Tổng số lượt xem trang

Thứ Năm, 9 tháng 10, 2014

Tại sao phải có đảng phái? - Chính quyền Hong Kong hủy bỏ đối thoại với sinh viên biểu tình

  • TQ hoàn tất đường băng ở Hoàng Sa (BBC) - Bắc Kinh vừa hoàn tất đường băng quân sự trên đảo Phú Lâm, ở Hoàng Sa, trong lúc Hà Nội gọi hành động này là đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam.
  • Syria : Thành phố Kobané sắp thất thủ hoàn toàn (RFI) - Theo hãng tin Pháp AFP vào hôm nay, 09/10/2014, trích dẫn thông tin tại chỗ, lực lượng thánh chiến đã dần dần chiếm thêm nhiều khu phố ở thành phố Kobané sát biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ, bất chấp các cuộc không kích gia tăng. Washington phải công nhận là khó giữ được thành phố này.
  • Hồng Kông : Trung Quốc trước ngã ba đường (RFI) - Báo Le Figaro số ra ngày 09/10/2014, trong mục « Ý kiến » trở lại với cuộc « Cách mạng của những chiếc ô » qua bài nhận định đề tựa : « Hồng Kông : Chế độ Trung Quốc trước thế khó xử ». Với khái niệm « một quốc gia, hai chế độ », Bắc Kinh giờ đây phải làm như thế nào, biến Hồng Kông thành nơi thí điểm để mở rộng quyền dân chủ trong đại lục ? Hay Hồng Kông phải đi theo guồng máy của chế độ cộng sản Trung Quốc ?
  • Đường băng Trung Quốc xây ở Hoàng Sa là vô giá trị (BaoMoi) - TPO - Việc Trung Quốc xây dựng trái phép đường băng trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa là vô giá trị, vi phạm chủ quyền của Việt Nam, làm cho tình hình Biển Đông thêm căng thẳng và phức tạp, không có lợi cho việc phát triển mối quan hệ giữa hai nước.
  • Bế tắc ở sông Mekong (RFA) - Ngày 8 tháng 10 năm 2014 tại thủ đô Washington, Hoa Kỳ, tổ chức phi chính phủ Stimson tổ chức một cuộc hội thảo về những tác động môi trường do việc xây dựng các đập nước khổng lồ trên dòng chính sông Mekong. Cuộc hội thảo bàn tới các xung đột quyền lợi của các quốc gia có sông Mekong chảy qua.
  • Tràn bùn đỏ bauxite Lâm Đồng gây lo ngại (RFA) - Vụ tràn bùn đỏ xảy ra rạng sáng ngày 8/10/2014 ở nhà máy bauxite Tân Rai Lâm Đồng gây nhiều lo ngại trong bối cảnh nhiều hồ chứa bùn thải quặng sắt và quặng titan đã liên tiếp bị vỡ.
  • Lãnh đạo Khmer Krom biểu tình chống VN bị đe dọa (RFA) - Ông Thạch Setha, giám đốc cộng đồng người Khmer Kampuchia Krom thành viên tổ chức các cuộc biểu tình này cho biết những diễn tiến và yêu sách của người Khmer Krom trước tuyên bố của ông tham tán chính trị Trần Văn Thông về lịch sử của phần đất mà người Khmer Krom cư trú tại Việt Nam.
  • Những cái chết được báo trước ở Việt Nam (RFA) - Một lần nữa, dư luận lại giống lên hồi chuông cảnh báo về hiện trạng ở VN có quá nhiều người bị chết một cách oan uổng, phi lý qua tình cảnh thương tâm mới nhất của một bé gái bị ngã xuống mương chết đuối trong khi đang đói. Câu hỏi đặt ra là vai trò và hiệu quả hoạt động của các tổ chức xã hội như thế nào đối với hiện trạng này?
  • Đài Loan có thể bố trí tàu tuần tra lớn tại đảo Ba Bình - Trường Sa (RFI) - Theo hãng tin Đài Loan CNA, chính quyền Đài Bắc không loại trừ khả năng đưa loại tàu tuần duyên trọng tải 3000 tấn đến đặt căn cứ tại đảo Ba Bình ở vùng quần đảo Trường Sa đang tranh chấp. Ông Trịnh Chương Hùng (Cheng Chang-hsiung), chỉ huy phó lực lượng tuần duyên Đài Loan đã xác định điều này vào hôm qua, 08/10/2014.
  • Trung Quốc: Tham nhũng, cựu Bí thư Quảng Châu bị khai trừ Đảng (RFI) - Truyền thông chính thức Trung Quốc hôm nay, 09/10/2014, đưa tin, cựu Bí thư Thành Ủy Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, ông Vạn Khánh Lương (Wan Qingliang) đã bị khai trừ khỏi đảng Cộng sản Trung Quốc, sau khi bị cáo buộc chiếm dụng công quỹ, tham nhũng và thường xuyên đến « các câu lạc bộ tư nhân ».
  • Chống tham nhũng: Tập Cận Bình chùn bước trước hổ? (RFI) - Hôm qua, 08/10/2014, chính quyền Bắc Kinh đã tổ chức lễ bế mạc chiến dịch kéo dài 16 tháng nhằm tân trang lại hình ảnh của đảng Cộng sản Trung Quốc và chính phủ, vốn bị hoen ố nghiêm trọng do nạn tham nhũng.
  • Tin tặc Trung Quốc gây thiệt hại hàng tỷ đô la cho Mỹ (RFA) - Trung Quốc bác bỏ những cáo buộc mà giám đốc cơ quan FBI Mỹ đưa ra liên quan đến tình trạng tin tặc từ Hoa Lục vẫn tìm cách đánh cắp các tài liệu về kinh tế và thương mại của chính phủ Hoa Kỳ cũng như của các công ty Mỹ.
  • Vì sao học sinh TQ học giỏi? (BBC) - Một nghiên cứu mới cho thấy học sinh gốc Trung Quốc thường học giỏi hơn các nhóm dân tộc khác ở Anh và Úc.
  • Ebola: Mỹ, Canada kiểm soát chặt sân bay, EU sẵn sàng ứng phó (RFI) - Sau khi một bệnh nhân qua đời tại bang Texas, Hoa Kỳ và Canada loan báo tăng cường kiểm soát những hành khách đến từ các nước châu Phi đang bị dịch Ebola. Trong khi đó, mặc dù có vụ một hộ lý bị nhiễm virus Ebola ở Tây Ban Nha, Liên hiệp châu Âu tuyên bố có đủ khả năng ứng phó với dịch bệnh này.
  • Một y tá Australia bị nghi nhiễm Ebola (VOA) - Một y tá người Australia đang được xét nghiệm y khoa sau khi biểu hiện các dấu hiệu có thể bị nhiễm Ebola giữa lúc quốc tế tiếp tục các nỗ lực khống chế dịch bệnh này
  • Lời cuối của Che Guevara (BBC) - Về giờ phút trước khi bị bắn chết ở rừng núi Bolivia của Che Guevara theo lời kể của nhân viên CIA.
  • Văn học Pháp được vinh danh với giải Nobel 2014 về tay Patrick Modiano (RFI) - Quả là một bất ngờ thú vị. Giải Nobel Văn học năm 2014 vừa được trao tặng vào hôm nay, 09/10/2014, cho tiểu thuyết gia người Pháp Patrick Modiano, 69 tuổi. Ông đã trở thành tác giả người Pháp thứ 15 nhận được giải thưởng cao quý này, thêm tên mình vào danh sách các văn hào Pháp như Anatole France (1921), Albert Camus (1957)..., hay gần đây nhất là Jean-Marie Le Clézio, đoạt giải Nobel Văn học vào năm 2008.
  • Siêu bão Vongfong sắp ập vào Nhật Bản (VOA) - Cơn bão mạnh nhất trên hành tinh tính đến thời điểm này trong năm, Siêu bão Vongfong đang xoáy vào Thái Bình Dương và theo dự báo sẽ ập vào Nhật Bản
  • Hội nghị - hội thảo (BaoMoi) - Ngày 9-10, tại Hà Nội, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức hội thảo "Tranh chấp ở Biển Đông, tác động và các hướng tiếp cận hòa bình, hợp tác". Hội thảo thu hút đông đảo các học giả đến từ các nước Đức, Mỹ, In-đô-nê-xi-a, Nhật Bản, Phi-li-pin và đông đảo các học giả, nhà khoa học Việt Nam tham dự.
  • Khu du lịch Cồn Vành: Nơi sông Hồng hòa mình vào biển Đông (BaoMoi) - Cồn Vành nằm trong Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng được UNESCO công nhận từ năm 1994 và là một trong các điểm đến duy nhất ở Việt Nam giữ được hệ sinh thái cũng như bãi biển nguyên sơ, thu hút những người ưa thích khám phá.
  • Lặng người với 'Gạc Ma - Ngọn cờ Tổ quốc' (BaoMoi) - (TNO) "Trong biển vắng nơi đây anh nằm xuống/Siết vòng tay bao quanh giữ ngọn cờ/Tiếng súng rền vang máu hòa trong lửa/Anh ngã xuống trong vòng tay ngọn cờ vẫn tung bay", những ca từ vừa hào hùng, vừa bi tráng này đã làm dấy lên trong lòng người nghe cảm xúc khó tả khi nhắc nhớ về trận hải chiến Trường Sa năm xưa.
  • Tìm giải pháp học thuật cho Biển Đông (BaoMoi) - Thêm một hội thảo quốc tế về Biển Đông được tổ chức, lần này do trường ĐH KHXH&NV, ĐH Quốc gia Hà Nội phối hợp với Viện Konrad Adenauer (CHLB Đức), trong hai ngày 9-10/10.
  • Nghi vấn về khả năng Tàu Sunrise 689 đã bị cướp biển tấn công (BaoMoi) - Tại khu vực eo biển Singapore, tình hình an ninh được đảm bảo tốt. Tuy nhiên, khi ra khỏi phía Tây là eo biển Malacca và đặc biệt, phía Đông là khu vực Biển Đông, tình hình trở nên phức tạp. Theo ghi nhận của Trung tâm Thông báo Cướp biển thuộc Văn phòng Hàng hải quốc tế có trụ sở tại Kuala Lumpur, từ tháng 4/2014, đã xảy ra ít nhất 10 vụ cướp tàu tại khu vực Biển Đông, và có 1, 2 vụ đã xảy ra ở eo biển Malacca.
  • Dân Trung Quốc không sợ chiến tranh vì tranh chấp lãnh thổ (BaoMoi) - Mặc dù ông Tập Cận Bình đã ra lệnh cho quân đội "chuẩn bị cho chiến tranh khu vực", nhưng khảo sát mới nhất cho thấy dân Trung Quốc không hề lo lắng về khả năng có thể có xung đột quân sự vì tranh chấp lãnh thổ.
  • Tương lai biển Đông không phụ thuộc Mỹ hay Trung Quốc (BaoMoi) - (TNO) Sẽ không xảy ra chiến tranh trên biển Đông giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc vì cả hai quốc gia này đều không muốn đối đầu nhau. Giáo sư, tiến sĩ David Arase (Trung tâm Hopkins, ĐH Nam Kinh, Trung Quốc) nhận định như vậy tại hội thảo quốc tế "Tranh chấp ở Biển Đông: Tác động và các hướng tiếp cận hòa bình, hợp tác".
  • TQ ngang nhiên đưa ảnh xây đường băng ở Hoàng Sa (BaoMoi) - Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hong Kong) hôm nay, TQ lần đầu tiên đã đưa ra nhiều hình ảnh về đường băng mà họ mới xây dựng ở Hoàng Sa. Theo một nhà phân tích nói, mục đích là để phát tín hiệu cảnh báo với VN và Mỹ rằng, TQ đang tăng cường sự hiện diện quân sự trong khu vực.
  • Việt Nam và Cộng hòa Séc tăng hợp tác thông tin-truyền thông (BaoMoi) - Đoàn công tác Bộ Thông tin-Truyền thông do Thứ trưởng Trương Minh Tuấn dẫn đầu đã ở thăm làm việc tại Cộng hòa Séc từ ngày 6 đến 9/10 nhằm trao đổi kinh nghiệm quản lý báo chí của nước này và thông báo về tình hình Biển Đông với đại diện cộng đồng người Việt.
  • Trông đợi gì ở Trung Quốc? (BaoMoi) - (PetroTimes) - Trong hơn thập kỷ qua, nhiều chuyên gia quốc tế đã đưa ra hàng loạt biện pháp xây dựng lòng tin được cho là hữu ích trong việc nâng cao triển vọng giải quyết hòa bình các tranh chấp trên Biển Đông và một số biện pháp đã được thử nghiệm. Tuy vậy, tình hình dường như chuyển biến theo hướng ngày càng xấu đi. Vì sao vậy?

Chính quyền Hong Kong hủy bỏ đối thoại với sinh viên biểu tình

000_Hkg10102788.jpg
Phe sinh viên biểu tình (phải) giành chướng ngại vật từ nhóm côn đồ ở quận Mongkok, Hong Kong vào ngày 04 tháng 10 năm 2014. AFP PHOTO / Philippe Lopez

Viện dẫn lý do tập thể thanh niên, sinh viên học sinh vẫn kêu gọi biểu tình và tỏ thái độ bất hợp tác với chính quyền, đặc khu Hong Kong quyết định hủy bỏ cuộc gặp từng được dự trù diễn ra vào lúc 4 giờ chiều hôm nay (9/10).

Bà Carrie Lam, Chánh Văn Phòng Đặc Khu và cũng là trưởng đoàn đàm phán nói rằng thái độ của tập thể thanh niên sinh viên không chỉ đánh mất niềm tin mà 2 bên đang muốn gầy dựng, mà còn khiến cho phía đặc khu nghĩ rằng cuộc gặp sẽ không đem lại kết quả tích cực như mọi người mong đợi.

Nói với báo chí hồi tối hôm qua, Bà Carrie Lam nhắc lại sinh viên vẫn tiếp tục biểu tình, chiếm đóng một số địa điểm gần khu vực trung tâm hành chánh, tài chánh của đặc khu, đồng thời tiếp tục đưa ra lời kêu gọi người dân tham gia.

Bà nhấn mạnh những hành động này là những hành động bất hợp pháp.

Ngay sau khi được tin đặc khu hủy bỏ cuộc đối thoại, đại diện sinh viên là anh Alex Chow nói rằng phía đặc khu đã đưa ra những lý do không chính đáng, đẩy tập thể sinh viên phải tiếp tục cuộc tranh đấu cho đến khi tiếng nói của người dân Hong Kong được tôn trọng.

Cho đến sáng hôm nay, vẫn chưa rõ bước đi kế tiếp của tập thể thanh niên sinh viên học sinh Hong Kong như thế nào, ngoại trừ lời kêu gọi mọi người tiếp tay để tiếp tục biểu tình đòi dân chủ.

Cũng cần nhắc lại từng có lúc cuộc biểu tình có cả hàng trăm ngàn người tham dự nhưng trong một vài ngày qua, tin tức Đài chúng tôi ghi nhận được cho biết hiện chỉ còn chừng vài trăm người.
  (RFA) 

Đoan Trang - Tại sao phải có đảng phái?

Dưới đây là bài thứ 12 trong loạt bài “Nói với mình và các bạn: Vẻ đẹp của chính trị”. Mục đích mà loạt bài hướng tới là góp phần giúp độc giả, nhất là các bạn trẻ, hiểu hơn về chính trị. Bài này sẽ bàn về một vấn đề hết sức cụ thể, căn bản của chính trị, đó là sự cần thiết phải có các đảng phái, và hơn thế nữa, bắt buộc phải đa đảng.

Với bài viết này, bạn sẽ thấy lối nói “đảng nào thì cũng chỉ vì quyền lợi của đảng ấy thôi chứ lo gì cho dân, càng lắm đảng càng chia rẽ quần chúng” chỉ là một ngụy biện ở trình độ thấp. Nhưng trước hết chúng ta cần hiểu những khái niệm căn bản, như đảng là gì và chức năng của các đảng phái trong xã hội?

* * *

Kỳ 12

TẠI SAO PHẢI CÓ ĐẢNG PHÁI?

Hẳn là tất cả chúng ta – những người dân Việt Nam – đều từng nghe lập luận này ít nhất một lần trong đời: “Đảng nào thì cũng chỉ vì quyền lợi của đảng ấy thôi chứ lo gì cho dân, cho nên đa đảng thì chỉ tổ các đảng đấu đá, tranh giành quyền lực, làm loạn xã hội. Thà một đảng (ý nói là Đảng Cộng sản Việt Nam) mà chăm lo cho dân còn hơn”.

Không cần thông minh lắm thì chúng ta cũng có thể đặt câu hỏi vặn lại: “Đa đảng, có cơ chế cạnh tranh, mà đảng nào cũng chỉ lo quyền lợi của mình. Thế thì làm thế nào mà một đảng, lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối, không phải cạnh tranh với ai, lại chăm lo cho dân được? Làm cách nào?”.

Tuy nhiên, bỏ qua cách lập luận phi logic của những người ủng hộ “độc đảng”, thì cũng có thể thấy rằng những người đưa ra lý lẽ như vậy không hiểu đảng nghĩa là gì.

Đảng là gì?

Một đảng chính trị được định nghĩa là một tổ chức bao gồm những cá nhân cùng nhất trí, chia sẻ với nhau những nguyên tắc, đường lối chính trị nào đó (có người gọi là “cương lĩnh”, “ý thức hệ”…) và họ cùng nhau hoạt động chính trị (xem Kỳ 3, “Tham gia chính trị là làm gì”) với mục đích nắm chính quyền và cai quản xã hội theo đường lối đó của họ.

Xin nhấn mạnh là mục đích của đảng phái là “hoạt động chính trị để tiến tới nắm chính quyền và cai quản xã hội theo đường lối của họ”. Đây chính là điểm làm nên sự khác biệt giữa đảng phái và tổ chức xã hội dân sự – lực lượng mà chính quyền, an ninh và dư luận viên ở Việt Nam hiện nay đang rất ghét vì cho là “phản động đội lốt”. Từ định nghĩa này, các bạn có thể thấy: Tổ chức dân sự có thể tham gia chính trị, tiến hành các phong trào xã hội (như Occupy Central chẳng hạn), các chiến dịch vận động (như vận động cho nhân quyền Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc), v.v. nhưng chừng nào họ không có mục đích nắm chính quyền, chừng đó họ vẫn không phải là đảng phái.

Chỉ khi nào một tổ chức, ví dụ như Hội Anh Em Dân Chủ, Phong trào Liên đới Dân Oan… theo đuổi việc giành chỗ đứng trong chính quyền, kiểm soát chính quyền, họ mới trở thành đảng phái chính trị.

Bởi vậy cho nên, nếu một đảng, ví dụ Việt Tân, nói với bạn rằng họ không có mục đích giành ngôi vị lãnh đạo đất nước, thì bạn đừng tin, vì nếu như thế họ không còn là đảng nữa. Đã là đảng, phải tham gia chính trị nhằm kiểm soát cương vị lãnh đạo, điều hành nhà nước. Họ có thể chấp nhận chia sẻ hoặc không chia sẻ quyền lãnh đạo đó với đảng khác, nhưng việc giành quyền lực chính trị luôn phải là mục đích tối hậu của mọi đảng phái.

Cũng bởi vậy, nên khi Điều 4 Hiến pháp Việt Nam quy định “Đảng Cộng sản Việt Nam (…) là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội”, thì mặc dù không nói trắng ra là cấm đa đảng, nhưng Điều 4 này đã nhẹ nhàng và nghiêm khắc loại bỏ sự tồn tại của tất cả các đảng khác rồi. Bởi vì chẳng có đảng nào lại không hoạt động để giành quyền lãnh đạo cả.

Thế nếu như đảng nào cũng được thành lập và vận hành nhằm theo đuổi quyền kiểm soát đất nước, thì có đúng là họ chỉ vì quyền lợi của họ mà không vì quyền lợi của dân không? SAI. Các đảng phái chính trị vốn đã ra đời từ hàng trăm năm về trước trong các xã hội tương đối tiến bộ so với thế giới lúc đó, và chúng vẫn tồn tại đến bây giờ ở đại đa số các nước trên thế giới (kể cả Trung Quốc – nước này cũng theo chế độ đa đảng dù chỉ là hình thức); điều đó ắt hẳn phải có lý do của nó.

Bà Janet Q. Nguyễn (SN 1976 tại Sài Gòn), người Mỹ gốc Việt, đảng Cộng hòa, 
đang tranh cử làm thượng nghị sĩ của bang California. 

Đảng làm được gì?

Các nhà nghiên cứu khoa học chính trị trên thế giới cho rằng đảng phái có nhiều chức năng:

Chức năng đầu tiên là cung cấp nhân sự lãnh đạo cho bộ máy chính quyền (thông qua cơ chế bầu cử và/hoặc chỉ định). Nói cách khác, đảng là tổ chức sản sinh ra các chính trị gia. Một trong các chức năng của một đảng chính trị là tuyển lựa/ chiêu mộ và đề cử người cho vị trí lãnh đạo các cơ quan cấp cao của nhà nước.

Bạn sẽ hỏi: Vậy các cá nhân có thể tự ứng cử vào vị trí lãnh đạo mà không cần thông qua đảng phái nào, ví dụ một bác sĩ giỏi có thể tự ứng cử vào ghế Bộ trưởng Y tế không? Câu trả lời: Tất nhiên là có, nhưng – như trong bài Tham gia chính trị là làm gì đã nói, thường thì bạn nên có tổ chức. Vì lý do đơn giản là bạn không thể tự mình làm hết mọi việc được; chuyện này lại liên quan đến một khái niệm của ngành kinh tế học, là “chi phí cơ hội”.

Nếu bạn vừa phải làm chuyên môn (y tế), vừa lo vận động tài chính, gây quỹ để làm truyền thông, quảng bá mình, vừa tiếp xúc cử tri để lấy lòng họ, lại vừa phải lo cả khoản hình ảnh (trang điểm, phục sức khi xuất hiện trước công chúng v.v.), thì cứ cho là bạn giỏi tất cả mọi việc, bạn cũng sẽ mất rất nhiều chi phí, trong đó có chi phí cơ hội. Chính vì vậy, bạn cần có tổ chức, với các nhân sự chuyên vào các công việc khác nhau, cụ thể là vào công việc mà chi phí cơ hội của họ là thấp nhất: Bạn sẽ có người của đảng lo hộ bạn khâu gây quỹ, người khác lo việc xây dựng hình ảnh cho bạn, người khác nữa làm cố vấn về chuyên môn và chính sách, v.v.

(Cũng cần nói rõ là ở Việt Nam, theo luật pháp Việt Nam, công dân không có quyền ứng cử vào cơ quan hành pháp. Nghĩa là dù bạn có là một bác sĩ vừa giỏi chuyên môn, vừa có năng lực tổ chức và quản lý, bạn cũng không thể tự ứng cử vào chức Bộ trưởng Y tế. Bạn phải được Thủ tướng (là đảng viên Cộng sản) đề cử và được Quốc hội (với 95% thành viên là đảng viên Cộng sản, 5% là đội ngũ dự bị của Đảng Cộng sản) phê chuẩn). 

Chức năng thứ hai của đảng phái là cung cấp các giải pháp chính sách. Như đã nói ở trên, các đảng đều có đường lối, cương lĩnh chính trị riêng, và đó là nền tảng để họ ban hành chính sách công. Về điểm này, có thể ví chính trị như một thị trường, mà mỗi đảng phái là một công ty cung ứng sản phẩm, sản phẩm đó là các giải pháp để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng vậy.

Bên cạnh việc đưa các giải pháp chính sách ra “chào mời”, các đảng phái cũng có chức năng phản biện chính sách, nhất là đảng đối lập. Và, bạn thấy đấy, đó cũng là lý do tại sao phải đa đảng: Thị trường mà chỉ có một nhà cung cấp thì chắc chắn chất lượng sản phẩm và dịch vụ của nhà cung cấp ấy chẳng ra gì, không sớm thì muộn.

Chức năng thứ ba của đảng phái là làm cầu nối giữa chính quyền và người dân, mà nói đúng hơn là các nhóm dân khác nhau. Diễn đạt cách khác, đảng phái chính là một cơ chế để thông qua đó, người dân lên tiếng. Trong chế độ đa đảng, tồn tại nhiều đảng đối lập, công chúng dễ dàng có tiếng nói hơn nhiều. Ít nhất, ta cũng có thể thể hiện nhu cầu và nguyện vọng bằng cách bầu cho một đảng có đường lối, chính sách đúng ý mình, và không bầu cho đảng có đường lối, chính sách trái ý mình.

Vân vân. Đảng phái chính trị còn nhiều chức năng nữa, mà chúng ta – những người chưa bao giờ sống trong chế độ dân chủ đa đảng – chưa biết và sẽ cần tìm hiểu thêm, nếu quan tâm. Nhưng từ định nghĩa và một số chức năng nói trên của một đảng phái, chúng ta có thể chắc chắn một điều, rằng:

Đa đảng không đảm bảo dân chủ. Nhưng một đảng thì chắc chắn là độc tài.

Poster của Chó Hai Đuôi (MKKP) - một tổ chức chính trị ở Hungary 
hiện chưa được đăng ký làm đảng, vì lý do tên không nghiêm túc.

Khi nào đa đảng không đảm bảo dân chủ?

Những nhà nghiên cứu khoa học chính trị trên thế giới cũng cho rằng, tồn tại những thể chế đa đảng mà phi dân chủ hoặc kém dân chủ, như:
  • Hệ thống đa đảng, song tất cả các đảng đều phải chịu sự lãnh đạo, quản lý của đảng cầm quyền, như trường hợp Trung Quốc: Một chế độ đa đảng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc và các đảng phái nhỏ trong một mặt trận thống nhất.
  • Hệ thống đa đảng, song đảng cầm quyền liên tục thắng cử, giành hết mọi lợi thế để tiếp tục tạo đà… thắng cử tiếp, đẩy các đảng khác vào thế đã yếu ngày càng yếu hơn. Những tiếng nói đối lập bị o ép nhiều bề, bị trấn áp thông qua nhiều hình thức tinh vi. Đó là trường hợp của Singapore với Đảng Nhân dân Hành động (PAP).

Lại có một loại thể chế, loại chế độ mà bà Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan bảo là “dân chủ gấp vạn lần tư bản”, nhưng vì nó chỉ có một đảng mà suốt hàng chục năm qua không phải chịu sự cạnh tranh hay chí ít là phản biện nào, nên người viết bài này không biết làm cách nào mà nó dân chủ được. Nếu không tin, đố bạn – không phải là đảng viên cộng sản – tham gia vào chính trường trong cái thể chế đó đấy! Chưa kể, trong hệ thống chính trị ấy, nếu bạn thành lập và/hoặc tham gia một đảng nào khác ngoài Đảng Cộng sản, bạn đối mặt với nguy cơ tù tội rất cao (vi phạm Điều 79 Bộ luật Hình sự, “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, hoặc tội khủng bố, thậm chí phản quốc, v.v.). 
Ở Việt Nam, hoạt động đảng phái dẫn đến tù tội. Đó là một thực tế. Dù vậy, trên lý thuyết, vẫn phải khẳng định sự cần thiết của các đảng phái chính trị trong mọi xã hội. 
Đoan Trang
(Blog Đoan Trang)

Kỳ 1: Chính trị ảnh hưởng đến tất cả chúng ta
 

Cánh Cò - Từ "con tự do" cho tới "con ốc vít"...

Người Cộng sản rất giỏi nói lời khuất tất. Họ giỏi vì lâu ngày không ai vạch ra điều mà họ cố tình giấu diếm một phần do hệ thống công an trị quá bạo liệt khiến ai có chút can đảm muốn phơi bày đều phải tự xét trước khi buông lời chỉ trích.
Đó là trước đây hơn hai mươi năm, khi những cơn gió từ thế giới hiu hiu thổi vào nền kinh tế bao cấp mang theo hơi hướm thông tin nhỏ giọt từ bên ngoài. Còn bây giờ, thông tin đã thành bão, giấc mơ bịt miệng nhân dân của lãnh đạo đã tan vỡ, những mảnh vỡ ấy đâm thấu tim gan xã hội và làm cho tiếng ta thán của cộng đồng ngày một lớn hơn.

Bất kể sự tràn ngập thông tin trong quần chúng. Bất kể sự thật là ngày nay mở miệng rất dễ mắc quai, các phát ngôn của lãnh đạo không hề sợ người dân phản ứng vì họ cùng mang chung một hội chứng rất khó trị: phơi nhiễm điếc.
Phơi nhiễm vì họ sinh hoạt chung với nhau trong một môi trường chỉ biết nói mà không cần nghe lâu ngày thành căn bệnh điếc khó phát hiện. Tác nhân gây điếc lại không có hình thù cụ thể nào và hơn nữa không ai buồn nghiên cứu nên sự lây lan âm thầm và rộng khắp. Tập thể điếc ấy tự sướng bằng các loại ngoa ngôn, cốt nói cho đã miệng.
Nói không cần ai nghe và do đó trách nhiệm của lời nói là một khái niệm hết sức cộng sản.
Trên thế giới không có một nước nào mà cán bộ các loại từ thấp đến cao lại vô tư phát ngôn những câu chữ không giống ai như nước Việt Nam, Việt Nam cộng sản. Từ một ông công an phường sáng tạo cụm từ rất ấn tượng: "con tự do" cho đến một ông bộ trưởng tuyên bố lẫy lừng về sự hình thành của một "con ốc vít". Hai "con" ấy nếu đặt dưới kính lúp để tìm hiểu không khéo lại cho thấy lắm điều hữu dụng.
Trước, "con tự do" nói lên điều gì?
Khi công an đàn áp người bất đồng chính kiến do bị hỏi: các ông có biết chúng tôi cũng có quyền tự do hội họp, tự do đi lại hay không? Một ông trưởng công an quay lại cho ra ngay một câu trả lời rất chợ búa: "tự do cái con ..c". Vậy là tự điển đương đại của Việt Nam có thêm từ mới.
"Con tự do" dù sao cũng chỉ là một tiếng chửi thề nhưng trong ngữ cảnh ấy nó nói lên được một sự thật: Cộng sản không chấp nhận hai tiếng tự do. Hai chữ tự do chỉ có giá trị tương đương với một bộ phận dùng để đi tiểu, chỉ đi tiểu thôi nhé, vì xét tới chức năng thứ hai nó có thể phản lại câu chửi thề hết sức thâm thúy này. Cái chức năng thứ hai ấy loài người đã biết rất lâu trước khi có khái niệm tự do.
"Con tự do" trở thành chiếc chìa khóa canh giữ ước vọng dân chủ của người dân vì khi nói tới dân chủ thì không thể nào thiếu vắng tự do. Khi tự do trở thành một "con" thì bản thân nó đã bị gô vào chiếc còng số 8.
Tính ưu việt của phát ngôn này nằm ở chỗ đó. Việc coi thường mọi giá trị nhân văn của người cộng sản đã để lại vết cháy xém trên cơ chế không thể nào tẩy rửa. Khi tự do đã thành "con" thì mọi ngoa ngôn sau này về hai chữ tự do sẽ là tấm gương soi cho hậu thế.
Và vì vậy, người ta vẫn kiên trì đòi tự do trở lại với khuôn mặt thật của nó bằng cách cố gắng giật phăng những phù điêu giả treo trước ngôi đền cách mạng.
Trong cái hội chứng điếc tập thể ấy người dân không hy vọng gì lãnh đạo của họ có cơ hội nói thật, nói vào đúng tâm điểm mà họ muốn biết, dù chỉ một lần.
Từ việc mất niềm tin của dân ấy lãnh đạo càng cao thì xem ra sự nói thật của họ trở thành mối nghi ngờ của người dân. Chẳng hạn ông Hà Nội vừa thành thật tự thú "nếu chim hòa bình không bay lên được vào ngày kỷ niệm giải phóng thủ đô thì cũng mong đồng bào thông cảm".
Hiền lành và "ngốc" như ông vẫn không thuyết phục được người dân Trường An, chẳng qua tập thể điếc đã được người Hà Nội thừa nhận như một sự thật hiển nhiên.
Một người khác nữa đang cố gắng nói thật nhưng vừa nói ra sự thật ấy ông ta lại càng chứng tỏ rằng chưa bước ra khỏi phạm vi của tập thể điếc, tính phơi nhiễm vẫn còn rất cao và lại không thể chích ngừa.
Ông điếc vì chưa bao giờ chịu nghe sự thật của nền công nghiệp nước nhà. Ông điếc vì những hợp đồng dịch vụ béo bở ngày ngày xuất hiện khắp đất nước Việt Nam qua những điều mà báo chí cảnh báo gọi là làm thuê cho nước ngoài. Ông điếc vì không bao giờ nghe tiếng máy chạy xình xịch hàng ngày chỉ để sản xuất ra một loạt con người như ông, chuyên chăm chăm vào tài nguyên thô và mồ hôi của người lao động.
Do điếc lâu, điếc lâm sàng nên khi ông thành thật nói ra điều ông nghĩ là hay là đúng thì người ta lại vỗ tay...mời ông xuống!
Ông nói: Việt Nam đã sản xuất ra được con ốc vít cho Samsung.
Câu nói xuất hiện vào năm 2014, sau hơn ba phần tư thế kỷ ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Gần 40 năm sau khi Sài gòn hoàn toàn giải phóng.
"Con ốc vít" ấy là một sự thật não nề xứng đáng đứng bên cạnh "con tự do" cũng ê chề không kém.
Cái mà cả hệ thống từng rêu rao là công nghiệp hóa, hiện đại hóa nay đã trần truồng nằm phơi trên các trang báo đảng lẫn báo dân. "Con ốc vít" trở thành best seller trên một thị trường được xem là phát triển ngoạn mục nhất nhì Đông Nam á. "Con ốc vít" hiền lành, vô hại nay bỗng dưng bị lật lên lật xuống xem xét từng chi tiết. Mà lạ lắm, không thấy chi tiết nào đáng chú ý cả vì nó cũng như hàng tỷ con ốc trong guồng máy kinh tế này, nhưng khi một con trong cái đám hàng tỷ con ấy mang quốc tịch Việt Nam thì sự tự sướng lên tới mức ngất ngây như khuôn mặt ửng hồng của ông bộ trưởng.
Một con ốc vít không phải là tất cả nhưng cũng cho thấy cố gắng không ngừng của nhà nước, rất chú ý tới nền công nghiệp nước nhà.
Chỉ có điều, người dân lại tưởng ông Bộ trưởng đánh lừa họ vì không lẽ sau bao nhiêu năm mà chế độ chỉ làm được một con ốc vít?
(Blog Cánh Cò)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét