Phác họa 12 bức tranh ảm đạm của Việt Nam 2013
1. Đầu năm ăn bánh vẽ cuối năm húp cháo lừa
Phát động từ ngày 2/1/2013, bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 “được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng để lấy ý kiến rộng rãi của các tầng lớp nhân dân”. Tuy nhiên, chiêu bài dân chủ cuội này là một nước đi sai lầm của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam. Ngày 19/1/2013, bảy mươi hai nhân sĩ trí thức cùng đứng tên trong bản “Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992” (gọi tắt là kiến nghị 72), đã đến trao trực tiếp cho Văn phòng Ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Nội dung bản kiến nghị gồm 6 điểm chính:
- Loại bỏ Điều 4 HP để thực sự trao quyền cho nhân dân Việt Nam
- Yêu cầu tôn trọng các giá trị Nhân quyền phổ quát theo đúng tinh thần của Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền năm 1948 và các công ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia
- Sở hữu đất đai toàn dân là khái niệm mơ hồ tạo điều kiện cho quan chức các cấp chính quyền tham nhũng, lộng quyền, bắt tay với nhiều tư nhân, doanh nghiệp cùng trục lợi, gây thiệt hại cho nhân dân, đặc biệt là nông dân
- Thực thi tam quyền phân lập để xây dựng một nhà nước pháp trị
- Lực lượng vũ trang phải trung thành với Tổ quốc, nhân dân (không phải trung thành với bất cứ đảng phái chính trị nào)
- Đòi hỏi một cuộc trưng cầu dân ý công khai đối với bản Hiến pháp sửa đổi.
Dự kiến thời hạn góp ý sửa đổi ban đầu là ngày 31/3/2013 phải dời đến cuối năm. Ngày 28/11/2013, Quốc hội đã bỏ phiếu thông qua bản Hiến pháp sửa đổi 2013 với tỷ lệ hơn 97%!!! Về tổng thể nội dung, không có gì thay đổi mang tính đột phá so với quy mô huy động trí tuệ 90 triệu dân trải dài trong hơn 11 tháng ròng rã, đó là một kết quả đáng hổ thẹn. Về mặt hình thức, hành văn của bản Hiến pháp sửa đổi còn nhiều chỗ luộm thuộm, rườm rà, thậm chí còn chưa rõ nghĩa gây hiểu nhầm. Điều này chứng tỏ đội ngũ gần 500 người tham gia bỏ phiếu (bấm nút) trực tiếp chưa phải là thành phần tinh hoa của dân tộc Việt.
2. Bóng tối và Ánh sáng
Khi ánh sáng sự thật được soi tỏ bởi ngọn đèn truyền thông sử dụng nguồn lực Internet được chiếu rọi khắp nơi nơi, quyền lực bóng tối bắt đầu rung rinh. Nỗi lo sợ ánh sáng buộc nhà cầm quyền Cộng sản phải gia tăng đàn áp tiếng nói trái chiều.
Mở đầu là quyết định buộc thôi việc đối với nhà báo Nguyễn Đắc Kiên vào cuối tháng 2/2013. Lý do chỉ vì nhà báo này đã bày tỏ công khai việc phản đối quan điểm coi thường ý kiến nhân dân của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (Ông Nguyễn Phú Trọng đã chụp mũ "suy thoái" cho các nhân sĩ trí thức đòi loại bỏ Điều 4-HP và sự độc quyền lãnh đạo của Đảng CSVN).
Tiếp đến là các quyết định "bắt khẩn cấp" đối với hai nhà báo tự do Trương Duy Nhất và Phạm Viết Đào. Mong muốn gieo rắc nỗi sợ hãi tù tội cho giới cầm bút theo tư tưởng phóng khoáng đã bất thành khi ngay sau các sự việc đó, nhóm Công dân Tự do ký các bản Tuyên bố ủng hộ PV Nguyễn Đắc Kiên, nhóm Blogger Tự do ra Tuyên bố 258 để phản đối Điều 258 - Bộ luật Hình sự dùng làm cớ bắt giam tùy tiện người cầm bút.
Phong trào lập hội nhóm cũng được phát triển mạnh mẽ, với sự ra đời của Mạng lưới Blogger Việt Nam và Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam vào ngày 10/12/2013. Các đội banh No-U (phản đối đường lưỡi bò của Trung cộng) ban đầu chỉ có ở Sài gòn và Hà nội, nay cũng đã xuất hiện ở các tỉnh miền Trung. Các hội nhóm như Hội Anh Em Dân Chủ, Hội Bầu Bí Tương Thân, phong trào Xã Hội Dân Sự cũng bắt đầu định hình.
Sự phản kháng ôn hòa không chỉ diễn ra bên ngoài xã hội mà còn phát triển ở sau chấn song nhà tù. Các vụ tuyệt thực của TS Cù Huy Hà Vũ, blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, LS Lê Quốc Quân, Thanh niên Công giáo Paul Trần Minh Nhật... để phản đối tình trạng xâm phạm nhân quyền trong các trại giam.
Trong các phiên tòa sơ và phúc thẩm ở Long An, sinh viên Nguyễn Phương Uyên đã công kích thẳng vào sự nhập nhằng của các quan tòa khi đánh đồng Đảng Cộng sản với Nhà nước và dân tộc Việt Nam.
Phiên tòa phúc thẩm ở Phú Yên đã y án sơ thẩm ông Ngô Hào 15 tù và 5 năm quản chế vì "hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân. Tuy nhiên, các chứng cớ chỉ là "tàng trữ, viết bài, phát tán và chuyển tiếp nhiều tài liệu có nội dung tuyên truyền, xuyên tạc chế độ, nói xấu lãnh tụ ..."
Tình trạng dân oan khiếu kiện vẫn không dứt trước các cơ quan công quyền, tiếp sau vụ anh em ông Đoàn Văn Vươn là chuyện người thanh niên Đặng Ngọc Viết dùng súng bắn chết một người trong đội cưỡng chế đất rồi sau đó tự sát.
Thế giới vẫn theo sát thực trạng của xã hội Việt Nam và có những hành động cụ thể ủng hộ xu hướng Tự do Dân chủ và Nhân quyền:
- Nhân ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3/2013, Hoa Kỳ đã vinh danh blogger Tạ Phong Tần cùng 8 phụ nữ khác là trên thế giới vì lòng can đảm và khả năng lãnh đạo xuất chúng trong việc cổ vũ cho các quyền của phụ nữ và Nhân quyền nói chung.
- Cũng trong tháng 3/2013, Tổ chức Phóng viên không biên giới RSF và Google đã trao giải Công dân Mạng Netizen 2013 cho blogger Huỳnh Ngọc Chênh tại Paris, Pháp.
- Nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc Tế Nhân Quyền lần thứ 65, Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam đã vinh danh LS Lê Quốc Quân, nhà dân chủ Trần Huỳnh Duy Thức, và nhà hoạt động bảo vệ quyền lợi công nhân Nguyễn Hoàng Quốc Hùng.
3. Lương y như phù thủy
Nghề y bốc thuốc cứu người xưa nay được xem là ngành nghề cao quý nhất trong xã hội. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản quang vinh suốt 68 năm ở miền Bắc và 38 năm trên toàn cõi Việt Nam, những ung nhọt trong ngành này đang bùng phát như một thứ bệnh dịch nguy hiểm. Ngoài vấn nạn chung là thiếu thốn giường bệnh, phong bì hối lộ, bảo hiểm y tế bất cập... thì năm 2013 có ba khối u ác tính nổi cộm:
- Nhiều trẻ sơ sinh chết oan sau khi tiêm ngừa, đến nay vẫn chưa được xử lý làm rõ.
- Nhân bản kết quả xét nghiệm ở BV Đa khoa Hoài Đức dấy lên hoài nghi liệu còn cơ sở y tế nào chưa bị lộ việc "nhân bản" này hay không?
- Thẩm mỹ viện Cát Tường giải phẫu làm bệnh nhân tử vong rồi phi tang luôn xác, cơ quan điều tra tự hào "giỏi bậc nhất thế giới" bó tay không tìm được tung tích.
4. Tư pháp và hành pháp cùng thi thố trên đường đua vô pháp
Tòa án và cơ quan điều tra Công an Bắc Giang đã cùng nhau tạo nên kỳ án oan sai có một không hai trong lịch sử. Ông Nguyễn Thanh Chấn bị kết án tử hình, sau đó giảm xuống chung thân với cáo buộc giết người. Trong các phiên xét xử và suốt thời gian thụ án 10 năm, ông Chấn và gia đình liên tục kêu oan, nhưng mọi nỗ lực đều vô vọng cho đến khi hung thủ ra đầu thú! Ông Chấn khai vì đã bị ép cung và nhục hình trong quá trình điều tra nên đã nhận tội giết người.
Thế giới bất bình trước việc tòa án xử LS Lê Quốc Quân 30 tháng tù giam về tội "trốn thuế", thực chất đó chỉ là cái cớ để đàn áp tiếng nói trái chiều.
Phiên tòa xử Dương Chí Dũng, Mai Văn Phúc trong vụ án tham nhũng thì các phóng viên báo chí chỉ được xem qua màn hình TV. Và án tử hình được cho là quá vội vã trong khi nhiều tình tiết và nhân chứng có liên đới vẫn chưa được đưa ra ánh sáng.
Việc tuyên án tử hình đối với Hồ Duy Trúc - kẻ cầm đầu băng cướp chuyên chém người (chưa có án mạng) - đã gây nên cảnh hỗn loạn trước sân tòa.
Tình trạng công dân tử vong trong trụ sở công an vẫn tiếp diễn và gia tăng với 7 vụ được biết đến trong năm 2013:
- Nạn nhân Trần Thị Hải Yến chết tại nhà tạm giữ Công an huyện Tuy An, Phú Yên (7/10/2013)
- Nạn nhân Cao Văn Tuyên chết tại Công an xã Khánh Trung, Khánh Vĩnh, Khánh Hòa (5/7/2013)
- Nạn nhân Y Két Byă chết tại Công an xã Ea Bhốk, Cư Kuin, Daklak (27/11/2013)
- Nạn nhân Hoàng Văn Ngài chết tại Công an Thị xã Gia Nghĩa, DakNong (22/3/2013)
- Nạn nhân Trần Văn Tân chết tại trụ sở UBND xã Kim Xuyên, Kim Thành, Hải Dương (2/1/2013)
- Nạn nhân Đinh Ngọc H. chết tại Công an phường Tân Đông Hiệp, Dĩ An, Bình Dương (21/12/2013)
- Nạn nhân Đỗ Duy Việt chết tại phòng tạm giam Công an huyện Thường Xuân, Thanh Hóa (25/12/2013)
Ngoài ra, chuyện nhân viên công lực lạm dụng quyền hạn để bạo hành người dân cũng gia tăng. Vụ điển hình là 9 nhân viên TTĐT + Dân phòng cùng hùa vào đánh hội đồng người bán hàng rong Trịnh Xuân Tình tại phường 25, quận Bình Thạnh, TPHCM.
Vụ nổ súng do mâu thuẫn cá nhân tại trạm CSGT Suối Tre ngày 26/9/2013 khiến một CSGT chết và 2 CSGT khác bị thương nặng.
5. Đạo đức băng hoại, xã hội suy đồi
Có thể nói Việt Nam là đất nước của khẩu hiệu đạo đức lối sống, nào là "Sống, Chiến đấu, Lao động và Học tập theo tấm gương Bác Hồ vĩ đại", "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM"... Nhưng thực tế xã hội ngày càng điên đảo với những câu chuyện quặn lòng hoặc cười ra nước mắt:
- Cuồng sát, loạn sát: Cuồng yêu đâm và thiêu chết bạn gái, vợ giận chồng ném con xuống sông, đâm chết bạn nhậu vì sàm sỡ bạn gái, tỏ tình thất bại rút dao đâm thủng tim thiếu nữ 18, chồng giận vợ thiêu luôn 2 đứa con nhỏ...
- Bạo hành trẻ thơ: Bảo mẫu giẫm đạp chết cháu bé 18 tháng tuổi, clip quay được cảnh 2 bảo mẫu bạo hành nhiều cháu bé ở trường mầm non tư thục...
- Mạt pháp: "Sư" đem tượng mình vào chùa, "sư" ăn mặn uống bia hại đời thiếu nữ 16 tuổi đến có bầu, "sư" giết người tình yểm bùa rồi chôn xác phi tang...
- Cướp cạn: kề dao vào cổ cháu bé 2 tuổi để kiếm tiền tiêu, trấn lột lão ăn xin 86 tuổi...
- Văn hóa nơi công cộng: Chen lấn xô đẩy để ăn sushi miễn phí, hôi bia bị rơi xuống đường...
- Nhảm nhí: Mr. Đàm hôn sư thầy, bà Tưng tung clip gây sốt cộng đồng mạng, Ký sự "Xách ba lô lên và đi" với quảng cáo 100% "sự thật" của Huyền Chíp...
6. 'Kẻ chuyên phóng hỏa đứng đầu Sở cứu hỏa'
Với hồ sơ Nhân quyền tệ hại, Việt Nam vẫn được bầu vào Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2014-2016 với số phiếu rất cao. Bình luận về nghịch lý này, Tổ chức UN Watch có trụ sở ở Geneva, cơ quan theo dõi các hoạt động toàn diện của LHQ, nói kết nạp các quốc gia vi phạm nhân quyền có tiếng như Việt Nam, Trung Quốc làm thành viên Hội đồng Nhân quyền chẳng khác nào cho ‘kẻ chuyên phóng hỏa đứng đầu sở cứu hỏa’.
Ngay trong dịp kỷ niệm 65 ngày Quốc tế Nhân quyền 10/12/2013, các hoạt động đàn áp, sách nhiễu giới blogger đã xảy ra ở TPHCM, Hà nội, Đà nẵng, Nghệ an... dưới nhiều hình thức khác nhau, kể cả việc sử dụng côn đồ và an ninh mặc thường phục gây sự đánh đập gây thương tích cho các thành viên của MLBVN.
Mặt khác, còn ra quyết định xử phạt hành chính 35 triệu đồng đối với công dân Đỗ Anh Tuấn vì "hành vi tàng trữ trái phép các bản in Tuyên ngôn Nhân quyền LHQ và Hiến pháp 1992".
7. Xả lũ đúng quy trình, dân chết sai quy cách!
Tháng 11/2013, miền Trung Việt Nam may mắn thoát hiểm khi cơn cuồng phong Haiyan đổi hướng chạy dọc bờ biển theo hướng Bắc. Tuy nhiên, những trận mưa lớn khiến các hồ thủy điện xả lũ đồng loạt. Cao điểm nhất vào ngày Thứ Bảy 16/11/2013 đã có tới 15 hồ thủy điện tại miền Trung và Tây Nguyên đồng loạt xả tràn, với 9 hồ xả có lưu lượng lớn từ trên 650 m³/giây tới 2.500 m³/giây, trong đó có các hồ, đập như Bình Điền, Hương Điền ở tỉnh Thừa Thiên – Huế, Sông Tranh 2 (Quảng Nam), Sông Ba Hạ (Phú Yên – Gia Lai), PlaiKrông (Kon Tum)...
Hậu quả: Bình Định là tỉnh có số người thiệt mạng nhiều nhất với 14 nạn nhân; tiếp đến là các địa phương Quảng Ngãi với 13 người, Quảng Nam 5 người, Phú Yên 2 người, Gia Lai 2 người; Kon Tum 1 người mất tích. Hàng ngàn nhà cửa, gia súc gia cầm bị cuốn trôi.
Tuy nhiên, các quan chức có liên đới đã phát biểu hết sức vô trách nhiệm rằng, việc xả lũ là đúng quy trình!
8. Cơ đồ sắp hưng?
Quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp (thọ 103 tuổi) được xem là lớn nhất từ trước đến nay đã diễn ra trên phạm vi toàn quốc. Hàng chục ngàn người đã xếp hàng dài nhiều giờ đồng hồ bên ngoài tư gia của Tướng Giáp tại trung tâm Hà Nội chờ đến lượt vào viếng ông và bày tỏ lòng thương tiếc một trong những vị anh hùng được kính trọng nhất tại Việt Nam.
Tuy nhiên, bên lề sự kiện này cũng có những chi tiết đáng chú ý.
- Thứ nhất, là câu hỏi vì sao một vị công thần tầm cỡ như vậy lại bị giới cầm quyền gạt bỏ ngoài tai về những lời can ngăn tiến hành dự án khai thác Bauxit Tây Nguyên?
- Thứ hai, trong khi lễ hạ quan còn đang tiến hành ở Quảng bình thì tại Hà nội, cờ rủ được hạ xuống để treo cờ nghinh đón Thủ tướng Trung Quốc. Với quy mô của một lễ đại tang, người ta có thể đánh giá vị thế và mối quan hệ cũng như ứng xử ngoại giao của hai quốc gia vẫn tự tán xưng nhau là "anh em láng giềng" này!
- Cuối cùng, câu sấm truyền trong dân gian đem lại chút ít niềm tin cho những ai theo xu hướng thay đổi:
Bao giờ Đồng cạn Hồ khô,
Chinh rơi Giáp rớt cơ đồ sẽ hưng!
9. Nhà ngoại cảm và xương động vật
Tháng 10/2013, sau khi tiến hành giám định hài cốt liệt sĩ do "nhà ngoại cảm" tìm thấy, Viện Pháp y Quân đội xác định là răng lợn, xương động vật và đất đá.... Một sự thật phũ phàng bị lật tẩy gây rúng động dư luận. Điểm lại các sự kiện có liên quan, người ta giật mình khi thấy Việt Nam sở hữu một lượng rất lớn (vài chục người) có khả năng "ngoại cảm", đồng thời thành tích phát hiện ra hài cốt của họ cũng cao ở mức khủng khiếp. Niềm tin tâm linh của các gia đình liệt sĩ càng bị khủng hoảng mạnh khi một tiết lộ cho hay các "chương trình đi tìm hài cốt" (với sự trợ giúp của "nhà ngoại cảm") có quy mô lớn thực chất chỉ là giải pháp tình thế để xoa dịu nỗi đau của quá nhiều gia đình không tìm được tông tích người thân. Chưa hết, một vị luật sư đã trưng ra các bằng chứng để tố cáo việc ngụy tạo khi làm chương trình "Như chưa hề có cuộc chia ly" được phát sóng nhiều kỳ trên VTV.
Khả năng của các "nhà ngoại cảm" càng thực sự phơi bày khi hàng loạt "thầy/bà ngoại cảm" chỉ sai vị trí thi thể của nạn nhân trong vụ TMV Cát Tường.
10. Con voi chui lọt lỗ kim
Chuyện 600 bánh heroin (229 kg) đi trót lọt qua cửa khẩu TSN đến tận Đài Loan đặt một dấu hỏi to tướng về thực trạng an ninh hàng không và công tác phòng chống ma túy. Hiện tại vẫn chưa có ai chịu trách nhiệm về sự việc này.
11. Xu hướng bỏ Đảng (Cộng sản) và một chuyện muốn vào Đảng hy hữu
Ngày 5/12/2013, luật gia Lê Hiếu Đằng, một đảng viên kỳ cựu, tuyên bố từ bỏ đảng cộng sản Việt Nam để phản đối sự suy thoái biến chất của đảng đang nắm quyền lãnh đạo đất nước mà ông gọi là lực cản cho sự phát triển của dân tộc.
Cùng ngày, nhà báo Độc lập Phạm Chí Dũng - xuất thân trong một gia đình có truyền thống cách mạng, được đào tạo từ môi trường quân đội và nhiều năm công tác trong hệ thống chính quyền - cũng tuyên bố ra khỏi đảng. Ông viết: 'Tất cả những gì mà Đảng Cộng sản thể hiện vai trò “lãnh đạo toàn diện” trong ít nhất một phần tư thế kỷ qua đã khiến cho tôi, cũng như nhiều đảng viên khác, đi từ thất vọng đến tuyệt vọng về lý trí lẫn tình cảm'.
Trong khi đó, doanh nhân Lê Thăng Long, một trong những sáng lập viên của phong trào Con Đường Việt Nam, lại muốn xin vào đảng với ý định "để giúp cho ĐCSVN tiếp tục cải cách, cải cách triệt để, cải cách toàn diện để giúp cho ĐCSVN cống hiến được nhiều lợi ích cho dân tộc Việt Nam".
12. Đỉnh cao phát ngôn ấn tượng 2013
Người cộng sản Việt Nam thường tự hào là "đỉnh cao trí tuệ" loài người. Trong giai đoạn xế chiều này, những phát ngôn của họ càng khẳng định rõ "tầm cao" ấy:
- Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến giành ngôi quán quân với 3 phát ngôn ấn tượng: "Tăng viện phí là thành tựu y tế"
"Lỗi của vắc xin thì xử vắc xin; lỗi do người tiêm thì xử người tiêm; lỗi do kỹ thuật xử lý kỹ thuật"
"Bệnh nhân nào cũng là bệnh nhân, không có bệnh nhân thì không có bác sỹ. Bệnh nhân bảo hiểm y tế (BHYT) càng phải thương họ hơn vì họ không có tiền"
- Tổng Bí thư ĐCSVN Nguyễn Phú Trọng giành ngôi á quân với 2 phát ngôn ấn tượng: "Đến hết thế kỷ này không biết đã có CNXH hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa."
"Đường Tăng khi xưa đi lấy kinh sang đất Phật cũng phải hối lộ mới lấy được kinh. Cho nên chúng ta phải xem xét bình tĩnh, tỉnh táo, sáng suốt. Phải có cái nhìn khoa học, biện chứng về tham nhũng."
- Phó Chủ nhiệm UB Tư pháp QH Nguyễn Đình Quyền: "Cơ quan điều tra Việt Nam giỏi nhất thế giới"
- Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước Nguyễn Thanh Tịnh: "Các trường hợp án oan như của ông Nguyễn Thanh Chấn muốn được bồi thường phải chứng minh được thiệt hại thực tế."
- Đại biểu quốc hội Lê Như Tiến lo ngại trước tình trạng lãnh đạo các địa phương “vận động” đại biểu QH trước mỗi kỳ họp: "Có thể chất vấn, nói về bất cứ vấn đề gì, trừ tham nhũng ra, bởi việc đó chẳng khác nào vạch áo cho người xem lưng."
- Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Hà Giang Lý Quang Thái: "Những người đó có tội thì rõ rồi. Nhưng vì... đại cục, vì cái to lớn hơn nên hai ngành kiểm sát, công an đã họp, thống nhất không khởi tố hình sự như chúng tôi đã đề nghị"
- Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng: "Đây là quy hoạch của cả nước chứ không riêng của Chính phủ, hay của Bộ Công Thương. Chúng ta đang nói về chúng ta, chứ không phải nói về Chính phủ hay về bộ ngành này, bộ ngành khác."
Việt Man
Theo FB Việt Man
Đấu thầu kiểu…EVN
Đã có những tín hiệu đáng tin cậy, ngành điện sắp tăng giá. Lý do thì vẫn “cũ rích”: đưa giá điện sát giá thị trường để khuyến khích đầu tư. Ẩn chứa đằng sau đó vẫn là mục đích “cũ rích”, bù lỗ do kinh doanh ngoài ngành, và làm ăn kém hiệu quả. Cách làm thì “vũ như cẩn”: úp úp, mở mở, không công khai minh bạch nhằm lừa gạt, đánh úp công luận và người tiêu dùng.
Lần
tăng giá tới đây, EVN về cơ bản vẫn bổn cũ soạn lại. Dù rằng, cách nói
khác đi. Đại thể, mỗi năm EVN cần khoảng 4 tỷ USD để đầu tư nguồn và
lưới điện (Chiếm 35 % vốn đầu tư toàn xã hội), trong khi EVN chỉ bảo đảm
được 20% số đó. Còn lại phải thu xếp qua các khoản vay trong nước và
Quốc tế. Nhưng để vay được thì giá điện phải tăng bởi đơn giản, nếu giá
điện không tăng, EVN không có lãi thì không ai cho vay…Có điều, vì sao
cứ phải tăng giá thì EVN mới có lãi, EVN đã và đang sử dụng nguồn vốn
vay khổng lồ như thế nào thì quyết không nói ra. Ví dụ nhỏ sau đây sẽ
góp phần vén lên bức màn bí mật đó.
Để đầu tư dự án đường dây
500 kV Pleiku – Mỹ phước – Cầu bông, EVN phải sử dụng nguồn vốn vay của
cơ quan phát triển Pháp (AFD) theo thoả ước số CVN 1155 01 G. Thoả ước
này quy định EVNNPT có quyền lựa chọn đơn vị trúng thầu và AFD là bên
cho vay không có quyền lựa chọn đơn vị trúng thầu. Vậy nhưng, cách thức
đấu thầu của EVN từ trước đến nay vẫn vậy, thích thì tuân thủ, không
thích thì ngang ngược bỏ qua. Tại gói thầu số 28 là gói thầu cung cấp
vật tư thiết bị cho dự án đường dây 500kV Pleiku – Mỹ Phước – Cầu Bông,
hồ sơ mời thầu của EVNNPT quy định, kháng điện 500kV có thể là đơn pha
hoặc ba pha; khoảng cách phóng điện không khí pha – pha ≥ 7.400mm, vừa
phải đáp ứng theo tiêu chuẩn IEC (tiêu chuẩn của Ủy ban Kỹ thuật điện
quốc tế). Khi mở thầu thì hai nhà thầu Isolux – Comin và ALSTOM GRID
được lọt vào “chung kết” để EVNNPT lựa chọn. Tổ chuyên gia đấu thầu đã
xem xét cẩn thận tiêu chuẩn kỹ thuật, đã có văn bản đề nghị tư vấn làm
rõ và được trả lời: “Khoảng trống (clearance in air) pha – pha ≥ 7.400mm
được yêu cầu trong hồ sơ mời thầu để lắp đặt thiết bị. Việc áp dụng
khoảng trống này cho thiết bị không phải là điều kiện bắt buộc, mà được
quy định bởi thử nghiệm cách điện (IEC 71-2-Annex A)” và khoảng trống áp
dụng cho thiết bị theo yêu cầu đối với mức cách điện…, được áp dụng
theo tiêu chuẩn IEC 60076-3 – table 7 như sau: Pha – pha ≥ 4.200mm”. Như
vậy, nhà thầu Isolux – Comin chào thầu khoảng trống 6.400mm không vi
phạm điều kiện kỹ thuật bắt buộc. Về giá cả, nhà thầu Isolux – Comin
chào 18.860.000 USD trong khi nhà thầu ALSTOM GRID chào 20.940.000 USD,
đắt hơn 2.000.000 USD, tương đương 44 tỷ đồng. Căn cứ vào đó, lúc đầu
EVNNPT thống nhất chọn Isolux – Comin trúng thầu, với nhận xét: Để tận
dụng nguồn vốn vay của AFD, rút ngắn tiến độ của dự án và mặt khác nhà
thầu (Isolux – Comin) có giá chào hợp lý. Vì thế kết luận nhà thầu
trúng thầu là liên danh Isolux – Comin. EVNNPT còn nhấn mạnh “Hồ sơ dự
thầu của nhà thầu chào 6.400mm không đáp ứng yêu cầu 7.400mm, tuy nhiên
vẫn đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn IEC-60076-3 (là 4.200mm) – đánh giá
chấp nhận”. (Tờ trình 808 TTr/AMT ngày 8 tháng 3 năm 2012 của Ban Quản
lý dự án các công trình điện miền Trung – Đơn vị được EVNNPT uỷ quyền
quản lý dự án).
Thế rồi, chẳng hiểu loby,
vận động thế nào, kết luận này ký chưa ráo mực thì EVN lại đưa ra quyết
định khác, quay ngoắt 180 độ để lựa chọn nhà thầu ALSTOM GRID với giải
thích: Isolux – Comin trượt thầu là do không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ
thuật, cụ thể: Khoảng cách phóng điện không khí pha – pha không đạt giá
trị ≥ 7.400mm. Bất nhất đến thế là cùng.
Đáng kinh ngạc hơn, khi
Phóng viên Báo Lao Động lật lại hồ sơ thầu mà bài thầu EVNNPT đặt ra
tương tự dự án đường dây 500kV Pleiku – Mỹ Phước – Cầu Bông và phát hiện
trong dự án đường dây 500kV Quảng Ninh – Hiệp Hòa, hồ sơ thầu mà
EVNNPT đặt ra yêu cầu khoảng cách pha – pha cho kháng điện phải là ≥
7.400mm. Thậm chí trong phần yêu cầu kỹ thuật chi tiết, EVNNPT có thêm
ghi chú rằng “nếu nhà thầu nào không đáp ứng một trong các thông số yêu
cầu trong hồ sơ kỹ thuật (trong đó có yêu cầu khoảng cách pha-pha là
7.400mm) sẽ bị đánh giá là không đáp ứng và sẽ bị loại”. Vậy nhưng, EVN
nói vậy mà không phải vậy, nhà thầu Alstom Grid chào thầu khoảng cách
pha-pha là 4.300mm vẫn được NPT chấp nhận cho trúng thầu.
So sánh với dự án đường
dây 500kV Pleiku – Mỹ Phước – Cầu Bông, bài thầu NPT đặt ra cũng là
khoảng cách kháng điện pha-pha ≥ 7.400mm, nhưng nhà thầu Isolux – Comin
đáp ứng khoảng cách này là 6.400mm lại không được EVNNPT chọn trúng
thầu, làm Nhà nước gánh thêm hơn 44 tỉ đồng tiền đi vay. Vấn đề được đặt
ra là với một tiêu chí xét thầu được EVNNPT đặt ra lại có hai sự lựa
chọn, đây là sự tùy tiện trong chọn thầu cần phải được xem xét lại!
(http://laodong.com.vn/kinh-doanh/vu-chon-thau-o-tcty-truyen-tai-dien-quoc-gia-hai-du-an-su-khuat-tat-140862.bld).
Chỉ một dự án nhỏ, khi thích thì giải
thích cách này, khi không thì nói theo cách khác, lại còn đổ vấy cho
nước ngoài để trốn tránh trách nhiệm. Theo giới lọc lõi trong đấu thầu,
đây chẳng qua là trò ăn hai mang của chủ đầu tư ấy mà, ai chịu chi nhiều
là chiến thắng. 44 tỷ đồng vốn vay, năm này, năm khác, chẳng mấy chốc
phổng phao tới hàng trăm tỷ. Người dùng điện lại phải nai lưng ra trả nợ
cho EVN thôi. Thế thì vốn nào cho đủ để EVN đầu tư, giá nào cho đủ để
EVN bù lỗ…
Đào Lê Tố
Người Hà Nội gốc: “Chúng tôi lạnh lùng, thờ ơ vì người ngoại tỉnh”
Từng có lối sống rất “chân – thiện – mỹ” nhưng vì từng nhìn thấy những hành vi không đẹp của người ngoại tỉnh, người gốc Hà Nội dần dần đề phòng, thờ ơ với những người xung quanh và có thành kiến với người ngoại tỉnh.
Vài năm trở lại đây, câu chuyện văn hóa của người Hà Nội đang có sự xuống cấp trầm trọng được chắc đến nhiều. Từng được ví “Chẳng thơm cũng thể hoa nhài, Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An” nhưng giờ đây, cái thơm của “hoa nhài”, cái thanh lịch của người Tràng An đó dường như đang mất dần và trở nên mờ nhạt. Cuộc sống vội vã nơi thành thị, họ phải lo toan nhiều về kinh tế, các mối quan hệ xã hội… đã khiến cho nhiều người Hà Nội sống “chỉ biết mình”, thiếu đoàn kết và thờ ơ với những người xung quanh.Vậy nguyên nhân vì đâu?
Trò chuyện với ông Trần Thiện Căn, nhà ở phố Hàng Đồng, Hoàn Kiếm, Hà Nội, một người Hà Nội chính gốc. Ông Căn cho biết, tổ tiên ông đã là người ở phố cổ này, không rõ đã bao nhiêu đời, chỉ biết cho đến bây giờ gia đình ông vẫn giữ nguyên nét “thanh lịch” của người Hà Nội xưa.
Đúng là văn hóa người Hà Nội giờ có nhiều điều không ổn quá! Ông Căn than thở. Ông cho biết, người Hà Nội gốc được đào tạo bài bản, ảnh hưởng từ nền văn hóa Á Đông sâu thẳm rồi sau đó được thẩm thấu bởi nền văn hóa của phương Tây, thời Pháp vào Việt Nam. Những con người đó lối sống rất chân thành, thanh lịch.
Theo lời ông Căn, năm 1986 là thời kỳ “mở cửa”, đất nước chuyển từ bao cấp sang nền kinh tế thị trường thì tất cả bung ra và văn hóa của người Hà Nội đã bị ảnh hưởng. Nhưng từ năm 2000 trở về đây bắt đầu có sự suy thoái mạnh mẽ, trầm trọng. Lúc này trong con người đã mất đi suy nghĩ, tư duy về “thuyết nhân quả”, “luật luân hồi”. Nhiều người, họ không còn biết sợ, họ bất chấp tất cả trong cuộc “đấu tranh sinh tồn”.
Nguyên nhân nữa mà ông Căn lí giải là do một lượng người ngoại tỉnh vào Hà Nội quá nhiều. Ông nói: “Những người đã trụ ở Hà Nội thì thường rất khôn, rất giỏi nhưng cũng không kém phần ghê gớm. Nhiều người ngoại tỉnh họ “cố sống, cố chết” trụ lại thủ đô, họ chà đạp lên nhau, sát phạt, lừa đảo nhau để tồn tại”.
Tuy nhiên ông cũng cho rằng, cần phải phân biệt rạch ròi giữa dân các tỉnh lên Hà Nội. Dân đồng bằng Bắc Bộ, trung du miền núi và dân miền Trung đều có đặc điểm riêng về tính cách và nó tác động rất lớn đến tính bản tính con người Hà Nội.
Theo quan điểm của ông, chính vì phải bon chen sinh tồn ở thủ đô nên người ngoại tỉnh nảy sinh nhiều tính xấu. Trong văn hóa bán hàng, người gốc Hà Nội rất thật thà, khéo léo. Ông ví dụ. Họ nhập đôi giày 8 đồng, khách đến mua họ nói thật là “em nhập đôi này 8 đồng, em để lại cho bác 9 đồng, em chỉ lãi có 1 đồng thôi”. Trong khi đó nhiều người ngoại tỉnh thì khác, họ lấy về 8 đồng thì họ bán 12 đồng nhưng lại nói với khách là nhập về đã 11 đồng.
Nói thêm về văn hóa bán hàng, ông Căn kể một câu chuyện mà trước đây ông từng được chứng kiến. Trước kia, hằng ngày có một người đàn bà bán rau đi qua nhà ông. Và để cho rau tươi, người đàn bà này thường lấy nước ở dưới rãnh chảy qua vẩy lên rau.
Ông bình luận: “Nếu là người có lối sống nhân văn và có tâm với nghề thì không bao giờ làm thế. Cần nước thì bà ấy có thể hỏi tôi và những nhà xung quanh “bác cho em xin xô nước để em ngâm rau thì có ai nỡ từ chối, nhưng đằng này họ lại làm một việc rất thất đức”,
Ông so sánh. Người Hà Nội gốc trước kia làm trong các cơ quan, xí nghiệp nhà nước, về già họ mở thêm của hàng ăn uống, họ làm rất sạch sẽ, gọn gàng. Nhưng nhiều người ngoại tỉnh lên đây mở hàng ăn thì ngược lại, làm bẩn, bát đũa khách ăn xong có khi họ chỉ tráng qua một lượt rồi thản nhiên úp vào kệ.
“Nhiều người Hà Nội chúng tôi nhìn thấy được việc đó nên dần dần có cái nhìn không thiện cảm về người ngoại tỉnh. Suy nghĩ đó cứ ăn sâu vào tâm khảm và đây là nguyên nhân nữa dẫn đến việc vì sao người Hà Nội thờ ơ khi thấy người bị cướp giật ở ngoài đường”, ông Căn trăn trở.
Theo ông, khi thấy có ai đó bị cướp giật ngoài đường, người Hà Nội sẽ có tư duy như thế này: “Người bị cướp đó không biết có phải là người Hà Nội không hay là người ngoại tỉnh. Là người ngoại tỉnh thì kệ nó, phải thế nó mới chừa”.
Lí giải vì sao người gốc Hà Nội lại có phần “cay nghiệt” với người ngoại tỉnh như vậy, ông Căn cho rằng, vì nhiều người Hà Nội đã từng bị lừa, bị người ngoại tỉnh đối xử tệ.
Ông nói: “Người Hà Nội gốc trước đây lối sống rất “chân – thiện – mỹ”, tức chân thành, cởi mở, thiện cảm với mọi người và biết cảm thụ âu sắc về cái đẹp. Nhưng khi người ngoại tỉnh vào, nhiều người trong số họ chà đạp lên những cái tốt đẹp đó để sống. Không ít người Hà Nội đã bị lừa, bị lật lọng, bị cướp giật và từ đó họ lạnh lùng hơn, đề phòng hơn với tất cả những người xung quanh. Và khi mà niềm tin, sự chân thành cởi mở bị xúc phạm, họ sẽ thay đổi bản tính con người”./.
Theo Giáo Dục
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét