Jonathan London - Trả lời nghiêm túc “phản hồi của thanh niên nghiêm túc”
TNNT: Tôi lần đầu biết tên giáo sư qua bài viết của giáo sư về đất nước
tôi trên page Nhật Ký Yêu Nước Mỹ và tôi có đôi điều muốn nói cùng giáo
sư.
JL: Ok. Hỏi đi.
TNNT: Tôi không biết bài đăng trên page này có nguyên bản như ý giáo sư
hay bị ban biên tập nhào nặn. Nếu bài viết bị nhào nặn thì xin giáo sư
cứ vả vào mồm ban biên tập, tôi không chịu trách nhiệm đâu ạ.
JL: Cảm ơn đã quan tâm.
TNNT: Giáo sư khoe rằng có đến 20 năm kinh nghiệm nghiên cứu Việt Nam và
vài tháng trước, khi ghé thăm Hà Nội, Giáo sư đã có dịp trò chuyện với
một số thanh niên quan tâm sâu sắc đến tương lai của đất nước. “Họ chia
sẻ với tôi khát vọng đóng góp cho sự phát triển của quốc gia. Những
người trẻ này hào hứng với việc khám phá các ý tưởng và cơ hội. Vâng, họ
lo lắng cho tình hình đất nước. Nhiều người trong số họ suy nghĩ nghiêm
túc về những ý kiến mà Đảng Cộng sản Việt Nam chưa chấp nhận hoặc đã
gạt phăng đi”.
JL: Thưa thanh niên không tên, tôi vẫn giữ quan điểm này.
TNNT: Thưa Giáo sư, tôi không biết Giáo sư nghiên cứu cái chi ở những
thanh niên mà ông hết lời khen ngợi này. Tôi biết một điều, thanh niên
Việt Nam chúng tôi thích làm hơn là nói, và đại đa số thanh niên Việt
Nam chúng tôi đang thực sự xắn tay xây dựng đất nước.
JL: Hoàn toàn đồng ý là thanh niên Việt Nam thích làm hơn là nói. Tiếc
rằng, hiện nay ở Việt Nam đang thiếu nghiêm trọng điều kiện cho phép
thanh niên của đất nước để góp phần vào việc “xây dựng đất nước”. Thiếu
việc làm chất lượng, thiếu lực lượng lao động có năng lực vì nền giáo
dục của Việt Nam vẫn chưa phát triển mạnh chủ yếu do những ràng buộc và
trở ngại ngay trong bộ máy chứ.
TNNT: Những ông thánh khoái chém gió cùng Giáo sư hổng phải là điển hình
của thanh niên Việt Nam. Giáo sư mà lôi họ ra xem như đại diện cho
thanh niên Việt Nam thì giáo sư phạm sai lầm học thuật cơ bản nhất. Tôi
có thể nghiên cứu vài thanh niên thích hiếp dâm ở nước giáo sư sau đó
phán ngay thanh niên nước giáo sư khoái hiếp dâm được không ạ?
JL: Xin lỗi bạn. Ở câu này có một số vấn đề xin nêu. Về cơ bản, từ đầu
tôi có nói những thanh niên mà tôi đã gặp là đại diên đâu! Luận điểm của
bạn có vấn đề rồi.
Trừ những người bị hoàn toàn tẩy não, rất khó có thể đánh giá sự khẳng
định của bạn vì chúng ta thiếu số liệu tin cậy. Tôi không có viết họ
“hổng” (từ mới đấy!). Tôi chỉ viết những thanh niên tôi đã gặp là “hào
hứng với việc khám phá các ý tưởng và cơ hội”, “lo lắng cho tình hình
đất nước” và “suy nghĩ nghiêm túc về những ý kiến mà Đảng Cộng sản Việt
Nam chưa chấp nhận hoặc đã gạt phăng đi.”
Đương nhiên điển hình của thanh niên Việt Nam hiện nay có nhiều loại. Có
những người như bạn bảo vệ đường lối vì nhiều lý do. Có lẽ là bạn thực
sự thấy những ý tưởng của chính quyền là những ý tưởng tốt nhất. Hoặc vì
trong nền giáo dục của Việt Nam chỉ có dạy đường lối. Có lẽ vì ở góc
phố nào ở Việt Nam (kẻ cả ở nông thôn) đều có loa tuyên truyền nên có
nhiều bạn thực sự thấy những ý tưởng của chính quyền là đẹp nhất, hay
nhất, chuẩn nhất bất chấp nội dung của nó là cái gì. Thực vây, tôi vẫn
nhớ ngày mà tôi đã gặp những bạn này trên đường về khách sạn khoảng 4:30
chiều. Loa phát rất ồn ào. Bạn có thích không? Tôi thấy vớ vẩn một
chút. Tốt hơn hết là một xã hội mà không có loa ở góc phố.
Theo tôi biết từ kinh nghiệm trực tiếp, cũng có những thanh niên đang
làm trong bộ máy hoặc “được nuôi dưỡng” bởi nó, hoặc có cha mẹ làm trong
nó mà có đầu óc cải cách, muốn đẩy mạnh cải cách trong sự nghiệp của
mình, mà bị hêm hẹp vì sự tổ chức của bộ máy. Không dám nói vì sẽ bị
trừng phạt. Số lượng của những người này chắc chắn không có ai nắm được
vì chưa có một nghiên cứu cụ thể. Như bạn biết, còn có những người ngoài
bộ máy mà, vì nhiều lý do khác nhau không đồng tình với việc có một chế
độ độc đảng.
Chúng ta lại chưa biết số lượng của những người này là bao nhiêu vì chưa
có ai nghiên cứu một cách khoa học. Lại còn những thanh niên chẳng bao
giờ quan tâm đến chính trị. Ở Việt Nam số này là nhiều chứ. Và còn nhiều
lý do khác có quan đến Gangnam Style và các chương trình Hàn Quốc hơn
những vấn đề xã hội, kinh tế hay chính trị của đất nước mình.
Để giải quyết vấn đề này một cách ổn thỏa và chuẩn về phương pháp, chúng
ta phải nghiên cứu vấn đề một cách khoa học. Nếu được, xin ai tạo điều
kiện cho tôi phối hợp với Viện Xã Hội Học của Viện Khoa Học Xã Hội Việt
Nam cùng thực hiện một điều tra khoa học. Ở Viện có nhiều người giỏi
chứ. Tiếc là chẳng có cách thực hiện đâu. Nghiên cứu khoa học xã hội, dù
có nhiều người tài, vẫn phải hành động với hạn chế cơ bản. Không chỉ là
GS Tương Lai về vấn đề này. Thật đáng tiếc vì nghiên cứu một cách chưa
độc lập, rất khó có thể biết điển hình của thanh niên Việt Nam, đặc biết
là về chính kiến của họ. Chúng ta biết nhiều về thanh niên Việt Nam
chứ. Nhưng về chính kiến còn là một khoảng trống.
TNNT: GS thắc mắc: “Nhưng làm thế nào, tôi tự hỏi, mà một nhà nước với
khẩu hiệu “Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” lại gắn liền với một loạt hành
vi bạo lực mà chúng ta được chứng kiến trong những ngày gần đây, như
việc bố ráp và đàn áp cả về tinh thần lẫn thể xác với những thanh niên
này” rồi tự trả lời luôn: “Chiến thuật đàn áp khốc liệt này có phải là
cách tốt nhất để giành sự tin tưởng của các quốc gia trong cộng đồng
quốc tế (trừ Trung Quốc) không?”
Tôi xin trả lời GS ngắn gọn: ở đất nước của chúng tôi không có chuyện
nhà cầm quyền đàn áp ai cả. Ai vi phạm pháp luật thì pháp luật sờ gáy
thôi ạ. Bất kỳ một quốc gia có pháp luật nào cũng thế chứ không riêng
Việt Nam. Xin GS vui lòng đưa tên tuổi của một ông thánh “yêu nước bằng
mồm” bị xộ khám ra đây, tôi sẽ chỉ cho GS thấy họ phạm pháp chỗ nào. Tôi
không hình dung được GS lại thích nghe tin ngồi lê đôi mách, tin đồn lề
đường, góc chợ hơn là truyền thông cũng như tiếp xúc với cơ quan chính
phủ.
JL: Bạn đã nghiện ma túy lâu chưa? “Ở đất nước của chúng tôi không có
chuyện nhà cầm quyền đàn áp ai cả” là một câu vô cùng nực cười. Có nghĩa
là bạn không miêu tả chính xác, hay vì nghiện ma túy hay điên cả bốn.
“Ai vi phạm pháp luật thì pháp luật sờ gáy thôi ạ” phản ánh một quan
điểm hết sức nguy hiểm và đáng buồn. Ở đây tôi lại buồn vì chỉ thấy ý
tưởng của một người không có một chút óc phê phán.
Bạn đã chia sẻ “Ai vi phạm pháp luật thì pháp luật sờ gáy thôi ạ. Bất kỳ
một quốc gia có pháp luật nào cũng thế chứ không riêng Việt Nam”. Đúng
thế, ở Liên Xô dưới thời Stalin là như vậy. Ở Kampuchea dưới thời Pol
Pot cũng vậy. Có nghĩa là pháp luật của nước nào cũng như nhau? Ở Hàn
Quốc việc thanh niên bày tò chính kiến của mình một cách ôn hòa là
chuyện bình thường. Ở Bắc Triêu Tiên việc thanh niên bày tỏ chính kiến
của mình có kết quả là cả 3 thế hệ trong nhà sẽ được đi lao động khổ sai
cả đời cũng là bình thường. Vậy bạn nghĩ sao?
Cả hai nước này như nhau thôi hả? Chính việc không khuyến khích thanh
niên Việt Nam suy nghĩ một cách độc lập, tìm hiều một cách độc lập dẫn
đến chuyện có quá nhiều thanh nhiên đã bị lừa bịp một cách hệ thống. Hy
vọng bạn thấy vấn đề trong lý luận của mình và nếu không thì đề nghị bạn
tìm hiểu thêm.
Khi bạn viết: “Xin GS vui lòng đưa tên tuổi của một ông thánh “yêu nước
bằng mồm” bị xộ khám ra đây, tôi sẽ chỉ cho GS thấy họ phạm pháp chỗ
nào” thì cảm ơn bạn, nhưng tôi không cần sự giúp đỡ của bạn. Vì nhiều
khi vấn đề ở đây không phải là vi phạm pháp luật mà chính là pháp luật
hiện hành. Đối với sự có tội củ hàng triệu người Đức thời Quốc Xã thiêu
diết vấn đề có phải là vi phạm pháp luật không? Và vấn đề không phải là
tôi thích “nghe tin đồn lề đường”. Thật sự, tôi không thích. Vấn đề là
đến bây giờ ở Việt Nam thông tin lấy được từ truyền thông cũng như các
cơ quan chính phủ nhiều khi là chưa đủ.
TNNT: GS nên nhớ để được làm GS, GS đã è cổ ra mà học hành nghiên cứu
nhiều năm, cho nên, tôi xin GS cẩn thận với những phát ngôn có tính vu
cáo người khác, mà tục ngữ Việt Nam gọi là “ ngậm máu phun người dơ mõm
mình”.
JL: Dạ, GS cảm ơn cháu. Thế nhưng, tôi có vu cáo ai? Bạn hỏi: “Giáo sư
có các bằng chứng thuyết phục nào mà phán: hệ thống pháp luật và tư pháp
Việt Nam chắc chắn sẽ chẳng cho họ một cơ hội công bằng nào, nhưng cũng
biết rằng họ có thể vạch trần thêm bộ mặt đáng xấu hổ của chính quyền
Việt Nam”. Xin hỏi: bạn có các bằng chứng thuyết phục nào là tôi sai?
Khi bạn kêu “Việt Nam chúng tôi có nhiều bác Giáo sư đẹp trai hơn giáo
sư” thì dù là chuyện có thật đó vẫn là một bình luận cực kỳ ngu xuẩn.
Khi bạn kêu “có nhiều bác Giáo sư … trán nhăn nhiều hơn giáo sư thì đã
mất béng thanh danh vì kiểu Thầy bói xem voi. Người mù xem voi mà sờ
trúng ass con voi thì anh ta phán ngay con voi thối quá. Tôi không dám
nghĩ Gs là một anh mù xem voi…” Chưa chắc. Ai nghiên cứu về Việt Nam
cũng biết rằng đây là một đất nước rất phức tạp do sự khác biệt lịch sử,
xã hội và văn hóa giữa các vùng miền. Tìm hiều về Việt Nam luôn luôn có
vấn đề “anh mù xem voi”. Nhà nước Việt Nam cũng vậy. Một số bộ phận
thối quá! (giống như một số bộ phận của nhà nước chính tôi!)
TNNT: “Đã 87 năm kể từ cái chết của Phan Chu Trinh dưới chế độ Pháp
thuộc. Ông sẽ nghĩ gì về cách hành xử của Nhà nước Việt Nam hiện nay?
Ông sẽ nghĩ gì về “Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” của Việt Nam vào năm
2013?”
Lẽ nào GS dốt sử đến mức không phân biệt nổi chính quyền Pháp thuộc và
nhà nước CHXHCN Việt Nam? Cũng có thể lắm, vì GS chỉ mới biết Việt Nam
20 năm thôi mà.
JL: Thưa bạn, nếu bạn không thấy sự giống nhau giữa hai chế độ Thực dân
Pháp và chính quyền Việt Nam hiện này đối với những quyền tự do cơ bản
thì ai là dốt? Cũng có thể lắm, vì bạn chỉ là thanh niên, nghe cái gì
cũng tưởng thật.
TNNT: Thưa GS, nói gì thì nói, GS chỉ là một ông Tây, Gs không phải
người Việt Nam và sống ở đây, xin GS đừng phán xét vớ vẩn : ”Nền độc lập
có ý nghĩa gì nếu người dân Việt Nam không được hưởng những quyền tự do
cơ bản của công dân?”
JL: Xin lỗi bạn. Tôi không “chỉ là một ông Tây” mà là một con người
thật. Tôi đã có sống ở Việt Nam nhiều năm và nếu điều kiện cho phép tôi
rất muốn sống ở Việt Nam trong tương lai. Nhưng, nếu bạn nghĩ là “Nền
độc lập có ý nghĩa gì nếu người dân Việt Nam không được hưởng những
quyền tự do cơ bản của công dân?” là câu hỏi vớ vẩn thì tôi lại rất
buồn.
TNNT: Mỗi nền văn hóa có cách sống, cách suy nghĩ riêng về nhân quyền.
Giáo sư không ăn mắm tôm được, tôi tọng mắm tôm vào mồm GS thì khác nào
tra tấn GS, nhưng dân Việt Nam chúng tôi thích ăn mắm tôm. Tôi lấy ẩm
thực ra để minh họa như thế để GS hiểu không phải khác chuẩn nhân quyền
GS tôn thờ thì Việt Nam không có nhân quyền.
JL: Ở đây bạn lại hoàn toàn sai. Vấn đề không phải là văn hóa mà là chế
độ chính trị. Hàn Quốc và Đài Loan có khác gì nhiều so với văn hóa của
Việt Nam? Thật sự không ăn mắm tôm nhưng đã ăn (dù vừa ăn vừa khóc) thịt
cầy, đã ăn tiết canh, đã ăn thắng cố. Nếu bị bỏ trong tù, đánh đập,
thậm chí “ăn” tử hình chỉ vì thể hiện những ý tưởng về dân chủ thì vấn
đề không phải là văn hóa. Có những hành vi man rợ ở bất cứ bối cảnh nào
bạn ạ. Và nếu không chấp nhận điều đó thì bạn có những giá trị văn hóa
thật lạ.
Khi bạn khẳng định “Nhân quyền ở một nước là phải làm dân nước đó hạnh
phúc chứ không phải để hài lòng một ông Tây bên kia địa cầu” thì lại
hoàn toàn sai. Nhân quyền là những quyền quốc tế và theo tôi biết Việt
Nam đã ký Tuyên ngôn nhân quyền LHQ. Vài trò của Nhân quyền chính là bảo
vệ quyền con người khỏi sự chuyên quyền (arbitrary power).
TNNT: Cuối cùng bạn đã chia sẻ: “Ở góc độ một người dân, tôi không thấy
mình bị đàn áp hay xâm phạm nhân quyền. Tôi sinh ra được làm người và có
những quyền như hiến pháp nước tôi công nhận cũng như trong tuyên ngôn
độc lập. Tôi thấy người dân Việt Nam may mắn sống trong hòa bình ổn
định, đất nước tôi bình yên, tôi yên tâm học hành, kiếm sống. Nếu GS là
một người có trái tim bao dung như đức Chúa, từ bi như đức Phật, xin GS
vui lòng qua Libya, Syria, Afghanistan, Iraq, Ai Cập… mà giúp nhân dân
các nước ấy đi ạ”.
JL: Tôi cảm ơn bạn và hy vọng khi tôi đến Việt Nam trong những tháng tới
chúng ta có thể gặp nhau, trao đổi một cách công khai. Ở góc độ một
người dân, có thể bạn không thấy mình bị đàn áp hay xâm phạm. Điều đó
không bất ngờ vì hình như bạn cứ nghĩ như trên thì sẽ có nhiều cơ hội ở
Việt Nam.
Thế nhưng cũng có nhiều người khác có kinh nghiệm kách. Bạn muốn biết
mình có quyền như hiến pháp công nhận thì xin bạn thành lập một tờ báo
độc lập, thể hiện một chính kiến khác so với đường lối của ĐCS, hoặc gặp
gỡ một số bạn và bàn về những vấn đề chính trị từ một góc độ khác. Oh
quên, bạn không có đầu óc độc lập. Tiếc quá!
Khi bạn chia sẻ “Tôi thấy người dân Việt Nam sống trong hòa bình ổn
định, đất nước tôi bình yên thì” ai ủng hộ Viêt Nam đều muốn như vậy.
Câu hỏi không phải là sống trong hòa bình ổn định hay không, vấn đề
không phải là có trật tự xã hội hay không. Vấn đề là có một trật tự xã
hội như thế nào bạn ạ.
Chân thành,
Jonathan London
(Blog Jonathan London)
Hoàng Ngọc Diệp - Một vài suy gẫm từ bài báo của Song Chi
Tính dân chủ để bắt đầu thực hiện bất kỳ một điều gì đó vì mục
tiêu tạo một xã hội dân chủ - chứ không phải là dân chủ trá hình - là
điều cực kỳ quan trọng. Chính vì có nhiều cách nhìn, quan điểm, đánh giá
khác nhau mới mang lại những sự đồng cảm và thỏa thuận chung được.
-----
-----
Tuy
có những người chống lại lời kêu gọi của ông Đằng vì sự nghi ngờ sẵn có
trong lòng họ, và điều này cũng vẫn cứ có giá trị bởi lẽ ông ta vẫn
chưa minh bạch vị thế của ông ta trong suốt quá trình làm đảng viên cao
cấp và nhất là làm một trong những người lãnh đạo MTTQ, thì vẫn có những
người chống lại lời kêu gọi của ông ta vì những lý do khác chứ không hề
vì sự nghi ngờ như Song Chi viết trong bài báo đăng trên Người Việt.
Cá nhân tôi thì lại nhìn về cái gốc rễ của "Dân Chủ - Xã Hội" từ đâu ra cũng như cách thức ông Đằng tuyên truyền và kêu gọi.
Nếu
chịu khó một chút thì thấy rõ "Dân Chủ - Xã Hội" bắt nguồn từ những lập
luận chính từ đảng CSVN nhằm để tiếp tục bảo vệ vị thế của đảng CSVN có
từ 10 năm qua. Và vì vậy, tại sao ông Đằng lại sử dụng chính nó mà
trong khi đó còn có thể có bao nhiêu danh xưng khác không xuất phát từ
đảng CSVN?
Song song, với cách tuyên truyền "cả vú lấp
miệng em" của đảng CSVN đã sử dụng bao nhiêu năm qua, thì ông Đằng lại
tiếp tục sử dụng? Không lẽ chống lại sự láo khoét bằng chính... những
phương pháp láo khoét đó?
Mặt khác, khi Song Chi đưa ra
kinh nghiệm của bà Aung San Suu Kyi để so sánh với trường hợp của ông
Đằng là vô cùng khập khiễng, vì bà Aung San Suu Kyi đấu tranh đòi sự
bình đẳng trong thể chế chính trị trước, và từ đầu, cái tổ chức Liên
Minh Quốc Gia Vì Dân Chủ (NLD) không phải là 1 cái đảng, nhất là 1 cái
đảng mà từ danh xưng đến cương lĩnh được sinh ra từ đảng cầm quyền độc
tài hiện hữu!
-----
Nếu chúng ta nhìn
kỹ hơn, thì vế quan trọng nhất để tạo cơ sở cho đa đảng, đa nguyên thì
không phải chuyện hô hào tham gia vào một cái đảng với danh xưng "Dân
Chủ - Xã Hội", mà lại là sự tước bỏ điều 4 và những quy định bảo vệ đảng
CSVN và vị thế độc tôn của nó cũng như tước bỏ sức mạnh của MTTQ. Khi
những quy định pháp lý này chính thức biến mất, thì khi đó đảng nào đi
nữa, ngay cả các đảng mà đối với đảng CSVN là "không đội trời chung" như
Việt Nam Quốc Dân Đảng, hay đảng Đại Việt, cũng đều có cơ hội ngang với
tất cả những đảng phái khác.
Từ đó, các câu hỏi:
- Tại sao mọi thành phần của xã hội trong nước và ở nước ngoài không tập trung để loại bỏ những quy định luật pháp bảo vệ sự độc quyền của đảng CSVN trước?
- Sao lại chọn con đường lùa tất cả mọi thành phần chống đối độc tài CSVN vào chỗ phải ủng hộ 1 đảng phái nhằm xóa bỏ những điều cần xóa bỏ?
Tới đây, hy vọng Song Chi cũng như anh em bắt đầu thấy đâu là sự lựa chọn tốt hơn, hợp tình và hợp lý hơn rồi.
Nhưng cứ cho là có một số người cứ nhất định cho là "Trên con đường dài đấu tranh đòi lại tự do dân chủ, đoàn kết là điều quan trọng trước tiên. Bất cứ ai chỉ cần nhận ra hoặc không hài lòng với đảng cộng sản, với chế độ, muốn thay đổi, là đủ để cùng chí hướng." để cứ đi chọn con đường vòng vèo tạo ra 1 đảng, chứ không phải là liên minh để chống sự độc tài của CSVN, thì câu hỏi tiếp theo sẽ phải là:
Tại sao tôi phải đi ủng hộ một cái đảng với nền tảng và danh xưng được tạo lập bởi chính đảng CSVN, và được dẫn đầu bởi chính một cựu lãnh đạo của MTTQ nhằm để "đối trọng" và "hợp tác" với đảng CSVN? Điều gì có thể cho tôi thấy đây không là một trò mèo "hòa hợp, hòa giải" để tạo ra một "liên minh dân chủ giả hiệu" đây?
Tại sao không là một Liên Minh của nhiều tổ chức, nhiều đảng phái, nhiều tầng lớp của xã hội mình như là một tiếng nói chung, một sức mạnh chung bao gồm mọi yêu cầu từ nhiều lĩnh vực khác nhau chứ không chỉ là một tổ chức thuần chính trị để tạo sức ép thay đổi từ độc tài đến dân chủ tại VN mình?
- Tại sao mọi thành phần của xã hội trong nước và ở nước ngoài không tập trung để loại bỏ những quy định luật pháp bảo vệ sự độc quyền của đảng CSVN trước?
- Sao lại chọn con đường lùa tất cả mọi thành phần chống đối độc tài CSVN vào chỗ phải ủng hộ 1 đảng phái nhằm xóa bỏ những điều cần xóa bỏ?
Tới đây, hy vọng Song Chi cũng như anh em bắt đầu thấy đâu là sự lựa chọn tốt hơn, hợp tình và hợp lý hơn rồi.
Nhưng cứ cho là có một số người cứ nhất định cho là "Trên con đường dài đấu tranh đòi lại tự do dân chủ, đoàn kết là điều quan trọng trước tiên. Bất cứ ai chỉ cần nhận ra hoặc không hài lòng với đảng cộng sản, với chế độ, muốn thay đổi, là đủ để cùng chí hướng." để cứ đi chọn con đường vòng vèo tạo ra 1 đảng, chứ không phải là liên minh để chống sự độc tài của CSVN, thì câu hỏi tiếp theo sẽ phải là:
Tại sao tôi phải đi ủng hộ một cái đảng với nền tảng và danh xưng được tạo lập bởi chính đảng CSVN, và được dẫn đầu bởi chính một cựu lãnh đạo của MTTQ nhằm để "đối trọng" và "hợp tác" với đảng CSVN? Điều gì có thể cho tôi thấy đây không là một trò mèo "hòa hợp, hòa giải" để tạo ra một "liên minh dân chủ giả hiệu" đây?
Tại sao không là một Liên Minh của nhiều tổ chức, nhiều đảng phái, nhiều tầng lớp của xã hội mình như là một tiếng nói chung, một sức mạnh chung bao gồm mọi yêu cầu từ nhiều lĩnh vực khác nhau chứ không chỉ là một tổ chức thuần chính trị để tạo sức ép thay đổi từ độc tài đến dân chủ tại VN mình?
Hoàng Ngọc Diệp
(FB Hoàng Ngọc Diệp)
Trần Kinh Nghị - Vì sao càng học tập tấm gương Bác Hồ, đạo đức càng yếu kém?
Đó là câu hỏi vấn vương trong đầu nhiều người Việt Nam nhưng ít ai nói
ra mà thôi. Với những phong trào rầm rộ và rất nhiều đề tài nghiên cứu
tốn kém, năm nào cũng diễn ra những đợt vận động học tập tấm gương đạo
đức của Bác Hồ. Việc học thì nhiều, nhưng kết quả thế nào thì có lẽ chưa
có báo cáo nào nêu lên một cách toàn diện và thật sự khách quan. Tuy
vậy, cứ nhìn vào tình trạng đạo đức xã hội ngày càng xuống cấp, tệ nạn
tham nhũng ngày càng nghiêm trọng, quan chức ngày càng quan liêu, độc
đoán và tham quyền cố vị trong khi bộ máy hành chính ngày một phình to,
thủ tục hành chính ngày càng rườm rà... ta sẽ thấy một sự tương phản quá
rõ rệt giữa mục đích và kết quả.
Một trong những biểu hiện của tình trạng nói trên là việc ban hành những
văn bản hành chính sai luật, ví dụ gần đây có việc cấm xe lưu hành theo
biển số chẵn/lẻ; ưu tiên các Mẹ Anh Hùng thi đại học; và cấm chụp hình
CSGT. Và đó là những vụ tai tiếng liên tiếp xảy ra trong khâu quản lý
vắc-xin dành cho trẻ sơ sinh và vụ "nhân bản" giấy xét nghiệm máu cho
thấy tình trạng chạm đáy của cái gọi là "y đức".
Bất cứ người Việt Nam nào dù nhẹ dạ cả tin cũng không thể tin rằng những
kẻ từng gây ra cuộc khủng hoảng Vinashin đã thật lòng hối cải khi mà
cho đến nay hàng trăm con tàu của nó vẫn nằm hoang phế tai các bến cảng
trong và ngoài nước (Xem ảnh bên). Và những ai còn chút lòng trắc ẩn sẽ
không khỏi băn khoăn tại sao tình trạng buôn lậu và lừa đảo xuyên biên
giới có thể lặp đi lặp lại trong sự bất lực của các cơ quan chức năng.
Lại càng khó hiểu vì sao những con "tàu lạ" có thể ngang nhiên hút trộm
cát trong vùng biển Quảng Bình nhiều năm nay mà không bị chính quyền
phát hiện và ngăn chặn. Vụ Dự án Cầu Nhật Tân chậm giải phóng mặt bằng
bị nhà thầu Nhật Bản phạt hơn 155 tỷ đồng là điều không lạ, nhưng việc
Lãnh đạo Hà Nội chi tiền ngân sách để nộp phạt là điều không thể chấp
nhận.
Đó là chưa nói về tình trạng "vô cảm" đang lan tràn trong hệ thống công
quyền cũng như trong đời sống xã hội nói chung dẫn đến nhiều thua thiệt
cho đất nước trong các mối quan hệ quốc tế vô cùng nhậy bén ngày nay.
Xin nêu một ví dụ: Không rõ vì yếu kém nghề nghiệp hay ý thức chính trị
khi những cán bộ làm công tác tuyên truyền lại đi "sao chép" tranh áp
phích của Trung Quốc để quảng bá về đạo đức Bác Hồ (Hình bên cạnh là một
trong nhiều "tác phẩm" như thế).
Vẫn biết giáo dục đạo đức công dân là việc làm không thể thiếu trong một
xã hội văn minh, và điều này không chỉ Việt Nam mà các nước trên thế
giới đều làm. Nhưng cách làm thì khác nhau rất nhiều đấy. Người Ấn Độ dù
ngưỡng mộ đạo đức của Mahatma Gandhi (cùng thời với Bác Hồ) nhưng họ
không phát động phong trào toàn dân noi theo, mà chỉ đơn giản gọi ông là
Thánh. Ngoại trừ một vài trường hợp cá biệt, hiếm thấy quốc gia nào
trên thế giới lấy tiêu chuẩn đạo đức và tác phong của một người để làm
chuẩn mực cho mọi người. Những vĩ nhân đã quá cố thường được người đời
sau tôn kính với lòng ngưỡng mộ tự nhiên vốn có.
Mặt khác, theo quy luât, việc học tập phải đi từ thấp lên cao, từ dễ đến
khó, học điều cụ thể và học từ người thực, việc thực. Nếu trong thời kỳ
đấu tranh giải phóng dân tộc nhân dân noi gương Bác Hồ thực hành đoàn
kết, tiết kiệm... thì thời nay nhân dân sẽ nhìn vào tấm gương của các vị
lãnh đạo đương chức để noi theo mới đúng. Do đó, trước hết chính những
người lãnh đạo quốc gia phải trau dồi đạo đức và tư cách để có đủ uy tín
và nêu gương trước quốc dân đồng bào; cán bộ lãnh đạo cấp nào phải xứng
tầm cấp đó. Làm được như vậy sẽ hiệu quả gấp vạn lần so với việc ra
nghị quyết cho toàn dân học tập tấm gương Bác Hồ.
Nhưng thực tế ở Việt Nam thời gian qua không diễn ra theo quy luật thông
thường. Có nhiều ý kiến cho rằng vì giới lãnh đạo hiện tại không đủ tư
cách và uy tin để nêu gương sáng nên phải sử dụng tấm gương phản chiếu
của Bác Hồ. Nhưng tôi thiên về hướng lý do giới lãnh đạo hiện nay lựa
chọn thái độ khiêm nhường trước thần tượng Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, bất
luận vì lý do nào, điều cần thiết là không nên kéo dài tình trạng hẫng
hụt vai trò lãnh tụ với đầy đủ tư cách và uy tín mà một quốc gia cần có.
Sự kéo dài vai trò tấm gương đạo đức Bác Hồ cũng đồng nghĩa với sự từ
chối vai trò gương mẫu của người lãnh tụ đương quyền và làm lu mờ tránh
nhiệm của lãnh tụ trước dân chúng. Và điều này vô hình chung tạo điều
kiện cho các cấp dưới che đậy những việc làm sai trái của bản thân và
đơn vị họ. Đó cũng là một nghịch lý trong chính trường Việt Nam ngày
nay.
Sẽ hợp lý hơn nếu việc học tập tấm gương Bác Hồ được hiểu theo một cách
cụ thể và đơn giản như sau. Sinh thời Bác Hồ mỗi khi kêu gọi nhân dân
làm gì đều tự mình làm trước để nêu gương. Ví dụ trong thời kỳ nạn đói
năm 1945 mỗi ngày Bác tự tay bớt một nắm gạo từ khẩu phần ăn của mình bỏ
vào "hũ gạo kháng chiến". Trong chiến dịch "chống giặc dốt", Bác đích
thân dạy học cho chiến sĩ và đồng bào. Bác xuống đồng xắn quần tưới nước
cùng nông dân chống hạn hán. Mục đích trồng cây của Bác là để chống
hoang hóa đất đai và Bác tự tay trồng cây trên những đồi trọc và trồng
cây ăn qủa trong vườn. Nhưng các vị lãnh đạo sau này toàn trồng cây ở
công viên hoặc đình chùa và những địa danh hoành tráng và không quên ghi
tên đánh dấu để lại cho đời sau! Đó là sự khác nhau giữa thật và giả
xung quanh việc "học tập tấm gương đạo đức Bác Hồ". Do bản thân cần kiệm
liêm chính, Hồ Chủ Tịch đã có thể xử nghiêm minh nhất có thể vụ tham
nhũng Trần Dụ Châu ngay trong thời kỳ kháng chiến. Nhưng thời nay, hạng
người như Trần Dụ Châu nhan nhản khắp nơi, hỏi có mấy kẻ bị kết án
nghiêm minh hay nhiều trường hợp còn được vinh danh và thăng quan tiến
chức (?).
Cuối cùng, có lẽ nên thấy rằng xã hội Việt Nam ngày nay có ít nhất 3 thế
hệ sinh ra sau thời Cụ Hồ, tức là chỉ còn một số ít người có thể hiểu
đúng thế nào là "đạo đức Bác Hồ", còn lại đều chỉ nghe kể lại hoặc diễn
giải một cách chủ quan không hoàn toàn chính xác. Có trường hợp thanh
thiếu niên thậm chí thắc mắc ngây ngô tại sao một người tốt như Bác mà
nghiện thuốc lá (!). Nói cách khác, nên chăng đã đến lúc cần thay đổi
cách tư duy và biện pháp hành động liên quan việc học tập tấm gương đạo
đức của Bác Hồ, trước hết nên thôi coi đó như một chủ trương và một
phong trào; mà hãy để đạo đức của Người tự nó phát huy theo quy luật
"hữu xạ tự nhiên hương". Âu đó cũng là việc cần thiết để bảo tồn hình
ảnh tốt đẹp của Người trong lòng dân tộc. Đó cũng là cách để có thêm
nhiều tấm gương sáng hơn nữa góp phần đưa dân tộc ta sớm thoát khỏi lạc
hậu, nghèo hèn ./.
Trần Kinh Nghị(Blog Bách Việt)
Hồ Bạch Thảo - Xét về phương diện lịch sử, nghĩ về một thế ứng xử ngoại giao hiện nay của đất nước
Có thuyết cho rằng Việt Nam nên đứng trung lập, không liên kết với phe
nào, để khỏi bị ràng buộc. Mới nghe qua cũng thuận tai, nhưng vị trí
Việt Nam tại vùng nhạy cảm, nằm giữa hai thế lực đối nghịch, liệu có thể
đứng giữa theo kiểu xiếc đu dây, mãi được hay không?
Kinh nghiệm Campuchia vào hậu bán thế kỷ 20, ông Hoàng Sihanouk tự hào về chính sách trung lập để khỏi sa chiến tranh.
Nhưng thời cuộc đưa đẩy, qua cuộc đảo chánh của Lon Nol vào năm 1970, khiến ông Hoàng mất ngôi. Rồi từ Bắc Kinh [Beijing, Trung Quốc] trở về nước hô hào ủng hộ Khmer đỏ, chẳng bao lâu phải chạy sang Bình Nhưỡng [Pyongyang, Triều Tiên] sống lưu vong, trong khi đó Khmer đỏ làm cuộc tàn sát lớn, giết đến khoảng 1/5 dân số Campuchia!
Một cường quốc như nước Mỹ, cũng không muốn có thêm một lần tổn thất như đã xẩy ra tại châu Âu trong Thế chiến lần thứ nhất, nên cố hết sức tránh né không dấn thân vào Thế chiến thứ hai. Nhưng rồi bị Nhật Bản ném bom Trân Châu Cảng [Pearl Habor] vào tháng 12/1941, nên đành phải lao vào cuộc chiến, với tổn thất gần nửa triệu người.
Xét vậy, qua thực tế không ai để cho Việt Nam được yên ỗn đứng giữa mãi, cần phải chọn một thế lực để liên kết; vậy nên chọn Trung Quốc hay Mỹ?
Có người viện dẫn câu tục ngữ “Môi hở răng lạnh” để chọn nước gần; xét ra ý nghĩa câu tục ngữ này chỉ có tác dụng trong trường hợp hai nước lân bang thực sự là đồng minh, như làn môi mềm sẵn sàng che chở cho hàm răng trong cùng một thân thể; nhưng điều thông thường xẩy ra cho mọi người là răng thường cắn phải môi đau điếng!
Hãy trưng bằng cớ lịch sử từ Trung Quốc đến Việt Nam, để chứng minh mối hại của các nước lân bang:
( Quê choa lược bỏ phần cứ liệu lịch sử vì dài quá, vả, nhiều người cũng đã biết rồi.)
Qua các sử liệu vừa trình bày chứng minh rằng nước sát nách có mối đe dọa lớn hơn nước xa. Chẳng phải nước gần độc ác hơn, nguyên nhân chính do bởi ba yếu tố: thời, thế, cơ đun đẩy. Thật vậy, một khi không gian gần thì chiếm được nhiều thời cơ, thế lực mạnh yếu tương phản, dễ sinh ra chiếm đoạt.
Nay đến lượt trực tiếp phân tích, giữa Mỹ và Trung Quốc, nên kết thân với nước nào?
Bàn về nước Mỹ, đất rộng, tài nguyên giàu có, từ trước đến nay không có truyền thống chiếm đất làm thuộc địa; ngoại trừ một vài đảo quốc có thể làm căn cứ quân sự như Phi Luật Tân, Guam vv…Trên 150 năm về trước, Ngụy Nguyên, Học giả kiệt xuất Trung Quốc trong tác phẩm đồ sộ Hải Quốc Đồ Chí đã nhận xét về chế độ dân chủ tại Mỹ, với lời như sau: “Chương trình [hiến pháp] của nước Mỹ đời qua đời không có mối tệ…. 27 bộ [tiểu bang] (2) cộng cử một đại Tù trưởng [Tổng thống]cứ 4 năm thì thay đổi; quan chức tuy thay nhưng lòng người vui vẻ một dạ….Nghị sự, tố tụng, tuyển quan, cử hiền tài, đề bạt từ dưới lên; cứ dân chấp nhận là được, dân phủ nhận thì bỏ…Lại vừa giàu và mạnh nhưng không ăn hiếp nước nhỏ, không quen thói cú vọ với Trung Quốc, vì nghĩa phẫn giận, tình nguyện ra tay”.
Hiện nay nước Mỹ là cường quốc với nền kinh tế đứng vào bực nhất thế giới, xuất cảng sang Việt Nam những sản phẩm kỹ thuật cao mà Việt Nam cần, ngược lại Việt Nam có thể nhập cảng vào Mỹ các hàng thủ công, chế biến, hoặc thủy sản; nói tóm lại sự trao đổi hai bên đều có lợi.
Về quân sự và chính trị, Mỹ hiện nay đang hướng về châu Á, cùng với các nước Đông Nam Á dựng lá chắn, ngăn chặn thế lực Trung Quốc lấn xuống phương nam và chiếm biển Đông thành ao nhà. Việc làm của Mỹ vô hình trung thuận với hoài bảo ngàn năm của Việt Nam “Nam quốc sơn hà Nam đế cư.”
Nói về Trung Quốc, qua những dẫn chứng đã đề cập ở trên, chứng tỏ nước này là mối đe dọa truyền kiếp của Việt Nam. Hiện nay Trung Quốc trên đà phát triển, cần nhiều tại nguyên; kho tàng dầu mỏ to lớn tại biển Đông khiến họ thèm nhỏ dãi, nên nhắm mắt không cần biết đến sự phải trái, quyết chiếm cho bằng được.
Về mặt kinh tế Trung Quốc xuất cảng những hàng mà trong nước Việt Nam có thể sản xuất được; nên Trung Quốc xuất cảng sang nhiều bao nhiêu, thì kinh tế Việt Nam càng kiệt quệ bấy nhiêu. Ngược lại hàng Việt Nam không bán được tại Trung Quốc, nên số lượng nhập siêu rất lớn. Không nói đến việc người Trung Quốc có truyền thống di cư sinh sống khắp thế giới, Việt Nam là nước sát nách, lại được chính quyền Trung Quốc cổ võ, nên số lượng nhập cư càng đông; lúc bình thường thì khống chế nền kinh tế bản quốc, lúc hữu sự là đạo quân thứ năm, không thể không cảnh giác.
Xét về lịch sử , các triều đại Lê Trịnh, Tây Sơn, Nguyễn tại Việt Nam tuy có bất đồng , từng giao tranh trên chiến trường; nhưng về việc đấu tranh dành lại phần đất bị mất bởi Trung Quốc, thì không ai bảo ai, mọi triều đại, mọi thành phần đều nhất trí. Vậy bất cứ chính quyền nào tồn tại ở Việt Nam cũng không thể làm ngược lại truyền thống đó
Kinh nghiệm Campuchia vào hậu bán thế kỷ 20, ông Hoàng Sihanouk tự hào về chính sách trung lập để khỏi sa chiến tranh.
Nhưng thời cuộc đưa đẩy, qua cuộc đảo chánh của Lon Nol vào năm 1970, khiến ông Hoàng mất ngôi. Rồi từ Bắc Kinh [Beijing, Trung Quốc] trở về nước hô hào ủng hộ Khmer đỏ, chẳng bao lâu phải chạy sang Bình Nhưỡng [Pyongyang, Triều Tiên] sống lưu vong, trong khi đó Khmer đỏ làm cuộc tàn sát lớn, giết đến khoảng 1/5 dân số Campuchia!
Một cường quốc như nước Mỹ, cũng không muốn có thêm một lần tổn thất như đã xẩy ra tại châu Âu trong Thế chiến lần thứ nhất, nên cố hết sức tránh né không dấn thân vào Thế chiến thứ hai. Nhưng rồi bị Nhật Bản ném bom Trân Châu Cảng [Pearl Habor] vào tháng 12/1941, nên đành phải lao vào cuộc chiến, với tổn thất gần nửa triệu người.
Xét vậy, qua thực tế không ai để cho Việt Nam được yên ỗn đứng giữa mãi, cần phải chọn một thế lực để liên kết; vậy nên chọn Trung Quốc hay Mỹ?
Có người viện dẫn câu tục ngữ “Môi hở răng lạnh” để chọn nước gần; xét ra ý nghĩa câu tục ngữ này chỉ có tác dụng trong trường hợp hai nước lân bang thực sự là đồng minh, như làn môi mềm sẵn sàng che chở cho hàm răng trong cùng một thân thể; nhưng điều thông thường xẩy ra cho mọi người là răng thường cắn phải môi đau điếng!
Hãy trưng bằng cớ lịch sử từ Trung Quốc đến Việt Nam, để chứng minh mối hại của các nước lân bang:
( Quê choa lược bỏ phần cứ liệu lịch sử vì dài quá, vả, nhiều người cũng đã biết rồi.)
Qua các sử liệu vừa trình bày chứng minh rằng nước sát nách có mối đe dọa lớn hơn nước xa. Chẳng phải nước gần độc ác hơn, nguyên nhân chính do bởi ba yếu tố: thời, thế, cơ đun đẩy. Thật vậy, một khi không gian gần thì chiếm được nhiều thời cơ, thế lực mạnh yếu tương phản, dễ sinh ra chiếm đoạt.
Nay đến lượt trực tiếp phân tích, giữa Mỹ và Trung Quốc, nên kết thân với nước nào?
Bàn về nước Mỹ, đất rộng, tài nguyên giàu có, từ trước đến nay không có truyền thống chiếm đất làm thuộc địa; ngoại trừ một vài đảo quốc có thể làm căn cứ quân sự như Phi Luật Tân, Guam vv…Trên 150 năm về trước, Ngụy Nguyên, Học giả kiệt xuất Trung Quốc trong tác phẩm đồ sộ Hải Quốc Đồ Chí đã nhận xét về chế độ dân chủ tại Mỹ, với lời như sau: “Chương trình [hiến pháp] của nước Mỹ đời qua đời không có mối tệ…. 27 bộ [tiểu bang] (2) cộng cử một đại Tù trưởng [Tổng thống]cứ 4 năm thì thay đổi; quan chức tuy thay nhưng lòng người vui vẻ một dạ….Nghị sự, tố tụng, tuyển quan, cử hiền tài, đề bạt từ dưới lên; cứ dân chấp nhận là được, dân phủ nhận thì bỏ…Lại vừa giàu và mạnh nhưng không ăn hiếp nước nhỏ, không quen thói cú vọ với Trung Quốc, vì nghĩa phẫn giận, tình nguyện ra tay”.
Hiện nay nước Mỹ là cường quốc với nền kinh tế đứng vào bực nhất thế giới, xuất cảng sang Việt Nam những sản phẩm kỹ thuật cao mà Việt Nam cần, ngược lại Việt Nam có thể nhập cảng vào Mỹ các hàng thủ công, chế biến, hoặc thủy sản; nói tóm lại sự trao đổi hai bên đều có lợi.
Về quân sự và chính trị, Mỹ hiện nay đang hướng về châu Á, cùng với các nước Đông Nam Á dựng lá chắn, ngăn chặn thế lực Trung Quốc lấn xuống phương nam và chiếm biển Đông thành ao nhà. Việc làm của Mỹ vô hình trung thuận với hoài bảo ngàn năm của Việt Nam “Nam quốc sơn hà Nam đế cư.”
Nói về Trung Quốc, qua những dẫn chứng đã đề cập ở trên, chứng tỏ nước này là mối đe dọa truyền kiếp của Việt Nam. Hiện nay Trung Quốc trên đà phát triển, cần nhiều tại nguyên; kho tàng dầu mỏ to lớn tại biển Đông khiến họ thèm nhỏ dãi, nên nhắm mắt không cần biết đến sự phải trái, quyết chiếm cho bằng được.
Về mặt kinh tế Trung Quốc xuất cảng những hàng mà trong nước Việt Nam có thể sản xuất được; nên Trung Quốc xuất cảng sang nhiều bao nhiêu, thì kinh tế Việt Nam càng kiệt quệ bấy nhiêu. Ngược lại hàng Việt Nam không bán được tại Trung Quốc, nên số lượng nhập siêu rất lớn. Không nói đến việc người Trung Quốc có truyền thống di cư sinh sống khắp thế giới, Việt Nam là nước sát nách, lại được chính quyền Trung Quốc cổ võ, nên số lượng nhập cư càng đông; lúc bình thường thì khống chế nền kinh tế bản quốc, lúc hữu sự là đạo quân thứ năm, không thể không cảnh giác.
Xét về lịch sử , các triều đại Lê Trịnh, Tây Sơn, Nguyễn tại Việt Nam tuy có bất đồng , từng giao tranh trên chiến trường; nhưng về việc đấu tranh dành lại phần đất bị mất bởi Trung Quốc, thì không ai bảo ai, mọi triều đại, mọi thành phần đều nhất trí. Vậy bất cứ chính quyền nào tồn tại ở Việt Nam cũng không thể làm ngược lại truyền thống đó
Chủ tịch Trương Tấn Sang thăm Hoa Kỳ [2013 |
Hồ Bạch Thảo
...............................
Chú thích:
- Mã Quan: nay là cảng Hạ Quan, thuộc huyện Sơn Khẩu, Nhật Bản.
- 27 bộ: bộ chỉ tiểu bang, thời đó nước Mỹ mới có 27 tiểu bang.
- Hợp Tung: thời Chiến Quốc Tô Tần thuyết các nước Yên, Triệu, Hàn, Nguỵ, Tề, Sở hợp lại để khống chế Tần gọi là Hợp Tung; vì nam đến bắc là tung.
- Liên Hoành: thời Chiến Quốc Trương Nghi liên hợp 6 nước theo Tần gọi là Liên Hoành. Vì đất Tần nằm phía tây Trung Quốc, 6 nước tại vùng Sơn Đông, gộp lại theo hướng đông tây tức hoành.
Đảng viên thứ thiệt và đảng viên dởm
Nhà văn Vân Thảo (thứ 3 từ phải sang) |
Lời dẫn của nhà văn Thùy Linh: Khi còn làm việc, TL có một cộng tác
viên lão thành là nhà văn quân đội, đại tá Vân Thảo. Mỗi khi có đề tài
khó là nhờ đến ông. Hai chú cháu có sự hợp tác ăn ý cuối cùng trước khi
TL rời khỏi nơi làm việc đã gắn bó 17 năm là kịch bản phim truyền hình
“Bí thư tỉnh ủy” kể chuyện bác Kim Ngọc làm khoán hộ giúp dân thoát đói
và bị kỉ luật vì làm sai đường lối. Hơn 70 tuổi mà ông vẫn phi xe máy
lặn lội xuống các xã, thôn làng để tìm tư liệu…
Bác Vân Thảo vốn hiền lành, nhỏ nhẹ, luôn nép mình nhưng tư duy sâu,
đa chiều, điềm đạm, và hơn hết là người viết có trách nhiệm. Gần đây gặp
bác, thấy bác trăn trở nhiều, buồn nhiều, muốn chia sẻ nhiều…Giờ thì
bác gửi bài tâm sự này. Đọc xong thấy là những gì bác nói cũng không có
gì mới. Nhưng cái chú ý là càng ngày càng có nhiều những đảng viên lão
thành, trong sáng như bác đang vỡ mộng...Liệu những đảng viên như thế
này có dám chuyển hẳn sang một đảng phái khác như ông Lê Hiếu Đằng đã
đưa ra bàn thảo hay không? Đã tới lúc mỗi người, dù già hay trẻ, đều
phải tự lựa chọn cho mình một thái độ sống, một con đường, một lối đi
rành rọt, chứ không thể u u minh minh được nữa…Chính thái độ đúng đắn,
chân thành, công khai của chúng ta sẽ quyết định tương lai của đất nước.
Hy vọng có thêm nhiều người thức tỉnh như bác Vân Thảo...Và cần một
lãnh tụ dũng cảm như bác Kim Ngọc, không chỉ liêm chính và còn dám đi
ngược chiều gió, may ra công cuộc chuyển giao sang xã hội mới thành công
chăng?
Bài viết của nhà văn Vân Thảo
Công bằng mà nói đảng Cộng sản Việt Nam có công lãnh đạo hai cuộc kháng
chiến chống thực dân Pháp và xâm lược Mỹ để giải phóng dân tộc và cuộc
chiến tranh chống bọn bành trướng Trung Quốc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ
của Tổ quốc. Hàng chục vạn đảng viên đã ngã xuống trong ba cuộc chiến
tranh này. Nếu phủ nhận điều này sẽ tủi thân cho họ vô cùng. Đồng thời
cũng tủi thân cho hàng vạn đảng viên đang sống và nổ lực đấu tranh chống
sự suy thoái của đảng cộng sản, hàng ngày gắn bó với nhân dân, lo cho
dân đúng nghĩa với một đảng viên chân chính, nói cách khác là đảng viên
thứ thiệt.
Bí thư Kim Ngọc thử bừa vì bị thách đố (Ảnh phim) |
Trong những năm qua sự xuống cấp của đảng cộng sản do bảo thủ, giáo
điều, ôm khư khư thứ luận thuyết mà ngay trên quê hương sản sinh ra nó
người ta cũng ngấy đến tận cổ. Một bộ phận khá lớn trong đảng thoái hóa
biến chất trong lối sống, thiếu dân chủ và đàn áp tư tưởng của nhân dân,
đặc biệt quốc nạn tham những tràn lan từ chõm đầu cho đến tận móng chân
đã xóa hẳn niềm tin của dân đối với đảng. Có lẽ đảng không dám thừa
nhận điều này hoặc đang tự huyễn hoặc mình là dân vẫn còn tin tưởng
đảng. Nếu đảng cộng sản dũng cảm làm một cuộc điều tra xã hội học với
câu hỏi: Anh chị, ông bà, các em có còn tin đảng nữa không? Chắc đảng sẽ
nhận được câu trả lời chính xác dân còn tin đảng hay không. Và giá một
vài vị trong Bộ chính trị đi đâu cũng đừng tiền hô hậu ủng, khẩu hiệu
chào mừng mà cải trang thành dân thường vi hành như vua Khang Hy, Càn
Long, chịu khó ngồi lê la trong các quán nước chè hay cà phê trên lề
đường hoặc cùng đi bộ với bà con trong công viên, thủ thỉ chuyện trò với
mấy anh xe ôm ngồi đợi khách bên đường, ngủ một đêm trong quán trọ…chắc
chắn bộ chính trị sẽ nắm chắc một trăm phần trăm lòng dân tin vào đảng
còn độ bao nhiêu phần trăm chứ xin đừng ngồi một chỗ nghe cấp dưới báo
cáo lên. Bởi vì chúng ta đã có “truyền thống“ báo cáo láo nổi tiếng thế
giới rồi. Khi hiểu rõ được dân còn tin đảng bao nhiêu phần trăm chắc
chắn đảng sẽ cảnh tỉnh tìm về với nhân dân, với dân tôc. Khôi phục lại
niềm tin trong lòng nhân dân như nó từng có trước đây.
Do đảng “tự diễn biến“ theo chiều hướng xấu nên dân không còn tin vào đảng hay nói cho công bằng là bảy tám mươi phần trăm dân không còn tin vào sự lãnh đạo của đảng cộng sản. Từ hao hụt niềm tin đó mà nhân dân nhìn vào các đảng viên như nhìn những tội đồ đang đẩy đất nước đi vào ngõ cụt. Thật oan uổng cho một bộ phận đảng viên ở cơ sở mà phần lớn là những người đi qua chiến tranh, hy sinh gần như hết cả cuộc đời mình cho đất nước giờ đây sức khỏe còm cõi vẫn đang ngày đêm gắn bó với dân.
Tôi chỉ xin đơn cử chi bộ nơi tôi đang sinh hoạt. Tổ dân phố tôi ở là ngôi nhà năm tầng lắp ghép do quân đội cấp từ những năm tám mươi. Nhà có cả thảy 84 hộ dân. Toàn chi bộ có 28 đảng viên hầu hết là đã về hưu. Trong đó 18 đảng viên là sĩ quan từ thiếu tá đến đại tá. 5 đảng viên là công nhân viên quốc phòng. Còn lại là cán bộ dân chính. Tuổi cao nhất là 86, đảng viên ít tuối nhất là 47. Ngày mồng 3 hàng tháng sinh hoạt chi bộ. Công việc họp bàn hàng tháng quanh đi quẩn lại chỉ những chuyện thiết thực trong tổ dân phố. Ví như các đảng viên cần tập trung vào giải quyết mâu thuẫn giữa ông A bà B. Vợ chồng hộ 213 bất hòa, tổ hòa giải nên tập trung giải quyết cho gia đình hòa hợp trở lại. Nhà bà C đang gặp khó khăn vì mới ốm xong, các đảng viên nên vận đồng bà con kẻ ít người nhiều hỗ trợ cho bà C vượt qua khó khăn. Ngoài ra còn bàn sinh hoạt hè cho các cháu, tổ chức tết trung thu, vệ sinh đường phố. Trong tổ dân phố có người qua đời là chi bộ đứng ra chủ động họp bàn với tổ dân phố phối hợp với gia đình tổ chức chu đáo. Các đảng viên sống gần gũi, quan tâm đế từng việc rất nhỏ của bà con dân phố nên bà con rất quý mến tin tưởng các đảng viên trong chi bộ.
Do đảng “tự diễn biến“ theo chiều hướng xấu nên dân không còn tin vào đảng hay nói cho công bằng là bảy tám mươi phần trăm dân không còn tin vào sự lãnh đạo của đảng cộng sản. Từ hao hụt niềm tin đó mà nhân dân nhìn vào các đảng viên như nhìn những tội đồ đang đẩy đất nước đi vào ngõ cụt. Thật oan uổng cho một bộ phận đảng viên ở cơ sở mà phần lớn là những người đi qua chiến tranh, hy sinh gần như hết cả cuộc đời mình cho đất nước giờ đây sức khỏe còm cõi vẫn đang ngày đêm gắn bó với dân.
Tôi chỉ xin đơn cử chi bộ nơi tôi đang sinh hoạt. Tổ dân phố tôi ở là ngôi nhà năm tầng lắp ghép do quân đội cấp từ những năm tám mươi. Nhà có cả thảy 84 hộ dân. Toàn chi bộ có 28 đảng viên hầu hết là đã về hưu. Trong đó 18 đảng viên là sĩ quan từ thiếu tá đến đại tá. 5 đảng viên là công nhân viên quốc phòng. Còn lại là cán bộ dân chính. Tuổi cao nhất là 86, đảng viên ít tuối nhất là 47. Ngày mồng 3 hàng tháng sinh hoạt chi bộ. Công việc họp bàn hàng tháng quanh đi quẩn lại chỉ những chuyện thiết thực trong tổ dân phố. Ví như các đảng viên cần tập trung vào giải quyết mâu thuẫn giữa ông A bà B. Vợ chồng hộ 213 bất hòa, tổ hòa giải nên tập trung giải quyết cho gia đình hòa hợp trở lại. Nhà bà C đang gặp khó khăn vì mới ốm xong, các đảng viên nên vận đồng bà con kẻ ít người nhiều hỗ trợ cho bà C vượt qua khó khăn. Ngoài ra còn bàn sinh hoạt hè cho các cháu, tổ chức tết trung thu, vệ sinh đường phố. Trong tổ dân phố có người qua đời là chi bộ đứng ra chủ động họp bàn với tổ dân phố phối hợp với gia đình tổ chức chu đáo. Các đảng viên sống gần gũi, quan tâm đế từng việc rất nhỏ của bà con dân phố nên bà con rất quý mến tin tưởng các đảng viên trong chi bộ.
Trực tiếp lội đồng kiểm tra và cảnh cáo cán bộ xã gian dối |
Ngoài những đảng viên sống gắn bó với cơ sở cũng phải nhắc đến một bộ
phận đảng viên đương chức đang làm việc trong các cơ quan, xí nghiệp. Họ
vẫn sống trong sạch, cố giữ cho mình gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
chứ không thể làm gì hơn khi mình sức cùng lực kiệt không thể đương đầu
nổi với “một bộ phận không nhỏ”. Những đảng viên thứ thiệt này thấy lí
tưởng của mình bị phản bội nên ngày rời hàng ngũ đảng càng nhiều. Một số
làm đơn công khai xin ra khỏi đảng. Một số không cần đơn từ chỉ tự động
bỏ sinh hoạt đảng. Số còn lại giữ lấy danh nghĩa đảng viên coi như đó
là một kỷ niệm đẹp của cuộc đời. Nếu như ai đó nói rằng những người này
trước đây đứng vào hàng ngũ cộng sản là sai lầm cũng không hoàn toàn
đúng. Rất nhiều thế hệ trước đây tham gia đảng cộng sản với cái tâm
trong sáng là giải phóng dân tộc, xây dựng một nước Việt Nam dân chủ và
giàu mạnh “sánh với các cường quốc trên thế giới“. Ngoại trừ các vị
cộng sản gộc như Hồ Chí Minh, Trần Phú, Lê Hồng Phong, Lê Duẩn, Trường
Chinh, Hoàng Quốc Việt…vào đảng là do giác ngộ chủ nghĩa Mác- Lênin. Còn
các lớp sau này vào đảng hầu hết là do lòng yêu nước, giác ngộ dân tộc
chứ chẳng theo chủ nghĩa nào cả. Cho nên nói họ vào đảng do giác ngộ chủ
nghĩa Mác - Lênin là khiên cưỡng, là nói dối.
Một thời trước đây chỉ có thành phần công nhân hoặc bần cố nông ở nông thôn mới được kết nạp đảng. Còn các giai tầng khác chỉ đứng ở vị trí “quần chúng cảm tình“ của đảng mà thôi. Lấy ví dụ bản thân tôi. Tôi đi qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ nhưng do vướng một chút lí lịch mà mãi tới năm tôi 18 tuổi quân mới được kết nạp đảng. Một số bạn bè tôi ở bộ đội bốn mươi, bốn lăm năm mà khi về hưu vẫn là “quần chúng cảm tình“, mặc dù đang mang quân hàm cấp tá. Quay lại việc kết nạp đảng viên trước đây. Tôi còn nhớ năm 1954 đơn vị tôi tập kết ra Bắc, bấy giờ chi bộ mới ra công khai. Đại đội tôi lúc đó quân số vào khoảng 120 người. Vậy mà chi bộ chỉ có 8 đảng viên. Trong 8 đảng viên đó có 2 đảng viên mù chữ, 5 đảng viên mới tập đọc, tập viết, 1 đảng viên có bằng yếu lược tương đương với lớp 3 bây giờ. Không riêng gì đơn vị tôi mà các đơn vị miền Nam tập kết lúc bấy giờ đều có tình trạng như vậy. Thử hỏi trình độ văn hóa của đảng viên như thế làm sao đủ chữ để nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin? Đến người biết chữ còn thấy lí luận Mác - Lênin rối rắm như một mớ bòng bong thì làm sao những người ít chữ như bần cố nông và công dân hiểu nổi chủ nghĩa Mác - Lênin mà bảo họ giác ngộ chủ nghĩa Mác - Lênin? May lắm trước khi trở thành đối tượng kết nạp đảng thường thường được tập trung năm, bảy ngày để bồi dưỡng về đảng. Trong các bài giảng bao giờ cũng có mục nói về xã hội loài người tiến lên bằng năm giai đoạn: từ nông nô, lên phong kiến, rồi tư bản, và XHCN. Nhưng phải đến chế độ cộng sản chủ chủ nghĩa mới thực sự là thiên đường của loài người, không còn giai cấp, không còn người giàu kẻ nghèo, không còn nhà nước…
Một thời trước đây chỉ có thành phần công nhân hoặc bần cố nông ở nông thôn mới được kết nạp đảng. Còn các giai tầng khác chỉ đứng ở vị trí “quần chúng cảm tình“ của đảng mà thôi. Lấy ví dụ bản thân tôi. Tôi đi qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ nhưng do vướng một chút lí lịch mà mãi tới năm tôi 18 tuổi quân mới được kết nạp đảng. Một số bạn bè tôi ở bộ đội bốn mươi, bốn lăm năm mà khi về hưu vẫn là “quần chúng cảm tình“, mặc dù đang mang quân hàm cấp tá. Quay lại việc kết nạp đảng viên trước đây. Tôi còn nhớ năm 1954 đơn vị tôi tập kết ra Bắc, bấy giờ chi bộ mới ra công khai. Đại đội tôi lúc đó quân số vào khoảng 120 người. Vậy mà chi bộ chỉ có 8 đảng viên. Trong 8 đảng viên đó có 2 đảng viên mù chữ, 5 đảng viên mới tập đọc, tập viết, 1 đảng viên có bằng yếu lược tương đương với lớp 3 bây giờ. Không riêng gì đơn vị tôi mà các đơn vị miền Nam tập kết lúc bấy giờ đều có tình trạng như vậy. Thử hỏi trình độ văn hóa của đảng viên như thế làm sao đủ chữ để nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin? Đến người biết chữ còn thấy lí luận Mác - Lênin rối rắm như một mớ bòng bong thì làm sao những người ít chữ như bần cố nông và công dân hiểu nổi chủ nghĩa Mác - Lênin mà bảo họ giác ngộ chủ nghĩa Mác - Lênin? May lắm trước khi trở thành đối tượng kết nạp đảng thường thường được tập trung năm, bảy ngày để bồi dưỡng về đảng. Trong các bài giảng bao giờ cũng có mục nói về xã hội loài người tiến lên bằng năm giai đoạn: từ nông nô, lên phong kiến, rồi tư bản, và XHCN. Nhưng phải đến chế độ cộng sản chủ chủ nghĩa mới thực sự là thiên đường của loài người, không còn giai cấp, không còn người giàu kẻ nghèo, không còn nhà nước…
Cùng bàn bạc khoán hộ với bà Thường |
Người ta càng tin chủ nghĩa cộng sản là có thật khi nghe báo chí của
đảng tuyên truyền rầm rộ Liên Xô đã hoàn thành giai đoạn xây dựng Chủ
nghĩa Xã hội và đang tiến vào thời kỳ quá độ xây dựng Chủ nghĩa cộng
sản. Đây chính là động lực thúc đẩy mọi người nô nức phấn đấu vào đảng
để nhanh chóng đưa dân tộc Việt Nam đi lên thiên đường Cộng sản chủ
nghĩa. Khổ thân! Cả mấy thế hệ đảng viên không ngại gian khổ hy sinh chỉ
một mong muốn duy nhất là đưa đất nước mình tiến vào cái thiên đường
của nghĩa cộng sản. Khổ thân! Họ có ngờ đâu hàng chục vạn công dân của
đất nước Việt Nam “Xã hội Chủ nghĩa tươi đẹp“ lại phải đi làm cu li cho
các nước đang đi theo con đường “tư bản chủ nghĩa sắp bị diệt vong“.
Hàng vạn người mang Made in CHXHCNVN đang lang thang cầu bơ cầu bất nơi
đất khách quê người mong kiếm miếng cơm manh áo, bị dùi cui của công an,
cảnh sát đập vào đầu và lùa vào trại tập trung như những con vật vì tội
nhập cư bất hợp pháp.
Hiện tại Đảng cộng sản Việt Nam đang ở giai đoạn bị phân hóa. Ở đây chưa bàn đến chuyện phân hóa về quan điểm xây dựng đảng trong giai đoạn mới mà chỉ đề cập đến phân hóa về mặt đạo đức. Một bên là những đảng viên thứ thiệt, tức là những đảng viên chân chính. Thực sự trung thành với Tổ quốc với nhân dân. Một bên là bộ phận đảng viên dổm, đấy là “bộ phận không nhỏ“. Cứ theo chữ nghĩa mà xét “bộ phận không nhỏ“ có nghĩa là bộ phận lớn, là phần lớn, là số đông. Như vậy có thể hiểu “một bộ phận không nhỏ“ đồng nghĩa với số đông đảng viên của đảng cộng sản Việt Nam là đảng viên dổm. Trong đảng viên dổm cũng có hai loại: Một loại cơ hội. Vào đảng, nói chính xác là chui vào đảng để tìm con đường tiến thân, kiếm chác quyền và tiền. Bọn này cực kỳ nguy hiểm vì chúng nó tìm mọi cách ngoi lên những vị trí cao để kiếm chác thật nhiều tiền, thật nhiều quyền bất chấp đạo lí. Loại thứ hai ban đầu là nằm trong đội ngũ đảng viên thứ thiệt. Họ vào đảng với một mong muốn tốt đẹp là giải phóng dân tộc, xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng và phồn vinh.
Hiện tại Đảng cộng sản Việt Nam đang ở giai đoạn bị phân hóa. Ở đây chưa bàn đến chuyện phân hóa về quan điểm xây dựng đảng trong giai đoạn mới mà chỉ đề cập đến phân hóa về mặt đạo đức. Một bên là những đảng viên thứ thiệt, tức là những đảng viên chân chính. Thực sự trung thành với Tổ quốc với nhân dân. Một bên là bộ phận đảng viên dổm, đấy là “bộ phận không nhỏ“. Cứ theo chữ nghĩa mà xét “bộ phận không nhỏ“ có nghĩa là bộ phận lớn, là phần lớn, là số đông. Như vậy có thể hiểu “một bộ phận không nhỏ“ đồng nghĩa với số đông đảng viên của đảng cộng sản Việt Nam là đảng viên dổm. Trong đảng viên dổm cũng có hai loại: Một loại cơ hội. Vào đảng, nói chính xác là chui vào đảng để tìm con đường tiến thân, kiếm chác quyền và tiền. Bọn này cực kỳ nguy hiểm vì chúng nó tìm mọi cách ngoi lên những vị trí cao để kiếm chác thật nhiều tiền, thật nhiều quyền bất chấp đạo lí. Loại thứ hai ban đầu là nằm trong đội ngũ đảng viên thứ thiệt. Họ vào đảng với một mong muốn tốt đẹp là giải phóng dân tộc, xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng và phồn vinh.
Cái đêm ngồi buộc phải viết kiểm điểm |
Nhưng rồi đất nước có những biến đổi lớn chuyển từ chiến tranh sang hòa
bình xây dựng. Liên kết trong nước, liên kết ngoài nước. Quyền và tiền
trở thành những giá trị đích thực hơn là những lí tưởng viễn vông như
những bóng ma, vì thế một số đảng viên có quyền, có tiền trong tay “tự
diễn biến“ để trở thành “một bộ phận không nhỏ“ trong đảng. Nguy hại
nhất là “bộ phận không nhỏ“ ấy lại có quyền trong tay. Nhỏ nhất là mấy
anh giữ trật tự ở chợ. Lớn nhất là cán bộ cấp cao ở trung ương, các bộ,
các ngành, các sở. Anh giữ trật tự ở chợ thì ăn tiền hối lộ của những
chủ hàng có tiền mua chỗ ngồi trong chợ, cầm dùi cui đi xua những người
buôn thúng bán mẹt để kiếm đồng tiền còm cõi đóng học cho con chạy đi
thật xa để không còn phá rối, tranh giành với kẻ có tiền ngồi trong chợ.
Trung ương, các bộ, các ngành, các sở thì ăn các dự án, ăn đất ăn đai
của nông dân. Lập dự án to dự án nhỏ lấy tiền đút vào túi. Có những việc
cần kíp cho đất nước, cho nhân dân nhưng vì thấy không kiếm chác được
gì nên không quan tâm tới. Trong khi đó có những dự án hàng chục năm sau
làm cũng chẳng ảnh hưởng gì đến hòa bình thế giới thì vội vội vàng vàng
lập dự án, tổ chức đấu thầu rầm rầm rộ rộ. Dự án làm xong thì nằm phơi
thân cùng tuế nguyệt, còn kẻ lập dự án và ăn chia dự án thì xây thêm
được vài căn biệt thự để bán. Nhiều dự án lỗ lãi thế nào, để lại hậu quả
cho đất nước thế nào không cần biết. Bất chấp lời khuyên của những nhà
hoa học, những người đảng viên còn có tâm huyết với đất nước. Dùng quyền
hành và các phương tiện thông tin do mình quản lí rồi cử ông bộ trưởng
này thứ trưởng nọ giải thích vu vơ để bịt mồm dư luận. Một Vinasin, một
Bôxít Tây Nguyên, một Lạch Huyện Hải Phòng…cái danh sách làm nghèo đất
nước đang còn dài dài. Quyền hành của “bộ phận không nhỏ“ ấy chẳng khác
gì những khẩu pháo “vua chiến trường“ đang bắn theo chiến thuật rải tọa
độ. Nó tàn phá đất nước một cách ghê gớm.
Một ngày còn cái “bộ phận không nhỏ“ đó, còn cái số “đảng viên dổm“ đó thì còn một ngày nỗi bất hạnh còn rơi xuống đầu nhân dân. Đất nước còn gặp đại họa dài dài. Bộ phận đảng viên thứ thiệt đau lòng đứng nghe dân chửi.
Một ngày còn cái “bộ phận không nhỏ“ đó, còn cái số “đảng viên dổm“ đó thì còn một ngày nỗi bất hạnh còn rơi xuống đầu nhân dân. Đất nước còn gặp đại họa dài dài. Bộ phận đảng viên thứ thiệt đau lòng đứng nghe dân chửi.
Buổi gặp mặt Cafe 258 của Mạng lưới blogger Việt Nam
Hôm nay, ngày 25 tháng 8 năm 2013, các blogger từng ký vào Tuyên bố 258 đã có buổi gặp mặt thân mật tại một quán cafe ở Hà Nội.
Buổi thảo luận tập trung vào việc sơ kết quá trình hoạt động vừa qua của Mạng lưới blogger Việt Nam liên quan đến Tuyên bố 258, phân tích các thuận lợi, khó khăn cũng như thẳng thắn chỉ ra những thành tựu, hạn chế.
Các blogger cũng tích cực đề xuất các ý tưởng để tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nhằm đạt được các mục tiêu của Tuyên bố 258 nói riêng và phát triển các quyền con người ở Việt Nam nói chung.
Facebooker Hư Vô Đào Trang Loan và blogger Phương Bích: BÃI BỎ 258. |
Facebooker Ngô Nhật Đăng đề xuất các ý tưởng mới cho các hoạt động trong tương lai liên quan đến Tuyên bố 258 |
15h00: Các
blogger trao đổi kinh nghiệm đến thăm các đại sứ quán ở Hà Nội, chuẩn
bị cho việc tiếp tục trao Tuyên bố 258 trong thời gian sắp tới.
Facebooker Trần Sơn quan tâm đến buổi gặp mặt cũng đến tham gia và sau đó ký tên vào Tuyên bố 258 |
14h45: Đã có khoảng 30 bloggers ở Hà Nội đã có mặt ở cafe Win để tham gia thảo luận, theo blogger Nguyễn Hoàng Vi (người vừa từ Sài Gòn ra Hà Nội để trao Tuyên bố 258 cho sứ quán Australia)
"VÌ TỰ DO BIỂU ĐẠT: BÃI BỎ ĐIỀU 258"
Từ phải qua: Facebooker Lê Thiên Nhân, Đào Trang Loan, Nguyễn Đình Hà
- những người vừa trao Tuyên bố 258 cho Đại sứ quán Thụy Điển và
Australia thời gian vừa qua
14h00: Đã có vài blogger tham gia ký Tuyên bố 258 có mặt tại quán cafe Win, Số 94 đường Láng, Hà Nội để tham gia buổi gặp mặt.
(Tuyên bố 258)
Muốn dân chủ cần có đảng phái
Trong bài trước, mục này trình bày một khác biệt trong quá trình chuyển
tiếp từ độc tài sang dân chủ ở các nước Nam Âu, Nam Mỹ so với các nước
cựu cộng sản Ðông Âu. Tại Tây Ban Nha hay Chile, các đảng phái trong “xã
hội chính trị” đóng vai chính, còn ở Tiệp Khắc, Ba Lan, Hungary, “xã
hội công dân” dẫn đầu trong cuộc vận động dân chủ.
Nêu lên khác biệt này dễ gây hiểu lầm. Người ta có thể nghĩ rằng vì Việt Nam cũng sống dưới chế độ cộng sản cho nên đi theo con đường các nước Ðông Âu thì thích hợp hơn; do đó việc thành lập các đảng chính trị bây giờ không cần thiết. Nghĩ như vậy không đúng.
Xã hội công dân và xã hội chính trị là hai hình thái sinh hoạt trong toàn thể xã hội dân sự, nằm ngoài các tổ chức quân sự và giữ cân bằng với guồng máy nhà nước. Nhưng hai hình thái đó đóng vai trò bổ túc cho nhau chứ không đối kháng hoặc loại trừ lẫn nhau. Tại Uruguay, Brazil hoặc Argentina tuy các đảng chính trị đi tiên phong trong cuộc vận động dân chủ thành công nhờ xã hội công dân ở đó đã được phát triển; gây ý thức tham dự, ý thức về quyền công dân trong dân chúng đã lên cao, chính quyền độc tài không thể nhắm mắt bỏ qua. Trong cuộc vận động xóa bỏ chế độ độc tài thì xã hội công dân có thể đóng vai trò tích cực. Nhưng sau đó, một nhóm trong xã hội công dân vẫn có thể muốn lấn áp những nhóm khác, ảnh hưởng đến cả việc thiết định các “luật chơi” mới. Những người muốn tham dự vào xã hội chính trị không thể nào cứ đứng trên các đảng phái mãi mãi.
Tại sao xã hội dân chủ cần các đảng chính trị?
Vì Dân Chủ không phải là một mô hình lý tưởng. Xã hội loài người không bao giờ hoàn hảo để xếp đặt cuộc sống chung lý tưởng. Dân Chủ chỉ gồm những quy luật của cuộc chơi trên sân banh chính trị, để mỗi người đều được tham dự bình đẳng. Trong bất cứ xã hội nào cũng có ý kiến khác nhau, nhiều nhóm có các quyền lợi riêng, bây giờ hay gọi là “nhóm lợi ích,” khó tránh được cảnh quyền lợi của nhóm này xung khắc với nhóm khác. Nhà nước dân chủ đóng vai trò trọng tài giữa các quyền lợi xung khắc; tôn trọng lựa chọn của đa số nhưng không bỏ qua các nhóm thiểu số. Guồng máy nhà nước, gồm cả chính quyền và Quốc Hội, đặt ra những “luật chơi” để giải quyết các xung khắc. Nhà nước cần đứng ngoài các xung đột mới đóng được vai trò đó. Trong một nước dân chủ không một nhóm công dân nào được phép lấn áp các nhóm công dân khác. Các đảng phái làm đại biểu cho quyền lợi của các nhóm công dân khi tranh luận về phương thức giải quyết các xung đột.
Trong tiếng Anh có chữ “polity” chưa biết nên dịch thế nào ra tiếng Việt. Chữ này bao gồm tất cả các sinh hoạt có tính cách chính trị, các định chế, các tập hợp, các hành động, ảnh hưởng trên sinh hoạt chính trị. Một phạm vi có thể xác định rõ là hoạt động của các đảng phái, có thể gọi là xã hội chính trị (political society). Mọi công dân có quyền hành xử quyền của mình để gây ảnh hưởng trên việc sử dụng guồng máy nhà nước, chia sẻ quyền lực chính trị, trong vòng pháp luật. Họ tập họp trong các đảng chính trị. Nếu không có các đảng chính trị thì chế độ dân chủ khó chạy, và rất khó trở thành kiên cố, tức là lúc mọi người đều đồng ý “Dân Chủ là luật chơi duy nhất được sử dụng.” Dân Chủ thành kiên cố khi bảo đảm được chính quyền nằm trong tay những người do dân tự do bỏ phiếu bầu lên; và bảo đảm người dân lúc nào cũng có thể quan sát, phê phán guồng máy chính quyền. Muốn tiến tới tình trạng tối hảo này, cần những định chế cơ bản: Bầu cử tự do; Luật bầu cử bảo đảm cơ hội đồng đều cho mọi người dân; Các đảng chính trị cạnh tranh với nhau hoặc liên kết với nhau; Guồng máy hành chánh vô tư đứng ngoài các đảng phái; Quyền tư pháp và lập pháp độc lập với guồng máy đó.
Ðể sống chung trong thể chế dân chủ, để giải quyết các xung khắc quyền lợi giữa nhiều nhóm dân chúng, mỗi nhóm lợi ích cần có đại diện tham dự trong quá trình thảo luận và quyết định chính sách chung của quốc gia trên các lãnh vực.
Không thể nào chỉ có “một đảng của toàn dân” như nhiều người ao ước hay mơ tưởng. Trong một xã hội sống dân chủ, mỗi đảng chính trị thường chỉ tập hợp được một số nhóm lợi ích, không thể nào trùm lên cả xã hội. Ý tưởng đảng của mình cũng là “đảng của toàn dân” sẽ đưa tới khuynh hướng độc tài, rất khó tránh.
Thí dụ ở nước Mỹ, đảng Cộng Hòa được sự ủng hộ của giới tư bản, họ cũng thu hút những người trung lưu hoặc nghèo nhưng tin tưởng phải bảo vệ các giá trị tôn giáo; lại được giới trí thức đề cao chủ trương tự do kinh tế tham gia. Ðảng Dân Chủ thu hút những người coi việc bảo vệ công bằng xã hội về lợi tức và tài sản; được các nhóm di dân mới ủng hộ; và thích hợp với những người có khuynh hướng mới về đạo đức, muốn thay đổi phong tục. Ðảng Cộng Hòa theo chủ trương giảm bớt vai trò guồng máy chính quyền ở mọi cấp, đảng Dân Chủ ngược lại. Ðảng Cộng Hòa bảo vệ quyền hạn của các tiểu bang so với liên bang, đảng Dân Chủ không thiết tha đến đề tài đó. Trong mỗi đảng cũng có những khuynh hướng khác nhau. Mỗi đảng quy tụ một số nhóm lợi ích có thể đồng ý với nhau về một số chủ trương; nhưng họ cũng không hoàn toàn thỏa thuận trên tất cả các vấn đề. Họ cùng ủng hộ một đảng vì đảng đó đề cao một số chủ trương, dù không đồng ý với tất cả các chính sách của đảng.
Cần đảng chính trị vì họ đóng vai đại biểu cho một số nhóm lợi ích; mỗi đảng tập hợp một số nhóm lợi ích trong cuộc cạnh tranh gây ảnh hưởng trong việc ấn định đường lối chung của quốc gia. Cuối cùng, toàn thể dân chúng nắm quyền quyết định, lựa chọn đưa một đảng nào đó lên cầm quyền; khi cần thì lại thay đổi.
Trong xã hội chính trị, đảng phái là những “cầu thủ” chính tham dự cuộc chơi trên sân banh dân chủ; vì họ có nhiệm vụ tập hợp và làm đại biểu cho các nhóm lợi ích. Mỗi đảng có thể thay đổi chương trình tranh cử để được đa số cử tri bỏ phiếu cho; nhưng họ không thể đi ngược lại quyền lợi và xu hướng của các nhóm thành viên. Xã hội luôn luôn thay đổi, chính các nhóm lợi ích cũng thay đổi khi chọn ủng hộ một đảng chính trị. Giới lao động ở Mỹ thường ủng hộ đảng Dân Chủ trong thế kỷ 19 và 20 khi các công đoàn rất mạnh. Nhưng đến giữa thế kỷ 20, vai trò các công đoàn đi xuống, nhiều công nhân gia nhập giai cấp trung lưu, họ quay sang đảng Cộng Hòa vì đảng này đề cao việc tự do cá nhân, muốn nhà nước bớt can thiệp, và bảo vệ các giá trị tôn giáo. Trong hai cuộc bầu cử gần đây, giai cấp trung lưu ở Mỹ lại nghiêng về đảng Dân Chủ vì thấy đảng Cộng Hòa đã đi quá xa trong các chủ trương cố hữu đó.
Trong cuộc hơi chính trị dân chủ, các đảng phái đóng vai trò cầu thủ, không thể thiếu được. Kinh nghiệm ở Ðông Âu và Nga cho thấy thiếu các đảng chính trị và xã hội chính trị sinh động có thể khiến quá trình dân chủ hóa bị trì trệ, hoặc quay ngược lại trở về khuynh hướng độc tài.
Vì trong các nước cộng sản thiếu một xã hội công dân năng động cho nên cuộc tranh đấu xây dựng dân chủ bắt đầu với phong trào hồi phục xã hội công dân. Xã hội công dân thúc đẩy việc xóa bỏ chế độ độc tài ở Nga và Ðông Âu; nhưng khi xây dựng nền móng dân chủ thì phải xây dựng xã hội chính trị mới tạo được các cơ chế hữu hiệu. Những người lãnh đạo trong thời gian chuyển tiếp như Walesa ở Ba Lan và Yeltsin tại Nga muốn “đứng trên đảng phái,” không quan tâm đến việc thành một lập đảng chính trị của chính họ, cho nên không thúc đẩy việc củng cố nền dân chủ. Yeltsin còn sai lầm nặng hơn khi ông không thay đổi Hiến Pháp nước Nga cho phù hợp với thể chế tự do dân chủ, lỡ một cơ hội mà sau này ông hối tiếc. Walesa không chịu đứng ra một lập đảng riêng, vì muốn đứng trên các đảng phái. Phong trào công nhân Ðoàn Kết tách thành nhiều đảng, mỗi đảng không tập hợp được những nhóm lợi ích rõ ràng, để phí mất nhiều năm trước khi nền dân chủ được củng cố.
Việt Nam cần rút kinh nghiệm các giai đoạn chuyển tiếp từ độc tài sang dân chủ, ở các nước cộng sản cũng như không cộng sản. Vì tới một lúc chúng ta sẽ thấy việc xóa bỏ chế độ độc tài không khó, một trái cây đã quá chín thế nào cũng rụng. Khó khăn hơn, là xây dựng một thể chế dân chủ, với những thói quen suy nghĩ và hành động được mọi người hiểu và làm theo, gọi là nếp sống dân chủ.
Ngô Nhân Dụng
Nêu lên khác biệt này dễ gây hiểu lầm. Người ta có thể nghĩ rằng vì Việt Nam cũng sống dưới chế độ cộng sản cho nên đi theo con đường các nước Ðông Âu thì thích hợp hơn; do đó việc thành lập các đảng chính trị bây giờ không cần thiết. Nghĩ như vậy không đúng.
Xã hội công dân và xã hội chính trị là hai hình thái sinh hoạt trong toàn thể xã hội dân sự, nằm ngoài các tổ chức quân sự và giữ cân bằng với guồng máy nhà nước. Nhưng hai hình thái đó đóng vai trò bổ túc cho nhau chứ không đối kháng hoặc loại trừ lẫn nhau. Tại Uruguay, Brazil hoặc Argentina tuy các đảng chính trị đi tiên phong trong cuộc vận động dân chủ thành công nhờ xã hội công dân ở đó đã được phát triển; gây ý thức tham dự, ý thức về quyền công dân trong dân chúng đã lên cao, chính quyền độc tài không thể nhắm mắt bỏ qua. Trong cuộc vận động xóa bỏ chế độ độc tài thì xã hội công dân có thể đóng vai trò tích cực. Nhưng sau đó, một nhóm trong xã hội công dân vẫn có thể muốn lấn áp những nhóm khác, ảnh hưởng đến cả việc thiết định các “luật chơi” mới. Những người muốn tham dự vào xã hội chính trị không thể nào cứ đứng trên các đảng phái mãi mãi.
Tại sao xã hội dân chủ cần các đảng chính trị?
Vì Dân Chủ không phải là một mô hình lý tưởng. Xã hội loài người không bao giờ hoàn hảo để xếp đặt cuộc sống chung lý tưởng. Dân Chủ chỉ gồm những quy luật của cuộc chơi trên sân banh chính trị, để mỗi người đều được tham dự bình đẳng. Trong bất cứ xã hội nào cũng có ý kiến khác nhau, nhiều nhóm có các quyền lợi riêng, bây giờ hay gọi là “nhóm lợi ích,” khó tránh được cảnh quyền lợi của nhóm này xung khắc với nhóm khác. Nhà nước dân chủ đóng vai trò trọng tài giữa các quyền lợi xung khắc; tôn trọng lựa chọn của đa số nhưng không bỏ qua các nhóm thiểu số. Guồng máy nhà nước, gồm cả chính quyền và Quốc Hội, đặt ra những “luật chơi” để giải quyết các xung khắc. Nhà nước cần đứng ngoài các xung đột mới đóng được vai trò đó. Trong một nước dân chủ không một nhóm công dân nào được phép lấn áp các nhóm công dân khác. Các đảng phái làm đại biểu cho quyền lợi của các nhóm công dân khi tranh luận về phương thức giải quyết các xung đột.
Trong tiếng Anh có chữ “polity” chưa biết nên dịch thế nào ra tiếng Việt. Chữ này bao gồm tất cả các sinh hoạt có tính cách chính trị, các định chế, các tập hợp, các hành động, ảnh hưởng trên sinh hoạt chính trị. Một phạm vi có thể xác định rõ là hoạt động của các đảng phái, có thể gọi là xã hội chính trị (political society). Mọi công dân có quyền hành xử quyền của mình để gây ảnh hưởng trên việc sử dụng guồng máy nhà nước, chia sẻ quyền lực chính trị, trong vòng pháp luật. Họ tập họp trong các đảng chính trị. Nếu không có các đảng chính trị thì chế độ dân chủ khó chạy, và rất khó trở thành kiên cố, tức là lúc mọi người đều đồng ý “Dân Chủ là luật chơi duy nhất được sử dụng.” Dân Chủ thành kiên cố khi bảo đảm được chính quyền nằm trong tay những người do dân tự do bỏ phiếu bầu lên; và bảo đảm người dân lúc nào cũng có thể quan sát, phê phán guồng máy chính quyền. Muốn tiến tới tình trạng tối hảo này, cần những định chế cơ bản: Bầu cử tự do; Luật bầu cử bảo đảm cơ hội đồng đều cho mọi người dân; Các đảng chính trị cạnh tranh với nhau hoặc liên kết với nhau; Guồng máy hành chánh vô tư đứng ngoài các đảng phái; Quyền tư pháp và lập pháp độc lập với guồng máy đó.
Ðể sống chung trong thể chế dân chủ, để giải quyết các xung khắc quyền lợi giữa nhiều nhóm dân chúng, mỗi nhóm lợi ích cần có đại diện tham dự trong quá trình thảo luận và quyết định chính sách chung của quốc gia trên các lãnh vực.
Không thể nào chỉ có “một đảng của toàn dân” như nhiều người ao ước hay mơ tưởng. Trong một xã hội sống dân chủ, mỗi đảng chính trị thường chỉ tập hợp được một số nhóm lợi ích, không thể nào trùm lên cả xã hội. Ý tưởng đảng của mình cũng là “đảng của toàn dân” sẽ đưa tới khuynh hướng độc tài, rất khó tránh.
Thí dụ ở nước Mỹ, đảng Cộng Hòa được sự ủng hộ của giới tư bản, họ cũng thu hút những người trung lưu hoặc nghèo nhưng tin tưởng phải bảo vệ các giá trị tôn giáo; lại được giới trí thức đề cao chủ trương tự do kinh tế tham gia. Ðảng Dân Chủ thu hút những người coi việc bảo vệ công bằng xã hội về lợi tức và tài sản; được các nhóm di dân mới ủng hộ; và thích hợp với những người có khuynh hướng mới về đạo đức, muốn thay đổi phong tục. Ðảng Cộng Hòa theo chủ trương giảm bớt vai trò guồng máy chính quyền ở mọi cấp, đảng Dân Chủ ngược lại. Ðảng Cộng Hòa bảo vệ quyền hạn của các tiểu bang so với liên bang, đảng Dân Chủ không thiết tha đến đề tài đó. Trong mỗi đảng cũng có những khuynh hướng khác nhau. Mỗi đảng quy tụ một số nhóm lợi ích có thể đồng ý với nhau về một số chủ trương; nhưng họ cũng không hoàn toàn thỏa thuận trên tất cả các vấn đề. Họ cùng ủng hộ một đảng vì đảng đó đề cao một số chủ trương, dù không đồng ý với tất cả các chính sách của đảng.
Cần đảng chính trị vì họ đóng vai đại biểu cho một số nhóm lợi ích; mỗi đảng tập hợp một số nhóm lợi ích trong cuộc cạnh tranh gây ảnh hưởng trong việc ấn định đường lối chung của quốc gia. Cuối cùng, toàn thể dân chúng nắm quyền quyết định, lựa chọn đưa một đảng nào đó lên cầm quyền; khi cần thì lại thay đổi.
Trong xã hội chính trị, đảng phái là những “cầu thủ” chính tham dự cuộc chơi trên sân banh dân chủ; vì họ có nhiệm vụ tập hợp và làm đại biểu cho các nhóm lợi ích. Mỗi đảng có thể thay đổi chương trình tranh cử để được đa số cử tri bỏ phiếu cho; nhưng họ không thể đi ngược lại quyền lợi và xu hướng của các nhóm thành viên. Xã hội luôn luôn thay đổi, chính các nhóm lợi ích cũng thay đổi khi chọn ủng hộ một đảng chính trị. Giới lao động ở Mỹ thường ủng hộ đảng Dân Chủ trong thế kỷ 19 và 20 khi các công đoàn rất mạnh. Nhưng đến giữa thế kỷ 20, vai trò các công đoàn đi xuống, nhiều công nhân gia nhập giai cấp trung lưu, họ quay sang đảng Cộng Hòa vì đảng này đề cao việc tự do cá nhân, muốn nhà nước bớt can thiệp, và bảo vệ các giá trị tôn giáo. Trong hai cuộc bầu cử gần đây, giai cấp trung lưu ở Mỹ lại nghiêng về đảng Dân Chủ vì thấy đảng Cộng Hòa đã đi quá xa trong các chủ trương cố hữu đó.
Trong cuộc hơi chính trị dân chủ, các đảng phái đóng vai trò cầu thủ, không thể thiếu được. Kinh nghiệm ở Ðông Âu và Nga cho thấy thiếu các đảng chính trị và xã hội chính trị sinh động có thể khiến quá trình dân chủ hóa bị trì trệ, hoặc quay ngược lại trở về khuynh hướng độc tài.
Vì trong các nước cộng sản thiếu một xã hội công dân năng động cho nên cuộc tranh đấu xây dựng dân chủ bắt đầu với phong trào hồi phục xã hội công dân. Xã hội công dân thúc đẩy việc xóa bỏ chế độ độc tài ở Nga và Ðông Âu; nhưng khi xây dựng nền móng dân chủ thì phải xây dựng xã hội chính trị mới tạo được các cơ chế hữu hiệu. Những người lãnh đạo trong thời gian chuyển tiếp như Walesa ở Ba Lan và Yeltsin tại Nga muốn “đứng trên đảng phái,” không quan tâm đến việc thành một lập đảng chính trị của chính họ, cho nên không thúc đẩy việc củng cố nền dân chủ. Yeltsin còn sai lầm nặng hơn khi ông không thay đổi Hiến Pháp nước Nga cho phù hợp với thể chế tự do dân chủ, lỡ một cơ hội mà sau này ông hối tiếc. Walesa không chịu đứng ra một lập đảng riêng, vì muốn đứng trên các đảng phái. Phong trào công nhân Ðoàn Kết tách thành nhiều đảng, mỗi đảng không tập hợp được những nhóm lợi ích rõ ràng, để phí mất nhiều năm trước khi nền dân chủ được củng cố.
Việt Nam cần rút kinh nghiệm các giai đoạn chuyển tiếp từ độc tài sang dân chủ, ở các nước cộng sản cũng như không cộng sản. Vì tới một lúc chúng ta sẽ thấy việc xóa bỏ chế độ độc tài không khó, một trái cây đã quá chín thế nào cũng rụng. Khó khăn hơn, là xây dựng một thể chế dân chủ, với những thói quen suy nghĩ và hành động được mọi người hiểu và làm theo, gọi là nếp sống dân chủ.
Ngô Nhân Dụng
(Người Việt)
Sắp xử vụ 'quan tài diễu phố' ở Vĩnh Phúc
Vụ án mạng gây chấn động dư luận “quan tài diễu phố” dự kiến sẽ được Tòa
án Nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc xét xử sơ thẩm trong hai ngày 5 và 6/9 tới
đây.
Vụ án mạng này từng gây chấn động dư luận thời gian dài. |
Dự kiến ngày 5 và 6/9, vụ án mạng chấn động dư luận xảy ra tại Quán
Tiên, phường Hội Hợp, TP.Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) đợt giữa tháng 3/2013 sẽ
được đưa ra xét xử sơ thẩm tại TAND tỉnh Vĩnh Phúc.
Dự kiến Luật sư Lê Thị Oanh (Văn phòng Luật sư Huỳnh Nam, TP. Hà Nội) sẽ là luật sư bảo vệ quyền lợi cho gia đình bị hại.
Theo cáo trạng số 39/KSĐT-P1A của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc,
nạn nhân là Nguyễn Tuấn Anh (SN 1986, trú tại Phố Cả, phường Hội Hợp,
TP. Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc) bị chết sau khi uống rượu và xô xát với nhóm
người ăn đêm tại Quán Tiên thuộc địa bàn phường Hội Hợp.
Các bị can trong vụ án này gồm: Nguyễn Văn Tình (SN 1988), Nguyễn Văn
Định (SN 1983) cùng ở huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng; Phùng Đắc Tú (SN
1994), Phùng Mạnh Tuấn (SN 1992) cùng ở xã Hợp Thịnh, huyện Tam Dương,
tỉnh Vĩnh Phúc và Đặng Quốc Tú (đăng ký thường trú tại tỉnh Vĩnh Phúc)
và Nguyễn Văn Bình (tức Bính "cong", SN 1997, cùng ở phường Đồng Tâm, TP
Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc cùng bị truy tố về tội “Giết người”.
Còn bị can Nguyễn Văn Hiệp (SN 1986, ở phường Hội Hợp, TP Vĩnh Yên, em
họ nạn nhân) bị truy tố về tội Không tố giác tội phạm và Nguyễn Anh Tuấn
(SN 1992, trú tại huyện Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc) bị truy tố về tội Che
giấu tội phạm.
Theo cáo trạng, sau khi đi liên hoan cùng công ty vào tối 14/3, anh Tuấn
Anh đã cùng với Hiệp đi hát karaoke cùng bạn bè và uống rất nhiều rượu,
bia. Hiệp phải chở Tuấn Anh về. Đến quán ăn đêm ở ngã tư Quán Tiên,
Tuấn Anh rủ Hiệp vào ăn đêm.
Khi vào đến khu vực kê bàn ăn thì Hiệp và anh Tuấn Anh gặp nhóm người
gây án. Do Hiệp biết Đặng Quốc Tú từ trước nên Hiệp đến chào và mời Tú
rượu song Tú từ chối. Thấy vậy, Hiệp hỏi Tú: “Mày là thằng nào, sinh năm
bao nhiêu, ở đâu?”. Tú trả lời: “Em tên là Tú, sinh năm 1980, quê Phú
Thọ, ở cách đây 2-3 nhà”.
Nguyễn Tuấn Anh đi đến đầu bàn chỗ Phùng Mạnh Tuấn (Tuấn “trọc”) ngồi và
tỳ tay phải lên vai trái Tuấn Trọc nói: “Đ.M, mày sinh năm 80 mà già
thế!”. Thấy vậy, Phùng Đắc Tú và Tuấn “trọc” đứng dậy, Tú nói: “80, già,
già cái đ. gì mà già, mày thích đánh nhau à?” đồng thời cả hai vung tay
đấm Tuấn Anh.
Bị đánh, Tuấn Anh vùng chạy thì Phùng Đắc Tú hô: “Đuổi chém chết mẹ nó
đi”, Tuấn “trọc” hô: “Chém chết mẹ nó đi!”. Tuấn Anh chạy ra khỏi quán
và chạy dọc quốc lộ 2A theo hướng từ TP Việt Trì về phía ngã tư Quán
Tiên thì Tuấn “trọc”, Phùng Đắc Tú, mỗi người cầm 1 con dao lấy ở trong
quán cùng Đặng Quốc Tú, Tình, Định và Bính lần lượt đuổi theo.
Tuấn Anh chạy ra đến ngã tư Quán Tiên, chạy dọc bờ bên phải của kênh.
Được khoảng 10 mét thì bị ngã nên Tuấn “trọc”, Định, Tình đuổi kịp dùng
chân, tay đấm đá vào vai, ngực Tuấn Anh. Tuấn Anh tiếp tục vùng dậy
được, nhảy xuống kênh, lội sang phía bờ kênh bên trái. Thấy vậy, Tuấn
“trọc” bảo với Định, Tình: “Chạy chặn bên phải”. Định và Tình đã chạy
dọc kênh bên phải để dồn đuổi Tuấn Anh còn Tuấn “trọc” chạy quay lại để
sang bờ bên trái “khóa” đường. Chạy được một đoạn thì Tuấn Anh đã bị
Đặng Quốc Tú giữ được ở bờ kênh bên trái gần bụi chuối. Tuấn “trọc” chạy
sang giữ Tuấn Anh cùng Đặng Quốc Tú.
Ânh Nguyễn Tuấn Anh quỳ hai gối xuống bờ kênh, hai tay bo ôm gáy phòng
thủ. Lúc này Phùng Đắc Tú, Bính chạy đến rồi cả nhóm đều dùng tay, chân
đấm, đá vào người Tuấn Anh.
Trong lúc Tuấn Anh bị đánh thì Nguyễn Duy Hiệp cũng chạy theo và có mặt
trên đường tỉnh lộ 305, bên bờ kênh, đứng cách nơi Tuấn Anh bị 4 đối
tượng trên đánh khoảng 4 mét. Hiệp đã chứng kiến toàn bộ sự việc xảy ra.
Trong lúc Tuấn Anh đang ở tư thế quỳ chịu trận, Phùng Đắc Tú giơ dao lên
hô: “Chém chết nó đi!”. Thấy quá nguy hiểm, Tuấn Anh liền vùng dậy để
chạy thì bị Tuấn “trọc” dùng chân đạp vào mông, làm Tuấn Anh bị ngã sấp
xuống dòng kênh nước chảy xiết.
Tuấn “trọc” cầm dao cúi xuống chém với theo Tuấn Anh nhiều nhát nhưng
không trúng. Nguyễn Văn Tình và Nguyễn Văn Định ở phía bờ kênh phải nhìn
thấy Tuấn Anh bị Tuấn “trọc” đạp ngã xuống kênh thì Định cầm gạch ném 2
phát xuống lòng kênh nơi Tuấn Anh ngã. Ném gạch không thấy Tuấn Anh
ngoi lên, Định cầm điện thoại bật đèn, đứng trên bờ soi xuống dòng kênh
và hai bên bờ kênh tìm nhưng không thấy nên hô to: “Tao ném hai viên
gạch vào chỗ nó ngã, không thấy nó ngoi lên, chắc chết rồi!”. Tuấn
“trọc” nói thêm: “Không thấy nó đâu, nó chết kệ mẹ nó” rồi cả nhóm quay
về.
Sau đó, Đặng Quốc Tú và Tuấn “trọc” quay lại quán ăn đêm lấy 2 chén rượu
uống với Hiệp để xin lỗi và Tú xin số điện thoại của Hiệp. Hai người
này đi khỏi, Hiệp lấy xe máy của Tuấn Anh đi dọc bờ kênh để tìm Tuấn Anh
song không thấy; Hiệp cũng mượn điện thoại gọi vào số Tuấn Anh song
không liên lạc được nên đi về nhà ngủ.
Thi thể Tuấn Anh được tìm thấy vào 8h30’ sáng ngày 17/3 tại cống kênh 2B
phường Hội Hợp. Sau đó, kết luận giám định pháp y của Trung tâm pháp y
tỉnh Vĩnh Phúc kết luận nguyên nhân cái chết: “Ngạt nước, trên nạn nhân
có chấn thương do vật tày gây nên”. Bản giám định pháp y của Viện khoa
học hình sự Bộ Công an cũng kết luận: “Nguyên nhân do ngạt nước, trên
người có chấn thương vùng lưng và gối trái. Tổn thương ở vùng lưng và
gối trái do vật tày gây nên”.
Tuấn Nguyễn
(Tiền phong)
Phân tích phiên tòa Bạc Hy Lai: Bất ngờ không đúng kịch bản
Chính khách thất sủng Bạc Hy Lai làm đảo lộn mọi dự đoán khi phủ nhận
một cách điềm tĩnh và thấu đáo những lời buộc tội đối với ông trong một
phiên tòa xử vụ tham nhũng được nhiều người mong đợi thu hút sự chú ý
của toàn Trung Quốc.
Đến nay, công chúng đã nghe nhiều chi tiết về vụ án này hơn nhiều
người mong đợi. Các tin Twitter truyền trực tiếp từ tòa án ở Tế Nam, Sơn
Đông, hiện đang có hơn 460.000 người theo dõi và con số này dự kiến sẽ
tăng lên.
Sau trọn ngày đầu tiên tòa lấy lời khai, trả lời phỏng vấn của ký giả
Hilary Whiteman (đài CNN), Lý Thành, chuyên gia hàng đầu về Trung Quốc
của Viện Brookings ở Washington, phân tích bằng cách nào và tại sao
phiên tòa đã đi chệch khá xa so với kịch bản.
CNN: Trước phiên tòa, nhiều nhà bình luận đã tiên đoán phiên
tòa sẽ diễn ra một kịch bản chặt chẽ, nhưng thực tế lại khác đi. Diễn
biến bất ngờ nhất là gì?
Lý Thành: Có hai điều bất ngờ. Thứ nhất, họ Bạc đã phản bác tất cả
những lời cáo buộc cho đến nay, và nói ông đã “miễn cưỡng” chấp nhận lời
buộc tội khi ông bị nhóm điều tra của ban kỷ luật trung ương thẩm vấn.
Điều bất ngờ thứ hai là bên công tố đã tỏ ra kém cỏi khi cố đưa lập luận
đủ sức thuyết phục để buộc tội ông; dường như lập luận của công tố đang
thua lý.
Theo tôi nghĩ, bỗng nhiên họ Bạc quyết định không hợp tác, nhưng
không phải hoàn toàn. Vì ông không đi xa đến mức lên án các lãnh đạo
khác hay tiết lộ một số vấn đề khác; đây có lẽ là điều khiến một số vị
lãnh đạo lo lắng nhất.
Bạc Hy Lai lắng nghe lời khai của Vương Lập Quân, cựu giám đốc công an Trùng Khánh (không có trong hình), tại Tòa án Nhân dân Trung cấp Tế Nam ngày 24/8/2013 (AP) |
CNN: Có phải Bạc Hy Lai và nhóm luật sư của ông đã khiến giới lãnh đạo Trung Quốc bất ngờ đến chưng hửng?
Lý Thành: Dù là với tư cách một người thường hay một vị lãnh đạo, họ
Bạc luôn gây bất ngờ. Nếu ta nhìn lại sự nghiệp của ông, ông luôn khiến
thiên hạ ngạc nhiên. Ông luôn sử dụng yếu tố bất ngờ. Nếu chính quyền
không chuẩn bị đối phó với điều này, thì sẽ khó cho họ. Khi mở phiên tòa
bán công khai thì ta cần phải chuẩn bị.
Trên các mạng xã hội Trung Quốc có nhiều lời khen dành cho quan tòa
vì có cung cách chuyên nghiệp, nhưng các công tố viên thì quá tệ. Bạc Hy
Lai đã phủ nhận hầu như tất cả mọi thứ một cách rất hữu hiệu. Nhưng
điều đó có nghĩa là ngay cả giới lãnh đạo Trung Quốc không thể trông cậy
quá nhiều vào những lời hứa hay thỏa thuận mà họ Bạc đã đưa ra.
CNN: Ông có nghĩ là đã có thỏa thuận trước khi phiên tòa diễn ra và điều đó hình như đang đổ vỡ?
Lý Thành: Hẳn nhiên có lẽ hai bên đã có những thỏa thuận trước, bằng
không giới lãnh đạo đã không muốn tiếp tục đưa ra những lời buộc tội đó.
Thỏa thuận là họ bỏ bớt một số tội nghiêm trọng nhất đối với Bạc Hy
Lai. Nên nhớ là vào ngày 28/9 khi họ bắt ông và khai trừ ông khỏi Đảng
Cộng sản, có khoảng sáu hay bảy tội, trong đó có cản trở thi hành công
lý và hủ hóa và, có lẽ là quan trọng nhất, trong khi điều tra về vụ sát
hại Neil Heywood, được biết họ đã phát hiện một số hoạt động phạm tội
hình sự khác. Hồi tháng 7, họ chỉ cáo buộc ông ba tội: hối lộ, tham
nhũng và lạm dụng quyền lực.
CNN: Giới lãnh đạo Trung Quốc tập trung vào tham nhũng thì có gì không ổn?
Lý Thành: Chọn Bạc Hy Lai để xử tội tham nhũng là chọn nhầm người vì ông nổi
tiếng chống tham nhũng trong nhiệm kỳ ở Trùng Khánh. Và nhìn chung, ít
nhất theo cảm nhận của người dân, ông không đến nỗi tham nhũng cho lắm.
Ông đã khiến nhiều người lo ngại về chiến dịch tự quảng bá bản thân mình
– đó là lý do thật sự, chứ không phải chuyện tham nhũng.
Tham vọng thật sự của Bạc Hy Lai không phải là tiền bạc. Ông muốn trở
thành một vị lãnh đạo hàng đầu, hoặc vị lãnh đạo cao nhất. Đến lúc đó,
ông sẽ thâu tóm cả đất nước. Đó là thế lưỡng nan căn bản của giới lãnh
đạo.
Hiện nay giới lãnh đạo đang ở tình thế khó xử: những lời buộc tội
tham nhũng sẽ không nhận được phản ứng tích cực, mà họ lại không quay
trở lại với những cáo buộc khác. Vậy họ sẽ tuyên án kiểu gì đối với ông?
Chắc chắn bản án sẽ không quá nặng. Nếu bản án quá nhẹ, họ sẽ bị chỉ
trích nặng nề, bởi vậy tình hình này quả thật chẳng có lợi gì cho giới
lãnh đạo.
CNN: Ông nghĩ giới lãnh đạo sẽ phản ứng ra sao sau khi “kịch bản bị thay đổi”?
Lý Thành: Nếu ta theo dõi phản ứng ở Trung Quốc thì thấy hầu hết mọi
người nghĩ rằng họ Bạc đã ứng xử tốt trước tòa, trong đó có những người
thực sự không thích ông. Theo tôi nghĩ, ông trình bày rõ ràng, có trọng
tâm, lưu loát và hùng hồn. Một số người trước đây thực sự ghét ông nay
lại có chiều hướng quên hết những điều kinh khủng mà ông bị cáo buộc đã
phạm phải. Tôi nghĩ lập luận của chính quyền không vững vàng trong ngày
xử thứ nhất.
CNN: Có phải chiến thuật của giới lãnh đạo đã có tác dụng
ngược? Phải chăng Bạc Hy Lai có thể đã giành được nhiều ủng hộ hơn là bị
mất trong 24 giờ qua?
Lý Thành: Đúng vậy. Có nhiều tin đồn là ông không kiềm được cảm xúc
và mất bình tĩnh lúc ở trong tù. Nhưng trước tòa ông đã ứng xử rất đúng
mực. Ông tỏ ra rất tôn trọng, hợp tình hợp lý, có cách hành xử đánh động
lòng người, ông quan tâm đến Đại Liên, ông quan tâm đến người dân Đại
Liên. Ông nói ông bị một số kẻ xấu phản bội. Ông tỏ ra dứt khoát với vợ
mình; đổ lỗi cho vợ mình nhiều điều, đặc biệt những điều ông nói mình
không biết. Ngoài ra, luật sư biện hộ của ông đã sử dụng thuần thục ngôn
ngữ rất rành mạch để phản bác nhiều lời cáo buộc. Bạc Hy Lai và luật sư
biện hộ của ông tạo ấn tượng rất tốt – xét về nhiều mặt, đó cũng là một
điều bất ngờ.
CNN: Ông có ngạc nhiên khi thấy Bạc Hy Lai dường như trở mặt với vợ mình, Cốc Khai Lai?
Lý Thành: Đã có một ranh giới rạch ròi đã được vạch ra. Luật sư biện
hộ của ông cứ nhấn mạnh đến tình trạng tâm thần không ổn định của bà, và
hầu hết mọi người ở Trung Quốc tin điều đó. Nếu ta nhìn những tấm ảnh
chụp trước khi bà bị bắt và ở tòa án, có vẻ như có vấn đề. Dĩ nhiên, bên
công tố không tin điều đó, nhưng khi người ta phán xét, ít nhất là
những người dân thường, họ tin vào lập luận đó. Vì vậy Bạc Hy Lai đã
vạch được một ranh giới rạch ròi giữa ông và vợ ông, và dùng nó để giảm
giá trị lời khai của bà.
CNN: Khi vụ xì căng đan này nổ ra – và trong nhiều tháng sau
đó – thiên hạ đã bàn tán rất nhiều rằng vụ này sẽ làm xáo trộn chính trị
Trung Quốc. Có đúng như vậy, hay mọi chuyện sẽ lại đâu vào đấy sau khi
có bản án?
Lý Thành: Vụ Bạc Hy Lai bộ lộ những khiếm khuyết căn bản của hệ thống
chính trị và tình trạng tham nhũng và lạm dụng quyền lực tràn lan. Vì
thế, vụ này đã có tác động mạnh mẽ. Trong 18 tháng qua đã có nhiều thay
đổi; có đợt chuyển giao thế hệ lãnh đạo,
Ôn Gia Bảo về hưu, và các thái tử đảng đã củng cố quyền lực của mình.
Giới lãnh đạo muốn tiến tới. Họ muốn xử lý xong và quên đi vụ này để
tiếp tục với những vấn đề khác. Chiến lược đó tuy hợp lý nhưng có lẽ sẽ
không tạo phản ứng tích cực cho lắm – vẫn còn đó một số vấn nạn tiềm
tàng cho tương lai vì họ không dùng được vụ này để củng cố và nâng cao
lòng tin của người dân đối với hệ thống pháp luật.
CNN: Do lập luận và chứng cứ của bên công tố có vẻ không vững
vàng, liệu có cơ may nào Bạc Hy Lai sẽ nằm trong số 0,1% nghi can ở
Trung Quốc được tòa xử trắng án?
Lý Thành: Dĩ nhiên ông sẽ bị xử có tội; bằng không sẽ là đại họa.
Nhưng bây giờ thì án không thể nặng lắm vì bản chất của các lời buộc tội
và cách họ tiến hành phiên tòa này khá kém. Vì thế bên công tố sẽ gặp
nhiều khó khăn trừ phi có những diễn biến hết sức bất ngờ trong những
ngày tới. Tôi nghĩ chắc chắn bản án sẽ không phải là tử hình, có thể
thậm chí không phải là án tử hình giảm xuống còn chung thân. Nặng nhất
có lẽ là án chung thân, và nhẹ nhất có lẽ là 15 năm tù.
Phạm Vũ Lửa Hạ dịch
Nguồn: Hilary Whiteman, Bo Xilai trial analysis: How and why Chinese politician veered off script, CNN, 24/8/2013.
Bùi Văn Bồng - Thua thằng cắt tóc
Lưng đã còng, da tai tái do di chứng bệnh sốt rét rừng, ông đi tập
tễnh, bước thấp, bước cao. Chân phải ông bị thương từ thời kháng chiến
chống Pháp, trong rừng chiến khu. Tóc bạc, da nhăn nhúm, ông dã 83 tuổi.
Năm 1946, đang là học sinh, ông xung phong vào “Thanh niên Tiền phong”
đi đầu trong đoàn biểu tình, thị uy tham gia chống thực dân Pháp xâm
lược. Rôi ông vào Vệ quốc quân.
Ông có tên thường gọi
là Mười Nghề. Nhưng ông nói, chẳng có nghệ nào, ngoài cái nghề đi bộ đội
chống Pháp, chống Mỹ rồi đi đánh Polpot ở Campuchia. Năm 1987, hàm
trung tá, chuyển ngành ra ngoài làm chuyên viên ở Tỉnh ủy, rồi nghỉ hưu.
Ông cười: “Tôi mang tên Mười Nghề, cuối cùng thấy có cái nghệ chẳng ra
nghệ gì cả là đi bộ đội và làm chính trị cấp “trợ lý”, “chuyên viên”
lương ba cọc ba đồng, từ bao cấp cho đến bao biện. Nay có đồng lương hưu
chết đói, không đủ đi chợ. Tăng lên được mấy đồng lương từ tháng 7 mà
hai tháng nay chưa nhận được ‘tiền tăng’ đó, hỏi Bảo hiểm chính sách xã
hội thành phố, người ta nói chưa có tiền, nợ cán bộ thôi”. Mười Nghề nói
rằng, từ thằng lính trận chuyển ra ngoài, nay cũng nhiều tay có kinh tế
vững, nhưng mình không có nghề bằng họ và cũng không thể làm được cái
nghệ như họ. Tôi hỏi: "Nghề gì?". Ông cười mỉa mai: "Lưu manh! Lưu manh
chức quyền!".
Ông tâm sự:
- Tôi 65 năm tuổi đảng, nay mới thấy sự bất công cũng ở ngay trong đảng,
chưa nói đến đủ thứ chuyện đảng, chính quyền đối xử với dân, chưa nói
đến toàn xã hội.
Tôi hỏi: Sao ông nói vậy?
Ông kể: Hôm rồi, đi khám bệnh, gặp người bạn xưa. Ông ta năm nay cũng 82
tuổi rồi. Ông ta là Ba Nhẫn. Năm xưa là Tuyên giáo thuộc Khu ủy. Nay
ông ta cũng yếu lắm rồi. Có đứa con út, sinh muộn, năm nay đã 26 tuổi,
thi trượt trong nước. Ông Ba Nhẫn cũng thuộc hàng ‘hưu trí giàu’ nên có
tiền gửi con sang Mỹ học. Đứa con về thăm nhà, nói: “Bố cũng tốn nhiều
tiền với con rồi. Nhưng bên đó, sinh hoạt đắt đỏ, cũng phải tiết kiệm
lắm mới đủ tiền theo học. Trong khi đó, con cháu của mấy ‘ông bự’ đang ở
Trung ương, Bộ này, Ban kia được Mỹ tài trợ khá đậm, sướng!
Mười Nghề cười nửa miệng:
- Hừ, đời cũng lạ. Trước đây có một ông Tư Lễ trong tỉnh ủy, được tiêu
chuẩn cho con đi học ở Rumani. Được hơn một năm, thằng con viết thư về
nói là bố có cách nào giúp cho sang Mỹ học. Không ngờ ‘tổ chức’ lại nắm
được thư đó. Ông ta bị kỷ luật, khai trừ đảng, cho nghỉ việc. Thằng con
cũng bị cho thôi học dở chừng, về nước làm…dân đen. Tội danh: “Đang học ở
nước XHCN mà mơ tư bản. Sai lập trường quan điểm, nguy cơ sau này thành
‘thế lực thù địch’”… Nhưng rồi, chính cái ông đứng ra kiểm điểm và kỷ
luật đồng chí mình hà khắc như vậy, thì mấy năm sau ông ta lại gửi con
sang Mỹ học. Tôi hỏi ông ta: “Tại sao ông kỷ luật Tư Lễ mà lại cho con
sang Mỹ học”. Ông ta trả lời tỉnh bơ: “Việc phải thế, thời điểm phải
thế”. Tôi gặng lại: “Thế tại sao ông len bục ca ngợi CNXH ở Trung Quốc,
ông cũng phê phán Mỹ và các nước tư bản rất gay gắt, nay ông không gửi
con sang Trung Quốc học, mà lại gửi sang Mỹ?”. Ông ta cười xòa, tra lời
chung chung, kiểu ‘chạy làng’: “Thời thế, thế thời nên thế, ông không
hiểu, đừng hỏi nhiều.”. Nghe ông ta nói đến thế thì tôi im, coi như tê
cứng cái đầu. Không ngờ, ông ta còn theo lẻo: "Ông đừng có mà lắm
chuyện, nói là chuyện khác, nói được lòng cấp trên, dưới không dám cài,
mình lại được thăng tiến. Còn làm việc gì lại là chuyện khác, phải tính
có lợi mới làm...!".
Ông Mười Nghề là người tham gia giải phóng thành phố và chứng kiến nhiều
cảnh ngang trái, bất công, tham nhũng sau giải phóng. Ông vò đầu, làm
bung lên mấy sợi tóc bạc: “Cán bộ cấp cao, có chức có quyền, chiếm dụng
những ngôi dinh thự, biệt thự lớn của sĩ quan và nhà tư bản thời Mỹ-ngụy
bỏ lại. Sau này, nhà nước kêu trả, nhưng các vị có kế sách hợp thức hóa
giấy tờ, chiếm hết. Nhiều ông bây giời vẫn giàu sụ là nhờ tài sản, nhà
cửa thu được của ‘trào ngụy’ thua chạy đấy. Như ông Ba Nhẫn gửi con đi
học tại Mỹ vừa kể trên là cũng nhờ chức quyền lúc đó mà chiếm được mấy
căn nhà. Nay cứ bán dần, khối tiền!”. Trong hơn 3 triệu đảng viên hiện
nay, những đảng viên hưu trí nhiều thành tích, chiến công như ông Mười
Nghề không hiếm. Do họ nêu cao đạo đức cách mạng chân chính, thực sự tấm
lòng vì dân vì nước, do họ không tham, không thủ đoan trong cuộc sống,
không hề "lợi dụng chức vụ, quyền hạn, dùng quyền lực chạy mánh, lừa
đảo". Ông Mười Nghề tuy nghỉ hưu, lương hưu chằng thấm gì, như gần 20
năm qua vẫn nhiệt tình tham gia không lương làm bí thư chi bộ, nay già
thì làm Tổ trưởng dân phố, lo cho dân phố rất chu đáo, tận tụy ngày đêm
mà không hề vụ lợi. Chỉ có cái bọn đề ra nghị quyết mới sường,. Còn
những đảng viên già, hưu trí ở cơ sở, thực lòng vì dân vì nước mới khổ,
vất vả, sống cảnh khó-nghèo, chịu nhiều thiệt thòi. Nhưng được bà con
rất tín nhiệm, gợi khen cân thành. Đó gọi là 'cốc mò cò xơi'.
Tôi nói: “Bác Mười năm nay 83 tuổi rồi, còn đi tận Vĩnh Thạnh cách đây 70 cây số thăm cháu. Khỏe thật!”. Ông thở dài:
- Khỏe gì đâu, việc cần đi phải đi. Con gái tôi nói thuê xe tắc xi, lâu
rồi về thăm bên ngoại, tiện thể thăm và động viên thằng cháu giúp, mong
nó học tốt. Mệt thở không ra. Tuy xa nhưng có tắc xi đón rước tận nơi,
đi được”.
Tôi hỏi:
- Tại sao ông lại phải gửi cháu về nông thôn, học tận Vĩnh Thạnh/
Ông lại vò đầu
- Vì tôi bị thua thằng cắt tóc!
- Sao kỳ vậy?
- Cái gì mà kỳ với chả cục? Nó có tiền, mình có danh, có tiêu chuẩn, nhưng không bằng nó.
> Đóng tiền...lớp 1
> Nghìn đô...’heo vàng’ vào lớp 1
> Nỗi uất ức của người cha…
Ông Mười Nghiệp ‘tường thuật’ rằng nhà trường nói số lượng học trường
“điểm” nay có hạn, phải ‘xét kỹ các đối tượng’, cháu ông vào lớp 1 thì
ông phải làm giấy đề nghị, bảo lãnh, có thể xếp diện chính sách. Ông làm
giấy tờ đủ cả. Nhưng năm lần bảy lượt đến hỏi đều bị lắc đầu, chưa
duyệt. Buộc ông phải gửi cháu về quê ngoại để học, chẳng lẽ để cho cháu
mình mù chữ. Trong khi đó, thằng cắt tóc quê tận Long Mỹ ( Hậu Giang)
không có hộ khẩu ở thành phố này. Nó lên đây thuê chỗ mở tiệm cắt tóc,
nhưng nghe nói còn buôn bán gì nữa mà tiền xủng xỉnh ra phết. Dư luận
rằng hắn buôn hàng cấm, có "người chức năng" bảo kê. Hắn “tiên tệ hóa
thủ tục” rất nhanh. Thế là con nó được vào học.
Rồi ông chép miệng:
- Cựu trào kháng chiến, trải ba cuộc chiến tranh, nhưng nghèo, lương hưu
không đủ tiêu vặt, chợ búa, bênh cũng không dám nua thuôc tốt, bảo hiểm
y tế cũng có ăn nhằm gì đâu. Mang danh 65 năm tuổi đảng, nhưng chức
quyền thấp, lại nghe lời đảng dạy phải trong sạch, liêm khiết, gương
mẫu…Thế nên con cháu cũng bị thiệt thòi. Hứ, thua thằng cắt tóc!
Bùi Văn Bồng
(Blog Bùi Văn Bồng)
Anh Quốc: Gần 100 ngàn người Việt di dân bất hợp pháp, làm nail
(Guardian) – Nhật
báo Anh, The Guardian, trong một bài điều tra gần đây, đặt ra câu hỏi
“Phải chăng thực sự có đến 71,000 thợ nail người Việt đang sống lậu trên
đất Anh?”
(Hình minh họa: Colnav Nguyễn/Người Việt) |
Trong khi đó báo Sunday Times lại đưa ra một con số lớn hơn nhiều: “Hai trong những cơ sở chuyên cung cấp vật liệu làm nail lớn nhất ở Anh, ước lượng có khoảng 100,000 người Việt làm nghề nail tại 15,000 tiệm trên toàn quốc. Tuy nhiên, dữ kiện thống kê cho thấy chỉ có 29,000 sống chính thức ở Anh.”
Hai tờ báo này cho biết số liệu trích dẫn từ các tổ chức tư nhân mà họ không muốn nêu tên. Vì lý do không cung cấp tên nên không thể căn cứ vào đâu để kiểm chứng được.
Báo Guardian còn nêu dữ kiện của ONS, tức Văn Phòng Thống Kê Quốc Gia, trong đó liệt kê 60 quốc gia có dân chiếm số đông là thường trú nhân ở Anh, từ 545,000 người Ba Lan xuống đến 13,000 người Colombia, tuy nhiên, lại không đề cập gì đến người Việt Nam. Sự thiếu sót này, theo Guardian, cho thấy con số 29,000 người Việt hợp pháp là chưa đúng, và có thể có đến hằng trăm ngàn người Việt sống lậu trên đất Anh.
Điều tra với cơ quan biên giới UK Border Agency, báo Guardian được biết, trong tám năm giữa quí một 2005 và quí một 2013, có gần 82,000 người Việt nộp đơn xin chiếu khán nhập cảnh vào Anh, kết quả có chừng 73,000 được cấp visa.
Từ năm 2009, Anh có một cơ quan tên National Referral Mechanism (NRM) chuyên điều tra xem ai là nạn nhân của nạn buôn người. Theo thống kê mới nhất thu thập trong thời gian từ Tháng Giêng đến Tháng Ba năm nay, 32 người Việt được nhận diện là nạn nhân.
Việt Nam được xem là nước hàng đầu đáng quan tâm về nạn buôn người, chỉ sau Albania, Nigeria và Ba Lan.
Báo chí nước Anh cũng nêu rõ rằng nhiều người Việt Nam có thể trở thành “nô lệ thời nay.” Một tường trình của Trung Tâm Công Bằng Xã Hội công bố hồi Tháng Ba cho thấy, có khoảng 850 người lớn và 380 trẻ em là “nô lệ thời nay,” mà một phần tư là nạn nhân của nô lệ lao động. Trong năm 2011, khoảng 25 trong số các trường hợp ghi nhận được liên quan đến người có quốc tịch Việt Nam.
(Người Việt)
Chuyện văn nghệ Hà Nội nghe ở Moskva 1987 (kỳ I)
8/11, Nguyên Ngọc kể:
- Buổi gặp anh em, ông Linh còn nói nhiều câu cay đắng lắm. Ví dụ bảo:
"Tôi cũng là người bị nạn, tôi hiểu anh em". Sau này loại câu như thế
người ta phải cắt đi.
- Nhưng mà chưa chắc làm thế đã tốt đâu. Cởi trói cho văn nghệ lúc này,
mà những điều kiện khác (kinh tế, xã hội) chưa có, thì cũng không được
việc gì. Bọn xấu bị đánh động nó cụm lại phản công cho mà xem. Ông Tố
Hữu đã mỉa mai Trần Độ, à, các anh bây giờ được cởi trói rồi phải không!
- Nguyễn Đình Thi nói gì ở hội nghị? Thi bảo, tôi tha thiết đề nghị các
anh đừng phát động quần chúng. Phát động quần chúng thì những người
không có tài năng sẽ nổi lên, diệt hết người có tài.
… Cái ông Thi này căn bản rất ích kỷ. Ông ta có yêu ai bao giờ đâu. Một
tay bẻ hết mấy cành phù dung. Ông ta diệt tạp chí chuyên về văn học nước
ngoài rồi, lại còn sẵn sàng diệt trường Nguyễn Du nữa ấy chứ. Bây giờ
chung quanh toàn những Kim Lân, Thợ Rèn thì còn được việc gì.
- Đọc báo chí Hà Nội đủ thấy chưa đâu vào đâu cả. Mà cấp trên thì đã
ghét lắm rồi. Ông Nguyễn Đức Tâm rêu rao trên tờ Lao động: “Đây, báo
đăng bài của tên Lê Dụng(?) một tên về hưu (trước là thứ trưởng Bộ Công
An) đặt vấn đề công tác tổ chức…” Rồi cả Bộ chính trị chửi bới, chỉ trừ
có ông Linh là không nói gì, sau lại đỡ hộ. Trong TW, ông Linh cô độc
lắm. Hôm gặp văn nghệ sĩ, mấy anh em nhà mình cứ một giọng xin TW bảo
chúng tôi, bảo chúng tôi. Thế là ông Linh đỏ mặt lên "Hãy tự cởi trói
mình trước khi trời cứu". Tức nói đến Trung ương là nói đến chỗ rất đau
của ông.
Với bài ông Linh, coi như Đại hội Nhà văn đã xong. Giờ chỉ còn minh hoạ. Và làm công tác tổ chức.
Nhàn: Các anh chuẩn bị đón họ phản công.
Nguyên Ngọc: Đúng. Khải nó bảo bây giờ Bộ Chính trị ông nào cũng dính với một vụ rồi, thì còn làm sao mà giẫy ra được nữa.
Tôi (Vương Trí Nhàn) hay nghĩ cái được nhất của những cuộc họp này là nói rõ rằng văn nghệ của ta rất nghèo.
Lạ thật là cái võ của các ông trên. Một mặt, các ông ấy chê bai mình cấm
đoán mình. Mặt khác, ông ấy lại bảo ta có một nền văn nghệ xuất sắc.
Thế thì còn biết đằng nào mà lần. Trói xong lại bảo đố mày bay lên – hồi
chiến tranh, Nguyễn Minh Châu đã mấy lần nói với tôi cái câu ấy, lần
nào nói xong cũng cười khà khà sung sướng.
Nguyên Ngọc kể tiếp:
- Chính ông Trần Độ là do ông Linh đưa trở lại. Vì ông Linh với ông ấy
quen nhau từ hồi ở trong rừng. Bây giờ ông ấy vẫn bảo tự do về kinh tế
thì có tôi(Nguyễn Văn Linh), tự do về văn hoá thì có anh (Trần Độ).
Ông Độ nghĩ ra được nhiều việc cụ thể lắm. Ví dụ, ông ta đề nghị sẽ có
nghị quyết của Ban bí thư về các vụ án văn nghệ trước đây. Ông Khải bây
giờ đã trả sao, trả mũ, chuyển sang sinh hoạt ở Hội nhà văn. Ông ấy vẫn
đận đà không muốn ra Hà Nội. Nguyên Ngọc bảo ông phải ra, tôi không làm
hộ đâu.
Nguyên Ngọc trở về báo Văn nghệ như thế nào?
Một lần nói chuyện, Nguyễn Minh Châu có ý giá trao tờ báo cho Nguyên Ngọc thì hay nhất.
May đâu, gặp dịp Nguyễn Đình Thi và Chính Hữu lên gặp Trần Độ. Nhân Trần
Độ bảo: “Các anh phải củng cố tờ báo Văn nghệ cho tốt" ông Nguyễn Đình
Thi buột mồm "Hay là anh Ngọc trở lại báo.”
Ông Độ khôn lắm, không nói gì. Lúc tiễn ông Thi và Chính Hữu ra cửa, ông
ấy mới bảo các anh nhớ bàn ý kiến về báo Văn nghệ, như ý anh Thi vừa
nói.
Nguyễn Đình Thi biết hố rồi, về, tính lại. Triệu tập các ông trong ban
thư ký có mặt ở Hà Nội. Thống nhất đồng ý để Ng Ngọc về. Rồi gọi vào cho
Chế Lan Viên và Anh Đức, chờ ý kiến cuối cùng.
Về sau, họp thường vụ, Anh Đức mặt tím bầm (ai đó bảo: mặt như cô hồn), đứng lên nói:
- Tôi biết thừa bụng các anh rồi. Chính các anh cũng không muốn anh Ngọc
về, nhưng các anh lại đẩy việc quyết định cho chúng tôi để đằng nào
cũng được việc, mà tôi với anh Chế Lan Viên lại mang tiếng ác. Nhưng tôi
với anh Chế Lan Viên bàn nhau rồi, chúng tôi đồng ý, cho các anh biết
mặt.
Đấy, Anh Đức là cái loại trắng trợn đến thế kia chứ, Nguyên Ngọc nói thêm. Anh em nó vẫn bảo Anh Đức ít chất Nam bộ hơn ai hết.
Còn ông Chế Lan Viên, cũng lạ lắm. Khi tôi về báo Văn nghệ, vẫn là
Nguyên Ngọc kể, tôi đã viết thư cho nhiều người, mời viết cho báo. Trong
đó có Hà Xuân Trường (ông Trường trả lời nói là bận, không viết được)
và có Chế Lan Viên. Nhưng bọn thằng Duy đại diện Văn Nghệ ở Sài Gòn nó
không thích Chế Lan Viên, nên nó cứ kệ đấy. Ông Chế Lan Viên lên Sài Gòn
tìm thư thì nhận trong thùng thư, chứ chúng nó không chuyển.
Ông Chế trả lời: “Nhận được thư Nguyên Ngọc, mình với Thường mừng lắm, giá thư thất lạc có phải sinh chuyện không".
Rồi ông ta góp ý kiến với báo nhiều điều rất cụ thể.
Hôm Nguyên Ngọc vào Sài Gòn, cùng với Nguyễn Duy, Ý Nhi đến chỗ Chế Lan Viên chơi. Chế Lan Viên cảm động ra mặt.
Chế Lan Viên bây giờ luôn luôn nói:
- Khen Trung Quốc không ai bằng tôi mà chửi Trung Quốc cũng không ai bằng.
--Tôi theo Đảng, Đảng sai tôi sai, Đảng đúng tôi đúng!
Tôi nghĩ, vẫn lời Nguyên Ngọc nói, thế thì ai cần anh nữa.
Nói chung, Nguyên Ngọc nhận xét Chế Lan Viên giỏi biến báo lắm, mà cả ông Trần Độ cũng nhận xét vậy.
Gặp Trần Độ ở Sài Gòn, Chế Lan Viên nhận ngay tôi là người giáo dở. Tôi
ủng hộ Đào Vũ về báo Văn nghệ, nhưng tôi không trao quyền cho hắn làm
tổng biên tập, mà chỉ làm quyền thôi, thế là giáo dở chứ gì. Tôi với
Nguyên Ngọc giận nhau, nay tôi lại ủng hộ anh ấy về thay.
- Thế theo anh, Chế Lan Viên là người thế nào?
- Chính ông ta là người rất nhát, nên ông ta phải đánh mình tàn tệ thế,
để một là khỏi mang tiếng liên quan, hai là chính ông ta cũng không có
đằng nào mà rút nữa.
- Thế còn Nguyễn Khải?
- Nguyễn Khải lại là chuyện khác. Chuyện năm 1979, mình chả nghĩ làm gì,
chứ vợ mình nó giận lắm. Một lần, Tâm nó gặp ông Khải ở đường, nó nói
mát: "Anh Khải lâu không thấy sang nhà", Khải nó là người thông minh, nó
biết. "Tôi là thằng phản bội, còn dám vác mặt đi đâu nữa". "Thế anh đã
đọc Xốt nhi cốp chưa?". Khải chưa đọc, nhưng cũng đoán ra đấy là cuốn
sách viết về thằng phản bội, nói loanh quanh rồi chuồn.
Nói chung Khải là người quá nhạy, cứ nghe cánh Nguyễn Đình Thi doạ cho
mấy câu, thế là lại dao động, Nguyên Ngọc lại phải lên dây cót thêm
v.v..
Tôi nghĩ, ông Khải không hết mình trong mọi chuyện, một phần vì bỏ việc
tổ chức còn sáng tác, chứ Nguyên Ngọc ngoài việc ấy ra, chả có việc gì
khác!
30-11
Gặp Hồ Ngọc bên sân khấu.
Hồ Ngọc kể hôm gặp ông Linh, anh em mình nói nhiều chỗ hố lắm. Ông Tô
Hoài, ông Huy Cận thì lẩm cẩm rồi. Có buổi, tôi ngồi gần chỗ Trần Độ,
nghe Huy Cận đến tỉa tót: “Anh Trần Độ, anh đừng quên tôi đấy nhớ". Ôi,
nhà thơ Lửa thiêng gì mà khốn nạn thế !
Sau này bọn điện ảnh và các ngành nó bảo bọn văn học nó nói như bố ấy, còn chúng mình nói như trẻ con.
Có một việc là trong giờ nghỉ, ông Trần Độ có hội ý với ông Linh. Xong,
ông Trần Độ nói chúng tôi vừa thống nhất là sẽ cho chiếu phim Hà Nội
dưới mắt ai.
Thế là về sau ông Hải Ninh nghệ sĩ nhân dân cũng lên than thở đề nghị
xét lại vụ Bãi biển đời người của ông ta. Anh em nó trêu: Bãi biển đầy
ruồi.
Rồi bà Xuân Thanh lên khóc lóc nói rằng cháu không được lên lương, cháu không được đi học v.v.
Chả ra làm sao cả.
Cũng có một chuyện vui nữa. Dương Thu Hương lên phát biểu, nói khá rõ về vai trò người trí thức.
Nhưng đặc biệt nhất là đoạn cuối, Hương nó nêu có những người hôm qua
vừa bị đánh thì nhăn nhó, kêu khóc, mà lúc được dùng lại thì sung sương
rên lên, nói rằng mình như hạt bụi.
Hạt bụi gì, cuốn theo chiều gió à?
Kể ra, như thế là nói Nguyễn Đình Thi sát sạt rồi.
Ông Thi có khôn hồn thì im đi, vì thật ra, trong hội nghị cũng chỉ một
phần ba người ta biết cái câu hạt bụi ông nói ở đại hội nhà văn lần
trước. Thế cho nên, Nguyễn Khải ngồi cạnh Nguyễn Đình Thi đã phải giật
giật Nguyễn Đình Thi mấy lần, ngăn ông ta lại.
Nhưng Nguyễn Đình Thi cứ lên. Nói là cấp trên đừng phát động quần chúng,
rồi nói là chúng ta cũng có thành tựu của chúng ta chứ, những Con trâu,
Vùng mỏ hồi nào.
Rõ là ấm đầu.
Đến đoạn cuối, Nguyễn Đình Thi lại quay về chuyện Dương Thu Hương vừa
nêu. Tôi có nói trí thức là hạt bụi. Đấy là tôi muốn chống lại tôn giáo.
Tôn giáo bảo con người chỉ là hạt bụi. Nhưng chúng ta là hạt bụi có tư
tưởng. Anh em cười ồ cả lên, đến con người cũng chả có tư tưởng, nữa là
hạt bụi.
Sau chuyện đó, uy tín của ông Thi càng giảm sút.
Còn như tôi, Hồ Ngọc, nói thế nào? Tôi chuẩn bị kỹ lắm. Tôi dẫn Lê -
nin, tôi dẫn Mác đầy đủ. Khi không có tự do, thì con người ta trở nên ti
tiện -- Mác nói vậy, và chỉ tôi mới lôi ra được thôi.
Tôi thấy có những anh em mình nói còn trật lắm. Anh Nguyễn Đăng Mạnh cho
rằng văn nghệ rất khó nắm bắt. Như thế là rơi vào bất khả tri rồi. Hoặc
Lưu Quang Vũ nói rằng các ông tuyên huấn không nghe được gì cả, nói thế
cũng là quá.
Tôi nghĩ phải tìm được một giải pháp vừa phải.Chuyện tôi cho là quan
trọng nhất - chúng ta phải biết quý tài năng. Tôi bảo biết quý tài năng
là biểu hiện của nhân dân văn hoá, đất nước văn minh. Không biết quý tài
năng thì thôi, chịu. Và tôi đọc ra mấy câu thơ anh em nó sáng tác "Xưa
kia đất nước rã rời-- cho nên nghệ sĩ coi trời bằng vung - Ngày nay đất
nước anh hùng - cho nên nghệ sĩ coi vung bằng trời “
Anh em nó bảo tôi bạo.
Nguyễn Kiên ra cười nhoẻn với tôi: "Không phải tôi coi vung bằng trời,
mà cái góc vung đã bằng trời". Nói được như thế là anh em quý rồi.
Sau buổi phát biểu ở đấy, tôi thấy anh Nguyễn Khải, anh Nguyên Ngọc cảm
tình với tôi hơn. Tôi cũng thấy cánh mình phải chạy đi chạy lại với
nhau, không thể đứng rời ra được. Ông Trần Độ, ông Hạnh cũng coi tôi là
một người có thể tin cẩn được, vẫn gọi tôi lên luôn! Tôi bảo các ông
đừng can thiệp quá sâu vào mọi chuyện như ông Hà Xuân Trường. Kệ cho anh
em nó làm là tự nhiên được.
Quyển sách mới của Dương Thu Hương không phải hay, nó viết nhiều chỗ cẩu
thả, phô, nhưng nó có tâm huyết của nó. Còn chửi thì ghê lắm. Đã có
người đọc trệch đi Chuyện tình kể trước lúc rạng mông cơ mà. Tôi góp ý
kiến với Dương Thu Hương đủ thứ. Hôm nọ, ngồi có cả Nguyễn Khải, tôi mới
bảo này, lần sau, cô đừng đăng những bài thơ như bài tuyên ngôn trên
Văn nghệ vừa rồi nữa nhé. Cũ lắm. Nguyễn Khải bảo tôi cũng nghĩ, nhưng
không dám nói.
Hôm gặp ông Linh, giới sân khấu cũng nhảm. Mẹ Thành chúa cơ hội thì lúc
nào cũng mời mọc “cái này để mời anh Linh đi xem ạ!” Giờ nghỉ, thấy ông
Linh ra, Hồ Ngọc phải tránh đi, nhưng cả bọn Lưu Quang Vũ, Hoàng Quân
Tạo cùng xô đến... Vũ dám làm tất cả các việc mà Vũ vẫn chế giễu. Trong
vở Chết cho điều chưa có cũng lại có “những việc cần làm ngay”, có “đồng
chí NVL”.
Tôi nghĩ đến Vũ những ngày chống Mỹ. Tưởng là khác rồi, nhưng đâu có khác!
Ông Vũ Tú Nam kể Nguyễn Phan Hách bảo sướng quá, bây giờ cởi ra gỡ ra rồi, tha hồ viết.
Nguyễn Kiên: Viết khó hơn bao giờ hết chứ. Xưa muối hiếm kiếm được một
hạt cũng quý. Nay cả làng người ta có muối rồi. Có biết tra không, hay
có nồi canh, lại làm hỏng.
2/12
Nguyễn Quân kể:
- Hôm gặp ông Linh, tôi bảo các anh không đốt sách tôi, không xé tranh
tôi, thế là được rồi. Còn nếu các anh làm vậy, tôi chỉ trách nhà tôi vô
phúc. Và làm với nhiều người, thì cả nước vô phúc.
- Đất nước gì mà tri thức gặp vua còn kêu đói, kêu không có tất, thì ra
cái thá gì nữa. Ông Nguyễn Đình Thi dẫn đủ thứ Hy La ra, bảo rằng người
ta có thể tin vào cái sai, nhưng nếu tin thì vẫn có thể thành công trong
văn nghệ - Solokhov tin vào Stalin, vẫn có Sông đông êm đềm. Thế thì
còn nói sao được nữa! Khả năng tiếp cận chân lý của anh ở đâu.
Ông Mạnh với mấy ông bảo khi bị khinh bỉ, thì con người ta ti tiện đi.
Nhưng có đúng thế không? Sao người trí thức lại để mình bị ti tiện đi
được.
Sở dĩ nước ta không ra gì, vì trí thức nước ta không tạo được bi kịch
lớn. Chứ cứ như ở Nga này, lúc nào gần nửa trí thức nó cũng ngồi tù, thì
làm sao nó không lớn được.
Một người như Trần Dần biết điều đó đấy. Gặp tôi về việc đứa con, ông ấy
chỉ bảo thôi đừng bới mọi chuyện ra làm gì, có gì đáng bới. Thế là biết
đấy.
À, lại nói chuyện gặp ông Linh, ông Tào Mạt cũng mang những ý rất cũ ra
rao giảng. Tôi phải bảo bây giờ không phải thời văn nghệ sĩ dâng Sách
bình Ngô, cũng không phải thời làm hề. Anh hãy quan niệm văn nghệ như
một nghề, đấy mới là điều cần thiết.
Bố Tào Mạt cứ dạy cả nước làm vua, thì còn ra cái lý cố gì nữa!
Nói chung, tôi hay có lối trả lời khiến các lão rất ngại. Như ông Thanh
lại có lần đến bảo: Bây giờ mình sắp về hưu, hôm nào mình đến cậu bảo
mình vài vấn đề cơ bản của nghệ thuật, có gì cần, làm cố vấn cho các
anh. Tôi mới bảo, sao lại thế được? Mười năm nay em giảng cho anh, anh
không hiểu thì một hai buổi hiểu sao nổi. Mà tuổi của anh thì không học
được rồi, giá anh cứ thi vào khoa tại chức trường em, chắc em cũng đánh
trượt anh thôi.
Lại có nhiều ông phê phán tôi phá hoại nền mỹ thuật nước nhà.
Tôi mới bảo ngay nền mỹ thuật nước nhà không yếu đến mức một mình tôi
phá được đâu. Còn như sau tôi, người ta không thể vẽ như anh Cẩn trước
đây, đấy lại là chuyện khác.
7/12
Quân lại nói về lần gặp ông Linh:
- Mọi người thường nói là mong trên thông cảm. Không thể có chuyện như
thế, chúng ta không nên đặt ra câu hỏi cũ, rồi tìm cả câu trả lời mới.
Vấn đề bây giờ, là đặt ra những câu hỏi mới. Ví dụ nên có luật làm sao
để các thành uỷ, tỉnh uỷ không can thiệp vào công việc của các nhà hát
hay đoàn kịch. Chứ còn có người duyệt, thì tức là có lúc thông cảm lúc
không thông cảm,rồi có bao giờ ra sao.
- Tôi còn đề nghị thêm một điểm. Là cấm người viết phê bình nói nhân
danh Đảng. Muốn gì thì muốn, phải nhân danh cá nhân. Sai đúng bàn sau.
- Chính ông Trần Độ cũng phải công nhận là ở nước ta, người biết cứ đi
hỏi người không biết. Hội đồng nghệ thuật thông qua rồi, lại còn đi hỏi
Bộ trưởng. Trần Độ vốn ghét Văn Phác nên bảo vậy.
Cũng như bác ấy, bác biết sao được về mỹ thuật bằng cháu, mà cháu vẫn phải hỏi bác —Ng Quân nói lại Trần Độ.
- Cái tội của nước mình, là dạy cho dân triết học, mà bắt trí thức học
lễ, trong khi, suy cho cùng, chỉ trí thức mới cần triết học, còn dân chỉ
cần học lễ - lễ theo nghĩa rộng, nghĩa là phép cư xử.
Trà: Quân có cái thánh thiện của nó. Nó hiểu được âm nhạc, tôn giáo.
Nhàn: Tôi thấy ông Quân có cái vô tư của người bên ngoài nhìn vào, không
có những cái rác, cái bọt bẩn mà do sống quá lâu trong giới, mình cũng
bị nhiễm.
27/12
Một người bạn cũ, kể chuyện Hà Nội - Sài Gòn.
- Sau khi Phan Ngọc cho in Tìm hiểu phong cách Nguyễn Du
trong Truyện Kiều , Cao Xuân Hạo bảo “Đọc xong quyển này, thấy người tài
nhất là ông Phan Ngọc, thứ hai là Đảng ta, thứ ba mới đến Nguyễn Du.”
- Ông Hạnh phó ban hiện nay, cũng rầu lắm. Hôm họp ở Ban văn hoá văn
nghệ thấy mặc cái quần có miếng vá, trông khá khốn khổ. Lại còn cãi nhau
tay đôi với tay Hoài Lam nữa ( HL giáo sư mỹ học, ông Hạnh xưa cùng học
với hắn). Mình phải bảo anh đừng làm thế mà chết. Ông Hạnh phải “tháo
chốt ngay”.
Ở Sài Gòn, loại như ông Trần Bạch Đằng, cũng rất muốn chân Tổng thư ký
Hội những người viết văn thành phố. Trên bàn, rồi vẫn chọn ông Sáng (ông
Anh Đức tự nguyện nhường vì nhắm vào trung ương). Trần Bạch Đằng ngồi
nhà Anh Đức, từ 7g sáng, tới 2 giờ chiều, chỉ đay đi đay lại một câu:
Anh là nghệ sĩ còn tôi là chính khách, tôi phải có chức vụ.
Ông Đằng cực đoan đến mức ông Nguyễn Văn Linh, ông Võ Văn Kiệt cũng phải sợ, không dám dùng.
Quanh cuốn Thi pháp thơ Tố Hữu của Trần Đình Sử, nhiều người bảo tất
nhiên Sử định buôn to. Nhưng loại như Tố Hữu thì không, lão không ơn huệ
ai đâu. Thậm chí lão còn muốn nói là nhờ tôi mà anh trở nên nổi tiếng
nữa, vậy anh phải cám ơn tôi mới đúng.
Chứ cám ơn anh thì tôi cũng là tầm thường như mọi người hay sao ?
Nước mình, ai người ta cũng bảo kỳ vừa rồi, đau nhất ông Tố Hữu. Đoàn
Giỏi tới thăm về, kể lúc nghe tin, Tố Hữu lạnh cả sống lưng. Ngay Lê Đức
Thọ cũng bất ngờ, vì việc đại hội không tín nhiệm Tố Hữu.
Phan Hồng Giang và Từ Sơn đến nhà TH chơi. Nghe đồn Phan Hồng Giang có
nói với Tố Hữu một câu:” Chỉ tiếc là nay không có chú, tức là Trung ương
mất đi những người trí thức có suy nghĩ...” Thế là Tố Hữu bưng mặt khóc
(?!)
Hoài Thanh xưa nay vẫn bảo, văn nghệ nước ta, được Tố Hữu phụ trách còn là khá!
Những chuyện khác.
Ông Lê Đình Kỵ hồi trước khá đứng đắn. Nghe nói khi thơ Trường Chinh ra,
có người bảo Lê Đình Kỵ phê bình đi, Kỵ bảo có phải thơ đâu mà phê
bình.
Sau có người mách rằng câu ấy đã đến tai Đặng Xuân Kỳ, con Trường Chinh.
Thế là Lê Đình Kỵ sợ lắm, phải viết bài, phát trên đài, in báo. Trước
đó, nhờ Bảo Định Giang đọc hộ. Bảo Định Giang chỉ bảo anh trích sai
nhiều quá.
- Ôi, quan trường là chuyện ghê gớm không ai lường nổi. Ông Trần Độ đại
hội lần trước có chân Uỷ viên trung ương, mà không bố trí công tác đã
buồn lắm, toàn đi chơi với bọn Trần Quốc Vượng, Hoàng Ngọc Hiến. Nghe
nói (có anh kể) có lần Trần Độ phải đến khóc với Trường Chinh cơ mà. Mỗi
lần đại hội, lo đến đái ra máu chứ. Vì có thể công lao từ trước đến nay
mất hết.
... Chính trị nó lạ lắm. Ông Nguyễn Văn Linh có lần hô Lê Duẩn muôn năm,
lại có lần bảo ý kiến của anh Sáu Dân (Võ Văn Kiệt) là thế này, thế
này. Khen hết lời ! Ông Nguyễn Văn Linh chỉ ghét ông Tố Hữu. Nghe nói vụ
Cù Lao Tràm, ông Tố Hữu nhận định đã có một bàn tay bẩn dúng vào (tức
NVL). Thế là Nguyễn Văn Linh càng cáu, về quyết trị bọn thằng Nguyễn
Mạnh Tuấn thêm.
- Hiện nay, bọn CA văn hoá ở Hà Nội không thích gì loại truyện ngắn
Tướng về hưu đâu. Đến thảo luận ở ban văn hoá văn nghệ cũng rất căng.
(Loại như Phan Cự Đệ trước đây, đều là cộng tác viên của cục 78 cả đấy
chứ. Đi xem phim, cứ giơ cái thẻ cộng tác với cục 78 ra, là vào hết!)
- Ông Phạm Văn Đồng bây giờ còn hay nói là mình kinh tởm các nước phương
Tây, bởi văn minh của nó phi nhân tính lắm. Tức y như cũ.
Loại như ông Đồng, ông nào cũng có nhận quà biếu vidio, casset. Con cái
bây giờ cũng phải buôn, vì hồi trước, chả có gì. Còn ông Nguyễn Khải,
ông Chế Lan Viên thì nói gì nữa. Đi họp CA, cũng phải đi.
Đến bây giờ, mà trong buổi họp làm Bách khoa từ điển, ông Đồng còn bảo
những khó khăn hiện nay rồi sẽ qua đi, vài năm nữa chúng ta sẽ đạt tới
bước tiến mới, nhìn lại hôm nay sẽ khác.
Lâu nay, tôi quý ông Đồng lắm. Mình cứ lấy ông Đồng đối lập với ông
Trường Chinh. Nhưng sự thật, ông Đồng có quý gì ai đâu. Toàn nói chuyện
trừu tượng, chung chung. Đến lúc mình lỡ có viết gì, lại mắng mình. Nghe
bảo năm 1974, ông ấy nói Nguyễn Thành Long ghê lắm.
-- Ông ấy chả cứu ai cả.
-- Đúng rồi, đến cả Trần Việt Phương, ông ấy cũng không cứu.
-- Nghĩa là ông ấy gọi các văn nghệ sĩ đến chơi, như người xưa gọi cô đầu đến hát. Xong thì thôi, không còn dây dưa gì.
Trần Đăng Khoa có lần kể với Trà một chuyện nhỏ, giờ Trà kể lại với tôi.
Lần ấy Khoa dẫn một đoàn thiếu nhi đến nhà Tố Hữu chơi.
-- Bác ơi, nhà của bác đây đấy à, thích quá nhỉ!
-- Không, đây là nhà của nhân dân, các cháu ạ!
Vương Trí Nhàn
22.08.13
Điệp viên Phạm Xuân Ẩn: Xin đừng chôn tôi gần cộng sản!
Người gián điệp và nhà báo trầm lặng – Phạm Xuân Ẩn và cuộc đời hư thực |
Phạm
Xuân Ẩn, phóng viên chiến tranh tài hoa của tạp chí Time bí mật làm gián
điệp cho Hà Nội vừa qua đời ngày 20 tháng 9, 2006. Những lời cáo phó
rất tử tế. Người ta nhớ đến Ẩn như một nhà báo ưu tú, ban ngày viết cho
Time, ban đêm gởi mật mã và microfilm cho Việt Cộng đang quanh quẩn ở
các khu rừng ngoại thành Sài Gòn.
Nhưng lời cáo
phó còn thiếu, không đề cập đến việc Ẩn – người mà Hà Nội đã công kênh
thành “Anh Hùng Lực Lượng Vũ Trang Nhân Dân” – chán ghét cái chế độ
chính trị ông đã giúp cướp được chính quyền.
Tôi gặp Phạm Xuân Ẩn lần đầu vào năm 1972, khi vừa bước chân đến Việt Nam, năm mới 24 tuổi làm phóng viên chiến trường cho Tạp chí Time. Lúc ấy, Ẩn là một huyền thoại, một tay phong lưu vui tính được mệnh danh là “Tướng Givral” theo tên tiệm bán bánh và cà phê nổi tiếng trên đường Tự Do ông thường lui tới.
Mọi người đều tin tưởng Ẩn bất kể không khí ngờ vực phủ kín Sài Gòn thời đó. Khi cuộc chiến đột ngột chấm dứt cuối tháng tư 1975, gia đình Ẩn và các nhân viên khác của tạp chí Time muốn chạy thoát đều được di tản trong Khi Ẩn ở lại tiếp tục làm việc cho Time tại Sài Gòn. Ẩn điện về New York, “Tất cả phóng viên người Mỹ đã được di tản vì tình trạng khẩn trương, Văn phòng tạp chí Time hiện do Phạm Xuân Ẩn điều động”. Time tán dương quyết định ở lại của Phạm Xuân Ẩn và đăng hình ông, với vẻ căng thẳng, đứng hút thuốc giữa con phố vắng ở Sài Gòn.
Tôi gặp Phạm Xuân Ẩn lần đầu vào năm 1972, khi vừa bước chân đến Việt Nam, năm mới 24 tuổi làm phóng viên chiến trường cho Tạp chí Time. Lúc ấy, Ẩn là một huyền thoại, một tay phong lưu vui tính được mệnh danh là “Tướng Givral” theo tên tiệm bán bánh và cà phê nổi tiếng trên đường Tự Do ông thường lui tới.
Mọi người đều tin tưởng Ẩn bất kể không khí ngờ vực phủ kín Sài Gòn thời đó. Khi cuộc chiến đột ngột chấm dứt cuối tháng tư 1975, gia đình Ẩn và các nhân viên khác của tạp chí Time muốn chạy thoát đều được di tản trong Khi Ẩn ở lại tiếp tục làm việc cho Time tại Sài Gòn. Ẩn điện về New York, “Tất cả phóng viên người Mỹ đã được di tản vì tình trạng khẩn trương, Văn phòng tạp chí Time hiện do Phạm Xuân Ẩn điều động”. Time tán dương quyết định ở lại của Phạm Xuân Ẩn và đăng hình ông, với vẻ căng thẳng, đứng hút thuốc giữa con phố vắng ở Sài Gòn.
Ảnh từ Vnmilitaryhistory (Th09) |
Tôi gặp gia đình của Ẩn ở tại tị nạn
Pendleton tại California và giúp đưa họ về Arlington, Virginia – định cư
ở đó. Cuối cùng, sau một năm im lặng, vợ của Ẩn nhận được điện tín bảo
bà phải trở lại Việt Nam. Dù lòng đầy lo âu và nghi ngại vợ Phạm Xuân Ẩn
đã quay về theo lệnh. Đưa gia đình về lại Việt Nam xác định lòng trung
thành với chính quyền cộng sản nhưng Ẩn vẫn phải đi học tập cải tạo 10
tháng ở Hà Nội (Theo Lâm Lễ Trinh, tháng 8/1978 Ẩn phải đi học tập mười
tháng tại Viện Chính trị, Bộ Quốc phòng, một loại trại tẩy não về chủ
nghĩa Mác-Mao dành cho cán bộ trung và cao cấp.– TM)
Năm 1979, tôi trở lại Việt Nam. Đây là chuyến đầu trong suốt 24 lần tôi đến đây trong 5 năm năm liền. Việc đi lại giữa Sài Gòn của một ký giả ngoại quốc không phải là chuyện dễ trong khoảng thời gian đó, nhưng cuối cùng tôi đã thực hiện được vào năm 1981. Thành phố, Sài Gòn mà tôi biết, lúc ấy rất ảm đạm, lạnh lùng. Khách sạn đầy những “người Mỹ không đô la” (dân Việt Nam gọi người Đông Đức, người Bulgary, người Nga như thế). Công an theo sát bước của tôi đến mọi nơi mọi chỗ. Hàng ngàn người (miền Nam) Việt Nam không được việc làm vì có liên hệ với chính quyền Nguyễn Văn Thiệu đang vượt biển bỏ lại quê hương. Những người ở lại phải bán dần gia sản để sinh tồn.
Mục đích của tôi là đi tìm Ẩn, nhưng đây không phải chuyện dễ làm. Tất cả bản đồ Sài Gòn cũ đã bị tịch thu, đốt bỏ. Những con đường lớn đã đổi tên.
Nhà vẫn có số đấy, nhưng chúng không theo một thứ tự nào khiến không thể tìm nhà được dù có địa chỉ trong tay. Cuối cùng, trong tuyệt vọng, tôi hối lộ quan chức Hà Nội bằng thuốc bổ và tã cho trẻ con mua ở Bangkok và tôi được số điện thoại của Ẩn. Tôi gọi Ẩn. Chúng tôi hẹn gặp nhau ở chợ chim, Ẩn nói, “Tôi sẽ dẫn theo con chó của tôi”.
Ẩn cũng dặn tôi không được nói hay làm gì khi thấy nhau vì công an đang theo dõi. Dường như, đến ngay cả anh hùng, người chỉ huy cả lực lượng tình báo ngoại giao, cũng không thoát khỏi lưới theo dõi. Chợ chim thực ra là lề đường (Huỳnh Thúc Kháng – TM) hai bên chồng chất hàng trăm lồng chim, người mua để thả đi lấy phúc hay nuôi làm chim cảnh. Ẩn đến, dắt theo con béc-giê, chỉ gật đầu khi đi qua mặt nhau. Ẩn và tôi lên hai cái xích lô khác nhau của hai người lính cũ miền nam nghèo khổ. Tôi theo anh ấy về nhà.
Khi đã ở trong nhà, Ẩn bày tỏ nỗi buồn nản, thất vọng ê chề trước hoàn cảnh đất nước của anh. Ẩn thở dài, “Tại sao tham gia cả cuộc chiến chỉ để thay người Mỹ bằng người Nga à?”
Ẩn cũng cho tôi biết, đã hai lần anh đưa gia đình vượt biển, đi trốn và thất bại. Lần đầu, tàu hư máy. Lần thứ hai, người lái tàu không đến, dù tàu tốt, đủ sức vượt biển. Trốn đi bây giờ lại càng khó hơn nhiều, anh nói, vì con trai Ẩn sắp được gởi đi học ở Moscow. Ẩn yêu cầu tôi sang Singapore tìm gặp một người Hoa bí ẩn, nếu được trả đúng giá, sẽ tổ chức cuộc vượt biển. Ẩn nói anh tuyệt vọng rồi.
Tôi viết một thư dài cho Time và gởi phó bản cho tất cả phóng viên của Time đã một thời phục vụ tại Việt Nam. Dự án khá nguy hiểm vì tiếng tăm của Ẩn, tôi viết. Một tướng nổi tiếng và gia đình đi trốn, làm xấu mặt đảng CSVN, nếu thất bại chắc chắn họ sẽ xử tử. Tôi cảnh cáo Time đừng làm những gì có thể xảy ra ngoài tầm kiểm soát của mình.
Time quyết định không tham dự vào dự án đưa người đi trốn, đầy nguy hiểm. Người tị nạn, vượt biển đã đang là mồi ngon cho hải tặc ở vịnh Thái Lan. Tàu đánh cá Thái Lan đâm vào, đánh chìm thuyền người tị nạn, chỉ vớt những thiếu nữ làm đồ tiêu khiển, làm hàng đổi chác giữa các đoàn thuỷ thủ đến khi nạn nhân chết hay phải tự sát. Đây là một quyết định rất khó khăn chúng tôi phải chấp nhận, nhưng tôi hay bất cứ ai khác ở Time đều không có kinh nghiệm đối đầu với quân hải tặc và khả năng rủi ro cho thuyền vượt biển rất lớn trong tình cảnh lúc bấy giờ.
Ẩn ở lại Việt Nam, chờ một ngày sáng sủa hơn. Cuối cùng, ngày ấy đến năm 1986 với chương trình Đổi mới của Hà Nội. Tôi quay lại Việt Nam thăm Ẩn và vợ anh, Nguyễn Thị Thu Nhạn, giữa thập niên 1990 và thấy cả hai có vẻ lạc quan hơn. Đúng như Ẩn lo ngại, con trai anh, Phạm Xuân Hoàng bị gởi đi Moscow, nhưng sau đó lại được phép đi sang North Carolina và cuối cùng tốt nghiệp luật ở Đại học Duke University. Dù được tập đoàn luật sư nước ngoài thuê làm việc với lương 4.000 USD/tháng, Phạm Xuân Hoàng làm việc cho Sở Quan hệ Ngoại giao ở thành phố Hồ Chí Minh với số lương 200 USD/tháng. Không như bố, Hoàng không phải là đảng viên đảng cộng sản.
Tuần qua, Ẩn được an táng tại nghĩa trang Sài Gòn. Lời yêu cầu sau cùng của Ẩn: đừng chôn anh gần người cộng sản.
Năm 1979, tôi trở lại Việt Nam. Đây là chuyến đầu trong suốt 24 lần tôi đến đây trong 5 năm năm liền. Việc đi lại giữa Sài Gòn của một ký giả ngoại quốc không phải là chuyện dễ trong khoảng thời gian đó, nhưng cuối cùng tôi đã thực hiện được vào năm 1981. Thành phố, Sài Gòn mà tôi biết, lúc ấy rất ảm đạm, lạnh lùng. Khách sạn đầy những “người Mỹ không đô la” (dân Việt Nam gọi người Đông Đức, người Bulgary, người Nga như thế). Công an theo sát bước của tôi đến mọi nơi mọi chỗ. Hàng ngàn người (miền Nam) Việt Nam không được việc làm vì có liên hệ với chính quyền Nguyễn Văn Thiệu đang vượt biển bỏ lại quê hương. Những người ở lại phải bán dần gia sản để sinh tồn.
Mục đích của tôi là đi tìm Ẩn, nhưng đây không phải chuyện dễ làm. Tất cả bản đồ Sài Gòn cũ đã bị tịch thu, đốt bỏ. Những con đường lớn đã đổi tên.
Nhà vẫn có số đấy, nhưng chúng không theo một thứ tự nào khiến không thể tìm nhà được dù có địa chỉ trong tay. Cuối cùng, trong tuyệt vọng, tôi hối lộ quan chức Hà Nội bằng thuốc bổ và tã cho trẻ con mua ở Bangkok và tôi được số điện thoại của Ẩn. Tôi gọi Ẩn. Chúng tôi hẹn gặp nhau ở chợ chim, Ẩn nói, “Tôi sẽ dẫn theo con chó của tôi”.
Ẩn cũng dặn tôi không được nói hay làm gì khi thấy nhau vì công an đang theo dõi. Dường như, đến ngay cả anh hùng, người chỉ huy cả lực lượng tình báo ngoại giao, cũng không thoát khỏi lưới theo dõi. Chợ chim thực ra là lề đường (Huỳnh Thúc Kháng – TM) hai bên chồng chất hàng trăm lồng chim, người mua để thả đi lấy phúc hay nuôi làm chim cảnh. Ẩn đến, dắt theo con béc-giê, chỉ gật đầu khi đi qua mặt nhau. Ẩn và tôi lên hai cái xích lô khác nhau của hai người lính cũ miền nam nghèo khổ. Tôi theo anh ấy về nhà.
Khi đã ở trong nhà, Ẩn bày tỏ nỗi buồn nản, thất vọng ê chề trước hoàn cảnh đất nước của anh. Ẩn thở dài, “Tại sao tham gia cả cuộc chiến chỉ để thay người Mỹ bằng người Nga à?”
Ẩn cũng cho tôi biết, đã hai lần anh đưa gia đình vượt biển, đi trốn và thất bại. Lần đầu, tàu hư máy. Lần thứ hai, người lái tàu không đến, dù tàu tốt, đủ sức vượt biển. Trốn đi bây giờ lại càng khó hơn nhiều, anh nói, vì con trai Ẩn sắp được gởi đi học ở Moscow. Ẩn yêu cầu tôi sang Singapore tìm gặp một người Hoa bí ẩn, nếu được trả đúng giá, sẽ tổ chức cuộc vượt biển. Ẩn nói anh tuyệt vọng rồi.
Tôi viết một thư dài cho Time và gởi phó bản cho tất cả phóng viên của Time đã một thời phục vụ tại Việt Nam. Dự án khá nguy hiểm vì tiếng tăm của Ẩn, tôi viết. Một tướng nổi tiếng và gia đình đi trốn, làm xấu mặt đảng CSVN, nếu thất bại chắc chắn họ sẽ xử tử. Tôi cảnh cáo Time đừng làm những gì có thể xảy ra ngoài tầm kiểm soát của mình.
Time quyết định không tham dự vào dự án đưa người đi trốn, đầy nguy hiểm. Người tị nạn, vượt biển đã đang là mồi ngon cho hải tặc ở vịnh Thái Lan. Tàu đánh cá Thái Lan đâm vào, đánh chìm thuyền người tị nạn, chỉ vớt những thiếu nữ làm đồ tiêu khiển, làm hàng đổi chác giữa các đoàn thuỷ thủ đến khi nạn nhân chết hay phải tự sát. Đây là một quyết định rất khó khăn chúng tôi phải chấp nhận, nhưng tôi hay bất cứ ai khác ở Time đều không có kinh nghiệm đối đầu với quân hải tặc và khả năng rủi ro cho thuyền vượt biển rất lớn trong tình cảnh lúc bấy giờ.
Ẩn ở lại Việt Nam, chờ một ngày sáng sủa hơn. Cuối cùng, ngày ấy đến năm 1986 với chương trình Đổi mới của Hà Nội. Tôi quay lại Việt Nam thăm Ẩn và vợ anh, Nguyễn Thị Thu Nhạn, giữa thập niên 1990 và thấy cả hai có vẻ lạc quan hơn. Đúng như Ẩn lo ngại, con trai anh, Phạm Xuân Hoàng bị gởi đi Moscow, nhưng sau đó lại được phép đi sang North Carolina và cuối cùng tốt nghiệp luật ở Đại học Duke University. Dù được tập đoàn luật sư nước ngoài thuê làm việc với lương 4.000 USD/tháng, Phạm Xuân Hoàng làm việc cho Sở Quan hệ Ngoại giao ở thành phố Hồ Chí Minh với số lương 200 USD/tháng. Không như bố, Hoàng không phải là đảng viên đảng cộng sản.
Tuần qua, Ẩn được an táng tại nghĩa trang Sài Gòn. Lời yêu cầu sau cùng của Ẩn: đừng chôn anh gần người cộng sản.
David DeVoss (Weekly Standard 9/10/2006) Volume 012, Issue 04 — Trà Mi lược dịch
(DCVOnline)
Nợ xấu vẫn rất xấu và cố dấu
Nợ xấu vẫn rất xấu và nhiều NH vẫn cố giấu nợ xấu khiến cho việc xử lý khó khăn hơn. |
Thống kê số liệu nợ xấu của các NH đã niêm yết trên sàn chứng khoán bao
gồm: Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam(CTG), Ngân hàng TMCP Ngoại
Thương Việt Nam (VCB), Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (STB), Ngân
hàng TMCP Á Châu (ACB), Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam (EIB), Ngân hàng
TMCP Quân Đội (MBB) và Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) đã hiện ra
những số nợ ngàn tỷ đáng lo.
Trong đó, đến thời điểm 30/06/2013, CTG là ngân hàng có tổng nợ xấu lớn
nhất với khoảng 7.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, SHB, với 5.288 tỷ đồng nợ xấu,
lại là ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao nhất khi chiếm 9,04% tổng dư nợ
của nhà băng này.
Trong số các ngân hàng đã niêm yết thì tỷ lệ nợ xấu của SHB đang dẫn đầu
với 9%, tiếp đến là Navibank với 6,1%. Các ngân hàng còn lại đều có nợ
xấu dưới 3% như ACB 2,99%; Sacombank 2,55%: Vietinbank 2,1%; Vietcombank
2,81%; Eximbank 1,49%, MB 2,44%.
nợ xấu, ngân hàng, tín dụng
6 tháng đầu năm 2013, nợ xấu của các ngân hàng là sự gia tăng liên tục
của nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn). Tại thời điểm 30/06/2013, nợ
nhóm 5 đã chiếm gần 50% tổng nợ xấu của các ngân hàng này
Trong khi đó, số liệu từ 3 NH lớn nhất đã công bố số liệu là BIDV,
Vietcombank và Vietinbank thì đã chiếm tới hơn 23.100 tỷ đồng nợ xấu,
gần bằng mức tổng lợi nhuận là 24.000 tỷ đồng của toàn hệ thống trong 6
tháng đầu năm nay. Trong đó, nợ xấu của BIDV gần 9.400 tỷ đồng, của
Vietcombank 6.687 tỷ đồng và Vietinbank là 7.027 tỷ đồng.
Số nợ xấu của 3 ngân hàng này cũng cao hơn rất nhiều so với tổng nợ xấu
của các ngân hàng top sau, bao gồm SHB, MB, ACB, Sacombank, Techcombank,
Eximbank cộng lại.
Trong nửa đầu năm có một số NHn có tỷ lệ nợ xấu giảm. Cụ thể, có 5 ngân
hàng thương mại tỷ lệ nợ xấu tính đến 30/6/2013 đã giảm so với
31/12/2012. Gồm: BIDV giảm từ 2,77% xuống 2,57%; VPBank từ 2,72% còn
2,62%; TienPhong Bank từ 3,47% xuống 2,77%; OCB từ 2,8% xuống 2,5% và
Southern Bank từ hơn 3% xuống còn 2,77%.
Ngoài 5 trường hợp giảm nói trên, còn lại là những mức độ tăng đáng kể.
Điểm chung, tốc độ tăng trưởng nợ xấu đều cao hơn nhiều so với tốc độ
tăng trưởng tín dụng.
Cụ thể tỷ lệ nợ xấu tại thời điểm 31/12/2012 và đến 30/6/2013:
Vietcombank từ 2,26% lên 2,81%; VietinBank từ 1,46% lên 2,1%; Eximbank
từ 1,32% lên 1,49%; Sacombank từ 1,89% lên 2,5%; MB từ 1,86% lên 2,45%;
ACB từ 2,5% lên gần 3%; SHB từ 8,51%lên 9,04%; Techcombank từ 2,69% lên
5,28%; Navibank từ 5,6% lên 6,1%.
Ước tính nhóm ngân hàng đã công bố số liệu này chiếm trên dưới 75% tổng
dư nợ của hệ thống, nhưng nợ xấu lại đều dưới 3%. Vậy thì nợ xấu đã trốn
đi đâu, khi các tỷ lệ cập nhật từ Ngân hàng Nhà nước (qua tổng hợp báo
cáo của các thành viên) gần đây đều có từ 4,5 - 4,7%, chưa kể con số qua
giám sát từ xa của cơ quan tranh tra là cao hơn nhiều.
Dù những số liệu công bố chưa thể phản ánh hết 100% nhưng các con số
trên đây đã cho thấy bức trang cơ bản của nợ xấu. Dù tiếp tục ghi nhận
những con số nợ xấu tăng lên nhưng mối nghi ngờ về thực tế nợ . Theo các
chuyên gia, số liệu nợ xấu của các nhà băng chưa được phản ánh chính
xác. Ông này nhìn nhận tỉ lệ nợ xấu 4,65% tính đến cuối tháng 5/2013
theo số liệu của NHNN là con số khá đẹp và nếu đúng như vậy, sẽ không
cần đến Cty quản lý tài sản của các TCTD (VACM) nhằm phục vụ mục đích xử
lý nợ xấu.
nợ xấu, ngân hàng, tín dụng
Trong khi đó, con số được Vụ Dự báo thống kê tiền tệ (NHNN) khảo sát mới
đây cho thấy, trong số 124 TCTD tham gia khảo sát, có khoảng 30 TCTD
khai báo tỉ lệ nợ xấu ở mức trên 3%, chiếm khoảng 1/4 số lượng tổ chức
tín dụng hiện nay. Chưa hết, có trên 50% TCTD dự kiến tỉ lệ nợ xấu tại
thời điểm cuối năm 2013 sẽ không đổi hoặc tăng so với cuối năm 2012.
Trao đổi mới, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Trần Thị Hồng Hạnh cho
rằng, ngân hàng không nên che giấu nợ xấu mà phải tự thân xác định đúng
số nợ thực sự. Hiện tại ai cũng biết nợ xấu ảnh hưởng đến sự tồn tại và
phát triển của ngân hàng. Do đó, nếu nhìn nhận đúng về nợ xấu, các ngân
hàng sẽ biết được điểm đứng, điểm xuất phát thực tế để tìm ra thuận lợi,
khó khăn từ đó đưa ra giải pháp phù hợp. Trên cơ sở đó thực hiện giải
pháp cơ cấu nợ một cách hiệu quả nhất.
“Việc cần làm bây giờ của các ngân hàng là phải nghiêm túc xem xét lại
việc cơ cấu lại nợ cho các khách hàng của mình trên cơ sở tình hình tài
chính cụ thể của họ và xác định lại khả năng trả nợ để cơ cấu lại nợ.
Qua đó vừa phản ánh đúng thực trạng nợ xấu của mình, đồng thời tạo điều
kiện để những khách hàng trả được nợ và vay vốn mới, tránh phát sinh nợ
xấu”.
Ngày 23/8/2013, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình đã ký Quyết
định số 1085/QĐ-NHNN, ban hành kế hoạch hành động của ngành ngân hàng
về xử lý nợ xấu.
Với kế hoạch trên, Ngân hàng Nhà nước đề ra các nội dung công việc cụ
thể, giao nhiệm vụ chủ trì triển khai thực hiện từng công việc cho các
đơn vị, vụ, cục, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng, các
khách hàng vay của tổ chức tín dụng và quy định rõ thời gian hoàn thành
công việc.
Theo số liệu cập nhật gần nhất của Ngân hàng Nhà nước, tỷ lệ nợ xấu trong tổng dư nợ tín dụng tính đến tháng 5/2013 ở mức 4,65%.
(VNN)
Vì sao Nguyễn Văn Dũng tức Aduku Adk- một "thủ lĩnh" No- U bị bắt?
Công an VN bắt đầu cuộc đàn áp mới nhắm vào các "nhà yêu nước"?Ngày 21/8/2013, một stt ngắn của Thành Nguyễn đăng trên fb khiến nhóm NO-U và các "nhà dân chủ" rúng động:
"Theo thông tin từ bạn bè anh ở Hà Nội thì: ""Lúc 12 giờ trưa ngày 21/8/2013, CA Hà Nội bắt ngờ huy động lực lượng kéo đến chặn bắt Blogger Nguyễn Văn Dũng. Tại thời điểm bị bắt, Dũng chỉ kịp nhắn tin ra ngoài thông báo về việc anh cùng một người bạn nữ bị bắt khi đang đi trên đường.Ngay sau đó, nhà riêng của Dũng tại số 201-A7, ngõ 1A khu tập thể Khương Thượng, đường Tôn Thất Tùng, quận Đống Đa cũng đã bị công an bao vây và khám xét. Thậm chí, khu hành lang dẫn vào căn phòng mà anh Dũng đang ở cũng bị CA khóa kín và chốt chặn. Theo lời hàng xóm, CA đang khám xét bên trong."Sự việc công an liên tục bắt giữ người tùy tiện và trái phép gần đây cho thấy sự tình hình vi phạm nhân quyền tại Việt Nam ngày càng gia tăng, bất chấp sự lên tiếng của cộng đồng quốc tế. Điều này cho thấy nhà cầm quyền đang bế tắc trong cách giải quyết trước các phong trào đòi hỏi quyền tự do, quyền con người ngày một mạnh mẽ hơn.Anh Nguyễn Văn Dũng sinh năm 1977, tên thường gọi Dũng Aduku, là một người tham gia rất nhiệt tình và năng nổ trong các hoạt động yêu nước tại Hà Nội. Nguyễn Văn Dũng cũng là một trong những blogger đầu tiên tham gia ký tên ủng hộ bản Tuyên bố 258 của Mạng lưới Blogger Việt Nam, tên anh ở vị trí thứ 13.Một số blogger trẻ tại Hà Nội hay tin đã vội chạy đến nhà riêng của Dũng Aduku để ứng cứu. Tuy nhiên, ngay khi đến nơi thì mọi người phát hiện rất nhiều công an sắc phục đứng bao vây khu tập thể.Thậm chí, khu hành lang dẫn vào căn phòng mà anh Dũng đang ở cũng bị CA khóa kín và chốt chặn. Theo lời hàng xóm, CA đang thực hiện việc khám xét bên trong.Một người bạn của Dũng Aduku là blogger Trịnh Anh Tuấn (Facebook Gió Lang Thang) cho biết: Từ trưa đến giờ, cả 2 số điện thoại của anh Dũng không liên lạc được. Các cuộc gọi đều đổ chuông, nhưng không ai nghe máy."
Ngay sau
khi Nguyễn Văn Dũng bị bắt giữ, các "nhà dân chủ", các trang web hải
ngoại đồng loạt lên tiếng tố cáo an ninh CS bắt cóc "nhà yêu nước". Họ
đua nhau đưa ra những lời bình luận, cho rằng "Công an Việt Nam bắt đầu đợt đàn áp mới":
Bên cạnh đó, họ trưng ra các tấm hình như để khẳng định thành tích đấu tranh không mệt mỏi của "nhà yêu nước" Nguyễn Văn Dũng:"Sau sự kiện các blogger Việt Nam phát hành một tuyên bố, đề nghị cộng đồng quốc tế hỗ trợ để buộc chính quyền Việt Nam hủy bỏ điều 258 (lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước), và đề nghị nên xem đó như một điều kiện để quyết định, có chấp thuận cho Việt Nam tham gia vào Hội đồng Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc hay không (?), nay công an Việt Nam đang khởi động một đợt đàn áp mới, mở đầu là việc bắt cóc “nhà yêu nước” Nguyễn Văn Dũng, người có nickname là Aduku Adk!"
Thủ lĩnh No-U
Đi đầu trong các cuộc biểu tình "yêu nước" 1
Đi đầu trong các cuộc biểu tình "yêu nước" 2
Sát cánh cùng "nhà dân chủ" Lê Quốc Quân
Sát cánh cùng "nhà dân chủ" Nguyễn Xuân Diện
Vũ Phong Nếu đúng như nhận định "Hùng Nguyễn" thì Dũng chết vì gái, mà chết vì gái là cái chết êm ái chả có gì sợ cả.
Vậy Nguyễn Văn Dũng- Aduku Adk là ai?
Nguyễn Văn Dũng, FaceBooker
Aduku Adk, sinh ngày 7/5/1977, chứng minh thư số 131324416,
số điện
thoại 0974468775, hộ khẩu thường trú: tổ 4A, phố Sông Thao, phường Thọ
Sơn,
thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.Một vài năm nay, Dũng mò xuống Hà Nội,
thuê nhà tại số 201-A7, ngõ 1A khu
tập thể Khương Thượng, đường Tôn Thất Tùng, quận Đống Đa và giao du với
các"biểu tình viên". Dũng trở thành một trong số "thủ lĩnh" của nhóm
No-U, đội lốt một câu lạc bộ bóng đá nhưng nhận nhiệm vụ chính làm nòng
cốt về nhân sự mỗi khi có lệnh "biểu tình" và các hoạt động gây rối
khác.
Sau khi lý
do bắt giữ Nguyễn Văn Dũng được công khai, để chữa thẹn, các "nhà dân
chủ" vắt óc và nghĩ ra chiêu xuyên tạc, vu khống:
"THƯ GỬI RIÊNG CHO THIẾU TÁ AN NINH NGUYỄN ĐĂNG QUANG (Tổng Cục An ninh II - Bộ Công an). Sáng nay tôi đọc được nguồn tin Blogger Dũng Aduku Adk đang bị điều tra về tội giao cấu với trẻ em theo điều 115 Bộ luật HS tôi rất bực bội vì chuyện nầy. Thưa các anh An Ninh, tôi biết rất rõ 'cô gái ' trông rất trẻ nhưng đã 19-20 tuổi ngoài chứ không phải là trẻ em. Cô ấy là một công an viên, rất đẹp, mới được tuyển vào ngành công an cách đây 1 năm. Các anh đã dùng cô ấy làm 'Mỹ Nhân Kế' để lừa gạt, tìm cách bắt các bloggers với mục đích chính trị là một việc làm hết sức bỉ ổi.
Nguyễn Thùy Trang
Một kẻ tự xưng là Lanney Tran ở tận Hoa Kỳ còn lớn tiếng dọa dẫm:
*********Lanney TranCảnh báo
Đây là lời nhắc nhở quý vị an ninh, tổng cục an ninh Hà Nội. Tất cả hồ sơ, hình ảnh "Mỹ Nhân Kế" mà bộ an ninh đã dùng để gài bẫy Blogger Dũng Aduku Adk về tội giao cấu với trẻ em đã được chuyển đến tay chúng tôi từ Nguyễn Thùy Trang. Khi cần thiết, chúng tôi sẵn sàng chuyển giao đến Lãnh Sự Quán Hoa Kỳ cùng Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc những bằng cớ của việc làm đê tiện mà giới chức cầm quyền cục bộ an ninh đã và đang làm.
.....
Chúng tôi yêu cầu vị trưởng cục an ninh - Bộ Công An Hà Nội trả tự do cho blogger Dũng Aduku Adk ngay lập tức và ngưng ngay các sự khủng bố, đàn áp đến các blogger bất đồng chính kiến.Trân trọngLanney TranNgày 23 tháng 8, 2013Hoa Kỳ
Mời các bạn xem thêm bài của blogeer Nguyễn Biên Cương:
Zân chủ bệnh hoạn là đây
Vụ tay Đảng trưởng Đảng BCS bị bắt lần này vì tôi giao cấu với trẻ em cũng đang bộc lộ những thối nát, ngu dốt, thiểu năng của cái đám dâm chủ bệnh hoạn ấy
Ảnh về đám biểu tình viên NO-U FC
Đầu tiên phải kể đến cái ngu của tay Nguyễn Lân Thắng . Gã này đưa ra giả thuyết “Nếu đảng trưởng BCS Aduku Adk có gì đó với cô bé thật thì đó là quan hệ đồng thuận, không thể nào giữa thành phố hàng triệu dân với hàng bao nhiêu "phản động" quan hệ qua lại với nhau mà công an có thể phát hiện được chuyện này mà vồ.”. Không biết IQ của tay này được mấy điểm. Đã là quy định của pháp luật, quan hệ tình dục với trẻ em dưới 16 tuổi (cô bé kia mới 15 tuổi) là giao cấu với trẻ em, dù đồng thuận hay không cũng đã phạm vào Điều 115 BLHS. Nội dung điều luật này
Điều
115. Tội giao cấu với trẻ em
1. Người nào đã
thành niên mà giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, thì bị phạt
tù từ một năm đến năm năm.
2. Phạm tội thuộc
một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm:
a) Phạm tội nhiều
lần;
b) Đối với nhiều
người;
c) Có tính chất
loạn luân;
d) Làm nạn nhân có
thai;
đ) Gây tổn hại cho
sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%.
3. Phạm tội thuộc
một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:
a) Gây tổn hại cho
sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên;
b) Biết mình bị
nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.
|
Chính trị chính em cái ghề mà kiến thức luật tối thiểu cũng …đếch chịu hiểu thì làm nên cái nước non nỗi gì. Song cái ngu ngơ của tay này dù sao vẫn còn đỡ tởm lợm hơn đông bọn của chúng.
Đầu tiên chúng hò nhau truy tìm, bình phẩm, bôi nhọ nạn nhân – cô bé kia với đủ lý lẽ hay ho mà chúng có thể sáng tác ra được.
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10201474049880388&set=a.3128714304037.148433.1450100913&type=1&theater
Thường các vụ án này chính quyền, gia đình nạn nhân còn phải xử kín, báo chí đưa tin thường đánh sai tên, không bao giờ đưa ảnh để bảo vệ thanh danh cho cô gái – nạn nhân bất cứ chính thể nào cũng cần thấy phải bảo vệ. Nhưng đám này đạo đức thường tình đó bị chúng xếp hạng nhép, mục đích của chúng là vu vạ chính quyền đã bắt đồng đội của chúng, phơi bày nhân cách hoen ố, cuộc sống bệnh hoạn của chúng lâu nay nên chúng bất chấp tất cả.
Chỉ cần vào ngay facebook của tay Đảng trưởng Đảng BCS kia vẫn còn nguyên thông tin về cô bé này, cũng đã tự lột bộ mặt gớm ghiếc, nhớp nhúa của đám ô hợp, cũng như thấy rõ mồn một luôn các chiêu trò nhằm cứu vãn thể diện của chúng.
Bức ảnh đầy khêu gợi được ông Đảng trưởng BCS làm avatar ngay sau cái avarta phản đối Điều 258 từ khá lâu trước khi bị bắt (tay này còn chính là kẻ khởi xướng, cổ vũ mấy vụ Tuyên bô 258 đang được chúng tung hô trên mạng, đưa đến “trình”, “cầu xin” các ĐSQ, tổ chức quốc tế ban ơn phát lộc mà chúng tự sướng như là một sự đột phá trong cách thức tấn công, vu cáo chính quyền Việt Nam trên trường quốc tế) . Đám bạn bè của tay này còn xúm xít vào khen cô bé xinh xắn, lôi cuốn!?!Trong Avarta mới được thay sau cùng trước khi bị bắt, tay dâm ô trụy lạc này còn chụp ảnh công khai với cô bé cùng 2 ông bà già trong một bữa tiệc với đám NO-U (đám chuyên đi biểu tình) với giới thiệu đây là “thành viên mới nhất của HSFC” là đại diện HSFC
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét