Tổng số lượt xem trang

Thứ Bảy, 2 tháng 2, 2013

Tin ngày 2/2/2013 - tiếp

  • Hillary Clinton giã từ Bộ Ngoại giao Mỹ (RFI) - Sau bốn năm đứng đầu ngành ngoại giao Hoa Kỳ, ngày 01/02/2013 bà Hillary Clinton chính thức rời khỏi chức vụ Ngoại trưởng để nhường chỗ cho ông John Kerry.
  • Miến Điện đón làn gió tự do sáng tác (RFI) - Hàng chục nhà văn, nhà thơ nổi tiếng của thế giới và của Miến Điện tham gia vào liên hoan văn học quốc tế đầu tiên tại nước này, diễn ra tại ...
  • HRW: Việt Nam leo thang đàn áp nhân quyền (VOA) - Phúc trình Toàn cầu 2013 của HRW nói trong năm vừa qua, Việt Nam tiếp tục tùy tiện bắt bớ các nhà hoạt động, giam cầm dài hạn và không cho tiếp xúc với luật sư hay gia đình
  • Ông Chuck Hagel bị chất vấn dữ dội (VOA) - Nhân vật được Tổng Thống Barack Obama chọn làm Bộ trưởng Quốc phòng hôm qua đã bị chất vấn gay gắt tại quốc hội Hoa Kỳ về các vấn đề Iran, Israel
  • HRW: 'VN đàn áp có hệ thống' (BBC) - Tổ chức giám sát nhân quyền HRW chỉ trích chính phủ Việt Nam 'đàn áp một cách có hệ thống các quyền tự do'.
  • 'Kinh nghiệm VN ảnh hưởng Hagel' (BBC) - Người được đề cử chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói kinh nghiệm chiến đấu tại Việt Nam tác động quyết định dùng vũ lực.
  • 'Độc quyền khiến Đảng chủ quan' (BBC) - Một hội thảo chẩn bệnh nói về thói 'tự mãn, độc quyền thay chân lý' trong bộ máy chính trị Việt Nam nhưng các kiến nghị được báo Đảng đưa tin ít ỏi.
  • Cư dân mạng cảnh giác với WeChat (BaoMoi) - TPO – Sau khi xuất hiện những thông tin về dùng WeChat vô tình công nhận "Đường Lưỡi Bò" của Trung Quốc, nhiều bạn trẻ cảnh giác với ứng dụng của Trung Quốc này.
    WeChat gửi thông báo khẩn cấp cho mọi smartphone có cài phần mềm này.
  • Tàu chiến Trung Quốc rầm rập vào Biển Đông (BaoMoi) - Một hạm đội tàu chiến của Lực lượng Hải quân thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa (PLA) vừa mới tiến vào vùng lãnh hải tranh chấp ở Biển Đông để “thực hiện các nhiệm vụ tuần tra và tập trận”, nguồn tin quân sự địa phương hôm nay (1/2) tiết lộ.
  • Miền Bắc vẫn có rét đậm, rét hại trước và sau Tết (BaoMoi) - Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương nhận định, trong tháng 2/2013, các tỉnh phía Bắc tiếp tục chịu ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh gây gió mạnh trên Biển Đông, vẫn có khả năng xảy ra các đợt rét đậm, rét hại tại Bắc Bộ (nhiệt độ trung bình ngày tại các tỉnh đồng bằng xuống dưới 15 độ C).
  • Trung Quốc tiếp tục “né” ra tòa cùng Philipines (BaoMoi) - (Petrotimes) – Trung Quốc hôm qua (31/1) lại một lần nữa khẳng định quan điểm phản đối việc Philippines đưa tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông ra phân xử tại Tòa án trọng tài quốc tế theo Công ước về Luật Biển của Liên Hiệp Quốc năm 1982.
  • Trung Quốc rải ‘lợi ích’ khắp châu Á (BaoMoi) - Sau khi lôi kéo Đài Loan nhằm khống chế Trường Sa, Trung Quốc tiếp tục vươn cánh tay đến Brunei, đương kim Chủ tịch ASEAN nhằm gia tăng sức mạnh và tầm áp chế trong các tranh chấp trên Biển Đông.
  • Mỹ không mở căn cứ mới ở châu Á (BaoMoi) - Chuyển trọng tâm quân sự sang châu Á không có nghĩa là Mỹ sẽ tăng các căn cứ quân sự ở khu vực này, mà là củng cố và hiện đại hóa cho quân đội các nước đồng minh.
  • Chuck Hagel: Trung Đông và Biển Đông là mối quan tâm hàng đầu (BaoMoi) - Theo Reuters, hôm 31/1, trong buổi điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện để được phê chuẩn vào vị trí bộ trưởng Quốc phòng, cựu Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Chuck Hagel phải đối mặt với những chất vấn dồn dập từ dưng các nghị sĩ đồng viện cũ về các vấn đề quân sự, chiến tranh của đất nước.
  • WeChat sợ hãi (BaoMoi) - Mấy ngày qua, dư luận trong nước liên tục đưa tin về việc WeChat có chứa bản đồ đường lưỡi bò, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền Việt Nam.
  • Nhật - Ấn tạo trục chiến lược hải quân trước Trung Quốc (BaoMoi) - Trong cuộc đối thoại đầu tiên về hàng hải tổ chức ở New Delhi ngày 29/1, Ấn Độ và Nhật Bản đã thống nhất một số nội dung quan trọng trong an ninh hàng hải. Theo đó, chính quyền New Delhi sẽ tăng cường hiện diện hải quân trên Biển Đông và Hoa Đông nhằm chống lại sự bành trướng của Trung Quốc.
  • Tin vắn quốc tế ngày 1/2 (BaoMoi) - Hôm 30/1, Trung Quốc tuyên bố hải quân nước này sẽ có cuộc tập trận trên Thái Bình Dương, bất chấp những bất đồng với Nhật Bản trong việc tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Trong khi đó, chính quyền Tokyo đã quyết định nâng hạn mức ngân sách dành cho quốc phòng để đối phó với những hoạt động của tàu thuyền Trung Quốc trên vùng biển tranh chấp ở biển Hoa Đông.
  • Trung Quốc tìm mọi cách né Tòa án Quốc tế (BaoMoi) - Trung Quốc hôm qua (31/1) đã một lần nữa khẳng định lập trường phản đối đến cùng việc Philippines đưa vấn đề tranh chấp Biển Đông ra giải quyết tại tòa án quốc tế theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982), một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết.
  • WeChat TQ ‘bẫy’ người Việt về chủ quyền Biển Đông (BaoMoi) - TPO–Từ những nghi ngờ được cảnh báo về Wechat là "phần mềm gián điệp", nay cộng đồng mạng phát hiện WeChat đang gài bẫy người dùng “xác nhận” chủ quyền phi lý trên Biển Đông mà phía Trung Quốc tự vẽ ra.
  • Trung Quốc "né" ra tòa cùng Philippines (BaoMoi) - Ngày 31.1, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nhắc lại lập trường phản đối kiên quyết của Trung Quốc trước việc Philippines đưa tranh chấp biển Đông ra Tòa Trọng tài Liên Hợp Quốc.
  • Toàn là số âm (BaoMoi) - Vụ “con tàu ma” trôi dạt trên biển Đông được các ngư dân Thanh Hóa kéo vào bờ nghe cũng rùng mình.
  • Xuân về trên vùng biển Đông Nam (BaoMoi) - QĐND - Từ 25 đến 30-1, Tàu VH 785 đưa Đoàn công tác Vùng 4 Hải quân (Quân chủng Hải quân) cùng 20 phóng viên các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương đến tặng quà, chúc Tết quân-dân các đảo gần bờ. Tham gia cuộc hành trình này, phóng viên Báo Quân đội nhân dân ghi lại khoảnh khắc vào Xuân của biển trời Đông Nam Tổ quốc.
  • Trung Quốc từ chối ra tòa án Liên Hiệp Quốc (BaoMoi) - Ngày 31/1, sau một tuần Philippines đưa tranh chấp Biển Đông và đường lưỡi bò phi pháp ra tòa án Liên Hiệp Quốc, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chính thức lên tiếng phủ nhận các yêu cầu trên.
  • Khúc quanh mới của cuộc chiến pháp lý (BaoMoi) - SGTT.VN - Mỹ bày tỏ ủng hộ Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế. Thái Lan, Singapore, Việt Nam cũng đã có những tuyên bố hậu thuẫn Manila.
Bản tin tiếng Anh


  • Chinese to invest more in EU: survey (Washington Post) - Chinese investors generally see the European Union as being open to foreign investment, and are willing to increase investment there.
  • Smog affected more than 800m people: report (Washington Post) - The Chinese Academy of Sciences estimated that the recent smog across China has affected more than 800 million people, China Central Television reported on Thursday.
  • Demand for oil to rise 4.8% (Washington Post) - As China's economy gradually rebounds, its demand for oil will rise at a modest rate of 4.8 percent to 514 million metric tons this year, and imports will continue to grow, the CNPC Economic and Technology Research Institute said on the same day.
  • China's first luxury cruise liner ready to make waves (Washington Post) - China's first luxury cruise liner, the Henna, left the southern resort island province of Hainan for her maiden voyage on Saturday, marking what experts say is a major breakthrough for the cruise industry.
  • Deals signed for yuan loans (Washington Post) - The first batch of cross-border yuan loans agreements were signed after the Chinese government approved the Qianhai area in Shenzhen to test a freer yuan.
  • Toy makers feel pinch of decrease in exports (Washington Post) - Traditional toy makers in China say they are being hit hard on two fronts: a dramatic fall in exports and a huge rise in the popularity of electronic toys.
  • Paralyzed man gets new ventilator (Washington Post) - The paralyzed man who has been breathing with the help of a respiratory bag and a home-made ventilator for seven years is getting a new "lung".
  • Li urges more mutualtrust with US (Washington Post) - Vice-Premier Li Keqiang called for more trust between China and the United States while meeting a visiting US congressional delegation on Thursday.
  • Rural development remains a top priority (Washington Post) - Efforts will be intensified to accelerate the country's agricultural modernization and enhance developmental vitality in the sector, a central policy document said.
  • Premier underscores inflation issue (Washington Post) - Chinese Premier Wen Jiabao on Wednesday stressed that issues regarding consumer prices should never be underestimated, though the country's inflation has remained moderate.
  • 12 dead in NE China mine accident (Washington Post) - Death toll rose to 12 Wednesday afternoon from a coal mine accident in Northeast China's Heilongjiang province, local authorities said.
  • China willing to consolidate trust with ROK (Washington Post) - China is willing to further consolidate mutual trust with the Republic of Korea and work together to maintain peace and stability in Northeast Asia, said a senior Chinese leader.
  • China to prioritize strategic ties with Russia (Washington Post) - The new Chinese leadership will prioritize the development of the comprehensive strategic partnership between Russia and China, a senior Chinese leader said on Monday.

Ra mắt trang web Cùng Viết Hiến Pháp

Dự thảo sửa đổi Hiến pháp Việt nam 1992 đã gây nên sự chú ý rộng rãi trong người dân. Trang Cùng viết Hiến pháp này ra đời nhằm tạo thêm một không gian đối thoại cho tất cả những người quan tâm đến việc sửa đổi Hiến pháp, để họ có thể cùng thảo luận về chủ đề này một cách nghiêm túc và dân chủ.
Hiến pháp là đạo luật cơ bản của một quốc gia. Hiến pháp phải chứa đựng những nguyên tắc làm nền tảng cho việc xây dựng thể chế chính trị, tổ chức và vận hành của nhà nước, bảo vệ những quyền cơ bản của người dân. Một bản hiến pháp tốt là bước đầu tiên để đảm bảo cho các công dân cùng nhau xây dựng một cuộc sống hoà bình, tự do, một xã hội dân chủ và công bằng, cái mà xét cho cùng, chính là lý do cho sự tồn tại của mọi thiết chế xã hội. Tuy đều có hoặc đều dựa vào nền tảng triết học này, hiến pháp của các nước đã ra đời trong những bối cảnh lịch sử khác nhau, đã bị chi phối bởi những hệ thống quyền lợi, những sức mạnh chính trị khác nhau, và rốt cuộc chúng đã có những dấu ấn khác nhau lên lịch sử phát triển của mỗi nước. Để hiểu Hiến pháp 1992 và tham gia tích cực vào việc sửa đổi nó, thiết nghĩ cần tham chiếu các bản Hiến pháp Việt nam đã từng có trước đó, cũng như những bản Hiến pháp đã có dấu ấn trong lịch sử thế giới.
Cùng viết Hiến pháp sẽ đăng, hoặc đăng lại những bài viết phân tích về những nội dung cụ thể của Dự thảo sửa đổi hiến pháp Việt nam 1992, về bối cảnh ra đời, dấu ấn lịch sử của những hiến pháp quan trọng trên thế giới, và sẽ đặc biệt quan tâm đến những yếu tố làm nên sức sống và sức mạnh của một bản hiến pháp, như một hệ qui chiếu trong một thế giới luôn luôn vận động, chứ không chỉ đơn thuần như một công cụ cho công tác quản lý nhà nước.
Cùng viết Hiến pháp khuyến khích đối thoại giữa các tác giả, và với độc giả. Cùng viết Hiến pháp đề cao tinh thần tôn trọng trong đối thoại, tôn trọng người viết, tôn trọng người đọc, tôn trọng ngữ pháp tiếng Việt. Cùng viết Hiến pháp khuyến khích tranh luận thẳng thắn dựa trên lý lẽ và dẫn chứng, không lấy phẫn nộ làm phương pháp tranh luận, không nhận đăng những ý kiến có tính qui kết vô căn cứ, có tính thoá mạ, vu khống hoặc lạc đề.
Cùng viết Hiến pháp chủ trương hạn chế nội dung trong phạm vi những vấn đề liên quan trực tiếp đến Hiến pháp và việc xây dựng một nhà nước pháp quyền. Các vụ việc cụ thể nếu được nêu sẽ khoanh định dưới dạng thức học thuật để nghiên cứu tính hợp lý và nhất quán của Hiến pháp và pháp luật. Cùng viết Hiến pháp không tham gia vào việc bình luận, phán xét đúng sai trong những vụ việc cụ thể.
Cùng viết hiến pháp ra đời ngày 1/2/2013 để tạo ra một không gian đối thoại dân chủ về việc sửa đổi Hiến pháp, và sẽ được duy trì ít nhất đến ngày 31/03/2013 để phục vụ việc đóng góp ý kiến vào bản dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là bước khởi đầu tạo điều kiện cho những đối thoại thẳng thắn về xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam.
Nhóm khởi xướng
Ngô Bảo Châu
Đàm Thanh Sơn
Nguyễn Anh Tuấn
Ban Biên Tập: Nguyễn Đăng Dung, Bùi Đức Lại, Khương Duy, Nguyễn Ái Cần.

Tiêu Dao Bảo Cự - Đọc “Bên thắng cuộc” để tìm sự đồng thuận cho hiện tại và tương lai

Cuốn sách Bên thắng cuộc của tác giả Huy Đức vừa mới ra đời đã tạo thành một hiện tượng, nhiều người tìm đọc, giới thiệu cho nhau, ngợi ca và phê phán. Một cơn sốt trong dư luận như thế này là điều hiếm có từ một cuốn sách khá khô khan.

Về bản thân cuốn sách Bên thắng cuộc
Nội dung của Bên thắng cuộc không phải là vấn đề mới. Lịch sử Việt Nam sau 1975, ai đã từng trưởng thành trong giai đoạn này mà không sống trải, chiêm nghiệm hay nghe, biết ít nhiều về những gì đang trào sôi trên đất nước và ảnh hưởng đến từng số phận con người. Cái mới ở chỗ tác giả đã tập trung vào một số chủ đề nổi cộm với cách trình bày sáng sủa, đầy ắp tư liệu để cung cấp cho người đọc một cái nhìn tổng thể, sinh động và liên tục.
Có người nói cuốn sách không trình bày được toàn bộ sự thật về giai đoạn lịch sử này. Điều ấy tất nhiên và đòi hỏi đó là một yêu cầu vô lý. Ai, cuốn sách nào có thể trình bày được như thế? Không ai cả, nếu không phải là hàng trăm cuốn sách và một độ lùi lịch sử vài ba chục năm nếu tình hình thuận lợi, không còn độc đảng toàn trị, độc quyền viết lịch sử.
Có người ở ngành lịch sử trong nước than: ước gì chúng tôi có thể có tư liệu và tự do để viết như Huy Đức, một người làm báo. Người viết sử chính thức trong hệ thống chỉ được phép sử dụng tư liệu chính thống và viết theo quan điểm chính thống. Làm sao có sự thật lịch sử.
Có người còn nói về thể loại, cho rằng Bên thắng cuộc không phải là sách lịch sử, không có giá trị. Sao lại phải gọt chân cho vừa giày? Thiếu gì sách lịch sử “đúng kiểu” mà lại chẳng có bao nhiêu lịch sử trong đó. Tác phẩm làm ra các thể loại chứ không phải thể loại làm ra tác phẩm. Điều này đúng không phải chỉ cho lịch sử mà còn trong  văn học nghệ thuật. Thí dụ có nên tranh cãi tiểu thuyết và truyện ngắn cần phải có cốt truyện hay không. Đơn giản là cuốn Bên thắng cuộc viết về đất nước thời kỳ sau 1975 và giá trị của nó ở chỗ mang lại điều gì có ích cho người đọc.
Bên thắng cuộc có nhiều điều mới và không mới, đúng và không đúng, đối với người này người khác. Chuyện “tuẫn tiết”, tù cải tạo, vượt biên, không thể nào Huy Đức biết được nhiều, đầy đủ và thấm thía bằng những người trong cuộc, nhất là khi nhiều người trong số họ sau khi ra nước ngoài đã viết bút ký, hồi ký về chuyện của mình và những người đồng cảnh. Cũng những chuyện đó và nhiều chuyện khác, thế mạnh của Huy Đức là người có hiểu biết, có tư liệu đặc biệt của bên thắng cuộc mà nhiều vấn đề đến nay vẫn chưa được phổ biến công khai. Những cuộc phỏng vấn, chuyện trò cá nhân, các hoàn cảnh và tâm tình riêng tư của giới lãnh đạo được đưa vào không phải là những “chuyện vặt vãnh” mà chính là giúp soi rọi thêm tình hình, vì lịch sử không chỉ là những sự kiện khô khan, những con số, ngày tháng, chủ trương chính sách mà do con người cụ thể tác động, nhất là những người nắm quyền lực.
Có những vấn đề tuy đã chú ý tập trung nhưng  Huy Đức cũng không thể nào giới thiệu đầy đủ như chuyện “cởi” và trói” thời Nguyễn Văn Linh, chỉ riêng trong lĩnh vực văn học nghệ thuật và báo chí. Tác giả đã không đề cập cơn sóng phản kháng đòi tự do dân chủ cuồn cuộn trong giới văn nghệ và báo chí ở nhiều tỉnh Miền Trung, Tây Nguyên, Miền Nam, kể cả trong một số báo Đảng và những hệ lụy sau đó. Đây chỉ là một nhận xét, dĩ nhiên không thể đòi hỏi quá nhiều ở tác giả trong một cuốn sách viết toàn diện về một thời kỳ dài phức tạp như thế.
Giá trị nội dung của bản thân Bên thắng cuộc, chính là lịch sử, hay hoàn cảnh đất nước từ sau 1975, được tái hiện một cách công phu, tập trung, với tư liệu phong phú, có thể tin cậy, một cách tương đối khách quan, bằng bút pháp trong sáng của một nhà báo có tâm, có nghề, được chuẩn bị một cách có ý thức và khoa học qua nhiều năm tháng, với ý chí và ý định rõ rệt muốn mang lại sự thực cho một giai đoạn lịch sử hiện tại, đáng lý rõ rệt thì lại quá mù mờ.
Các nguồn tư liệu riêng và chung phong phú, với hàng nghìn chú thích nghiêm túc (cuốn I có 608 chú thích, cuốn II có 654 chú thích), không chỉ về những vấn đề sau 1975 mà còn ngược về quá khứ nhiều năm trong những sự kiện liên quan, cho thấy sự làm việc cẩn trọng, cần mẫn của tác giả. Có thể đã có những sai sót đây đó nhưng có lẽ do vô tình chứ không phải cố ý của tác giả.
Vì mục đích nói về bên thắng cuộc nên những tư liệu đưa ra cũng chủ yếu của bên này. Có những tư liệu chứng tỏ sự dối trá rõ rệt và đó là dối trá của nhà cầm quyền chứ không phải là dối trá của người trích dẫn, như ta có thể thấy khi tác giả đưa ra những tư liệu trái ngược chung quanh chuyện cải tạo. Thí dụ một trích dẫn trên báo Tin Sáng mô tả “không khí trong các trại cải tạo từa tựa như một trại hè” trước khi giới thiệu một lá thư của người chồng là sĩ quan đang cải tạo gởi cho vợ. Người đọc có thể thấy dụng ý mỉa mai của tác giả chứ không phải đồng tình khi cố ý đưa ra trích dẫn đó một cách khách quan và đặt trong bối cảnh bi đát của toàn bộ chuyện cải tạo.
Những cách đọc Bên thắng cuộc
Bên thắng cuộc chắc chắn là một cuốn sách đáng để đọc, nội dung của nó không tranh luận, tranh cãi với ai nhưng vừa mới ra mắt đã tạo nên nhiều dư luận ngược chiều, tranh luận, tranh cãi đến mức cực đoan và chắc chắn chuyện này còn tiếp diễn. Đây là hiệu ứng thành công và đáng mừng của một tác phẩm.
Trừ một số bài viết dù ở bên này hay bên kia, có nhận định một cách khách quan, phần lớn các bài viết chống cuốn sách ở cả hai phía thắng và thua cuộc (kể cả việc biểu tình chống dù chưa đọc sách), đều chứng tỏ “hội chứng chính nghĩa” của cuộc chiến trước đây đến nay vẫn chưa chấm dứt mà còn tiếp diễn một cách gay gắt khi sự ra đời của cuốn sách kích động lên.
Dĩ nhiên có một số sự kiện lịch sử trước và sau 1975 vẫn chưa được soi sáng đầy đủ và chưa có nhận định thống nhất từ nhiều phía do tính chất mù mờ phức tạp của lịch sử và quan điểm, chính kiến của người trong cuộc. Tuy nhiên tâm trạng rõ rệt của những người chống cuốn sách vẫn là phe ta, đường lối chính sách của phe ta có chính nghĩa, ai nói khác đi đều là thứ phản bội, tội đồ của dân tộc. Chính điều này đã góp phần làm lịch sử “giẫm chân tại chỗ” khi đáng lý phải vùng vẫy thoát ra khỏi vũng bùn của máu và nước mắt.
Về tựa đề Bên thắng cuộc và tên hai phần của cuốn sách (Giải phóng và Quyền bính), có lẽ tác giả Huy Đức đã nghiền ngẫm sâu xa và sự lựa chọn có sức gợi nhiều ý nghĩa.
Bên thắng cuộc vì sau 1975 đất nước thuộc về bên thắng cuộc, bên phải chịu tránh nhiệm trước dân tộc và  lịch sử, hiện tại và mai sau. Tác giả là người đã trưởng thành, làm việc và chiêm nghiệm trong bộ máy cai trị, có cái nhìn cận cảnh từ bên trong, hi vọng có thể đưa ra một tiếng nói về sự thật, khác với tiếng loa đồng ca một chiều đinh tai nhức óc như hình chụp dùng làm bìa cho tác phẩm.
Giải phóng nhưng những điều diễn ra sau đó với cải tạo, vượt biên, đánh tư sản, ngăn sông cấm chợ… lại không hề mang ý nghĩa giải phóng. Ngược lại  thực tế đã chứng minh nhân dân Miền Nam và cả nước lại đi vào vòng trói buộc, vào cảnh trì trệ thay vì cất cánh như đáng ra phải có sau khi đã “thống nhất đất nước, quy giang sơn về một mối”. Chưa kể đến gợi ý trong lời mở đầu của tác giả, đây là Miền Bắc giải phóng Miền Nam hay ngược lại.
Quyền bính bộc lộ bản chất của một tập đoàn khi đã nắm được quyền lực cai trị. Trình độ kém cỏi trong xây dựng đất nước thời bình, bệnh giáo điều, chủ quan duy ý chí và kiêu ngạo cộng sản; sự quyết đoán của những cá nhân lãnh đạo không đủ tầm và tâm; các cuộc đấu đá nội bộ để tranh giành quyền lực; “lỗi hệ thống” mang tính bao trùm mà những cá nhân dù có thiện chí và ý chí cũng không sao xoay chuyển…
Trong Quyền bính không phải không có những điều tích cực nói về những người lãnh đạo và những người cộng sản. Sinh ra và trưởng thành trong nô lệ và chiến tranh, nhiều người không được học hành. Họ thường xuất thân là nông dân nghèo, làm thuê, ở đợ rồi “tham gia cách mạng”. Không được học hành không phải lỗi ở họ. Tuy nhiên sau đó họ đã học trong trường đời và đấu tranh cách mạng, với ý chí kiên cường, chịu đựng gian khổ và chấp nhận hi sinh lớn lao. Khi ở vai trò lãnh đạo, nhiều người cũng đã hết sức ưu tư về tình hình đất nước, khiêm tốn học hỏi, lắng nghe các trí thức chuyên gia để tìm ra những quyết sách đúng. Tác giả cũng đã không giấu thiện cảm đối với một số người, đặc biệt đối với cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt.
Đội ngũ các chuyên gia và các trí thức tham mưu cũng đã ra sức tìm tòi cái mới của thời đại, học hỏi các nước láng giềng và phương Tây, tham mưu cho lãnh đạo thoát khỏi bế tắc. Nổi bật là vấn đề kinh tế thị trường, cho dù vẫn còn “cái đuôi định hướng xã hội chủ nghĩa”, sử dụng công nghệ thông tin tiên tiến, đa phương hóa, từng bước đi vào hội nhập toàn cầu. Kết quả dù quá chậm nhưng đất nước đã không rơi vào vực thẳm.
Tuy nhiên mọi cố gắng đó đều chỉ đạt thành tựu rất thấp, không tương xứng với năng lực của một dân tộc không kém cần cù và thông minh so với bất cứ dân tộc nào khác, sau khi đất nước đã thống nhất. Nguyên nhân chính là “lỗi hệ thống”, bắt nguồn từ sự độc tài đảng trị, bám chặt giáo điều cổ hủ vì sợ “chệch hướng xã hội chủ nghĩa” và sự vận hành của guồng máy đã đè bẹp mọi cá nhân có ý muốn cưỡng lại, cho dù họ ở cấp cao nhất như Võ Văn Kiệt, Trần Xuân Bách, Trần Độ…
Bên cạnh đó, vì liên minh ý thức hệ và muốn có chỗ dựa để giữ vững độc quyền lãnh đạo, những người cộng sản cầm quyền đã lọt vào gọng kềm của Trung Quốc, trở thành một mối họa lớn cho dân tộc. Đảng Cộng sản rơi vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan, loay hoay giữa hai nguy cơ “mất nước hay mất Đảng”.
Tác giả Bên thắng cuộc không minh nhiên nói ra những điều trên nhưng qua những gì được trình bày một cách khách quan, chi tiết, cả chiều rộng và chiều sâu, người đọc có thể cảm nhận rất rõ thông điệp nào đã được gởi đi từ cuốn sách.
Cho dù những điều trên là đúng như thế, tác giả có phải là một kẻ nói xấu Đảng, phản bội đất nước như một số báo chí trong nước quy chụp, hay là một tên cộng sản tay sai tuyên truyền cho Nghị quyết 36 như một số người ở hải ngoại quy kết? Thật nực cười khi có hai kết luận trái ngược nhau như thế về cùng một cuốn sách và một tác giả.
Lịch sử đã qua và đang đi qua từng ngày. Phải nhận rõ quá khứ nhưng càng phải thấy rõ hơn bước đi cho hiện tại và tương lai. Hận thù hay kiêu căng về quá khứ để tranh phần chính nghĩa không ích lợi gì cho số phận và tương lai dân tộc. Thực tế lịch sử, những người cộng sản đã là bên thắng cuộc và cũng thực tế họ đang đưa đất nước vào nguy cơ. Vấn đề là phải làm gì có hiệu quả để giải quyết nguy cơ trước mắt và kiến tạo tương lai chứ không phải nguyền rủa nhau. Đọc Bên thắng cuộc chính là cơ hội để mọi người nhìn lại toàn bộ tình hình một cách tỉnh táo.
Trong những ngày tháng gần đây không ít người thuộc nhiều thành phần, trước hết là trí thức và đảng viên có lương tri thực sự lo cho dân tộc đã đặt ra những vấn đề cấp thiết, đặc biệt mới nhất trong Lời kêu gọi thực thi quyền con người và Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992: Dân chủ hóa đất nước, chống độc tài đảng trị, giải quyết nguyên nhân của mọi nguyên nhân đưa đến tham nhũng, kinh tế suy thoái, văn hóa, đạo đức xã hội trên đà băng hoại, trước mắt cấp bách là chống Trung Quốc xâm lược.
Đây là nhiệm vụ của toàn dân tộc không trừ bất kỳ ai, kể cả Đảng Cộng sản cầm quyền nếu Đảng muốn còn tồn tại dù có cầm quyền hay không. Ai phá hoại nhiệm vụ này mới là kẻ phản bội tổ quốc.
Đà Lạt 31/1/2013
© 2013 Tiêu Dao Bảo Cự & pro&contra

 

 Khủng hoảng giữa Nhật Bản và Trung Quốc sẽ là một căng thẳng địa chính trị nghiêm trọng nhất trên thế giới

Giới thiệu: Bản tiếng Việt dưới đây dựa trên một cuộc phỏng vấn ông Ian Bremmer, chủ tịch công ty tham vấn về địa chính trị Eurasia Group, được thực hiện tại Davos, Thụy Sĩ bởi tạp chí Business Insider. Bài phỏng vấn với văn nói được viết lại thành một bài bình luận. Nhưng nội dung không thay đổi.
Hình (U.S. Department of Energy): Bản đồ tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
Hình (U.S. Department of Energy): Bản đồ tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
Trung Quốc và Nhật Bản xem ra sắp bước vào một cuộc chiến súng đạn về một vài hòn đảo nhỏ mà hai bên đang tranh chấp. Sự căng thẳng giữa hai nước đang gia tăng bất kể những hòn đảo và là một mối lo ngại quốc gia lớn lao đối với Hoa Kỳ và các nơi khác trên thế giới.

Chuyện gì sẽ xẩy ra với Trung Quốc và Nhật Bản?

Vấn đề to lớn là quan hệ, cân bằng sức mạnh giữa hai nước này đã thay đổi và đang thay đổi một cách đột ngột, gây ấn tượng sâu sắc – thật sự và rất mạnh mẽ, không có lợi cho Nhật Bản.

Từ những phối cảnh về an ninh, chính trị, và kinh tế nẩy sinh ra những vấn đề lớn lao cho Nhật Bản. Hiện nay sau cùng Nhật Bản đã có một nhà lãnh đạo [Shinzo Abe] có khả năng tại chức một thời gian. Ông ta không những có khuynh hướng quốc gia dân tộc mà còn có khuynh hướng ngày càng ủng hộ dân chủ. Ông đã là thủ tướng trước đây và là một người thực tiễn hơn, nhưng nếu chúng ta gặp ông, ông nói về sự mong muốn thành lập một liên minh các nước dân chủ tại Á châu [và] hướng nhiều hơn về Ấn Độ, Úc châu, và Tân Tây Lan. Ông [xứng đáng với biệt hiệu] là Ông Chuyển Hướng trước khi vấn đề chuyển hướng trở thành một thời trang.

Nhà lãnh đạo mới của Nhật Bản bước vào một lãnh vực mà Hoa Kỳ đã hành động vì lo ngại về thử thách của Trung Quốc ở trong vùng.  Nhìn từ phối cảnh của chính sách ngoại giao, đây là một cố gắng chiến lược đơn thuần lớn nhất mà chánh quyền Obama đã cam kết.

Chúng ta phải nghĩ rằng Trung Quốc sẽ xem tất cả những thứ này là những hành động khiêu khích. Câu hỏi thật sự là chính phủ Trung Quốc sẵn sàng để phản ứng tới mức nào trong cách leo thang? Đây có phải là trường hợp xung đột giữa Nga – Georgia hay không? Đúng một chút. Chúng ta đang chọc con gấu phải không? Tôi không có câu trả lời về vấn đề này, nhưng tôi nghi ngờ rằng nó không tốt.

Tôi có một vài điểm vắn tắt sau đây:

Trước hết, trái với Ông Hồ Cẩm Đào, Ông Tập Cận Bình có quyền hành đối với quân đội. Ông củng cố trực tiếp được nhiều những thứ như Ban Thường Vụ xung quanh. Ông ta là một nhân vật mạnh mẽ hơn, cá tính mạnh mẽ hơn, và dược lòng trung thành của Quân Đội nhiều hơn. Như vậy, nếu muốn leo thang, ông có thể cảm thấy thoải mãi hơn và tự tin rằng ông có thể tăng, giảm mà không mất khả năng kiểm soát. Điều này nguy hiểm cho Nhật Bản.

Nếu chúng ta cũng nhìn vào cách Trung Quốc tiến hành về vấn đề này trước đây: cho phi cơ bay sát địa phận trước những cuộc bầu cử, hầu như là Trung Quốc không muốn Ông [Shinzo] Abe đắc cử, [nhưng] họ chắc chắc không phiền hà nếu Ông Abe thắng. Chủ nghĩa quốc gia dân tộc bài Nhật là màn kịch Trung Quốc đóng dễ dàng. Nó cho phép Trung Quốc giải tỏa một số việc nếu không sẽ gây ra bất mãn và như vậy tạo ra những khó khăn cho chính phủ Trung Quốc.

Một điểm chót về vấn đề này. Khi chúng ta nhìn vào vấn đề Trung Quốc – Nhật Bản, so với tất cả những lãnh thổ khác trong vùng – chúng ta nói về Biển Hoa Đông, Biển Hoa Nam – với tất cả những nước trong vùng Biển Hoa Nam, Trung Quốc có một nền kinh tế lớn hơn bất cứ nền kinh tế nào của những nước này, nhưng Trung Quốc cũng lại có những cộng đồng dân Trung Quốc ở hải ngoại chế ngự nền kinh tế địa phương. Họ là những doanh nhân, và với thời gian điều này làm cho Trung Quốc thoải mái. Những doanh nhân này biết chuyện gì xẩy ra bên trong nước, tạo ra sự minh bạch. Nhưng điều này cũng có nghĩa là với thời gian, Trung Quốc thật sự cảm thấy như thể là nếu họ chỉ cần xây dựng một quan hệ kinh tế, an ninh sẽ được bảo đảm.

Trung Quốc sẽ có ảnh hưởng chính trị, họ sẽ có ảnh hưởng an ninh song phương. Tất cả Trung Quốc có thể làm được là nắm chắc rằng Hoa Kỳ không có khả năng để tạo ra những liên hệ đa phương ở trong vùng.

Đối với trường hợp Nhật Bản, điều này không đúng. Không có người Trung Quốc có ảnh hưởng thương mại quan trọng trong nước Nhật. Họ rất mơ hồ về cách thức hệ thống hoạt động. Nhật Bản lớn hơn nhiều, do đó, nếu chúng ta là Trung Quốc, chúng ta nghĩ làm thế nào để có thể thay đổi cán cân theo chiều hướng có lợi cho chúng ta. Khi chúng ta trở thành một nền kinh tế lớn nhất thế giới, khi chúng ta xây dựng một quân lực lớn mạnh hơn, vấn đề của chúng ta là Nhật Bản.

Một quốc gia mà chúng ta chuẩn bị để xông xáo tới – bây giờ tạm gọi là quyết đoán – nhưng sau này có thể là xông xáo – là Nhật Bản. Tất cả những yếu tố cấu trúc này thật sự làm tôi lo ngại. Không có gì để nghi ngờ rằng những liên hệ kinh tế giữa hai nước vẫn còn quan trọng. Không có gì phải thắc mắc rằng Hoa Kỳ chắc chắn không muốn thấy tranh chấp giữa nước đồng minh Nhật Bản và Trung Quốc. Hoa Kỳ sẽ có thể cố gắng tới mức nào để ngăn chặn cuộc tranh chấp này với một tiền đề là Hoa Kỳ và Nhật Bản có quan hệ mật thiết; Tôi không rõ nếu cuộc tranh chấp sẽ không trở thành nghiêm trọng hơn. Nếu tôi phải đánh cuộc ngay bây giờ, tôi nghĩ rằng sẽ có tình trạng sẽ leo thang nghiêm trọng trong năm 2013.

Tôi nghĩ cho đến nay, Trung Quốc – Nhật Bản là một căng thẳng địa chính trị nghiêm trọng nhất trên căn bản tranh chấp trực tiếp song phương trong những năm sắp tới.

Sẽ có chiến tranh giữa Trung Quốc và Nhật Bản ?

japan-china crisis 1
Hình (Getty Images): Siêu thị Jusco với vốn đầu tư Nhật Bản tại Qingdao, Trung Quốc bị đập phá và hôi của.
Tôi nghĩ rằng hai nước đang có chiến tranh rồi. Tôi nghĩ rằng cuộc chiến vi tính chống các ngân hàng Nhật đã gia tăng rất nhiều. Tôi nghĩ chúng ta nhìn vào những cuộc biểu tình chống Nhật Bản do chính phủ rõ ràng khuyến khích và ảnh hưởng trực tiếp đối với đầu tư của Nhật tại Trung Quốc. Chiến tranh ngày nay được điều khiển bằng những phương tiện khác. Chúng ta có thể chắc chắn không nói rằng những kẻ này là bạn. Câu hỏi là họ là kẻ thù hay là vừa là bạn vừa là kẻ thù?

Nhìn vào nhóm 20 quốc gia (G-20), liên hệ song phương tệ nhất trong bất cứ hai nước nào trong G-20 hiện nay là Trung Quốc – Nhật Bản. Tôi nghĩ điều này rõ ràng. Nhân tiện đây, mười năm trước là trường hợp Nga – Nhật Bản.  Vào thời điểm đó cũng liên hệ đến tranh chấp lãnh thổ.  Nhật Bản thật sự đã phải làm việc vất vả để cải thiện liên hệ này.

Vì nhiều lý do tình trạng trước đây dễ dàng hơn nhiều. Chúng ta không có vấn đề văn hóa. Nga thấy Nhật có khả năng trả tiền và tất cả những thứ như vậy. Trường hợp Trung Quốc – Nhật Bản vô cùng khó khăn hơn.

Tôi có nghĩ rằng hai nước sẽ trực tiếp đối đầu nhau không?  Đây không phải là trường hợp Nga xâm chiếm Georgia với xe tăng, nhưng chúng ta có thể chắc chắn thấy những cuộc giao tranh nhỏ trên lãnh thổ tranh chấp. Sự kiện này có khả năng lôi cuốn sự có mặt nhiều hơn của Hoa Kỳ trong vùng. Nguy hiểm là điều này có thể làm cho quan hệ Hoa Kỳ – Trung Quốc trở nên tồi tệ.

Nếu ở trong đúng tình trạng này, những gì sẽ xẩy ra? Một phi cơ Nhật sẽ bắn đạn lửa vào một phi cơ Trung Quốc. Phi cơ Trung Quốc phản ứng lại và bắn rơi phi cơ Nhật. Cái gì sẽ xẩy ra?

Trước hết chúng ta sẽ thấy bang giao giữa hai nước bị cắt đứt. Dĩ nhiên những đại sứ sẽ bị triệu hồi tức khắc. Không phải là hoàn toàn đoạn tuyệt, nhưng đây là việc đầu tiên xẩy ra. Chúng ta sẽ thấy [những hoạt động] bài Trung Quốc và [những hoạt động] bài Nhật ở khắp nơi. Chúng ta sẽ thấy một vài trường hợp liên hệ đến bạo lực.
Hình (Reuters): Ngoại Trưởng Nhật Fumio gặp Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Hilary Clinton trong lần viếng thăm Washington vào giữa tháng 1, 2013. Hoa Kỳ tuyên bố không ủng hộ bất cứ một hành động đơn phương nào về cuộc tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
Hình (Reuters): Ngoại Trưởng Nhật Fumio gặp Ngoại Trưởng Hoa Kỳ
Hilary Clinton trong lần viếng thăm Washington vào giữa tháng 1, 2013. Hoa Kỳ tuyên bố không ủng hộ bất cứ một hành động đơn phương nào về cuộc tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc và Nhật Bản.

Có thể sẽ có một số người gốc Nhật sống tại Trung Quốc sẽ bị đánh đập và giết chết. Việc đánh phá các cơ sở của Nhật Bản tại Trung Quốc được xem như không chịu đựng nổi.  Những công ty Nhật sẽ phải rời khỏi Trung Quốc hàng loạt.

Tình trạng xấu đủ. Đây là những điều thật chắc chắn xẩy ra nếu có kiểu đương đầu như vậy. Câu hỏi đặt ra là hai bên có thể quay ngược trở lại được không?

Về viễn cảnh quân sự, tôi nghi ngờ hai nước muốn như vậy. Hoa Kỳ lập tức sẽ biểu dương sức mạnh. Đây hiển nhiên sẽ là một báo động cao nhất cho cả hai phe, nhưng cũng sẽ có nhiều biện pháp để tạo sự tin cậy giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc để thử bảo đảm cuộc tranh chấp quân sự giữa Nhật – Trung Quốc không bị vượt ra khỏi khả năng kiềm chế.

Bây giờ hãy nhớ rằng Nhật Bản chi tiêu vào khoảng 1% tổng sản phẩm nội địa về quốc phòng. Nhật Bản không tự bảo vệ như chúng ta. Điều này làm cuộc sống dễ dàng hơn khi nghĩ về tình trạng tồi tệ có thể gặp phải, nhưng không có nguy hiểm về chiến tranh – xung đột quân sự trực tiếp – tình trạng này làm cho hai bên tin tưởng rằng việc leo thang là có thể xẩy ra.

Trong thời kỳ chiến tranh lạnh, nếu có xung đột – Đông và Tây Đức – người ta nói tới Thế Chiến Thứ III. Nhưng ở đây không ai nói như thế. Một phần bởi vì Nhật quá yếu. Một phần vì Nhật, Trung Quốc, và Hoa Kỳ có quá nhiều quyền lợi kết nối với người Trung Quốc.

Nhưng nếu Hoa Kỳ biểu dương lực lượng, Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Nhật Bản?  Hoa Kỳ sẽ phải làm như thế vì Nhật Bản là đồng minh của chúng ta.  Hoa Kỳ cũng có những quyền lợi tại Trung Quốc. Chúng ta đã chọn phe. Nếu nhìn vào lời tuyên bố của Bà Hillary Clinton về điểm này, chúng ta rõ ràng đã lựa chọn phe: “Chúng ta không muốn dính líu vào cuộc xung đột này, nhưng hãy để cho chúng ta làm sáng tỏ một cách rất tường tận rằng chúng ta ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Nhật Bản.” Chúng ta dành cho Nhật Bản những hòn đảo này. Họ là đồng minh chiến lược của Hoa Kỳ. Chúng ta cam kết về điều đó.

Chúng ta có những quyền lợi to tát tại Trung Đông trong lãnh vực năng lượng. Những quyền lợi này đang giảm xuống với thời gian. Do Thái là đồng minh của chúng ta. Điều này làm chúng ta gặp khó khăn. Đây là rõ ràng là một tình trạng tương tự, nhưng Trung Quốc rất quan trọng đối với chúng ta về phương diện kinh tế hơn bất cứ nước nào tại Trung Đông.

Hoa Kỳ có đánh nhau với Trung Quốc hay không?

Nếu Trung Quốc quyết định lấy những đảo này, chúng ta có bảo vệ Nhật Bản hay không? Chúng ta có đánh nhau với Trung Quốc hay không?

Tôi nghĩ rằng xác suất của kịch bản này quả thật rất thấp, chính vì Hoa Kỳ dính líu vào việc này.  Thật vậy, trong khi Trung Quốc đã chuẩn bị hành động gây gỗ không thỏa hiệp với Nhật Bản, tôi không tin rằng Trung Quốc sẵn sàng để hành động như vậy với Hoa Kỳ.

Việc Hoa Kỳ can dự vào cuộc xung đột Trung-Nhật sẽ có những ảnh hưởng kinh tế gián tiếp không thể tránh được. Nó sẽ có tác động trên quan hệ thương mại Trung-Mỹ, và chắc chắn sẽ làm cho quan hệ ngoại giao giữa hai nước trở nên lạnh nhạt hơn nhiều. Nó cũng sẽ làm cho tiềm năng hợp tác mới mẻ về Syria không đáng kể qua thời gian. Bắc Hàn và nhiều nơi khác chúng ta cần sư hợp tác sẽ trở thành khó khăn hơn nhiều.

Đây là hai cường quốc quan trọng nhất thế giới hiện nay.

Tôi nghĩ xác suất về việc Trung Quốc xung đột quân sự trong vùng với Hoa Kỳ đang bảo vệ Nhật Bản quả thật rất thấp. Đối với tôi đây là lối cổ võ sự sợ hãi mà thôi.

Tôi nghĩ rằng đối với cuộc đụng độ quân sự lẻ tẻ, vấn đề tiềm tàng nằm ở trong cuộc xung đột kinh tế nghiêm trọng thực sự giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Đó là điều thực sự đúng hiện nay, nó có thể xẩy ra ngày mai.
The Japan-China Crisis Is The Most Significant Geopolitical Tension In The World
Ian Bremmer

Business Insider

24-1-2013

Người dịch: Nguyễn Quốc Khải
© Đàn Chim Việt

'Độc quyền khiến Đảng chủ quan'

Một hội thảo ‘xây dựng Đảng’ ở Việt Nam đã tạo diễn đàn chẩn bệnh cho hệ thống chính trị hiện hành nhưng chỉ được báo chí của Đảng đưa tin mờ nhạt.


Giới trí thức của Đảng tại Việt Nam bắt đầu nói lên những điều dư luận nêu từ lâu nay

Cùng lúc, một bài trên trang Bấm VietnamNet cũng về hội thảo ‘Đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính trị ở nước ta’ (31/1) ở Hà Nội lại cho thấy những đánh giá phê phán thẳng thắn về tình trạng suy yếu nội bộ của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Theo trích dẫn của trang VietnamNet, tại hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Lê Quốc Lý đã nói về tình trạng “lộng quyền, coi thường pháp luật” của một bộ phận đảng viên cộng sản hiện nay.

Ông Lê Quốc Lý, Phó giám đốc Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh nói:

"Hiện Đảng cũng đang gặp khó khăn, thách thức không nhỏ ảnh hưởng đến uy tín chính trị, vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn tại của chế độ."

'Tự mãn, độc quyền thay chân lý'

Một quan chức Đảng khác từ cùng Học viện, tiến sỹ Mạch Quang Thắng thì nói về nguyên nhân và hệ quả của độc quyền là “không có lực lượng nào phản biện với tư cách một tổ chức chính trị đủ mạnh” trước Đảng cầm quyền hiện nay.

Ông Thắng chỉ ra vai trò hạn chế của Mặt trận Tổ quốc:

"Mặt trận để phản biện là cần thiết song chưa có cơ chế nào cho toàn thể nhân dân phản biện."

Tiến sỹ Mạch Quang Thắng cũng nói về nguy cơ thoái hóa, biến chất trong đội ngũ Đảng:

"Chỉ những người có chức có quyền, những cán bộ, công chức nắm trong tay quyền, tiền, của cải thì mới có khả năng tham nhũng. Mà tuyệt đại đa số trong đó là đảng viên,"

Ông Thắng cũng nói sự suy yếu trong quyền lãnh đạo "còn biểu hiện ở chỗ lòng tin của nhân dân với Đảng đã bị suy giảm".

Còn Giáo sư Nguyễn Văn Huyên, nguyên Viện trưởng Viện Chính trị học, thì cảnh báo trong tham luận gửi đến hội thảo rằng "Đảng cần xem lại cả về tâm lẫn tầm để xem liệu Đảng có đạo đức, văn minh, là trí tuệ, thiên tài", theo trích dẫn trên VietnamNet.

"Khi có quyền, cá nhân đảng viên, người lãnh đạo dễ dàng tự thỏa mãn, dùng quyền lực thay cho chân lý, cho pháp luật trong chỉ đạo."


"Không có sự phản biện, sự cạnh tranh, Đảng dễ chủ quan, duy ý chí. Đường lối chính trị dễ bị sai lầm, hành động độc đoán, chuyên quyền, làm mất dân chủ trong xã hội và không bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân..."
TS Mạch Quang Thắng

Ông Huyên cũng nói đến thói lười học và đầu óc thủ cựu kéo lùi đà tiến của Việt Nam:

"Đặc biệt, việc ít chịu học tập, rèn luyện làm không ít người có chức quyền bị tụt hậu, trì trệ."

"Tất cả dẫn đến hạn chế tầm tư duy chiến lược, hoạch định chính sách, không theo kịp xu thế vận động, thậm chí còn bảo thủ làm kìm hãm tốc độ phát triển của xã hội."

Một cán bộ khác, Tiến sỹ Tống Đức Thảo từ Viện Chính trị học thì đề nghị Đảng nên giới thiệu cán bộ của mình ra tranh cử, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng và để dân được quyền lựa chọn người đại diện.

Còn đại biểu Trần Đình Nghiêm cho rằng "nhân dân phải được giám sát quyền lực thông qua các hình thức phổ biến nhất như bầu người đại diện, bãi miễn người đại diện trong các cơ quan quyền lực".

Cũng về hội thảo, trang cpv.org.vn của Bấm Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ đăng tin khá chung chung.

Nhắc đến nhu cầu điều chỉnh vai trò của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể xã hội cho phù hợp "với từng giai đoạn cách mạng", bài báo chỉ gói lại các đề nghị sắc bén của diễn giả như sau:

"Các đại biểu đã đề xuất một số giải pháp đổi mới hệ thống chính trị ở nước ta, đó là: Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, củng cố tổ chức bộ máy..."

Vẫn còn giằng co

Kết luận của hội nghị là "nâng cao vai trò phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc" chứ không đồng ý với các kiến nghị nhằm để nhân dân trực tiếp giám sát hoặc bầu chọn cán bộ Đảng ra nắm các vị trí chính quyền.


Các vai trò của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc sẽ được định hướng lại nhưng không có đột phá

Ngoài ra, tin về kiến nghị của một số đại biểu cho rằng cần nhanh chóng ra Luật về Đảng cũng không được nhắc tới trong bài trên trang cpv.org.vn.

Học viện Xây dựng Đảng, cơ quan tổ chức hội thảo, được thành lập và đưa vào hoạt động từ tháng 7/2009, trực thuộc Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh tại Hà Nội.

Hội thảo diễn ra trong bối cảnh có cuộc thảo luận và đóng góp ý kiến sửa đổi Hiến pháp 1992 ở Việt Nam cho đến hết tháng 3 năm nay.

Cùng lúc, trên thế giới một trào lưu dân chủ và tự do thông tin đang bùng nổ, thách thức mọi mô hình, hệ thống chính trị - kinh tế kiểu cũ, kể cả ở các nước Phương Tây, Trung Đông và châu Á.

Tại Trung Quốc, cũng tuần này, Thủ tướng sắp mãn nhiệm, ông Ôn Gia Bảo đăng bài trên báo Đảng nói về nhu cầu 'xây dựng nhà nước pháp quyền' để giải quyết các vấn nạn như tham nhũng, ô nhiễm môi sinh, lạm phát.

Trong lúc quan hệ đối ngoại của Việt Nam và các cường quốc Phương Tây tiến triển mạnh, nhu cầu thúc đẩy thay đổi chính trị đang trở thành vấn đề nội tại của nước này hơn là một sự can thiệp từ bên ngoài dù vẫn có chỉ trích về tình hình nhân quyền và hạn chế thông tin của Hà Nội.

(BBC)
 

Bùi Tín - Những câu nói ấn tượng

Four blank white speech bubbles
Những ngày đầu năm, các mạng thông tin tự do ở trong nước truyền đi những lời nói độc đáo của những con người bình thường trước tình hình hiện tại của đất nước. Những lời nói nổi bật ấy có giá trị như những câu châm ngôn sâu sắc, dễ hiểu, dễ nhớ, đi thẳng vào lòng người.

«Chín tháng tù, như một giấc ngủ trưa! Ra tù tôi quyết đấu tranh tiếp». Đây là câu nói của bà Trần Thị Hài, 62 tuổi, ở Bình Dương, tại phiên tòa tỉnh Bình Dương ngày 27/12/2012 sau khi bà bị tuyên án 9 tháng tù giam vì cái mà nhà cầm quyền gọi là «tội gây rối loạn trật tự trị an». Bà từng sát cánh cùng các chiến sỹ yêu nước chống bành trướng Bùi Minh Hằng và Phương Bích trong các cuộc tập trung xuống đường năm 2011 và tháng 9/2012. Mạng Dân Làm Báo truyền đi ảnh của bà chụp trước sứ quán Trung Quốc năm 2011 ở Hà Nội với vẻ mặt kiên nghị khi hô các khẩu hiệu:« Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam».

«Thưa cô, em không thể!» là câu nói của Lê Vũ Cát Đằng, nữ sinh viên năm thứ hai khoa xã hội – nhân văn trường Đại học Quốc gia Sài Gòn. Theo tường thuật của nhà báo Hoàng Thanh Trúc trên mạng Dân Làm Báo, Lê Vũ Cát Đằng đã hai lần trả lời như vậy với cô giáo của em. Trước hết khi cô biết em có suy nghĩ độc lập, trái với giáo án, cô khuyên em nên đọc sách ở thư viện nhiều hơn nếu không muốn bị mất danh hiệu đoàn viên CS ưu tú và sau này khó vào đảng CS. Em trả lời cô rằng em «cũng muốn tin như thế, nhưng không thể!», rằng em phải tự tìm ra sự thật và khi đã tìm ra sự thật thì em không thể nói khác được.

Vẫn theo nhà báo Hoành Thanh Trúc, khi cô giáo ra đầu đề cho một luận văn:« Em nghĩ gì nhân kỷ niệm 37 năm ngày Toàn thắng của sự nghiệp chống đế quốc Mỹ xâm lược 30/4/1975», em Cát Đằng đã viết một điện thư dài gưỉ cô giáo với chính kiến của em là Hoa Kỳ không phải là đế quốc, cũng không có dã tâm xâm lược nước ta, tuy chiến tranh giữa 2 bên là có thật và đáng tiếc. Em dựa vào một tài liệu được Giáo sư Đặng Lương Mô, từng đậu tiến sỹ điện tử ở Nhật, hiện là cố vấn cao cấp của Trung tâm nghiên cứu Vi mạch ICDREC của Đại học Quốc gia Sài Gòn, cho biết nhân dân Nhật Bản trong cuộc một trưng cầu ý kiến đã chọn 12 nhân vật kiệt xuất có công lớn với đất nước Nhật Bản từ sau khi chiến tranh kết thúc, trong đó có 11 người Nhật là nhà lý luận, nhà kinh tế, nhà học giả, nhà phát minh, nhà kinh doanh… cùng 1 người nước ngoài duy nhất là Thống tướng Douglas MacArthur, tư lệnh 40.000 quân chiếm đóng Nhật Bản.

Em Cát Đằng nhắc đến công lao của tướng MacArthur trước con mắt của toàn dân Nhật là đã duy trì hòa bình, ổn định, trật tự xã hội sau chiến tranh, giúp nước Nhật chuyển hẳn sang khôi phục kinh tế với tốc độ cao, tạo nên phép lạ thần kỳ của Nhật Bản, rút ngắn chế độ chiếm đóng từ 10 năm xuống 6 năm. Tướng MacArthur đã chủ trương duy trì Nhật hoàng Hiro Hito nhằm ổn định tình hình, tránh xáo trộn đất nước, để Nhật Bản trở thành một cường quốc dân chủ hiến định ở châu Á. Em lập luận rằng một quân đội được cả dân Nhật và dân Nam Triều Tiên quý trọng, biết ơn, coi vị tướng tư lệnh như một người hùng của mình, quân đội ấy không thể là quân đội đế quốc đi xâm lược nơi khác được. Em cũng muốn tin những điều cô và nhà trường dạy, nhưng theo sự thật, em không thể !

Vào đúng lúc nền giáo dục đang cần đổi mới thật sự, lời nói ngay thẳng có chiều sâu suy tư của em sinh viên ở Sài Gòn này có giá trị như một tuyên ngôn về đường lối giáo dục khai phóng, lấy độc lập suy luận của sinh viên làm phương hướng, chống nhồi sọ, độc đoán, học thuộc lòng làm cơ sở.

«Tôi không muốn trong nhà tôi có chữ ký của kẻ làm nghèo đất nước, làm khổ nhân dân». Đây là lời tuyên bố của nữ nghệ sỹ điện ảnh ưu tú Kim Chi khi được yêu cầu lập hồ sơ thành tích để đưa lên thủ tướng chính phủ xét khen thưởng. Cô Kim Chi từng đóng nhiều phim lớn như Cánh đồng hoang, Bao giờ cho đến tháng Mười. Trong một bức thư gửi Hội Điện ảnh Việt Nam, cô Kim Chi, vợ của nghệ sỹ nổi danh Nguyễn Hồng Sến đã mất, giải thích vì sao cô từ chối nhận khen thưởng từ thủ tướng: vì đồng bào vẫn còn quá nghèo khổ, đất nước quá lạc hậu, bất công xã hội tràn lan. Cô cho biết đây là quyết định theo lương tâm của một công dân và cô không ngại gì nếu thư của cô được công bố rộng rãi. Cô cũng bày tỏ cảm tình với các cuộc xuống đường chống bành trướng, bảo vệ biển đảo của đất nước.

Các bạn có thể tìm hiểu thêm về bà Trần Thị Hài, về cô sinh viên Lê Vũ Cát Đằng cũng như về nữ nghệ sỹ điện ảnh Kim Chi trên các mạng Dân Làm Báo, Anh Ba Sàm và Dân Luận. Điều rất lý thú là 2 vợ chồng bà Trần Thị Hài là đảng viên đã tự nguyện bỏ đảng, cô Cát Đằng là một đoàn viên Thanh niên Cộng sản, và nghệ sỹ Kim Chi là đảng viên Cộng sản, được xã hội quý mến sâu sắc, được tuổi trẻ Bắc Nam ngưỡng mộ.

Chắc chắn đảng bộ cộng sản các trường đại học và cao đẳng cũng như đảng bộ Hội điện ảnh Việt Nam sẽ không bỏ qua các trường hợp trên đây, vì các đảng bộ và đảng ủy phải chiụ trách nhiệm lãnh đạo các đoàn thanh niên CS tương đương.

Bộ Chính trị đảng CS Việt Nam thường xuyên nhắc đến tình trạng nhạt đảng, giảm niềm tin, bỏ sinh hoạt đảng, chuyển từ trung thành sang đối lập của không ít trí thức đảng viên, kể cả đảng viên cấp cao, và kêu gọi cần tranh thủ những đối tượng này để «giáo dục để cải tạo», còn đối với những kẻ cứng đầu thì Bộ Chính trị khẳng định là phải cương quyết loại bỏ, không để lây lan nguy hiểm.

Ba phụ nữ tuổi tác khác nhau trong ba lĩnh vực hoạt động khác nhau đã có những câu nói, lời phát ngôn ngay thẳng như những tuyên ngôn, xuất hiện trên mạng lưới thông tin khi năm 2013 mới khởi đầu, khi năm Quý Tỵ sắp tới, cho chúng ta tin rằng năm mới sẽ mang lại những lực lượng khỏe khoắn mới, nghị lực mới cùng những tuyên ngôn mới trong cuộc đấu tranh giành tự do dân chủ cho toàn dân.

* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.

Cải cách ruộng đất ngược

Không hiểu sao càng ngày tôi lại càng có cảm nhận rằng rất nhiều vụ cưỡng chế, tịch thu đất đai đang diễn ra ở Việt Nam chỉ là phong trào "Cải cách ruộng đất ngược" mà thôi. Tôi gọi nó là ngược bởi vì những gì diễn ra trong những năm của thập kỷ 50 của thế kỷ trước là nhằm mục đích tịch thu đất của người giầu để chia cho người nghèo. Mặc dù có rất nhiều sai phạm, thậm chí có thể gọi là tội ác, gây tang thương cho nhiều gia đình nhưng mục đích chính vẫn nhằm để người cầy có ruộng. Giờ đây phần lớn những cuộc cưỡng chế đã và đang diễn ra, cho dù không phải là chỉ đạo trực tiếp từ TW nhưng các chính quyền địa phương đã sử dụng nó nhưng một công cụ để thực hiện cái gọi là "tịch thu đất của người nghèo để gom cho một số người giầu" và hoàn toàn không vì lợi ích chung cho đất nước. Chính quyền địa phương bao giờ cũng dùng lực lượng an ninh như cánh tay sắt để đạt bằng được mục đích của mình kể cả sự tàn bạo không thể chấp nhận được ở một thế chế luôn vỗ ngực cho mình là dân chủ. Hơn thế nữa các tập đoàn tư bản cá nhân, cổ phần hóa đều sử dụng chính quyền địa phương đưa lực lượng an ninh cưỡng chế dân lành mặc dù những dự án này hoàn toàn không phải là các dự án nhà nước. Đây là việc làm phạm pháp, không thể chấp nhận được.
Trong những lần về Việt Nam làm việc về các dự án tài trợ nước sạch của chính phủ Czech cho các vùng khó khăn ở Việt Nam thì đoàn chúng tôi, 3 người, hai cậu bạn người Czech và tôi đã có điều kiện đi gần hết các miền của Tổ Quốc. Bọn tôi choáng về số lượng các sân golf ở các tỉnh mà có một điều ngược đời là tỉnh càng nghèo thì số lượng sân golf càng nhiều, càng hiện đại và diện tích sân golf càng lớn. Lãnh đạo tỉnh nào khi gặp gỡ chúng tôi đều rất tự hào khoe về những sân golf của tỉnh mình và có những tỉnh đang cố gắng để có sân golf lớn nhất và hiện đại nhất Đông Nam Á. Bọn tôi, những người làm về tài nguyên và môi trường nên lúc đầu đã không khỏi ngạc nhiên về những vị trí của những sân golf như vậy, những vị trí mà dân Việt Nam mình gọi là đắc địa. Sau những lần đi các tỉnh và nhìn thấy thực trạng như vậy thì một cậu bạn tôi, chủ tịch hội đồng quản trị và đồng thời là một chuyên gia có tầm cỡ về đất đai, môi trường mới hỏi tôi về giá đất ở Việt Nam. Sau khi biết được những cái giá giời ơi, đất hỡi như vậy thì cậu chàng phán ngay cho một câu: Tao hiểu rồi và cậu giải thích là càng nhiều sân golf và càng to thì địa phương càng có nhiều tiền vì đặc thù của sân golf là người ta có thể rút tiền vô tội vạ mà khó ai có thể kiểm soát được. Điểm thứ hai, quan trọng hơn là từ đất nông nghiệp thì các chủ đầu tư sẽ rất dễ dàng chuyển sân golf thành đất thổ cư và đó là những mỏ vàng khổng lồ cho những nhóm quyền lợi. Càng ngày tôi càng thấy nhận xét của cậu ta là đúng và giờ đây trên các sân golf ở Việt Nam đang thi nhau mọc lên những villa đắt tiền, không phải ai cũng có thể mua được. Chúng tôi đã được tận mắt nhìn thấy những cánh đồng bỏ hoang nhiều năm trong khi người nông dân không có đất trồng trọt chỉ vì chúng là đất dự án. Họ đã phải bán với cái giá rẻ như bèo để rồi sau một thời gian những người sở hữu mới có thể bán đi hoặc nhượng lại với cái giá ngất ngưởng gấp nhiều lần cái giá ban đầu mà không phải bỏ thêm bất kỳ một đồng xu nào cả hoặc rất ít.
Nền kinh tế Việt Nam tồn tại được là do các khoản vay mượn từ nước ngoài chứ hoàn toàn không thể tự thân vận động được. Một ngày nào đó, khi đất không còn để bán, khi tài nguyên cạn kiệt, nghành công nghiệp vẫn chỉ ở bước sơ khai ban đầu và nông nghiệp đang chết dần chết mòn cùng với những khoản nợ khổng lồ đè nặng trên vai thì xã hội Việt Nam sẽ ra sao? Tôi nhớ mãi câu nói của chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn khi phóng viên hỏi về những vụ cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất rừng biên giới phía Bắc trong vòng 50 năm với cái giá tượng trưng. Ông ta đã nói rằng sau 50 năm nữa thì đó sẽ là việc của con cháu và chúng nó sẽ phải lo. Không hiểu đó cũng là suy nghĩ ngầm của những người lãnh đạo từ địa phương đến trung ương không? Nếu đúng như vậy thì buồn cho một đất nước từng có những nguồn tài nguyên phong phú với những con người cặm cụi làm việc cả cuộc đời nhưng nghèo vẫn hoàn nghèo và thậm chí càng nghèo.
Các hệ thống truyền thông Việt Nam giờ đây không còn nói đến Việt Nam "rừng vàng, biển bạc" và Sài Gòn sẽ vĩnh viễn không bao giờ được gọi là "hòn ngọc của Viễn Đông" nữa. Thời đó đã qua lâu rồi.
Czech Republic, 12.03.2012
Phú Hòa 
(Blog Phi Vũ)
 

Tên Nguyễn Bá Thanh bỏ xa Nguyễn Tấn Dũng

Tân Trưởng Ban Nội chính Trung ương khiến báo chí trong nước tốn nhiều giấy mực trong một tháng trở lại đây
Tên của ông Nguyễn Bá Thanh, tân Trưởng Ban Nội chính Trung ương được tìm kiếm nhiều một cách 'đột biến' trên Google thời gian qua.
Theo thống kê của Google Trends, một công cụ đo lượng tìm kiếm của một từ hoặc cụm từ qua Google, tên ông Thanh bắt đầu được tìm nhiều lên kể từ tháng 12, thời điểm Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam bổ nhiệm ông làm Trưởng Ban Nội chính Trung ương.
Cụm từ "Nguyễn Bá Thanh" trong thời gian từ tháng 12 tới tháng Một nhảy vọt lên mức cao nhất (Điểm A trên đồ thị) trong nhiều năm trở lại đây dưới ảnh hưởng của việc nhiều báo trong nước đồng loạt đăng bài ca ngợi ông này, theo ghi nhận trên Google Trend đến cuối ngày 1/2/2013.
Nếu như hồi tháng Bảy, khi gõ "Nguyễn Bá Thanh" vào Google chỉ hiển thị ra khoảng 3,1 triệu kết quả thì vào đầu tháng Hai, con số này là trên 7,3 triệu, tăng 135% chỉ trong vòng 6 tháng.
Biểu đồ hiển thị lượng tìm kiếm "Nguyễn Bá Thanh" trên Google
Một lãnh đạo Việt Nam nữa mà tên được tìm nhiều 'đột biến' trên Google Trend nữa là thủ tướng đương nhiệm, ông Nguyễn Tấn Dũng.
Biểu đồ của Google Trends cho thấy tên ông Dũng được tìm kiếm nhiều nhất trên Google vào thời điểm tháng Mười năm ngoái.
Đây là thời điểm diễn ra Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 6.
Trong thời gian này, nhiều tin đồn rộ lên trên mạng xã hội và các trang blog xung quanh việc ông Dũng có thể không giữ được chức vụ vì các sai phạm xảy ra ở tập đoàn kinh tế nhà nước.
Biểu đồ hiển thị lượng tìm kiếm cụm từ "Nguyễn Tấn Dũng" trên Google
Tuy nhiên sau khi hội nghị này bế mạc ngày 6/10 với lời tuyên bố quyết định 'không thi hành kỷ luật một đồng chí trong Bộ Chính trị' của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thì lượng truy cập tên vị thủ tướng cũng đã giảm xuống hẳn. Trong tháng 12, lượng tìm kiếm cụm từ "Nguyễn Tấn Dũng" giảm xuống chỉ còn 1/3 so với tháng 10.
Một điều đáng chú ý là ngay khi lượng tìm kiếm cụm từ "Nguyễn Tấn Dũng" giảm xuống, cụm từ "Đồng chí X", một thuật ngữ Chủ tịch nước Việt Nam ông Trương Tấn Sang dùng để ám chỉ 'đồng chí trong Bộ Chính trị không bị thi hành kỷ luật' nói trên trong bài phát biểu trên VTV1 ngày 7/10, lại bắt đầu tăng vọt về lượng tìm kiếm trên Google và cho đến hiện nay vẫn không ngừng tăng.
Tính đến thời điểm đầu tháng Hai, nếu gõ "Đồng chí X" vào Google sẽ hiển thị ra khoảng 99 triệu kết quả tìm kiếm.
Cụm từ "Đồng chí X" chỉ trong ba tháng đã mang lại 99 triệu kết quả tìm kiếm trên Google
Các cụm từ liên quan 
Điều thú vị là những người gõ tên tân Trưởng Ban Nội chính Trung ương vào Google, cũng thường xuyên tìm tên thủ tướng đương nhiệm.
Kết quả là cụm từ "Nguyễn Tấn Dũng" trở thành từ liên quan hàng đầu của "Nguyễn Bá Thanh" trong 12 tháng qua, theo thống kê của Google Trends.
Ông Thanh là người đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích công khai sai phạm của các tập đoàn Nhà nước mà thủ tướng Dũng đứng đầu.
Tuy nhiên gần đây nhất, chính ông Dũng cũng là người đã chỉ đạo điều tra vụ sai phạm gây thiệt hại 3400 tỷ đồng tại Đà Nẵng, nơi ông Thanh làm Bí thư thành ủy.
Các cụm từ được tìm liên quan đến "Nguyễn Bá Thanh" (trái) và "Nguyễn Tấn Dũng" (phải)
Một tên nữa cũng hay được tìm trên Google kèm với ông Thanh, đó là "Trần Văn Thanh", Giám đốc công an thành phố Đà Nẵng.
Ông Trần Văn Thanh được biết đến là người đã tố cáo ông Nguyễn Bá Thanh, lúc đó là Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nhận hối lộ số tiền tổng cộng 4,4 tỷ đồng trong các công trình xây dựng Cầu Sông Hàn và đường Bắc Nam ở Đà Nẵng.
Ông này sau đó bị lãnh án 18 tháng tù treo vì tội "lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân."
Về phía thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, những người hay tìm tên ông trên Google cũng thường xuyên tìm kiếm "Trương Tấn Sang", "Nguyễn Phú Trọng" - các lãnh đạo trong Đảng Cộng sản mà giới quan sát cho rằng đang đối đầu với ông Dũng trong một cuộc xung đột quyền lực.
Ngoài ra, cụm từ "Nguyễn Tấn Dũng" cũng hay đi kèm với "Nguyễn Thanh Phượng" - con gái ông và "biệt thự".
(BBC)

Việt Nam: Leo thang đàn áp những người phê phán chính quyền

Hôm nay, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận xét trong bản Phúc trình Toàn cầu 2013, chính quyền Việt Nam đang đàn áp các quyền tự do ngôn luận, lập hội và nhóm họp ôn hòa một cách có hệ thống, đồng thời trấn áp những người lên tiếng chất vấn chính sách nhà nước, phanh phui các vụ tham nhũng của giới quan chức hoặc kêu gọi các giải pháp dân chủ thay thế cho chế độ độc đảng.

Trong bản phúc trình dài 665 trang của mình, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đánh giá tiến bộ về nhân quyền tại hơn 90 quốc gia trong năm vừa qua, có kèm theo phần phân tích về tác động của Mùa xuân Ả-rập.

Trong năm 2012, các nhà hoạt động vẫn bị chính quyền tùy tiện bắt giữ, giam giữ cách ly trong thời gian dài mà không được tiếp xúc với nguồn trợ giúp pháp lý hoặc gia đình, bị tra tấn và xét xử tại các phiên tòa có chỉ đạo chính trị với các mức án tù nặng nề vì đã vi phạm các điều luật về an ninh quốc gia hoặc các điều khoản hình sự khác có nội dung mơ hồ.

“Tình hình nhân quyền ở Việt Nam lại thụt lùi thêm một bước nữa trong năm 2012, khi chính quyền theo đuổi chính sách cứng rắn để đối phó với những biểu hiện bất mãn về chính trị, xã hội và kinh tế trong nước đang ngày một gia tăng,” ông Brad Adams, Giám đốc Ban Á châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu. “Trong lúc một quốc gia láng giềng, đồng thành viên ASEAN là Miến Điện đang trải qua những thay đổi sâu sắc, chính quyền Việt Nam càng thể hiện rõ nét sự tương phản, qua các chính sách lạc hậu, các hành vi đàn áp những nhà hoạt động, kìm hãm sự phát triển của đất nước.”

Trong năm ngoái, có sự gia tăng chưa từng thấy của các tiếng nói phê phán nhằm vào Đảng Cộng sản đang cầm quyền. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phải chịu liên tiếp nhiều đợt công kích từ nội bộ giới lãnh đạo và Quốc hội, dẫn đến ý kiến công khai kêu gọi ông Dũng từ chức do đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc đưa ra trong tháng Mười một. Những tiếng nói phê phán xuất hiện giữa lúc một số đại gia và cán bộ doanh nghiệp nhà nước nhiều quan hệ quyền thế bị bắt vì tình nghi tham nhũng và các tội phạm kinh tế khác, tỷ lệ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam rớt xuống mức thấp nhất trong 13 năm, và đang có một cuộc đấu đá nội bộ giữa ông Dũng với các lãnh đạo cao cấp khác, trong đó có Tổng Bí thư Đảng và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.

Các blogger và nhiều người khác tham gia đóng góp tiếng nói phê phán quan chức và chính sách nhà nước, để rồi nhiều người bị bắt và xử tù. Tính đến cuối năm 2012, có ít nhất 40 nhà hoạt động bị kết án và xử nhiều năm tù theo các điều 79 (lật đổ), 87 (phá hoại đoàn kết), 88 (tuyên truyền chống nhà nước), 89 (phá rối an ninh) và 258 (xâm phạm lợi ích nhà nước) của bộ luật hình sự, cho thấy sự gia tăng đáng kể so với năm 2011. Ngoài ra, có thêm ít nhất 31 người khác bị bắt và tạm giam chưa xét xử, tính đến hết năm 2012.

Chính quyền cố gắng khống chế tự do internet bằng dự thảo Nghị định về Quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và nội dung thông tin trên mạng, với các quy định cấm đăng tải những nội dung bị coi là chống nhà nước hay đi ngược lại lợi ích an ninh quốc gia, tiết lộ bí mật nhà nước hay quảng bá các ý tưởng “phản động” trên mạng internet. Chính quyền tiếp tục ngăn chặn đường truy cập đến các trang mạng nhạy cảm về chính trị, và yêu cầu các chủ đại lý internet phải theo dõi và lưu trữ thông tin về các hoạt động trên mạng của khách hàng. Trong tháng Chín, ông Dũng ra lệnh phải siết thêm một bước nữa, yêu cầu Bộ Công an điều tra các blog và trang mạng không vừa ý chính quyền, và trừng phạt những người đã lập ra các trang này.

“Việc các nhà tài trợ và những ai quan tâm đến sự phát triển của Việt Nam phóng tay chi những khoản tài trợ khổng lồ và đầu tư to lớn mà không hề sử dụng vị thế của mình để yêu cầu chấm dứt đàn áp đã kéo dài quá lâu,” ông Adams nói. “Cứ mỗi ý kiến công khai phê phán về tình hình nhân quyền Việt Nam được một chính phủ nước ngoài đưa ra, lại có hàng chục phái đoàn sang thăm để tạo cơ hội chụp hình và quảng bá cho một chính quyền vốn có thành tích tồi tệ về nhân quyền.”

Gia tăng đàn áp

Chỉ dấu cho thấy xu hướng đàn áp đang gia tăng, nhằm đối phó với những tiếng nói bất đồng chính kiến ngày càng nhiều, là một loạt các vụ xử án trong năm 2012 dẫn đến án tù cho những người chỉ thực thi các quyền tự do cơ bản của mình, được nêu chi tiết trong Phúc trình Toàn cầucủa Tổ chức Theo dõi Nhân quyền. Đơn cử, vào tháng Ba, Mục sư Tin lành bất đồng chính kiến Nguyễn Công Chính bị kết án 11 năm tù với tội danh “phá hoại khối đoàn kết dân tộc.” Hai nhà hoạt động vì quyền lợi đất đai Hồ Thị Huệ và Nguyễn Bích Thủy phải nhận mỗi người hai năm tù vì tham gia biểu tình phản đối trưng thu đất đai ở tỉnh Tây Ninh.

Trong các vụ án điểm khác vào tháng Ba, tháng Năm và tháng Chín, năm nhà hoạt động Công giáo – Võ Thị Thu Thủy, Nguyễn Văn Thanh, Đậu Văn Dương, Trần Hữu Đức và Chu Mạnh Sơn bị kết án từ 2 năm 6 tháng đến 4 năm tù mỗi người vì phát tán các truyền đơn ủng hộ dân chủ. Trong một phiên xử chớp nhoáng vào ngày 24 tháng Chín, tòa án kết tội ba blogger bất đồng chính kiến nổi tiếng nhất Việt Nam là Nguyễn Văn Hải (bút danh Điếu Cày), Tạ Phong Tần, và Phan Thanh Hải (bút danh Anhbasg) vi phạm điều 88 bộ luật hình sự và xử họ lần lượt là 12, 10 và 4 năm tù (sau đó mức án của Phan Thanh Hải được giảm xuống còn ba năm). Chính quyền cũng vận dụng điều 88 để dập tắt tiếng nói của các nhà vận động nhân quyền và blogger khác. Vào tháng Mười, hai nhạc sĩ Trần Vũ Anh Bình và Võ Minh Trí (nghệ danh Việt Khang) bị kết án lần lượt là sáu năm và bốn năm tù, vì đã viết các ca khúc phê phán chế độ.

Năm 2012 kết thúc với một cú đòn nặng nề nữa giáng vào nhân quyền: việc bắt giam luật sư bảo vệ nhân quyền Lê Quốc Quân ở Hà Nội vào ngày 27 tháng Chạp với cáo buộc trốn thuế có vẻ có động cơ chính trị, vì trước đó ít ngày ông viết một bài phê bình vai trò lãnh đạo được trao cho Đảng Cộng sản trong hệ thống chính trị của Việt Nam.

Đất đai vẫn là vấn đề nóng bỏng, khi nông dân và cư dân nông thôn phải đối mặt với nạn trưng thu đất đai tùy tiện của quan chức chính quyền và các doanh nghiệp thuộc khối tư nhân.

“Mâu thuẫn về đất đai liên tiếp dẫn đến các vụ xung đột bạo lực giữa người dân và các lực lượng an ninh, và nếu chính quyền không giải quyết các khiếu tố của người dân một cách thỏa đáng, việc các xung đột xã hội tiếp tục bùng nổ là điều không thể tránh khỏi,” ông Adams nói.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cũng bày tỏ quan ngại về nạn tra tấn và các hình thức ngược đãi khác của công an. Theo số liệu của báo chí do nhà nước kiểm soát, có ít nhất 15 người chết trong khi bị công an giam giữ, chỉ tính riêng trong chín tháng đầu năm 2012, trong đó có những người bị đánh đến chết. Công an sử dụng bạo lực quá mức cần thiết để đối phó với các cuộc biểu tình đông người. Ví dụ như, vào ngày mồng 5 tháng Tám, chính quyền sử dụng vũ lực giải tán những người tuần hành ôn hòa ở Hà Nội để phản đối cách ứng xử của chính quyền Trung Quốc về chủ quyền ở hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, nơi Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền.

Nghị định 92 của Chính phủ ban hành ngày mồng 8 tháng Mười một có tác dụng tăng cường kiểm soát tự do tôn giáo qua việc đặt ra những quy định mới về điều kiện cho các nhóm tôn giáo được công nhận chính thức, như phải chứng minh chưa từng vi phạm an ninh quốc gia trong quá khứ. Chính quyền thường hạn chế tự do tôn giáo bằng các quy định pháp luật, yêu cầu về đăng ký, và bằng hành động sách nhiễu và đe dọa các nhóm không được công nhận hoặc có nghi vấn chính trị, trong đó có các nhóm Phật giáo, Tin lành, Công giáo và các cộng đồng tín ngưỡng khác.

“Phải coi năm 2012 vừa qua như một hồi chuông thức tỉnh những người, ví dụ như chính phủ Nhật Bản, vẫn làm ăn bình thường với chính quyền Việt Nam trong lúc các công dân Việt Nam thường xuyên bị kết các mức án tù nhiều năm chỉ vì đơn thuần bày tỏ ý kiến của mình,” ông Adams phát biểu.

(HRW)
* Bài do HRW Asia <asia@hrw.org> gửi tới TTHN
Người đăng: vào lúc
Nhãn: , , , , , , ,

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)