
sử và chính trị Việt nam mong đợi từ quyển sách Đèn Cù tập 2 sắp xuất
bản, cũng như họ đã mong đợi từ phần một quyển tự truyện này.
Nhà văn nhà báo Trần Đĩnh, ảnh chụp năm 1998. Hình do ông cung cấp.
Một điều có lẽ cũng sẽ gây ngạc nhiên cho người đọc khi Đèn cù 2 tiết lộ
rằng Lê Duẫn đã từng tiếp xúc với tình báo Mỹ, mặc dù sau đó tại đại
hội trung ương đảng lần thứ 9 ông là người đứng đầu phái thân Mao chủ
trương dùng bạo lực để tiến đánh miền Nam.
Cũng liên quan đến ông Lê Duẫn, những điều Trần Đĩnh ghi chép lại cho
biết rằng sự “bất kính” của ông Duẫn đối với ông Hồ đã bắt đầu từ khi
ông được huấn luyện bởi các bậc đàn anh như Trần Phú, Hà Huy Tập, những
người được Quốc tế cộng sản công nhận chứ không phải là ông Hồ, một kẻ
bị thất sủng, dù ông cũng là người được Đệ tam quốc tế đào tạo từ rất
lâu.
Người ta cũng sẽ ngạc nhiên khi biết rằng Trần Đĩnh nghi ngờ nhân vật
Trần Xuân Bách khi ông này đề ra những ý tưởng cải cách chính trị cởi mở
hơn cho Việt nam.
Và những câu chuyện thâm cung bí sử về những nhân vật chính trị một thời
của đảng cộng sản Việt nam tiếp tục được ghi lại qua ngòi bút dí dỏm
của Trần Đĩnh, người chỉ khiêm tốn đặt tên cho quyển sách đầy ắp tư liệu
lịch sử của ông là “Truyện tôi”.
Những chi tiết lịch sử ấy Trần Đĩnh gọi là “Hồng cung bí sử”.
Thân phận con người
Những sự kiện lịch sử dù bị che dấu, cũng sẽ dần dần lộ ra trong thời
đại thông tin toàn cầu này, “điều mà Trần Đĩnh đem đến nhiều nhất cho
người đọc chính là sự mô tả thân phận con người trong và dưới chế độ
cộng sản.”
Những nhân vật trong guồng máy như các ông Lê Liêm, Bùi Công Trừng, Đặng
Kim Giang, Ung Văn Khiêm,… những người có công gầy dựng nên đảng cộng
sản bị đối xử một cách tàn khốc khi sa cơ thất thế, bị chính các đồng
chí ngày hôm qua của họ giáng xuống những bản án nặng nề. Trần Đĩnh
viết:
“Đất nước bị mắc phải một giống vi trùng có tên là tính đảng. Nó kháng lại mọi yêu cầu tử tế của con người.”
Ông viết thêm là ở nước Việt nam, nhờ có đảng mà cái gì cũng là hai mặt,
hai mang. Và những tư tưởng giai cấp mà đảng cộng sản đem vào Việt nam
đã để lại những sự đảo điên vô cùng nghiêm trọng cho xã hội Việt nam:
“Nó gây sốc đảo điên dân tộc, nó đem vào lập trường đấu tranh giai
cấp, đi vào trong mọi quan hệ xã hội, họ hàng gia đình, bạn bè để đấu tố
nhau, xin mạng nhau.”
Tuy nhiên cuộc đấu đá quyền lực của những người lãnh đạo cộng sản không làm họ xao nhãng việc cai trị. Trần Đĩnh viết tiếp:
“Tôi lạ là các bộ óc đầy hằn học, nghi ngờ nhau như vậy vẫn nhất trí được với nhau trong việc trị dân.”
Sự phản kháng của dân chúng trước sự toàn trị ngặt nghèo của đảng được
Trần Đĩnh mô tả lại qua những buổi trò chuyện dài giữa ông và anh thanh
niên vá xe đạp. Qua đó người đọc thấy sự phản ứng rất đặc biệt của người
dân dưới chế độ cộng sản: Không có những cuộc biểu tình, những cuộc nổi
dậy mà có sự châm biếm các giới lãnh đạo, sự biến thái của ngôn ngữ để
chuyển tải những câu chuyện khôi hài đen.
Đọc Đèn cù tập 2 người ta cũng thấy một mối quan hệ đặc biệt giữa những
người bất đồng chính kiến, những người bị chế độ lên án với những nhân
viên an ninh theo dõi họ. Họ tồn tại song song nhau, khai thác nhau. Bộ
máy an ninh dày đặt đã gieo rắc sự sợ hãi vào trong lòng dân chúng, và
cả những người có cương vị trong xã hội. Trong xã hội ấy một khi người
ta ngại tiếp xúc với các cơ cấu của bộ máy quyền lực chính là lúc người
ta bắt đầu có biểu hiện của sự khủng hoảng tâm thần do bị đàn áp về tinh
thần. Đó là nhận xét của Trần Đĩnh về những thân phận con người xung
quanh mình và ông thường xuyên tự nhắc mình rằng trong cái sợ đó “phải ứng phó làm sao cho đúng cốt cách một con Người”.
Dù biết rằng bất cứ sự so sánh nào cũng khập khiễng, nhưng câu chuyện về
những nhân vật cộng sản Việt nam mà Trần Đĩnh ghi lại, không khỏi gợi
cho độc giả nhớ đến cuốn tiểu thuyết chính trị của nhà văn Pháp Andre
Malraux mang tựa đề “Thân phận con người”, mô tả cuộc nổi dậy của lực
lượng cộng sản tại Thượng hải, Trung quốc vào những năm 1930. Người ta
thấy nhiều âm mưu, nhiều sự bội phản, nhiều sự cơ hội, và trên hết là sự
ảo tưởng mà Trần Đĩnh gọi là sự Mộng tưởng. Sự mộng tưởng vào chủ nghĩa
cộng sản ám ảnh tác giả lớn đến mức mà ông lập lại đến hai lần trong
phần hai của tác phẩm Đèn cù:
“Mộng tưởng không trọng lượng nhưng đè sập biết bao đời người.”
Kính Hòa
(RFA)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét