dahanhkhach: Tin thứ Sáu, 19-09-2014 - Các tượng đài XHCN dần dần bị sụp đổ

Thứ Hai, 22 tháng 9, 2014

Tin thứ Sáu, 19-09-2014 - Các tượng đài XHCN dần dần bị sụp đổ

CHÍNH TRỊ-PHÁP LUẬT

- Hoàng Sa du ký 1954 – Kỳ cuối: Những ngày thường giữa khơi xa (TT). – Mời xem lại: Kỳ 1: Đường ra đảo xa (TT).Kỳ 2: Đây, Hoàng Sa, Vương quốc An Nam… (TT).
- Chính quyền có thực sự muốn bảo vệ ngư dân? (RFA). “Ngư dân VN tại nhiều vùng không có con đường làm ăn nào khác ngoài việc phải ra khơi, bám biển. Tuy nhiên họ đang lâm vào tình thế ‘tiến thoái lưỡng nan’. Trong khi đó Nhà Nước hổ trợ cho họ không được bao nhiêu về mặt kinh tế, còn để bảo vệ ngư trường truyền thống cho họ thì hầu như thất bại“.
- Vấn đề Biển Đông sẽ được bàn tại đại hội Hội Luật gia Việt Nam (Tin Tức). – Đại hội XII Hội Luật gia bàn về chủ quyền biển Đông (NĐT). – “Vấn đề chủ quyền Biển Đông được Hội Luật Gia Việt Nam rất quan tâm“ (PLVN).
- Chiến lược “Tây tiến” của Trung Quốc và mưu đồ chính trị (VOV). “Chính phủ Trung Quốc gần đây đã đề xướng khái niệm mới “Con đường tơ lụa mới”, thể hiện chiến lược ngoại giao “Tây tiến-hướng về phía Tây” nhằm thực hiện công cuộc cải cách, thực hiện “giấc mộng Trung Hoa”, biến Trung Quốc thành cường quốc thế giới“.
- Philippines và EU thống nhất lập trường về biển Đông (LĐ). – Philippines : Pháp là đối tác quốc phòng tin cậy (RFI).
- Ấn Độ: Các lô dầu OVL thăm dò đều nằm trong lãnh hải Việt Nam (TTXVN). – ‘Chuyện làm ăn không liên quan chính trị’ (BBC). “Tổng thống Ấn Độ Pranab Mukherjee nói trước chuyến thăm Ấn của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng Delhi coi việc hợp tác với Việt Nam là kinh doanh thuần túy“. – (RFI).
- Lãnh đạo Ấn-Trung hội đàm trong lúc đối đầu biên giới tiếp diễn (VOA). – Tập Cận Bình thăm Ấn Độ: Tranh chấp lãnh thổ nổi cộm (RFI). – Binh sĩ Trung – Ấn đối đầu tại biên giới (NLĐ). – Trung Quốc: Biên giới với Ấn Độ đã được kiểm soát (VOV). – Ấn – Trung cam kết giải quyết bất đồng vùng biên giới (RFA).
- Thư của ông Hồng Khiêm, cựu cán bộ tham tán Bộ Ngoại giao: Một bức thư gửi tướng Nguyễn Trọng Vĩnh (BVN). “… nhân sự việc nhà cầm quyền Trung Quốc mang giàn khoan đến đặt trái phép trên thềm lục địa của nước ta, cháu có dịp đọc tất cả các bài viết trên mạng về vấn đề này, cả những bài viết của Bác trước đó về Trung Quốc và quan hệ của VN với Trung Quốc, cháu mới nhận ra một điều rằng hóa ra ở nước ta từ rất lâu nhiều người đã nhận thức rõ ý đồ và hành động của Trung Quốc chứ không phải bây giờ, và đã lên tiếng, cảnh báo nhưng xã hội không được biết và lãnh đạo không lắng nghe“. Chẳng những lãnh đạo không lắng nghe mà còn bỏ tù những người đã lên tiếng nữa.
- Kỷ niệm 6 năm ngày bị bắt: Tôi Tọa Kháng (Phạm Thanh Nghiên). “Tôi ngồi xếp bằng, trong tư thế ngồi thiền. Trước mặt là tấm vải đen mang giòng chữ: ‘Trường Sa, Hoàng Sa là của Việt Nam. Phản đối công hàm bán nước ngày 14 tháng 9 năm 1958 của Phạm Văn Đồng’. Không chờ công an phải gọi cửa, tôi chủ động nhờ mẹ ra mở cổng… Cuộc Tọa kháng bị chấm dứt khi mấy an ninh nữ xông vào xốc nách lôi tôi đứng dậy. Tấm vải bị thu giữ. Một cuộc lục soát lần thứ hai trong vòng một tuần lễ tiếp tục được tiến hành. Mọi thứ đã được “dọn sạch” từ hôm 11 tháng 9- một tuần trước đó“.

- Video: Hướng về phiên toà ngày 19/9/2014 (FB Trịnh Bá Phương). “An Ninh cũng khẳng định đây là Phiên toà công khai, sẽ không có hành vi ngăn cản. An Ninh quận Hà Đông cũng nói rằng sẽ đảm bảo an Ninh cho bạn bè,dân oan và phóng viên khi đến tham dự phiên toà công khai ! An Ninh quận cũng khẳng định sẽ không ngăn cản Đại Sứ Quán Mỹ đến Tham dự phiên toà công khai“.

- Sao lại bịt miệng báo chí? (VNTB). “… thực tế cho thấy phần lớn các vụ khiếu nại của người dân rất ít được báo chí đưa tin, từ báo in đến báo điện tử. Người ta chỉ có thể tìm thấy phần nào diện mạo của “dân oan” từ các trang blog, diễn đàn xã hội trên mạng internet“.

<- Đến thăm bà con dân oan tại Trụ sở Tiếp Công dân Trung ương, 1 Ngô Thì Nhậm (FB Lê Anh Hùng). – Đã thuê được chỗ ở cho cụ Đỗ Thị Tư – 86 tuổi – dân oan từ Kiên Giang (FB Sông Quê).

- THƯỢNG TƯỚNG TÔ LÂM VÀ NHỮNG QUÂN CỜ DI ĐỘNG (TNM). “Tướng Tô Lâm được công luận phong là ‘người hùng Văn Giang’, khi đã trực tiếp kéo 2.000 quân công an đến trấn áp người dân huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên vào 24-4-2012 nhằm cưỡng chế đất để chủ doanh nghiệp tư nhân xây dựng khu đô thị Ecopark. Hàng chục nông dân đã bị bắt giữ“.
- Thủ tướng Dũng ‘sẽ kết luận’ vụ Cồn Dầu (BBC). – Đại diện Bộ TN-MT đối thoại với dân Cồn Dầu về thu hồi đất (VOV).

- Nhìn lại ‘Cải cách Ruộng Đất’ ở Việt Nam (BBC). Hội thảo với các vị khách mời: nhà văn Trần Mạnh Hảo từ Sài Gòn, nhà văn Vũ Thư Hiên từ Paris, bà Lê Hiền Đức từ Hà Nội, ông Nguyễn Minh Cần từ Moscow, và ông Nguyễn Quang Thạch từ Thái Bình. – JB Nguyễn Hữu Vinh: Triển lãm CCRĐ: Khoét thêm vết thương để bao che tội ác? Phần III (Blog RFA). – Chuyện kể năm 19… đấu tố (DLB).

- Cu Làng Cát: Ba đời ám ảnh cải cách ruộng đất (DĐTK). “Gia đình tôi, bị quy địa chủ trong những năm tháng cải cách ruộng đất. Đó là điều vô lý, thật là vô lý. Đến bây giờ bố tôi và tôi vẫn không hiểu vì sao một gia đình nghèo đói như thế này, bỏ tất cả theo kháng chiến, không một mảnh đất cắm dùi thời kỳ đó mà vẫn bị quy là địa chủ“.

- Chuyện đấu tố ông Nguyễn Xuân Các, cựu Ủy viên xứ ủy Trung kỳ: KHÓC ÔNG NGHỊ CÁC, BẠN ĐỒNG CHÍ CỦA ÔNG LÊ DUẨN, BỊ GIẾT TRONG CCRĐ (Tễu).

- Nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa hồi tưởng những năm tháng tù đày nghiệt ngã (DLB).
- Huỳnh Trọng Hiếu: Gặp các đại diện ngoại giao phương Tây ở Hà Nội (Cựu TNLT).
- CÔNG TRÌNH BIỂU TƯỢNG QUỐC GIA HAY HIỂM HỌA TƯƠNG LAI? (Lê Anh Hùng).
- PHONG TRÀO LIÊN ĐỚI DÂN OAN TRANH ĐẤU VIỆT NAM TUYÊN BỐ ỦNG HỘ CHIẾN DỊCH “CHÚNG TÔI MUỐN BIẾT” (TNM).
- Giữa bờ MUỐN và bến LÀM là dòng sông SỢ HÃI (DLB).
- CHÚNG TA ĐANG SỐNG VÌ AI ? (TNM).
- Đào Dục Tú – Chuyện cũ viết lại (BĐX). – Cháu TT Kennedy Làm Phim ‘Ngày Cuối Ở VN’; Bình Luận Gia Jack Coleman: Phe Tả Qua Phim Này Thú Nhận Rằng Sài Gòn Sụp Đô Vì Mỹ Lui… (Việt Báo).
- Hội đồng Liên tôn phản đối việc giải tỏa cơ sở tôn giáo ở Thủ Thiêm (Cựu TNLT).
- Tại Hội đồng Nhân quyềnLHQ ở Genève, Uỷ ban Bảo vệ Quyền Làm Người Việt Nam tố cáo những cản trở của Nhà Cầm quyền Hà Nội trong cuộc viếng thăm của Báo cáo viên Đặc biệt LHQ về Tự do tôn giáo (Quê Mẹ).
- Trong một xã hội độc tài thích bí mật, chúng ta cần sự công khai (Dân News).
- Hà Huy Sơn: Mối liên hệ giữa sự thật, sự trung thực và đa nguyên (BVN).
- Tự do báo chí là xu thế chung nhưng VN có đặc thù riêng (TN). “Trao đổi về quyền tự do báo chí, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ VN thực hiện quyền con người và quyền công dân đã được cộng đồng quốc tế thừa nhận. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định tự do báo chí là quyền cơ bản của quyền công dân, tự do báo chí là xu thế chung của thế giới. Tuy nhiên, tự do báo chí phải theo quy định của luật pháp để đảm bảo tự do của người này, tổ chức này không xâm phạm đến tự do và lợi ích của tổ chức và cá nhân khác“. – Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tiếp các nhà báo châu Á (CP).

- Bác bỏ những luận điệu sai trái của Tổ chức Human Rights Watch (ĐCSVN). – HRW bác phản đối của VN về phúc trình công an bạo hành (VOA). “Yếu tố chính trong phản hồi của họ là ‘theo pháp luật Việt Nam’, mà vấn đề nằm ở chỗ khi nói lĩnh vực nhân quyền, luật Việt Nam hoàn toàn kém cõi. Báo cáo dựa trên các thông tin do chính truyền thông của nhà nước kiểm soát loan tải. Đây không phải là điều mà Hà Nội có thể chối cãi. Thực tế rằng tệ trạng bạo hành trong ngành công an quá hệ thống và lan tràn cho thấy chính phủ Việt Nam đã làm rất ít để giải quyết vấn nạn này”.
- Vì sao ĐCS cần thanh kiếm và lá chắn của công an (RFA). “Khẩu hiệu của công an nhân dân ‘còn đảng còn mình’ là câu khẳng định rõ nhất cho thấy quyền lợi của đảng cộng sản đi liền với sự dung túng cho ngành công an. Bằng cách trao quyền như ông Trọng đã nói rằng công an là ‘thanh kiếm và là lá chắn’ để bảo vệ chế độ, ông nói rất rõ“.

- Hà Nội: Bốn cựu công an đánh chết người bị tuyên “giết người” (TT). – Các cựu công an xã đánh chết người lĩnh án hàng chục năm tù (VOV). – Nguyên Phó trưởng công an xã Kim Nỗ đánh chết người lĩnh án 17 năm tù (PLVN). – 4 công an đánh chết nghi phạm lĩnh tổng mức án 49 năm tù (HNM).

Có thể nói, đây là lần đầu tiên công an giết người nhận được bản án nhiều năm tù, nhưng cũng không thể gọi là “thích đáng” so với tội danh cố ý giết người của họ. Phải chăng vì muốn xoa dịu dư luận hiện đang quá nóng đối với các vụ án công an đánh chết người, cũng như để đối phó với các báo cáo của các tổ chức nhân quyền về việc lạm quyền của công an Việt Nam, nên tòa được chỉ đạo phải xử như vậy?

Nếu đúng như thế, có khả năng 4 cựu công an này sẽ được ra tù sớm. Có thể 4 người này chỉ ngồi tù vài năm rồi sẽ được giảm án do “cải tạo tốt”, “biết ăn năn hối cải”… và điều đó sẽ khuyến khích những viên công an khác tiếp tục giết người. Để chứng tỏ luật pháp ở xứ ta “nghiêm minh”, nên chăng TAND Hà Nội cần thêm vào bản án “không được giảm án”, “không được ân xá trước thời hạn”?

Không thấy phiên tòa đề cập đến vai trò của ông Nguyễn Đức Vọng, trưởng công an xã Kim Nổ. Có thể ông Vọng không trực tiếp tham gia đánh chết ông Thuận, nhưng nếu không được trưởng công an xã bật đèn xanh, 4 viên công an kia không dám đánh ông Thuận cho tới chết.

- Có thật sự kiểm soát súng là để bảo vệ bạn? (THĐP). “Nhiều người Việt Nam ngày nay vẫn tin tưởng một cách ngây thơ rằng chính phủ kiểm soát không cho người dân sở hữu và sử dụng súng là để bảo vệ họ, là để bảo vệ xã hội khỏi bạo lực do việc sở hữu súng của những kẻ tội phạm. Sự thật có phải đúng là như vậy?“.

- Mời xem lại: Lỗi chẳng phải do “tự do kiểu Mỹ” hay tại súng đạn… (FB Ngọc Thu). Facebooker Nguyễn Văn Thạnh: “Một cha lập quốc của nước Mỹ nói: sở hữu súng là sức mạnh cuối cùng của người dân chống lại sự chuyên chế của chính quyền. Có lẽ nhờ sở hữu súng mà chính quyền Mỹ không dám làm bậy như ngăn chặn, bắt người bất chấp luật pháp như ở VN thời gian qua“.

Bị cáo Huỳnh Văn Nén cởi áo tại phiên tòa sơ thẩm, tố cáo bị điều tra viên dùng nhục hình. Ảnh: báo DT

- Hành trình kêu oan của ông Huỳnh Văn Nén (PLTP). – Được kháng nghị hủy án sau 14 năm thụ án chung thân (DT). – Đề nghị hủy án chung thân sau khi đã ở tù 16 năm (NV). “Hệ thống tư pháp CSVN không trả tự do cho ông mà liên tục xử – kết án – hủy án – điều tra và xử – kết án trở lại. Các tình tiết trong vụ ông Huỳnh Văn Nén bị kết tội “giết người”, “cướp tài sản” còn ly kỳ hơn vụ ông Nguyễn Thanh Chấn – người mà năm 2003 bị cáo buộc giết một người hàng xóm“. Mời xem lại: Vụ án Huỳnh Văn Nén có tình tiết mới như vụ Nguyễn Thanh Chấn (NLĐ).
- Bộ Công an kiến nghị xử lý phóng viên vì “gài bẫy cảnh sát giao thông” (PT). – Việt Nam vẫn là nước có luật pháp tiên tiến nhất thế giới! (FB Nguyễn Đình Bổn). “Tại một số bang cấm mại dâm ở nước Mỹ, nữ cảnh sát có thể đóng giả vai gái đứng đường gợi tình mấy tay hảo ngọt, và nếu họ mắc bẫy thì… bụp, còng tay! Tại Việt Nam phóng viên viết bài về mãi lộ của cảnh sát giao thông, nếu đóng vai lái xe hối lộ thì bị chính Bộ Công an đề nghị xử lý tay pv đó ‘theo pháp luật’, dù công an có vòi vĩnh và nhận hối lộ!“

- Tầm sư học đạo (Nguyễn Hoa Lư). “Tôi thất kinh, bỏ chạy thục mạng. Gã tiều phu gọi với theo: ‘Sao bác không cầm câu hỏi đi theo. Bác nhớ câu hỏi chưa? Cháu nhắc lại để bác khỏi quên đó nhá. Kinh tế thị trường định hướng Xờ…Hờ… Chờ…Ngờ.., bác… nhớ… nh…á…’.”

- Nguyễn Thiện Nhân: Hãy từ bỏ chủ nghĩa xã hội – phần 1 (VNTB). “Bằng lương tâm và sự suy xét từ lý trí, tôi ý thức mình phải mở miệng kêu lên rằng: HÃY TỪ BỎ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI! Đó là một bước cần thiết để mở lối thoát cho dân tộc Việt Nam“.

- Hoàng Ngọc Tuấn: Tôi đã “tự giải trí” trong khi học “chính trị Mác-Lênin” như thế nào (Blog RFA). – Hungary hạ bệ tượng Các Mác (RFI). “Việc chính quyền của thủ tướng Orban ra lệnh hạ bệ tượng Các Mác gây xôn xao trong dư luận Hungary. Một số nhà trí thức tại Budapest cho rằng ông Viktor Orban muốn ‘xóa toàn bộ quá khứ cộng sản’ của Hungary để chứng tỏ rằng đất nước ông đang thực hiện một ‘cuộc cách mạng theo hướng dân chủ tự do’.”

- Stalin muôn năm! (DLB). “Quý vị quan chức làm ơn ra lệnh cho tôi sống được bao lâu để tôi còn biết mà nói chứ? Nếu các ông quyết định tôi còn sống được mười năm nữa, tôi sẽ cho Stalin năm năm. Còn nếu các ông nói tôi sống chỉ thêm được hai năm thôi, tôi sẽ cho ông ta một năm!“

- Dự báo… và… thực tiễn! (Baron Trịnh). Ông Nguyễn Xuân Kiên, Viện trưởng Viện chiến lược kinh tế-xã hội Việt Nam và Đông Nam Á: “Với tiềm năng sẵn có của các doanh nghiệp ta hiện nay, chỉ cần 20-30 năm nữa Việt Nam sẽ là 1 trong 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới và 40 năm nữa Việt Nam sẽ đứng trong tốp 15 nền kinh tế lớn nhất thế giới”. =>
- Dân Thủ đô còn nhiều điều chưa hài lòng (DT). – Hài lòng kiểu … tim đập chân run!!! (DT). “‘Cô là dân mà sao dám hỏi tôi câu đó’! – Chẳng thể ngờ rằng câu nói ấy lại từ một vị cán bộ Cục Thi hành án dân sự tỉnh BP khi bà này hạch sách, quát mắng công dân NTKT đến làm việc theo giấy mời của lãnh đạo Cục“.
- Phạm Trần: Tham nhũng ơi, mi ở đâu bò ra? (DLB). – Do năng lực yếu hay thích rối rắm để dễ kiếm phong bì? (VNTB).
- Chủ tịch tỉnh Bắc Giang khẳng định phối hợp giải quyết vụ dân khiếu nại 2 cấp tòa (DT).
- Vụ sản phụ băng huyết tử vong: Bệnh viện giả mạo chữ ký? (DT).
- Công an Hà Nội được khen thưởng vụ giải cứu con tin (DT). – Kẻ bắt cóc con tin ở Hà Nội bị khởi tố 3 tội danh (DT). – Dân rất công bằng và dân biết hết! (DT).
- Xét xử vụ đại án tham nhũng tại Công ty cho thuê tài chính 2: Nguyên Tổng giám đốc ALCII: Biết rõ sai phạm, nhưng im lặng không cho ai biết (LĐ). – Nguyên Tổng giám đốc ALC II bị đề nghị án tử hình (DT). – Đề nghị ba án tử hình, ba án chung thân (PLTP).
- Vụ tập trung đông người trước cổng UBND tỉnh Bình Phước: Chủ tịch tỉnh sẽ đối thoại với người dân (TN). – Chủ tịch tỉnh Bình Phước: “Không thu hồi đất ồ ạt…” (NLĐ).
- Những người bảo vệ yếu nhân – Họ là ai? (TP). Bảo vệ “yếu nhân” chắc chắn phải là những… mạnh nhân!
- “Ngoại giao con nuôi”: Quan chức Việt Nam lại nhìn thấy mối lợi (VNTB). “Cũng theo báo cáo của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, dịch vụ cho và nhận con nuôi đã giúp nhiều viên chức của Cục Con Nuôi Quốc Tế thuộc Bộ Tư Pháp và Bộ Lao Động – Thương Binh – Xã Hội làm giàu“.

- Tưởng Năng Tiến: Một Chút Hiểu Lầm (Blog RFA). “Rõ ràng là cách mạng Việt Nam đã tạo ra thêm một … Giai Cấp Mới (nữa). Khác với giai cấp mới đỏ au – phát sinh cùng thời – những người bán vé số hôm nay dù hành nghề có “phương án” (cẩn thận) và vẫn thường gọi nhau là đồng nghiệp (tử tế) nhưng họ lại rất đen đủi, lam lũ và đông đảo hơn mức cần thiết rất nhiều“.

- Giật mình / Trần Kế Hoàn – Giấc mơ vĩ đại / Vũ Duy Chu (Trần Mỹ Giống). “Người Anh, Người Pháp, người Thái, người Mã, người Lào…/ Ùn ùn vào Việt Nam/ Họ tìm kiếm việc/ Vì Việt Nam chỉ có 1,84% số dân thất nghiệp...”.

- Bán trà đá không thất nghiệp: Việt Nam theo “chuẩn thế giới!” (ĐV). Bán vé số, đánh giày, ăn xin, cướp giật, lường gạt, trộm cắp… tất cả đều có thu nhập, nên không coi là thất nghiệp.

- Tính toán tỉ lệ thất nghiệp: Cần căn cứ vào nhiều chỉ số (CP).

- Tiết lộ gây sốc: “TPP khó hoàn tất trong 2014” (VNTB). “Hy vọng gần như duy nhất của phía Việt Nam chỉ còn là những cuộc đàm phán đơn phương với Đại diện thương mại Hoa Kỳ. Sự hiện diện của phái đoàn Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh ở Washington ngay sau vòng đàm phán TPP tại Hà Nội là một trong những vớt vát cuối cùng cho năm nay“.
- Chính phủ VN và Campuchia đứng trước thách thức lật đổ? (RFA).
- (RFI). – Báo chí TQ yêu cầu nhà nước làm rõ nghi án đại sứ TQ làm gián điệp cho Nhật (RFA).
- Trung Quốc thâm nhập bộ máy quân sự Mỹ (RFI). – Tin tặc TQ xâm nhập máy tính các nhà thầu quốc phòng Mỹ (VOA). – Trung Quốc bác bỏ cáo buộc của Hoa Kỳ về tin tặc (RFA).
- “3 nhóm người” mà ông Tập Cận Bình quyết không tha gồm những ai? (Soha).
- Học giả Uighur tự bào chữa trong phiên xử về tội ly khai (VOA).
- TQ: Cảnh sát bị lột quần áo khi đang “mây mưa” với phụ nữ có chồng (LĐ).
- Đài Loan rầm rộ tập trận trên biển lớn nhất trong 25 năm (VOA). – Đài Loan lần đầu sử dụng máy bay săn ngầm tối tân của Mỹ trong tập trận (ANTĐ).
- Đại sứ Trung Quốc : Kim Jong Un có thể đến Bắc Kinh (RFI). – CẬU UN “EM CHẢ! EM CHẢ!” (Tương Tri).

- NẾU KHÔNG DỰA VÀO DÂN… (FB Ngô Thị Kim Cúc). “Mấy tuần nay tin tức về biển Đông vắng hẳn, cả trên báo in lẫn trên mạng. Có phải vì biển Đông đã thật sự ‘lặng sóng? Tôi không tin. Trong tôi luôn thường trực câu hỏi: điều gì đang xảy ra ngoài đại dương thăm thẳm kia, nơi những chiếc tàu nhỏ của ngư dân Việt còn nhỏ hơn cả vỏ thóc và mạng sống của mỗi ngư dân Việt còn mỏng manh hơn cả một cánh chuồn chuồn trong cơn siêu bão“.

- Gạc Ma trong âm mưu đen tối của Trung Quốc (ĐV). – TQ phát hiện mỏ khí lớn:Gạc Ma là căn cứ hậu cần? (ĐV). – Sự tham lam, trắng trợn của TQ thể hiện rất rõ ở Trường Sa (GDVN).

- Trung Quốc bất lực trước Việt-Ấn ở Biển Đông (ĐV).

- “Đã đến lúc Mỹ kết thúc lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam” (GDVN).

- CHUYỆN CỦA 5 NGƯỜI VIỆT NAM (Đào Hiếu). “Tôi luôn nghĩ rằng trong giới lãnh đạo Việt Nam chỉ có một phe. Đó là Phe Thân Trung Quốc. Những tranh cãi, những đòn phép chính trị giữa vị này và vị kia chỉ là mâu thuẫn nội bộ vì quyền lợi và địa vị cá nhân. Còn về tư tưởng và quan điểm lập trường, quan điểm đối ngoại thì họ nhất quán với nhau: đó là theo Trung Quốc. Không một vị lãnh đạo nào có thể tồn tại mà không theo Trung Quốc“.

- Sự lựa chọn Chính Thể (Minh Văn). “Trong thể chế độc tài thì lại khác, việc lựa chọn đồng minh hay quan hệ hợp tác là xuất phát từ lợi ích của đảng cầm quyền. Ví như quan hệ Việt Nam – Trung Quốc chẳng hạn. Mặc dù họ tuyên bố là quan hệ “đồng chí anh em”, nhưng thực chất là Việt Nam bị Trung Quốc lấn lướt trong mọi tình huống. Dẫn đến việc Trung Quốc ngang nhiên xâm chiến biển đảo của Việt Nam. Trong khi đó nhân dân Việt Nam phản đối thì lại bị chính phủ đàn áp“.

- Trực tiếp: DÂN OAN KHẮP NƠI BẮT ĐẦU BIỂU TÌNH PHẢN ĐỐI PHIÊN TÒA HÀ ĐÔNG (Tễu). – Tường thuật phiên tòa Dân oan Dương Nội (nhấn F5 để cập nhật) (DCCT). Bà Nguyễn Thị Tĩnh, Dân oan Dương Nội nói: “Chúng tôi là công dân VN có quyền đi tham dự phiên tòa mà lại không cho chúng tôi vào tham dự phiên tòa. Công an và dân phòng đã ra tay đánh bà con đi tham dự phiên tòa. Họ thẳng tay đánh bà con. Anh Phương và anh Tư bị bọn chúng bóp cổ, đánh và lôi lên xe buýt. Họ lôi rất nhiều người lên một chiếc xe buýt”.

- Video: Phản đối cướp đất (Nguyen Trinh).- Clip: Phiên toà xử chị Cấn Thị Thêu (Nguuyen Trinh). Mời xem lại: Video của cô Cấn Thị Thêu quay cảnh chồng bị đánh trước khi bị bắt (Gió Lang Thang).

- Sài Gòn: Thừa nhận việc cảnh sát dùng du đãng đánh chết dân (NV). – Công bất an, chết bất thường (pro&contra).

- Hai vụ án nghiêm trọng đang được xét xử – Và điều mà thảo dân chúng ta có thể rút ra (FB Đào Tuấn). “Người giữ tiền cho chúng ta đang chứng minh xuất sắc tài tiêu sản. Còn khẩu sung và cái dùi cui của không ít “người bảo vệ” đang hướng vào chính nhân dân“.

- Nên có một cuộc vận động thi viết về chủ đề Cải cách ruộng đất (Blog RFA).

- Phận bút! (Nguyễn Đình Bổn). “Nhưng cái tởm lợm nhất không nằm trong các cây bút đã gác bút. Nó nằm trong trường hợp những cây bút đang hoạt động mà vẫn cứ vì chút danh, chút lợi (tôi không cho rằng thời internet này còn có kẻ u mê) vẫn tự nguyện làm bồi bút, uốn lưỡi ngợi ca cường quyền. Bọn mặt dày tâm đen cầm bút đó vẫn còn rất nhiều, có khi nó đang ngồi cùng bàn nhậu hay bàn cà phê với bạn“.

- Đầu tư tiền tỉ, phim “chết” khi ra rạp (TT). – Phim 21 tỉ không bán nổi một vé (TTVH). – Đầu tư 21 tỷ vẫn… “đắp chiếu”: Điều gì đang xảy ra với phim Việt? (GDVN). – Phim “cúng cụ” là phim được thiết kế dành cho một thiểu số hạn chế (FB Mạnh Kim). – Phim tuyên truyền tướng Giáp triệu đô, không có ai buồn coi (Dân News). “Cố gắng lấy lại bộ mặt đã quá ư tàn tạ, CSVN quyết định chi hơn 1 triệu đô la để xây dựng bộ phim ca ngợi tướng Võ Nguyên Giáp, có tên Sống Cùng Lịch Sử. Thế nhưng siêu phẩm điện ảnh này đã thất bại đến mức thảm hại. Nhiều ngày công chiếu ngay tại Hà Nội, dù được tuyên truyền ầm ĩ, bộ phim tuyên truyền này đã không bán được một vé nào“. – Kính gửi đạo diễn Thanh Vân! (Dân News). – Báo Nhân Dân quảng cáo bộ phim “Sống cùng lịch sử“

- GS Nguyễn Văn Tuấn: Các tượng đài XHCN dần dần bị sụp đổ. “Không chỉ giật sập tượng, nhiều nước Đông Âu và vùng Baltic còn cấm những biểu tượng cộng sản như búa liềm, ngôi sao năm cạnh. Các biểu tượng đó cùng với huy hiệu SS được xem là biểu tượng của chế độ độc tài vì Hungary có luật cấm trưng bày những biểu tượng ở nơi công cộng (5). Sau Hungary, Ba Lan cũng cấm các biểu tượng cộng sản… Điều trớ trêu là tượng đài của những người như Lenin, Stalin, Marx vẫn còn có hàng triệu người tôn sùng ở Á châu, dù những kẻ tôn sùng chẳng có liên quan văn hoá hay dân tộc gì với họ“.

- Tòa án, Viện Kiểm sát “hợp tác” với bị can để chạy án như thế nào? (GDVN). Lê Ngọc Hiệp – Chánh án Tòa án huyện Triệu Sơn: “Nếu anh mời luật sư thì sẽ bất lợi cho anh. Chúng tôi sẽ xử nghiêm theo mức án từ 3 – 10 năm, xem luật sư của anh giỏi đến mức nào? Có tình cảm lắm cũng xử 3,5 năm án giam”.

- Lãnh đạo Đảng, Nhà nước nói về vai trò của Hội Luật gia (ĐSPL).

- Quan tham mắc chứng tâm thần vì… quá sốc? (ĐV). “Những kẻ tham nhũng bị phát hiện đột nhiên mắc bệnh tâm thần ngày càng nhiều, có ý kiến cho rằng do những đối tượng bị sốc khi bị bắt …”

- Đường sắt đội vốn nhiều lần: Vì chọn “con ông cháu cha”? (ĐV). “Nhiều người không hiểu biết gì về đường sắt trên cao, không hiểu biết gì về tàu điện ngầm, nhưng lại đưa vào làm trong Ban dự án đường sắt đô thị“.

- Thiếu trình độ hay thiếu trách nhiệm? (TBKTSG).

- Khẩu chiến Quan Chức (Minh Văn).

- Thư chủ tịch phường và “Cô là dân mà sao dám hỏi”? (ĐV). – Cán bộ nói “cô là dân sao dám hỏi tôi câu đó” ngày càng nhiều (ĐSPL).

- Giải pháp “thay thế những người không đáp ứng yêu cầu công việc” (GDVN).

- Mỹ chỉ ra 4 kịch bản đánh Đài Loan của Trung Quốc (GDVN).

KINH TẾ
- Phỏng vấn Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh: Tầm quan trọng của kết nối kinh tế Đông Á (CP).
- Ông Lê Kiên Thành: Bao năm làm đủ cách ‘che chở’ DNNN (TVN). – Kinh tế vĩ mô 18/9: Giảm tỷ lệ vốn sở hữu Nhà nước, tăng sức hút với nhà đầu tư (CafeF).
- Ngân hàng đang ‘ôm’ 162,2 ngàn tỉ đồng nợ xấu (TN). – Cần 10.000 tỉ đồng để xử lý nợ xấu (PLTP). – Phỏng vấn TS Vũ Quang Việt: Nợ doanh nghiệp nhà nước Việt Nam: Nguy cơ cận kề ? (RFI).
- Loạn con số tăng trưởng tín dụng (CafeF). – Thêm quy định siết ngân hàng cho vay tiêu dùng (Infonet). – Không có công ty tài chính, ngân hàng phải dừng cho vay tiêu dùng (TBKTSG). – Tháo gỡ ách tắc gói 30.000 tỷ đồng, lại họp để rồi lại… tìm biện pháp (ĐTCK). – Gỡ vướng tín dụng cho nhà ở xã hội (Tin Tức). – Cái cần không gỡ… (TN)

Công ty chứng khoán nhận định thị trường ngày 19/9 (CafeF). – Phân tích kỹ thuật chứng khoán 19/9 (CafeF). – Nhận định chứng khoán ngày 19/9: “Có thể bị bán tháo” (VnEconomy). – Cổ phiếu cần quan tâm ngày 19/9 (ĐTCK).

- Sắp bùng nổ các công ty tài chính (VnEconomy). – Ngày 18/9: NHNN phát hành thêm 10.000 tỷ tín phiếu (NĐH).
- Tập đoàn Besra Việt Nam cho rằng không tẩu tán tài sản (PLTP).
- “Mật chỉ” của ông trùm khiến sếp tổng lo sợ (DT).
- Độc quyền xuất khẩu gạo? (NLĐ). – Hạt vàng hóa bạc! (NLĐ). – Ngành gỗ đang bỏ ngỏ (Tin Tức).
- “Kêu gọi người dân không bỏ làng quê” (VNE). Người dân không bỏ làng quê thì làm sao hoàn thành kết hoạch thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đúng hạn năm 2020?
- Công ty vàng lại giở trò! (NLĐ).
- Internet đi quốc tế đứt liên tiếp, doanh nghiệp “kêu trời” (DT).
- Cựu chủ tịch Sacombank: “Thời ăn xổi ở thì đã hết rồi” (BizLive).
- Tỷ phú Phạm Nhật Vượng thăng hạng trên Forbes (Zing). – Ai là tỷ phú đôla thứ hai của Việt Nam? (Zing). – VÀI CON SỐ VỀ TỶ PHÚ THẾ GIỚI 2014 VÀ VIỆT NAM (Hồ Hải).
- ADB tiếp tục tài trợ cho Việt Nam gần 3,7 tỷ USD (StockBiz). – Việt Nam cam kết sử dụng hiệu quả nguồn vốn vay ADB (CP). Nếu không chống được tham nhũng, lãng phí, thì lời cam kết kia chỉ là lời nói suông.
- Chủ tịch Fed: Khó khăn tài chính đeo bám nhiều gia đình Mỹ (VOA).

- Toàn cảnh kinh tế Việt Nam 19-9-2014 (VietFin).

- Vào chợ mỗi ngày TTCK 19-9-2014 (VietFin). – Phiên cuối tuần, VN-Index tăng điểm (HNM). – Phiên sáng cuối tuần 19/9: Tăng trong nghi ngờ (ĐTCK). – Phiên sáng cuối tuần 19/9: Lấy lại sự cân bằng (ĐTCK). – Chứng khoán sáng 19/9: Phục hồi thận trọng, thanh khoản sụt giảm (VnEconomy). – PTKT phiên chiều 19/09: VN-Index hồi phục nhẹ sau khi về gần nhóm MA dài hạn (Vietstock).- Margin không thể gây rúng động thị trường chứng khoán (ĐTCK). – ‘Hàng nóng’ đánh úp, nhà đầu tư chứng khoán sập bẫy (VTC).

- Đầu tư vào đâu để không đau đầu? (LĐ). – Chạy đua thâu tóm công ty tài chính (Báo ĐT).

- Xử lý sở hữu chéo ngân hàng: Phải xác minh rõ nguồn tiền (VnEconomy).

- Thực hiện cơ cấu lại nợ: Nợ xấu giảm gần một nửa (TBNH). – Dấu hiệu bất thường của một “con nợ”… khủng ở đất Mũi (CAND). – Nở rộ ngân hàng đòi nợ qua tin nhắn (Infonet).

- Ngập tiền! (TBKTSG).

- Hà Nội có 1.000 siêu thị: Quy hoạch “chân nam đá chân chiêu” (ĐV).

- Doanh nhân không nên chỉ tính toán lỗ lãi đơn thuần (PLTP).

- Người Việt xài sang: Xếp hàng dài chờ Iphone 6 tại Singapore (ĐV).

- Hàn Quốc quyết định đánh thuế hơn 500% đối với gạo nhập khẩu (TTXVN).

- Forbes: Phạm Nhật Vượng là tỷ phú USD duy nhất tại Việt Nam (GDVN).

- Giá hàng hóa xuống thấp nhất 5 năm khi Fed nâng viễn cảnh lãi suất (Gafin).

VĂN HÓA-THỂ THAO
- CHÙM THƠ NHỚ NGUYỄN TRÃI / Hải Như: Tưởng nhớ ngày mất của Danh nhân Văn hóa Thế giới Nguyễn Trãi (19/9/1442 – 19/9/2014) (Trần Mỹ Giống).
- Tác phẩm đầu tay của Vũ Trọng Phụng (Nhị Linh). – THI SĨ BÙI GIÁNG (Tương Tri).
- YÊU THỜI ĐỒ ĐỂU – KỲ 149 (Nhật Tuấn). – THÂN BẠI, DANH LIỆT (Hoàng Hải Thủy). – Mùa chết- phần 80-70 (Da Màu).
- SƯƠNG KHÓI MẶT NGƯỜI (Kì 32 chương 41): Tiểu thuyết Pham Đạt Ninh (Trần Mỹ Giống).
- BIÊN CƯƠNG LÁ RƠI…THU HÀ EM ƠI !!! (Tương Tri). “Ai đọc qua sử Việt cũng đều biết Võ Tánh giữ thành Quy Nhơn và đã tuẫn tiết tại đây năm 1801. Võ Tánh là nhân vật có thật, vậy Võ Đông Sơ thì sao?“
- ‘Tự ái rởm’ hay là chuyện ‘Giận Tàu, chém chữ Nho’ (TCTP).
- NHÀ VĂN BÁN SÁCH, TẠI SAO KHÔNG? (Inrasara).

- THÂN TRỌNG SƠN dịch và giới thiệu – Thơ Pablo Neruda Nhà thơ Chile (1904 – 1973) Giải Nobel Văn học 1971 (KHN).
- Ngắm nhan sắc “chim sa cá lặn” của mỹ nhân Hà Thành xưa (PN Today). =>
- Du lịch VN có là ‘vẻ đẹp bất tận’? (BBC). “Trong lúc Bộ trưởng Du lịch Hoàng Tuấn Anh và các quan chức cao cấp khác lặp đi lặp lại những từ ngữ “bền vững” và “trách nhiệm” khi nói tới tương lai ngành du lịch Việt Nam, thì một du khách bình thường lại chẳng nhìn thấy mấy bằng chứng về điều đó“.
- Đổ vỡ, tai tiếng: Tỷ phú Hoàng Kiều ‘bỏ đi không hẹn ngày về’ (VEF).
- Quảng Ninh: Phát huy giá trị di tích nhà Trần (Báo CT).
- Những “lâu đài” ở Việt Nam khiến du khách phải trầm trồ… (DT).
- Mùa hoa Tam giác mạch “mời gọi” du khách nơi cao nguyên đá (DT).
- Phát hiện kiểu tết tóc kì lạ của phụ nữ Ai Cập cổ (aFamily).
- Yêu nước thế nào cho có văn hóa? (BBC).
- Olympic Việt Nam chính thức giành vé vào vòng 1/8 Asiad (DT).

- Nguyễn Tuân – nhà văn của hình dung từ (PBVH).

- CÕNG KÝ ỨC MIỀN QUÊ VÀO TRANG VIẾT (Nguyễn Trọng Tạo).

- Đặng Phú Phong, “nỗi buồn tháng bảy”, ở được với mai sau? (Da Màu). – Bạt cho Nỗi Buồn Tháng Bảy- tập thơ/truyện của Đặng Phú Phong

- Cuộc độc thoại triền miên (Văn Việt). – HOA LẠ (Nguyễn Đình Bổn).

- KẾ SINH NHAI – chuyện vui thật mà như đùa của Nguyễn Quốc Minh (Ngày Đêm).

- Câu chuyện văn học Việt Nam 27. Giải [minh] oan cho từ: RỖNG & LỒN (Inrasara).

- Truyện Kiều dưới góc nhìn văn học nữ quyền [1] (Văn Việt).

- NGƯỜI XƯA NÓI VỀ VIỆC TIẾN CỬ, CHỌN LỰA VÀ SỬ DỤNG NHÂN TÀI (Tễu).

- AI LÀ TÁC GIẢ THẬT SỰ CỦA LUẬN ĐỀ “HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ QUỐC GIA”? (Tễu).

- TADEUSZ ROZEWICZ: MẦU MẮT VÀ NHỮNG CÂU HỎI (Nguyễn Trọng Tạo).

- Không phải là Đại Bất Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh (Văn Việt).

- Ai thực sự có Nỗi Lòng Người Đi? (Lê Thiếu Nhơn).

- Gặp chàng Tây sáng tác ca khúc “Mỳ Quảng” vui nhộn (KP).

GIÁO DỤC-KHOA HỌC
- Thành tựu của đổi mới giáo dục đang dần thành hình (GDTĐ).
- Thí sinh thi bao nhiêu môn? (NLĐ).

<- Vì sao tôi phải trả tiền cho con tôi học thứ này? (FB Cẩm Hường). “Tôi muốn biết tại sao các con phải mua bài văn mẫu của trung quốc về đọc? Chả lẽ Việt Nam không có nổi bài văn mẫu ra hồn để cho các con đọc à? Hơn nữa đây là hệ thống quốc tế, tại sao lại có chuyện như trường công vậy?“
- Sách Khoa học lớp 5 dạy về chăm sóc phụ nữ mang thai: Nên hay không? (NNVN).
- Thanh Hóa: Tuyệt đối không thu các loại phí mà nhà nước đã bố trí (DT).
- Hàng trăm thí sinh từ rớt thành đậu sau khi chấm phúc khảo (DT).
- Hướng phát triển nào phù hợp cho Đại học Hoa Sen? (BVPL).
- Sao lại ‘đày ải’ tiến sĩ, giáo sư làm… sếp (TVN).
- Giáo viên nên làm gì để giúp đỡ những học viên yếu kém? (GDTĐ).
- Hội nghị giao lưu khoa học sinh viên Việt Nam – Nhật Bản lần thứ 7 (DT).
- Phát hiện cách ngăn chặn di căn ung thư (VOA).
- Hậu quả từ đơn giản hóa và phong trào hóa các khái niệm khoa học (VHNA).

- Trường tuyển sinh riêng dùng kết quả kỳ thi THPT Quốc gia làm trọng số xét tuyển (GDTĐ).

- Bộ GD-ĐT có nên tự soạn sách giáo khoa? (Đa Diện). – Nhà giáo Phạm Toàn “thách” Bộ đưa ra một bộ SGK hoàn chỉnh vào 2 năm tới (MTG).

- Nếu đúng bản chất, đại học phi lợi nhuận tồn tại vì ai? (GDVN). – Phạm Thị Ly: Vì lợi nhuận hay phi lợi nhuận – khoảng trống giữa đạo đức, chính sách, pháp luật và thực tiễn (Đa Diện). – Quyền tự chủ của các trường đại học: Mở thế nào? (TBNH).

- Học tập gì từ nền giáo dục châu Á? (TS).

- Giật mình với các loại quỹ đầu năm học (LĐ). – Vào lớp 1, bé phải đóng hơn 5 triệu đồng (VNN). – Học sinh tố trường THPT Hùng Vương lạm thu nhiều khoản (GDVN).

- Cản trở học sinh đến trường là vi phạm pháp luật (GDTĐ).

- Giật mình trẻ lớp 5 học “phụ nữ có thai nên làm gì?” (KP). – Sách lớp 5 dạy mang thai nên làm gì: Không phù hợp và mất thời gian (Infonet).

- Trường chuẩn Quốc gia ra học trường tạm bợ: Muốn nhanh cứ phải từ từ (GDVN).

- Đổi mới quan điểm và phương pháp xây dựng kế hoạch KH&CN (TS).

- Điện mặt trời sáng cả ngày lẫn đêm (TS).

XÃ HỘI-MÔI TRƯỜNG
- Nổ hóa chất, cháy lớn tại KCN Vsip Bình Dương (ĐSPL).
- Vụ cháy 7 người chết: Lạnh người qua lời kể thấy xác nạn nhân (ĐSPL).
- Bé 4 tuổi bị đánh:Thêm thông tin rùng mình về đôi vợ chồng ác quỷ (ĐSPL).
- “Trước khi chết, con chỉ ước một lần được cõng mẹ” (DT).
- Cận cảnh công nghệ làm me vắt… bằng chân bẩn (TT).
- Khẩn cấp: Truy tìm thiết bị chứa phóng xạ bị thất lạc tại TPHCM (DT).
- Hàng trăm con nghiện ra ngoài diễu hành vì lâu không được về nhà? (ĐSPL).
- Bệnh nhân Ebola đổ xô mua máu của người sống sót (CNN/ TP). – Hội đồng Bảo an LHQ họp khẩn về phòng chống Ebola (VOA).
- Lũ lớn tại Thái Nguyên, nhiều nơi chìm trong biển nước (VTC). – Bão số 3: Ít nhất 14 người thiệt mạng (PLTP).
- ‘Cần hành động để giảm tác động của biến đổi khí hậu’ (VOA). – Ai là thủ phạm của 70% sông băng tan trong 20 năm qua ? (RFI).

- Khói lửa ngút trời, thiêu rụi nhà xưởng khu công nghiệp ở Bình Dương (GDVN).

- Khống chế con tin ở Hà Nội: Bộ Công an chỉ đạo khẩn (VTC).

- Tai nạn giao thông đường sắt nghiêm trọng ở huyện Vụ Bản (TTXVN).

- Dự án hàng chục tỉ phải tạm ngưng vì dân làng sợ đứt “long mạch”? (DSPL).

- Đã tìm thấy thiết bị chứa chất phóng xạ thất lạc ở TP.HCM (VTC).

- Những scandal gây rúng động về dầu ăn từ nước cống (KT).

- Cần 7 -10 năm để có nguồn nhân lực cho điện hạt nhân (TS).

- LHQ: Đại dịch Ebola đe dọa an ninh toàn cầu (KP).

- Khí thải nhà kính tăng đột biến (TS).

QUỐC TẾ
- Nhà nước Hồi giáo âm mưu cắt cổ con tin tại Úc (PLTP). – Ông Tony Abbott: Chiến binh IS có kế hoạch “giết người thị uy” ở Úc (BizLive). – Australia phát động chiến dịch chống khủng bố lớn kỷ lục (VOA). – Úc phá vỡ một kế hoạch khủng bố của ISIS (RFA). – IS tung video về một con tin người Anh (TT). – Nhà báo Anh xuất hiện trong video mới của Nhà nước Hồi giáo (VNE). – IS tung video bắt một phóng viên người Anh làm con tin (TN). – Nhà báo Anh John Cantlie xuất hiện trên video của nhóm IS (VOA). – Phiến quân IS đe dọa hành quyết binh lính Lebanon (TP).
- ISIS cảnh báo Tổng thống Obama: Trung Đông là mồ chôn lính Mỹ (MTG). – Ngoại trưởng Mỹ bênh vực chiến lược chống IS (VOA). – Chiến binh IS chiếm 16 ngôi làng ở miền bắc Syria (VOA). – Hạ viện Mỹ thông qua luật hỗ trợ phe nổi dậy Syria (RFI). – Mỹ chuẩn bị vũ trang cho đối lập Syria (VOA). – Bộ binh Mỹ sắp giáng đòn chí tử vào IS? (VnMedia). – Mỹ không đưa bộ binh đến Iraq chống IS là do Thủ tướng Iraq tuyên bố không cần sự hỗ trợ của bộ binh nước ngoài (TTXVN). – Phiến quân IS chiếm nhiều làng mạc trên biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ (TTXVN). – Tây Ban Nha tuyên bố triển khai một khẩu đội Patriot tới Thổ Nhĩ Kỳ (ANTĐ). – Tổng thống Iran: “IS đang tìm cách tiêu diệt nhân loại” (NĐT/ TTVN). – Iran không tin ‘binh pháp’ của Mỹ diệt được phiến quân IS (TP). – Nhà nước Hồi giáo chuyển sang hoạt động ngầm (TT).
- Nga điều động hàng nghìn quân tới sát biên giới với Ukraine (TTXVN). – Kiev : Nga huy động 4000 lính tại biên giới Ukraina (RFI). – Putin khoe sức mạnh, không chỉ lấy Kiev mà nhiều thủ đô châu Âu khác trong 2 ngày (NNVN). – EU sẽ có “ranh giới đỏ” riêng cho Nga (Gafin).

<- Tổng thống Ukraine có chuyến công du quan trọng tới Mỹ (ANTĐ). – Tổng thống Mỹ và Ukraine gặp nhau tại Nhà Trắng (VOV). – Reuters: Tổng thống Ukraine đề nghị Mỹ cung cấp vũ khí (TP). – Tổng thống Ukraine kêu gọi Quốc hội Mỹ viện trợ quân sự (VOA). – Poroshenko: ‘Ukraine đã từ biệt Liên Xô’ (BBC). “Phát biểu trước Quốc hội Canada, Tổng thống Petro Poroshenko của Ukraine nói nước ông đã ‘Chào từ biệt Liên Xô’. Nói về thỏa thuận mới ký với Liên Hiệp Châu Âu (EU), ông nhận định Ukraine nay đã bước hẳn về phía châu Âu, và xa khỏi vùng ảnh hưởng của Nga“. – Ukraine đang ẩn mình chờ thời, chuẩn bị ra đòn kết liễu phe ly khai (DV).
- Quân Ukraine luôn thua quân ly khai vì sao? (NĐT). – Luật trao quy chế cho miền đông Ukraine không có thay đổi (KT). – Right Sector dọa lật đổ Tổng Thống Ukraine Poroshenko (KT). “Thủ lĩnh Right Sector cảnh báo Tổng thống Poroshenko về số phận tương tự như người tiền nhiệm Viktor Yanukovych và chỉ trích luật trao quy chế cho miền đông“. – Ukraine lại đứng trước nguy cơ đảo chính (PLTP). – Phe cánh hữu Ukraine đe dọa “lật đổ” Tổng thống Poroshenko (TTXVN). – Tin thế giới 18h30: Ukraine ra luật “thanh lọc” cựu đảng viên ĐCS, KGB (Infonet).
- Quân đội Ukraine xuống cấp đến mức độ nào? (KT). – EP đánh giá tình hình nhân đạo ở Đông Ukraine là thảm khốc (TTXVN). – Nga đề xuất tổ chức đàm phán khí đốt với Ukraine, EU (Tin Tức). – Phóng viên BBC bị tấn công bạo lực ở Nga (BBC). – Kinh tế Nga suy yếu sau các biện pháp chế tài mới của phương Tây (VOA). – Sự sụp đổ của Liên Xô và bài học dành cho ông Putin (BLA).
- Scotland tổ chức trưng cầu ý dân lịch sử (Tin Tức). – Cuộc bỏ phiếu lịch sử của Scotland (NLĐ). – Cử tri Scotland đi bỏ phiếu về việc tách khỏi Vương quốc Anh (VOA). – Andy Murray ủng hộ Scotland độc lập (VOA). – Trưng cầu dân ý : Ngày quyết định cho tương lai Scotland (RFI).
- Vụ du khách Anh ‘bị giết và lột trần’: Thủ tướng Thái phát ngôn gây sốc (PNTP). “Trong một phát biểu trên truyền hình vào tối 17/9 (giờ địa phương), Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha đã ám chỉ rằng những phụ nữ không đẹp mới được an toàn khi bận bikini trên bãi biển Thái Lan“.
- Cuộc họp báo “nhạy cảm” của Tổng thống Pháp (RFI). – Về cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy: Vũ khí lợi hại (NLĐ).
- Công dân Colombia nhận tội giết nhân viên chống ma túy Mỹ (VOA).
- Cameroon bị quá tải người tị nạn (VOA).
- Iran ‘quyết tâm’ đạt thỏa thuận hạt nhân (VOA).
- Miến: Công nhân tấn công cảnh sát (RFA).
- An úy phụ và những vết thương chưa lành (VOA).

- Báo Đức: Nga dọa chiếm thủ đô các nước Đông Âu chỉ trong 2 ngày (TTXVN). – Tổng thống Ukraine cảnh báo mối đe dọa toàn cầu từ phía Nga (TTXVN). – Chiến tranh kinh tế Nga – Phương Tây trong lịch sử (NCQT).

- Poroshenko đến Mỹ, Obama lên án Nga “xâm lược” Ukraine (VnEconomy). – Obama lên án Nga khi gặp tổng thống Ukraine (VNE). – Tổng thống Ukraine thăm Mỹ: Nỗ lực tìm đường sống… (ĐV). – Mỹ từ chối công nhận Ukraine là đồng minh chính bên ngoài NATO (GDVN). – Mỹ hứa tiếp tục giải quyết khủng hoảng Ukraine bằng ngoại giao (VOA). – Tổng thống Ukraine: “Đắp mền không gìn giữ được hòa bình“ (MTG). – Ba Lan, Litva, Ukraine lập đơn vị gìn giữ hòa bình chung (Tin Tức).

- Ly khai Lugansk tích cực lắp trạm radar phòng không (KT). – Kiev chuẩn bị ‘chinh phạt’ miền Đông Ukraine lần 2 (NĐT). – Ukraine: “Tướng bàn giấy, quân… phạm nhân”, thất bại là đương nhiên (ĐV).

- Báo Hoàn Cầu gọi Thủ tướng Anh là “kẻ tội đồ” nếu để Scotland độc lập (GDVN). “Các nhà quan sát cho biết vấn đề này có thể khó khăn với Bắc Kinh vì nó khuyến khích thảo luận về việc liệu “sự lựa chọn của người dân” có nên quyết định số phận của Đài Loan, Tây Tạng, Tân Cương thậm chí là Hồng Kông hay không“. – Scotland bỏ phiếu đòi độc lập: Người Anh thở phào (KP). – Cốt cách Tô Cách Lan (Hiệu Minh).

* RFA: + Sáng 18-09-2014; + Tối 18-09-2014

* RFI: 18-09-2014

* Video RFA: + Bản tin video sáng 18-09-2014; + Thế giới nối kết tận diệt quân khủng bố ISIS

2977. Não lòng với Hiến pháp

Hoàng Xuân Phú

Quan càng chậm hiểu

Dân càng khổ lâu

“Thưa Quốc hội, bây giờ là cái thời khắc lịch sử quan trọng đã đến rồi. Mỗi vị đại biểu Quốc hội của chúng ta sẽ thực hiện ý chí, nguyện vọng của toàn dân, để thay mặt toàn dân quyết định thông qua cái bản Hiến pháp này, bản Hiến pháp như tôi báo cáo là đã thể hiện được ý Đảng, lòng dân. Chúng ta sẽ biểu quyết toàn văn cái… cái dự thảo đã được trình bày. Bây giờ xin đề nghị phòng máy chuẩn bị… phòng máy chuẩn bị thật chu đáo, máy móc thật là thông suốt. Xin mời các vị đại biểu Quốc hội biểu quyết.”
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng vừa dứt lời, ống kính truyền hình của VTV1 đảo chiều, quay về phía gần năm trăm đại biểu Quốc hội. Sau khi đặc tả mấy cánh tay vươn ra bấm nút, ống kính trở lại với hình ảnh của ông Chủ tịch. Gọi là “giám sát trực tiếp”, nhưng người xem truyền hình chỉ thấy ông đăm chiêu nhìn vào laptop, rồi quay sang dán mắt theo dõi một thiết bị truyền tin khác. Điều gì khiến Chủ tịch Quốc hội phải căng thẳng như vậy?
Trên màn hình VTV1 bỗng hiện ra bảng thông báo “KẾT QUẢ BIỂU QUYẾT” tại thời điểm 00:36, tức là lúc thời gian bấm nút biểu quyết chỉ còn 36 giây. Lúc ấy đã có 477 người “THAM GIA” biểu quyết, trong đó 453 người biểu quyết “TÁN THÀNH”, 3 người biểu quyết “KHÔNG TÁN THÀNH”, và 21 người… “KHÔNG BIỂU QUYẾT”?
Thế nào gọi là “KHÔNG BIỂU QUYẾT”? Rõ ràng 21 người ấy đã bấm nút, tức là “có biểu quyết”, nên 453 cộng 3 cộng 21 mới bằng 477. Vốn dĩ, tiếng Việt thường gọi thứ ấy là “phiếu trắng”. Tại sao Quốc hội lại đẻ ra cái tên kỳ khôi, gọi “có” là “không”? Đơn giản như vậy mà còn sai, thì còn cái gì đáng tin nữa? Vì cách gọi phi lý ấy, mà báo Tuổi trẻ dật tít “Tại sao đại biểu Dương Trung Quốc không bấm nút?” (mặc dù ông ấy đã bấm nút).
Một giây sau, thêm một người “THAM GIA”, nhưng số “phiếu trắng” đột ngột giảm bớt 3, chỉ còn 18. Rồi một giây nữa trôi qua, số người “THAM GIA” vẫn là 478, nhưng số “KHÔNG TÁN THÀNH” tụt xuống 2 và số “phiếu trắng” tụt xuống 16. Tại thời điểm 00:30, đã có 482 người “THAM GIA”, số “KHÔNG TÁN THÀNH” vẫn là 2 và số “phiếu trắng” giảm xuống 13. Có lẽ không muốn khán giả truyền hình tiếp tục chứng kiến cái diễn biến kỳ cục ấy, nên ống kính truyền hình quay về phía các đại biểu Quốc hội, phần lớn cũng đang căng thẳng như ông Chủ tịch.
Bảng thông báo “KẾT QUẢ BIỂU QUYẾT” hiện hình trở lại khi còn 4 giây, vào thời điểm 00:04. Lúc đó, số người “THAM GIA” đạt mức cực đại là 488, số “KHÔNG TÁN THÀNH” đạt mức cực tiểu là 0, và số “phiếu trắng” chỉ còn là 3. Cuối cùng, khi thời gian bấm nút kết thúc, số “phiếu trắng” tiếp tục giảm đi 1 và dừng lại ở con số 2. (Xem thông tin chi tiết trong Bảng 1.)

Thời gian còn lại (phút:giây)	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Thời gian còn lại (phút:giây)	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
00:36	477	95,78%	453	90,96%	3	0,60%	21	4,22%
00:35	478	95,98%	457	91,77%	3	0,60%	18	3,61%
00:34	478	95,98%	460	92,37%	2	0,40%	16	3,21%
00:31	481	96,59%	465	93,37%	2	0,40%	14	2,81%
00:30	482	96,79%	467	93,78%	2	0,40%	13	2,61%
00:04	488	97,99%	485	97,39%	0	0,00%	3	0,60%
00:00	488	97,99%	486	97,59%	0	0,00%	2	0,40%

Bảng 1: Kết quả biểu quyết Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 – Ngày 28/11/2013
Nghĩa là, trong khi số người “THAM GIA” biểu quyết tăng dần, thì số “KHÔNG TÁN THÀNH” và số “phiếu trắng” lại giảm dần. Phải chăng, trước khi hiện hình tại thời điểm 00:36 thì số người biểu quyết “KHÔNG TÁN THÀNH” còn cao hơn 3 và số “phiếu trắng” cao hơn 21, khiến ông Chủ tịch Quốc hội và nhiều vị căng thẳng?
Nở nụ cười mãn nguyện, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng dõng dạc tuyên bố:
“Thưa Quốc hội, với sự giám sát trực tiếp của đồng bào cử tri cả nước, Quốc hội chúng ta đã tiến hành biểu quyết thông qua Hiến pháp với kết quả như sau. Tổng số đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết 488 đại biểu, bằng 97,99% tổng số đại biểu Quốc hội. Số đại biểu Quốc hội tán thành 486, bằng 97,59% tổng số đại biểu Quốc hội. Không tán thành 0. Không biểu quyết 2. Như vậy bây giờ xin mời Quốc hội đứng dậy để chúng ta chào mừng cái bản Hiến pháp mới. Dành vỗ tay thật dài.”
Và tràng “vỗ tay thật dài” của gần năm trăm vị đại biểu Quốc hội vào sáng ngày 28/11/2013 đã khép lại cái chương có một không hai trong lịch sử lập hiến của chế độ.
Từ đó đến nay đã nhiều tháng trôi qua, đủ để ta bình tâm nhìn lại, mà cùng nhau trao đổi nhằm rút ra những bài học cần thiết. Muốn khắc phục thực trạng đáng buồn và tìm ra con đường dẫn tới tương lai, thì buộc phải nhìn nhận nghiêm khắc và đánh giá thỏa đáng các sai lầm đã và đang vấp phải. Bài này cùng ba bài đã công bố (“Hiến pháp 2013 – Sửa nhầm hay đổi thiệt?”, “Hiến pháp vi hiến” và “Bắt mạch Hiến… nháp”) được viết ra với mục đích đó.
Xin kính dâng Tổ quốc và Đồng bào bốn bài viết về Hiến pháp 2013, đọng lại sau những tháng ngày trăn trở, ấp ủ cho tình yêu hiện thân qua trách nhiệm cùng hành động.
Bài viết được chia thành 7 phần như sau:
Phần 1 (Hạ màn dân chủ) điểm lại một số nét đáng chú ý của quá trình lấy ý kiến Nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.
Phần 2 (Phớt lờ khúc mắc) lược thuật một số ý kiến đóng góp quan trọng, song không được phía cầm quyền chấp nhận.
Phần 3 (Xuất chiêu phút chót) bàn về hai thủ thuật khác thường được tung ra vào giai đoạn cuối nhằm đoạt tỷ lệ tán thành gần như tuyệt đối.
Phần 4 (Thực trạng Hiến pháp) trao đổi về chất lượng của Hiếp pháp 2013.
Phần 5 (Kẻ thua người thắng) đánh giá cái mất, cái được của các bên liên quan.
Phần 6 (Lỗi chung ai gánh?) nhận định về trách nhiệm của bộ máy lập hiến đối với các sai lầm tồn tại trong Hiếp pháp 2013.
Phần 7 (Tâm tư đọng lại) bày tỏ suy tư và nguyện vọng của người viết.

Hạ màn dân chủ

“Đang yên đang lành”, ai lo việc nấy. Có quyền thì tha hồ thao túng quyền lực, vơ vét càng nhiều thì càng lên cơn khát; thỉnh thoảng lại la lối về “thế lực thù địch”, cứ như thể “thế lực tham nhũng” mới là chốn an lành để người người nương tựa. Phận dân thì an phận, quanh năm côi cút làm ăn, chẳng mấy ai dại dột mà dây dưa đến chuyện chính trị. Thành thử, nếu vẫn tiếp tục kiên định, duy trì Hiến pháp 1992, thì có lẽ đã không “thành chuyện”. Đằng này, Quốc hội lại “tự diễn biến”, ban hành Nghị quyết số 06/2011/QH13 về việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992 và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 vào ngày 6/8/2011.
1.1.
Giữ nguyên như cũ cũng chẳng hề hấn gì, thì sao phải sửa? Hiến pháp luôn thừa nhận quyền tự do lập hội, không hiến định rằng chế độ này là độc đảng, nhưng nếu bàn đến chuyện đa đảng thì bị chụp mũ, nhẹ thì bị quy là “thoái hóa biến chất”, nặng thì bị kết là “phản động”. Hiến pháp luôn thừa nhận quyền tự do ngôn luận, nhưng nếu phê phán hay tố cáo giới cầm quyền thì dễ bị chù úm, thậm chí có thể bị tống vào tù ngục vì tội “chống chế độ”. Hiến pháp luôn thừa nhận quyền tự do hội họp, biểu tình, nhưng nếu thực thi quyền ấy, dù chỉ để phản đối thế lực ngoại bang bức hại đồng bào ngư dân, thì cũng bị ngăn cấm, thậm chí bị đàn áp. Hiến pháp không đóng nổi vai trò kiểm soát quyền lực Nhà nước và kiềm chế bộ máy cầm quyền để bảo vệ người dân, mà hay bị lạm dụng để hại người dân một cách “hợp pháp”. Dù Hiến pháp viết gì, thì giới cầm quyền vẫn cứ lộng hành và người dân vẫn bị áp bức. Vậy thì sửa làm gì cho tốn công, tốn của?
1.2.
Nếu thích sửa đổi thì cứ sửa đổi, thích bổ sung thì cứ bổ sung. Phân chia lại quyền hạn của mấy ghế trên “thiên đình” chỉ là chuyện nhỏ. Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) quyết rồi, thì Quốc hội giơ tay là xong. Cứ tiến hành trong nội bộ theo thông lệ, việc gì phải làm cho lớn chuyện? Thế nhưng, ngày 3/12/2012 Quốc hội ban hành Nghị quyết số 38/2012/QH13 về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.
Điều 7 Nghị quyết số 38/2012/QH13 quy định:
“Thời gian lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 bắt đầu từ ngày 02 tháng 01 năm 2013 và kết thúc vào ngày 31 tháng 3 năm 2013.”
Ba tháng hiển nhiên là quá ngắn. Thực tế còn ngắn hơn nữa, vì khoảng thời gian ấy chứa trọn “tháng Giêng là tháng ăn chơi”. Riêng kỳ nghỉ lễ Tết 2013 của công chức, viên chức đã được ấn định là 9 ngày liên tục, từ 9/2/2013 đến hết ngày 17/2/2013.
Song thời hạn quá ngắn ngủi chẳng khiến các nhà tổ chức phải vội vàng. Tận ngày 8/1/2013 (tức là một tuần sau khi phải bắt đầu “lấy ý kiến…”), Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 mới triệu tập “Hội nghị toàn quốc triển khai việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992″. Rồi mới tập huấn cán bộ tổ chức cấp tỉnh thành, cấp quận huyện, cấp phường xã… Thế thì còn lại bao nhiêu ngày để lấy ý kiến, để phân tích và tổng hợp ý kiến?
Ấy vậy mà họ vẫn công bố là đã “tiếp nhận khoảng 15 triệu lượt ý kiến đóng góp”, và “tính đến ngày 25/3, Bộ Tư pháp, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo, đã nhận được 29/30 báo cáo kết quả lấy ý kiến của các Bộ, ngành, 59/63 báo cáo kết quả lấy ý kiến của các địa phương”. Quả là công nghệ tổ chức siêu việt. Chưa biết chừng, nội dung tổng hợp ý kiến góp ý cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp đã hòm hòm trong đầu một số nhà tổ chức, ngay từ khi chưa có ai góp ý. Cũng giống như việc lãnh đạo tỉnh nọ đã lên ô tô ra Trung ương xin cứu trợ, mang theo bản báo cáo tổng hợp về hậu quả nặng nề của cơn bão, khi bão còn chưa kịp đổ bộ vào đất liền.
“Hội nghị toàn quốc triển khai việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992″ vào sáng ngày 8/1/2013 đã được truyền hình trực tiếp. Nhờ thế, người xem truyền hình hôm đó có dịp được chứng kiến một cuộc họp cấp trung ương mà như thể họp phường. Chủ tọa Nguyễn Sinh Hùng phải “đề nghị…” nhiều lần mà hội nghị vẫn chưa thể bắt đầu. Trong bốn vị được chọn để phát biểu đại diện cho các tỉnh thành, thì một vị chỉ nói được vài câu, giải thích rằng chuẩn bị nhầm diễn văn, vì tưởng đó là hội nghị góp ý nội dung Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Ba vị kia cũng chỉ phát biểu rất ngắn. Đặc biệt, có hai vị kiến nghị mở rộng diện lấy ý kiến… Ơ hay, đã gọi là “lấy ý kiến nhân dân” thì còn sót ai nữa đâu, mà phải mở rộng? Hay phải chăng, ngoài thông tin được công bố công khai, còn có chỉ thị ngầm nào đó hạn chế đối tượng “lấy ý kiến”?
1.3.
Theo “Báo cáo tổng hợp ý kiến nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 (Đợt 2: từ ngày 06 tháng 03 đến ngày 26 tháng 03 năm 2013)”, đã có 4.356.738 người tham gia góp ý, tức là bằng khoảng 91% tổng số cử tri của thành phố này vào thời điểm bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII (5/2011). “Ngạc nhiên chưa?” Đặc biệt, “có 96,27% người dân góp ý kiến là đồng ý với Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992″. Hai thông tin này nói lên nhiều điều.
Một bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp với 124 điều, khoảng 13.800 chữ, nội dung phức tạp đến mức tiến sĩ luật học miệt mài nghiên cứu hàng tuần, đại biểu Quốc hội gắng đọc hàng tháng cũng chưa chắc đã hiểu hết ý tứ và hậu quả của các điều khoản. Vậy mà sau mươi phút, hay sau một đêm ngủ kỹ, hàng triệu người dưới mức “i tờ” về hiểu biết pháp luật đã thản nhiên cầm bút ghi là “đồng ý với toàn văn Dự thảo”. Điều đó không chỉ phản ánh sự vô trách nhiệm công dân, mà cả nỗi sợ cường quyền đã tràn ngập mọi hang cùng ngõ hẻm, khiến người người tê liệt, chỉ còn biết hành động như cái máy, chấp hành mọi mệnh lệnh phi lý của nhà cầm quyền.
Dân Việt không hèn, điều đó đã được chứng tỏ trong bao cuộc chiến tranh. Vậy mà hàng triệu người lại run rẩy, phải nhắm mắt ký bừa vào một văn bản mà mình không hề đọc, có đọc thì chưa chắc đã hiểu, và có thể nó còn có hại cho chính bản thân. Vì sao, nếu đó không phải là thành quả của kỹ nghệ thống trị và thủ pháp “lấy ý kiến nhân dân” đã và đang được vận dụng? Với đối tượng (tức người góp ý và văn bản cần được góp ý) như vậy, mà tung ra “Phiếu lấy ý kiến nhân dân thành phố Hồ Chí MInh về dự thảo sửa đổi hiến pháp năm 1992″ với phương án lựa chọn đầu tiên là “Đồng ý với toàn văn Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992″, rồi dùng kết quả thu được để chứng minh sự đồng thuận của Nhân dân, thì điều đó cũng đủ cho thấy sự tệ hại trong khâu tổ chức, nếu không tệ về tâm thì cũng tệ về tầm nhận thức. Tổ chức tệ hại, thì làm sao tránh được kết quả tệ hại?
Kết quả “96,27% người dân góp ý kiến là đồng ý” với toàn văn bản Dự thảo Hiến pháp ngoài tầm hiểu biết cho thấy: Kết quả “lấy ý kiến nhân dân” và kết quả bầu cử do bộ máy cầm quyền này tổ chức không đáng tin cậy! Khi giả dối đã trở thành bản năng, ngụy tạo đã trở thành công nghệ, thì với bất cứ nội dung nào, họ cũng thừa sức để có được kết quả như ý, là “đại đa số Nhân dân đều nhất trí tán thành”. Những người cổ động cho việc “phúc quyết toàn dân” hay “trưng cầu dân ý” nên lưu ý đến thực trạng này, tránh ép nhà cầm quyền tiêu tốn tiền của Dân để hợp lý hóa những điều sai trái.
Nắm chắc phần thắng trong tay, nhưng thế lực cầm quyền vẫn cương quyết không chấp nhận phúc quyết Hiến pháp, mặc dù chi phí thời gian và tiền của để tổ chức “phúc quyết” ít hơn hẳn so với việc tổ chức “lấy ý kiến…”, và “Nhân dân có quyền phúc quyết về Hiến pháp” vốn là cam kết long trọng của chế độ này (tại Điều thứ 21 Hiến pháp 1946) khi mới ra đời. Vì sao? Phải chăng, từ trong sâu thẳm, thế lực đương quyền quyết tâm phủ nhận quyền của Nhân dân đối với việc lập hiến, và không thể chấp nhận trên thực tế rằng Nhà nước này “của Nhân dân” và “tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân”?
Điều đơn giản mà họ không nhận ra nổi, là cái thủ đoạn ngụy tạo đã làm hại chính bản thân họ. Nếu toàn quốc cũng tương tự như Thành phố Hồ Chí Minh, có “96,27% người dân góp ý kiến là đồng ý với toàn văn Dự thảo…”, tương đương với khoảng 96,27% x 91% = 87,61% tổng số cử tri, thì họ không được thay đổi văn bản Dự thảo ấy nữa, vì nếu thay đổi thì làm trái ý đa số cử tri. Trên thực tế, họ vẫn tiếp tục sửa đổi, chưa bàn đến nội dung cụ thể, thì số chữ giảm 4,35%, từ khoảng 13.800 chữ trong bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 được đăng tải để lấy ý kiến nhân dân, xuống còn 13.200 chữ trong bản Hiến pháp cuối cùng được thông qua.
Để thấy được mức độ hoang đường của “Báo cáo tổng hợp ý kiến nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992″, nên đọc kết quả khảo sát của Chương trình Pháp triển Liên Hợp Quốc (UNDP), được công bố trong ấn phẩm “Chỉ số công lý” tại Hà Nội vào tháng 7 năm 2013. Theo đó,
“Ở thời điểm Quốc hội đang bàn thảo về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992, tại kỳ họp 5 Quốc hội XIII, có tới 42,4% người được phỏng vấn “không từng nghe” hoặc “không biết” về Hiến pháp. Trong số những người nhận là có biết về Hiến pháp, 23% không biết về quá trình xem xét sửa đổi Hiến pháp đang diễn ra.”
Lưu ý rằng kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIII diễn ra từ ngày 20/5/2013 đến ngày 21/6/2013, tức là gần hai tháng sau khi đợt lấy ý kiến Nhân dân kết thúc với “thành công rực rỡ”. Nếu vận dụng số liệu chung của UNDP cho Thành phố Hồ Chí Minh, thì nhiều nhất là chỉ có khoảng (100% – 42,4%) x (100% – 23%) = 44,35% người dân vừa “từng nghe hay có biết về Hiến pháp”, vừa “có biết về quá trình xem xét sửa đổi Hiến pháp đang diễn ra”. Vậy thì bằng cách nào để có 91% tổng số cử tri tham gia góp ý và 87,61% tổng số cử tri “đồng ý với Dự thảo sửa đổi Hiến pháp”?
1.4.
Ngày 6/3/2013 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng ký Công thư khẩn số 250/UBDTSĐHP, trong đó viết rằng:
“Kể từ sau ngày 31/3/2013 cho đến thời điểm 30/4/2013 và cho đến 30/9/2013 trước khi Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 được trình Quốc hội thông qua, nhân dân vẫn tiếp tục đóng góp ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.”
Tức là, về hình thức, thời hạn góp ý Dự thảo sửa đổi Hiến pháp được gia hạn thêm 6 tháng.
Còn về thực chất thì thế nào? Sau bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 được đăng tải để lấy ý kiến nhân dân từ ngày 2/1/2013, thì còn mấy bản Dự thảo thay thế khác được ra đời. Ví dụ như bản “Dự thảo tiếp thu, chỉnh lý trên cơ sở ý kiến của nhân dân trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XIII (ngày 17/5/2013)”. Nhưng không thấy báo chí chính thống đăng tải, cũng không thấy bộ máy tổ chức “lấy ý kiến nhân dân” in ra để phân phát cho người dân. Chẳng nhẽ dân lại ngây ngô thêm 6 tháng, góp ý cho cái bản dự thảo được đăng tải để lấy ý kiến Nhân dân, nhưng đã bị bỏ đi, hay sao?
Nếu góp ý cho bản mới hơn, thời sự hơn, thì là bản đề ngày 17/5/2013 hay bản sau đó? Lấy đâu ra mấy bản đó để mà đọc, mà góp ý? Liệu “xía vô” mấy văn bản dự thảo không được công khai trên báo chí, và cũng không được chính quyền phân phát, thì có bị kết vào tội làm lộ bí mật nhà nước, chiếm đoạt bí mật nhà nước hay không?
Khi viết những mấy bài về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, tôi muốn trích dẫn nguồn internet gần “gốc” nhất, tức Dự thảo được đăng trực tiếp trên trang mạng của Quốc hội. Nhưng tìm kiếm mãi vẫn không thấy tung tích. Một ngày nọ lần mò đến được trang mạng Dự thảo Online – Nơi các cử tri cùng các đại biểu Quốc hội xây dựng luật. Nhưng, ngay giữa thời gian đang lấy ý kiến Nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, lần nào vào trang chủ của website ấy cũng không tìm được thông tin về nó.
Toàn bộ tin tức, tư liệu trên website được phân thành các mục “Trang chủ”, “Dự thảo luật”, “Dự thảo pháp lệnh”, “Dự thảo nghị quyết”, “Tin tức lập pháp”, “Chương trình lập pháp”, “Thảo luận chính sách” và “Trợ giúp”. Không hề có mục dành cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp! Dùng công cụ “Tìm kiếm dự thảo” của website ấy cũng không thể tìm được Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, vì khi tìm kiếm thì chỉ có thể lựa chọn giữa ba thể loại “Dự thảo luật”, “Dự thảo pháp lệnh” và “Dự thảo nghị quyết”. Mãi sau này, khi vào mục “Dự thảo nghị quyết” để tra cứu “Nghị quyết sửa đổi, bố sung Hiến pháp năm 1992″, thì chẳng thấy nội dung nghị quyết đâu, mà ẩn sâu trong mục “Toàn văn dự thảo” tại đó lại là nội dung toàn văn của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp.
Thử hỏi, những người quan tâm đến Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, nhưng không có đủ kiên trì và kinh nghiệm tìm kiếm trên internet, thì có thể lần mò đến chỗ cất dấu kín đáo ấy hay không? Nếu chẳng có được bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp mới nhất, thì có thể tận dụng 6 tháng được “ban thêm” để góp ý hay không? Tại sao lại “chơi ú tìm” với Nhân dân như vậy?
Quốc hội lập ra trang mạng Dự thảo Online, để làm “Nơi các cử tri cùng các đại biểu Quốc hội xây dựng luật”, trong đó trình bày rõ ràng mọi dự thảo thuộc loại “Dự thảo luật”, “Dự thảo pháp lệnh” và “Dự thảo nghị quyết”. Thế nhưng lại xử sự “kín đáo” với Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, không hề dành cho nó một mục riêng, mặc dù Điều 4 Nghị quyết số 38/2012/QH13 đã viết rõ, rằng:
“Các hình thức lấy ý kiến nhân dân bao gồm: …

c) Thông qua Trang thông tin điện tử của Quốc hội htttp://duthaoonline.quochoi.vn và các phương tiện thông tin đại chúng.”

(Xin lưu ý rằng Nghị quyết số 38/2012/QH13 viết sai tên địa chỉ, “htttp” thay vì “http”, nên nếu tin tưởng và làm theo Nghị quyết thì không thể truy cập được vào đấy.) Điều đó cho thấy thực chất Quốc hội coi trọng ý kiến của Nhân dân góp ý cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp đến mức nào.

1.5.
“Nhân dân có thể cho ý kiến đối với điều 4 Hiến pháp như với tất cả các nội dung khác trong dự thảo, không có gì cấm kỵ cả.” Đó là khẳng định của ông Phan Trung Lý, Trưởng Ban biên tập Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 (tại cuộc họp báo triển khai thực hiện việc lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 vào chiều 29/12/2012).
Tuyên bố nổi tiếng ấy của vị Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội khiến dư luận sững sờ. Bao trái tim hồn nhiên bỗng dồn nhịp hy vọng. Song những khối óc chai sạn theo thời gian đã trở nên miễn… tin vào thực tâm tôn trọng dân chủ của nhà cầm quyền. Không phải đợi lâu, chưa đầy hai tháng sau, Tổng Bí thư ĐCSVN Nguyễn Phú Trọng đã làm rõ trắng đen:
“Vừa rồi đã có các luồng ý kiến thì cũng có thể quy vào được là suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Chứ gì nữa? Xem ai có tư tưởng là muốn bỏ Điều 4 Hiến pháp không? Phủ nhận vai trò lãnh đạo của đảng không? Muốn đa nguyên đa đảng không? Muốn ‘tam quyền phân lập’ không? Hả? Muốn ‘phi chính trị hóa quân đội’ không? Người ta đang có những quan điểm đấy. Đưa cả lên phương tiện thông tin đại chúng đấy. Thì như thế là suy thoái chứ còn gì nữa! Chỉ ở đâu nữa nào? Tham gia đi khiếu kiện, biểu tình, ký đơn tập thể, thì nó là cái gì…ì? Cho nên các đồng chí quan tâm xử lý cái này.”
Đề nghị “bỏ Điều 4 Hiến pháp”, “đa nguyên đa đảng” và “tam quyền phân lập” không phải là những ý kiến dị thường, mà chỉ nhằm giúp cho Hiến pháp Việt Nam tiến tới hòa nhập với cộng đồng các hiến pháp lành mạnh trên Thế giới. Hiển nhiên, những trao đổi ấy hoàn toàn phù hợp với bối cảnh góp ý kiến cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Phải có tư tưởng chính trị khỏe khoắn và hiểu biết tương ứng thì mới đưa ra được những đề nghị ấy. Phải có đạo đức và lối sống vì Tổ quốc, vì Nhân dân thì mới vượt qua nỗi sợ, bất chấp nguy hiểm để công khai đề nghị như thế.
Vậy mà “các luồng ý kiến” ấy lại “có thể quy vào được là suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống”, khiến Tổng Bí thư ĐCSVN phải chỉ thị “các đồng chí quan tâm xử lý cái này”. Riêng điều đó cũng đủ để chỉ ra, các ngài ấy có thực tâm muốn Nhân dân góp ý kiến cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp hay không.

Phớt lờ khúc mắc

Nhà cầm quyền đã kêu gọi góp ý và đã nhận được nhiều ý kiến góp ý. Vậy họ tiếp thu đến mức nào?
2.1.
Ngay cả trong nội bộ của đảng cầm quyền, việc lấy ý kiến đảng viên cũng chỉ là hình thức. Ngay cả trong nội bộ của các nhà quản lý hay các nhà khoa học, khi lấy phiếu tín nhiệm để chọn cán bộ lãnh đạo cơ quan cũng còn dấu kín kết quả. Vậy thì làm sao có thể thành tâm lấy ý kiến góp ý của mấy chục triệu thường dân?
Những cuộc “lấy ý kiến nhân dân” đã được tổ chức không nhằm “lấy”, mà để “cho” người dân niềm tin, để “nâng cao nhận thức và trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức…” và để “tạo sự đồng thuận của nhân dân”, như được viết trong Điều 2 (về “Mục đích của việc tổ chức lấy kiến nhân dân”) của Nghị quyết số 38/2012/QH13. Những màn trình diễn như vậy thường được gọi một cách mĩ miều là “sinh hoạt chính trị”, vừa để tô điểm cho chế độ, vừa đẩy dân chúng vào hoàn cảnh phải tham gia học tập chính trị.
Thực ra, việc “lấy ý kiến Nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp” quả là cần thiết. Lý do là phải hỏi ý kiến của chủ nhân Hiến pháp – đó chính là Nhân dân. Mục đích là để hoàn thiện Hiến pháp, để Hiến pháp thể hiện đúng ý muốn của chủ nhân. Nhưng khi thế lực cầm quyền không thực tâm coi Nhà nước và Hiến pháp là của Nhân dân, thì khó có thể hy vọng rằng họ sẽ thành tâm “lấy ý kiến Nhân dân”.
2.2.
Để Hiến pháp thực sự là của Nhân dân, phản ánh đúng ý chí và nguyện vọng của đa số người dân, thì không thể chỉ “lấy ý kiến Nhân dân” về hành văn hay lỗi chính tả, cũng không thể đơn giản “phúc quyết cả gói”, mà phải để toàn dân biểu quyết cụ thể từng điểm then chốt. Ví dụ:
-       Có chấp nhận hay không mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?
-       Có chấp nhận hay không việc hiến định quyền lãnh đạo đương nhiên và vĩnh viễn của ĐCSVN đối với Nhà nước và xã hội?
-       Có chấp nhận hay không việc hiến định “đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu”?
Ở các nước dân chủ thì không cần phải biểu quyết những nội dung này, đơn giản vì chúng không thể xuất hiện trong hiến pháp của họ. Chính vì chúng quá bất thường, nên càng cần được biểu quyết toàn dân về từng điểm, nếu muốn ghi vào Hiến pháp của Nhân dân.
Có nhiều nội dung của Hiến pháp cần được thảo luận kỹ càng và đem ra biểu quyết toàn dân. “Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992″ (thường được gọi tắt là “Kiến nghị 72″, do 72 người ký tên trực tiếp trên văn bản) đã đề xuất một số ý kiến cụ thể. Nó được một đoàn đại biểu gồm 16 nhân sĩ trí thức trao trực tiếp cho ông Lê Minh Thông (Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Phó Ban Biên tập Dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992) vào ngày 4/2/2103 tại trụ sở 37 Hùng Vương, Hà Nội.
Nhiều kiến nghị, ý kiến trao đổi đa chiều được tập hợp trên trang mạng “Cùng Viết Hiến Pháp”. Đặc biệt, bên cạnh “Tuyển chọn những bài đáng lưu ý đã đăng“, còn có Tổng hợp ý kiến khảo sát của 3.122 người, được thu thập từ ngày 1/3/2013 đến ngày 20/3/2013. Kết quả trả lời của 8 trong số 30 câu hỏi khảo sát từ đấy được trình bày ở Bảng 2. Theo đó, 82,3% cho rằng “nên bỏ quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân” và 86,8% cho rằng “không nên đưa vào Hiến pháp quy định về quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam”.

Câu hỏi	Trả lời:Có nên	Trả lời:Không nên
Câu 5: Có nên có điều khoản giới hạn quyền con người trong Hiến pháp hay không?	9,8%	80,6%
Câu 10: Có nên bỏ quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân không?	82,3%	10,6%
Câu 11: Có nên đưa vào* Hiến pháp quy định về quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam hay không?*	6,4%	86,8%
Câu 16: Hiến pháp có nên quy định* các lực lượng vũ trang phải trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam và bảo vệ Đảng không?*	8,4%	91,6%
Câu 19: Có nên quy định* trong Hiến pháp cơ chế phân chia quyền lực nhà nước thành quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp hay không?*	92,5%	2,0%
Câu 21: Có nên thành lập* cơ quan bảo vệ Hiến pháp không?*	88,2%	5,3%
Câu 23: Có nên đưa vào Hiến pháp nguyên tắc “Nhà nước chỉ được làm những gì Hiến pháp và luật cho phép. Nhân dân được làm tất cả những gì Hiến pháp và luật không cấm” không?	85,2%	7,0%
Câu 26: Có nên đưa Dự thảo Hiến pháp 2013 ra trưng cầu dân ý* không?*	89,7%	3,8%

Bảng 2: Tổng hợp ý kiến khảo sát trên trang Cùng viết Hiến pháp
Ngoài ra, còn có Câu 25: “Nếu được bỏ một điều trong Hiến pháp thì bạn bỏ điều gì?” Kết quả thu được là:
63,19% đề nghị bỏ quy định về sự lãnh đạo của ĐCSVN,
12,18% đề nghị bỏ quy định về hạn chế quyền con người,
11,24% đề nghị bỏ quy định về sự trung thành của lực lượng vũ trang với ĐCSVN,
8,27% đề nghị bỏ quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân.
Có thể ai đó cho rằng các chủ nhân trang mạng ấy chỉ muốn thể hiện quan điểm một chiều, chống lại quan điểm chính thống của nhà cầm quyền. Không phải như vậy! Động cơ xây dựng và thái độ khách quan, mềm mỏng được thể hiện rõ trong bản tuyên bố “Một số ý kiến về việc sửa đổi Hiến pháp”, do 8 người tham gia làm trang mạng “Cùng Viết Hiến Pháp” (Ngô Bảo Châu, Đàm Thanh Sơn, Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Ái Cần, Vũ Công Giao, Trần Kiên, Bùi Đức Lại và Nguyễn Xuân Long) cùng ký tên và công bố ngày 30/3/2013. Ví dụ, về Điều 4, họ đã viết như sau:
“Chúng tôi cho rằng việc bổ sung Điều 4 vào Hiến pháp 1980 nói về sự lãnh đạo của Đảng là không thực sự cần thiết, nhưng đã là một thực tế lịch sử. Chúng tôi cũng cho rằng trong hoàn cảnh hiện tại, việc bỏ Điều 4 có thể dẫn đến những hậu quả chưa thể lượng định đối với tiến trình phát triển trong ổn định của đất nước…”
2.3.
Thực ra, điều quan trọng nhất, đáng bàn nhất không phải là Điều 4, mà là: Nhà cầm quyền có thực sự tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp hay không?
Nếu Hiến pháp chỉ đóng vai trò “hàng mã”, để mê hoặc, hù dọa và thống trị muôn dân, nhưng lại bị chính nhà cầm quyền coi thường và tùy tiện chà đạp, thì phí công bàn đến nội dung của nó để làm gì?
Một số người đề nghị thành lập cơ quan bảo vệ Hiến pháp (gọi tắt là “bảo hiến”). Tên gọi này nghe chừng không ổn, vì Hiến pháp là công cụ để bảo vệ Nhân dân và Nhà nước, chứ không phải là đối tượng để được bảo vệ. Nhưng ngay cả cái đích khiêm tốn ấy cũng không được chấp nhận, và cuối cùng chỉ xuất hiện ở dạng “hoãn binh” tại Điều 119 Hiến pháp 2013: “Cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định.”
Cái mà ta cần có, nhằm góp phần đảm bảo rằng mọi điều khoản của Hiến pháp đều được tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh, là Tòa án Hiến pháp. Chức năng của nó là giám sát việc thi hành Hiến pháp, chỉ dựa trên văn bản Hiến pháp để phán quyết chuyện đúng sai của các luật và văn bản quy phạm pháp luật, của các quyết định và chính sách do bộ máy quản lý nhà nước ban hành… Nếu điều nào đó bị Tòa án Hiến pháp phán quyết là sai, thì phải sửa, sửa không được thì phải hủy bỏ, chứ tác giả không hề bị giam vào tù ngục. Còn có gì nhẹ nhàng hơn thế?
Nếu thực tâm coi trọng Hiến pháp, muốn nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, thì chẳng có lý do gì để phản đối việc thành lập Tòa án Hiến pháp. Thậm chí còn phải biết ơn chân thành, vì nó giúp ta tránh được vi phạm Hiến pháp. Khi chỉ định làm điều tử tế, thì không sợ phán xử công bằng, bởi “cây ngay không sợ chết đứng”. Nếu có sơ suất phạm phải sai lầm, thì cũng chỉ là chuyện thường tình, Tòa án Hiến pháp phán sai thì sửa là xong.
Trong chế độ độc đảng lãnh đạo thì càng an toàn hơn. Lãnh đạo ĐCSVN quyết định nội dung Hiến pháp, sinh ra “Hiến pháp như ý”, nên việc giới cầm quyền chấp hành nó cũng chẳng quá khó. Hơn nữa, trong thể chế do ĐCSVN lãnh đạo triệt để và toàn diện, các chánh án và các thẩm phán đều do đảng chỉ định và “dẫn dắt”, thì tòa án khó có thể ra phán quyết bất lợi đối với lãnh đạo đảng. Vậy thì còn gì để e ngại?
Hợp lý và an toàn như vậy, mà vẫn cương quyết chống lại việc thành lập Tòa án Hiến pháp, thì vì sao? Phải chăng vì ý định túc trực làm trái Hiến pháp?
Chừng nào nhà cầm quyền còn không chịu chấp nhận thành lập Tòa án Hiến pháp, thì chừng ấy họ không có ý định tôn trọng và tuân theo Hiến pháp, nên Hiến pháp viết gì cũng vô ích, và việc thảo luận về nội dung Hiến pháp chỉ mang ý nghĩa thể thao trí tuệ mà thôi.
2.4.
Đã có nhiều bài viết đầy tinh thần trách nhiệm và nhiều ý kiến tâm huyết được công bố. Cả những người đã từng đảm nhận những cương vị rất cao trong bộ máy nhà nước cũng tham gia. Cả những vị lão thành cách mạng gần một trăm tuổi như Cụ Nguyễn Trọng Vĩnh cũng lên tiếng. Nhưng nhà cầm quyền đều bỏ ngoài tai.
Rõ ràng là không thể thuyết phục được thế lực cầm quyền rời bỏ những tư duy cố hữu để chấp nhận xây dựng ngay một bản Hiến pháp tiến bộ. Cho nên, ngày 15/11/2013 những người khởi xướng và hưởng ứng “Kiến nghị 72″ đã ra lời kêu gọi dừng việc thông qua Dự thảo Hiến pháp sửa đổi 2013, trong đó viết rõ:
“Việc Quốc hội khóa XIII thông qua một bản hiến pháp như thế sẽ chỉ đẩy đất nước lún sâu hơn nữa vào tình trạng khủng hoảng và bế tắc, cướp đi cơ hội chuyển đổi một cách ôn hòa thể chế chính trị từ toàn trị sang dân chủ, tạo điều kiện đẩy mạnh sự phát triển và bảo vệ Tổ quốc.”
“Chúng tôi khẩn thiết kêu gọi các đại biểu Quốc hội khóa XIII, với tất cả lương tri và ý thức trách nhiệm của những người có danh nghĩa đại diện cho nhân dân, hãy nhìn thẳng vào thực trạng đất nước, lắng nghe những ý kiến tâm huyết đóng góp xây dựng hiến pháp, để có đủ dũng khí quyết định dừng việc thông qua Dự thảo hiến pháp sửa đổi và trả lại quyền lập hiến cho nhân dân.”
Nhiều người khác cũng đề nghị tương tự. Nhưng tất cả đều vô ích.

Xuất chiêu phút chót

Thế lực cầm quyền cương quyết thông qua bằng được Dự thảo sửa đổi Hiến pháp vào thời điểm ấy. Không chỉ là thông qua, mà phải thông qua với tỷ lệ tán thành gần như tuyệt đối. Để chắc chắn đạt được mục tiêu, ngoài các thủ pháp sở trường, hai chiêu khác thường đã được xuất ra vào phút chót.
3.1.
Chiêu khác thường thứ nhất là hủy bỏ phiên thảo luận cuối cùng ở hội trường về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 được dự định vào ngày 18/11/2013. Đổi lại, theo Chương trình phiên họp ngày 18/11/2013 của Quốc hội khóa XIII, “Đại biểu Quốc hội góp ý trực tiếp vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi năm 2013) và ghi Phiếu xin ý kiến về một số vấn đề quan trọng còn ý kiến khác nhau.” Điều đó chứng tỏ những người điều khiển Quốc hội nhận thức được rằng Dự thảo vẫn còn cần được “góp ý”, và vẫn tồn tại “một số vấn đề quan trọng còn ý kiến khác nhau”. Hơn nữa, không hề thiếu thời gian, thậm chí Quốc hội còn rút ngắn chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 6, bế mạc vào chiều 29/11, thay vì vào sáng 30/11 theo kế hoạch ban đầu. Vậy thì tại sao không tăng thêm một ngày thảo luận về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, mà còn quyết định ngược lại, hủy bỏ nốt phiên thảo luận cuối cùng ở hội trường?
Đối với việc hoàn thiện và thông qua các dự thảo hiến pháp và luật, không hình thức nào khác có thể thay thế thảo luận tại cuộc họp toàn thể của Quốc hội. Việc chia nhỏ ra để thảo luận đồng thời ở các tổ chỉ phù hợp với mục đích tập huấn, nâng cao trình độ đại biểu, hay nhằm “chia để trị”, chứ không có lợi cho mục tiêu hoàn thiện bản thảo. Đáng buồn hơn, đã triệu tập nhau về Hà Nội, đã có kế hoạch thảo luận ở hội trường, mà lại hủy bỏ kế hoạch; thay vào đó không phải là thảo luận ở tổ, mà là “Góp ý trực tiếp vào Dự thảo” và “ghi Phiếu xin ý kiến”, tức là mỗi người ngồi một nơi và dùng ngòi bút để thảo luận “trực tiếp” với… tờ giấy. Phải chăng, cách làm đó chỉ có ích khi muốn cô lập các đại biểu và vô hiệu hóa các ý kiến trái chiều?
Để hoàn thiện dự thảo, những người lãnh đạo chủ chốt và những người tham gia viết dự thảo phải trực tiếp lắng nghe tất cả các ý kiến góp ý, và điều đó chỉ thực hiện được tại các phiên thảo luận ở hội trường. Không ai có thể tổng hợp đầy đủ và chính xác tất cả các ý kiến được trình bày ở tổ hay thông qua văn bản, để rồi báo cáo lại một cách khách quan cho họ. Vì vậy, việc hủy bỏ buổi thảo luận cuối cùng ở hội trường chứng tỏ thế lực cầm quyền không muốn nghe thêm các ý kiến góp ý.
Đối với các đại biểu Quốc hội, thảo luận ở hội trường cũng là hình thức tối ưu. Người nói thì được tất cả các đại biểu khác nghe, người nghe thì được nghe tất cả các ý kiến góp ý. Qua đó có thể tham khảo đầy đủ các quan điểm, mà hình thành hay hiệu chỉnh chính kiến của bản thân. Nếu thấy nhiều người khác cũng nghĩ giống như mình, thì đại biểu càng vững tin hơn để duy trì và bảo vệ chính kiến của mình. Phải chăng, đây chính là điều mà thế lực cầm quyền không muốn, nên mới hủy bỏ buổi thảo luận cuối cùng ở hội trường?
Đặc biệt, đối với cử tri, chỉ khi thảo luận ở hội trường thì họ mới có cơ hội chứng kiến đầy đủ các ý kiến thảo luận thông qua truyền hình hình trực tiếp. Phải chăng, đây cũng là điều mà thế lực cầm quyền muốn tránh?
3.2.
Chiêu khác thường thứ hai là thông qua Hiến pháp bằng cách “biểu quyết cả gói” (mà Chủ tịch Quốc hội gọi là “biểu quyết toàn văn”), và thu được kết quả như trong Bảng 1. Tại sao lại gọi “biểu quyết cả gói” là “chiêu khác thường”? Bởi vì việc biểu quyết riêng rẽ một số điều còn “khúc mắc”, trước khi biểu quyết toàn bộ dự thảo, đã trở thành thông lệ trong hoạt động của Quốc hội. Tại Kỳ họp thứ 6 của Quốc hội khóa XIII, trong thời gian từ ngày 25 đến ngày 29/11/2013, tức là trong cùng một tuần với thời điểm thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, Quốc hội đã biểu quyết thông qua năm luật, và cả năm luật đều được biểu quyết riêng rẽ cho hai hoặc ba điều luật, trước khi biểu quyết toàn bộ luật, như được liệt kê trong Bảng 3. (Xem kết quả cụ thể trong các Bảng 6 – 9 tại Phụ lục I.)

Tên luật	Luật số	Ngày biểu quyết	Các điều được biểu quyết riêng trước biểu quyết toàn bộ
Luật bảo vệ và kiểm dịch thực vật	41/2013/QH13	25/11/2013	Điểu 9, Điều 74, Điều 75
Luật tiếp công dân	42/2013/QH13	25/11/2013	Điểu 10, Điều 18, Điều 20
Luật đấu thầu (sửa đổi)	43/2013/QH13	26/11/2013	Điểu 1, Điều 8
Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi)	44/2013/QH13	26/11/2013	Điểu 1, Điều 5, Điều 7
Luật đất đai (sửa đổi)	45/2013/QH13	29/11/2013	Điểu 26, Điều 126, Điều 166

Bảng 3: Năm luật được Quốc hội biểu quyết thông qua trong thời gian 25 – 29/11/2013
Ví dụ, Luật đất đai số 45/2013/QH13 được biểu quyết thông qua vào sáng ngày 29/11/2013. Trước khi biểu quyết thông qua toàn bộ dự thảo Luật đất đai (sửa đổi), Quốc hội đã biểu quyết riêng rẽ ba điều sau:
-       Điều 26 (quy định về những bảo đảm của Nhà nước đối với người sử dụng đất),
-       Điều 126 (quy định về đất sử dụng có thời hạn),
-       Điều 166 (quy định về quyền chung của người sử dụng đất).
Kết quả cụ thể được tổng hợp trong Bảng 4.

Biểu quyết	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Biểu quyết	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
Điểu 26	469	94,18%	460	92,37%	4	0,80%	5	1,00%
Điều 126	466	93,57%	453	90,96%	8	1,61%	5	1,00%
Điều 166	469	94,18%	463	92,97%	2	0,40%	4	0,80%
Toàn bộ	473	94,98%	448	89,96%	20	4,02%	5	1,00%

Bảng 4: Kết quả biểu quyết Luật đất đai (sửa đổi) – Ngày 29/11/2013
Nếu vào website Dự thảo Online của Quốc hội, tại trang Toàn văn dự thảo của Luật đất đai (sửa đổi), ta sẽ thấy 9 bản dự thảo khác nhau. Còn tại trang lưu trữ Toàn văn dự thảo của Hiến pháp sửa đổi thì chỉ có 5 bản dự thảo. Điều đó cũng thể hiện việc sửa đổi Hiến pháp được Quốc hội coi trọng đến mức nào.
Ai cũng biết rằng Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, được trình Quốc hội thông qua vào ngày 28/11/2013, vẫn còn chứa nhiều điều gây tranh cãi ở cả trong và ngoài Quốc hội, ví dụ như:
-       Điều 4 (quy định “Đảng Cộng sản Việt Nam… là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”),
-       Điều 51 (quy định “kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo”),
-       Điều 53 (quy định “đất đai… là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý”),
-       Điều 65 (quy định “Lực lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành… với Đảng…, có nhiệm… bảo vệ… Đảng…”).
Khi phát biểu mở đầu phiên họp thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng thừa nhận:
“Thưa đồng bào cử tri cả nước, chúng tôi cũng hiểu rằng một bộ phận, một số người thuộc các tầng lớp nhân dân chúng ta, ngay cả một số vị đại biểu Quốc hội của chúng ta cũng còn có những ý kiến khác.”
Hiến pháp là luật gốc, hiến định những vấn đề hệ trọng nhất, nên chứa đựng những vấn đề gai góc nhất của toàn bộ hệ thống văn bản pháp lý. Hơn nữa, Hiến pháp có ảnh hưởng quyết định đến tất cả các luật. Cho nên, càng phải thận trọng hơn, phải chi tiết hơn khi thảo luận và biểu quyết thông qua Hiến pháp, hay ít nhất cũng phải được như khi thông qua các luật. Vậy mà, trong cùng một thời gian, họ cho biểu quyết riêng rẽ một số điều khi thông qua năm luật, nhưng lại chỉ cho “biểu quyết cả gói” khi thông qua Hiến pháp. Vì sao?
Hai chiêu khác thường kể trên cho thấy, thế lực cầm quyền sẵn sàng làm mọi chuyện nhằm thỏa mãn khát vọng… Khát vọng gì vậy?
Nhìn vào Bảng 5, ta có thể nhận ra kết quả biểu quyết thông qua Hiến pháp 2013 là tốt nhất, tốt hơn hẳn, tốt đến mức quá bất thường. Đó chính là thành quả của các thủ pháp tổ chức đã được vận dụng để thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Nhưng Bảng 5 cũng cho thấy, cho dù không tung ra hai chiêu khác thường, thì đại đa số đại biểu của Quốc hội này vẫn bấm nút “TÁN THÀNH”, và tỷ lệ “TÁN THÀNH” thấp nhất có thể thu được (84,14%) vẫn còn là điều mơ ước đối với nhà cầm quyền ở các nhà nước thực sự dân chủ. Vậy thì tại sao vẫn cố giở chiêu…?

Biểu quyết	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Biểu quyết	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
Luật bảo vệ và kiểm dịch thực vật	436	87,55%	434	87,15%	0	0,00%	2	0,40%
Luật tiếp công dân	430	86,35%	419	84,14%	8	1,61%	3	0,60%
Luật đấu thầu (sửa đổi)	443	88,96%	440	88,35%	0	0,00%	3	0,60%
Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi)	436	87,55%	432	86,75%	2	0,40%	2	0,40%
Luật đất đai (sửa đổi)	473	94,98%	448	89,96%	20	4,02%	5	1,00%
Hiến pháp 2013	488	97,99%	486	97,59%	0	0,00%	2	0,40%

Bảng 5: Kết quả biểu quyết Hiến pháp và năm luật trong thời gian 25 – 29/11/2013
Trong buổi tiếp xúc với cử tri quận Tây Hồ vào buổi chiều 6/12/2013, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói:
“Người khó tính nhất cũng phải thừa nhận là kỳ họp thành công tốt đẹp, thông qua Hiến pháp với tỉ lệ gần như tuyệt đối – 97,59%. Nếu các đại biểu có mặt đầy đủ thì tỉ lệ cao hơn.“
Tức là, tỷ lệ 97,59% tán thành (trên tổng số các đại biểu Quốc hội, kể cả những đại biểu vắng mặt) vẫn chưa cao đến mức khiến ông cảm thấy lo, rằng nó ảnh hưởng xấu đến hình ảnh dân chủ của chế độ, mà ngược lại, vẫn còn muốn “các đại biểu có mặt đầy đủ” để “tỷ lệ cao hơn”.
Phải chăng khát vọng “tuyệt đối” (“lãnh đạo tuyệt đối”, “quyền lực tuyệt đối”, “uy tín tuyệt đối”, “tin tưởng tuyệt đối”, “trung thành tuyệt đối”, “tán thành tuyệt đối”…) đã trở thành căn bệnh mãn tính, một loại nghiện khó cai? Và khi đã lên “cơn nghiện”, thì “tuyệt đối” bao nhiêu cũng chưa thỏa mãn, quên cả chừng mực, bỏ qua thể diện của bản thân và bất chấp cảm giác của thiên hạ?

Thực trạng Hiến pháp

Tác phẩm nào cũng khó tránh được khen chê – Khen thường quá đà, chê hay quá mức. Hiến pháp cũng rơi vào hoàn cảnh ấy. Thời gian sôi động đã qua, giờ đây ta có thể bình tâm hơn mà tìm hiểu về thực trạng của Hiến pháp.
4.1.
Trước khi các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Hiến pháp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã tuyên bố:
“Tôi xin khẳng định lại bản Hiến pháp được chuẩn bị thông qua lần này và hôm nay trình bày trực tiếp trước đồng bào cử tri cả nước đã thể hiện được ý chí, nguyện vọng của nhân dân, ý Đảng hợp với lòng dân để chúng ta có thể yên tâm thông qua. Đây là một bản Hiến pháp đã chuẩn bị công phu, đã chuẩn bị tâm huyết với tinh thần làm việc tận tụy, khoa học và thực sự là một bản Hiến pháp đổi mới cho một thời kỳ mới của đất nước chúng ta.”
Sau khi Quốc hội thông qua Hiến pháp 2013, Tổng Bí thư ĐCSVN Nguyễn Phú Trọng cũng khẳng định: “Bản Hiến pháp mới đã nói lên tiếng nói của 90 triệu đồng bào.”
4.2.
Trong “Lời Tạm Biệt” của trang mạng “Cùng Viết Hiến Pháp”, với bản tính điềm đạm, thận trọng và tinh thần xây dựng vốn có, những tên tuổi như Ngô Bảo Châu, Đàm Thanh Sơn… vẫn phải đưa ra nhận xét ngược lại, rằng:
“Chúng tôi thấy cần nói rõ là ở những điểm quan trọng nhất, Hiến pháp sửa đổi mà Quốc hội thông qua ngày 28/11/2013 khác hẳn với những đề xuất của chúng tôi và đa số ý kiến bạn đọc.”
Ngày 29/11/2013 những người khởi xướng, hưởng ứng “Kiến nghị 72 “ và đã ký lời kêu gọi dừng việc thông qua Hiến pháp sửa đổi (gửi Quốc hội ngày 15/11/2013) ra “Tuyên bố về Hiến pháp sửa đổi”, trong đó có đoạn:
“Quốc hội khóa XIII đã thông qua một bản hiến pháp thể chế hóa cương lĩnh của Đảng Cộng sản Việt Nam, coi thường nguyện vọng của đông đảo nhân dân muốn xây dựng một hiến pháp làm nền tảng cho một chế độ dân chủ với nhà nước pháp quyền thật sự của dân, do dân và vì dân. Như vậy, Quốc hội khóa XIII đã tự chứng tỏ không đại diện cho nhân dân và phải chịu trách nhiệm trước lịch sử và dân tộc; hiến pháp này không thật sự là hiến pháp của nhân dân và người dân có thể sử dụng quyền bất tuân dân sự của mình.”
4.3.
Đáp lại là hàng loạt bài trên báo chí “lề phải”, hết lời ca ngợi bản Hiến pháp mới được Quốc hội thông qua, đồng thời lên án “thế lực thù địch rắp tâm phủ định” giá trị của nó. Chẳng hạn, báo Nhân dân – Cơ quan Trung ương của ĐCSVN – đã đăng bài “Hiến pháp kết tinh ý chí và trí tuệ của toàn dân, toàn Đảng”, viết rằng:
“Tuy nhiên, đây đó vẫn xuất hiện những tiếng nói lạc lõng, phủ nhận bản Hiến pháp này; vẫn khư khư bám lấy những luận điểm đi ngược lại lợi ích đất nước và nhân dân ta. Những việc làm thiếu thiện chí đó, tự họ bộc lộ dã tâm xấu xa, bị đông đảo dư luận vạch trần và phê phán.”
Theo quan điểm chính thống này, thì có lẽ bản thân tôi cũng bị họ coi là “thiếu thiện chí” và “đã bộc dã tâm xấu xa”, bởi đã viết một số bài góp vào “những tiếng nói lạc lõng, phủ nhận bản Hiến pháp này”. Thực ra, nếu nhằm “phủ định” nó, thì chỉ cần vài bài ngắn gọn và đanh thép là quá đủ. Nhưng, để chỉ ra rõ ràng và cụ thể nhiều lỗi và hạn chế đang tồn tại mà khắc phục, tôi đã dành rất nhiều thời gian và công sức viết bốn bài khá dài về Hiến pháp 2013. Ngoài ra còn sáu bài được công bố trong thời gian thảo luận về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, cụ thể là: “Hai tử huyệt của chế độ”, “Teo dần quyền con người trong Hiến pháp”, “Chỗ đứng của Nhân dân trong Hiến pháp”, “Quốc hiệu nào hội tụ lòng Dân?”, “Uẩn khúc trong Điều 4 Hiến pháp” và “Đảng và Nhân dân – Vị thế bị tráo”. Tất cả là mười bài viết về Hiến pháp, tổng cộng khoảng 212 trang (khổ giấy A4, phông chữ Arial, cỡ chữ 11, khoảng cách dòng 1,5).
Bài “Hiến pháp 2013 – Sửa nhầm hay đổi thiệt?” xem xét hệ quả của một số thay đổi trong Hiến pháp, trong đó chú trọng đề cập một số nội dung vẫn còn cần thiết của Hiến pháp 1992 nhưng nay bị bỏ rơi, và một số sửa đổi theo hướng tích cực mà người dân nên tận dụng. Đồng thời cũng chỉ ra mấy sai lầm không đáng có thuộc về kỹ thuật lập hiến, khiến ta phải nghi ngờ, không hiểu một số biểu hiện tiến bộ trong Hiến pháp 2013 là sửa nhầm hay đổi thiệt.
Bài “Hiến pháp vi hiến” chỉ ra rằng chính Hiến pháp 2013 cũng vi hiến, vì nó chứa đựng một số điều khoản vi phạm mấy điều quan trọng khác trong Hiến pháp. Ví dụ như quy định “Đảng Cộng sản Việt Nam… là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”, quy định “đất đai… là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý”, và quy định “Lực lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành… với Đảng…, có nhiệm… bảo vệ… Đảng…”.
Bài “Bắt mạch Hiến… nháp” phân tích hàng loạt lỗi sơ đẳng thuộc về thuật ngữ, văn phạm và kỹ thuật lập hiến trong Hiến pháp 2013, được phân loại theo các hội chứng “tất định”, “lắm lời”, “ít chữ”, “tuyên giáo”, “lan man”, “đại ngôn”, “bất chấp” và “vu vơ”, để chứng tỏ rằng chất lượng của bản Hiến pháp được Quốc hội thông qua mới đạt tầm bản nháp.
Ba bài ấy góp phần khắc họa thực trạng của Hiện pháp. Tất nhiên mới chỉ phản ánh một phần thực trạng. Sai lầm và hạn chế thì còn nhiều, vẫn chưa kể hết. Những nét tích cực trong Hiến pháp 2013 cũng có, nhưng người viết bàn đến ít hơn, vì việc ngợi ca đã được bao cây bút chuyên nghiệp hưởng lương và nhuận bút đảm nhiệm. Những người viết không công chỉ nên tập trung vào những vấn đề rất tâm huyết, chưa được hoặc còn ít được đề cập đến; chẳng cần và cũng chẳng nên lấn sân, kẻo lại vô tình ảnh hưởng tới “miếng ăn” của người khác.
Những người không có thời gian đọc ba bài viết kể trên, hoặc đọc rồi nhưng vẫn chưa thấy đủ thuyết phục, xin tham khảo thêm ví dụ tiếp theo, để hiểu tầm Hiến pháp.
4.4.
Hiến pháp 1992 quy định:
“Hai tháng trước khi Quốc hội hết nhiệm kỳ, Quốc hội khoá mới phải được bầu xong.” (Điều 85)
“Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập chậm nhất là hai tháng kể từ ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và do Chủ tịch Quốc hội khoá trước khai mạc và chủ tọa cho đến khi Quốc hội bầu Chủ tịch Quốc hội khoá mới.” (Điều 86)
Hai nội dung tương tự cũng được quy định trong Hiến pháp 1959 (Điều 45, Điều 46) và Hiến pháp 1980 (Điều 84, Điều 85). Nghĩa là chúng đã được duy trì trong ba Hiến pháp liên tiếp và có hiệu lực suốt 54 năm.
Song Hiến pháp 2013 đã sửa đổi như sau:
“Sáu mươi ngày trước khi Quốc hội hết nhiệm kỳ, Quốc hội khoá mới phải được bầu xong.” (Khoản 2 Điều 71)
“Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập chậm nhất là sáu mươi ngày, kể từ ngày bầu cử đại biểu Quốc hội, do Chủ tịch Quốc hội khoá trước khai mạc và chủ tọa cho đến khi Quốc hội khóa mới bầu ra Chủ tịch Quốc hội.” (Khoản 3 Điều 83)
Tức là “hai tháng” được thay bằng “sáu mươi ngày”. Khi viết “hai tháng” thì có thể hiểu một cách tương đối. Nếu “Quốc hội khoá mới… được bầu xong” 55 ngày “trước khi Quốc hội hết nhiệm kỳ”, hay nếu “kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập” sau 65 ngày “kể từ ngày bầu cử đại biểu Quốc hội”, thì không mấy ai thắc mắc, vì vẫn có thể coi như vậy là “khoảng hai tháng”. Nhưng khi đã sửa lại thành “sáu mươi ngày”, thì có nghĩa là đòi hỏi phải chính xác theo ngày, đúng là “sáu mươi ngày”, chứ không thể là “năm mươi chín ngày” hay “sáu mươi mốt ngày”.
Vốn chỉ cần “tương đối chính xác”, nay lại đòi hỏi “tuyệt đối chính xác”. Phải chăng đó là một bước tiến mới của Hiến pháp Việt Nam?

Nhằm đánh giá đúng mức “bước tiến” này, ta hãy cùng nhau thực hiện mấy bước suy luận đơn giản. Để đảm bảo rõ ràng và chính xác, ta sử dụng mấy ký hiệu toán học, chỉ ở tầm sơ đẳng, đơn giản đến mức những ai đã học xong chương trình tiểu học đều không cần phải né tránh.
Gọi ngày Quốc hội hết nhiệm kỳ là c, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội là x, ngày bầu xong Quốc hội khóa mới là y và ngày kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập là z.
Vì
“Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới… do Chủ tịch Quốc hội khoá trước khai mạc và chủ tọa cho đến khi Quốc hội khóa mới bầu ra Chủ tịch Quốc hội”
nên không thể coi nó là một buổi liên hoan thuần túy, nhằm chia vui giữa những người vừa cùng trúng cử, mà phải là một ngày làm việc thực sự của Quốc hội khóa mới. Do Quốc hội khóa mới không thể họp để bầu những chức vụ quan trọng, như Chủ tịch Quốc hội, trước khi nhiệm kỳ của Quốc hội khóa cũ kết thúc và nhiệm kỳ của Quốc hội khóa mới bắt đầu, nên c ≤ z.
Vì
“Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập chậm nhất là sáu mươi ngày, kể từ ngày bầu cử đại biểu Quốc hội”
nên z ≤ x + 60.
Vì thời điểm bầu xong Quốc hội khóa mới y không thể nằm trước ngày bầu cử x, nên x ≤ y, và do đó x + 60 ≤ y + 60.
Vì
“Sáu mươi ngày trước khi Quốc hội hết nhiệm kỳ, Quốc hội khoá mới phải được bầu xong”
nên y ≤ c – 60, tức là y + 60 ≤ c.
Nối bốn bất đẳng thức vừa thu được, ta thu được
c ≤ z ≤ x + 60 ≤ y + 60 ≤ c.
Vì số lớn nhất và số nhỏ nhất trong dãy bất đẳng thức cùng chiều trên đều bằng c, nên tất cả các thành phần đều phải bằng nhau, tức là c = z = x + 60 = y + 60. Từ đó suy ra
x = y = z – 60 = c – 60.
Như vậy, về thực chất, Hiến pháp 2013 quy định rằng: Ngày bầu xong Quốc hội khóa mới y phải trùng với ngày bầu cử đại biểu Quốc hội x, và ngày ấy phải cách ngày Quốc hội hết nhiệm kỳ c và ngày kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập z đúng 60 ngày.
Nếu đòi hỏi tuyệt đối cố định như thế, thì tại sao không viết thẳng ra, mà vòng vo qua “trước khi” với “chậm nhất”? Chẳng nhẽ muốn thử thách khả năng tính toán của những người thực thi Hiến pháp hay sao?
Đáng nói hơn, đấy là đòi hỏi vô cùng phi lý, không bao giờ thỏa mãn được!
Thật vậy, sau khi kết thúc bỏ phiếu vào bảy giờ tối hay mười giờ đêm (theo quy định của Điều 57 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội), thì ngày hôm sau mới có thể kiểm phiếu giữa “thanh thiên bạch nhật” để những ai quan tâm có thể chứng kiến. Rồi cần một số ngày để tổng hợp và công bố kết quả bầu cử Quốc hội. Ví dụ: Ngày bầu cử Quốc hội khóa XIII là 22/5/2011 và ngày công bố kết quả bầu cử Quốc hội là 1/6/2011, tức là 10 ngày sau ngày bầu cử đại biểu Quốc hội x thì Hội đồng bầu cử mới công bố kết quả bầu cử.
Có thể quan niệm rằng ngày Hội đồng bầu cử công bố kết quả bầu cử chính là ngày bầu xong Quốc hội khóa mới y hay không? Không thể như vậy! Bởi vì còn phải chờ đợi tiếp nhận khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Và nếu sau đó khiếu nại được thừa nhận là đúng, thì có thể phải tổ chức bầu cử lại (khi phải hủy bỏ kết quả của đơn vị bầu cử nào đó) hoặc bầu cử thêm (khi phải loại bỏ một vài người vốn được coi là trúng cử và không ai trong số các ứng cử viên còn lại của đơn vị bầu cử đó “được quá nửa số phiếu hợp lệ” để có thể “trúng cử” theo quy định của Điều 70 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội). Vì vậy, chỉ sau khi công bố kết quả bầu cử Quốc hội, chờ đợi và giải quyết xong khiếu nại, rồi đi đến kết luận là không phải bầu cử lại hay bầu cử thêm, hoặc tổ chức xong bầu cử lại hay bầu cử thêm (nếu cần), thì mới có thể coi là “Quốc hội khóa mới… được bầu xong”.
Điều 78 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội quy định:
“1. Mọi khiếu nại về kết quả bầu cử phải được gửi đến Hội đồng bầu cử chậm nhất là mười ngày kể từ ngày Hội đồng bầu cử công bố kết quả bầu cử.

Hội đồng bầu cử có trách nhiệm xem xét, giải quyết khiếu nại về kết quả bầu cử trong thời hạn ba mươi ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại…”

Rõ ràng, chỉ có thể coi là không có hoặc đã tiếp nhận đầy đủ “khiếu nại về kết quả bầu cử” sau khi đã đợi đủ “mười ngày kể từ ngày Hội đồng bầu cử công bố kết quả bầu cử”. Do đó, trong mọi trường hợp đều phải chờ đợi khiếu nại đủ 10 ngày. Và nếu có “khiếu nại về kết quả bầu cử” thì “Hội đồng bầu cử có trách nhiệm xem xét, giải quyết khiếu nại về kết quả bầu cử trong thời hạn ba mươi ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại“. Tức là thời gian chờ đợi và giải quyết khiếu nại ít nhất phải lớn hơn 10 ngày và nhiều nhất là 10 + 30 = 40 ngày kể từ “ngày Hội đồng bầu cử công bố kết quả bầu cử”.
Vì thế, hiệu số y – x giữa thời điểm “bầu xong” y và ngày bầu cử x phải bằng tổng số của thời gian chờ đợi “Hội đồng bầu cử công bố kết quả bầu cử” (có thể là 10 ngày như năm 2011), cộng với 10 ngày chờ đợi khiếu nại (theo luật định), và cộng với thời gian giải quyết khiếu nại (nhiều nhất là 30 ngày theo luật định). Nghĩa là hiệu số y – x ít nhất phải lớn hơn 10 và có thể bằng 10 + 10 + 30 = 50 ngày. Ấy vậy mà Quốc hội khóa XIII quy định trong Hiến pháp 2013 rằng hiệu số y – x phải bằng 0 ngày.
Chưa hết, trong trường hợp phải tổ chức bầu cử lại thì có thể phải mất đến 15 ngày, và nếu phải bầu cử thêm thì có thể mất đến 20 ngày, theo quy định của Điều 71 và Điều 72 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội (xem Phụ lục II). Do “ngày bầu cử phải là ngày chủ nhật” (Điều 54 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội), nên khoảng cách giữa hai ngày bầu cử kế tiếp ít nhất là 7 ngày. Trong những hoàn cảnh ấy, hiệu số y – x có thể còn tăng thêm từ 7 đến 15 hay 20 ngày, khiến cái đích hiến định y – x = 0 của Quốc hội khóa XIII càng trở nên xa vời.
Cần phải khẳng định rằng: Dù có sửa lại Luật bầu cử đại biểu Quốc hội, thì cũng không bao giờ có chuyện ngày bầu cử đại biểu Quốc hội x trùng với ngày bầu xong Quốc hội khóa mới y, vì tổng thời gian cần thiết để tổng hợp và công bố kết quả bầu cử Quốc hội, để chờ đợi và giải quyết khiếu nại, để tổ chức bầu cử lại hay bầu cử thêm (nếu cần) bao giờ cũng lớn hơn nhiều so với 0 ngày.
Tóm lại, không thể tồn tại ngày bầu cử đại biểu Quốc hội x, ngày bầu xong Quốc hội khóa mới y và ngày kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập z thỏa mãn quy định của Điều 71 và Điều 83 Hiến pháp 2013.
Như vậy, Điều 71 và Điều 83 mâu thuẫn với nhau, nói cách khác là chúng vi phạm lẫn nhau, nên cả hai đều thuộc vào những điều khoản hiến định vi hiến (đã được đề cập trong bài “Hiến pháp vi hiến”). Hậu quả là: Dù chọn bất cứ ngày bầu cử đại biểu Quốc hội x nào và bất cứ ngày kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập z nào thì cũng vi phạm Điều 71 hoặc Điều 83. Do đó, nếu không sớm khắc phục lỗi hiến định này, thì sắp tới việc chuyển tiếp nhiệm kỳ Quốc hội sẽ chẳng thoát khỏi vi phạm Hiến pháp.
Hiến pháp mà vi hiến, đến mức không thể chọn được ngày bầu cử đại biểu Quốc hội x và ngày kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập z một cách hợp hiến, thì có xứng đáng là Hiến pháp hay không? Lỗi này cùng với đống lỗi đã được chỉ ra trong ba bài “Hiến pháp 2013 – Sửa nhầm hay đổi thiệt?”, “Hiến pháp vi hiến” và “Bắt mạch Hiến… nháp” đã đủ khiến bạn thấy não lòng với Hiến pháp hay chưa?
Còn gì đơn giản và thiết thân đối với Quốc hội hơn so với việc hiến định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và ngày kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập? Những thứ đơn giản và thiết thân như vậy mà còn hiến định sai, thì có xứng đáng với vai trò lập hiến hay không?
Trớ trêu thay, bộ máy lập hiến đã quá tập trung năng lực vào việc chế tác những điều khoản hiến định mập mờ hằng đánh lừa Dân, cuối cùng lại đuối sức mà sa bẫy của chính mình.
Hiến pháp “lẩm cẩm” như thế, mà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng lại “khẳng định… chúng ta có thể yên tâm thông qua… đã chuẩn bị công phu, đã chuẩn bị tâm huyết với tinh thần làm việc tận tụy, khoa học“.
Hiến pháp đầy sai sót rõ ràng như thế, mà bao chiến binh của đảng trên mặt trận văn hóa tư tưởng hết lời ca ngợi, rồi còn lên án những ý kiến phê phán là “lạc lõng”, “thiếu thiện chí” và “bộc lộ dã tâm xấu xa”…

Biết não lòng thay ai?

4.5.
Sai lầm của cặp Điều 71 và Điều 83 trong Hiến pháp 2013 thực ra đã tồn tại trong Hiến pháp 1959 (Điều 45, Điều 46), Hiến pháp 1980 (Điều 84, Điều 85) và Hiến pháp 1992 (Điều 85, Điều 86). Việc thay “hai tháng” bằng “sáu mươi ngày” không phải là nguyên nhân chính tạo ra sai lầm, mà chỉ là nhân tố khuếch đại sai lầm. Riêng việc hiến định thời điểm bầu cử Quốc hội và thời điểm triệu tập kỳ họp thứ nhất của Quốc hội, họ đã phạm phải bốn sai lầm thuộc về kỹ thuật lập hiến, lập pháp.
Sai lầm thứ nhất là dùng thời điểm “Quốc hội hết nhiệm kỳ” làm mốc hiến định. Vì “Quốc hội là… cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước CHXHCN Việt Nam” (Điều 69 Hiến pháp 2013) và vì bộ máy Nhà nước không thể “vô chủ”, nên bình thường thì nhiệm kỳ của Quốc hội khóa trước kết thúc đúng vào lúc Quốc hội khóa sau tiếp quản nhiệm vụ, thông qua “kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa sau”. Và Điều 3 Luật Tổ chức Quốc hội số 30/2001/QH10 đã qui định như vậy:
“Nhiệm kỳ của mỗi khóa Quốc hội là năm năm, kể từ kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa đó đến kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa sau.”
Cho nên, dùng thời điểm “Quốc hội hết nhiệm kỳ” để xác định thời điểm bầu cử, rồi lại dùng thời điểm bầu cử để xác định thời điểm triệu tập “kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa sau”, như thế là luẩn quẩn, “lẫn đuôi với đầu”. Hơn nữa, thời điểm “Quốc hội hết nhiệm kỳ” là yếu tố có thể thay đổi, nên việc dùng nó để quy định hai thời điểm quan trọng khác là “vu vơ”, cũng tương tự như quy ước rằng “vị trí cất dấu thư mật cách chỗ… vện vàng nằm đúng một mét về phía tây nam”, trong khi chỉ cần lăn mấy vòng do lên cơn ngứa thì vện vàng đã dịch chuyển hàng mét, đó là chưa kể tình huống chàng vện vàng chợt thấy nàng mực đen vẫy đuôi phía xa xa…
Sai lầm thứ hai cũng tương tự, thuộc loại “bắt mèo vồ đuôi”. Đó là, thay vì quy định về thời điểm phải tổ chức bầu cử Quốc hội (tức là ngày bầu cử đầu tiên), thì lại đưa ra quy định về thời điểm “Quốc hội khoá mới phải được bầu xong“. Rõ ràng là không thể đoán trước thời điểm “bầu xong”, vì chẳng ai biết trước có phải bầu cử thêm, bầu cử lại hay không, và thực tế phải giải quyết khiếu nại trong bao lâu.
Sai lầm thứ ba là chỉ quy định cận trên, mà không quy định cận dưới cho thời gian bầu cử Quốc hội. Vì thế, nếu chỉ phải thỏa mãn điều kiện “Sáu mươi ngày trước khi Quốc hội hết nhiệm kỳ, Quốc hội khoá mới phải được bầu xong“ (Điều 71 Hiến pháp 2013), thì có thể tổ chức bầu cử Quốc hội khóa sau sớm hơn thường lệ mấy năm. Một số tổ chức quốc tế vẫn thường làm như vậy, nên bên cạnh President (Chủ tịch đương nhiệm) còn có President Elect (Chủ tịch đã được bầu cho nhiệm kỳ sau). Có điều, nếu Quốc hội khóa sau được bầu sớm hơn mấy năm, thì điều đó sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu. Chẳng hạn, các vị “đại thần” đương nhiệm sẽ dễ dàng hơn trong việc tác động để mình được tái đắc cử cho khóa sau, bởi nếu ai không ủng hộ thì có thể bị trả thù trong thời gian khá dài. Hơn nữa, đối với các vị đại biểu thực dụng, bình thường họ cố gắng gương mẫu đến cuối nhiệm kỳ, với hy vọng được bầu thêm một khóa nữa, nhưng nếu mới giữa nhiệm kỳ đã biết đó là khóa cuối cùng, thì có thể họ chỉ còn lo tận dụng điều kiện thuận lợi trước khi “gác kiếm”.
Sai lầm thứ tư là dùng “ngày bầu cử đại biểu Quốc hội” (tức là ngày bầu cử đầu tiên) để quy định thời điểm “chậm nhất” mà “kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới được triệu tập”, trong khi không thể biết trước: Kỳ bầu cử sẽ kéo dài bao lâu? Có xảy ra tố giác gian lận bầu cử hay không? Nếu đến thời điểm “chậm nhất” ấy mà bầu cử vẫn chưa xong thì làm sao có thể triệu tập “kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khoá mới”?
Vấn đề đang bàn không phải là đặc thù riêng biệt của Việt Nam, để phải tự lần mò sáng tạo. Chỉ cần cầu thị và khiêm tốn học hỏi hiến pháp các nước khác, thì có thể dễ dàng tránh được những sai lầm sơ đẳng như vậy. Chẳng hạn, Điều 39 Hiến pháp CHLB Đức quy định như sau:
“(1) Quốc hội được bầu cho bốn năm, theo các quy định sau đây. Nhiệm kỳ của nó kết thúc khi Quốc hội mới được triệu tập. Bầu cử cho nhiệm kỳ sau xẩy ra sớm nhất là bốn mươi sáu và muộn nhất là bốn mươi tám tháng sau khi nhiệm kỳ bắt đầu. Trong trường hợp giải thể Quốc hội, bầu cử xảy ra trong vòng sáu mươi ngày.
(2) Quốc hội được triệu tập muộn nhất vào ngày thứ ba mươi sau bầu cử.”
Nghĩa là:
(a) Thời điểm “nhiệm kỳ bắt đầu” (chứ không phải thời điểm “nhiệm kỳ kết thúc”) của Quốc hội khóa này được lấy làm mốc để xác định thời điểm bắt đầu bầu cử Quốc hội khóa sau. Thời điểm “Quốc hội mới được triệu tập” là thời điểm “nhiệm kỳ kết thúc” của Quốc hội khóa này. Tức là thời điểm “nhiệm kỳ kết thúc” chỉ là hệ quả, chứ không phải là tiền đề để xác định các thời điểm khác.
(b) Hiến pháp chỉ ràng buộc về thời điểm bắt đầu bầu cử, chứ không ràng buộc về thời điểm bầu cử xong (vì không thể biết trước bầu cử sẽ kéo dài bao nhiêu lâu).
(c) Có cả cận trên và cận dưới cho thời điểm bắt đầu bầu cử: Không được sớm hơn 46 tháng và không được muộn hơn 48 tháng kể từ khi nhiệm kỳ bắt đầu.
(d) Dùng thời điểm bầu cử xong (“sau bầu cử”, chứ không phải là thời điểm bắt đầu bầu cử) để xác định thời điểm “Quốc hội được triệu tập”.
Đáng tiếc là sai lầm vừa được đề cập đã tồn tại hơn nửa thế kỷ, nhưng các nhà lập hiến Việt Nam vẫn không nhận ra để khắc phục, mà ngược lại còn làm trầm trọng hơn trong Hiến pháp 2013. Ví dụ này cho thấy sai lầm có thể được bộ máy cầm quyền kiên định duy trì và khuếch đại như thế nào.

Kẻ thua người thắng

Đã tranh đua thì có kẻ thua, người thắng. Có điều, trên chính trường, đôi khi đinh ninh thắng lại là thua, và đã tưởng thua thì hóa ra là thắng.
5.1.
Điều khiển Quốc hội thông qua bản Hiến pháp được sửa đổi theo ý muốn, với tỷ lệ tán thành gần như tuyệt đối, thế lực cầm quyền coi đó là thắng lợi rực rỡ. Với tinh thần “quyết chiến quyết thắng”, họ đã bỏ ngoài tai mọi phản biện khuyên can, luôn sẵn sàng phản công bằng cách chụp mũ “tư tưởng thù địch”. Độc chiếm cabin, ỷ vào tay lái, họ hưng phấn nhấn ga cán đích. Nhưng phải chăng, đằng sau cái đèo được coi là đích ấy là… vực thẳm chờ chế độ? Liệu còn vực thẳm nào sâu hơn thất vọng trong lòng Dân?
Một lực lượng khác cũng được chia sẻ thắng lợi, đó là những người theo quan điểm “cách mạng dân chủ triệt để”. Họ cho rằng chỉ có được xã hội dân chủ ở Việt Nam thông qua một cuộc cách mạng triệt để, tức là phải xóa sạch dấu vết của chế độ độc tài. Bởi họ hoàn toàn không tin vào khả năng tỉnh ngộ và thích nghi dân chủ của “tập đoàn lợi ích cầm quyền”. Bằng việc khư khư khẳng định trong Hiến pháp 2013 những quan điểm đã quá lỗi thời và lộ rõ là sai lầm, có hại cho Dân tộc và Nhân dân, bất chấp bao ý kiến góp ý tâm huyết, thế lực cầm quyền đã phụ họa cho xu hướng “cách mạng dân chủ triệt để” (không đội trời chung); đồng thời cũng phủ nhận quan điểm “cách mạng dân chủ ôn hòa” của xu hướng chấp nhận những người xứng đáng trong giới đương quyền có chỗ đứng hợp lý trong tương lai Dân tộc.
Phần lớn những người theo quan điểm “cách mạng dân chủ ôn hòa” đều hiểu rằng việc xây dựng một nhà nước dân chủ đích thực, thực sự của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, là một quá trình phấn đấu lâu dài và gian nan. Dẫu biết rằng “ôn hòa” thì lâu tới đích, nhưng vẫn muốn kiên trì “ôn hòa” để tránh lãng phí máu Dân và hỗn loạn xã hội. Hơn nữa, dân chủ hóa xã hội là quá trình bền bỉ nâng cao dân trí, vì dân chủ chỉ hình thành và trụ vững trong xã hội mà đa số người dân đủ giác ngộ và chín muồi dân chủ. Khi tỉnh táo và đã sống đủ lâu trong chế độ này thì khó có ảo tưởng, nên cũng chẳng bị bất ngờ về việc nhà cầm quyền thông qua bằng được Hiến pháp như vậy. Song vẫn dội lên một đợt sóng buồn trong lòng những người cố nuôi hy vọng vào hiệu quả của cuộc đấu tranh ôn hòa vì dân chủ xã hội.
5.2.
Tổn thất nặng nề nhất rơi vào Quốc hội. Thông qua Hiến pháp như vậy với tỷ lệ 486/488 = 99,59% “TÁN THÀNH”, 0/488 = 0% “KHÔNG TÁN THÀNH” và 2/488 = 0,41% “phiếu trắng” (tính trên tổng số các đại biểu đã tham gia biểu quyết), Quốc hội khóa XIII đã đồng thanh tự phủ định mình một cách toàn diện và triệt để.
Nhất trí thông qua một bản Hiến pháp có hại cho Nhân dân và trái với nguyện vọng của đông đảo cử tri, Quốc hội khóa XIII đã tự phủ định tư cách cơ quan đại diện của Nhân dân, tự phủ định tư cách Quốc hội của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.
Đừng tưởng như thế là chứng tỏ lòng trung thành với đảng và chế độ. Nhất trí thông qua một bản Hiến pháp có hại cho uy tín của ĐCSVN và gây ảnh hưởng xấu đối với sự tồn vong của chế độ, các đại biểu Quốc hội khóa XIII không chỉ bộc lộ hạn chế về bản lĩnh, mà còn thể hiện rằng họ thiếu trách nhiệm đối với cả đảng và chế độ của họ. Việc tôn vinh đại biểu “dám bỏ phiếu trắng” cũng phản ánh cách nhìn vô vọng của dư luận đối với bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm của đại biểu Quốc hội.
Nhất trí thông qua một bản Hiến pháp chứa đựng nhiều quy định phi lý có hại cho sự phát triển của Đất nước, lạc hậu so với thời cuộc và quá tụt hậu so với tầm lập hiến phổ biến trên Thế giới, Quốc hội khóa XIII đã tự phủ định trình độ và khả năng nhận thức của mình.
Nhất trí thông qua một bản Hiến pháp phạm quá nhiều lỗi thô thiển, không chỉ về lô-gíc, văn phạm và thuật ngữ, mà cả về kỹ thuật lập hiến lập pháp, Quốc hội khóa XIII đã tự phủ định khả năng lập hiến và lập pháp của mình.
Mất mát lớn nhất thuộc về những đại biểu Quốc hội đã từng được đông đảo cử tri tín nhiệm và đặt nhiều kỳ vọng. Với những ý kiến góp ý trái với “định hướng chỉ đạo”, nhưng lại hợp lý và hợp với lòng Dân, họ đã thắp lên trong đêm đông ngọn lửa hy vọng. Buồn thay, phần lớn các góp ý mang tính then chốt đã không được chấp nhận. Buồn hơn nữa, với một dự thảo có nhiều điểm trái với chính kiến của bản thân (đã được trình bày công khai trên diễn đàn Quốc hội và đã được các phương tiện truyền thông phổ biến rộng rãi), lẽ ra phải bấm nút “KHÔNG TÁN THÀNH”, hoặc ít nhất cũng bỏ “phiếu trắng”, song họ lại quyết định “TÁN THÀNH”. Điều đó khiến bao cử tri thất vọng và nuối tiếc đã lạm phát lòng tin.
5.3.
Sau khi chủ động thừa nhận công khai, rằng “Tôi là một trong 2 người không bấm nút” (mặc dù đã bấm cái nút mang tên “KHÔNG BIỂU QUYẾT”), đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc được ca ngợi như người hùng. Trái lại với sự lo ngại của dư luận, đại biểu Dương Trung Quốc không bị lãnh đạo chê trách, mà còn được “trân trọng”, như ông đã thổ lộ: “Chủ tịch Quốc hội nói với tôi rằng Quốc hội không những tôn trọng mà còn là trân trọng nữa.”
Tất nhiên, nếu không “trân trọng” và tin tưởng cao độ, thì tổ chức đã chẳng cơ cấu ông vào Quốc hội suốt 3 khóa liên tục (XI, XII và XIII). Được “trân trọng” cũng phải thôi, bởi phát biểu của ông thường giúp chứng tỏ tính hữu ích của hoạt động Quốc hội, góp phần giải tỏa bức xúc dư luận vì đề cập đúng những vấn đề mà người dân muốn nghe, nhưng lại không khiến giới lãnh đạo cảm thấy đáng lo ngại vì biết dừng đúng chỗ. Một trong hai lá “phiếu trắng” quá hiếm hoi ấy chẳng gây ảnh hưởng xấu cho kết quả biểu quyết tán thành gần như tuyệt đối, mà ngược lại còn giúp cho việc thông qua Hiến pháp 2013 tránh được vết nhơ dân chủ của trạng thái kỳ dị “100% tán thành”. Hơn nữa, khi đã được dự luận đánh giá là thẳng thắn và có tinh thần trách nhiệm, thì lời đảm bảo của đại biểu Dương Trung Quốc về tính dân chủ của quá trình thảo luận và thông qua Hiến pháp 2013 càng có giá trị thuyết phục:
“Như nhiều lần tôi đã phát biểu, và bản thân tôi cũng trực tiếp tham gia vào dự thảo Hiến pháp với tư cách là một thành viên ban biên tập, rằng tôi có thể khẳng định công tác chuẩn bị đã tiến hành trong thời gian dài, đầu tư nhiều công sức, thảo luận dân chủ. Trong quá trình đó, hầu như tất cả ý kiến đều được ghi nhận và có hồi âm, giải trình rõ ràng.”
Phát biểu trên khiến ta phân vân, nhớ lại lời “thú nhận” của đại biểu Quốc hội Trần Du Lịch:
“Trước khi phát biểu tôi xin tự kiểm điểm tôi là thành viên của ban biên tập, tham gia hai chương, nhưng khi ra tới bản dự thảo lần này thì không có chữ nào của tôi cả. Tất cả những đề xuất của tôi không được đưa vào.”
Cùng một hình hài “dân chủ”, lại được nhìn nhận từ hai tỉnh thành kề cận, tại sao phản ánh của đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh lại vênh với đánh giá của đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai đến như vậy?
Phải chăng, Tiến sỹ Kinh tế và Cử nhân Luật Trần Du Lịch có “tư duy thực dụng”, nên đo “dân chủ” bằng hiệu quả, tức là muốn ý kiến góp ý phải được lắng nghe và tiếp thu? Còn nhà sử học Dương Trung Quốc thì có “nhãn quan lịch sử”, không quên quá khứ phải “ngậm tăm”, nên bây giờ được nói thì dễ hài lòng với mức độ “dân chủ” hiện tại? Chính trị gia có “nhãn quan lịch sử” cũng tốt, nhưng lịch sử thời nay của nước nhà sẽ được thể hiện thế nào dưới “ngòi bút chính khách” của ông Tổng Thư ký Hội Sử học Việt Nam?
Đài Tiếng nói Hoa Kỳ đã đặt ra câu hỏi:
“Theo ông, vì sao lại có nhiều người lên tiếng không đồng tình với việc tuyệt đại đa số đại biểu Quốc hội bỏ phiếu tán thành Hiến pháp sửa đổi?”
Và nhận được câu trả lời của đại biểu Dương Trung Quốc như sau:
“Rất khó để có thể đánh giá nhiều người không đồng tình. Anh căn cứ vào đâu? Còn nếu dư luận xã hội, nhất là trên các phương tiện thông tin đại chúng, thì rất khó định lượng.”
Lạ thay! 7 người đã đủ nhiều để quyết định “thống nhất cả ba nhóm thành một đảng” – Đảng Cộng sản Việt Nam. 5 người đã đủ nhiều để bị quy kết là “tập trung đông người ở nơi công cộng” và bị cấm đoán. 488 người đã đủ nhiều để quyết định thông qua Hiến pháp 2013, áp đặt lên cuộc sống của hơn 90 triệu dân. Ấy vậy mà 72 người ký tên trực tiếp và gần 15 nghìn người ghi tên tán thành “Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992″ vẫn chưa đủ nhiều để “có thể đánh giá nhiều người không đồng tình” với Hiến pháp 2013.
Nếu thành tâm tin rằng số người không đồng tình là ít, tức là đại đa số người dân đều đồng tình với dự thảo Hiến pháp 2013, thì với tư cách “Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân, không chỉ đại diện cho nhân dân ở đơn vị bầu cử ra mình mà còn đại diện cho nhân dân cả nước“ (Điều 97 Hiến pháp 1992 và Điều 79 Hiến pháp 2013), ông phải bỏ phiếu “TÁN THÀNH”, chứ sao lại bỏ “phiếu trắng”?
5.4.
Chứng kiến thành công của người khác, 22 đại biểu (thực tế có thể còn nhiều hơn thế) đã biến thắng thành thua có lẽ không tránh khỏi chạnh lòng. Đó là 3 đại biểu đã bấm nút “KHÔNG TÁN THÀNH” và 19 đại biểu đã bấm nút “KHÔNG BIỂU QUYẾT”, nhưng sau đó chữa lại thành “TÁN THÀNH”. Chưa chắc cấp trên coi việc đính chính của họ là biểu hiện “biết vâng lời”, mà có khi còn ngầm đánh giá là “hèn”. Giả sử ngược lại, nếu vẫn kiên định giữ nguyên biểu quyết ban đầu, thì biết đâu họ cũng được cấp trên “trân trọng” như ai. Tiếc rằng, cả đời nghị trường chỉ có cơ hội tham gia biểu quyết thông qua Hiến pháp một lần, nhưng họ lại bỏ lỡ cơ hội, chịu thua… chính mình.
Rút kinh nghiệm, để có được kết quả biểu quyết trung thực và khách quan hơn, nên chăng không để các đại biểu Quốc hội chứng kiến diễn biến kết quả biểu quyết khi chưa kết thúc, nhằm tránh ảnh hưởng đến tâm trạng của họ khi bấm nút? Có thể bạn sẽ lập luận là không nên, vì việc để các đại biểu Quốc hội chứng kiến trực tiếp kết quả biểu quyết một cách liên tục sẽ giúp hạn chế biến báo. Nhưng nếu muốn, người ta thừa sức tiến hành thao tác kỹ thuật để sửa kết quả hiển thị ngay trước mắt năm trăm đại biểu Quốc hội.

Lỗi chung ai gánh?

Thường thì thành tích dễ có năm bà xưng là mẹ, mười ông nhận là cha. Song sai lầm lại dễ bị rơi vào cảnh mồ côi, khó tìm nổi người tự nguyện đứng ra chịu trách nhiệm.
Hiển nhiên, một tác phẩm như Hiến pháp 2013 không chỉ có năm mẹ mười cha, mà hàng trăm cha mẹ cùng chia sẻ thành công. Song từ đó cũng tòi ra hàng đống lỗi, liệu “những đứa con ngoài ý muốn” đó có lâm cảnh mồ côi?
Những ai phải chịu trách nhiệm về chất lượng của Hiến pháp 2013? Có thể quy về ba thành phần như sau:
(1) Thế lực thực quyền quyết định, tức là những người thuộc thế lực có thực quyền và trên thực tế đã dùng quyền đó để quyết định những nội dung quan trọng nhất của Hiến pháp, đồng thời quyết định đưa Dự thảo ra Quốc hội để biểu quyết thông qua vào thời điểm nào.
(2) Nhóm soạn thảo sửa đổi Hiến pháp, tức là những người tham gia viết và hiệu chỉnh Dự thảo sửa đổi Hiến pháp.
(3) Quốc hội, nơi xem xét, thảo luận góp ý và biểu quyết thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp.
Thành phần Quốc hội được công khai. Thành phần thế lực thực quyền quyết định và nhóm soạn thảo sửa đổi Hiến pháp gồm những ai, thì người ngoài không biết. Mà ta cũng chẳng cần biết. Như vậy sẽ khách quan hơn khi đánh giá.
Ngoài ba thành phần kể trên, còn có Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, gồm 30 thành viên, được nêu tên đích danh trong Nghị quyết số 06/2011/QH13 của Quốc hội. Ở đây, ta không xem xét trách nhiệm riêng của Ủy ban này đối với việc sửa đổi Hiến pháp. Vì sao? Một mặt, có lẽ nó chỉ là tập hợp mang tính đại diện, có ý nghĩa tượng trưng, khiến ai đó bình luận trên internet là nó giống như một Ban lễ tang cấp Nhà nước. Mặt khác, có lẽ nó đóng vai trò trung gian giữa ba thành phần kể trên, và mọi thành viên của Ủy ban đều có mặt trong một, hay hai, hay cả ba thành phần kể trên.
6.1.
Do thế lực thực quyền quyết định những nội dung quan trọng nhất của Hiến pháp, nên họ cũng phải chịu trách nhiệm về những hạn chế của chúng, đặc biệt về những nội dung bất hợp lý đã được nhiều người góp ý, nhưng họ vẫn cương quyết bảo lưu. Ví dụ như những điều được đề cập trong bài “Hai tử huyệt của chế độ” và bài “Đảng và Nhân dân – Vị thế bị tráo”. Vì bị thế lực thực quyền xác định là “bất di bất dịch”, nên một số nội dung phi lý được duy trì trong Hiến pháp 2013, nhưng với tư cách vi hiến, như đã được trình bày trong bài “Hiến pháp vi hiến”.
Bản thảo chứa nhiều lỗi và nhiều điểm gây bất đồng là chuyện thường tình. Còn lỗi thì còn sửa. Còn bất đồng thì còn trao đổi để thiết lập phương án dung hòa. Tiếc rằng, thế lực thực quyền đã quyết định dừng quá trình thảo luận nhằm hoàn thiện bản thảo, và thông qua bằng được Dự thảo vào thời điểm ấy. Cho nên, dù các lỗi bắt nguồn từ đâu, thì trách nhiệm về sự tồn tại của chúng trong Hiến pháp 2013 trước hết thuộc về thế lực đã quyết định dừng lại, không được sửa tiếp. Và trách nhiệm về việc thông qua Hiến pháp ở tầm bản nháp trước hết thuộc về thế lực đã quyết định phải thông qua vào thời điểm ấy.
Trách nhiệm về từng vấn đề cụ thể thực sự thuộc về những cá nhân nào? Điều đó chỉ những vị trong cuộc mới biết. Người ngoài có thể suy đoán, nhưng nếu chỉ đoán mò, thì dễ nghĩ oan cho ai đó. Sẽ là quá tùy tiện, nếu mặc nhiên dồn hết mọi sai lầm cho mấy người và phủ định mọi đóng góp của họ, chỉ vì họ hay gây phản cảm. Để góp phần hạn chế bớt những kết luận âm tính do định kiến gây ra, xin nhắc lại hai ký ức dương tính.
Ký ức thứ nhất có được khi đọc bài “Chính phủ kiến nghị: Quyền lập hiến thuộc về nhân dân”, đăng trên VietNamNet ngày 11/4/2013 (theo báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh). Bài này thuật lại một số kiến nghị của Chính phủ đối với Dự thảo Hiến pháp. Ví dụ:
“Chính phủ cho rằng cần ghi nhận nguyên tắc các quyền con người, quyền cơ bản của công dân được bảo đảm thực hiện bằng luật và cũng chỉ có thể bị hạn chế bằng luật.“
Đây là điều quan trọng. Vốn dĩ, Hiến pháp Việt Nam hay có mệnh đề “theo quy định của pháp luật”, nên không chỉ Chính phủ, mà cả Ủy ban nhân dân cấp phường xã cũng có quyền đưa ra quy định nhân danh pháp luật. Nay, nếu thay từ “pháp luật” bằng từ “luật”, thì chỉ Quốc hội mới có thể hạn chế quyền con người và quyền công dân, vì chỉ Quốc hội mới có quyền ban hành luật. Điều đó cũng có nghĩa là: Chính phủ không có quyền ban hành nghị định để hạn chế quyền con người và quyền cơ bản của công dân, và tất cả các nghị định thuộc loại này đều vi hiến.
Có lẽ nhiều người ngạc nhiên trước việc Chính phủ đưa ra một số kiến nghị sửa đổi Dự thảo Hiến pháp theo hướng tiến bộ, mặc dù có thể thu hẹp quyền hạn của Chính phủ. Và ngạc nhiên không kém, khi chỉ một phần kiến nghị theo hướng tiến bộ của Chính phủ được chấp thuận trong bản Hiến pháp 2013.
Việc Chính phủ chủ động kiến nghị thu hẹp quyền hạn của chính mình là một hành vi đáng trân trọng. Đương nhiên, đánh giá này chỉ đúng dưới hai giả thiết:
(a) Nếu kiến nghị của Chính phủ là thật lòng, chứ không phải đóng kịch để lấy lòng dư luận;
(b) Nếu Chính phủ đã thể hiện nhất quán và quyết tâm bảo vệ kiến nghị ấy, chứ không phải “đánh trống bỏ dùi”.
Ký ức thứ hai có được khi đọc bài “Dự thảo chưa vang vọng như lời hiệu triệu”, đăng trên Tuổi trẻ Online ngày 23/10/2013. Theo đó, Tổng Bí thư ĐCSVN Nguyễn Phú Trọng đã góp ý một số điểm trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Dự thảo viết:
“Từ năm 1930, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo nhân dân tiến hành cuộc đấu tranh lâu dài, đầy gian khổ, hi sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.”
Và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã góp ý như sau:
“Thực tình mà nói vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin là cả một quá trình, chứ năm ấy tư tưởng cũng còn máy móc giáo điều, trí – phú – địa – hào đào tận gốc – trốc tận rễ hoặc theo tư tưởng quốc tế cộng sản… ta biết rồi.”
“Thứ hai là theo tư tưởng Hồ Chí Minh thì lúc ấy chưa hình thành, cũng là cả quá trình. Tới năm 1991, tại Đại hội lần thứ 7 tranh luận mãi, rằng tư tưởng đạo đức tác phong hay là chỉ có đạo đức tác phong hay chỉ tư tưởng, sau kết luận là tư tưởng Hồ Chí Minh, với một hệ thống quan điểm lý luận. Điều đó thì từ 1930 chưa thể có được.”
Ý kiến trên hẳn đã khiến nhiều người bất ngờ và nể trọng, vì bản thân không phát hiện ra, rằng mệnh đề “Từ năm 1930, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, theo tư tưởng Hồ Chí Minh“ là hoàn toàn sai về mặt lịch sử. Có lẽ một phần nhờ thế mà hai phạm trù “chủ nghĩa Mác – Lênin” và “tư tưởng Hồ Chí Minh” được xóa khỏi Lời nói đầu của Hiến pháp 2013, sau khi chúng đã tồn tại trong tất cả các phiên bản dự thảo trước đấy.
Đó rõ ràng là kết quả của quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Ngộ ra mà tiến bộ là điều đáng mừng. Có điều, nếu coi việc mình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là quang minh chính đại, đồng thời lại bôi nhọ, lên án những người khác là “thoái hóa”, “biến chất” khi họ cũng “biến” cũng “hóa” như vậy, thì rõ ràng là không ổn.
6.2.
Đương nhiên, những người tham gia nhóm soạn thảo sửa đổi Hiến pháp có công đáng kể đối với những điều khoản được sửa đổi theo hướng tiến bộ. Nhưng cũng không thể phủ nhận trách nhiệm của họ đối với nhiều hạn chế trong Hiến pháp 2013. Có thể một số điểm sai trái là do “định hướng” của thế lực thực quyền gây ra. Nhưng đối với những lỗi thuộc về thuật ngữ, văn phạm và kỹ thuật lập hiến, như đã trình bày trong bài “Hiến pháp 2013 – Sửa nhầm hay đổi thiệt?” và bài “Bắt mạch Hiến… nháp”, thì nhóm soạn thảo sửa đổi Hiến pháp khó có thể chối bỏ trách nhiệm.
Thông thường, có lẽ chỉ những người có trình độ, kinh nghiệm và uy tín mới được tham gia viết và hiệu chỉnh Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Nhưng họ không được tự do thể hiện tài năng, mà chỉ được viết theo “định hướng”. Nếu bao lần viết ra những điều tâm huyết đều bị “bề trên” bác bỏ, thì khó giữ nguyên niềm tin và hưng phấn, nên có thể chỉ còn cầm bút viết theo bản năng và chậc lưỡi chép ra những điều dễ được bên “đặt hàng” chấp nhận.
Ai rơi vào hoàn cảnh ấy cũng khó tránh khỏi ức chế. Thử tưởng tượng xem, giả sử bạn là nhà thơ, được ông bầu tuyển mộ để cùng mấy chục tài năng khác tham gia sáng tác một bản trường ca. Nhưng ông bầu lại chỉ định một số câu “lầm lời lạc điệu” và đòi hỏi chúng phải xuất hiện ở vị trí trang trọng trong bản trường ca. Liệu bạn và tập thể đồng tác giả có thể hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hay không? Cố gắng đề nghị bỏ hay hiệu chỉnh mấy câu định sẵn, nhưng đều bị ông bầu bác bỏ. Đề xuất mấy đoạn tâm đắc để bù lại, thì lại bị tứ phía chữa lem nhem. Liệu bạn có còn đủ hứng thú để tham gia sáng tác hay không?
Sự thể ra sao không rõ, nên cũng chỉ xuất phát từ thiện ý muốn thông cảm mà cố phỏng đoán như vậy. Ít nhất, có một bằng chứng xuất hiện trên internet, có thể minh họa cho bình luận này. Đấy là bản Dự thảo Hiến pháp kèm theo Báo cáo của Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 gửi Ủy ban thường vụ Quốc hội ngày 11/4/2013. Trong đó có một số điểm tương đối tiến bộ, được tiếp thu từ các ý kiến góp ý. Bên cạnh phương án giữ nguyên tên nước hiện nay, còn có thêm phương án lấy lại tên “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa” (nhằm xóa tính từ “xã hội chủ nghĩa” ra khỏi tên nước). Trong hai phương án hiến định về các thành phần kinh tế, thì có một phương án bỏ nội dung “kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo”… Thế nhưng, bản Dự thảo ấy đã bị vất bỏ và không được công bố trên trang mạng Dự thảo Online. Thay vào đấy, một bản Dự thảo bảo thủ hơn hẳn (đề ngày 17/5/2013) đột ngột xuất hiện và được trình ra kỳ họp thứ 5 của Quốc hội khoá XIII.
6.3.
Về lý mà nói, Quốc hội phải chịu mọi trách nhiệm về những hạn chế hay sai lầm trong Hiến pháp, vì “Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp” (Điều 83 Hiến pháp 1992). Nhóm soạn thảo sửa đổi Hiến pháp chỉ là bộ phận giúp việc, được chọn ra để giúp Quốc hội soạn thảo Hiến pháp. Dù thế lực thực quyền gồm những ai, thì Hiến pháp có hiệu lực (tức Hiến pháp 1992) cũng không cho cái tập thể ấy quyền lập hiến. Hơn nữa, khi tất cả 16 ủy viên Bộ Chính trị Khóa XI của ĐCSVN đều là đại biểu Quốc hội Khóa XIII, thì có lẽ tất cả thế lực thực quyền quyết định diện mạo Hiến pháp 2013 đều thuộc Quốc hội.
Trên thực tế, Quốc hội do ai lập ra và bằng cách nào, thành phần và thực quyền của nó ra sao, điều đó thì chúng ta đều biết. Nhưng khi bản thân Quốc hội luôn tự khẳng định, rằng “Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước CHXHCNVN Việt Nam”, kể cả trong Điều 69 của Hiến pháp vừa được Quốc hội thông qua, thì chẳng có lý do hợp lý nào cho phép Quốc hội đổ trách nhiệm về những hạn chế của Hiến pháp cho thế lực khác.
Dù chúng bắt nguồn từ đâu, bất kể từ thế lực thực quyền hay từ nhóm dự thảo sửa đổi Hiến pháp, thì Quốc hội cũng phải chịu trách nhiệm cuối cùng về những sai lầm và sai sót trong Hiến pháp, vì nếu Quốc hội không thông qua bản Dự thảo ở tầm ấy, thì nó cũng không trở thành Hiến pháp.
6.4.
Vừa rồi ta mới bàn về trách nhiệm của tập thể Quốc hội. Còn trách nhiệm cá nhân của từng đại biểu Quốc hội thì thế nào?
Khi thảo luận về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, từng đại biểu có quyền góp ý, nhưng với thời gian hạn chế, và không phải ý kiến góp ý nào cũng được chấp nhận. Do đó, khả năng chi phối của mỗi đại biểu đối với nội dung của bản Dự thảo là tương đối nhỏ.
Khi bỏ phiếu thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, giá trị biểu quyết của mỗi đại biểu chỉ chiếm tỷ trọng 1/498, nên khả chi phối của mỗi đại biểu đối với kết quả biểu quyết cũng tương đối nhỏ.
Nhưng có một thứ mà mọi đại biểu đều có thể chi phối 100% và cũng phải chịu trách nhiệm 100%, đó là lá phiếu biểu quyết của chính bản thân mình. Khi đã bấm nút “TÁN THÀNH”, thì không thể nói là bản thân vô can với sai sót. Khi bấm nút “KHÔNG BIỂU QUYẾT” cho bản Dự thảo còn “có những vấn đề chưa ngã ngũ” và việc thảo luận được “khép lại… hơi nửa vời”, thì không thể coi là mình đã làm hết trách nhiệm.
Dự thảo còn nhiều lỗi đáng kể, mà không nhận ra lỗi nào, thì trình độ quá kém. Khi trình độ quá kém thì có thể không tự nhận thức được là mình kém, nên trách nhiệm về hành động sai lầm của đại biểu kém cỏi thuộc về cái tổ chức đã tuyển chọn người ấy đưa vào Quốc hội, để tham gia làm Hiến pháp, làm luật và quyết định những vấn đề trọng đại của Quốc gia.
Nếu biết Dự thảo còn nhiều lỗi mà vẫn bấm nút “TÁN THÀNH” thì nên đánh giá thế nào?
Khi cho rằng mình làm như vậy là do chịu sức ép của thế lực nào đó, thì nên thừa nhận mình thiếu bản lĩnh.
Khi cho rằng mình làm như vậy là do ý thức trách nhiệm đối với đảng hay tổ chức nào đó, thì nên thừa nhận mình thiếu trách nhiệm với Tổ quốc và Nhân dân.
Nhiều đại biểu Quốc hội thường lấy “kỷ luật đảng”, “ý thức tổ chức” và “lợi ích chung” để lập luận cho lá phiếu “TÁN THÀNH”. Nhưng, nếu chỉ bấm nút theo lệnh của “tổ chức”, thì cũng vì “lợi ích chung”, nên ở nhà, và “ủy nhiệm” cho Tổng Bí thư hay ai đó trong bộ sậu lãnh đạo “bấm nút thay”. Như vậy, vừa tiết kiệm được tiền của Dân chi cho đại biểu đi lại họp hành một cách vô ích, vừa giúp lộ diện danh tính những vị phải thực sự chịu trách nhiệm về những quyết định quan trọng. Ấy là nhằm khắc phục tình trạng “ném đá dấu tay”, quyết bừa rồi cuối cùng không có ai đứng ra chịu trách nhiệm. Nếu thực sự có tinh thần trách nhiệm với Dân, thì hãy thôi đóng kịch, rút khỏi cái sân khấu… tiêu tốn tiền của Dân để lừa Dân. Nói thẳng như vậy, để đừng viện dẫn những lý do cao sang, nhằm ngụy biện cho động cơ cá nhân.

6.5.
Một trong những yếu tố quyết định chất lượng lập hiến, lập pháp và hoạch định chính sách là trình độ của các đại biểu Quốc hội.
Hãy thử tưởng tượng, giả sử bản thân chưa hề học nghề Y và chưa hề đứng trước bàn mổ. Vậy mà ông giám đốc lại bảo quý vị là người tốt, được bệnh viện tín nhiệm, giao cho nhiệm vụ cầm dao mổ não ai đó. Hẳn quý vị toát mồ hôi, lắp bắp không nói nên lời. Nhưng ông ấy động viên, cứ mạnh dạn mà làm đi, lúng túng chỗ nào thì sẽ chỉ bảo chỗ ấy… Liệu quý vị có yên tâm cầm dao mổ hay không?
Hoàn cảnh tương tự, giả sử quý vị chưa hề có kiến thức về ngành Luật và chưa hề đọc kỹ để hiểu rõ một luật nào cả. Vậy mà “bề trên” lại bảo quý vị là đồng chí tốt, được “tổ chức” tín nhiệm, cơ cấu vào Quốc hội để tham gia làm Hiến pháp, làm luật và quyết định bao vấn đề trọng đại của đất nước, ảnh hưởng đến cuộc sống của hơn 90 triệu người dân. Thế thì quý vị có nhận lời hay không? Lẽ ra nên băn khoăn và từ chối, thì quý vị lại phấn khởi nhận lời và “xắn tay lao ngay vào việc”.
Chỉ riêng buổi chiều ngày 11/11/2011, tại Kỳ họp thứ 2, các vị đại biểu Quốc hội khóa XIII đã biểu quyết thông qua 4 luật: Luật Lưu trữ số 01/2011/QH13, Luật Khiếu nại số 02/2011/QH13, Luật Tố cáo số 03/2011/QH13 và Luật Đo lường số 04/2011/QH13.
Vào cái buổi chiều dơ tay bấm nút biểu quyết ấy, 333 trong số 500 đại biểu (chiếm 66,6%) mới tham gia Quốc hội lần đầu, nghĩa là chưa bao giờ tham gia thông qua luật. Tất nhiên, chưa biết thì vẫn có thể học. Nhưng trong vòng chưa đầy 6 tháng kể từ ngày bầu cử (22/5/2011) và chưa đầy 4 tháng kể từ ngày đầu tiên tham gia họp Quốc hội (21/7/2011), họ đã kịp học bù bao nhiêu kiến thức về Luật? Thời gian bổ túc thì quá ngắn, vào lúc 439 đại biểu (chiếm 87,8%) đã vượt ngưỡng tuổi 40, nghĩa là đã ở độ tuổi học thì chậm, mà học trước lại quên sau. Và lại diễn ra trong hoàn cảnh họ đều đã quá bận rộn với bao trọng trách, liệu có còn thời gian để tĩnh tâm mà học hành một cách nghiêm túc và hiệu quả hay không?
Những nghề khác phải học nghề trước khi hành nghề. Hơn nữa, dù đã trải qua 5 năm Đại học Y một cách chính quy, cũng chưa được phép lập tức cầm dao để mổ não bệnh nhân. Dù đã kết thúc 4 năm Đại học Luật một cách nghiêm túc, cũng chưa được phép leo ngay lên ghế thẩm phán để xử tội giết người. Và dù năm hay mười năm nữa trôi qua, thì cũng không nhiều người trong số đã tốt nghiệp đại học có thể đạt được cương vị cầm dao mổ hay làm thẩm phán.
Ấy vậy mà “nghề nghị sĩ” lại cho phép hành nghề trước khi học nghề: Tham gia lập hiến và lập pháp trước khi học kiến thức “A-Bờ-Cờ” về Luật. Chưa đủ khả năng hiểu rõ và áp dụng đúng Hiến pháp và luật, mà đã được tham gia làm Hiến pháp và làm luật, thì có phải là ngược đời hay không?
Cho đến lúc kết thúc 5 năm nhiệm kỳ Quốc hội, dù cố gắng tranh thủ học thêm, thì chút kiến thức kiểu “chuyên tu”, “tại chức”, “từ xa”, vào tuổi “xế chiều” của những người đang bận bịu với quá nhiều trọng trách, khó mà đọ được với tầm “lõm bõm” của thanh niên trẻ trung sau 4 năm đại học chính quy. Thế nhưng, trong vòng 5 năm “vừa học vừa làm”, những nghị sĩ ấy lại có bề dầy thành tích, là đã tham gia ban hành rất nhiều luật, thậm chí ban hành cả Hiến pháp. Có thể tự hào về thành tích làm liều ấy hay không?
6.6.
Không phải ta muốn đòi hỏi các đại biểu Quốc hội phải có bằng cấp. Cùng với các loại chức vụ, bằng cấp đã trở thành hàng hóa giữa thời “xã hội chủ nghĩa định hướng thị trường”. Dù bằng cấp “xịn” cũng chưa đủ, mà có thể cũng chẳng cần, thậm chí có thể là vô ích. Tại Quốc hội Khóa XIII, 263 đại biểu có trình độ đại học (chiếm 52,6%) và 228 đại biểu có trình độ trên đại học (chiếm 45,6%). Tức là 98,2% tổng số đại biểu Quốc hội Khóa XIII có bằng cấp đại học trở lên, và có lẽ nhiều bằng cấp trong số đó là “xịn”. Tỷ lệ này không phải là cao, mà là quá cao. Nhưng chất lượng làm việc của Quốc hội thì lại quá thấp.
Dư luận xôn xao về một số thông tin trong bài “Đề nghị hình sự hóa mua dâm đồng tính” của Thái Sơn đăng trên Thanh niên Online ngày 16/3/2014. Chẳng hạn:
“Đặc biệt, đại diện Bộ Công an nhận xét để đáp ứng toàn diện, đầy đủ hơn yêu cầu trong tình hình hiện nay, Bộ luật Hình sự sửa đổi sắp tới cần nghiên cứu hình sự hóa nhiều hành vi nguy hiểm cho xã hội đang xảy ra trong thời gian qua như: tổ chức lập hội trái phép, kêu gọi xóa bỏ hoặc thay đổi Hiến pháp…”
Để có thể đem Hiến pháp 1992 ra sửa đổi, thì chắc chắn phải có nhiều người đề nghị hay “kêu gọi… thay đổi Hiến pháp”. Để được chấp nhận, thì chắc chắn đề nghị ấy phải được nhiều người trong Trung ương và Bộ Chính trị của ĐCSVN chia sẻ. May cho họ, nếu Bộ luật Hình sự đã được sửa đổi từ trước đó, đúng như ý muốn của “đại diện Bộ Công an”, thì những người đề nghị sửa đổi Hiến pháp 1992 đã phạm tội hình sự và bị nhốt hết vào tù mất rồi.
“Kêu gọi… thay đổi Hiến pháp” chỉ là thực thi “quyền tự do ngôn luận“ (Điều 25 Hiến pháp 2013) và “quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước“ (Điều 28 Hiến pháp 2013). Vậy thì tại sao “đại diện Bộ Công an” lại coi việc thực thi hai quyền hiến định ấy là “hành vi nguy hiểm cho xã hội” và “cần… hình sự hóa”?
Chắc hẳn vị “đại diện Bộ Công an” phải có bằng cấp cao về Luật, thì mới được Bộ Công an cử làm “đại diện” tại “hội nghị tổng kết thi hành Bộ luật Hình sự diễn ra với sự tham dự của Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc”. Hơn nữa, thiên hạ còn xì xào, rằng vị “đại diện Bộ Công an” ấy không phải hạ sĩ quan, mà là cấp tướng, không phải là cử nhân hay thạc sĩ, mà là Giáo sư Tiến sĩ. Nghĩa là bằng cấp thì rất cao, nhưng trí tuệ lại rất thấp. Trong những trường hợp như vậy thì bằng cấp quả là vô ích.
6.7.
Vấn đề cốt lõi không phải là bằng cấp, mà là kiến thức và hiểu biết, không thể chỉ chung chung, mà phải cụ thể. Nếu cần thông qua một luật nào đó, thì tấm bằng cử nhân, hay thạc sĩ, hay tiến sĩ về Luật cũng vẫn chưa đủ, mà người tham gia biểu quyết phải đầu tư đủ thời gian để hiểu rõ nội dung và hệ quả của dự luật ấy. Nếu không hiểu rõ mà vẫn tham gia biểu quyết thì vô trách nhiệm. Nếu tổ chức lấy phiếu biểu quyết của những người không hiểu rõ vấn đề thì cũng vô trách nhiệm nốt.
Trước khi thi đấu thể thao phải trải qua kiểm tra doping. Vậy thì, trước khi thông qua Hiến pháp hay một luật nào đó, tại sao không tiến hành kiểm tra trắc nghiệm, và chỉ cho những đại biểu Quốc hội nào có đủ hiểu biết tối thiểu về nội dung văn bản ấy được tham gia biểu quyết?
6.8.
Có lẽ chưa quốc hội nào trên thế giới áp dụng sáng kiến kiểm tra trắc nghiệm như trên. Ở những quốc gia đa đảng, các dự luật được chuyên gia của các đảng liên minh và đảng đối lập tranh luận, mổ xẻ và hoàn chỉnh, trước khi đưa ra Quốc hội để biểu quyết. Khi đó, lá phiếu của phần lớn đại biểu phụ thuộc vào quan điểm của đảng mình, và kết quả biểu quyết chỉ phản ánh tương quan lực lượng giữa các đảng tham gia Quốc hội.
Còn trong chế độ độc đảng toàn trị, thì văn bản luật chỉ thể hiện ý muốn của thế lực cầm quyền. Dù mang ra Quốc hội thảo luận và biểu quyết, nhưng các đại biểu Quốc hội đều do một tổ chức duy nhất chọn ra, nên họ cũng chỉ đại diện cho tổ chức ấy mà thôi. Vì vậy, Hiến pháp và luật giống như những thứ được sinh ra, không phải từ hôn nhân cận huyết, mà là từ hôn nhân đồng huyết. Thế thì làm sao có thể đảm bảo được rằng những đứa con được sinh ra sẽ không bệnh hoạn?
6.9.
Nếu không có kỹ năng mổ mà vẫn liều lĩnh cầm dao mổ, thì sau khi hại mấy mạng người cũng bị bệnh viện nhận ra chân tướng mà sa thải.
Nếu không hiểu biết về pháp luật mà vẫn leo lên ghế chánh án, rồi xử tử oan mấy mạng người, thì dư luận cũng chẳng để yên, và dù đã cống nạp rất nhiều thì cũng vẫn bị “thuyên chuyển công tác”.
Song nếu thiếu hiểu biết cần thiết vẫn tham gia ban hành Hiến pháp sai và luật sai, có thể làm hại hàng vạn, thậm chí hàng triệu người, thì lại được bình yên tại vị, tiếp tục phạm thêm sai lầm cho đến hết nhiệm kỳ. Tại sao có thể bất công như vậy?
Sai lầm nghị trường không chỉ dừng lại ở lĩnh vực lập hiến và lập pháp, mà xâm nhập bao quyết định về chính sách, ảnh hưởng đến cuộc sống và tính mạng của muôn dân. Không có hiểu biết về vấn đề khai thác bô-xít ở Tây Nguyên, mà vẫn thản nhiên bấm nút “tán thành”. Bây giờ, sai lầm đã không thể chối cãi, đã chịu thừa nhận là sẽ lỗ nặng đến năm 2020, mà Quốc hội vẫn lặng thinh, như thể vô can. Không có hiểu biết về điện hạt nhân, mà vẫn “tán thành” xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận. Tại sao có thể hành động vô trách nhiệm, bất chấp hậu quả như vậy?
Với những người tham gia Quốc hội vì lợi ích bản thân thì chẳng nói làm gì. Còn những người vẫn nặng lòng với Dân, với Nước, thì nên tự trả lời câu hỏi: Khi không có đủ trình độ để tham gia lập hiến, lập pháp và quyết định những vẫn đề trọng đại của Quốc gia, hay không có đủ bản lĩnh để phản đối cái sai và bảo vệ cái đúng, thì có nên vào Quốc hội để rồi tòng phạm với những quyết định hại Dân, hại Nước hay không?

Tâm tư đọng lại

7.1.
Dù hài lòng hay thất vọng với kết quả của đợt thảo luận sửa đổi Hiến pháp, thì đó cũng là cơ hội để nhiều người bày tỏ chính kiến. Dù có chấp nhận quan điểm của phía bên kia hay không, thì đó cũng là dịp để hiểu thêm lập trường của nhau. Dân chúng có điều kiện hiểu hơn tâm và tầm của thế lực cầm quyền và của các đại biểu Quốc hội. Giới cầm quyền cũng hiểu hơn bức xúc, nguyện vọng và năng lực của Nhân dân. Đấy có lẽ thành quả đáng kể nhất của đợt thảo luận sửa đổi Hiến pháp 1992.
7.2.
Bản thân tôi không tán thành một số nội dung mấu chốt của Hiến pháp 2013, nhưng chưa bao giờ nuôi ảo tưởng rằng thế lực đương quyền có thể chấp nhận sửa đổi chúng ngay trong đợt này.
Nếu thông qua ngay một bản Dự thảo Hiến pháp được sửa đổi nửa vời, có thể chứa một số điều khoản tiến bộ, nhưng vẫn bảo lưu những điểm mấu chốt sai trái, thì có thể trước mắt Dân ta sẽ dễ thở hơn một chút, nhưng lại bị cùm lâu hơn.
Ngược lại, nếu ráng chịu Hiến pháp 1992 thêm một thời gian nữa, đến khi thế lực cầm quyền dễ chấp nhận thay đổi hơn, rồi sửa đổi Hiến pháp một cách cơ bản, xóa những quy định lệch lạc, thì trước mắt Dân ta tiếp tục phải chịu ngột ngạt, nhưng có thể sẽ thoát cùm sớm hơn.
Đối với giới cầm quyền, nếu bằng mọi cách thông qua một bản Hiến pháp được sửa đổi theo hướng bảo thủ, thì sẽ tự phủ định trình độ nhận thức và khả năng thích nghi của chính mình, và sẽ càng khoét sâu hơn nỗi thất vọng trong lòng Dân.
Vì vậy, một trong những mục đích của tôi khi viết mấy bài liên quan đến Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 là xới lên, để giới cầm quyền thấy rõ hơn nhiều vấn đề khúc mắc, và nhận ra rất khó dung hòa, mà quyết định tạm gác lại việc sửa đổi Hiến pháp. Như vậy sẽ tốt hơn cho cả hai bên, cả bên Dân lẫn bên cầm quyền.
Ngày 11/4/2013 Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 trình Ủy ban thường vụ Quốc hội một bản Dự thảo, trong đó tên gọi “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa” được đề xuất làm phương án hai, bên cạnh phương án một là giữ nguyên tên nước hiện nay. Điều đó được một số người coi là biểu hiện tiến bộ, làm gia tăng tâm lý chấp nhận Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Trong hoàn cảnh ấy, tôi đã vội viết bài “Quốc hiệu nào hội tụ lòng Dân?“, một phần để chỉ ra rằng những thay đổi nửa vời như vậy vẫn chưa đủ.
Với hy vọng mong manh, tôi dự định kết thúc loạt bài can ngăn việc thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp bằng hai bài “Hiến pháp của ai, do ai, vì ai?” và “Để Hiến pháp thực sự là Hiến pháp”. Nhưng cuối cùng thì dừng lại, sau khi công bố bài “Đảng và Nhân dân – Vị thế bị tráo“, vì thấy rõ rằng hoàn toàn không có hy vọng lay chuyển được quyết tâm thông qua Hiến pháp của thế lực cầm quyền. Và cũng đành gác lại việc nêu ra nhiều lỗi đã phát hiện từ lâu trong các bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, trong đó có lỗi vi hiến được trình bày ở phần 4.4 của bài viết này. Họ đã không thành tâm tiếp thu, thì việc gì mình phải tốn công góp ý?
Không phải vì thế mà tôi thấy thất vọng, hay thấy uổng công. Bởi mục tiêu chính của tôi khi viết những bài về đề tài xã hội đơn thuần là góp phần nâng cao dân trí, trong đó có cả quan trí. Khi dân trí thấp, thì quan trí cũng thấp và chính quyền nào cũng dễ trở nên tha hóa.
7.3.
Hy vọng bốn bài viết về Hiến pháp 2013 sẽ giúp nhiều bạn đọc hiểu rõ hơn thực trạng của Hiến pháp, đồng thời hiểu thêm về tâm và tầm của những người liên quan.
Hy vọng thế lực cầm quyền ngày càng nhận rõ, rằng nhiều thứ họ vẫn nghĩ và tin là đúng, thì hóa ra sai. Hiểu được mình đang sai, có thể họ vẫn cứ làm, nhưng có lẽ thái độ mềm mỏng hơn và hậu quả nhẹ hơn đôi chút, so với làm sai mà tưởng là đúng. Không phải cứ chức cao thì tầm nhìn bao quát, cái gì cũng tường tận. Đừng ỷ vào quyền lực mà áp đặt, can thiệp sâu vào những nội dung chuyên môn ngoài tầm am hiểu của bản thân. Các chuyên gia có thể chỉ là người giúp việc, chỉ là cấp dưới, nhưng trong lĩnh vực chuyên môn thì họ là bậc thầy. Hãy để họ tự làm và tự chịu trách nhiệm. Và đừng quá coi thường hiểu biết của người dân. Dù im lặng, nhưng Dân không vô tri vô giác, không dễ bị lừa.
Hy vọng những người đã tham gia soạn thảo Hiến pháp, và còn soạn thảo nhiều luật nữa, sẽ bình tâm suy ngẫm, để trả lời các câu hỏi: Hiểu biết của mình đã đủ rộng, kiến thức của mình đã đủ sâu, để xứng đáng với vai trò tham gia viết Hiến pháp và luật hay chưa? Năng lực và bản lĩnh của mình có đủ đáp ứng được đòi hỏi của trọng trách ấy hay không? Và mình đã làm hết trách nhiệm hay chưa?
Mong sao, rồi đây đại biểu Quốc hội sẽ cố gắng học hỏi để hiểu rõ những điều được đem ra biểu quyết, và thận trọng hơn, nghiêm túc hơn, có trách nhiệm công dân hơn khi bấm nút.
Ước rằng, sẽ có những đại biểu Quốc hội tự trọng, trung thực và nặng lòng với Dân, với Nước, đến mức kiên quyết không tham gia biểu quyết một vấn đề nào đó, nếu bản thân không đủ hiểu biết để tự mình đánh giá và đưa ra kết luận.
7.4.
Với tư cách công dân, tư cách cử tri, chúng ta không nên phủ nhận trách nhiệm của bản thân đối với việc Quốc hội thông qua Hiến pháp 2013.
Vì sao ư? Có thể tìm được gợi ý trong bài “Làm sao mà đem kỷ luật Quốc hội được” của Nguyên Hà đăng trên VnEconomy, thuật lại ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng tại phiên thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào chiều 21/2/2014, khi bàn về trách nhiệm của Quốc hội đối với các quyết định sai lầm:
“Quốc hội không có người đứng đầu, vấn đề đưa ra xin ý kiến cứ trên 250 đại biểu đồng ý thì là được quyết định. ‘Ai kỷ luật Quốc hội, không có, nhưng cái ông tham mưu, ông trình, ông thẩm tra nếu sai là bị xem xét’.”
Lạ thay, “Quốc hội không có người đứng đầu”, tức là không bị ai điều khiển, vậy thì các đại biểu hay bị “ma xui quỷ khiến” hay sao, mà lại đồng loạt biểu quyết tán thành cả những thứ đáng phải hổ thẹn?
Một Quốc hội thanh thản phủi trách nhiệm như vậy có xứng đáng với nhiệm vụ và quyền hạn được hiến định tại Điều 70 Hiến pháp 2013, là “Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp; làm luật và sửa đổi luật”, “Quyết định mục tiêu, chỉ tiêu, chính sách, nhiệm vụ cơ bản phát triển kinh tế – xã hội của đất nước”, và bầu các vị trí đứng đầu bộ máy Nhà nước, hay không? Nhân dân ta có cần một Quốc hội như thế hay không?
Chẳng nhẽ các đại biểu Quốc hội chỉ bấm nút cho oai, chứ chẳng cần phải chịu trách nhiệm nào cả? Vậy thì ai phải chịu trách nhiệm về các quyết định sai lầm của Quốc hội? Hãy nghe tiếp cách lý giải của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng:
“Ông cũng đề nghị cần làm rõ vấn đề trách nhiệm, vì trên diễn đàn cũng có đại biểu nói là ‘Quốc hội không thể vô can’. Nhưng, ‘nhân dân bầu lên Quốc hội để thay mặt nhân dân, làm sao mà đem kỷ luật Quốc hội được, không có đâu’, Chủ tịch quả quyết.”
Có nghĩa là: “Nhân dân bầu lên Quốc hội” (“bầu lên“ chứ không phải “bầu ra“ như ta thường nói đâu), và Quốc hội chỉ “thay mặt Nhân dân”, nên nói cho cùng thì trách nhiệm về mọi quyết định sai lầm của Quốc hội phải thuộc về Nhân dân.
Với việc thẳng thắn phủ định mệnh đề “Quốc hội không thể vô can”, Chủ tịch Quốc hội đã giúp cho cử tri cả nước hiểu ra cái sự thật giản đơn là: Quốc hội thay mặt Nhân dân ra quyết định về những vấn đề trọng đại, nhưng sự “giúp đỡ” chỉ dừng lại tại đó. Đừng ảo tưởng rằng Quốc hội sẽ đứng ra chịu trách nhiệm về các quyết định ấy thay cho… Nhân dân. “Không có đâu.”
Có lẽ lo rằng còn nhiều người chậm hiểu, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng lại nhấn mạnh tại Hội nghị đại biểu chuyên trách về Luật Đầu tư công sửa đổi vào sáng ngày 11/4/2014, rằng
“Quốc hội tức là dân, dân quyết sai thì dân chịu, chứ kỷ luật ai.”
Khẳng định này cũng khó nghe như mệnh đề: “Kẻ giết người cũng là dân, dân giết dân thì dân chịu, chứ xử tù ai.” Nhưng đừng chỉ chú tâm phủ định cái chân lý mà một chính trị gia 68 tuổi đúc kết qua bốn nhiệm kỳ tham gia Quốc hội, từ Khóa X (khi còn là Bộ trưởng Bộ tài chính) đến Khóa XIII (khi đã là Chủ tịch Quốc hội). Nên coi đó là “thuốc đắng dã tật”, là thông điệp sâu lắng, nhắn nhủ cử tri cả nước hãy bình tâm suy nghĩ về trách nhiệm của chính mình.
Có thật là chúng ta không hề có trách nhiệm đối với các quyết định sai lầm của Quốc hội hay không? Cứ mỗi kỳ bầu cử Quốc hội, ta lại đứng trước danh sách ứng cử viên hoàn toàn xa lạ. Ngoài mấy dòng lý lịch trích ngang vô hồn thì ta không hề biết gì về họ. Chức vụ và thâm niên chẳng đảm bảo được gì giữa thời tham nhũng ngập tràn bộ máy cầm quyền, càng to thì càng dễ tham nhũng. Bằng cấp chẳng đảm bảo được gì giữa thời “học giả bằng thật”, và có nhiều thứ “càng học càng sai”, càng khó chữa. Ta chưa hề tiếp xúc với các ứng cử viên, chưa hề nghe họ trình bày hay hứa hẹn, dù trực tiếp hay gián tiếp qua tivi. Vậy mà ta vẫn chậc lưỡi bầu bừa cho mấy cái tên xa lạ, xa lạ đến mức mấy ngày sau đã không nhớ nổi mình từng bầu cho ai.

Nghìn cái chậc lưỡi chưa đủ gợn sóng lăn tăn. Nhưng khi 60 triệu cử tri cả nước cùng chậc lưỡi thì cộng hưởng thành năng lượng khủng khiếp, có thể gây siêu sóng thần nhấn chìm cả Dân tộc. Những lá phiếu vô trách nhiệm của chúng ta đã góp phần đưa bao vị không đủ tâm và tầm vào Quốc hội, để họ tham gia hợp pháp hóa những chủ trương, đường lối, chính sách sai trái và những quyết định tệ hại, gây ảnh hưởng nặng nề cho cuộc sống muôn dân, mà thủ phạm chẳng hề thấy vấn vương trách nhiệm. Vậy thì tại sao ta lại không tự trách ta?

Bản thân ta thường chậc lưỡi bầu cho những ứng cử viên mà mình không hề hay biết, thì sao ta có thể thản nhiên phê phán các đại biểu Quốc hội, khi họ chậc lưỡi bỏ phiếu tán thành những điều mà họ không hề hiểu biết?
Thay vì trốn tránh và dồn hết trách nhiệm lên đầu những vị mang danh “đại biểu”, ta hãy tự kiểm điểm một cách nghiêm túc và trả lời câu hỏi: Có nên tiếp tục vô trách nhiệm với bản thân và đồng bào, mà nhắm mắt bầu ra Quốc hội như vậy, rồi phó mặc số phận của mình cho họ, hay không?
Rút kinh nghiệm, từ nay cá nhân tôi sẽ quán triệt nguyên tắc “Không biết không bầu!” Phải tự chịu trách nhiệm về lá phiếu của bản thân, không thể dựa dẫm ỷ lại vào chất lượng đề cử hay sơ tuyển của bất cứ tổ chức nào. Thậm chí, nếu danh sách những người ứng cử tại đơn vị bầu cử của mình chỉ bao gồm những vị mà bản thân không hay biết, hoặc biết láng máng nhưng chẳng đủ để yên tâm tin tưởng, thì sẽ dứt khoát chẳng bầu cho ai cả. Thà chấp nhận để lá phiếu của mình không được tính, còn hơn bầu bừa để rồi tòng phạm hại Nước, hại Dân và hại cả bản thân.
Đấy có lẽ là bài học bổ ích và thiết thực nhất có thể rút ra qua đợt sửa đổi Hiến pháp 1992 và từ thông điệp bộc trực của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng.
* * * * * * * * * *
Phụ lục I: Kết quả biểu quyết thông qua 4 luật trong hai ngày 25 – 26/11/2013

Biểu quyết	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Biểu quyết	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
Điểu 9	440	88,35%	439	88,15%	0	0,00%	1	0,20%
Điều 74	437	87,75%	430	86,35%	4	0,80%	3	0,60%
Điều 75	436	87,55%	413	82,93%	18	3,61%	5	1,00%
Toàn bộ	436	87,55%	434	87,15%	0	0,00%	2	0,40%

Bảng 6: Kết quả biểu quyết thông qua Luật bảo vệ và kiểm dịch thực vật – Ngày 25/11/2013

Biểu quyết	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Biểu quyết	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
Điểu 10	430	86,35%	409	82,13%	17	3,41%	4	0,80%
Điều 18	422	84,74%	405	81,33%	9	1,81%	8	1,61%
Điều 20	428	85,94%	422	84,74%	2	0,40%	4	0,80%
Toàn bộ	430	86,35%	419	84,14%	8	1,61%	3	0,60%

Bảng 7: Kết quả biểu quyết thông qua Luật tiếp công dân – Ngày 25/11/2013

Biểu quyết	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Biểu quyết	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
Điểu 1	443	88,96%	440	88,35%	2	0,40%	1	0,20%
Điều 8	440	88,35%	432	86,75%	5	1,00%	3	0,60%
Toàn bộ	443	88,96%	440	88,35%	0	0,00%	3	0,60%

Bảng 8: Kết quả biểu quyết thông qua Luật đấu thầu (sửa đổi) – Ngày 26/11/2013

Biểu quyết	Tham gia biểu quyết		Tán thành		Không tán thành		Phiếu trắng
Biểu quyết	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH	Số người	% tổng số ĐBQH
Điểu 1	437	87,75%	431	86,55%	3	0,60%	3	0,60%
Điều 5	438	87,95%	437	87,75%	1	0,20%	0	0,00%
Điều 7	437	87,75%	435	87,35%	0	0,00%	2	0,40%
Toàn bộ	436	87,55%	432	86,75%	2	0,40%	2	0,40%

Bảng 9: Kết quả biểu quyết Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi) – Ngày 26/11/2013
Phụ lục II
Theo quy định của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội, chỉ những “người ứng cử được quá nửa số phiếu hợp lệ” mới có thể được coi “là người trúng cử” (Điều 70).
“Nếu số người trúng cử chưa đủ số đại biểu được bầu do Uỷ ban thường vụ Quốc hội ấn định cho đơn vị bầu cử thì… phải… đề nghị Hội đồng bầu cử xem xét, quyết định việc bầu cử thêm ở đơn vị bầu cử đó. Trong trường hợp bầu cử thêm thì ngày bầu cử được tiến hành chậm nhất là hai mươi ngày sau cuộc bầu cử đầu tiên“ (Điều 71 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội).
“Nếu số cử tri đi bỏ phiếu chưa được quá nửa số cử tri ghi trong danh sách cử tri thì… đề nghị Hội đồng bầu cử xem xét, quyết định việc bầu cử lại ở đơn vị bầu cử đó. Trong trường hợp bầu cử lại, ngày bầu cử được tiến hành chậm nhất là mười lăm ngày sau cuộc bầu cử đầu tiên“ (Điều 72 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội).
Ngày 16/9/2014
Bản gốc được lưu trữ tại trang
http://hpsc.iwr.uni-heidelberg.de/hxphu/index.php?page=differentwritings
(với định dạng HTM và PDF)
Cùng tác giả:
Bắt mạch Hiến… nháp
Hiến pháp vi hiến
Hiến pháp 2013 – Sửa nhầm hay đổi thiệt?
Đảng và Nhân dân – Vị thế bị tráo
Uẩn khúc trong Điều 4 Hiến pháp
Rủi cho Phương Uyên – May cho Dimitrov
Quốc hiệu nào hội tụ lòng Dân?
Chỗ đứng của Nhân dân trong Hiến pháp
Teo dần quyền con người trong Hiến pháp
Hai tử huyệt của chế độ
Bài học tồn vong từ thảm họa
Lực cản Nhà nước pháp quyền
Một số khía cạnh hình sự của vụ án Tiên Lãng – Hải Phòng
Nhân vụ Tiên Lãng bàn về công vụ
Quyền biểu tình của công dân
Phiêu lưu điện hạt nhân
Về huyền thoại điện hạt nhân giá rẻ
Mạn bàn về an toàn điện hạt nhân

2976. “ĐÊM DÀY LẤP LÁNH” LÀ MỘT QUYỂN SÁCH QUÍ

Nguyễn Thị Kim Chi
18-09-2014
Cuốn sách “Đêm Dày Lấp Lánh” đã hấp dẫn tôi một cách kỳ lạ. Tôi đã khó có thể dừng lại khi cầm trên tay quyển sách viết về sáu mươi chân dung của các nhà Dân chủ Việt Nam của tiến sĩ khoa học Nguyễn Thanh Giang. Gần sáu trăm trang chữ in trên giấy khổ A4 với một lượng thông tin ngồn ngộn về nhân thân và công tích của sáu mươi gương sáng dấn thân cho tiến trình dân chủ hóa Việt Nam .Tôi thực sự không hình dung nổi ông đã dành biết bao nhiêu thời gian và công sức cho một công trình đồ sộ đến thế.

Sáu mươi nhân vật trong sách ĐÊM DÀY LẤP LÁNH đề cập đến là: Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Trường Tộ, Phan Chu Trinh, Trần Xuân Bách, Nguyễn Vũ Bình, Văn Cao, Ngô Bảo Châu, Hoàng Minh Chính, Tiêu Dao Bảo Cự, Trần Dần, Phan Đinh Diệu, Nguyễn Xuân Diện, Phạm Chi Dũng, Phạm Quế Dương, Nguyễn Văn Đài, Lê Hiếu Đằng, Thích Quảng Độ, Trần Độ, Nguyễn Kiến Giang, Lê Hồng Hà, Tô Hải, Nguyễn Văn Hải ( điếu cày ) Đỗ thị Minh Hạnh, Trần Mạnh Hảo, Vũ Thư Hiên, Vũ Hùng, Dương Thu Hương, Vi Đức Hồi, Nguyễn Hộ, Thôi Hữu, Trần Khuê, Nguyễn Gia Kiểng, Trần Lâm, Mai Thái Lĩnh, Lê Thăng Long, Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Văn Lý, Đỗ Nam Hải, Phan Văn Lợi. Nguyễn Xuân Nghĩa, Phạm Thanh Nghiên, Lê Thị Công Nhân, Trần Nhơn, Hà Sĩ Phu. Lữ Phương, Lê Chí Quang, Lê Quốc Quân, Vũ Cao Quận, Nguyễn Đan Quế, Bùi Minh Quốc, Trần Đại Sơn, Phạm Hồng Sơn, Trần Đức Thảo, Trần Huỳnh Duy Thức, Trần Khải Thanh Thủy, Bùi Tín, Nguyễn Mạnh Tường, Phạm Đình Trọng, Nguyễn Tiến Trung, Nguyễn Khắc Viện, Nguyễn Hữu vinh, Cù Huy Hà Vũ, Huỳnh Thục Vy.
Năm mươi chín nhân vật sau Nguyễn Trãi trong “Đêm dày lấp lánh” không bị tru di tam tộc nhưng cuộc đời họ cũng bị không biết bao nhiêu hệ lụy vì dám bày tỏ chính kiến của mình. Tôi nghẹn ngào xúc động trước những gian truân mà họ từng trải và vô cùng ngưỡng mộ trí lự và chí khí của họ. Tôi nhận biết rõ là tác giả đã dành cả tình yêu, lòng quí trọng của ông cho các nhân vật của mình. Rồi tôi lại nghĩ, chính ông cũng là một nhà dân chủ tài hoa tâm huyết rất đáng kính, nhưng không biết rồi ai sẽ viết về ông?
Cuốn Đêm Dày Lấp Lánh hiện đã có trong Tú sách của Quốc hội Hoa Kỳ, trong Tủ sách của Viện Hàn lâm Khoa học Nữu Ước, trong Thư viện của trường Đại học Sorbonne, Thư viện của trường Đại học Paris 7 (là những nơi đã đào tạo nên triết gia Trần Đức Thảo, tiến sỹ Nguyễn Mạnh Tường, giáo sự Ngô Bảo Châu, tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ)…
Ở Việt Nam có một số ít người được tặng nhưng là bản photocopy. Nơi ấn hành từ Hoa Kỳ có gửi về cho tác giả hai thùng sách nhưng đều đã bị lẳng lặng tịch thu. Tuy là bản photocopy nhưng tác phẩm rất đẹp. Bìa sách do cháu ngoại Tiến sỹ tên là Vũ Nguyễn Thủy Tiên trình bày.
Đêm Dày Lấp Lánh không phải là cuốn sách đầu tiên của ông Tiến sỹ Khoa học này. Ngoài một số sách khoa học kỹ thuật được xuất bản công khai ở trong nước từ ba bốn chục năm trước, các sách chính luận của ông như “Nhân quyền -Khát vọng ngàn đời”, “Suy tư và Ước vọng”, “Giữa Đông và Tây”, “Nhân quyền và Dân chủ ở Việt Nam”, “Sứ mệnh Công dân”… chỉ được xuất bản ở nước ngoài: Hoa Kỳ, Canada, Nhật bản, Pháp… Nguyên bản các các cuốn sách này chỉ tác giả có nhưng cũng phải dấu ở nơi khác (Nhà ông đã bị khám trên chục lần).
Những cuốn kể trên trước đây đã được tác giả photocopy thành nhiều trăm bản để biếu tặng. Riêng cuốn Đêm Dày Lấp Lánh vì tiền photocopy quá “nặng” nên số sách biếu rất hạn chế. Ai muốn có sách nên đóng góp tối thiểu 90.000 đồng một cuốn (là giá tiền photocopy rẻ nhất).
Nghĩ cũng thuơng cho tác giả. Nếu ròng rã đêm ngày năm tháng ấy, công sức lao động vô giá ấy ông đem sử dụng để “tuyên dương công trạng” các vị lãnh đạo, các đại gia thì mỗi “nhân vật” có thể tặng ông khoản tiền hàng chục đến hàng trăm triệu và nhuận bút cuốn sách phải đến nhiều trăm triệu đồng. Đằng này nhuận bút của ông chỉ là mấy thùng sách mà người ta đã dã tâm cướp mất của ông! Cũng may mà con cái dâu rể của ông đều khá giả.
Ông tâm sự với chúng tôi, chỉ mong rồi đây bà con nào có uy thế và giỏi tạo thời cơ thì giúp con cháu ông xuất bản công khai để cuốn sách được phục vụ đông đảo độc giả. Như vậy vong linh ông sẽ được an ủi.
Chúng tôi tin rằng đây là một trong những cuốn sách rất quý trong kho tàng sách Việt Nam có thể giúp cho thế hệ đương thời và mai sau hiểu biết và chiêm ngưỡng về những ngôi sao Dân chủ Nhân quyền đã từng lóe sáng trong đêm dày Việt Nam.
Tôi rất tán thành nhận xét của đại tá Phạm Quế Dương, nhiều bài viết ở đây có giá trị như bản tóm tắt luận văn tiến sỹ. Các bài viết về Nguyễn Trường Tộ, Trần Độ, Văn Cao, Trần Dần, Nguyễn Khắc Viện, Trần Đức Thảo … theo chúng tôi (với khối lượng đọc chỉ ở mức vừa phải) đều là những bài viết đầy đủ nhất và hay nhất về các vị này, tính cho đến nay. Các bài viết về Trần Mạnh Hảo, Phan Đình Diệu, Trần Huỳnh Duy Thức, Đỗ thị Minh Hạnh, Lê thi Công Nhân, Phạm Thanh Nghiên … thì như những bản tráng ca, đầy chất thơ, thấm đẫm tình người.
Địa chỉ liên hệ với tác giả:
Nguyễn Thanh Giang – Số nhà 6 ngõ 235 đường Trung Văn – Quận Nam Từ Liêm – Hanoi. Mobi: 0984 724 165 – Email: giangnguyen1936@gmail.com.
Bài viết này xin được trả lời chung cho những comment mà tôi đã nhận được trên facebook của mình.

Hà Nội 17 tháng 9 năm 2014

Nguyễn thị Kim Chi

Số nhà 4, ngách 43, ngõ 31, đường Xuân Diệu

Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, Hà Nội

Mobi: 0983 541327

Emạil: nguoichanthanh1943.rg@gmail.com

-Quốc hội cần ra nghị quyết về chủ quyền biển đảo của Việt Nam

Biểu tình chống Trung Quốc tại Việt Nam, tháng 5, 2014.

Thiện Ý -VOA

Quốc hội Việt Nam cần ra nghị quyết tái xác nhận chủ quyền biển đảo của Việt Nam và phủ nhận hiệu lực pháp lý của các văn kiện ngoại giao, các hiệp ước song phương liên quan đến biển đảo của Việt Nam do chính phủ hay đảng Cộng sản Việt Nam đã ký kết công khai hay bí mật với chính phủ và đảng Cộng sản Trung Quốc, nhưng đã không được Quốc hội thông qua, chiếu theo Hiến pháp Việt Nam và cũng là nguyên tắc chung về công pháp của hầu hết các quốc gia trên thế giới ngày nay trong quan hệ quốc tế.

Hiến pháp Việt Nam năm 1992, Điều 84, Khoản 13 qui định về nhiệm vụ và quyền hạn của Quốc Hội “Quyết định chính sách cơ bản về đối ngoại; phê chuẩn hoặc bãi bõ các điều ước quốc tế đã ký kết hoặc tham gia theo đề nghị của Chủ tịch nước.”
Sau khi Quốc Hội ra nghị quyết với nội dung căn bản như trên, chính phủ Việt Nam (Bộ Ngoại Giao) cũng cần soạn thảo và công bố Sách Trắng về chủ quyền biển đảo của Việt Nam với những căn cứ lịch sử, pháp lý, hành chánh và sự chiếm dụng thực địa lâu dài của Việt Nam. Dựa trên cơ sở này, tái xác nhận chủ quyền Việt Nam đối với các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và tố cáo nhà cầm quyền Trung Quốc trước công luận quốc tế về các hành động dùng bạo lực xâm chiếm trái phép các vùng biển đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Đồng thời xác định sự chiếm cứ bất hợp pháp này sẽ không thể trở thành vĩnh viễn và Việt Nam sẽ kiên trì sử dụng mọi phương cách cần thiết, hữu hiệu trong hiện tại cũng như tương lai để thu hồi chủ quyền các phần biển đảo của Việt Nam đã bị Trung Quốc xâm chiếm trái phép.
Vì sao Quốc hội Việt Nam cần phải ra một nghị quyết và và chính phủ Việt Nam cần công bố Sách Trắng về chủ quyền biển đảo của Việt Nam với nội dung như trên?
Theo nhận định của chúng tôi là vì, mặc dầu trước phản ứng quyết liệt của nhân dân Việt Nam trong và ngoài nước cũng như phản ứng mạnh mẽ của công luận quốc tế, Trung Quốc đã phải rút giàn khoan HD-981 và tàu chiến ra khỏi vùng lãnh hải thuộc chủ quyền của Việt Nam; và mặc dầu vào cuối tháng 8 năm 2014 vừa qua, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng của đảng CSVN đã cử đặc sứ Lê Hồng Anh qua Trung Quốc cầu hòa, nhưng tất cả chỉ là những động tác giả bên ngoài, thực chất bên trong vẫn không làm thay đổi được gì tình hình thực tế.
Trung Quốc vẫn chưa và sẽ không bao giờ từ bỏ tham vọng bành trướng, lấn chiếm lãnh thổ và lãnh hải của Việt Nam. Do tương quan lực lượng không cân sức, Việt Nam đã không ngăn chặn được hành động xâm lăng của Trung Quốc, để mất phần lớn biển đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Trong hiện tại Việt Nam không đủ thế lực để đòi lại các phần biển đảo đã mất bằng cả hai phương cách quân sự và pháp lý, ngoại giao.
Thế nhưng trong tương lai gần xa các thế hệ nhân dân Việt Nam sẽ tìm mọi cách để đòi lại các phần biển đảo đã bị Trung Quốc chiếm cứ, thông qua các chính quyền hợp pháp chính đáng của dân, do dân và vì dân. Một trong những phương cách ưu tiên mà Việt Nam mong muốn trong hiện tại cũng như tương lai, là giải quyết tranh chấp chủ quyền biển đảo một cách hòa bình thông qua thương lượng, dựa trên luật pháp và tập quán quốc tế.
Vì vậy, Quốc Hội Việt Nam cần phải ra một nghị quyết và chính phủ Việt Nam cần công bố Sách Trắng về chủ quyền biển đảo của Việt Nam với nội dung như trên, để bảo lưu tố quyền bất khả thời tiêu trước các cơ quan tài phán quốc tế mai hậu, cho dù Trung Quốc có chiếm cứ bất hợp pháp bao lâu các phần biển đảo thuộc Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.
Như mọi người đã biết, thực tế Trung Quốc trong quá khứ đã dùng bạo lực quân sự xâm chiếm phần lớn các đảo thuộc hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam mà trước đó các chính quyền Việt Nam kế tục quyền quản trị và bảo vệ đất nước, đã thể hiện chủ quyền bằng sự chiếm giữ thực địa lâu dài và sự xác lập bằng những chứng cứ lịch sử, pháp lý, hành chánh không thể tranh cãi.
Thế nhưng để biện minh cho hành động xâm lăng trắng trợn này,Trung Quốc đã đưa ra những căn cứ ngang ngược (Biển lịch sử, Bản đồ lưỡi bò 9 đoạn, 10 khúc v.v.) để coi hầu hết Biển Đông đều thuộc chủ quyền của mình. Đồng thời Bắc Kinh cũng chính thức công bố những văn kiện ngoại giao (như công hàm năm 1958 của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, văn thư năm 1956 của Bộ trưởng Ngoại Giao Ung Văn Khiêm v.v.); hay bán chính thức công bố những bằng chứng về sự cam kết bí mật nhượng quyền biển đảo của Việt Nam để đổi lấy sự viện trợ có điều kiện trong thời kỳ chiến tranh “giải phóng Miền Nam”, để cho rằng sự chiếm giữ các hải dảo của Việt Nam cũng chỉ là để thi hành mật ước để trừ nợ v.v.
Tất nhiên, nhân dân Việt Nam trong cũng như ngoài nước, những người thừa kế chính danh và là sở hữu chủ thực sự đất nước đã và sẽ không bao giờ chấp nhận thực tế trên.
Trong hiện tại, cả hai phương cách đòi lại các vùng biển đảo thuộc hai quần đào Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam đều bất khả thi. Đó là phương cách quân sự, phương cách ngoại giao và pháp lý.
Phương cách quân sự, là bất khả thi vì tương quan lực lượng giữa Việt Nam và Trung Quốc không cân sức.
Vì vậy điều tốt nhất vẫn là Việt Nam mong muốn giải quyết tranh chấp một cách hòa bình thông qua thương lượng, căn cứ theo luật pháp quốc tế (như Luật Biển 1982 của LHQ), với sự hậu thuẫn của quốc tế.
Thế nhưng thực tế cũng đã cho thấy phương cách ngoại giao theo kiều cầu hòa, năn nỉ, nhượng bộ với kẻ xâm lăng cũng chỉ được kẻ xâm lăng thường tình tạm ngưng chứ vẫn không từ bỏ ý đồ xâm lăng biển đảo của Việt Nam. Trung Quốc vẫn âm thầm chuẩn bị cho những bước xâm lăng mới khi có điều kiện và thời cơ thuận lợi.
Còn phương cách pháp lý thì sao? Đó là việc đưa vụ Trung Quốc xâm chiếm các hải đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam ra trước cơ quan tài phán hay trọng tài quốc tế đề đòi lại chủ quyền. Dẫu biết rằng hiệu quả thực tế khó đạt, khi kẻ xâm lăng vẫn ỷ thế mạnh luôn cự tuyệt không tham gia phương cách pháp lý này.
Nói tóm lại, thực tế biện pháp quân sự bất khả thi, biện pháp pháp lý khả thi không hiệu quả, ai cũng thấy tất cả là vì thế lực yếu kém của Việt Nam so với Trung Quốc cộng với thế yếu về ngoại giao của Việt Nam đã không tạo được sức hậu thuẫn quốc tế đòi buộc được Trung Quốc trả lại phần biển đảo Hoàng Sa và Trường Sa đã cưỡng chiếm của Việt Nam. Thế nhưng, nhân dân Việt nam chắc chắn không chấp nhận thực tế để mất một phần biển đảo của Tổ quốc vào tay Trung Quốc. Nếu hiện tại do thế lực yếu kém không đòi lại được, thì các thế hệ nhân dân Việt Nam tương lai phải bằng mọi cách và mọi giá đòi lại, khi có thế lực mạnh và thời cơ thuận lợi.
Phương cách pháp lý để trong tương lai đòi lại chủ quyền biển đảo bị Trung Quốc cưỡng chiếm chính là lý do Quốc Hội đương nhiệm cần ra Nghị quyết tái xác nhận chủ quyền biển đảo của Việt Nam và phủ nhận hiệu lực của các văn kiện ngoại giao, các hiệp ước song phương liên quan đến biển đảo của Việt Nam do chính phủ hay đảng Cộng Sản Việt Nam đã ký kết công khai hay bí mật với chính phủ và đảng Cộng sản Trung Quốc v.v. Tất cả chỉ là để bảo lưu tố quyền bất khả thời tiêu trước cơ quan tài phán quốc tế sau này.
Các bài viết được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.

-Hà Tường Cát – Trung Quốc từng bước thôn tính Biển Đông

Diendantheky

* Tăng tốc xây dựng trên đảo Gạc Ma, thuộc Trường Sa của Việt Nam

Từng bước tiến hành âm mưu thôn tính toàn thể khu vực Biển Đông, từ đầu năm nay Trung Quốc bắt đầu thực hiện chiến lược mới: gia tăng sự hiện diện tại quần đảo Trường Sa.

Tàu Trung Quốc bơm cát từ đáy biển lên để đắp thành đảo nhân tạo ở Gạc Ma. (Hình: Bộ Quốc Phòng Philippines)

Thể hiện cụ thể cho mục tiêu này là việc Trung Quốc đang cố gắng xây dựng một số đảo nhân tạo, trên đó có thể đặt căn cứ quân sự và có dân cư sinh sống.

Quần đảo Trường Sa gồm hàng trăm đơn vị nhưng thực tế không quá một chục đảo nhỏ, còn lại hầu hết là các rạn san hô (coral reef) nửa chìm nửa nổi và các bãi ngầm, ngập dưới mặt biển khi thủy triều lên. Tổng diện tích đất nổi của Trường Sa chỉ trong khoảng từ 5 km2 đến 10 km2.

Cho đến nay chỉ có Việt Nam, Philippines, Ðài Loan, Malaysia có quân đội trú đóng và dân chúng định cư ở một số cụm đảo. Trung Quốc chậm trễ trong sự tranh chấp mới chỉ đặt tiền đồn với kiến trúc sơ sài trên các đảo đá san hô mà họ chiếm giữ.

Hồi tháng 2, trang mạng Qianshan.com của Trung Quốc cho biết Bắc Kinh có kế hoạch biến những đảo đá ở cụm Sinh Tồn, trong đó có Ðá Gạc Ma, thành các đảo nhân tạo. Ðá Gạc Ma, tên tiếng Anh là Johnson Reef, là một rạn san hô đã bị Trung Quốc chiếm trong trận hải chiến Trường Sa tháng 3 năm 1988. Phần lớn đảo san hô này chìm dưới nước nên trong thời gian đầu Trung Quốc chỉ xây cất một nhà hình bát giác đặt trên cọc gỗ làm chòi gác. Tới 1999 tại đây đã có kiến trúc bằng xi măng hai tầng đặt trạm khí tượng, antena quan sát vùng biển.

Tin của Bộ Quốc Phòng Philippines hồi tháng 5 năm nay cho biết, Trung Quốc dùng tàu ống bơm thổi vét, cần trục, đào đá và lấy cát từ đáy biển xây đắp Gạc Ma thành một đảo nhân tạo. Công tác còn đang được xúc tiến tích cực với nhiều tàu chuyên chở vật liệu đến. Tới tháng 7, ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy trên đảo đã có một phi đạo đủ dài sử dụng được cho máy bay chiến đấu, cầu tàu, hải đăng, đường sá, cơ sở và cả một số cây dừa mới trồng.

Như thế Gạc Ma đã có thể làm một căn cứ quân sự với nhân sự hoạt động thường trực và tương lai sẽ có dân cư sinh sống giống như Philippines và Việt Nam vẫn tìm cách định cư dân chúng trên các đảo thuộc quyền kiểm soát của mình.

Dù Trường Sa có vị trí chiến lược quan trọng trên Biển Ðông, việc thiết lập một căn cứ quân sự lớn tại đây là không có ý nghĩa. Trước hết, đặt căn cứ quân sự ở một đảo nhỏ không có hiệu quả, nếu không được trang bị đầy đủ những phương tiện rất tốn kém. Biển Ðông không quá rộng lớn để cần có một căn cứ như thế, các căn cứ quân sự trên đất liền – ở Quảng Ðông hay Hải Nam – cách xa tối đa 1,000 km, đủ để đáp ứng cho các nhu cầu chiến thuật và chiến lược. Hơn nữa một căn cứ trên diện tích nhỏ hẹp ở nơi xa xôi là không thể phòng thủ nếu xảy ra chiến tranh lớn.

Nhưng mặt khác, căn cứ quân sự trên đảo Gạc Ma có giá trị chiến thuật đáng kể, và là mối đe dọa cho tất cả các quốc gia tranh chấp chủ quyền ở quần đảo Trường Sa. Ðây sẽ là căn cứ tiền tiêu cho Hải Quân Trung Quốc có thể nhanh chóng hiện diện khi xảy ra va chạm xung đột ở khu vực. Phi trường quân sự ở Gạc Ma, nếu chưa có đủ giá trị như một hàng không mẫu hạm neo tại chỗ, thì cũng là một căn cứ tiếp liệu và phụ trợ cho các máy bay xuất phát từ đất liền.

Tuy nhiên mục đích quan trọng nhất mà Trung Quốc nhắm tới không chỉ là Trường Sa mà là từng bước thực hiện ý đồ bành trướng xâm lược toàn thể khu vực Biển Ðông.

Không một quốc gia nào ở vùng Biển Ðông có khả năng đương đầu với tham vọng của Trung Quốc về tất cả các mặt từ quân sự, kinh tế đến chính trị. Trở ngại chính của Trung Quốc là Hoa Kỳ và cụ thể hơn là Hải Quân Hoa Kỳ. Trung Quốc đang phát triển rất nhanh lực lượng hải quân của họ nhưng không dễ dàng và mau chóng đủ khả năng đương đầu với Hải Quân Hoa Kỳ.

Như vậy mục tiêu thứ nhất trong chiến lược của Trung Quốc là gạt Hoa Kỳ ra khỏi địa bàn Ðông Nam Á. Hai thế kỷ trước, năm 1823, khi Tổng Thống James Monroe đề ra học thuyết “Châu Mỹ của người Mỹ,” các đế quốc thuộc địa Âu Châu đã phải hiểu rằng nên tránh khỏi vùng Biển Caribbean là “cái hồ của Hoa Kỳ.” Bây giờ Trung Quốc cũng sẽ tiến đến chỗ coi Biển Ðông là cái hồ của Trung Quốc.

Ðường 9 đoạn, hay Ðường Lưỡi Bò, là sự khẳng định chủ trương ấy nhưng mới chỉ ở giai đoạn lập luận và không nước nào chấp nhận sự xác định vô lý đó. Tạo nên một số đảo nhân tạo để gia tăng sự hiện diện cụ thể trong vùng quần đảo Trường Sa là một bước tiến cụ thể.

Bằng cố gắng biện minh Ðá Gạc Ma là một hải đảo, Trung Quốc có cơ sở để đòi hỏi chủ quyền ở các khu vực biển kế cận. Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) xác định rằng hải đảo là một thực thể bao gồm cả Vùng Lãnh Hải Ðặc Quyền Kinh Tế (EEZ) 200 hải lý. Những thực thể địa ý nhỏ như rạn san hô, mỏm đá, bãi cạn không có dân cư thường trực không có EEZ.

Nên nhớ khi Trung Quốc mang giàn khoan HD-981 xâm phạm vùng biển Việt Nam, họ luôn luôn khẳng định rằng hoạt động trong hải phận của họ. Một cách ngầm hiểu, Trung Quốc muốn tỏ rằng giàn khoan ở vùng biển Hoàng Sa mà họ chiếm của Việt Nam Cộng Hòa năm 1974 và gần đây đã nỗ lực tổ chức quần đảo này thành một đơn vị hành chính thuộc Hải Nam. Nhưng trong mọi giải thích chính thức, Trung Quốc không chỉ nói đến Hoàng Sa cốt để hiểu rằng toàn thể Biển Ðông là của họ theo lập luận “Ðường 9 Ðoạn.”

Từ chỗ “cắm sào” ở Trường Sa, Trung Quốc sẽ dần dần tuyên bố lập ra vùng biển thuộc và không phận chủ quyền của họ, ngăn cản sự qua lại của Hải Quân và Không Quân Hoa Kỳ. Tuần tự với đà lấn dần ấy ở những phần khác của “Ðường 9 Ðoạn,” toàn thể Biển Ðông sẽ thành “cái hồ của Trung Quốc” và Hải Quân Hoa Kỳ không thể tự do xâm phạm. Lập trường của Hoa Kỳ từ xưa đến nay là tự do lưu thông hàng hải, và Biển Ðông là một thủy lộ quốc tế quan trọng. Hoa Kỳ đã tuyên bố Biển Ðông có lợi ích cốt lõi của quốc gia mình, tất nhiên không chấp nhận vi phạm như thế, nhưng đó còn là chuyện lâu dài sẽ không bao giờ có một sự giải quyết hoàn toàn dứt khoát.

Ðể ngăn chặn âm mưu bành trướng của Trung Quốc trên Biển Ðông, Việt Nam và Philippines là hai quốc gia đứng ở tuyến đầu. Phương cách đối phó sẽ không đơn giản và chắc chắn không bao giờ đạt một kết quả dứt khoát, phải chấp nhận một mức độ thua thiệt trong thực tế, nhưng điều cần phải xác định là tới một giới hạn nào. Giới hạn không chỉ ở không gian mà còn ở thời gian qua đó mọi giải pháp chính trị, ngoại giao và đôi khi có thể là quân sự tới một chừng mực, sẽ phải được linh động vận dụng.

Chúng ta đã biết rằng Trung Quốc tuyệt đối tránh né việc quốc tế hóa vấn đề tranh chấp Biển Ðông và luôn luôn chủ trương chỉ thương lượng song phương. Nhưng mặt khác họ không thể phủ nhận vai trò của khối ASEAN và bản nguyên tắc ứng xử chung. Có điều giữa lời nói và hành động, giữa cam kết và thực thi, tất cả mọi quốc gia liên hệ không nước nào tuân thủ đúng đắn. Việt Nam không thể từ bỏ vận dụng vai trò của ASEAN dù hiểu rõ rằng rất khó có sự đồng thuận hoàn toàn và thống nhất hành động hiệu quả.

Philippines một mặt viện tới công pháp quốc tế và kiện Trung Quốc ra Liên Hiệp Quốc. Nhưng Trung Quốc minh định là họ không chấp nhận bất cứ một sự phân xử nào.

Nói tóm lại chuyện Biển Ðông có lẽ không bao giờ dứt, cần phải kiên trì trong việc tranh đấu, đòi hỏi chủ quyền, và nên hiểu rằng thời gian là yếu tố quan trọng. Với Việt Nam hay Philippines, không thể có gì hy vọng được thêm, và không mất tức là thắng.

-MỘT ĐỀ ÁN GIÁO DỤC PHẢN GIÁO DỤC

Boxitvn

Nhà báo, đạo diễn Mai An Nguyễn Anh Tuấn

Suốt thời gian qua, dư luận cả xã hội như bão quanh đề án “Mỗi học sinh một máy tính bảng”, với 4.000 tỷ đưa SGK điện tử và 320.000 máy tính bảng vào lớp 1,2,3 bậc tiểu học (do Sở GDĐT, Tp. HCM đề xướng, chủ trì). Hầu hết là ý kiến phê phán, vạch ra sự bất cập, sự phản khoa học… thậm chí là “sặc mùi tiền và thiếu tình người” của đề án này. (Xin đọc: http://nguyennguyenbay.blogspot.com/2014/08/mot-e-sac-mui-tien-thieu-tinh-nguoi.html#more – http://motthegioi.vn/the-gioi-hoc/dien-dan-at/bo-4000-ti-dong-bien-hoc-sinh-thanh-no-le-lam-beo-ai-97115.html – v.v.)

Là một người đã/ đang tham gia vào sự nghiệp GD-ĐT, tôi vô cùng bức xúc và xin tham góp đôi điều trên góc độ văn hóa- lịch sử.

Đề án này thực ra chỉ là một trong những sản phẩm của cả một hệ thống giáo dục có một triết lý giáo dục lỗ mỗ, đầu voi đuôi chuột, “làm ngược với thế giới” (Gs. Ngô Bảo Châu); và có thể nói rằng: nó là một thứ quái thai mang cái vỏ mỹ miều: Hiện đại hóa nhà trường & Cập nhật tinh hoa của KHKT thời đại!

Với những người lập đề án và những người ủng hộ nó- loại trừ những động cơ khác nhau (mà dư luận đã nói khá nhiều, khá đủ) thì có thể thấy rõ là họ không hiểu, hay cố tình không hiểu quy luật tâm – sinh lý của lứa tuổi tiểu học (từ 6-10 tuổi). Những tư tưởng giáo dục của nhân loại từ thời cổ đại với Socrates, Plato, Aristote đến các thời trung-cận-hiện đại với F. Rabelais, M. Montaigne, J.A. Comenius, J.J. Rousseau, J.A. Dewey, M. Montessori, Makarenco, v.v. dù duy tâm siêu hình hay biện chứng duy vật, cũng đều có chung một cái lõi nhân bản: lấy con người làm trung tâm của sự giáo dục (Còn ở đề án kia làm ngược hẳn lại: lấy máy móc làm trung tâm!)

Trong một khảo luận lớn về giáo dục, tác phẩm ưng ý nhất của mình- “Émile hay là về giáo dục” (Lê Hồng Sâm, Trần Quốc Dương dịch, Nxb. Tri thức, 2008), Rousseau đã giới thiệu một triết lý và phương pháp giáo dục để có thể hình thành “người công dân lý tưởng”- mà theo ông điều quan trọng nhất là có đủ sức khỏe thể chất cùng nghị lực tinh thần để có thể đương đầu với mọi thử thách cuộc sống. Rousseau từng cảnh báo những người lớn làm công việc giáo dục: “Quãng nguy hiểm nhất của đời người là quãng đời từ lúc sinh ra đến tuổi mười hai”- mà yếu tố nguy hiểm nhất của quãng nguy hiểm đó chính là: “Người ta không muốn làm cho một đứa trẻ thành đứa trẻ, mà trở thành một nhà học giả!” (Sđd, tr.109). Ông khẩn thiết kêu gọi: “Hãy để tuổi thơ chín dần trong tuổi thơ” (Sđd, tr.110). Để có thể làm được điều này, Rousseau đề cao quá trình tu dưỡng giác quan ở đứa trẻ, để cuối cùng hình thành nên cái mà ông gọi là “lý tính cảm giác hay lý tính trẻ thơ (Sđd, tr.200) – bởi theo ông, “Các năng lực đầu tiên hình thành và tự hoàn thiện dần trong chúng ta là các giác quan” (Sđd, tr.165). Những ý tưởng đó của một “nhà giáo dục lãng mạn” cách đây hai thế kỷ rưỡi cho đến hôm nay vẫn còn nguyên giá trị thực tiễn!

Đúng vậy, trẻ ở lứa tuổi đó cần/ bắt buộc phải tiếp xúc nhiều với thế giới tự nhiên xung quanh để trau dồi giác quan, kỹ năng sống, lẫn nâng cao thể lực… Các em cần trải qua giai đoạn khó khăn, căng thẳng để hình thành năng lực đọc hiểu, viết chữ – một trong những cánh cửa lớn dẫn vào tri thức – bằng nỗ lực của chính bản thân mình ( dưới sự chỉ đạo khéo léo, kín đáo của người lớn) chứ không phải của máy móc! Ta hãy thử hình dung ra cảnh ngộ những đứa trẻ xanh xao, ngơ ngác suốt cả buổi học cúi mắt vào máy tính bảng, chăm chăm với những gì đã được số hóa, được máy móc tính hộ, đọc hộ, tư duy hộ, thậm chí cảm thụ hộ, thực không gì phản giáo dục hơn – cùng biết bao hệ lụy có thể nhìn thấy trước! (Nhiều bài báo viết báo mạng vừa qua đã phân tích khá kỹ những hệ lụy này, tôi xin không nhắc lại). Trong lúc đó, cái mà trẻ cần đâu phải là những kiến thức mà chỉ gõ Goole là thấy, cái chúng cần trước hết là không gian Chơi & Học mang tính sư phạm, sau đó là phương pháp tư duy, là sự động não mà không máy móc hiện đại nào cung cấp nổi cho chúng ! Theo nhà giáo Phạm Toàn, trong các cuộc test đo nghiệm trí khôn, nhà tâm lý học Thụy Sĩ Jean Piaget đã “tin rằng điều quan trọng không phải là câu trả lời đúng của các em, mà là những cách suy luận của các em, những khẳng định và những dãy lập luận làm đẻ ra các kết luận sai lầm” (Công nghệ dạy văn, Nxb. ĐHQG-HN, 2000, tr.94). Đề án nọ phải chăng đã mắc phải một trong ba ảo tưởng nguy hại của công cuộc giáo dục mà cũng do nhà giáo Phạm Toàn từng vạch ra- đó là “ảo tưởng Kỹ thuật tiên tiến”! ( trong đó có việc áp dụng công nghệ thông tin vào nhà trường khi chưa hề có một lý thuyết cần thiết dẫn dắt – Sđd, tr.47, 104). Mà cái lý thuyết cần/ đủ đó (dành cho công nghệ thông tin hóa trong Nhà trường), theo tôi chỉ có thể được sản sinh khi đã có một triết lý giáo dục minh bạch, đàng hoàng, và mang tính khoa học thực sự.

Bác sĩ, nhà giáo dục người Ý Maria Montessori với một số triết lý và phương pháp giáo dục trở thành kinh điển hơn một trăm năm qua tại khắp thế giới, trong công trình Bí ẩn tuổi thơ (Nghiêm Phương Mai dịch, Nxb. Tri Thức, 2014) đã có một khái niệm rất đáng quan tâm mà chúng ta có thể soi chiếu vào chuyện thời sự đang bàn: “Đứa trẻ bị lệ thuộc” (cũng là một đề mục trong chương mang tên: “Những lệch lạc tâm thần”). Bà lo lắng rằng: nếu như không tạo ra một môi trường tốt cho đời sống tinh thần trẻ em, không có một phương pháp sư phạm đúng đắn, sẽ tạo ra những đứa trẻ thờ ơ, lãnh đạm, lười biếng. (Sđd, tr.281). Và những ai còn có ý định “máy móc hóa” học đường, “robot hóa” trẻ thơ cần tỉnh ngộ trước những lời cảnh báo của Montessori cách đây hơn một thế kỷ: “Tiến bộ về mặt vật lý, hóa học và sinh học, và sự cải thiện các phương tiện giao thông chỉ làm tăng nguy cơ của sự tàn phá, khốn khổ và sự xuất hiện của cái man rợ độc ác. Vì thế, chúng ta không thể đặt hy vọng vào thế giới bên ngoài cho đến khi sự bình thường hóa của con người được nhìn nhận là một thành tựu căn bản của đời sống con người. Chỉ khi đó, tất cả các tiến bộ bên ngoài mới có thể đem đến phúc lợi và một hình thức văn minh cao hơn.” (Sđd, tr.326)

“Sự bình thường hóa của con người” đó, chẳng có gì khác là kết quả của sự bình thường hóa quy trình giáo dục mà ở đấy, các phương pháp cổ điển được kết tinh qua hàng thế kỷ được kết hợp một cách nhuần nhị, có tính toán khoa học & sư phạm với các phương pháp và phương tiện hiện đại (mà máy tính bảng và chương trình tin học chỉ là một trong số đó !).

Hà Nội, đầu Năm học 2014

N.A.T

Tác giả gửi BVN

Triều Tiên "thoát Trung": Bắc Kinh bắt đầu cuống?

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un có thể tới Trung Quốc trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi lên nắm quyền.

Thông tin trên được hãng tin Yonhap dẫn lời Đại sứ Trung Quốc tại Hàn Quốc Qiu Guohong cho biết.

“Tôi nghĩ rằng chuyến thăm Trung Quốc của ông Kim Jong Un sẽ thành hiện thực vào một thời điểm nào đó trong tương lai. Trung Quốc và Triều Tiên đã duy trì một mối quan hệ bình thường và đã có những cuộc trao đổi bình thường các chuyến thăm của lãnh đạo hai nước”, ông Qiu Guohong nói.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã không thăm Triều Tiên nhưng lại có chuyến thăm cấp nhà nước đến Hàn Quốc vào tháng 7, một hành động khi đó được đánh giá là “làm mất mặt” Bình Nhưỡng.

“Tôi không nghĩ điều đó có liên quan chặt chẽ đến câu hỏi liệu quan hệ Trung Quốc - Triều Tiên là tốt hay xấu”, ông Qiu nói, ý đề cập đến thời điểm ông Kim đến Trung Quốc.

Ông Kim Jong Un chưa hề thăm Trung Quốc kể từ khi lên nắm quyền

Thông tin Đại sứ Trung Quốc tại Hàn Quốc đưa ra trong bối cảnh Triều Tiên, dưới sự lãnh đạo của ông Kim Jong Un đang dần "thoát Trung".Theo số liệu của Hiệp hội Thương mại quốc tế Hàn Quốc (KITA), kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc đã giảm tới hơn 50% trong nửa đầu năm nay.

Đặc biệt, vào thời điểm này, đoàn quan chức cấp cao Triều Tiên đã tiến hành chuyến công du tới hàng loạt nước châu Âu và sắp tới là Mỹ nhằm tìm kiếm những đối tác mới.

Trung Quốc là đồng minh thân cận nhất và là người bảo trợ duy nhất của Triều Tiên trong hàng chục năm qua. Tuy nhiên, từ khi ông Kim Jong Un lên nắm quyền, mối quan hệ Trung-Triều đã có những trục trặc nghiêm trọng. Ông Kim chưa hề sang thăm Trung Quốc, trong khi đó cha ông trong thời gian nắm quyền 7 lần sang thăm Trung Quốc. Tương tự, ông Tập Cận Bình đã đi thăm rất nhiều nước trên thế giới, nhưng chưa hề thăm Triều Tiên. Cho tới nay, hai nước chưa hề có gặp gỡ thượng đỉnh.

Trên thực tế, Kim Jong Un đã hai lần cử phái viên sang thăm dò vào tháng 8/2012 và tháng 5/2013, nhưng phía Trung Quốc tỏ ra lạnh nhạt và từ chối thẳng thừng những yêu cầu viện trợ của Triều Tiên. Kể từ đó, Kim Jong Un bắt đầu thực hiện giữ cự ly với Trung Quốc.

Có vẻ như tới thời điểm này, nhìn thấy quá trình "thoát Trung" đang được đẩy nhanh của Triều Tiên, Bắc Kinh đã bắt đầu cuống, bởi mất Triều Tiên, đó chính là mối đe dọa nghiêm trọng đối với Trung Quốc.

Theo các nhà phân tích, về quân sự và địa chiến lược, hiện nay sở hữu vũ khí hạt nhân. Trong điều kiện xã hội bị mất ổn định, số vũ khí hạt nhân này nếu không được quản lý chặt chẽ nghiêm ngặt sẽ là mối đe dọa trực tiếp gây hiểm họa đối với Trung Quốc và Hàn Quốc. Trong trường hợp Triều Tiên vẫn giữ được ổn định xã hội, nhưng lại xa lánh Trung Quốc, gần gũi gắn bó với Nhật, Mỹ thì một Triều Tiên sở hữu vũ khí hạt nhân ngay gần kề cũng là một hiểm họa đối với Trung Quốc.

Sở dĩ Trung Quốc viện trợ và cam chịu thiệt thòi về kinh tế để nhằm mục đích chủ yếu là xây dựng tấm lá chắn và khu đệm với Nhật, Mỹ. Một khi khu đệm và tấm lá chắn này mất đi thì thế trận và cục diện địa chiến lược của Trung Quốc ở Đông Bắc Á bị vỡ. Nhật, Hàn, Triều Tiên và Đài Loan đều thân Mỹ là điều đáng sợ và sẽ làm đảo lộn thế cờ chiến lược của Trung Quốc ở Đông Bắc Á.

Về ngoại giao, Triều Tiên xa lánh Trung Quốc chứng tỏ một thất bại lớn về chính sách ngoại giao láng giềng của Trung Quốc. Trong khi, Trung – Nhật đang đối đầu nhau ở Đông Bắc Á, nay có Triều Tiên hùn vào đã trở thành một biến số mới đe dọa Trung Quốc.

Chính sách "thoát Trung" đang khiến Triều Tiên trở nên khó lường đối với Trung Quốc. Bởi vậy, tuyên bố của đại sứ Trung Quốc giống như một sự xoa dịu Triều Tiên cũng như lời cảnh báo đối với các nước đang nhăm nhe nhảy vào Triều Tiên nhân lúc quan hệ Trung-Triều "cơm không lành, canh không ngọt". Dù vậy, với một người như ông Kim Jong Un, có lẽ Trung Quốc cần hành động nhiều hơn là một lời nói suông.
An Nhiên

(Đất Việt)

2978. Các tượng đài XHCN dần dần bị sụp đổ

GS Nguyễn Văn Tuấn
19-09-2014

Đọc trên RFI thấy có tin chính quyền Hungary đã quyết định hạ tượng Karl Marx ở khuôn viên đại học Corvinus (1). Thế là sau 25 năm sau ngày XHCN suy sụp, bức tượng của ông tổ XHCN bị hạ bệ theo cái chủ thuyết của ông luôn. Thật ra, không chỉ Marx, các tượng đài của những người cộng sản “tay tổ” như Lenin, Stalin đều đã bị hạ từ lâu.
Năm 1991, sau khi Liên Xô sụp đỗ một thời gian, hàng ngàn người tụ tập ở quảng trường Dushanbe (thủ đô của Tajikistan), và họ kéo sập tượng Lenin. Có người còn cực đoan đến đập sao cho đầu của tượng bị văng ra khỏi thân.
Cách đây không lâu, người dân Ukraina quyết định hạ tượng của Lenin, nhưng cách họ làm rất ư là bạo lực. Họ dùng xe cần cẩu kéo sập tượng. Khi tượng bị ngã, người dân tức giận không chịu tha mà còn lấy búa đập bức tượng.

Năm 2012, Mông cổ cũng quyết định hạ tượng Lenin (3). Lí do hạ bệ Lenin là vì, theo ông Thị Trưởng Bat-Uul Erdene, ông là người đề xướng cái chủ nghĩa đã giết chết gần 100 triệu người trên thế giới. Chẳng biết ông lấy con số này ở đâu, nhưng ông nói trước công chúng như thế. Bức tượng Lenin được đem đi đấu giá, với cái giá khởi điểm chỉ 300 USD! Sau Mông Cổ là Ukraina cũng giật sập tượng Lenin ở thành phố Kiev vào cuối năm 2013 (4).
Không chỉ giật sập tượng, nhiều nước Đông Âu và vùng Baltic còn cấm những biểu tượng cộng sản như búa liềm, ngôi sao năm cạnh. Các biểu tượng đó cùng với huy hiệu SS được xem là biểu tượng của chế độ độc tài vì Hungary có luật cấm trưng bày những biểu tượng ở nơi công cộng (5). Sau Hungary, Ba Lan cũng cấm các biểu tượng cộng sản.
Ở vài nơi, người cộng sản có thói quen đổi tên thành phố khi cách mạng của họ thành công. Trước đây, họ đổi tên thành phố Saint Petersburg thành tên của Lenin (Leningrad). Nhưng cái gì của Cesar phải trả về cho ổng: Năm 1991, chính quyền Nga đã quyết định xoá tên thành phố Leningrad và trả lại cái tên cũ là Saint Petersburg.
Điều trớ trêu là tượng đài của những người như Lenin, Stalin, Marx vẫn còn có hàng triệu người tôn sùng ở Á châu, dù những kẻ tôn sùng chẳng có liên quan văn hoá hay dân tộc gì với họ.
—-
(1) http://vi.rfi.fr/quoc-te/20140918-hungary-ha-be-tuong-cac-mac/
(2) http://articles.baltimoresun.com/2003-04-13/news/0304130226_1_lenin-large-statue-saddam-hussein
(3) http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2012/10/121015_mongolia_lenin_legacy.shtml
(4) http://vi.wikipedia.org/wiki/Gi%E1%BA%ADt_s%E1%BA%ADp_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_Lenin_%E1%BB%9F_Kiev
(5) http://nhipcauthegioi.hu/modules.php?name=News&op=viewst&sid=3403
Nguồn: FB Nguyen Tuan
——–

Biết ơn Lenin?

GS Nguyễn Văn Tuấn
12-12-2013
Bình luận về sự kiện dân Ukraina giật sập tượng Lenin một vị giáo sư sử học ở Việt Nam cho rằng đó là một hành động vô văn hoá. Ông còn nói thêm rằng người dân Việt Nam trân trọng và biết ơn Lenin vì ông ấy “đại diện cho ‘ý tưởng xây dựng xã hội tốt đẹp’ vốn là điều ‘cả thế giới mong muốn’.” Tôi cứ phân vân về hai ý này, vì nó không đúng với thực tế.
Câu làm tôi phân vân là người Việt Nam trân trọng và biết ơn Lenin. Đúng là có một số người mang dòng máu Việt mang ơn Lenin, không hẳn vì lí tưởng chủ nghĩa xã hội, mà vì lí do thực tế và “trần ai” khác. Những người trong đảng thì chắc là biết ơn ông Lenin. Đảng thì có trên 2 triệu người, cộng với thân nhân nữa thì chắc xấp xỉ 10 triệu người. Dân số Việt Nam là 90 triệu (tính chẵn) và đa số nghèo và chắc chẳng cần biết ông Lenin là ai cũng như chẳng có mang ơn gì ông ấy. Người Việt ở hải ngoại thì chắc chắn ghét ông ấy. Những người đau khổ vì những chính sách mang màu sắc đấu tranh giai cấp của ông ấy cũng chẳng muốn thấy tượng ông ấy ở VN. Như vậy, có thể ước tính rằng cứ 1 người biết ơn Lenin thì có khoảng 9 người không biết đến ông Lenin. Do đó, cụm từ “Người dân Việt Nam” e rằng quá cường điệu.
Còn nói rằng cả thế giới mong muốn lí tưởng XHCN theo kiểu đấu tranh giai cấp và định hướng CNCS thì tôi nghĩ chắc là đoán mò thôi. Cái chủ nghĩa đó đã dần dần hết đất sống, đã mất sức sống, đã gây ra bao nhiêu thảm hoạ cho thế giới và Việt Nam. Tôi nghĩ nếu làm thử một điều tra xã hội thì sẽ biết số người ủng bộ CHXH chẳng bao nhiêu đâu. Bên Âu châu dù có nơi vẫn có màu sắc XHCN, nhưng nói chung ai cũng nghi ngờ cái chủ nghĩa đó. Người ta có nghị quyết lên án chủ nghĩa cộng sản nữa. Bên Đông Âu, những nước theo XHCN cũ nay cấm không có các biểu tượng của CNCS (như cờ búa liềm chẳng hạn) xuất hiện nơi công cộng. Nhưng tôi đoán là chắc người dân có thể trưng bày mấy biểu tượng đó ở nhà (?)
Tôi có phần đồng ý là việc giật sập tượng là một hành động không đẹp, xét về mặt văn hoá. Nếu phán xét như vậy thì chúng ta cũng có thể nói người Việt cũng nhiều lần hành xử kém văn hoá. Sau năm 1975, biết bao nhiêu tượng của các nhân vật thời trước 1975 bị giật sập và phá tan hoang. Đường xá thì bị thay tên đổi họ. Những con đường mang tên các danh nhân lịch sử đới Trần, Lý, Lê, Đinh, v.v. vốn là di sản chung của dân tộc cũng bị nhường cho những người du kích và những người từng tham gia cách mạng. Những con đường mang tên lí tưởng đẹp và phổ quát (như Công Lí, Tự Do) đều bị thay bằng tên của những sự kiện mà không bao nhiêu người công nhận. Do đó, trách người Ukraina là “manh động” và kém văn hoá có lẽ không công bằng khi chính những người gắn bó với cái chủ nghĩa đó lại từng làm như thế.
Nguồn: FB Nguyen Tuan

———
Mời xem lại: Tượng Lenin bị kéo đổ (FB BBC).

Yêu nước thế nào cho có văn hóa? (BBC) - Bàn về việc thể hiện lòng yêu nước qua những tiếng hô hào cổ động bóng đá ở Việt Nam.

'Chuyện làm ăn không liên quan chính trị' (BBC) - Tổng thống Ấn Độ nói trước chuyến thăm của Chủ tịch TQ Tập Cận Bình rằng Delhi coi việc hợp tác với Việt Nam là kinh doanh thuần túy.

Poroshenko: 'Ukraine đã từ biệt Liên Xô' (BBC) - Phát biểu trước Quốc hội Canada, Tổng thống Petro Poroshenko của Ukraine nói nước ông đã 'Chào từ biệt Liên Xô'.

Hungary hạ bệ tượng Các Mác (RFI) - Tồn tại được 25 năm sau ngày chủ nghĩa cộng sản sụp đổ, bức tượng nổi tiếng của nhà tư tưởng Các Mác tại khuôn viên đại học Corvinus -thủ đô Budapest bị cho vào quên lãng.

Hạ viện Mỹ thông qua luật hỗ trợ phe nổi dậy Syria (RFI) - Sau Hạ viện đến lượt Thượng viện Mỹ vào chiều nay biểu quyết về dự luật cho phép Washington huấn luyện và trang bị vũ khí cho phe nổi dậy ôn hòa Syria. Mục tiêu của Nhà Trắng nhằm tiêu diệt tổ chức Hồi giáo cực đoan mang tên Nhà nước Hồi giáo EI đang hoành hành tại Irak và Syria.

Hoa Kỳ: Thượng viện ủng hộ kế hoạch diệt trừ ISIS của TT Obama (RFA) - Tin từ Quốc Hội Mỹ cho biết Thượng Viện cũng sẽ bỏ phiếu ủng hộ kế hoạch yểm trợ võ khí và giúp huấn luyện cho các tay súng của lực lượng nhân dân nổi dậy Syria, để họ có thể vừa tiêu diệt quân khủng bố Nhà Nước Hồi Giáo ISIS, vừa tiếp tục những hoạt động nhằm lật đổ chế độ độc tài Bashar Al-Assad..

Trưng cầu dân ý : Ngày quyết định cho tương lai Scotland (RFI) - Hôm nay 18/09/2014 là một ngày trọng đại đối với Scotland và Anh Quốc. Có 2.600 phòng phiếu đã mở ra từ 7 giờ sáng nay. Hơn 4 triệu cử tri Scotland trả lời câu hỏi : Bạn có muốn Scotland trở thành một quốc gia độc lập hay không. Các thăm dò gần đây nhất cho thấy kết quả giữa phe ủng hộ và chống đối rất xít xao.

Scotland : Thời khắc quyết định (RFI) - « Độc lập » hay « ở lại » trong Vương quốc Anh, ngày hôm nay đối với người dân Scotland là một « thời khắc quyết định » quan trọng. Từ nhiều ngày qua, các cuộc tranh luận tại Scotland đã hâm nóng làng báo Pháp và chiếm lĩnh trên hầu hết trang nhất các báo lớn số ra hôm nay 18/09/2014.

HRW bác phản đối của VN về phúc trình công an bạo hành (VOA) - Tổ chức Human Rights Watch bác phản đối của Hà Nội về bản báo cáo nạn bạo hành trong ngành công an Việt Nam do tổ chức này công bố hôm 16/9

Vì sao ĐCS cần thanh kiếm và lá chắn của công an (RFA) - Chân Như và khách mời trao đổi về lời phát biểu của TT Nguyễn Tấn Dũng và Bộ trưởng bộ công an Trần Đại Quang khi họ yêu cầu lực lượng công an phải là thanh kiếm và lá chắn để bảo vệ chế độ.

Chính phủ VN và Campuchia đứng trước thách thức lật đổ? (RFA) - Campuchia và Việt Nam vừa kết thúc Hội nghị báo cáo kết quả hợp tác bảo vệ an ninh biên giới giữa hai nước tại thủ đô Phnom Penh của Campuchia vào ngày 16 tháng 9 vừa qua. Chính phủ Campuchia khẳng định Campuchia và Việt Nam đang đứng trước thách thức bị lật đổ chính phủ giống nhau. Phản ứng đối với tuyên bố đó ra sao?

Thủ tướng Dũng 'sẽ kết luận' vụ Cồn Dầu (BBC) - Lập trường giữa chính quyền và giáo dân Cồn Dầu về bồi thường đất đai vẫn khác nhau sau cuộc đối thoại lần 15.

Cải cách ruộng đất 'không nhạy cảm nữa' (BBC) - Đề tài 'Cải cách ruộng đất' sau sáu chục năm đã hết còn là đề tài 'nhạy cảm' hay cấm kỵ, theo ý kiến sử gia từ Việt Nam.

Vấn đề Biển Đông sẽ được bàn tại đại hội Hội Luật gia Việt Nam (BaoMoi) - Vấn đề chủ quyền biển Đông được Hội Luật Gia Việt Nam rất quan tâm. Đây cũng là nội dung trong báo cáo tổng kết nhiệm kỳ XI và mục tiêu nhiệm kỳ XII của Hội Luật gia Việt Nam.

Đằng sau phát hiện khí đốt khủng của giàn khoan Hải Dương 981 ở Biển Đông (BaoMoi) - (Petrotimes) – Việc giàn khoan Hải Dương 981 phát hiện khí đốt ở độ sâu 1.500m chỉ là bước khởi đầu cho dã tâm độc chiếm và tận vét tài nguyên Biển Đông của Trung Quốc?

Phó công an xã đánh chết nghi can bị xử 17 năm tù giam (RFA) - Trong phiên xử vừa kết thúc chiều hôm nay (18/9), tòa án nhân dân Hà nội kết án ông Hoàng Ngọc Tuyên, phó công an xã Kim Nỗ, huyện Đông Anh, Hà Nội 17 năm tù giam vì tội giết người.

Chính quyền có thực sự muốn bảo vệ ngư dân? (RFA) - Ngư dân Quảng Ngãi hành nghề tại khu vực Hoàng Sa bị tàu Trung Quốc truy đuổi, tấn công, cướp phá ngư cụ và hải sản… vẫn tiếp diễn.

Chính khách bị quăng vào thùng rác (BBC) - Một chính trị gia Ukraine bị đám đông hung hăng bên ngoài nghị viện vứt vào thùng rác.

Úc phá vỡ một kế hoạch khủng bố của ISIS (RFA) - Cảnh sát Australia vừa bắt giữ 15 người thuộc một đường dây hoạt động khủng bố theo chỉ thị của phiến quân Nhà Nước Hồi Giáo ISIS.

Nhà báo Anh John Cantlie xuất hiện trên video của nhóm IS (VOA) - Tổ chức Nhà nước Hồi Giáo, IS, hiện kiểm soát một phần lãnh thổ tại Syria và Iraq, đã chặt đầu hai nhà báo Mỹ và một nhân viên cứu trợ Anh trong những tuần lễ gần đây

Ngoại trưởng Mỹ bênh vực chiến lược chống IS (VOA) - Ngoại trưởng Kerry bênh vực cho kế hoạch của chính quyền Obama để chống nhóm Nhà nước Hồi giáo trước sự chất vấn gay gắt của một ủy ban Thượng viện Mỹ

Chiến binh IS chiếm 16 ngôi làng ở miền bắc Syria (VOA) - Các chiến binh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo IS với sự yểm trợ của xe tăng đã chiếm giữ 16 ngôi làng của người Kurd ở miền bắc Syria gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ

Ai là thủ phạm của 70% sông băng tan trong 20 năm qua ? (RFI) - Theo AFP, một nghiên cứu của tạp chí Science Mỹ, công bố ngày 14/08/2014, ghi nhận con người là tác nhân chủ yếu dẫn đến việc các sông băng trên thế giới bị tan chảy với khối lượng rất lớn trong vòng 20 năm qua.

Miến: Công nhân tấn công cảnh sát (RFA) - Truyền thống Miến Điện cho biết có 9 cảnh sát viên bị thương trong vụ giải cứu những con tin bị nhân viên từng làm việc cho một công ty sản xuất giày thể thao do người Nam Hàn làm chủ bắt giữ.

Ấn Độ đi nước cờ Biển Đông để chiếu tướng Trung Quốc (RFI) - Trả lời báo chí vào hôm nay, 18/09/2014, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ xác định rằng cuộc họp thượng đỉnh hôm nay giữa Thủ tướng Ấn với Chủ tịch Trung Quốc tại New Delhi không loại trừ bất kỳ hồ sơ tế nhị nào, « kể cả những vấn đề mới nhất ».

Tập Cận Bình thăm Ấn Độ: Tranh chấp lãnh thổ nổi cộm (RFI) - Trên nguyên tắc, hồ sơ tăng cường hợp tác kinh tế phải nổi bật nhân chuyến công du Ấn Độ đầu tiên của một chủ tịch Trung Quốc từ gần một chục năm nay. Thế nhưng các hành động thâm nhập của Quân đội Trung Quốc tại vùng biên giới đang tranh chấp giữa hai bên đã làm cho vấn đề lãnh thổ nổi cộm lên trong chương trình nghị sự ba ngày công du Ấn Độ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khởi sự từ hôm qua, 17/09/2014.

Ấn - Trung cam kết giải quyết bất đồng vùng biên giới (RFA) - Chỉ có hòa bình và quan hệ tốt với điều kiện giải quyết xong những trở ngại liên quan đến biên giới chung giữa 2 nước. Đó là nội dung phát biểu của Thủ Tướng Ấn, ông Narendra Modi trong cuộc thảo luận với Chủ Tịch Nhà Nước Trung Quốc Tập Cận Bình.

Báo chí Trung Quốc nói về vụ đại sứ "mất tích" ở Iceland (RFI) - Báo chí nhà nước Trung Quốc hôm nay 18/09/2014 bắt đầu nói đến vụ « mất tích » của đại sứ nước này tại Iceland, hàm ý đòi hỏi chính quyền xác nhận ông này có bị bắt giữ vì tội gián điệp cho Nhật Bản hay không ?

Báo chí TQ yêu cầu nhà nước làm rõ nghi án đại sứ TQ làm gián điệp cho Nhật (RFA) - Truyền thông Hoa Lục kêu gọi nhà nước làm sáng tỏ tin đồn nói rằng đại sứ Trung Quốc tại Iceland đang bị giam giữ để điều tra vì tội làm gián điệp cho Nhật Bản.

Philippines : Pháp là đối tác quốc phòng tin cậy (RFI) - Tổng thống Philippines Benigno Aquino đến Paris hôm nay 18/09/2014 gặp gỡ Tổng thống Pháp François Hollande để bàn về hợp tác quốc phòng, trong bối cảnh tìm kiếm sự ủng hộ về hồ sơ tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông. Ông cho rằng Paris là đối tác tin cậy trong việc hiện đại hóa quốc phòng Philippines.

Cuộc họp báo "nhạy cảm" của Tổng thống Pháp (RFI) - 17 giờ chiều ngày 18/09/2014 tại điện Elysée, ông François Hollande trả lời khoảng 350 nhà báo. Đây là cơ hội để Tổng thống Pháp tô điểm lại hình ảnh của mình vào lúc điểm tín nhiệm của ông xuống đến mức thấp kỷ lục. Thất nghiệp, bế tắc kinh tế và tai tiếng chung quanh cuốn sách của người bạn đời cũ của ông là những đề tài ông Hollande khó tránh khỏi.

Kinh tế Nga suy yếu sau các biện pháp chế tài mới của phương Tây (VOA) - Những công ty quốc doanh ở Nga tiếp tục bị giảm lợi nhuận và trị giá đồng tiền Nga xuống đến mức thấp nhất trong tuần này sau đợt chế tài mới nhất của phương Tây

Kiev : Nga huy động 4000 lính tại biên giới Ukraina (RFI) - Phát ngôn viên quân đội Ukraina ngày 18/09/2014 khẳng định Nga đã huy động 4000 quân đang đóng tại Crimée đến vùng biên giới hai nước. Tổng thống Ukraina chính thức công du Hoa Kỳ. Tại Washington lãnh đạo Ukraina sẽ phát biểu trước Quốc hội lưỡng viện và chiều nay sẽ tiếp kiến Tổng thống Mỹ, Barack Obama tại Nhà Trắng.

Tổng thống Ukraine kêu gọi Quốc hội Mỹ viện trợ quân sự (VOA) - Ông Poroshenko kêu gọi Mỹ mạnh mẽ áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Nga.Ông nói sự xâm lược của Nga là mối đe dọa đối với 'an ninh toàn cầu'

Đại sứ Trung Quốc : Kim Jong Un có thể đến Bắc Kinh (RFI) - Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un có thể công du Bắc Kinh lần đầu tiên kể từ khi lên nắm quyền hồi cuối năm 2011. Hãng tin Yonhap của Hàn Quốc dẫn lời đại sứ Trung Quốc tại Seoul hôm qua 17/09/2014 cho biết như trên.

Trung Quốc thâm nhập bộ máy quân sự Mỹ (RFI) - Quân đội Trung Quốc đứng đằng sau nhiều vụ tấn công tin học nhắm vào các tập đoàn làm việc với quân đội Mỹ bị. Trên đây là nội dung báo cáo của Thượng viện Hoa Kỳ vừa được công bố ngày 17/09/2014.

Đài Loan phạt nặng vi phạm thực phẩm (BBC) - Đài Loan nói sẽ áp dụng hình phạt nặng hơn đối với vi phạm an toàn thực phẩm sau vụ bê bối dầu ăn bẩn.

Chưa có manh mối vụ giết du khách ở Thái (BBC) - Cảnh sát Thái Lan cho hay chưa xác định được nghi phạm nào trong vụ sát hại hai du khách người Anh Hannah Witheridge và David Miller.

'Khoảnh khắc hoàn hảo' của loài vật (BBC) - Giải thưởng nhiếp ảnh giành cho các bức hình chụp động vật ở những khoảnh khắc 'hoàn hảo' trong thiên nhiên.

Phóng viên BBC bị tấn công bạo lực ở Nga (BBC) - Một nhóm phóng viên BBC đã bị tấn công bạo lực và xe hơi bị lục lọi ở thành phố Astraklhan miền Nam Nga.

Phát hiện cách ngăn chặn di căn ung thư (VOA) - Y học hiện đại có các điều trị để ngăn chặn sự phát triển của các tế bào khối u sơ cấp. Nhưng hầu hết những người chết vì ung thư là do di căn

Công dân Colombia nhận tội giết nhân viên chống ma túy Mỹ (VOA) - Một công dân Colombia thứ hai đã nhận tội trong vụ giết hại một nhân viên chống buôn ma túy của Mỹ là James 'Terry' Watson trong một vụ cướp ở Bogota

'Cần hành động để giảm tác động của biến đổi khí hậu' (VOA) - Một nhà khoa học khí hậu hàng đầu cảnh báo nếu không hành động để giảm bớt tác động của khí hậu biến đổi thì sẽ có những hậu quả tai hại

Học giả Uighur tự bào chữa trong phiên xử về tội ly khai (VOA) - Học giả Ilham Tohti hôm nay dự kiến sẽ tự bào chữa các tội danh cáo buộc ông đòi ly khai trong ngày xử thứ hai tại khu vực bất ổn Tân Cương

Cameroon bị quá tải người tị nạn (VOA) - Hàng chục ngàn người tị nạn từ Nigeria và Cộng Hòa Trung Phi (CAR) phải được chuyển đến các trại của các cơ quan cứu trợ quốc tế

Iran 'quyết tâm' đạt thỏa thuận hạt nhân (VOA) - Iran cho biết đang quyết tâm đạt được một thỏa thuận hạt nhân với Hoa Kỳ và 5 cường quốc trên thế giới khi các bên tái tục cuộc đàm phán trong tuần này

Hội đồng Bảo an LHQ họp khẩn về phòng chống Ebola (VOA) - Hội đồng Bảo an LHQ sẽ mở phiên họp khẩn để bàn về các biện pháp khống chế sự lây lan của virus Ebola, đã làm gần 2.500 người thiệt mạng ở Tây Phi

Lãnh đạo Ấn-Trung hội đàm trong lúc đối đầu biên giới tiếp diễn (VOA) - Lãnh đạo Trung Quốc và Ấn Độ cam kết xử lý tranh chấp biên giới một cách ôn hòa, trong lúc các binh sĩ Ấn Độ và Trung Quốc tiếp tục đối đầu ở khu vực biên giới

Hơn 180 triệu đồng “Chung sức bảo vệ chủ quyền Biển Đông” (BaoMoi) - TTO - Nhiều doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực xây dựng đã cùng quyên góp được 181 triệu đồng tham gia chương trình “Chung sức bảo vệ chủ quyền Biển Đông” do báo Tuổi Trẻ phát động.

Philippines và EU thống nhất lập trường về biển Đông (BaoMoi) - Philippines và Liên minh Châu Âu (EU) thể hiện lập trường đồng nhất trong việc sử dụng Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển để giải quyết tranh chấp ở biển Đông.

Đại hội XII Hội Luật gia bàn về chủ quyền biển Đông (BaoMoi) - Chiều nay, ngày 28/9, Hội Luật gia Việt Nam vừa tổ chức buổi họp báo thông báo về Đại hội Đại biểu Hội Luật gia Việt Nam lần thứ XII, nhiệm kì 2014 -2019.

“Vấn đề chủ quyền Biển Đông được Hội Luật Gia Việt Nam rất quan tâm“ (BaoMoi) - Chủ đề của Đại hội lần này là “Phát huy tinh thần chủ động sáng tạo, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội Luật gia Việt Nam trong giai đoạn mới”.

Chiến lược “Tây tiến” của Trung Quốc và mưu đồ chính trị (BaoMoi) - VOV.VN - Thực hiện chiến lược này, Trung Quốc phải đối mặt với nhiều nguy cơ như khủng bố và mất lòng tin đối với nhiều nước trên thế giới.

Báo Nhật Bản suy đoán TQ sử dụng UAV cho chiến tranh đảo Senkaku (BaoMoi) - (GDVN) - Dực Long là UAV đa năng, kiêm do thám-tấn công, có thể được TQ sử dụng cho các hành động quân sự ở đảo Senkaku và xuất khẩu với giá rẻ.

Nhật nghi Trung Quốc cố ý 'dùng tàu cá để tranh chấp chủ quyền' (BaoMoi) - (TNO) Lực lượng tuần duyên Nhật (JCG) vừa cảnh báo số tàu cá Trung Quốc xâm nhập vùng biển mà Tokyo tuyên bố chủ quyền gần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư đã tăng nhanh chóng từ đầu năm tới nay.

Góp tiền phúng điếu chung sức bảo vệ biển Đông (BaoMoi) - TTO - Bà Trịnh Thị Nga đã trao số tiền 100 triệu đồng ủng hộ chương trình "Chung sức bảo vệ chủ quyền biển Đông". Số tiền trích từ tiền phúng tiến trong đám tang chồng của bà.

Đà Nẵng kích cầu, thu hút khách du lịch (BaoMoi) - (Cadn.com.vn) - Đẩy mạnh phát triển các sản phẩm quảng bá, tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá du lịch ra nước ngoài; miễn, giảm thị thực cho khách quốc tế, thực hiện chương trình kích cầu du lịch nội địa theo hướng có chiều sâu... là những chiến lược của ngành du lịch Đà Nẵng để thu hút và khai thác tăng khách thời gian tới.

Tạo sự đã rồi bằng mọi cách (BaoMoi) - (PetroTimes) - Dư luận đang quan tâm tới chuyến công du Bắc Kinh của Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ, bà Susan Rice sẽ hội đàm với ông Dương Khiết Trì, Ủy viên Quốc vụ, cố vấn cấp cao về đối ngoại của Trung Quốc, về cuộc họp thượng đỉnh giữa Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình với Tổng thống Mỹ Barack Obama trong tháng 11, bên lề diễn đàn APEC.

Tổng thống Ấn Độ lên tiếng vụ TQ phản đối Việt-Ấn hợp tác dầu khí (BaoMoi) - (GDVN) - Tổng thống Mukherjee cho biết, sự hỗ trợ của Ấn Độ với Việt Nam không phải là một mối quan hệ lệch lạc mà bắt nguồn từ lịch sử hỗ trợ lẫn nhau.

Quan hệ hữu nghị truyền thống sâu đậm (BaoMoi) - Trả lời phỏng vấn báo chí về kết quả chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Ấn Độ Pranab Mukherjee, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh cho rằng chuyến thăm đã tạo đà cho mối quan hệ truyền thống, hữu nghị và chiến lược giữa Việt Nam và Ấn Độ lên tầm cao hơn.

Nhận diện 4 chiêu bài mới của Trung Quốc ở Biển Đông (BaoMoi) - (Kiến Thức) - Các nguyên tắc "kim chỉ nam" của Trung Quốc ở Biển Đông là thất thường, nhưng ngày càng rõ ràng hơn khi hiện trạng khu vực ngày một bị đe dọa.

Việt Nam tạo điều kiện cho doanh nghiệp Trung Quốc (BaoMoi) - (Tin tức thời sự) - Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục tạo các điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Trung Quốc và ASEAN đầu tư và kinh doanh lâu dài ở Việt Nam.

Ý đồ sâu xa của TQ sau 25 năm chiếm Gạc Ma (BaoMoi) - Các bước đi của TQ, từ Hải Nam, tới Hoàng Sa và Trường Sa, từ phối hợp quân sự và dân sự đều cho thấy Trung Quốc đang tìm mọi cách thực hiện tham vọng độc chiếm biển Đông.

Mỹ triển khai tàu ngầm hạt nhân tới biển Đông (BaoMoi) - Theo tạp chí IHS Jane's Defence Weekly, Mỹ đã triển khai tàu ngầm trang bị tên lửa hành trình lớp Ohio USS Michigan và tàu ngầm tấn công lớp Virginia USS North Carolina tới khu vực tây Thái Bình Dương.

Mỹ điều 2 tàu ngầm khủng tới "trấn giữ" Biển Đông (BaoMoi) - Chỉ trong 6 phút, một tàu ngầm lớp Ohio có thể trút toàn bộ 154 tên lửa Tomahawk vào các mục tiêu đối phương.

Các học giả thảo luận về 'đường hướng của Trung Quốc' (BaoMoi) - Việc đưa hàng nghìn công nhân vào các dự án ở VN của Trung Quốc (TQ) cũng là một thách thức cho VN.

Hà Huy Sơn - Mối liên hệ giữa sự thật, sự trung thực và đa nguyên

Sự thật là cái vốn có, khách quan của vật chất và các hiện tượng xã hội. Sự thật giúp cho con người nhận thức được bản chất của sự vật và xã hội.

Trung thực là không giả dối. Trung thực là sự thống nhất giữa hành vi với động cơ, mục đích của một cá nhân hoặc một tổ chức. Trung thực giúp cho bên ngoài có thể qua hành vi mà nhận ra động cơ, mục đích của một cá nhân hoặc một tổ chức.

Đa nguyên theo nghĩa tổng quát là sự xác nhận và chấp nhận tính đa dạng. Khái niệm này thường được dùng theo nhiều cách khác nhau trong nhiều vấn đề khác nhau. Trong chính trị, sự xác nhận tính phong phú về các mối quan tâm và niềm tin của toàn thể công dân là một trong số các đặc tính quan trọng của nền dân chủ hiện đại. Trong khoa học, khái niệm này thường miêu tả quan điểm cho rằng có vài, không phải duy nhất, phương pháp, lí thuyết hay quan điểm là hợp lí hoặc đáng tin cậy. Thái độ này được cho là một yếu tố quan trọng cho tiến bộ khoa học. Thuật ngữ đa nguyên cũng được dùng với một số nghĩa khác trong ngữ cảnh tôn giáo và triết học (Bách khoa toàn thư mở Wikipedia).

Các khái niệm trên có thể là không hoàn thiện, ở đây tôi không mục đích bàn đến sự hoàn chỉnh của các khái niệm đó.

Muốn xây dựng một xã hội phát triển và văn minh thì phải tuân theo các quy luật khách quan của tự nhiên và xã hội. Đi ngược lại quy luật khách quan không gì khác chính là phản động. Không có sự thật, không có sự trung thực thì không có các khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Sự thật, sự trung thực chỉ tồn tại trong một xã hội đa nguyên. Trong một xã hội độc đoán, sự trung thực không có chỗ để tồn tại. Độc đoán là nguồn gốc của lạc hậu, là nguồn gốc của tội ác.

Đa đảng là một phạm trù của đa nguyên. Ngược lại đa đảng là yếu tố bảo đảm, yếu tố không thể thiếu để đa nguyên tồn tại, không có đa đảng thì không có đa nguyên. Không có đa nguyên thì không có phản biện xã hội. Muốn xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ thì không có con đường nào khác là phải thừa nhận sự đa nguyên – chân lý giản đơn. Mọi hành vi phủ nhận, bất chấp chân lý giản đơn chỉ là lừa dối, phản động.

Hà Nội, ngày 17/09/2014

Hà Huy Sơn
Tác giả gửi BVN

(Bauxitevn)

-Chính phủ VN và Campuchia đứng trước thách thức lật đổ?

Quốc Việt, thông tín viên RFA

2014-09-18

Cộng đồng Khmer Krom, nhà sư và người dân Campuchia biểu tình phản đối Việt Nam hôm 13/8/2014. RFA PHOTO/Quốc Việt

Campuchia chịu áp lực của chính phủ VN?

Campuchia và Việt Nam vừa kết thúc Hội nghị báo cáo kết quả hợp tác bảo vệ an ninh biên giới giữa hai nước tại thủ đô Phnom Penh của Campuchia vào ngày 16 tháng 9 vừa qua. Chính phủ Campuchia khẳng định Campuchia và Việt Nam đang đứng trước thách thức bị lật đổ chính phủ giống nhau. Phản ứng đối với tuyên bố đó ra sao?

Tổng cục Cảnh sát Quốc gia, Bộ Nội vụ Campuchia và Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Bộ Quốc phòng Việt Nam vừa công bố báo cáo và đánh giá kết quả hợp tác của lực lượng Công an quốc gia hai nước thời gian qua trong lĩnh vực phòng chống tội phạm xuyên biên giới.

Campuchia và VN vẫn còn gặp những khó khăn và thách thức bởi các hoạt động của thế lực thù địch, nhóm cực đoan đang hoạt động chống phá và lật đổ chính phủ Campuchia và VN.
-Neth Savoeun

Thống tướng Neth Savoeun, Tổng Cục trưởng Cục cảnh sát Campuchia khẳng định trước Trung tướng Võ Trọng Việt, Tư lệnh Bộ đội biên phòng, dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị rằng lực lượng Công an hai nước đã hợp tác tốt và hỗ trợ lẫn nhau trong công tác đảm bảo an ninh trật tự, an ninh biên giới Campuchia và Việt Nam.
Ông Neth Savoeun nói Campuchia và Việt Nam vẫn còn gặp nhiều thách thức liên quan tội phạm xuyên biên giới như các lĩnh vực phòng chống tội phạm hình sự, ma túy; tội phạm mua bán phụ nữ và trẻ em; tội phạm kinh tế, buôn lậu… Thách thức như thế làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an ninh biên giới của hai nước.
Ông Neth Savoeun còn nhấn mạnh thêm: “Campuchia và Việt Nam vẫn còn gặp những khó khăn và thách thức bởi các hoạt động của thế lực thù địch, nhóm cực đoan đang hoạt động chống phá và lật đổ chính phủ Campuchia và Việt Nam. Đặc biệt, phá hoại tình hữu nghị, đoàn kết của hai nước. Cụ thể, kể từ trước cuộc bầu cử Quốc hội khóa V diễn ra cho đến nay, nhóm chính trị đối lập cùng với sự ủng hộ của kẻ sống lưu vong đã tuyên truyền bôi nhọ và kích động phân biệt sắc tộc; thậm chí dẫn đến hành động bạo lực chống người Việt Nam.”
Sư Sơn Hải, một sư sãi Khmer Krom đứng đầu nhiều cuộc biểu tình chống Việt Nam tại Campuchia nói rằng các cuộc biểu tình nổ ra vừa qua vì chính phủ Việt Nam đã vi phạm nhân quyền, tín ngưỡng tôn giáo và xét xử bất công đối với người dân tộc thiểu số và những người Việt bất đồng chính kiến:

Trụ sở Tổng cục Cảnh sát Hoàng gia Campuchia tại thủ đô Phnom Penh, ảnh chụp ngày 18/09/2014. RFA PHOTO/Quốc Việt.

“Những phát biểu của ông Neth Savoeun là không đúng bởi vì Campuchia là một đất nước dân chủ, tự do, không phải Cộng sản. Nhà nước Cộng sản thì làm gì cũng sai, nhưng đối với một nước tự do, dân chủ thì người dân đều có quyền biểu tình, đưa ra ý kiến… Ông Neth Savoeun nói như vậy cho thấy ông này có quan hệ thân mật với Việt Nam, chịu áp lực của chính phủ Việt Nam vì đã ám chỉ những người tham gia biểu tình đó là muốn lật đổ chính phủ Campuchia và Việt Nam. Mọi người dân đều có quyền tự do phát biểu, làm sao là đừng để bạo lực xảy ra, không vi phạm luật pháp.
Chúng tôi không có mục đích nào lật đổ chính phủ Việt Nam hay chính phủ Campuchia. Chúng tôi không có đạn súng, không có bom hoặc thứ gì khác để chống nhà nước. Nếu như ông này cho rằng chúng tôi muốn lật đổ, hay cáo buộc một thế lực khủng bố nào bất hợp pháp thì phải đưa ra bằng chứng.”

Lợi dụng cơ hội đàn áp người biểu tình?

Còn ông Nguyễn Duy Đường, người Campuchia gốc Việt, từng tham gia đấu tranh chống đảng Cộng sản Việt Nam cho rằng chính phủ Campuchia cần đưa ra cụ thể vấn đề tránh sự lợi dụng cơ hội để đàn áp những người đấu tranh cho quyền tự do bằng cách ghép tội phản động, hoặc tự trị ly khai:
“Vấn đề ai là lưu vong, ai có ý định lật đổ thì nó phải có cụ thể từ vấn đề. Nếu nói chung chung, ai cũng phản động có biết đâu chính anh ta là người phản động, phản dân, hại nước thì sao? Ví dụ, tham nhũng, lừa dân, hại nước có hay không? Cái đó là cái cụ thể của vấn đề. Nên không thể cáo buộc người ta một cách vu vơ được.
Còn chuyện nói người Campuchia bị người này người kia kích động thì cái đó họ cần nhìn ra cái sự kích động đó đúng hay sai. Dân, người ta có quyền đấu tranh đòi hỏi những sự thật cần phải được biết. Nếu anh ta là người sòng phẳng rõ ràng thì anh ta cứ mạnh dạng đứng ra trước công luận, giải thích rõ cho dân chúng, và nói rõ cho dân chúng về việc làm của nhà nước bây giờ để người ta khỏi nghi ngờ.
Cái đó, đòi hỏi người cầm quyền phải nhìn nhận trước, thật sự đã phục vụ cho dân hay chưa. Nhà nước thật sự của dân và do dân hay vì dân hay chưa. Họ cần thấy được điều đó đã chứ không nên nói chung chung cáo buộc người ta. Họ có quyền hoạt động, tôi cũng có quyền hoạt động. Họ có quyền lo cho dân thì tôi cũng có quyền lo cho dân.”

Trước hết, chính phủ cần phải nghiên cứu nguyên nhân dẫn đến người dân biểu tình phản đối chính phủ, hay chống Việt Nam.
-TS Sok Touch

Theo Tổng cục trưởng Neth Savoeun, thế lực cực đoan này trước đó đã tập hợp biểu tình chống chính phủ, nay đang xúi giục, gây rối, làm mất an ninh trật xã hội với mục đích gây mâu thuẫn, thù hận giữa Campuchia và Việt Nam.
Nhưng do có sự lãnh đạo của chính phủ hiện nay và sự góp phần ủng hộ của chính phủ Việt Nam, chính phủ Campuchia đã đảm bảo được hòa bình, an ninh xã hội.
Phát biểu của Tổng cục trưởng Neth Savoeun, dường như đi ngược với quan điểm của Thủ tướng Hun Sen là chấm dứt sự xuyên tạc, bôi nhọ và chụp mũ lẫn nhau sau khi hai đảng đã đồng ý cùng làm việc trong Quốc hội.
Trước đó, Chủ tịch Quốc hội Heng Samrin cũng khẳng định rằng các hoạt động tụ tập, biểu tình của người dân Campuchia và cộng đồng Khmer Krom gần đây là phù hợp với luật pháp.
Tiến sĩ Sok Touch, Quyền Giám đốc viện Nghiên cứu thuộc Học viện Hoàng gia Campuchia cho rằng luật pháp Campuchia cho phép mọi công dân có quyền tự do biểu đạt, và biểu tình bất bạo động.
Theo ông, chính phủ Việt Nam cần xem xét về những đề nghị chính quyền Campuchia có các biện pháp ngăn chặn các hoạt động biểu tình và gọi đó là hành động sai trái, phá hoại quan hệ láng giềng vì công dân Việt Nam cũng từng biểu tình chống Trung Quốc.
Tiến sĩ Sok Touch chia sẻ: “Trước hết, chính phủ cần phải nghiên cứu nguyên nhân dẫn đến người dân biểu tình phản đối chính phủ, hay chống Việt Nam. Sau đó, hãy xem xét số lượng người tham gia biểu tình trước khi cáo buộc họ muốn lật đổ chính phủ. Trước đây, có gần triệu người biểu tình nhưng bị chính phủ cấm. Chính phủ chỉ muốn lấy cớ này để đàn áp và khống chế tinh thần người biểu tình vì muốn lật đổ Việt Nam hay Campuchia cần lực lượng hàng triệu người và cần có khu tự trị.”
Theo báo cáo của Tổng cục Cảnh sát Campuchia, tính từ giữa năm 2013 đến tháng 6/2014 đã xử lý 26 vụ tội phạm xuyên biên giới của hai nước; có 7 nghi phạm người Việt Nam được đưa ra tòa Campuchia. Trong khi đó, phía Campuchia đã trục xuất 159 người Việt vượt biên trái phép về nước, còn phía Việt Nam đã bắt trục xuất về Campuchia 414 người vượt biên sang Việt Nam.
Quốc Việt tường trình từ Campuchia.

-Chính quyền có thực sự muốn bảo vệ ngư dân?

Gia Minh, biên tập viên RFA, Bangkok

Tàu vỏ sắt giả danh tàu cá Trung Quốc (bên phải) đang truy đuổi tàu cá Việt Nam trên vùng biển Hoàng Sa. Ảnh: H.V.M

http://www.rfa.org/vietnamese/manuallyupload/audio-player/player.swf
Ngư dân Quảng Ngãi hành nghề tại khu vực Hoàng Sa bị tàu Trung Quốc truy đuổi, tấn công, cướp phá ngư cụ và hải sản… vẫn tiếp diễn.
Một số vụ việc mới nhất xảy ra mà mãi sau cả tháng Hà Nội mới lên tiếng yêu cầu Bắc Kinh bồi thường cho ngư dân Việt Nam; trong khi đó thì Trung Quốc cho rằng ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển của họ.
Lên tiếng muộn!

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình vào ngày 9 tháng 9 trong cuộc họp báo đã trả lời câu hỏi của phóng viên báo chí về hành động mới nhất của Trung Quốc đối với ba tàu cá của ngư dân Việt Nam trong tháng 8, cho biết cơ quan chức năng Việt Nam đã xác minh các thông tin đã loan và yêu cầu phía Trung Quốc điều tra và xử lý nghiêm các hành vi của lực lượng chức năng Trung Quốc, đồng thời không để tái diễn những hành động như thế và bồi thường cho ngư dân Việt Nam.
Tin tức được truyền thông trong nước loan tải chỉ nói vào ngày 1 và 14 tháng 8 hai tàu cá Quảng Ngại số hiệu QNg 96416TS và QNg96674TS khi đang hoạt động nghề cá bình thường tại khu vực quần đảo Hoàng Sa đã bị một số tàu Trung Quốc khống chế, ngăn cản và lấy đi một số tài sản.
Cũng theo truyền thông trong nước thì tiếp đó vào ngày 15 tháng 8, tàu Quảng Ngãi QNG96697TS bị hai ca nô cao su mang cùng số hiệu 207 của phía Trung Quốc khống chế, lên tàu đập phá, đánh đập ngư dân và tịch thu một số tài sản trên tàu. Vụ việc cũng xảy ra tại khu vực quần đảo Hoàng Sa. Tên tuổi của thuyền trưởng cũng như chủ của những chiếc tàu gặp nạn Trung Quốc như vừa nêu đều không được nêu ra mặc dù trước đó khi các tàu về đến bến, truyền thông trong nước đều ghi rõ.

Những cái lấy thì họ đem qua ca nô còn những cái không lấy thì vứt xuống biển như thuyền thúng để làm lưới của mình họ thả xuống biển, nắp hầm cá cũng vứt. Nói chung họ lấy rất tàn nhẫn để mình quay về quê không thể nào đánh bắt được nữa
Thuyền trưởng chiếc QNg96697TS

Ngoài ra lý do chậm lên tiếng của Hà Nội về những trường hợp như vừa nêu là cần có thời gian điều tra xác minh.
Thuyền trưởng chiếc QNg96697TS, ông Lê Khởi, kể lại sự việc tàu ông bị phía Trung Quốc truy đuổi, tấn công, cướp phá như sau:
Ngày 15 tháng 8 tôi đang đánh bắt tại Hoàng Sa ở vị trí 16,59 độ Bắc, 112, 17 độ Đông họ chạy 2 chiếc ca nô đâm thẳng vào tàu của tôi. Tôi bỏ chạy nhưng họ rượt đuổi miết không để cho họ lên tàu.
Nhưng khi họ lên tàu được thì trước hết họ đập cửa kính, đánh thuyền viên. Trong khi đó tôi vẫn còn chạy, họ chun vào buồng lái đánh và khống chế tôi. Họ lấy tài sản như Icom, máy định vị… Cái gì lấy thì lấy, cái gì không thì phá như bình ga nấu cơm của mình thì họ vứt xuống nước. Những cái lấy thì họ đem qua ca nô còn những cái không lấy thì vứt xuống biển như thuyền thúng để làm lưới của mình họ thả xuống biển, nắp hầm cá cũng vứt.

Tàu sắt của Trung Quốc ngang nhiên đâm thẳng vào tàu cá Việt Nam hồi tháng 7, 2014 ngay trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Báo laodong.com.vn

Nói chung họ lấy rất tàn nhẫn để mình quay về quê không thể nào đánh bắt được nữa.
Bỏ sót?
Một nạn nhân khác là ông Trần Hiền, chủ tàu và thuyển trưởng chiếc QNg66074TS, không được nhắc đến trong dịp họp báo của Bộ Ngoại giao Việt Nam hồi ngày 9 tháng 9, cho biết tàu của ông này cũng bị phía Trung Quốc tấn công, cướp phá vào ngày 5 tháng 8 khi tàu này đang hành nghề tại khu vực đảo Đá Lồi, Hoàng Sa như sau:

Hỗ trợ được 100 triệu mà chưa nhận được. Mới sửa tàu hết gần 100 triệu rồi, còn chưa sắm được ngư lưới cụ cũng chứng một trăm mấy chục triệu nữa. Chờ Nhà nước hổ trợ cho tôi cái máy Icom mà kỳ vừa rồi bị mất
Ông Trần Hiền

Tôi đang hoạt động thì gặp tàu chiến của họ tới. Họ thả ca nô rồi nhảy lên họ xua đuổi anh em về phía trước rồi họ chạy tàu vô Trụ Cẩu lấy ngư lưới cụ. Nhảy lên thì họ đập cửa kiếng cabin và đánh tôi bị thương.
Họ mặc đồ lính và lấy hết toàn bộ mọi thứ máy nhắn tin, Icom…
Vấn đề hỗ trợ
Lâu nay mỗi khi ngư dân gặp nạn Trung Quốc khi đang hành nghề đánh bắt tại khu vực biển thuộc chủ quyền của Việt Nam trở về, cơ quan chức năng đều lên tiếng sẽ hổ trợ cho họ theo chủ trương Nhà nước giúp ngư dân bám biển.
Vậy chuyện hổ trợ cho những người ngư dân như các ông Lê Khởi và Trần Hiền vừa bị phía Trung Quốc tấn công, cướp phá, đánh đập trong tháng 8 vừa qua ra sao?
Ông Trần Hiền vào ngày 11 tháng 9 cho biết:
Hỗ trợ được 100 ( triệu) mà chưa nhận được. Mới sửa tàu hết gần 100 ( triệu) rồi, còn chưa sắm được ngư lưới cụ cũng chứng một trăm mấy ( chục triệu) nữa. Chờ Nhà nước hổ trợ cho tôi cái máy Icom mà kỳ vừa rồi bị mất.
Vấn nạn ngư dân Việt Nam khi hành nghề tại các vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam tại khu vực quần đảo Hoàng Sa và Vịnh Bắc Bộ vị phía Trung Quốc tấn công, cướp phá, đánh đập và bắn giết không phải xảy ra mới đây mà diễn tiến suốt nhiền năm qua. Có những vụ nghiêm trọng như vụ hai tàu cá của ngư dân Hậu Lộc, Thanh Hóa hồi tháng giêng năm 2005 bị phía Trung Quốc tấn công giết chết 9 người và 7 người khác bị thương, 8 người bị bắt.

Ngư dân VN tại nhiều vùng không có con đường làm ăn nào khác ngoài việc phải ra khơi, bám biển. Tuy nhiên họ đang lâm vào tình thế ‘tiến thoái lưỡng nan’. Trong khi đó Nhà Nước hổ trợ cho họ không được bao nhiêu về mặt kinh tế, còn để bảo vệ ngư trường truyền thống cho họ thì hầu như thất bại

Những ngư dân như ông Lê Khởi cho biết từng bị Trung Quốc bắt.
Năm 2007 tôi bị bắt đưa về đảo Hải Nam ba tháng. Ăn đói quá và ở lâu quá nên tôi tổ chức tuyệt thực hai ngày và họ thả về.
Ngày 24 tháng 10 năm 2012 tôi cũng bị một trận nữa.
Ông tháng Trần Hiền cũng không là ngoại lệ:
Bị một lần tôi bị đưa về đảo Phú Lâm giam ở trong kho 49 ngày, đến khi Nhà nước Việt Nam can thiệp rồi về thôi.
Sau khi phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình lên tiếng về vụ ba tàu cá Việt Nam hành nghề tại quần đảo Hoàng Sa hồi tháng 8 bị tàu Trung Quốc khống chế, ngăn cản, đập phá, cướp tài sản, thì hai ngày sau phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh lên tiếng thừa nhận lực lượng chức năng của nước bà có khống chế, giam giữ tàu cá Việt Nam vì những ngư dân Việt Nam dùng chất nổ để đánh cá nên họ phải tịch thu; còn chuyện tấn công là không có.
Như thế yêu cầu đòi bồi thường cho ngư dân Việt Nam mà phát ngôn nhân Lê Hải Bình của Bộ Ngoại giao đưa ra chắc chắc bị Trung Quốc bác bỏ.
Ngư dân Việt Nam tại nhiều vùng không có con đường làm ăn nào khác ngoài việc phải ra khơi, bám biển. Tuy nhiên họ đang lâm vào tình thế ‘tiến thoái lưỡng nan’. Trong khi đó Nhà Nước hổ trợ cho họ không được bao nhiêu về mặt kinh tế, còn để bảo vệ ngư trường truyền thống cho họ thì hầu như thất bại.
Nhiều ý kiến kêu gọi Hà Nội phải đưa vấn đề Bắc Kinh vi phạm vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam ra trước một tòa án quốc tế để phân giải; thế nhưng đến nay khả năng đó chỉ mới được Hà Nội nói đến chức hành động thì chưa; trong khi đó ngư dân Việt Nam ngày càng chịu mất mát thiệt thòi do phía Trung Quốc gây nên.
‘Hư, mất tàu phải vay mượn cho sửa chữa hay đóng tàu mới để ra khơi; rồi lại hư, mất tàu…’ Cái vòng lẩn quẩn đang vây lấy ngư dân Việt Nam như thế nếu cứ theo cách của Hà Nội như hiện nay thì không biết đến bao giờ mới được giải quyết.

Chính trị – Xã hội

Ấn Độ: Các lô dầu hợp tác với VN không nằm trong khu vực tranh chấp -(VOA) — -(RFI)

Chính quyền có thực sự muốn bảo vệ ngư dân? -(RFA)   — Chính phủ VN và Campuchia đứng trước thách thức lật đổ? -(RFA)
HRW bác phản đối của VN về phúc trình công an bạo hành -(VOA) -Tổ chức Human Rights Watch bác phản đối của Hà Nội về bản báo cáo nạn bạo hành trong ngành công an Việt Nam do tổ chức này công bố hôm 16/9
Mời xem lại ,có danh sách 61 người Dân (lấy tin từ báo nhà nước chớ không phải bọn phản động phịa chuyên bôi xấu nhà nước ta) “được công an nhân dan mời” là đi chầu diêm vương luôn hay sứt cay gãy cán : -Công bất an, chết bất thường -(Procontra / PTS) — HRW công bố phúc trình về nạn bạo hành của công an VN -(RFA)   — Công an còn trấn áp, sách nhiễu người dân đến bao giờ? -(RFA)
Vì sao ĐCS cần thanh kiếm và lá chắn của công an -(RFA)
Đã tìm thấy thiết bị chứa chất phóng xạ thất lạc ở TP.HCM - (VTC) -Chiều 18/9, thông tin từ Công an quận Tân Bình cho biết đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ tìm thấy thiết bị chứa chất phóng xạ thất lạc ở TP.HCM.

********************************************
Tôi đã “tự giải trí” trong khi học “chính trị Mác-Lênin” như thế nào -(Hoàng ngọc Tuấn -RFA)-Cách đây gần 40 năm, lúc tôi từ vùng kinh tế mới Phú Nhơn nhảy vào trường Cao Đẳng Sư Phạm Nha Trang để tránh “nghĩa vụ quân sự”, thì có một môn học mà tôi thấy dễ nhất nhưng chán nhất, đó là môn “Chính trị Mác-Lênin”   .Khác hẳn với môn Triết học hóc búa mà tôi đã học ở lớp 12C trường Trung Học Võ Tánh Nha Trang và ở Đại Học Văn Khoa Sài Gòn trước 1975, môn “Chính trị Mác-Lênin” này quá dễ, vì chỉ cần lải nhải đúng theo những gì in trong sách giáo khoa chính trị Mác-Lênin và đúng theo những gì ông thầy giảng trong lớp, là lấy điểm 10/10. Nghĩa là chỉ cần làm một con vẹt, chẳng phải mất công suy nghĩ gì cả. Nhưng vì môn này quá chán, nên đôi khi tôi đã kiếm cách để “tự giải trí”.
Mỹ và Việt Nam nên cẩn trọng khi xây dựng mối quan hệ song phương – Brian Benedictus, The Diplomat – (Phiatruoc)
Bất công có lợi hay hại cho tăng trưởng?   – Michael Spence, Project-Syndicate – (Phiatruoc)

19-9-2014: ỦNG HỘ DÂN OAN DƯƠNG NỘI – PHẢN ĐỐI BẤT CÔNG VÀ BẠO QUYỀN -(TNM)

TRỊNH BÁ PHƯƠNG : TIẾNG KÊU OAN TỪ DƯƠNG NỘI -(TNM)

Sự khốn nạn bỉ ổi của lũ lưu manh công an Hà nội -(XuanVN) – Sau khi lũ côn an côn đồ lao vào đánh đập dân Dương nội, bắt hai con trai bà Thêu lên xe taxi, chúng tiếp tục bắt hơn hai chục bà con áo đỏ lên xe buýt, chúng chở bà con xuống ngã ba Ba la rồi thả bà con xuống !

Côn an côn đồ tiếp tục giở trò côn đồ, đánh dân oan ! -(XuanVN)

TIN NÓNG: 45 THÁNG TÙ CHO 3 NGƯỜI KHÔNG CHỊU BÁN ĐẤT VỚI GIÁ ÁP ĐẶT -(Tễu)

LẦN ĐẦU CÔNG BỐ 2 BỨC THƯ ÔNG HỒ CHÍ MINH GỬI ĐẠI NGUYÊN SOÁI STALIN -(Tễu)

KHÓC ÔNG NGHỊ CÁC, BẠN ĐỒNG CHÍ CỦA ÔNG LÊ DUẨN, BỊ GIẾT TRONG CCRĐ -(Tễu)

***********************************************
TQ phát hiện mỏ khí lớn:Gạc Ma là căn cứ hậu cần? -(ĐV) >>> Gạc Ma trong âm mưu đen tối của Trung Quốc >>> Lai Châu: Người dân đào trộm đất hiếm bán cho Trung Quốc >>> Trung Quốc bất lực trước Việt-Ấn ở Biển Đông
“Đã đến lúc Mỹ kết thúc lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam” -(GDVN) — Muốn ngăn chặn TQ, Mỹ phải bán vũ khí cho Việt Nam -(MTG)
Mỗi năm có 1.200 lượt tàu cá Trung Quốc vi phạm vùng biển VN -(MTG)

Hãy từ bỏ chủ nghĩa xã hội – phần 1 -(VNTB) — Sao lại bịt miệng báo chí? -(VNTB)

14 vụ công an giết dân và 14 vụ người dân chết bất thường trong tay của công an -(VNTB) — -Công bất an, chết bất thường -(Procontra / PTS)

Bộ Công an kiến nghị xử lý phóng viên vì “gài bẫy cảnh sát giao thông” -(VNTB) — Bộ Công an kiến nghị xử lý phóng viên vì “gài bẫy cảnh sát giao thông” -(PT)

Nhà báo có được phép “theo dõi” công an? -(PT) – Một số người cho rằng, cơ quan công an làm như thế là “thủ tiêu đấu tranh”, “không muốn có sự giám sát của báo chí”. Tuy nhiên, cũng nhiều người cho rằng yêu cầu của công an là xác đáng vì hành động “cài bẫy” là thúc đẩy người khác phạm tội, là vi phạm pháp luật. Để bạn đọc có cái nhìn đa chiều, chúng tôi xin viện dẫn thêm 1 trường hợp phóng viên “theo dõi” cơ quan công an. ===>>>
*** Muốn bắt con gì cũng vậy, ngay cả Cọp cũng phải có “mồi” không mồi làm sao bắt , thú vật mà còn thế thì Con người còn “thượng đẳng” hơn – Đây là những vụ “Hoàng Khương” tiếp theo – Cho nên nghe lời mà “chống” là phải chết- Nó hô hào và xúi để bắt mấy tay “chống” ngược-

Bà con nào quên mời xem lại vụ án PV báo Tuoitre Hoàng Khương “gài bẩy CSGT” năm 2012 :Y án 4 năm tù với nguyên nhà báo Hoàng Khương -(TP) — Hoàng Khương lĩnh y án 4 năm tù, bị bắt tại tòa -(DT) — Vì sao nhà báo Hoàng Khương bị tuyên án 4 năm tù? – (Tinmoi) — Nhà báo Hoàng Khương bị bốn năm tù -(BBC) — Dư luận sau bản án của phóng viên Hoàng Khương? -(RFA)

Án Lệ Hoàng Khương -(Huy Đức FB) -Hành vi của Hoàng Khương chỉ nguy hiểm cho những kẻ tham nhũng chứ không hề nguy hiểm cho xã hội. Có thể, sau khi bắt Hoàng Khương trên báo chí chỉ còn tin cảnh sát giao thông trả lại tiền hối lộ chứ không còn “ăn” hối lộ. Nhưng, không phải những thông tin như thế sẽ làm cho xã hội tốt đẹp hơn, bởi điều mà người dân cần là tham nhũng không còn chứ không phải là những nhà báo chống tham nhũng không còn nỗ lực để khui ra tham nhũng.

Làm tiền ở tòa án hay chuyện ‘có luật riêng cho dân’? -(ĐV) — Cán bộ Tòa án mặc cả chạy án tường trình gì? -(GDVN) — Tin mới nhất vụ cán bộ tòa mặc cả chạy án giữa công đường -(GDVN)

Do năng lực yếu hay thích rối rắm để dễ kiếm phong bì? -(VNTB)

“Ngoại giao con nuôi”: Quan chức Việt Nam lại nhìn thấy mối lợi -(VNTB)

   <<< ===   Mới là thoát nạn mù chữ!?   -(PT) -Phải công nhận thần kinh của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo Phạm Vũ Luận rất vững, chứ nếu không, cứ theo dư luận kiểu “phải trái, trái phải” thế này thì chắc phát điên lên mất.
Quan chức không được làm dự án ký duyệt trước nghỉ hưu!    -(ĐV)

Đường sắt đội vốn nhiều lần: Vì chọn “con ông cháu cha”?    -(ĐV)

Đồng loạt chối tội tham ô Nhà nước -(LĐ)

Chùm ảnh: Phụ huynh cõng con lội nước đến trường giữa thủ đô -(GDVN)

Hà Nội: Hơn 200 thí sinh thi công chức bị lập biên bản -(ĐSPL)

Bé 4 tuổi bị đánh dã man: Có tiền, tình thương lại ngập tràn (?!) -(ĐSPL)

Đại hội Hội Luật gia Việt Nam lần thứ XII họp phiên trù bị

-(ĐSPL) >>> Lãnh đạo Đảng, Nhà nước nói về vai trò của Hội Luật gia
Xem luật sư giỏi đến mức nào? -(LĐ) -“Xem luật sư giỏi đến mức nào?” – đó là lời của ông Lê Ngọc Hiệp – Chánh án TAND huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa – căn dặn bị can không được mời luật sư bào chữa thì sẽ được giảm án.

Trong đường dây nhận hối lộ của cán bộ viện kiểm sát, tòa án huyện Triệu Sơn mà báo Lao Động phản ánh, phần lớn các vị “quan” của viện và tòa đều căn dặn bị can không được mời luật sư, đơn giản vì có luật sư thêm rách việc, chỉ cần tiền là xong.