CON EM CÁCH MẠNG
- Nguồn: Jeremy Page - WSJ Lê Quốc Tuấn, X-Cafe chuyển ngữ- 26.11.2011
Buổi
tối đầu năm nay, một chiếc Ferrari màu đỏ ngừng lại trước nơi cư trú
của Đại sứ Hoa Kỳ tại Bắc Kinh, bước ra khỏi xe trong bộ dạ phục là con
trai của một trong những nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc.
Ngươì
khách được mời đến: Bạc Qua Qua (Bo Guagua) 23 tuổi. Anh có hẹn ăn tối
với cô con gái của Jon Huntsman, người khi ấy là đại sứ Mỹ tại Trung
Quốc.
Dẫu
sao, chiếc xe ấy cũng là một điều ngạc nhiên. Vì Bạc Hy Lai, cha của
người cầm lái đang ở giữa một chiến dịch gây tranh cãi, muốn làm sống
lại tinh thần Mao Trạch Đông thông qua hàng loạt các khúc ca cách mạng,
thường được gọi là những bài "nhạc đỏ". Ông ra lệnh cho các sinh viên và
cán bộ đang làm việc ở các trang trại phải kết gắn bó với các vùng nông
thôn. Trong khi đó, con trai ông, lại đã lái một chiếc xe màu đỏ cờ
Trung Quốc trị giá hàng trăm ngàn đô la, trong một đất nước có các hộ
gia đình thu nhập trung bình năm ngoái vào khoảng 3.300 USD.
Chương
kịch tuồng này, có liên quan đến nhiều người quen thuộc với nó, là
triệu chứng của một thách thức đang đối mặt với Đảng Cộng sản Trung Quốc
khi họ đang cố gắng duy trì tính hợp pháp của mình trong một xã hội đầy
đủ thông tin và yêu cầu ngày càng đa dạng. Con cái của các lãnh đạo
đảng, thường được gọi là "giới con ông cháu cha" ngày càng trở dễ bị chú
ý hơn, thông qua các quyền lợi kinh doanh mở rộng của họ và sự thèm
khát đến các thị hiếu sang trọng, vào thời điểm mà mối giận dữ của công
chúng đang gia tăng vì các báo cáo về quan chức tham nhũng và lạm dụng
quyền lực.
Các
phương tiện truyền thông nhà nước miêu tả giới lãnh đạo Trung Quốc sống
với các giá trị cộng sản khắc khổ mà họ từng công khai tán thành. Tuy
nhiên, khi con cháu của tầng lớp quý tộc chính trị này đục khoét được
những vai trò hấp dẫn trong kinh doanh và rơi vào những cái bẫy của sự
sang giàu, thì hình ảnh ngày càng lộ diện của họ nâng cao các câu hỏi
khó chịu cho một đảng biện minh cho độc quyền quyền lực của mình bằng
cách cứ chỉ đến nguồn gốc là một phong trào mang tính công nông của
mình.
Tầm
nhìn của giới trẻ này có sự cộng hưởng đặc biệt với việc đất nước đi
gần đến một sự thay đổi lãnh đạo mười năm mới có một lần vào năm tới,
khi một số cô cậu con ông cháu cha lớn tuổi đang được dự kiến sẽ đảm
nhiệm các vị trí hàng đầu của Đảng Cộng sản. Tiềm năng đó đã khiến một
số doanh nghiệp Trung Quốc và giới chính trị phải tự hỏi phải chăng là
trong thâp kỷ tới đảng sẽ được thống trị bởi một nhóm các gia đình ưu
tú,những người kiểm soát phần lớn nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và
vận dụng được một ảnh hưởng đáng kể trong quân đội.
"Không
còn mập mờ nữa, xu hướng ấy đã trở nên rõ ràng" ông Cheng Li, một
chuyên gia về giới ưu tú chính trị của Trung Quốc tại Viện Brookings ở
Washington nói. "Nhiều người chưa bao giờ từng biết về giới con ông cháu
cha này, nhưng hiện nay họ đã trở nên hết sức thế lực về chính trị , có
một số mối lo lắng nghiêm trọng về tính hợp pháp của các nhà "quý tộc
đỏ". Công chúng Trung Quốc đặc biệt bực bội về sự kiểm soát quyền lực
chính trị và của cải kinh tế của giới con ông cháu cha này".
Các
nhà lãnh đạo hiện tại bao gồm một số con ông cháu cha, nhưng họ được
cân bằng bởi một nhóm đối thủ không cha truyền con nối bao gồm Chủ tịch
Hồ Cẩm Đào, chủ tịch đảng và Thủ tướng Ôn Gia Bảo. Tuy nhiên, người kế
nhiệm ông Hồ Cẩm Đào, dự kiến sẽ là Tập Cận Bình, người phó chủ tịch
hiện tại, vốn là con trai của một anh hùng cách mạng, và sẽ là bậc vương
hầu đầu tiên nằm được chức vụ hàng đầu của đất nước. Nhiều chuyên gia
về chính trị Trung Quốc tin rằng ông đã tạo dựng được một liên minh
không chính thức với các cô cậu con ông cháu cha từng là các ứng cử viên
cho việc thăng thưởng.
Trong
số đó liên minh đó là ông Bạc lớn, người cũng là con trai của một nhà
lãnh đạo cách mạng. Theo những người thường xuyên tiếp xúc với ông, ông
thường nói về những mối quan hệ thân thiết của mình với gia đình ông
Tập. Con gái Tập Cận Bình hiện đang là một sinh viên tại đại học
Harvard, nơi con trai của ông Bạc là một sinh viên tốt nghiệp tại
Kennedy Shcool of Government.
Bạc
Hy Lai, đã là một trong 25 thành viên Bộ Chính trị, là người về đầu để
được thăng tiến đến Uỷ ban Thường Vụ, bộ phận tạo quyết định cao nhất.
Ông đã không trả lời yêu cầu bình phẩm và con trai của ông cũng không
đáp ứng với những yêu cầu qua email và bạn bè.
Trò
hề của con em một số quan chức đã trở thành một chủ đề nóng trên
Internet ở Trung Quốc, đặc biệt trong những người dùng micro-blogs giống
như Twitter, vốn khó khăn hơn cho việc kiểm duyệt, theo dõi ngăn chặn
trên Web bởi vì thông tin ấy di chuyển rất nhanh. Vào tháng Chín, người
sử dụng Internet nhìn thấy rằng cậu con trai 15 tuổi của một vị tướng là
một trong hai thanh niên trẻ đã đâm chiếc BMW của mình vào một chiếc xe
hơi khác ở Bắc Kinh, sau đó còn đánh người lái xe và cảnh cáo người xem
không được gọi cảnh sát.
Một
cuộc náo động đã xảy ra sau đó, và cậu con vị tướng đó đã bị gửi đến
một cơ sở cải huấn trong một năm, theo như báo cáo từ phương tiện truyền
thông nhà nước.
Lẽ
ra các nhà lãnh đạo hàng đầu Trung Quốc không được hưởng sự giàu có và
cả các kinh doanh để bổ sung thêm vào tiền lương khiêm tốn của mình,
được cho là vào khoảng 140.000 nhân dân tệ (22.000 USD) một năm cho một
bộ trưởng. Thân nhân của họ được phép làm kinh doanh miễn là họ không
được lợi nhuận từ các kết nối chính trị của mình. Tuy nhiên, trong thực
tế, nguồn gốc giàu có của các gia đình thường không thể để theo dõi
được.
Năm
ngoái, qua internet người Trung Quốc biết được rằng con trai của cựu
phó chủ tịch của đất nước và là cháu nội của một cựu chỉ huy Hồng quân
đã mua một ngôi biệt thự trước bến cảng trị giá 32.4 triệu ở Úc. Anh ta
đã đệ đơn xin giấy phép phá bỏ ngôi biệt thự cổ đó để xây dựng một biệt
thự mới, với hai hồ bơi kết nối qua một cái thác nước.
Nhiều
cô cậu con ông cháu cha tham gia kinh doanh hợp pháp, nhưng ở Trung
Quốc ai cũng biết rằng họ hưởng được các lợi thế bất công trong một hệ
thống kinh tế mặc dù theo đuổi chủ nghĩa tư bản nhưng vẫn do nhà nước
thống trị và không hề cho phép công chúng giám sát những quyết định quan
trọng.
Nhà
nước sở hữu tất cả các ngành công nghiệp chiến lược đất đai và đô thị,
cũng như các ngân hàng, vốn đã chia các khoản vay cực lớn cho các công
ty nhà nước. Trong chính trị, các chiến lợi phẩm lớn ấy có thể tận dụng
những quan hệ kết nối cá nhân và uy tín gia đình để bảo đảm nguồn tài
nguyên, sau đó huy động được các mạng lưới tương tự để bảo vệ chúng.
Năm
ngoái, Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của đảng đã thừa nhận vấn
đề này với một cuộc thăm dò cho thấy 91% số người được hỏi tin rằng tất
cả các gia đình giàu có ở Trung Quốc đều có nguồn từ chính trị. Li Kim
Hoa, một cựu kiểm toán viên, đã viết trên một diễn đàn trực tuyến rằng
sự giàu có của thành viên các gia đình quan chức "là những gì công chúng
mà công chúng bất mãn nhất".
Một
vương hầu tranh cãi lại quan niệm cho rằng, cô và các bạn đồng trang
lứa được hưởng lợi từ nguồn gốc "đỏ". "Là con em từ một gia đình chính
phủ nổi tiếng không hề giúp tôi được thuê nhà rẻ hơn hoặc hưởng được ưu
đãi tài chính gì từ các ngân hàng hoặc bất kỳ hợp đồng nào của chính
phủ", Ye Mingzi, một nhà thiết kế thời trang 32 tuổi và là cháu gái của
người sáng lập Hồng quân, cho biết trong một email. "Sự thực" cô nói,
"con em các gia đình chính phủ chủ yếu bị giám sát rất khe khắt. Hầu hết
đều rất cẩn thận để tránh cả đến việc thể hiện một sự thiên vị không
đúng chỗ".
Trong
vài thập kỷ đầu tiên sau cuộc cách mạng 1949 của Mao, đa số con em các
lãnh tụ Cộng sản đều không lộ diện, lớn lên trong các khu nhà tường cao
che phủ và tham dự trường Nam trung học ưu tú Bắc Kinh số 4, nơi các bậc
cha anh như ông Bạc và một số các nhà lãnh đạo hiện hành khác từng theo
học.
Trong
những năm 1980 và 90, các vương hầu đi ra nước ngoài để theo học bậc
hậu đại học, sau đó thường tham gia vào các công ty nhà nước, cơ quan
chính phủ hoặc ngân hàng đầu tư nước ngoài ở Trung Quốc. Nhưng chủ yếu
họ đều duy trì một sự xuất hiện rất kín đáo trước công chúng.
Hiện
nay, gia đình các nhà lãnh đạo Trung Quốc gửi con cái của họ ra nước
ngoài ở độ tuổi còn trẻ hơn thế, và thường cho theo học các trường tư
hàng đầu ở Mỹ, Anh, Thụy Sĩ để đảm bảo rằng sau đó chúng có thể nhập học
các trường đại học tốt nhất của phương Tây.
Các
Cô Cậu trong độ tuổi 20, 30 và 40 ngày càng chiếm những vị trí nổi bật
trong thương mại, đặc biệt là trong cổ phần tư nhân, cho phép họ tối đa
hóa lợi nhuận của mình và cũng cho họ được tiếp xúc thường xuyên với các
tầng lớp doanh nghiệp Trung Quốc và quốc tế.
Các
cô cậu con ông cháu cha trẻ tuổi thường được nhìn thấy giữa đám người
mẫu, diễn viên và các ngôi sao thể thao, giới thường tập trung tại một
dọc các night clubs cạnh sân vận động Công nhân ở Bắc Kinh để khoe chiếc
những chiếc Ferrari, Lamborghini và Maserati. Những cô cậu khác đã được
phát hiện đang nói chuyện kinh doanh với xì gà và rượu cổ Trung Quốc ở
những địa điểm độc quyền như Mao Đài Club, trong một ngôi nhà lịch sử
gần Tử Cấm Thành.
Vào
một buổi chiều gần đây tại một câu lạc bộ đánh khúc côn cầu mới ở ngoại
ô Bắc Kinh, do cháu nội của một Phó Thủ tướng trước đây lập nên, các
cầu thủ Argentina cưỡi trên lưng ngựa nhập khẩu được mang ra trong một
cuộc tranh tài triển lãm cho các thành viên tiềm năng xem.
"Chúng
tôi đang mang khúc côn cầu giới thiệu với công chúng, đúng ra không
chính xác là cho công chúng" một nhân viên nói. "Người đàn ông đàng kia
là con trai của một vị tướng quân đội Còn ông nội của cậu kia là thị
trưởng thành phố Bắc Kinh".
Các
cô các cậu cũng đang trở nên ngày càng được nhìn thấy ở nước ngoài. Cô
Ye, nhà thiết kế thời trang, được lên trang trong một ấn bản gần đây của
tạp chí Vogue cùng với Wan Baobao, một nhà thiết kế đồ trang sức là
cháu gái của một cựu Phó Thủ tướng.
Nhưng
chỉ Bạc Qua Qua là nhân vật nổi bật giữa các cô cậu trẻ. Không một cô
cậu nào của một thành viên Bộ Chính trị đang tại chức từng có một hình
ảnh ồn ào cả ở trong và ngoài nước như thế.
Uy
thế gia đình của anh có từ thời Bạc Nhất Ba, người đã giúp lực lượng
của Mao Trạch Đông giành chiến thắng, để rồi đã bị thanh lọc trong cuộc
Cách mạng Văn hóa 1966-1976. Cuối cùng Bo Yibo đã được phục hồi, và con
trai của ông, Bạc Hy Lai, là một ngôi sao đang lên trong đảng năm 1987
khi Bo Guagua được sinh ra.
Theo
các bạn bè cho biết, cậu bé lớn lên trong một môi trường riêng biệt -
khép kín sau các khu rào kín có người canh gác, di chuyển đây đó có tài
xế lái, ăn học một phần từ các giáo viên kèm riêng và một phần tại
trường Jingshan uy tín ở Bắc Kinh.
Năm
2000, cha của anh, khi ấy là thị trưởng thành phố phía đông bắc của Đại
Liên, đã gửi cậu con trai 12 tuổi của mình đến một trường học ở Anh
quốc nang tên Papplewick, theo trang web của trường này thì hiện nay chi
phí học là 22.425 Bảng Anh (khoảng 35,000 USD) một năm.
Khoảng
một năm sau đó, cậu bé trở thành người đầu tiên từ Trung Quốc đại lục
theo học trường Harrow, một trường học tư nhân độc nhất của nước Anh, mà
theo trang web của trường, học phí hiện nay là 30,930 Bảng mỗi năm.
Vào
năm 2006, khi cha là Bộ trưởng thương mại Trung Quốc, anh Bạc đã đến
Đại học Oxford để theo học về triết học, chính trị và kinh tế. Chi phí
hiện tại vào khoảng 26.000 bảng Anh một năm. Chương trình học hiện nay
của anh tại Trường Harvard Kennedy có chi phí khoảng 70.000 USD một năm.
Với
một nền giáo dục uy tín như thế này tại nước ngoài, với tổng chi phí
vào khoảng 600000 USD vào thời giá hiện tại, một câu hỏi đã được nêu lên
là làm thế nào anh đã trả nổi tiền học. Giới bạn bè cho biết rằng họ
không biết, mặc dù cho rằng mẹ của anh Bạc đã trả với là nhờ các khoản
thu nhập từ sự nghiệp pháp lý của mình. Tuy nhiên, công ty luật của bà
từ chối bình luận chi tiết.
Trong
các phương tiên truyền thông Trung Quốc, Bạc Qua Qua đã được trích dẫn
rằng anh đã giành được học bổng toàn phần từ năm 16 tuổi trở đi. Các
trường Harrow, Oxford và Kennedy nói rằng họ không thể nhận xét gì về
các nhân của một sinh viên.
Chi
phí ăn học là một chủ đề nóng giữa các thành viên của tầng lớp trung
lưu Trung Quốc, nhiều người trong số họ không hài lòng với chất lượng
của các trường ở Trung Quốc. Nhưng chỉ những người tương đối giàu có mới
có thể gửi con cái của họ ở nước ngoài để đi học.
Đối
với những người khác, lối sống buông thả của Bạc Qua Qua là đáng tranh
cãi. Những hình ảnh của anh ta tại các sự kiệ xã hội ở Oxford - trong
một trường hợp anh để ngực trần, dịp khác lại trong một bộ dạ phục hay
kiểu cách cầu kỳ đã được lưu hành rộng rãi trực tuyến.
Theo
bạn bè của anh cho biết, trong năm 2008, Bạc đã giúp tổ chức cái được
gọi là Buổi Khiêu vũ Đường tơ lụa, trong đó bao gồm một pha trình diễn
bởi các nhà sư võ thuật từ ngôi chùa Thiếu Lâm Trung Quốc. Anh cũng mời
cả Jackie Chan, ngôi sao điện ảnh kung fu Trung Quốc, đến nói chuyện tại
Oxford và có lúc ca hát với anh ta trên sân khấu.
Năm
sau, Bạc đã được vinh danh là "Một trong Mười Nhân vật trẻ Nổi bật nhất
Trung Quốc" ở London bởi một nhóm mang tên là Liên đoàn Thanh niên
Trung Quốc. Anh cũng là cố vấn cho Oxford Emerging Markets, một công ty
được thành lập bởi các sinh viên tốt nghiệp đại học Oxford để khám phá
"đầu tư và triển vọng nghề nghiệp tại các thị trường mới nổi", theo như
thông tin từ trang web của công ty này.
Năm
nay, hình ảnh lưu trên trực tuyến của anh Bạc là một kỳ nghỉ ở Tây Tạng
với vương tử Trần Hiểu Đan, một phụ nữ trẻ có cha đứng đầu Ngân hàng
Phát triển Trung Quốc và là một nhà cách mạng nổi tiếng. Các hình ảnh ấy
dẫn đến kết quả là một loạt các tin đồn dồn dập, cùng những lời chỉ
trích trên Internet về việc cả hai cô cậu rõ ràng đi du lịch với một
công an hộ tống. Cô Trần đã không trả lời các yêu cầu bình luận qua
email và Facebook.
Khi
được hỏi về chuyện tình lãng mạn rõ ràng của con trai mình tại một cuộc
họp báo trong cuộc họp quốc hội năm nay, Bạc Hy Lai trả lời một cách bí
ẩn: "Tôi nghĩ rằng đó là chuyện của thế hệ thứ ba - thế chẳng phải là
hiện nay chúng ta đang nói về dân chủ hay sao ?"
Các
bạn bè nói rằng gần đây anh Bạc trẻ từng cân nhắc nhưng cuối cùng đã
quyết định từ bỏ việc rời trường Harvard để làm việc trong một mạng web
mới khởi động trên internet mang tên guagua.com. Tên miền này được đăng
ký một địa chỉ ở Bắc Kinh. Nhân viên tại địa chỉ đó đã từ chối không
tiết lộ bất cứ điều gì về doanh nghiệp này. "Đó là một bí mật," một
người đàn ông trẻ giữ cửa đã trả lời.
Theo
giới bạn bè, không rõ là anh Bạc sẽ làm sau khi tốt nghiệp và liệu anh
có thể để duy trì một vị trí cao nếu cha mình thúc đẩy. Anh ta đã nói
trong một bài phát biểu tại Đại học Bắc Kinh trong năm 2009 rằng anh
muốn "phục vụ nhân dân" trong lãnh vực văn hóa và giáo dục, theo Tờ Tin
Cuối tuần Phương Nam, một tờ báo tại Trung Quốc.
Tờ
báo cho biết, anh từ bỏ một sự nghiệp chính trị nhưng trong việc trả
lời các câu hỏi của sinh viên đã cho thấy một số uy tín và mâu thuẫn của
cha mình. Khi được hỏi về những hình ảnh tiệc tùng của mình tại Oxford,
anh đã trích dẫn lời Chủ tịch Mao nói rằng "bạn cần phải có một đời
nghiêm túc và một đời sống động" và đã tiếp tục thảo luận về việc là một
thành phần quý tộc mới của Trung Quốc có ý nghĩa như thế nào.
"Những
việc như lái một chiếc xe thể thao chẳng hạn, tôi biết quý tộc Anh
không chảnh như thế" anh nói. "Các quý tộc thực sự tuyệt đối không làm
điều đó, nhưng đấy là những chuyện không quan trọng".
-
Nhưng
giờ đây đã có những dấu hiệu của một cuộc tranh luận nội bộ về hướng đi
kinh tế và xã hội của đất nước, trong khi ngày càng có nhiều những bất
an và quan tâm đến viễn cảnh kinh tế. Một số xem đây là một lựa chọn
giữa mô hình “Trùng Khánh” và mô hình “Quảng Đông”. “Hiện tượng phi
thường này bắt nguồn những vấn đề xã hội tại Trung Quốc đã lên đến cực
điểm,”
- Việt-Trung hội thảo lý luận lần 7 giữa hai Đảng (VN+ 28-11-11) -thd- Đề nghị mổ xẻ vấn đề độc lập dân tộc và "lợi ích cốt lõi"
-Nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc đã hình thành sự rạn nứt? -anhbasam: Kan Zhong Guo
Quốc Trung dịch
-
(Phân tích của một nhà văn mạng vốn xuất thân từ gia đình cán bộ cao cấp)
Tam Muội: “Tây Bộ luận” không thể giúp Đảng cộng sản Trung Quốc kéo dài chút hơi tàn.
Mới
đây, trong số mới nhất của tờ tuần san “Phượng hoàng” có đăng bài viết
“Tây Bộ luận” của trung tướng Lưu Á Châu, chính ủy Đại học quốc phòng,
nhà văn, đoạn cuối bài viết có lời dự báo trung Quốc sẽ “chắc chắn
chuyển hình thái từ nền chính trị uy quyền sang nền chính trị dân chủ
trong vòng 10 năm nữa”. Bài viết vừa xuất hiện đã dẫn đến sự chú ý cao
độ của dư luận trong và ngoài nước. Phải chăng trong nội bộ Đảng Cộng
sản Trung Quốc đã hình thành sự rạn nứt? Liệu có phải người ta vẫn đang
còn nuôi hy vọng một người nào đó lên cầm quyền sẽ có sự cải cách thể
chế chính trị? Trong mục “Lời nói của các nhân vật nổi tiếng trong ngoài
nước” hôm nay, chúng tôi có mời nhà văn mạng, vốn xuất thân từ gia đình
cán bộ cao cấp của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đưa ra những lời phân
tích. Xin mời nhà văn Tam Muội.
——————
Tam Muội:
Xin chào quý thính giả, tôi là nhà văn mạng có bút danh Tam Muội, sống ở
Chicago, Mỹ. Hôm nay tôi muốn nói với các bạn về một bài viết cũ tên là
“Tây Bộ luận” của trung tướng Lưu Á Châu đăng trên tuần san “Phượng
hoàng”. Bài viết này có người nói viết từ 10 năm trước, có người nói
viết từ 6 năm trước, có nghĩa đại để là từ 6-10 năm trước. Trong bản mới
công bố lần này, ông ta có thêm một số ý, trong đó có một đoạn được
công chúng trong và ngoài nước đón nhận, ông ta nói thế này: Trong vòng
10 năm nữa, một cuộc chuyển hình thái từ nền chính trị uy quyền sang nền
chính trị dân chủ chắc chắn sẽ phải xảy ra, Trung Quốc sẽ có một sự
biến đổi to lớn. Cải cách thể chế chính trị là sứ mệnh lịch sử trao cho,
chúng ta không còn có đường lùi.
Đây
chính là đoạn mà tôi muốn phân tích, chúng ta không nên nuôi mộng tưởng
lớn lao gì về lời nói này. Lời này thực tế vẫn còn một vài vấn đề không
thể vượt qua nổi thách thức, vậy chúng ta hãy cùng nhau phân tích. Điều
đầu tiên không thể vượt qua nổi sự thách đố chính là ông ta đã đứng
trên lập trường của Đảng Cộng sản Trung Quốc để nói lời này, bởi vì ông
ta nói: “Cải cách thể chế chính trị là sứ mệnh lịch sử trao cho, chúng ta không có đường lùi”. “Chúng ta” trong câu ấy chính là chỉ Đảng, Lưu Á Châu cũng coi mình thuộc trong số đó.
Khi
nói: “Cải cách thể chế chính trị là sứ mệnh lịch sử trao cho”, ông ta
cho rằng, đây là sứ mệnh trao cho Đảng chúng tôi, có nghĩa bà con dân
chúng cứ ngồi đợi đấy, không có phần cho bà con đâu. Thái độ và lập
trường của ông ta chính là kiểu như thế. Ông ta nói vậy, thực tế tôi
muốn hỏi thêm một chút, và chúng ta cũng nên suy ngẫm sâu hơn một chút,
là nếu như đây là sứ mệnh của Đảng Cộng sản, thì chúng tôi muốn hỏi:
Đảng Cộng sản là một đảng không chịu bất kỳ sự cân bằng quyền lực nào,
nó là một chính đảng độc tài, độc đảng, như vậy liệu nó có thể tự cải
cách được không? Liệu nó có thể tự dựa vào sức mạnh của mình để chuyển
thành chế độ dân chủ được hay không? Chúng ta cần đặt ra câu hỏi này với
người đã nói những lời trên. Thực tế là không thể. Cho nên, lời nói của
ông ta là hết sức mâu thuẫn, là không rõ ràng.
Điều không thể vượt qua nổi thách đố thứ hai là ở câu này: “Một cuộc chuyển đổi hình thái từ nền chính trị uy quyền sang nền chính trị dân chủ”,
câu này cũng không vượt qua nổi sự soi xét. Thực tế, 20 năm trước, cả
Đông Âu và Liên Xô đều đã trải qua một sự kiện lịch sử chuyển hình thái
chính trị hết sức to lớn. Lịch sử đã chứng minh tiền đề để chuyển từ chế
độ cực quyền cộng sản sang chế độ dân chủ là Đảng Cộng sản cùng chính
phủ cực quyền của nó phải sụp đổ trước đã, thì mới có thể thiết lập được
chế độ dân chủ. Luận điểm này đã được chứng minh bằng sự chuyển đổi
hình thái ở các nước Đông Âu và Liên Xô. Như Liên Xô cũng là sau khi
Đảng Cộng sản sụp đổ thì dân chúng mới thiết lập chế độ dân chủ, tình
trạng ở các nước Đông Âu cũng như vậy. Cho nên, lời của Lưu Á Châu thực
sự là có kẽ hở. Lưu Á Châu không phải không biết được tình hình ấy, vậy
nên ông ta đã liền đổi cực quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc thành uy
quyền. Trên thực tế, chính phủ Đảng Cộng sản Trung Quốc là chính phủ cực
quyền, ông ta bèn nói: “Một cuộc chuyển hình thái từ nền chính trị uy quyền sang nền chính trị dân chủ”,
cái cách ôngg ta đổi nền thống trị cực quyền thành nền thống trị uy
quyền như vậy thực ra chính là một thủ pháp thay xà đổi cột. Chính phủ
Đảng Cộng sản Trung Quốc không phải là thống trị uy quyền. Chúng ta đã
biết được sự khác biệt giữa chế độ cực quyền với chế độ uy quyền là gì
nào?
Là
chế độ uy quyền dành một không gian tự do nhất định cho xã hội dân
chúng, dân chúng có thể tự làm báo, có báo dân làm. Chẳng hạn, Đài Loan
do Quốc Dân đảng thống trị trước đây là một chế độ uy quyền, nó không
phải là chế độ cực quyền. Chúng ta cần làm rõ các khái niệm về phương
diện này, bởi vì khi Đảng Cộng sản tuyên truyền, khi chống lại Quốc Dân
đảng ở thập niên 30, 40, họ nói Quốc Dân đảng độc tài thế nọ thế kia.
Tuy Quốc Dân đảng cũng độc tài, nhưng là thứ độc tài của uy quyền. Thời
thập niên 30, 40, dân chúng đã có tới gần 500 tờ báo dân làm ở Trung
Quốc đại lục. Khi ấy, một mình ông tôi cũng làm được báo, còn mở được cả
hãng tin (news agency), báo của ông tôi có tên là “Tiểu công báo”, ông
bắt đầu làm tờ báo này vào năm 1937. Thế là từ năm 1937 trước đây mà ông
còn mở được hãng tin, gọi là “Tiệp Văn thông tấn xã”. Bà tôi cũng
thường viết các bài phê phán Tưởng Giới Thạch, phê phán chính phủ Quốc
Dân đảng trên báo. Đó là ở thời thập niên 30, 40, dân chúng khi ấy đã
có được tự do ngôn luận và tự do thông tin, ở một chừng mực nhất định,
nhưng không phải là mở rộng hoàn toàn.
Nhưng
điểm khác của chính phủ cực quyền là ở chỗ, nó không cho bạn tự do hoàn
toàn. Vào đầu thập niên 1950, khi Đảng Cộng sản vừa xây dựng chính
quyền, Trần Vân đã nói câu này: Chúng ta phải tiếp thu những bài
học của Quốc Dân đảng, Quốc Dân đảng chính vì đã cho dân tự do ngôn
luận và tự do thông tin nên mới bị mất chính quyền, chúng ta phải bóp
chết tự do ngôn luận của nhân dân từ trong trứng nước, không cho họ có
được một chút nào, nếu cho là chính quyền của anh sẽ mất ổn định.
Vì thế, sự khác biệt giữa chế độ cực quyền với chế độ uy quyền nằm ở
đó. Nhưng Lưu Á Châu thì lại đổi sự thống trị của chế độ cực quyền thành
thống trị uy quyền, ông ta bèn nói là “một cuộc chuyển hình thái từ nền chính trị uy quyền sang nền chính trị dân chủ”, đó chính là thủ pháp thay xà đổi cột của ông ta.
Ông
ta đổi như vậy cũng giống như kiểu chúng ta bao giờ cũng nói phê bình
nhưng đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc thì không thể nói, hãy để cho nó
chuyển hình thái, đó là bảo cọp lột da, đổi như vậy thì chẳng khác nào
ông ta đổi hổ thành mèo vậy, là tránh được mối hiềm nghi bảo cọp lột da
vậy, chẳng khác nào Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ chuyển hình thái một
cách ngoan ngoãn như con mèo sao? Điều này là không thể, bởi câu nói ấy
vẫn là một lời nói suông, ngoài chuyện gây hiểu lầm ra, tôi chẳng thấy
có tác dụng gì khác. Tôi vừa mới nói đến chuyện xã hội uy quyền dành cho
dân chúng một không gian tự do nhất định, bởi vì một khi có được không
gian tự do nhất định, sẽ khiến cho chế độ uy quyền có thể chuyển hình
thái sang chế độ dân chủ một cách hòa bình, đó chính là sự khác nhau
giữa nó với chế độ cực quyền.
Chế
độ cực quyền không dành cho dân chúng một chút không gian tự do trong
truyền thông, cho nên nó không có tiền lệ không sụp đổ mà lại chuyển
hình thái. Còn sự chuyển hình thái từ chế độ uy quyền sang chế độ dân
chủ thì đã có rất nhiều tiền lệ, chẳng hạn Đài Loan chính là một ví dụ
chuyển hình thái từ chế độ uy quyền sang chế độ dân chủ, ngoài ra, Nam
Phi cũng chuyển hình thái từ chế độ uy quyền sang chế độ dân chủ. Sự
thống trị của chế độ uy quyền cũng khá tàn khốc, cũng tàn sát dân chúng.
Ví dụ ở Nam Phi, khi dân chúng chống đối, chính phủ cũng từng tàn sát,
nhưng điều này không có nghĩa là nó không thể chuyển hình thái một cách
hòa bình, chế độ uy quyền là có thể chuyển hình thái một cách hòa bình.
Chẳng hạn như, sau khi chính quyền Nam Phi tàn sát dân chúng, các tờ báo
do dân làm lập tức công bố chân tướng của vụ tàn sát lên mặt báo cho cả
thế giới biết, đã có sức mạnh đối trọng nhất định, có sức mạnh giám sát
nhất định trước tội ác của chính phủ. Truyền thông tự do của dân chúng
tuy ít ỏi, nhưng bao giờ nó cũng ở thế đối trọng với quan chức, cho nên
sẽ có sự tác động qua lại lành tính giữa quan chức với dân chúng. Đây là
những điều kiện cụ thể để chế độ uy quyền có thể chuyển hình thái sang
chế độ dân chủ một cách hòa bình, song chế độ cực quyền lại không có
được những điều kiện ấy.
Có
người sẽ hỏi, ông nói chế độ cực quyền không thể chuyển hình thái sang
chế độ dân chủ một cách hòa bình, trong lịch sử cũng chưa từng có tiền
lệ, vậy nó cũng có thể dành cho dân chúng quyền tự do làm báo, dành cho
một không gian tự do nhất định, như thế chẳng phải là chuyển thành uy
quyền rồi sao? Uy quyền sẽ lại chuyển thành dân chủ? Sẽ không đâu, bởi
vì nó chỉ cần mở cánh cửa ra một cái thì lập tức sẽ bị sụp đổ ngay, bởi
vì chế độ cực quyền đã mang nợ máu quá nhiều, chẳng hạn Đảng Cộng sản
Trung Quốc là một ví dụ hết sức điển hình, chỉ cần nó mở cánh cửa tự do
truyền thông ra một cái là sẽ bị sụp đổ rất nhanh chóng, tự nó biết hết
sức rõ điểm này. Chẳng hạn như Mikhail Gorbachev, mới đầu không nghĩ là
Đảng Cộng sản sẽ đổ, mà chỉ đề xướng tính công khai, dành cho dân chúng
một không gian tự do nhất định. Ông không ngờ chính vì đã dành cho thứ
ấy mà Liên Xô đã lập tức tan rã. Đây cũng là chỉ sau khi Đảng Cộng sản
đã sụp đổ thì mới có thể chuyển biến thành chế độ dân chủ.
Điều
thứ ba chính là, Lưu Á Châu thực ra thuộc phái cứu đảng, đã nhìn thấy
mọi vấn đề của Đảng cộng sản, nhưng chưa có nhận thức triệt để về Đảng
Cộng sản. Chúng ta biết Liên Xô dưới thời thống trị cực quyền đã xuất
hiện một loạt nhà văn và trí thức có ý thức độc lập và tư tưởng tự do,
như nhà vật lý hạt nhân Andrei Sakharov, nhà văn Solzhenitsyn ở quần đảo
Gulag, còn có cuốn sách “Không chỉ dựa vào bánh mì” của tác giả
Dudintsev, cuốn sách “Hãy để lịch sử chứng minh” của tác giả (?)
(nguyên văn: 梅德维捷夫, chưa tìm được nguyên ngữ: ND), ngoài ra còn
có Maksimov là nhân vật chống cộng được phương Tây tôn vinh, và còn rất
nhiều, như vậy là dã xuất hiện một loạt chiến sĩ theo chủ nghĩa tự do
như thế. Song ở Trung Quốc không có, ở Trung Quốc hiện tại cũng chưa
xuất hiện một loạt nhà văn và trí thức có tư tưởng tự do như vậy, rất
nhiều nhà văn và trí thức có ý thức tự do đứng trên lập trường của Đảng
Cộng sản vẫn nói cho Đảng Cộng sản, vẫn nghĩ và trăn trở cho Đảng Cộng
sản. Lưu Á Châu tuy có nói những lời phải cần dân chủ, nhưng vẫn là đứng
ở vị trí của đảng để nói.
Thực
ra luận điểm của tôi là, nếu Trung Quốc chúng ta không có được tư duy
phủ định Đảng Cộng sản triệt để của các trí thức Liên Xô ngay từ đầu,
nếu như không có được ý thức chỉ khi Đảng Cộng sản sụp đổ thì mới có
thể thiết lập được chế độ dân chủ, thì chỉ nói suông về cải cách chính
trị và về dân chủ, thực chất cũng chẳng có ý nghĩa gì. Đảng Cộng
sản luôn nói về dân chủ, trong Đại hội Đảng XIV cũng nói phải cải cách
chính trị, trước Đại hội Đảng XIV đã nói tới cải cách chính trị, trong
Đại hội Đảng XV lại nói phải cải cách chính trị, trong Đại hội Đảng XVI
lại nói phải cải cách chính trị, cho đến Đại hội Đảng XVII vẫn còn nói,
hiện giờ vẫn còn đang nói. Thực ra chính là để cho bà con nuôi hi vọng,
chờ đợi.
Thể
nào cũng có những người khác nói ra, Lưu Á Châu cũng nói ra. Nếu như
không phủ định triệt để Đảng Cộng sản Trung Quốc, thì nói những lời ấy
cũng chỉ là nói suông. Cho nên, khi nhận biết lời nói của một người,
chúng ta phải xem anh ta đứng trên lập trường của nhân dân để nói, hay
là đứng trên lập trường của Đảng Cộng sản Trung Quốc để nói. Trướ c đây
ít lâu cũng đã xuất hiện nhân vật Tân Tử Lăng gì đó, cũng nói về vấn đề
này vấn đề nọ của Đảng Cộng sản, rồi cuối cùng ông ta bảo, tôi sẽ hiến
cho Đảng Cộng sản 3 kế sách là sẽ sửa đổi được. Ông ta cũng ra một cuốn
sách ở Hồng Kông, tên là “Ba kế sách cho Đảng Cộng sản Trung Quốc” gì
đó, ông ta còn trả lời phỏng vấn các nhà báo Hồng Kông, nói: “chúng tôi thuộc phái cứu đảng”.
Ông ta đã nói, chúng tôi thuộc phái cứu đảng một cách công khai như
vậy, đã đứng trên lập trường của Đảng Cộng sản để nghĩ kế sách cho Đảng
Cộng sản như vậy, thì tức là đã sợ Đảng Cộng sản mà không cải cách thì
đổ mất, nguyện vọng của bản thân ông ta là không muốn cho Đảng Cộng sản
bị sụp đổ. Đó là điều khác với các nhân sĩ tự do ở hải ngoại chúng ta,
chúng ta cho rằng chỉ khi Đảng Cộng sản đổ thì người dân mới có hy vọng,
Trung Quốc mới có hy vọng, nền dân chủ của Trung Quốc mới có thể thiết
lập, ở đây có một sự khác biệt rất lớn. Cho nên tôi nghĩ như thế này,
tôi luôn theo dõi các bài nói của những nhân vật ở cấp tương đối cao
trong Đảng Cộng sản, còn có những trí thức nữa ở trong nước, tôi đang
tìm dấu vết của những trí thức này.
Bởi
vì tôi cũng xuất thân từ gia đình cán bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc, tôi
cũng đã từng ngẫm nghĩ rất lâu về nhận thức của Đảng Cộng sản Trung
Quốc, chuyển biến là cả một quá trình. Tôi cùng một số cán bộ cao cấp
trong nước cũng nhận thức được, tôi có cảm giác những trí thức trong
nước ấy còn có những nhân vật cao cấp không có tư tưởng tự do, bao gồm
cả Lý Thận Chi, đây là nhân vật tướng lĩnh luôn được tôn lên rất cao ở
Trung Quốc, được cho là người theo chủ nghĩa tự do. Tôi quen ông ta,
biết ông ta từ năm 7 tuổi, hồi nhỏ tôi là hàng xóm của ông ta, tôi chơi
rất thân với con gái ông ta, bạn bè tôi thường sang nhà ông ta chơi. Tôi
muốn nói rõ điểm này, đó là nếu như nhận thức của Lý Thân Chi còn bị
hạn chế, thì những trí thức khác đã vượt qua được ông ta chưa? Mọi người
cho rằng, tư tưởng của những người như Lý Nhuệ, Tân Tử Lăng, Tạ Thao,
Đỗ Quang, Đỗ Đạo Chính… là có tư tưởng tự do, nếu cho rằng bọn họ đều có
ý thức độc lập và tư tưởng tự do, thì tôi lại không cho là như vậy, bởi
vì họ vẫn chưa phủ định triệt để Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Tôi
không có ý nói, hải ngoại muốn những nhân vật ấy ở trong nước công khai
phủ định Đảng Cộng sản Trung Quốc, xưa nay tôi vẫn kêu gọi, nếu như bất
hợp tác, thì cũng giống như trường hợp Gandhi ở Ấn Độ đã không hợp tác
hành động. Không hợp tác hành động có nghĩa là bạn đã nghĩ thay cho họ,
nói thay cho họ. Một là bất hợp tác, hai là có thể giữ im lặng. Nhưng
tôi cho rằng tư tưởng của những người này thực sự triệt để, họ vẫn trăn
trở vì Đảng Cộng sản Trung Quốc. Hiện nay người ta cho rằng Lý Thận Chi
là người có đầu óc cởi mở nhất, tôi có dịp tiếp xúc với ông ta vào năm
1985, đã tới nhà ông ta chuyện trò, khi ấy ông ta nói với tôi: Tôi sẽ
không chống Đảng. Đến năm 1989, sau vụ “4 tháng 6” Đảng Cộng sản Trung
Quốc tàn sát học sinh, tôi đã ra hải ngoại, tôi cảm thấy tư tưởng của
ông ta có phần thay đổi, nhưng đến năm 1999, sau khi đọc “Mưa gió tơi
bời 50 năm” (nguyên văn:《风雨苍黄五十年》), tôi thấy sự hạn chế trong tư tưởng
của ông ta là rất lớn, ông ta vẫn không chống Đảng, cho đến chết ông ta
vẫn tin vào K. Marx và F. Engels.
Trong
“Mưa gió tơi bời 50 năm”, ông ta vẫn đưa những dẫn chứng kinh điển của
Engels, rồi còn khẳng định thêm tư tưởng “tiệm tiến chủ nghĩa” và “ổn
định áp đảo tất cả” của Đặng Tiểu Bình. Tôi cho rằng “ổn định áp đảo tất
cả” của Đặng Tiểu Bình chính là một cái cớ để ông ta giết người, “ổn
định áp đảo tất cả” của ông ra có thể giết người, nghĩa là có thể làm
bất cứ điều gì. “Mưa gió tơi bời 50 năm” là tác phẩm tiêu biểu của Lý
Thận Chi, trong nước đề cao rất ghê, hải ngoại cũng đề cao rất ghê.
Trong “Mưa gió tơi bời 50 năm”, ông ta còn nói: “Vì sao Giang Trạch
Dân không noi theo gương Đặng Tiểu Bình, cất bước lại từ đầu, từ cái
điểm mà Đặng Tiểu Bình đã buộc phải nhượng bộ vì hạn chế lịch sử, mở ra
một cục diện mới cho cải cách chính trị của Trung Quốc?”. Khi ấy,
ông ta vẫn ký vọng, vẫn ảo tưởng vào Đảng Cộng sản. Thực sự kể từ sau vụ
giết người năm 1989 của Đặng Tiểu Bình, sự ảo tưởng ấy ở chúng tôi đã
không còn, nghĩa là phủ định triệt để Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Tôi
đưa Lý Thận Chi ra là có ý muốn chứng minh rằng, tư duy của Lý Nhuệ và
Tân Tử Lăng chưa thể vượt qua được Lý Thận Chi. Có nghĩa là, tôi nhìn
thấy tư tưởng của những người này ở trong nước, bao gồm cả Lưu Á Châu và
Tân Tử Lăng, đều vẫn bị hạn chế. Tôi cho rằng họ có những lời phát biểu
đúng, nhưng về cơ bản vẫn bị hạn chế, đều chưa được như những trí thức ở
buổi đầu của Liên Xô, những nhà văn tự do đã phủ định Đảng Cộng sản
Liên Xô. Tôi cảm thấy niềm hy vọng của Trung Quốc chính là phải nhận rõ
Đảng Cộng sản Trung Quốc, nhất định phải nhận rõ, một khi đã nhận được
rõ Đảng Cộng sản Trung Quốc, phủ định triệt để Đảng Cộng sản Trung Quốc
rồi thì đến lúc ấy, Trung Quốc mới thật sự có hy vọng. Nếu như tất cả
mọi người vẫn còn ảo tưởng vào Đảng Cộng sản Trung Quốc, vẫn chưa nhận
rõ Đảng cộng sản Trung Quốc, thì việc thiết lập một xã hội dân chủ sẽ
xuất hiện rất nhiều vấn đề. Nhất là hiện tại Đảng Cộng sản Trung Quốc
vẫn luôn đưa ra rất nhiều lời sáo rỗng, làm lẫn lộn khái niệm, làm rối
loạn tư tưởng của chúng ta.
Như
lần Giang Trạch Dân gặp nhà báo Mỹ Wallace vào thập niên 1990, khi trả
lời câu hỏi của Wallace: Vì sao Trung Quốc vẫn chưa có dân chủ? Giang
Trạch Dân nói: “Bởi vì tố chất của người dân Trung Quốc kém, dân chủ phải đến dần dần”.
Đây là câu nói của một quan chức cao cấp Trung Quốc đã làm cho người
Trung Quốc bị lùn đi. Nếu như Tổng thống Mỹ mà nói như vậy thì người dân
Mỹ sẽ phản ứng lại ngay, ông đã làm cho chúng tôi bị lùn đi, đã coi
thường chúng tôi. Song ở Trung Quốc thì trái lại, phần đông người Trung
Quốc lại đón nhận câu nói này. Không chỉ Giang Trạch Dân nói như vậy, mà
rất nhiều lưu học sinh ở hải ngoại cũng nói như vậy, bạn bè tôi ở hải
ngoại hễ cứ động đến dân chủ là lại nói phải dần dần, người Trung Quốc
tố chất kém, có những người Trung Quốc đã đón nhận câu nói khiến cho
chúng ta bị lùn đi của Giang Trạch Dân làm lời của mình như vậy đó, như
vậy có khác gì toàn dân Trung Quốc đều nói câu đó.
Tôi
cảm thấy rất buồn, làm thế nào để người dân Trung Quốc chúng ta nhận rõ
được ý tứ của lời nói này mà không nói theo, mà bất hợp tác với quan
chức, để tự chúng ta có tư tưởng của riêng mình. Tôi muốn nói trí thức
không hề cởi mở, tự do, độc lập về tư duy như những người ở hải ngoại
tưởng tượng, không phải như vậy. Tôi đơn cử ví dụ về Lý Thận Chi là để
thuyết minh cho điểm này. Cho nên bản thân chúng ta phải có tư tưởng tự
do, phải có ý thức tự do. Thế nào là tư tưởng tự do? Thế nào là ý thức
độc lập? Độc lập với ai? Thực tế là độc lập với chính phủ, không phải
độc lập với cha mẹ bạn, mà là độc lập với chính phủ, người dân có vai
trò giám sát chính phủ, ý thức của bạn, tư duy của bạn đều phải độc lập
với nó thì mới có thể giám sát được nó. Đây là một vấn đề. Đây là một
điểm mà tôi muốn nói tới.
Còn
một điểm nữa, chúng ta vừa nói Đảng Cộng sản Trung Quốc (nguyên văn:
Trung cộng”) là một chế độ cực quyền, và chính phủ của Đảng Cộng sản
Trung Quốc là chính phủ cực quyền. Chắc có bạn sẽ nói đó không phải là
chính phủ cực quyền, nói nó không cho người dân tự do, vậy mà xã hội
Trung Quốc hiện giờ rất tự do đấy chứ, tài xế taxi có thể chửi được cả
Đảng Cộng sản Trung Quốc. Khái niệm tự do ngôn luận không phải là như
vậy, khái niệm tự do ngôn luận là nhằm vào chính phủ, có nghĩa chính phủ
không được đưa ngôn luận ra mà trị tội, chỉ cần thủ pháp ác độc, đưa
ngôn luận ra mà trị tội vẫn còn ở nơi đó, trở thành một thủ pháp ở nơi
đó, thì có nghĩa là không có tự do ngôn luận. Bởi vì tuy hiện giờ bạn có
thể nói vụng sau lưng, rằng Đảng Cộng sản thế này thế kia, nhưng cái
thủ pháp ác độc của nó vẫn còn đó, nó có thể tóm bạn bất cứ lúc nào, bất
cứ nơi nào. Tóm không được bạn nó sẽ giết khỉ, hoặc giết một con gà cho
khỉ xem, hoặc giết một con khỉ để cho các bạn câm tịt họng, cho nên cần
phải làm rõ khái niệm tự do ngôn luận thực sự. Còn nữa, có bạn sẽ nói,
ông bảo nó cực quyền, song kinh tế hiện giờ cũng đã phát triển, nó cũng
không còn tùy tiện giết người giống như ở thời Mao Trạch Đông nữa rồi.
Đúng, hiện giờ nó đã từ giai đoạn thứ nhất của cực quyền chuyển sang
giai đoạn thứ hai, điều này cũng có nghĩa, nó là chế độ cực quyền giai
đoạn cuối, thế nào gọi là chế độ cực quyền giai đoạn cuối? Nó có những
gì khác với chế độ cực quyền giai đoạn đầu?
Chế
độ cực quyền giai đoạn đầu là cứng nhắc, là giáo điều. Từng trải qua
cuộc Cách mạng Văn hóa, chúng ta nhìn thấy rất rõ sự cứng nhắc, giáo
điều của Mao Trạch Đông. Nó vừa tung ra “Mao Trạch Đông ngữ lục” (Việt
Nam quen gọi là “Trước tác Mao Trạch Đông”: ND) là toàn dân liền phấn
chấn luôn, liền đi diễu hành ở ngoài đường luôn, đều làm theo, đi theo
“Mao Trạch Đông ngữ lục” luôn, tư tưởng ấy hoàn toàn là cứng nhắc, hoàn
toàn là giáo điều, cả nước đều bị bưng bít. Vậy chế độ cực quyền giai
đoạn cuối là như thế nào? Nó là chủ nghĩa cơ hội và chủ nghĩa thực dụng,
đồng thời đã trở thành một hình thức hết sức nhạy cảm. Sao lại là chủ
nghĩa cơ hội? Có nghĩa là ở thời điểm mà nó có thể lợi dụng, nó sẽ tóm
lấy để dùng những gì mà trước đây nó từng phản đối. Chẳng hạn như nó đã
lập rất nhiều Học viện Khổng Tử ở nước ngoài. Thực tế, Đảng Cộng sản của
nó luôn phê phán Khổng Tử, gọi ông ta là Khổng Lão Nhị, đánh đổ Khổng
Lão Nhị, đập tan Khổng Gia Điếm, thời chúng tôi còn trẻ đã học tập chính
trị vào buổi tối để phê phán Khổng Tử như vậy đó, chúng tôi rất thuộc
những lời khuôn sáo phê phán Khổng Tử ấy. Bây giờ nó lại mượn việc lập
Học viện Khổng Tử để làm một loại công cụ tuyên truyền hình thái ý thức,
đó chính là một ví dụ thực về chủ nghĩa cơ hội và chủ nghĩa thực dụng.
Rồi có nghĩa là nó mở cửa kinh tế, nhưng nó lại thả nổi trong nền kinh
tế mở cửa, nhạy cảm hết sức, một môi trường bị thả nổi thì sẽ có sức tàn
phá đến thế nào.
Tôi
có một người bạn làm việc trong một nhà máy công nghiệp hóa chất ở
Chicago, đây là nhà máy công nghiệp hóa chất thế hệ hai của Mỹ, ông ta
là một phó giám đốc trong nhà máy. Ông ta nói với tôi rằng, họ chuyên
đến Trung Quốc để bán nhà máy PX. Thế nào là nhà máy PX? Đó là một loại
nhà máy sản xuất nguyên liệu sợi hóa học, rất nhiều tiền. Nhưng nhà máy
PX lại gây ô nhiễm hết sức tệ hại, có thể nói nếu như anh không có biện
pháp xử lý ô nhiễm, thì chẳng khác nào ném một quả bom nguyên tử, chẳng
qua bom nguyên tử có sức tàn phá trong nháy mắt, còn nhà máy PX thì tàn
phá từ từ, trong vài năm nữa, ô nhiễm sẽ hết sức tệ hại. Cho nên khi bán
nhà máy của anh, còn phải kèm theo các thiết bị xử lý, nhà máy xử lý
nữa, nhà máy xử lý này ngang giá với nhà máy sản xuất.
Có
60% nhà máy PX trên thế giới được xây dựng ở Trung Quốc, 20% được xây
dựng ở Hàn Quốc. Hàn Quốc không có vấn đề về ô nhiễm, bởi vì người ta
mua cả nhà máy sản xuất lẫn nhà máy xử lý, người ta làm rất tốt, không
có ô nhiễm. Thế mà Trung Quốc nói chúng tôi chỉ mua nhà máy sản xuất,
không cần mua nhà máy xử lý. Có nghĩa là, người nước ngoài khi đầu tư
xây dựng nhà máy PX ở Trung Quốc cũng có thể không mua nhà máy xử lý, mà
chỉ mua nhà máy sản xuất. Bạn thử hình dung xem có đến hơn một nửa số
nhà máy PX trên thế giới đã được xây dựng ở Trung Quốc, đó là do chính
sách của Đảng Cộng sản Trung Quốc tạo ra, chính sách kinh tế của nó chỉ cần nhiều tiền mà không cần đến sinh mệnh của dân chúng, không cần đến môi trường của Trung Quốc. Đây lại là một ví dụ thực về chủ nghĩa cơ hội và chủ nghĩa thực dụng của chính phủ cực quyền giai đoạn cuối.
Cho
nên, từ “Tây Bộ luận” của Lưu Á Châu, tôi có thể suy ra rất nhiều đặc
điểm của chính phủ cực quyền Đảng cộng sản Trung Quốc, ngoài ra ở Trung
Quốc còn xuất hiện cả địa vị trí thức, bao gồm những nhân vật được tôn
lên rất cao, khéo léo đến đáng sợ trong hàng ngũ cấp cao của Đảng Cộng
sản Trung Quốc, và bao gồm cả nhân vật Lưu Á Châu. Tôi có cảm giác ông
ta nói năng không biết chau truốt, chỉ mới ngẫm nghĩ trong đầu rất nhiều
vấn đề, còn những vấn đề then chốt chính yếu nhất thì ông ta chưa nhận
rõ được Đảng Cộng sản Trung Quốc một cách triệt để, chưa đứng trên lập
trường người dân để nói, mà là đứng trên lập trường của Đảng Cộng sản
Trung Quốc để nghĩ kế sách cho Đảng Cộng sản Trung Quốc, trăn trở cho
Đảng Cộng sản Trung Quốc, muốn bảo vệ chính quyền của Đảng cộng sản
Trung Quốc, đó chính là vấn đề của ông ta.
Trung
Quốc chưa xuất hiện nhiều những trí thức chống Đảng Cộng sản như Liên
Xô ở thời kỳ thống trị cực quyền của Liên Xô. Có người hỏi, ông nói tính
độc lập của trí thức Trung Quốc hiện giờ còn thiếu, tự do tư tưởng cũng
không đủ, vậy ông cho đâu là nguyên nhân? Tôi cho nguyên nhân là do
Đảng Cộng sản Trung Quốc đã phát động không biết bao nhiêu phong trào
chỉnh đốn chính trị và tẩy não kể từ thập niên 1950 đến nay, đồng thời
do Trung Quốc cũng đã trải qua nhiều lần tàn sát quần chúng. Bao gồm
phong trào Trấn phản (thời kỳ đầu giải phóng: ND) đã giết không biết bao
nhiêu người, thời kỳ Cách mạng Văn hóa thì có phong trào Tam phản, rồi
còn phong trào thanh trừng nội nhân Đảng ở Nội Mông gì đó nữa, phong
trào nào cũng giết người, sao mà nhiều phong trào giết người đến vậy,
đến năm 1989 trấn áp học sinh, sau đó đến năm 1999 thì bức hại, tàn sát
Pháp luân công, giết người suốt, giết không bao giờ ngừng.
Những
phong trào trấn áp ấy đã giết hại đến hàng loạt trí thức có tính độc
lập và những nhân vật chống chủ nghĩa cộng sản. Sự trấn áp và chỉnh đốn
ấy đã khiến cho rất khó xuất hiện những trí thức có tư tưởng tự do và ý
thức độc lập của Đảng Cộng sản Trung Quốc cả trong lẫn ngoài nước, đây
chính là nguyên nhân chủ yếu. Tôi còn muốn nói về một nội dung nữa, đó
là có rất nhiều người đang trông ngóng xem liệu trong nội bộ Đảng Cộng
sản Trung Quốc có được một vài phái cởi mở và phái cải cách hay không,
nó vẫn luôn được nung nấu, rất nhiều người viết bài nói trong đảng cần
có phái cởi mở, sẽ có phái cải cách. Lưu Á Châu cũng là một phái cải
cách, là một phái cởi mở. Tôi muốn nói với mọi người rằng, chưa có, chưa
xuất hiện, cho đến tận bây giờ, mọi người trông ngóng đã 30 năm, có
phái cải cách không? Không có, kể cả sự cởi mở của Triệu Tử Dương và Hồ
Diệu Bang cũng rất hữu hạn, họ cũng không chống Đảng. Vì sao Trung Quốc
lại không thể xuất hiện được phái cởi mở và phái cải cách? Ở đây có rất
nhiều nguyên nhân, một là do phong trào chỉnh đốn chính trị nhiều lần đã
chỉnh tiêu luôn cả ý thức độc lập và tự do tư tưởng, rồi do sự tàn khốc
và hắc ám của chốn quan trường, rồi do kiểu tác nghiệp hòm đen bưng bít
khi sắp xếp người kế thừa cấp lãnh đạo, rồi do nó đi ngược lại với sự
lựa chọn, nếu anh là người cởi mở có tư tưởng chống đối thì sẽ không thể
lên được. Điều này có nghĩa là Trung Quốc sẽ chẳng bao giờ xuất hiện
được một nhân vật cởi mở kiểu như Mikhail Gorbachev được. Cho nên, chúng
ta phải đặt hy vọng vào quần chúng ở tầng dưới đáy, thực sự là phải
đánh đổ niềm hy vọng vào nền thống trị cực quyền của Đảng Cộng sản Trung
Quốc xuống tận dưới đáy.
Nếu
như bạn cứ mãi hy vọng vào chuyện xuất hiện phái cởi mở trong Đảng Cộng
sản Trung Quốc, kiểu như Mikhail Gorbachev, trong khi Đảng Cộng sản
Trung Quốc lúc nào cũng tuyên bố rất nhiều, nào là phải dân chủ, phải
cái cách chính trị, lúc nào cũng tuyên bố để cho bạn hãy từ từ, để cho
bạn hãy chờ đợi, thì sẽ chẳng bao giờ đợi được, vĩnh viễn chẳng bao giờ.
Cho nên, chúng ta phải có nhận thức của riêng mình trước những lời
khuôn sáo ấy, phải có sự suy xét trước những lời nói của họ, xem có phải
họ thực sự có ích gì cho dân chúng hay không.
Tôi
e rằng, những lời của Lưu Á Châu không thể vượt qua được thử thách. Vậy
thì, một khi nền dân chủ của chúng ta chắc chắn sẽ tới, thì lối ra của
người dân Trung Quốc là ở đâu? Lối ra chính là con đường đấu tranh của
người dân Đông Âu, những quốc gia cực quyền cộng sản ở Đông Âu, không có
được Mikhail Gorbachev, nhưng họ cũng đã đấu tranh, đã đấu tranh hết
sức quyết liệt, và cuối cùng Đảng Cộng sản đã bị đánh đổ, đó là con
đường mà chúng ta phải đi. Đảng Cộng sản Trung Quốc thực tế chỉ có một
con đường, đó chính là con đường chết. Nó sẽ chuyển từ sự hủ bại tương
đối, sang sự thối rữa triệt để, cuối cùng cho đến khi bị người dân lật
nhào, đổ sụp.
Tôi muốn nói đến một câu danh ngôn của phương Tây, đó là “quyền lực dẫn đến hủ bại, quyền lực tuyệt đối dẫn đến hủ bại tuyệt đối”(*).
Đảng Cộng sản Trung Quốc chính là một chính phủ quyền lực tuyệt đối,
hiện nó đã hủ bại tương đối rồi, vậy thì nhất định sẽ đi đến tan vỡ. Hủ
bại tuyệt đối cuối cùng chỉ có thể đi xuống, sẽ không thể tốt lên, không
thể bỗng chốc trở nên thanh liêm, bỗng chốc trở nên cởi mở được, không
thể. Tôi còn muốn kêu gọi mọi người dân hãy lựa chọn thái độ bất hợp tác
với Đảng Cộng sản Trung Quốc. Như thế nào mới là thái độ bất hợp tác?
Ví dụ như Đảng Cộng sản tổ chức một hoạt động, bạn có thể tìm cớ để
không đi mà không bị nguy hiểm; bạn có thể giữ im lặng, khi để cho bạn
nói, bạn có thể giữ im lặng. Bạn không cần phải ra ngoài đường giơ tay
hô to đả đảo Đảng Cộng sản [Trung Quốc], mà chỉ cần bất hợp tác, sự bất
hợp tác này là hết sức hữu dụng. Nếu tất cả mọi người đều bất hợp tác,
thì sự thống trị của Đảng Cộng sản Trung Quốc đòi hỏi phải có uy quyền,
không có uy quyền để thống trị, thì có cũng như không, làm sao nó có thể
duy trì được mãi? Nó không thể duy trì được mãi. Cho nên “Cửu bình”
thoái Đảng (nguyên văn:《九评》退党: ND) là hành động bất hợp tác tốt nhất,
thoái Đảng (ra khỏi Đảng: ND), thoái Đoàn (ra khỏi Đoàn: ND), thoái Tiểu
Tiên đội (ta khỏi Đội Tiền phong Thiếu niên: ND), tam thoái là bất hợp
tác, cũng chẳng có nguy hiểm gì. Thực tế, bất hợp tác chính là một dạng
đấu tranh, người dân Đông Âu cũng đã phát triển dần dần như vậy. Hãy chớ
vì những lời của Lưu Á Châu hay của một người nào khác mà cảm thấy hy
vọng, hy vọng là ở chính bản thân mình. Hôm nay tôi xin nói đến đây, lần
sau chúng ta sẽ còn gặp lại. Xin cám ơn.
————-
Ghi chú của BTV:
(*)
Câu nói này của Lord Acton, tức John Emerich Edward Dalberg-Acton, 1st
Baron Acton, là nhà văn, sử gia, và là chính trị gia người Anh, thế kỷ
thứ 19, nguyên văn như sau: “Power tends to corrupt, and absolute power corrupts absolutely.”
Nguồn: Kan Zhong Guo
-Thay đổi lãnh đạo Trung Quốc: China eyes new faces at the top (Sunday
London Times 27-11-11) -- Michael Sheridan bàn thêm về Tập Cận Bình, Lý
Khắc Cường, Bác Hi Lai, Uông Dương. Đại ý là, khác với cặp Hồ Cầm Đào
và Ôn Gia Bảo, cặp Tập-Lý kỳ này sẽ "sô-vanh dân tộc hơn" (Sheridan chú
trọng đến sô-vanh kinh tế). Điều nữa là đa số tốp lãnh đạo mới là "thái
tử đảng" (khác với tốp hiện nay). Tập Cận Bình (con của Tập Trọng
Huân, cánh tay phải của Đặng Tiểu Bình trong thời kỳ cải tổ thi trường
những năm 1980) tuy là không ham tiền (!!!) nhưng cực kỳ tham vọng, có
thể xem như thuộc "cánh Thượng Hải" của Giang Trạch Dân. Tóm tắt sự khác
biệt giữa Bác Hi Lai và Uông Dương là: Bác Hi Lai "stands for a stronger state" còn Uông Dương thì "for greater liberalisation". (Xin lỗi, chỉ có subscribers mới đọc được bài này)
-Thay đổi lãnh đạo Trung Quốc: China's leaders break ranks in lead up to new dawn (Guardian
25-11-11) -- Hấp dẫn! Nhiều phân tích thêm về chuyện tranh giành quyền
lực giữa Uông Dương (Bí thư Quảng Đông) và Bác Hi Lai (Bí thư Trùng
Khánh).
Học được thêm điều này: "Mô hình Quảng Đông" và "Mô hình Trùng Khánh"
khác nhau ở chỗ: Uông Dương thì cho rằng vấn đề cốt lõi là phải tăng
thêm dân chủ, còn Bác Hi Lai thì cho rằng vấn đề cốt lõi là phân hoá
giàu nghèo và công bình xã hội. Hấp dẫn hơn nữa là bài này: Children of the Revolution (WSJ
26-11-11) --- Bài dài, nói về sự nổi lên của đám "thái tử đảng", đặc
biệt là trường hợp của Bác Qua Qua (Bo Guagua), con trai của Bác Hi
Lai. Theo tin đồn, Bác Qua Qua là bồ của Trần Hiểu Đan (Chen Xiaodan),
cháu nội của Trần Vân (Chen Yun) cũng là một khai quốc công thần của
ĐCSTQ. Cha của Trần Hiểu Đan là Trần Nguyên (Chen Yuan), là Thống đốc
Ngân hàng Phát triển Trung Quốc. Bác Qua Qua cũng là bạn học của con
gái của Tập Cận Bình ở Harvard! (THD để ý: Hình như báo chí Anh Mỹ đã bắt đầu chia phe:
Những tờ "thiên tả" như Prospect, Guardian thì có vẻ có thiện cảm (phần
nào!) với Bác Hi Lai, những tờ "thiên hữu" như Economist, WSJ,
Telegraph.. thì bênh Uông Dương, soi mói gia đình Bác Hi Lai. Chính tờ
Telegraph là tờ theo dõi "chuyện tình" của Bác Qua Qua và Trần Hiểu
Đan)
Thay đổi lãnh đạo Trung Quốc: The new face of China? (Prospect Magazine 17-11-11) -- Bác Hi Lai là khuôn mặt mới của Trung Quốc?.
Bài dài (rất khó tìm và phải trả tiền!) rất đáng đọc. Điều lạ là tạp
chí này (của Anh, thường được xem là thiên tả) thì có vẻ muốn lăng xê
Bác Hi Lai (tuy bài này cũng phê phán nhiều mặt trái cùa ông này) trong
khi tờ Economist (link hôm qua, là tờ thiên hữu) thì có vẻ bênh đối thủ
của Bác Hi Lai là Uông Dương (Bí thư Quảng Đông). Cũng đáng chú ý là Bác Hi Lai là "thần tượng" của nhóm tân tả mà tôi đã có một bài dài trên Thời Đại Mới (Ổn định và phát triển: Trí thức Trung Quốc đang nghĩ gì?) ◄◄
-- Báo chí Trung Quốc tố cáo nhà sư Tây Tạng lưu vong khích động những vụ tự thiêu — (VOA).
- Trung Quốc mua chuộc tăng ni Tây Tạng đổi lấy ổn định — (RFI).
--
Nhật Bản muốn có thêm quyền tại các căn cứ quân sự Mỹ -
VOA - Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản hứa với người dân đảo Okinawa sẽ
gây sức ép để Hoa Kỳ chấp nhận cho giới chức Nhật Bản có thêm quyền hạn
tại các căn cứ quân sự Mỹ trên đảo này. Lời hứa được đưa ra vào lúc Hoa
Kỳ và Nhật Bản sắp đạt thỏa thuận về chuyện di chuyển một căn cứ nhỏ
của Mỹ tại Okinawa.
Cu-ba và Trung Quốc mở rộng hợp tác (QĐND)
- Cu-ba và Trung Quốc vừa ký được một loạt thỏa thuận mở rộng hợp tác
phát triển trong lĩnh vực công nghệ sinh học, dược phẩm sinh học, nông
nghiệp sinh học, trao đổi sản phẩm công nghệ sinh học, giai đoạn
2012-2016..
-UAE bỏ tù các nhà hoạt động dùng trang mạng để kêu gọi biểu tình -
VOA - Một tòa án tại Liên hiệp các Tiểu vương quốc Ả Rập (UAE) đã tuyên
án 5 nhà hoạt động thân dân chủ các bản án tù từ 2 tới 3 năm, về tội sử
dụng mạng internet để kêu gọi các cuộc biểu tình chống chính phủ.------
